Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon
Rehiyon IV-A CALABARZON
Sangay ng Lungsod ng Lipa

Masusing Banghay-Aralin sa Filipino 5

I. LAYUNIN

A. Pamantayang Pangnilalaman
B. Pamantayan sa Pagganap
C. Kasanayan sa Pagkatuto

1. Natutukoy ang iba’t-ibang pangyayaring naganap sa akda.

2. Naihahambing ang pangyayari sa akda batay sa kaganapan sa

kasalukayan.
3. Napapahalagahan ang mensaheng nais ipabatid ng may akda.

II. NILALAMAN

A. SANGGUNIAN

“ Isang Matandang Kuba sa Gabi ng Canao”

Mga Pahina sa Tesbuk; PLUMA, pahina 2-10

B. Iba pang Kagamitang Panturo: Pantulong Biswal, Ispiker, Larawan,

Medalya
III. PAMAMARAAN

Gawain ng Guro Gawain ng Mag-aaral

A. PANALANGIN
(Tugtog ng Gangsa)

B. Bago kayo maupo magkakaroon

muna tayo ng GINTO TSEK

G -isingin ang mga diwa at

ihanda ang sarili para sa
paparating na bagong
kaalaman.
I -wasan ang lahat ng bagay na
makakagamabal sa pakikinig.
N - ngunit bagao ang lahat inyo
munang limutin ang anumang
kalat sa inyong paligid.
T -ignan nang maagi kung
maayos ba ang hanay ng
inyong upuan a ayusin ito.
O -ras na para bumati ng
Magandang Hapon at
Mabuhay!

C. Pagtatala ng mga liban

(Aawitin sa himig ng Pamela)

Pamela 1 tumingin sa kanan

Pamela 2 tumingin sa kaliwa
Pamela 3 hanapin ang nawawala
 Pamela 4 gagayahin nyo ako

Lumingon, tumayo hanapin ang

wala
Sabihin sa akin, ang wala sa
paningin

Kaya lumingon kayo, nagayo’y

tingnan nyo,

Sino ang wala sa inyong paningin?

A. Balik-aral sa nakaraang aralin ata

pagsisimula ng bagong aralin

Kagaya nga ng kasabihang, “Ang

hindi lumingon sa pinanggalingan,
hindi makararating sa paroroonan.”

Kung kaya’t ating balikan ang ang

paksang ating tinalakay noong huli
nating pagkikita.

Mangyaring magbahagi kayo ng

inyong natutunan noong nakaraang
talakayan?
Ibigay ang mga bahagi at sangkap o
elemento ng isang maikling kwento

Ang natutunan ko pa ay tungkol sa

maikling kwento, ang maikling
kwento ay mayroong , bahagi at
sangkap o elemento.
 Bahagi

1. Simula
2. Tunggalian
3. Kasukdulan
4. Kakalasan
5. Wakas

Sangkap/Elemento

1. Banghay
B. Paghahabi ng Layunin ng Aralin 2. Tauhan
3. Tagpuan
(Pagpaparining ng rekording ng 4. Tema
tugtog ng gangsa)
5. Estillo

Ngayon upang inyong malaman

kung ano ba ang ating tatalakayain
sa araw na ito, may listahan dito ng
dapat ninyong pagdaanan upang
malaman kung ano nga ba ang
tatalakayin ngayon.
 1. Ang “Sako mo , Italon mo”

2. Alisin ang mga

makakasagabal.

3. Sa kahon, may larawan

doon.

4. Magtulungan sa kadiliman

5. Itodo mo!

Gusto nyo ba maglaro.?

Tara maglaro tayo!

Narito ang mekaniks ng laro

Ang dalawang pangkat na

may tig-lilimang
miyembro ay kailangang
pumasok sa loob ng sako
at mag unahang
makarating sa dulo, kung Opo gusto po naming mag laro.
saan nanduon ang mga
kahon na naglalaman ng
mga larawan na dapat
ninyong buuin. Bawat
kasapi ng pangkat ay
kailangan kumuha ng
isang larawan na kung
saan ito ay kinakailangan
ninyong ipunin at bubuuin
bago matapos ang
itinakdang oras.
Mga larawang nabuo matapos
maisagawa ang pangkatan.
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa sa
bagong aralin:

Ang mga larawan na inyong nabuo

ay may malaking kaugnayan sa ating
tatalakayin ngayong hapon na ito.

Matapos isagawa ang laro, ano ang

iyong napansin sa mga larawan?

Bilang bahagi parin ng

pangangailangan ninyo upang
maintindihan ang akdang aking
babasahin ngayon, ay mayroon
akong ikakapit na talasalitaan sa
pasira. Ito ay magsisilbing gabay
ninyo sa pakikinig at pagiintindi ng Nabuo po ang larawan ng isang
akdang baasahin. matandang kuba

Intugtukon- matatalinong Ang larawan po ay patungkol sa gabi

matatanda sa bayan-bayanan, at salitang canao.
hinihingian ng payo ng mga tao.
Kabunian - bathala ng mga
katutubong igorot.
Kiyag- isang uri ng sisidlan ng
pagkain.
Af-fong - tirahan ng mga igorot .
Gangsa - Isang uri ng instrumento
na ginagamit sa pagdirawang ng
canao.
Am-ama - matandang igorot
Ili- Isang kabayanan, mas malaki
kaysa ato.
Tap-fey at fayas - mga uri ng alak.
Lufid - kasuotan ng mga babaeng
igorot.
Fatek - mga guhit sa katawan , kauri
ng tattoo.
Ay- ayeng - mga panalanging inaawit
sa canao.
Tinu -od - sumbrero ng mga igorot.

Kalos at ko-ongan - mga

instrumentong kauri ng gangsa.

D. Pagtatalakay sa bagong konsepto

at paglalahad ng bagong kaisipan

Ngayon ay nasa bahagi na tayo kung

saan atin ng tatalakayin at
babasahin ang isang akda.

Handa naba kayo?

(Tugtog ng Rated K)
Kung handa na kayo, nais kong
kayo’y makinig ng mabuti upang
maintindihan ang kwento at
masagot ang mga katanungan
nakapaloob dito.

“Isang matandang kuba sa gabi ng

caao”

TAUHAN

Matandang kuba - matandang

nagbigay kabuluhan sa akda,
naging gintong puno.
Lifu-o - pangunahing tauhan,
nagpadaos ng canao.
Sabsafung- Anak ni Lifu-o
Napat-a - asawa ni Lifu-o

Opo handa napo kaming makinig

TAGPUAN

Sa ATO ng mga igorot -

Kabayanan.

Af-fong- bahay ni Lifu-o

PANIMULA

Dumating ang matandang iyon

sa isang pagkakataong hindi
inaasahan. Isa iyong matandang
Bakit napagpasyahan ni Lifu-o na
magdaos ng canao?

Sino ang nais tawagin ni Lifu-ong

upang kausapan ayon sa pagdaos ng
canao?
Paano idinaraos ang isang cañao??

Anong pag-uugali ang nakita ni

Lifu-o sa mga kabataang tumulong
sa matanda?
KAKALASAN

“Ito ang itinakdang araw ng

matanda , ama” pagaw wari ang
bahagyang nagkatinig na anak;
gumulantang iyon kay Lifu - o. “Hindi
kaba natatakot , ama…? Ha ina ? “

“Bakit kayo matatakot ha,

Sabsafung ? Ha Napat -a..?” Pumayapa
ang tinig ng ama ngunit ang kanyang
lalamunan . Lumunok si Lifu-o.
“Pangako niyang handog ito .”

Humudyat si Lifu-o na itaas na ang

kawa. Apat na matitipunong Igorot
ang lumapit sa kawa. Ngunit…
“Apu lifu-o, nagkalamat ang
kawa …!”
“at nakita ba ninyo …nakikita ba
ninyo?”
“Lumalaki ang kawa nabasag ang
kawa !”
“May nag- uusbong na halaman…”
“Kakaibang halaman..”

Sapagkat kadakilaan ….. o

kabunian ….! isang halamang ginto
ang tumutubong ito.
Natuptop ni Lifu-o nag dibdib .
Ang pintig na niyon ay nagpapayanig
sa kaniyang katauhan.

Ginto! Puno ng ginto! “ Ang

sigawan ay di magkamayaw -
nangibabaw na sa awitan, sa
tum-tum-tum ng mga gangsa;
samantala pataas nang pataas , palago
nang palago ang puno.
Ano ang nangayari sa matanda sa
loob ng kawa?

WAKAS

Si sabsafung ay kumilos; si lifu-o

ay kumilos, si Napat- a ay
napahakbang na papalapit sa
puno. . . at bigla, gumulantang sa
paligid ang naghunos na damdamin.
Namuo ang sigawan. Nagkabuhay
ang paligid sa maiilap na lundagan,.

Dinumog ang puno , hawak ang

matatalim na bakal, tinaga,tinapyas
binali - bali. Pinagtutuklap ang
puno. At sila’y nag-aagawan,
Anong aral ang mapupulot sa
pangyayari ?

E. Paglinang sa Kabihasnan
Upang lubos kong malaman kung
naintindihan nyo ang kwento at
kung anong nais ipabatid ng may
akda, kayo muli ay magkakaroon ng
pangkatang gawain.

Kung kaya’t hahatiin ko kaya sa apat

na pangkat.

Matutukoy ninyo ang inyong

pangkat batay sa kulay ng papel sa
ilalim ng inyong mga upuan.

Pula- Pangkat Una

Puti- Pangkat Dalawa
Asul-Pangkat Tatlo
Dilaw-Pangkat Apat

Pangkat 1 - Bumuo ng
maiksi ngunit masining na
dula-dulaan tungkol sa
naranasan ng igorot sa
kweto

Pangkat 2- Sa pamamagitan
ng isang awitin ilahad ang
mga aral na nakapaloob sa
akda.

Pangkat 3- Gumuhit ng
isang simbolo na
kumakatawan sa ugaling
ipinakita ng mga tao sa
akda noong nakakita ng sila
ng Gintong Puno.
Ngayon ay atin namang
isaalang-alang ang ating
pamantayan sa pagmamarka upang
higit na maging maayos at
makabuluhan ang ating gagawin.

Pamantayan sa pagmamarka

Presentasyon - 5 puntos
Nilalaman - 8 puntos
Partisipasyon - 3 puntos
Pagkamalikhain - 4puntos

Kabuuan 20 puntos
(Ang guro ay magbibogay ng
kanyang hatol)

Binabati ko kayo! Sapagkat

matagumpay ninyong naisagawa
ang inyong mga pangkatang gawain.

F. Paglalahat sa Aralin

Ngayong matagumpay nyong

naisagawa ang inyong mga gawain,
may iilang tanong akong nais kong
inyong sagutin.

Sa inyong palagay ano ang

mensaheng nais ipabatid satin ng
may akda ?

Anong teorya ang nakapaloob sa

akda? Magbigay ng ilang teaorya.

G. Paglalapat ng Aralin sa pang

araw-araw na buhay

Batay sa aral na iyong napulot paano

mo ito maisasagawa sa tunay na
buhay?
Magbigay ng halimbawa.

“Marahil ginto’y kaakit-akit ,

tukso’y iwasan at wag ipilit”

H. Pagtataya ng Aralin

Panuto: Suriin at unawaing mabuti ang mga pangyayaring naganap sa

kwento ng “Isang Matandang Kuba sa Gabi ng Canao”. Isulat ang salitang
PUNO kung wasto ang isinasaad sa bawat pahayag at BUNGA naman kung
di wasto.