Mga Tauhan ng Noli Me Tangere

1. Juan Crisostomo Magsalin Ibarra Crisostomo Ibarra mestisong Espanyol may

pangarap na pag- unlad para sa bansa. Tanging anak ni Don Rafael Ibarra
Itinuring na “eskumulgado”wikipedia.com Idinawit sa naganap na pag-aalsa

2. Elias Nagtatago sa batas. Tagapagligtas ni Ibarra sa mga tangkang

kapahamakan. Namatay sa pagliligtas kay Ibarra, alang-alang sa kanyang Inang
Bayan.Painting by: Rommel Joson

3. Maria Clara Babaeng pinakamamahal ni Crisostomo Ibarra. Tanyag sa San

Diego bilang isang maganda at mayuming dalaga. Tinakdang pakasal sa isang
kastilang si Linares na pamangkin ni Don Tiburcio.Fame Flores in “Noli Me Tangere”
opera play

4. Don Santiago de los Santos Kapitan Tiyago Kinilalang ama ni Maria Clara.
Tanyag sa pagiging bukas- palad. Madalas magpahanda ng salu-salo.Image from
IV-Joule tripadvisor.com

5. Kapitan HeneralKinatawan ng Hari sa Pilipinas Hindi kinikilala ng mga

prayleTumulong mapawalang-bisa ang excomunion ni IbarraTenyente
GuevarraNagsiwalat ng nangyari kay Don Rafael.

6. Fray Damaso Verdolagas Prayleng Pransiskano Masalita at lubhang

magaspang kumilos Nagparatang kay Don Rafael ng erehe at pilibustero Paring
nangutya kay Ibarra sa isang salu-salo. Ang tunay na ama niImage from IV-Joule
tripadvisor.com Maria Clara

7. Fray Bernardo Salvi Padre Salvi Kura paroko na pumalit kay Padre Damaso
May lihim na pagtingin kay Maria ClaraImage from IV-Joule tripadvisor.com

8. “Noli Me Tangere” from Dulaang UP opera playSisa at Kanyang Mga Anak

(Crispin at Basilio)

9.  Isang mapagmahal na ina Ipinagtabuyan sa kumbento nang kanyang hanapin

ang nawawalang anak na si Crispin. Nagpalaboy at tuluyang nabaliw nang hindi
na niya mahanap ang dalawang anak, at hindi na nakayanan ang matinding dagok
ng kasawian.
10.  Bunsong anak ni Sisa Sakristang kampanero ng simbahan Inakusahang
nagnakaw ng ginto, pinarusahan ng sakristan mayor, at di na natagpuan pa o
nalaman kung buhay o patay na.

11.  Nakatatandang anak ni Sisa Nagbigay-alam sa pag-aakusa sa kapatid

Kinupkop ng isang pamilya sa isang libis dahil sa kanyang pagkakasakit sa loob ng
dalawang buwan. Naulila nang gabi ng Noche Buena.

12. Don Anastacio Pilosopo Tasyo “baliw” para sa mga di nakapag-aral at

“pilosopo” para sa mga edukado. Hindi nakapagpatuloy ng pag-aaral at maagang
nabalo kaya’t ginugol ang panahon sa pagbabasa ng mga aklat.Painting by: Rommel
Joson

13. Doña Consolacion Asawa ng alperes Katawa-tawa kung manamit at

ikinahihiyang isama ng alperes Nagpapalagay na siya’y higit na maganda kay
Maria Clara.Image from IV-Joule tripadvisor.com

14.  Ang Kastilang napangasawa ni Doña Victorina Nagpapanggap na doktor ng

medisina at espesyalista sa lahat ng sakit, ngunit ang totoo’y hindi man lamang
nakapag-aral ng medisina, ni ultimo nakaranas manggamot. Inakala niyang siya
ang nakapagpagaling kay Maria Clara sa kanyang karamdaman. Sunud-sunuran sa
kanyang asawa at walang kakayanang tumutol sa anumang ginagawa nito.

15.  Pamangkin ni Don Tiburcio Binatang ipagkakasundo sanang pakasal kay

Maria Clara.

16. Doña Victorina de los Reyes de de Espadaña Doña Victorina Isang Pilipinang
nagpapanggap na taga-Europa. Nagnais makapangasawa ng dayuhan kaya’t
napangasawa niya si Don Tiburcio Ipinagmamalaking isang doktor ang asawa
upang tawagin siyang “doktora”Image from IV-Joule tripadvisor.com
Kasaysayan ng Noli Me Tangere
Unang nobela ni Rizal ang El Filibusterismo. Inilathala ito noong 26 taong gulang
siya. Makasaysayan ang aklat na ito at naging instrumento upang makabuo ang
mga Pilipino ng pambansang pagkakakilanlan. Sa di-tuwirang paraan,
nakaimpluwensiya ang aklat ni Rizal sa rebolusyon subalit si Rizal mismo ay isang
nananalig sa isang mapayapang pagkilos at isang tuwirang representasyon sa
pamahalaang Kastila. Sinulat sa wikang Kastila ang Noli, ang wika ng mga edukado
noong panahong yaon.

Sinimulan ni Rizal ang nobela sa Madrid, Espanya. Kalahati nito ay natapos bago
siya umalis ng Paris, at natapos ito sa Berlin, Alemanya. Inilaan ni Vicente Blasco
Ibáñez, isang bantog na manunulat, ang kaniyang serbisyo bilang tagapayo at
tagabasa.

Bumuo ng kontrobersya ang nobelang ito kung kaya't pagkatapos lamang ng ilang
araw na pagbalik ni Rizal sa Pilipinas, tinanggap ni Gobernador-Heneral Terrero sa
Malacañang at inabisuhang puno ng subersibong ideya ang Noli. Pagkatapos ng
usapan,napayapa ang liberal ng Gobernador Heneral ngunit nabanggit niya na wala
siyang magagawa sa kapangyarihan ng simbahan na gumawa ng kilos laban sa
nobela ni Rizal. Mahihinuha ang persekusyon sa kaniya sa liham ni Rizal sa
Litoměřice: "Gumawa ng maraming ingay ang libro ko; kahit saan, tinatanong ako
ukol rito. Gusto nila akong gawing excommunicado dahil doon . . . pinagbibintangan
akong espiya ng mga Aleman, ahente ni Bismarck, sinasabi nila na Protestante ako,
isang Mason, isang salamangkero, isang abang kaluluwa. May mga bulong na gusto
ko raw gumawa ng plano, na mayroon akong dayuhang pasaporte at gumagala ako
sa kalye pagkagat ng dilim ... "
Kasaysayan
Sinimulang sulatin ni Dr. Jose P. Rizal ang mga unang bahagi ng "Noli Me Tangere"
noong 1884 sa Madrid noong siya ay nag-aaral pa ng medisina. Nang makatapos ng
pag-aaral, nagtungo siya sa Paris at doon ipinagpatuloy ang pagsusulat nito. At sa
Berlin natapos ni Rizal ang huling bahagi ng nobela.

Ang pagsusulat ng "Noli Me Tangere" ay bunga ng pagbasa ni Rizal sa "Uncle Tom's

Cabin" ni Harriet Beacher Stowe, na pumapaksa sa kasaysayan ng mga aliping
Negro sa kamay ng mga panginoong putting Amerikano. Inilarawan dito ang iba't
ibang kalupitan at pagmamalabis ng mga Puti sa Itim. Inihambing niya ito sa
kapalarang sinapit ng mga Pilipino sa kamay ng mga Kastila.

Sa simula, binalak ni Rizal na ang bawat bahagi ng nobela ay ipasulat sa ilan niyang
kababayan na nakababatid sa uri ng lipunan sa Pilipinas at yaon ay pagsasama-
samahin niyang upang maging nobela. Ngunit hindi ito nagkaroon ng katuparan,
kaya sa harap ng kabiguang ito, sinarili niya ang pagsulat nang walang katulong.

Ipinaliwanag ni Rizal sa kanyang liham sa matalik niyang kaibigang si Dr. Ferdinand

Blumentritt ang mga dahilan kung bakit niya isinulat ang "Noli." Ang lahat ng mga
ito ay maliwanag na inilarawan sa mga kabanata ng nobela.

Ang pamagat ng "Noli Me Tangere" ay salitang Latin na ang ibig sabihin sa Tagalog
ay "Huwag Mo Akong Salingin" na hango sa Ebanghelyo ni San Juan Bautista.
Itinulad niya ito sa isang bulok sa lipunan na nagpapahirap sa buhay ng isang tao.
NOLI ME TANGERE – Ang Buod Ng Nobelang Isinulat
Ni Jose Rizal
NOLI ME TANGERE – Sa paksang ito, alamin nating ang buod ng isa sa
mg nobelang isinulat ni Jose Rizal: ang Noli Me Tangere.

Photo uplifted from: PhilStar

Ang nobelang ito na kilala sa Ingles na “Touch Me Not” ay isa sa
dalawang magkadugtong nobela na isinulat ng ating pambansang
bayani na si Jose Rizal(buong pangalan ay Jose Protacio Mercado
Rizal y Alonzo Realonda).
Isinulat niya ang nobelang ito upang ipakita sa mga kapwa Pilipino
ang pang-aabusong ginagawa ng mga pari sa panahong Kastila.

Ito ang buod ng nobelang kwento:

Buod
Ang binatang si Juan Crisostomo Ibarra ay bumalik sa Pilipinas
pagkatapos ng pitong taong pag-aaral niya sa Europa. Naghandog ng
piging si Kapitan Tiyago sa dahilang ito na kung saan inanyayahan
niya ang ilang sikat na tao sa kanilang lugar.

Nahamak si Ibarra ni Padre Damaso sa piging ngunit nagpaalam ng

magalang niya ang pari dahil may mahalaga siyang lakarin.

May magandang kasintahan si Ibarra na si Maria Clara na anak-anakan

ni Kapitan Tiyago at ang dahilan kung bakit dalawin niya pagkatapos
ng piging.

Muling binasa ni Maria ang mga lumang liham ni Ibarra bago siya
mag-aral sa Europa habang inalala nila ang kanilang pagmamahalan.

Bago umuwi si Ibarra ay nakita niya si Tinyente Guevarra na

nagpahayag na namatay na noong isang taon ang ama ni Ibarra na si
Don Rafael Ibarra.
Sabi ng Tinyente na inakusahan ang don ni Padre Damaso
na erehe (taong hindi sumunod sa utos ng Simbahan)
at pilibustero (taong sumasalungat sa utos ng pamahalaan) dahil
hindi umano nagsisimba at nangunumpisal. Ngunit ayon sa Tinyente,
nagsimula ito nang ipagtangoll ng don ang isang bata sa kamay ng
isang maniningil na hindi sinadyang nabagok ang ulo kaya namatay.
Nakakulong umanoy si Don Rafael habang may imbestigasyon ukol sa
insidente ngunit ang mga kaaway niya ay gumawa nga mga kung
anuano para ipahiya ang Don.

Nagkasakit ang Don at namatay dahil sa naapektuhan siya sa mga

pangyayari.

Ang padre ay hindi nakuntento at ipinahukay ang labi ng don upang

ipalipat sa libingan ng mga Intsik ngutin nang dahil sa ulan ay itinapon
ang kanyang labi sa lawa.

Imbes na nagtangkang ipaghiganti ang yumaong ama, ipagpatuloy ni

Ibarra ang nasimulan ng Don kaya nagpatayo siya ng paaralan sa
tulong ni Nol Juan.

Muntik nang mapatay si Ibarra kung hindi iniligtas ni Elias noong

babasbasam na ang itinayong paaralan. Namatay ang taong
binayaran ng lihim na kaaway

Si Padre Damaso ay muling nag-aasar kay Ibarra. Nang saglit nang

inihamak ng padra ang ama niya ay nagalit at nagtangkang isaksak
ang pari pero pinigilan siya ni Maria.

Dahill doon ay natiwalag si Ibarra ng Arsobispo sa simbahan.

Nasamantala ni Padre Damaso nito upang iutos sa Kapitan na hindi na
ipagpatuloy ang kasal kay Maria Clara at ipakasal sa binatang Kastila
na si Linares.
Pero dahil sa tulong ng Kapitan Heneral ay nabalik si Ibarra sa
simbangan. Pero hindi inasaang hinuli si Ibarra nang dahil umonay
nanguna siya sa pagsalakay sa kuwartel.

Tumakas si Ibarra sa kulungan sa tulong ni Elias. Pumunta si Ibarra sa

kay Maria bago siya tumakas. Itinanggi ng dalaga ang liham na
ginamit laban sa kanya nang dahil sa inagaw ang liham kapalit sa
liham ng ina niya na nagsasabi na si Damaso ang tunay niyang ama.

Pagkatapos nito ay tumakas na si Ibarra sa tulong ni Elias. Sumakay

sila sa bangka patungo Ilog Pasig hanggang sa Lawa ng Bay at
tinabunan si Ibarra ng mga damo.

Naabutan sila ng mga tumutugis sa kanila. Para makaligtas si Ibarra,

naging pampalito si Elias at tumalon sa tubig. Akala ng mga
tumutugis na ang tumalon ay si Ibarra kaya nila binaril si Elias
hanggang nagkulay ng dugo. Naabutan ang balita kay Maria na
namatay si Ibarra.

Natunton ni Elias ang gubat ng mga Ibarra at doon niya natuklasan si

Basillo at ang namatay niyang inang si Sisa.

Bago namatay si Elias ay sinugo niya ang bata na kung hindi man daw
niya makita ang bukang-liwayway sa sariling bayan, sa mga mapalad,
huwag lamang daw limutin nang ganap ang mga nasawi sa dilim ng
gabi.