na ang pagsasalaysay ay maaaring pasulat, pasalita, patula, tuluyan, imahe, paawit,
teatro, o pasayaw. Isang hanay ng magkakasunod na pangyayari na maaaring gawa-gawa lamang o nakabatay sa totoong pangyayari o maaaring mabatay sa alinman sa sumusunod: a. sariling karanasan b. pangyayaring nakita o nasaksihan c. pangyayaring narinig d. pangyayaring nabasa e. bungang-isip
Naririto ang ilang hakbang na maaaring pagbatayan sa pagsulat ng pagsasalaysay.
1. Linawin kung anong paksa ang tatalakayin. 2. Gumawa ng isang balangkas. Ito ay isang iskeleton ng iyong gagawing pagtalakay sa paksa. 3. Alamin kung paano isasalaysay ang kuwento. Nararapat na nakaayon ito sa tamang estruktura: a. Introduksiyon – Sa bahaging ito inilalahad ang paksang tatalakayin. b. Eksplorasiyon – Sa bahaging ito naman iniisa-isa ang mga kaalamang may kinalaman sa paksa. c. Kongklusyon – Tinatawag din itong wakas at sa bahaging ito maaaring magbigay ng hamon sa mga mambabasa kung paano magkakaroon ng implikasyon ang mga pangyayaring isinasalaysay sa aktuwal na buhay. 4. Bigyang-pansin ang wastong mekaniks sa pagsulat tulad ng wastong baybay, bantas at pamimili ng angkop na salita. Ang Masining na Pagsasalaysay Ang Pagsisimula Ang panimula ay kailangang makaakit agad sa mambabasa sa tunay na daigdig na ginagalawan ng mga tauhan at ng maging bahagi siya ng daigdig sa iyong kuwento. Mga Uri ng Panimula 1. Panimulang nagbibigay-tuon sa kalagitnaan o sa pagwawakas na halos ng mga pangyayari. 2. Paglalarawan ng tagpuan at panahon 3. Paglalarawan ng pangunahing tauhan 4. Panimulang pagbibigay-komentaryo sa kahulugan ng karanasan. Kaugnay ng ganitong panimula, dapat namang iwasan ang sumusunod: a. Iwasan ang pangangaral o pagsesermon. Halimbawa: Kung hindi uukol ay hindi bubukol. Ito’y napatunayan ko na noon pa mang ako’y nasa haiskul pa lamang. b. Iwasan ang panimulang nagpapahiwatig ng mga detalye tungkol sa magiging wakas ng kuwento. 5. Paggamit ng karaniwang pahayag 6. Paggamit ng Usapan o Diyalogo Pangkalahatang panahon– Ang tinutukoy ay ang mga panahon sa kasaysayan. Tiyak na panahon – Kung ang uri ng araw ay tutukuyin sa isusulat na kuwento.
Paglikha ng mga tauhan
Ang mga tauhan, lalo na ang pangunahing tauhan, ay mailalarawang buhay na tauhan kung matutukoy ang paraan ng pagkilos at pagsasalita. Ilan Pang Mungkahi sa Paglalarawan ng Tauhan 1. Pumili ng ilang pangunahing katangian ng pangunahing tauhan na madaling makatulong upang siya’y matandaan. 2. Ipakita ang gawi (mannerism) na magpapakita ng kaniyang personalidad at magpapakita rin ng kaniyang nadarama. 3. Gawing malinaw ang paglalarawan. 4. Maaaring makalikha ng paglalarawan ng tauhan kilos, pagsasalita, anyo na kailangan sa pagsasalaysay. Ang Diyalogo o Usapan Dalawang Bahagi ng Diyalogo 1. Tuwirang Pahayag-Eksaktong sinasabi ng tauhan. 2. Tag na Diyalogo-Hindi na ginagamit lalo na kung ang mga tagpo ay kababakasan ng mabilisang pangyayari o mabilisang pag-uusap. Ang Wakas ng Pagsasalaysay Karaniwang isinalaysay ang isang bahagi ng aksiyon o pag-uulit sa ginawang panimula na magbibigay-diin sa pangunahing layunin ng pagsasalaysay. Pagpili ng Makatawag-pansing Pamagat May mga katangiang dapat taglayin ang isang kaakit-akit at mabuting pamagat tulad ng: 1. may orihinalidad 2. di-pangkaraniwan 3. makahulugan 4. kapansin-pansin; at 5. kapana-panabik Ang Gitnang Bahagi Ang pinakamahalaga at mahirap sulatin ang gitnang bahagi ng isang pagsasalaysay.Karaniwan itong nagtataglay ng sumusunod na sangkap: pananaw, aksiyon, tagpuan, tauhan at diyalogo. Tunghayan ang kasunod na mungkahi sa pagsasalaysay. 1. Pumili ng punto de vista o pananaw na gagamitin sa pagsasalaysay. 2. Sikaping magkaroon ng pagkakaugnay-ugnay ang mga suliranin sa kuwento; kailangang ang mga ito ay di- pangkaraniwang suliranin. 3. Isalaysay ang mga pangyayari ayon sa pagkakasunod-sunod ng mga ito. Inaasahan na ang mga ito’y maliwanag na masusundan ng mambabasa sapagkat umaayon sa pananaw o punto de vista ng tauhang nagsasalaysay. 4. Panatilihin ang detalye ng aksiyon. Pangunahing elemento ng kuwento ang pandama at isipan