GEFIL2: PRELIMINARY
PANANALIKSIK
LESSON 1: ANG MAKA-PILIPINONG PANANALIKSIK
Pananaliksik- paraan ng pagtuklas ng mga kasagutan sa mga
partikular na katanungan ng tao tungkol sa kaniyang lipunan o
kapaligiran, patuloy ang pananaliksik sa ibat-ibang bansa at
penomenon dahil patuloy na inuunawa ng tao ang mga
pangyayari at pagbabago sa kaniyang paligid.
Kahulugan at Kabuluhan ng Maka-Pilipinong Pananaliksik
 Ang maka-pilipinong pananaliksik ay gumagamit ng
Wikang Filipino at/o mga katutubong wika sa Pilipinas at
tumatalakay sa mga paksang mas malapit sa puso at isip
ng mga mamamayan.
 Mahalagang idagdag sa katangiang ito na kung hindi man
maiiwasan na nasa wikang Ingles o iba pang wika ang
isang pananaliksik dahil may pangangailangang ibahagi ito
sa internasyonal na mambabasa, kailangan pa rin itong
isalin sa Filipino o iba pang wika sa Pilipinas upang mas
mapakinabangan
 Pangunahing isinasaalang-alang sa maka-pilipinong
pananaliksik ang pagpili ng paksang naaayon sa interes at
kapaki- pakinabangan sa sambayanang pilipino.
 Komunidad ang laboratoryo ng maka-pilipinong
pananaliksik.
 Dahil sa lumawak ang agwat o pagkakahiwa-hiwalay ng
karaniwang mamamayang pilipino sa akademya at mga
edukado, mahalagang tungkulin din ng pananaliksik na
pawiin ang pagkakahiwalay na ito.
 Mahalagang tungkulin ng mga mag-aaral sa gabay ng
kanilang mga guro, na lumabas at tumungo sa mga
komunidad bilang lunsaran ng maka-pilipinong
pananaliksik.
 Sa pamamagitan ng pagpapalakas sa mga pag-aaral sa
komunidad, nakakakuha ng tunay na karanasan at
kaalaman ang mga mag-aaral mula sa masa.
Kalagayan at mga hamon sa maka-pilipinong pananaliksik
 Patakarang pangwika sa edukasyon
 Nakasaad sa konstitusyong 1987 ang mga probisyon
kaugnay ng pagpapaunlad at pagpapayabong ng Filipino
bilang wikang pambansa sa pamamagitan ng paggamit
nito bilang midyum ng pagtuturo sa sistema ng edukasyon
at pammahala.
 Gayunpaman, tila tumataliwas ang kasalukuyang
kaugnayan ng wikang pambansa lalong-lalo na sa
edukasyon.
LESSON 2: REBYU SA MGA BATAYANG KASANAYAN SA
Pagpili ng Batis (Sources) ng impormasyon
1. Pangunahing batis- naglalaman ng mga impormasyon na
galing mismo sa bagay o taong pinag-uusapan.
a) Talaarawan o Diary / Journal- tala ng mga
karanasan ng isang tao sa pang-araw-araw niyang
buhay.
b) Awtobiograpiya o Talambuhay- isinulat mismo ng
isang tao tungkol sa sarili. Nakasulat dito ang
mahahalagang pangyayari sa buhay ng may-akda.
c) Talumpati- mga pagbigkas sa publiko na ginawa ng
mga opisyal at mga tao sa pamahalaan. Makikita dito
ang kanilang mga adhikain at pananaw na kanilang
ipinakakalat sa pamamagitan ng pampublikong forum.
i. Official Gazette- dito makikita ang mga opisyal
na talumpati kung saan opisyal na publikasyon
ng pamahalaan.
ii. Congressional Record- naisusulat dito ang
mga debate sa Kongreso.
d) Liham- mismong taong bahagi ng paksang
pinag-aaralan ang sumulat nito. Sa pamamagitan nito
ay malalaman ang kaniyang mga balak at pananaw
sa kaniyang sariling salita.
e) Memoir- nakapaloob dito ang damdamin at opinyon
ng sumulat sa isang bagay o pangyayari. Lalabas na
isang kuwentista o story teller ang may-akda at
ipinapaliwanag niya ang mga pangyayari sa kaniyang
paniniwala at perspektibo.
f) Ulat- karaniwang ito ay mga opisyal na dokumento na
isinulat ng mga taong nasa isang pook sa isang tiyak
na panahon. Kasama rito ang mga isinulat ng mga
opisyal ng pamahalaan at simbahan na ipinapaabot
sa kanilang mga pinuno.
i. Memorias- tawag sa ulat ng gobernador-heneral
noong panahon ng mga Espanyol.
g) Opisyal na Dokumento
i. ang mga pamahalaan at institusyon ay
nagpapalabas ng mga dokumento na may
mahahalagang impormasyon tungkol sa isang
pook o bansa.
ii. Isa ring opisyal na dokumentong pampubliko
ay ang senso na naglalaman ng mga
estadistika tungkol sa taong-bayan. Kasama
na ang dami ng mga taong nakatira sa isang
lokal, mga ipinanganak, mga nag-aaral, mga
nagtatrabaho, mga nagkasakit at mga namatay.
iii. Ilan pa rin sa mga opisyal na dokumento ay ang
mga pantaunang ulat o annual report.
Mayroon ding mga memorandum at circular na
ipinalalabas ng mga opisina ng pamahalaan.
Mahalagang dokumento rin ang mga opisyal na
resibo at mga receiving copy ng mga
dokumento.
 iv. Mga kasama sa pribadong dokumento: ulat
medikal, post-modern autopsy, at mga LESSON 3: PAGPILI NG PAKSA
transcript of record sa paaralan (TOR). ang
paggamit nito ay maaaring makuha sa permiso Pagtatanong nang mga:
ng may-ari. 1. Ano ang nais kong saliksikin?
h) Aklat na isinulat ng mga awtoridad- ilan dito ay ang 2. Bakit ko ito nais saliksikin?
mga aklat na isinulat ng mga misyonero at mga 3. Paano ko ito sasaliksikin?
opisyal ng pamahala
i) Eyewitness account
i. Nailathala sa mga pahayagan tulad ng
Philippine Free Press at Sunday Manila Times.
ii. Tawag sa mga gawa na isinulat ng mga saksi sa
mga pangyayari sa kasaysayan.
iii. Ang saksi ay tao o mga taong nakakita mismo
ng pangyayari at kadalasang kasama o kalahok
sa pangyayari.
iv. Sa pamamagitan nito, malalaman ng mga
mananaliksik ang mga pangyayari mula mismo
sa mga gumanap.
v. Ito ay maaaring maisama sa awtobiograpiya at
sa memoirs.
j) Artikulo sa mga Pahayagan- kung ito ay mayroong
tuwirang turan (direct quotation) o halaw mismo sa
pinanggalingan ng impormasyon. Dapat ay eksakto
ang sinabi ng batis at ito ay tungkol sa isang bagay
na ang batis ay mga awtoridad tungkol sa pangyayari
dito ang mga salaysay o pronouncement.

2. Sekondaryang batis- ang batayan ng impormasyon ay mula

sa pangunahing batis. Itinuturo ng mga sekondaryang batis ang
mga pangunahing batis bilang pinagmulang impormasyon.

Halimbawa:
 Batayang aklat
 Magasin
 Brochure

Tandaan:
 Sa paggawa ng pananliksik, ang isang indibidwal ay
maaaring tumingin muna sa sekondaryang batis upang
maabot ang pangunahing batis.

Mga Sekondaryang Batis na hindi naisulat:

1. Sabi-sabi o mga pinagpasa-pasang impormasyon-
kadalasang nababago ang impormasyon nito habang ito ay
ikinakalat mula sa ibang batis patungo sa mga susunod. Dahil
dito, mahalagang maiabot ng mananaliksik ang orihinal na batis
upang mapatunayan ang katotohanan ng kaniyang
impormasyon.

3. Tersiyaryang Batis o General Reference

Halimbawa:
 Encyclopedia
 Catalogue
 Abstrak
 Mga sulat o review mula pangunahing batis.