Editoryal-Ang Babae Noon sa Modernong Panliligaw noon ay mahaba-haba ang proseso.

Bukod sa
Panahon ni Jeremhae Agoncillo susuyuin si Binibini, kailangan din ligawan ni Ginoo si
Mommy at Daddy. Simpleng panliligaw ay hindi kaagad
pumapasa, kailangang mapatunayan muna ni Ginoo na
Paano nga ba kinikilala
seryoso siya. Aakyat ng ligaw si Ginoo, maghaharana't
ang babae sa lipunan?
bibigyan pa ng rosas si Binibini, ngunit hindi ganoon
Ano nga ba ang mga
kadali, lulusot muna sa butas ng karayom bago
tungkulin at gampanin
makamtan ang maatamis na "OO' na siyang minimithi
ng babae sa lipunang
ng ginoo. Pakipot at isinasaalang-alang ang magulang
atin ginagalawan?
bago pumasok sa isang relasyon ang dalaga noon.
Minsa'y magulang pa ang siyang pumipili sa
Noong primitibong
mapapangasawa ng kanilang anak na binibini.
panahon animo si Maria
Clara ang mga
Uso pa ba ang ligawan sa panahon ngayon? Marahil
kababaihan. Kasuotan ay balot na balot na para bang
sa iba ay oo ngunit malimit na lamang itong ginagawa.
suman. Sa sobrang konserbatibo, talampakan, braso at
Ang teknolohiya na nagpapadali, nagpapagaan at
mukha na lamang ang makikita mo. Sila'y hindi
nagpapabilis ng gawain pati sa panliligaw ay napapadali
makabasag pinggan at masunurin sa magulang.
na rin. Ang iba ay dinadaan na lamang sa facebook, text
Gawaing pambahay at pagtulong sa magulang ang
at online chat ang pakikipagrelasyon. Hindi na uso ang
inaatupag. Hindi nakikita na patambay tambay sa labas
salitang pakipot, sasabihan lang ng lalaki na gusto niya
ng tahanan upang magliwaliw. Ang tanging
si babae, bukas o makalawa mababalitaan na
pinaggugugulan ng oras ay sa tahanan kasama ang
magkasintahan na pala.
pamilya at kung hindi man sa tahanan ay sa simbahan
at nagdarasal ng Aba Ginoong Maria.
Kung dati-rati'y si Mister lang ang nagbabanat ng
buto sa pamilya, ngayon ay hindi na. Ayaw pahuli ni
Modernong panahon ay suriin din. Pananamit ay
Misis at madalanang na lamang ang mga ginang na
ibang iba. Kapos na ba ang henerasyon ngayon sa tela?
pumapayag na sa tirahan manatili at magalaga ng anak.
Noon panahon pa ng atin lolo't lola, tela ng kanilang
Katwiran ni Misis, "Para saan pa't ako'y nakapagtapos
baro't saya ay sobra-sobra, ngayon paiklian sa damit
kung hindi ko rin naman mapapakinabangan ang
ang labanan ng madla. Kung makasuot ng mini-skirt ay
propesyon na natapos ko?" Ika nga nila, kung kaya ni
wagas akala mo ay wala ng bukas. Sleeveless kung
Mister kaya rin ni Misis.
sleeveless at shorts kung shorts. Dibdib ay lumuluwa na,
kuyukot ay nakikita na, mapapasabi na lamang ng "Miss
Kasabay ng pag-unlad ng teknolohiya ang pagusad ng
nakikitaan ka na, gusto mo ba ng tela?" Malimit na
pag-uugali at kultura ng mga mamamayan partikular na
lamang makakakita ng binibini na ginugugol ang oras sa
ang mga kababaihan hindi man lahat ng pagusad ay
kanilang tahanan, karamihan ay nasa tamabayan
nasa positibo, ngunti ika nga nila hindi magkakaroon ng
winawaldas ang oras kasama ang kanilang mga
negatibo kung walang positibo. Patunay lamang iyan na
kaibigan. Ang iba ay nagsisinungaling, magpapaalam sa
ang mga kababaihan ay unti-unting pumapantay sa
magulang na, "Nay, may praktis po kami" o kaya naman
kalalakihan.
ay "Nay, may group project po kami" Ang magulang
naman ay maniniwala, ang akala niya'y pampaaralang
gawain, sa lakwatsa pala gugugulin.

Editoryal - “Kababaihan, Kalalakihan –

Noon at Ngayon” – sinulat ni Traci Sonoy
NAGBABAGO ANG MUNDO, lumilipas ang panahon, at
ilang mga bagay na nagmula sa sinalumang panahon ay
bibihira nalang makita ngayon. Ang noon ay ibang-iba
na sa ngayon, at isang halimbawa kung saan ito ay
makikita ay ang pagkakaiba ng mga lalaki at babae mula
sa mga panahon ng koloniyalismo sa mga lalaki at
babae naririto sa kasulukuyang panahon.
Kung noon ang mga kasuotan ng mga Pilipino ay
binubuo ng mga Barong Tagalog para sa mga lalaki at
Baro at Saya naman para sa mga babae, ngayon ang
mga nakikitang sinusuot ng ating mga kababayan ay
binubuo ng mga pantalon, T-shirt, palda, blouse at
maraming iba pa. Kung tutuusin, dinadamit na din ng
mga lalaki ang mga kasuotang pambabae sa
kasalukuyang panahon.
Kung noon ang mga babae ay nararapat lamang mag-
silbe sa mga tahanan, ngayon may kakayahan na silang
gawin kung anuman ang gugustuhin nilang gawin sa
buhay, maski sila ay maging doktor, mangangalakal,
piloto, siyentipiko at maraming iba pa, wala ng mga
limitasyons ang mga babae, kasing-tapang na din nila
ang mga lalaki. Lahat ay pantay-pantay.
Kung noon ang mga lalaki ay nag-haharana, nagsusulat
ng mga liham, naninilbihan sa mga magulang ng
kaniyang liniligawan at tuluyang naghihirap para lang
marinig ang matamis na oo ng kanilang mga
minamahal, ngayon lahat ito ay nawala at pinalitan ng
mga ensayo na mas madali at mabilis. Ang dating
panahon ng paghihintay bago magkaraon ng relasyon
na humigit sa isang taon o higit pa ay ngayon naging
isang buwan, isang linggo o kahit kaunting oras na
lamang. Wala na ang tradisyonal na pagliligaw, dahil sa
teknolohiya, ibang-iba na ngayon.
Minsan nga, ang babae na mismo ang nangliligaw.
Kung noon ang mga babae ay tinaguriang pihikan,
masakitin, mahina, ngayon sila ay matapang,
makapangyarihan—mga tao na karapat-dapat purihin.
Sila ay nagiging presidente, senador, lider, at katulad ng
mga lalaki, sila ay binibigyan ng mataas na
pagsasaalang-alang.
Kung noon walang tiwala ang mga lalaki sa mga babae
at naniniwala na mas may halaga sila kumpara sa kanila,
ngayon wala na ang ganitong klaseng kaisipan.
Ginagalang na nila ang mga babae at nagtitiwala sa
kanilang mga kakayahan. Natanggap na nila na kaya
ding gawin ng mga babae ang mga ginagawa ng mga
lalaki.
Kung noon ang lalaki ay ang matatag at ang babae ay
ang mahina, ngayon silang dalawa ay magkaparehas,
pantay-pantay, parehong may kahalagaan sa ating
mundo.