3.

2 Nguyên tắc xác định phương án tiêu dùng tối ưu

Tối đa hóa hữu dụng Ngân

TUmax Giá cả (P)
sách (I)

Mục đích Ràng buộc

Lựa chọn

PHỐI HỢP TỐI ƯU

1
Nguyên tắc xác định phương án tiêu dùng tối ưu:
Để đạt phương án tiêu dùng tối ưu Y
(tổng hữu dụng tối đa), người tiêu
dùng phải lựa chọn tiêu dùng cặp phối
hợp giữa X & Y sao cho thỏa mãn •A Điểm phối hợp tối ưu
Tại E: MRSXY= -PX/PY
điệu kiện sau

 MU X MUY Y1 •E
 = U3
 PX PY
 X .P +Y .P = I
 X Y U
•B
U2
1

Trong đó: X1 X
- X,Y :số lượng h/hóa X & Y cần tiêu dùng
- PX, PY :giá cả của h/hóa X & Y.
-I : thu nhập để chi tiêu cho 2 sp X & Y
- MUX, MUY :hữu dụng biên của sp X & Y
 VÍ DỤ1:
• Giả sử anh A có thu nhập
là 7$ để mua 2 hàng hóa
X MUX Y MUY
X, Y
(kg) (đvhd) (kg) (đvhd)
• Sở thích của anh A về 2 sp
trên được thể hiện thông
qua bảng hữu dụng biên 1 35 1 29
sau:
• Yêu cầu: 2 32 2 28
– Anh A cần chi tiêu 3 30 3 25
bao nhiêu cho sp X, Y
4 25 4 22
để đạt tổng mức thỏa
mãn tối đa? 5 20 5 21
3
 VÍ DỤ 2:

RÀNG BUỘC

X MUX Y MUY
1 20 1 12
SỞ THÍCH
2 18 2 11
3 16 3 10
4 14 4 9
•X=? & Y=? để TUmax 5 12 5 8
6 8 6 7
7 3 7 4
8 0 8 1 4
 Bài giải:
Gọi X,Y lần lượt là số lượng hàng hóa X & Y cần tiêu dùng.
• PX, PY lần lượt là giá cả của hàng hóa X & Y.
• I: là thu nhập để chi tiêu cho 2 hàng hóa X & Y
• MUX/PX , MUY /PY lần lượt là hữu dụng biên trên một đồng
chi tiêu của hàng hóa X & Y.

Để đạt phương án tiêu dùng tối ưu người tiêu dùng phải lựa
chọn tiêu dùng cặp phối hợp giữa X & Y sao cho thỏa mãn
điệu kiện sau
 MU X MU Y  MU MU
=
(1)
 

X
= Y

 PX PY  2 1
 X .P + Y .P = I 2. X + 1.Y . = 14 (2)

 X Y
5
Từ đk (1) ta có:
X MUX Y MUY MUX/2 MUY /1
(kg) (đvhd) (kg) (vhd)

1 20 1 12 10 12
2 18 2 11 9 11
3 16 3 10 8 10
4 14 4 9 7 9
5 12 5 8 6 8
6 8 6 7 4 7
7 3 7 4 1.5 4
8 0 8 1 0 1 6
 Ta có các cặp phối hợp giữa X &Y thỏa mãn (1) là:
▪ Cặp 1: X = 1 vì: MUX/ PX= MUY/PY = 10
Y=3
▪ Cặp 2: X = 2 vì: MUX/ PX= MUY/PY = 9
Y=4
▪ Cặp 3: X = 3 vì: MUX/ PX= MUY/PY = 8
Y=5
▪ Cặp 4: X = 4 vì: MUX/ PX= MUY/PY = 7
Y=6
▪ Cặp 5: X = 6 vì: MUX/ PX= MUY/PY = 4
Y=7
7
 Lần lượt thay các cặp phối hợp trên vào đk 2 ta có:
▪ Cặp 1: 1×2 +3×1 = 5 < I =14 ( Không thỏa mãn đk2)
▪ Cặp 2: 2×2 +4×1 = 8 < I =14 (Không thỏa mãn đk 2)
▪ Cặp 3: 3×2 +5×1 = 11 < I =14 (Không thỏa mãn đk 2)
▪ Cặp 4: 4×2 +6×1 = 14 = I =14 (Thỏa mãn đk 2)
▪ Cặp 5: 6×2 +7×1 = 19 > I =14 (Không thỏa mãn đk 2)
Phương ánTDTƯcủa anh B là sẽ lựa chọn mua 4kg
sp X & 6kg sp Y thì đạt tổng hữu dụng tối đa là:
4 6
=  MU X i +  MUY j
TUmax= TUX4+ TUY6
i =1 j =1
TUmax=(20+18+16+14)+(12+11+10+9+8+7)=25(đvhd)
8
 2. Thiết lập đường cầu cá nhân đối với sp X
I  MU X1 MU Y1
Ban Tối đa hóa  =
E1(X1,Y1 )
đầu
PX1  PX1 PY1
hữu dụng X .P + Y .P = I
PY1  1 X1 1 Y1
A(X1,Px1 )
I
Tiếp tục  MU X1 MU Y1
Giá PX2  = E2(X2,Y2 )
tăng  PX 2 PY1
mua X1 X .P + Y .P = I
PY1
 2 X2 2 Y1 B(X2,Px2 )
MU X1 MU X1
Lợi ích biên tính trên 1 đvt của X giảm dần: 
PX 2 PX 1
Vậy : Muốn xác định đường cầu cá nhân đối với 1 hàng hóa ta phải
xác định lượng cầu từ 2 PATDTƯ của cá nhân người tiêu dùng đó
 Y
SUY RA
ĐƯỜNG Ñöôøng tieâu duøng theo giaùû
CẦU CÁ Y2
(Price Consumption Curve)
•E2 E1
NHÂN Y1 •
TỪ ĐỒ
THỊ
CÂN X2 X1 X
Giaù
BẰNG P2 •B
TIÊU Ñöôøng caàu caù nhaân
DÙNG
P1 •A Individual demand
X
X2 X1 10
Khi PX , I, PY và sở thích không đổi thì có 3
TH xảy ra:
▪ TH1: | EDP | > 1
Khi PX↑ TRX↓ TRY ↑ Y↑

▪ TH2: | EDP | < 1

Khi PX↑ TRX↑ TRY ↓ Y↓

▪ TH3: | EDP | = 1
Khi PX↑ TRX& TRY k0 đổi Y k0 đổi
11
 VÍ DỤ 5:
▪Bà An có I = 1000 (ngàn đồng)
PX1 = 5 (ngàn đồng /kg)
PY =20 (ngàn đồng /kg).
▪Hàm hữu dụng được cho bởi:
TU = (Y-2)X
a.Xác định phương án tiêu dùng tối ưu của bà An.
Tính tổng hữu dụng tối đa bà An đạt được.
b. Giả sử giá của X tăng lên là PX2 = 10 (ngàn đồng
/kg), các yếu tố còn lại không đổi. Hãy thiết lập
đường cầu cá nhân của bà An đối với hàng hóa X.12
 VÍ DỤ 6:
▪Bà An có I = 1000 (ngàn đồng)
PX1 = 5 (ngàn đồng /kg)
PY =20 (ngàn đồng /kg).
▪Hàm hữu dụng được cho bởi:
TU = (Y-2)X
▪ Giả sử giá của X tăng lên là PX2 = 10 (ngàn
đồng /kg), các yếu tố còn lại không đổi. Hãy
thiết lập đường cầu cá nhân của bà An đối với
X.
13
 BÀI GIẢI:

5a/ Để đạt phương án tiêu dùng tối ưu ( tổng hữu dụng tối đa),
người tiêu dùng phải lựa chọn tiêu dùng cặp phối hợp giữa X
& Y sao cho thỏa mãn điệu kiện sau:
 MU X MU Y Ta có: TU = (Y-2)X
 = MUX = dTU/dX = Y – 2
 PX PY
 X .P + Y .P = I MUY = dTU/dY = X
 X Y

Y − 2 X
 = 4Y − 8 = X  X 1 = 96
 5 20  
5. X + 20.Y = 1000  X + 4Y = 200 Y1 = 26

TU1max = (Y-2)X = (26-2)96 =2304 (đvhd)

14
5b/ Khi giá của khoai tây tăng lên là PX2 = 10 (ngàn
đồng /kg) thì bà An sẽ lựa chọn phối hợp giữa X & Y
sao cho thoả mãn:
Y − 2 X
 = 2Y − 4 = X  X 2 = 48
 10 20  
10. X + 20.Y = 1000  X + 2Y = 100 Y2 = 26
TU2max = (Y-2)X = (26-2)48 =1152 (đvhd)
Ta có biểu cầu cá nhân của bà An:
Điểm Giá (P) Lượng cầu (qd:kg)
103 đ/kg
A 5 96
B 10 48
15
 Y

50
Đường tiêu dùng theo giá
Đường (Price Consumption Curve)
E1
cầu cá 26 E2
• •
TU1 =2304 đvdh
nhân TU2 =1152 đvdh
của bà P X
X 48 96 200
An đối (10 3đ/kg)
với X 10 •B
Đường cầu cá nhân
(dX ) 5 •A Individual demand
(dX) X (kg)
16
48 96