7.2) กฎหมายและมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบและติดตั้งงานระบบไฟฟ้า

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 22
PAKORN PARIYAWATEE _ FB_ELECTRICAL

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL
ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM
SYSTEM DESIGN DESIGN
_ Date _ Rev.00_Date Rev.00
: Sep/2017/23-24 : MAY/2017/7 23
, Date : Sep’2012/28
LAW vs Standard
LAW
( กฎหมาย ) Thai Laws
Depend on ?
Regulation
( ข้ อกําหนด )
Standard
( มาตราฐาน ) EIT

โครงสร้ างของกฎหมายในประเทศไทย รั ฐ ธรรมนู ญ
รัฐบาล
Government
พระราชบัญญัติ (พรบ.)
กระทรวงมหาดไทย
กฎกระทรวง
กระทรวงแรงงาน
ประกาศกระทรวง
กระทรวงอุตสาหกรรม
ประกาศกรม
ข้ อบัญญัติท้องถิน กระทรวง อืนๆ
พรบ. ควบคุมอาคาร (พ.ศ.2522)
(50)
Cr. Icon จากเวปสมาคมผู้ตรวจสอบอาคาร

กระทรวงมหาดไทย
พระราชบัญญัติ (พรบ.) พรบ. ควบคุมอาคาร (พ.ศ.2522)
กฎกระทรวง เช่ น :
- กฎกระทรวงประเภทอาคารควบคุมการใช้
และต้ องจัดให้ มีผ้ ูตรวจสอบอาคาร
- กฎกระทรวงฉบับที 33(50) 39, 47 เป็ นต้ น
ข้ อบัญญัติท้องถิน เช่ น :-
- ข้ อบัญญัติ กทม. เรื องควบคุมอาคาร
27
FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24
กฎกระทรวง ฉบับที 33 (พ.ศ.2535)

กฎกระทรวง กําหนดประเภทอาคาร
ทีต้ องจัดให้ มีผู้ตรวจสอบ (พ.ศ.2548)
กฎกระทรวง กําหนดคุณสมบัติผผู้ตรวจสอบอาคาร
(พ.ศ.2548)
กฎกระทรวงฉบับที 33 (พ.ศ.2535)
(ออกตาม พรบ. ควบคุมอาคาร 2522)
บังคับใช้ กบั อาคารสู ง

และอาคารขนาดใหญ่ พเิ ศษ
ทีขออนุญาตก่ อสร้ าง
ตังแต่ 18 ก.พ. 2535 ถึง 11 พ.ย. 2540
33

ตังแต่ 12 พ.ย. 2540 ถึง ปัจจุบัน
50
บังคับใช้ กบั ทัวไป

ตังแต่ 31 พ.ค. 2537 ถึง ปัจจุบัน
39
ก่ อน 18 ก.พ. 2535
บังคับใช้ กบั อาคารทัวไป
ก่ อน 31 พ.ค. 2537
47
กฎกระทรวง ฉบับที 33 และ 50
(ออกตาม พรบ. ควบคุมอาคาร 2522) 33 50
1. ระบบจ่ ายพลังงานไฟฟ้ า
“ ข้อ 11) อาคารสูงหรืออาคารขนาดใหญ่พเิ ศษต้องมีระบบจ่ายพลังงานไฟฟ้าเพือการแสงสวางหรือกําลัง ซึงต้องมี

การเดินสายและติดตังอุปกรณ์ไฟฟ้าตามมาตรฐานของการไฟฟ้านครหลวงหรือการไฟฟ้าส่วนภูมภิ าค ในกรณีทอยู
ี ่
นอกเขตความรับผิดชอบของการไฟฟ้าให้ใช้มาตรฐานเพือความปลอดภัยทางไฟฟ้าของสํานักงานพลังงานแห่งชาติ
ในระบบจ่ายไฟฟ้าต้องมีสวิตซ์ประธานซึงติดตังในทีทีจัดไว้โดยเฉพาะแยกจากบริเวณทีใช้สอยเพือการอืน
ในการนี จะจัดไว้เป็นห้องต่างหากสําหรับกรณีตดิ ตังในอาคาร หรือจะแยกเป็นอาคารโดยเฉพาะก็ได้
การติดตังหม้อแปลงไฟฟ้าหรือเครืองกําเนิดไฟฟ้า ให้นําความวรรคสองมาใช้บงั คับโดยจะรวมบริเวณที

ติดตังสวิตซ์ประธาน หม้อแปลงไฟฟ้า และเครืองกําเนิดไฟฟ้าไว้ในทีเดียวกันก็ได้
เมือมีการใช้กระแสไฟฟ้าเต็มทีกําหนดในแบบแปลนระบบไฟฟ้าแรงดันไฟฟ้าทีสายวงจรย่อยจะแตกต่าง
จากแรงดันไฟฟ้าทีแผงสวิตซ์ประธานได้ไม่เกิน 5%
ข้อ 12) แผงสวิตซ์วงจรย่อยทุกแผงของระบบไฟฟ้าต้องต่อลงดิน การต่อลงดิน หลักสายดิน และวิธกี าร

ต่อให้เป็นไปตามมาตรฐานการไฟฟ้านครหลวงหรือการไฟฟ้าส่วนภูมภิ าค ในกรณีทอยู ี น่ อกเขตความรับผิดชอบของ
การไฟฟ้าให้ใช้มาตรฐานเพือความปลอดภัยทางไฟฟ้าของสํานักงานพลังงานแห่งชาติ ”
กฎกระทรวง ฉบับที 39 39
2. ระบบแสงสว่ าง
“ ข้อ 11) ส่วนต่างๆ ของอาคารต้องมี

ความเข้มของแสงสว่างไม่น้อยกว่าความ
เข้มทีกําหนดไว้ในตารางที 3 ท้าย
กฎกระทรวงนี
สถานทีอืนทีมิได้ระบุไว้ใน
ตารางตามวรรคหนึง ให้ใช้ความเข้มของ
แสงสว่างของสถานทีทีมีลกั ษณะใกล้เคียง
กับความเข้มทีกําหนดไว้ในตาราง
ดังกล่าว ”

กฎกระทรวง ฉบับที 33 และ 50
(ออกตาม พรบ. ควบคุมอาคาร 2522) 33 50
3. ระบบไฟฟ้ าสํ ารองฉุกเฉิน
“ ข้อ 14) อาคารสูงหรืออาคารขนาดใหญ่พเิ ศษต้องมีระบบพลังงานไฟฟ้าสํารองสําหรับกรณีฉุกเฉินแยกเป็ นอิสระ
จากระบบอืน และสามารถทํางานได้โดยอัตโนมัตเิ มือระบบจ่ายไฟฟ้าปกติหยุดทํางาน
แหล่งจ่ายพลังงานไฟฟ้าสํารองสําหรับกรณีฉุกเฉินตามวรรคหนึง ต้องสามารถจ่ายพลังงานไฟฟ้าได้
เพียงพอตามหลักเกณฑ์ดงั ต่อไปนี
(1) จ่ายพลังงานไฟฟ้าเป็ นเวลาไม่น้อยกว่า 2 ชม. สําหรับเครืองหมายแสดงทางฉุกเฉิน ทางเดิน ห้อง

โถง บันได และระบบสัญญาณเตือนเพลิงไหม้
(2) จ่ายพลังงานไฟฟ้าตลอดเวลาทีใช้งานลิฟต์ดบั เพลิง เครืองสูบนําดับเพลิง ห้องช่วยชีวติ ฉุกเฉิน

ระบบสือสาร เพือความปลอดภัยของสาธารณะและกระบวนการผลิตทางอุตสาหกรรมทีก่อให้เกิดอันตรายต่อชีวติ
หรือสุขภาพอนามัยเมือกระแสไฟฟ้าขัดข้อง
ข้อ 15) กระแสไฟฟ้าทีใช้กบั ลิฟต์ดบั เพลิงต้องต่อจากแผงสวิตซ์ประธานของอาคารเป็ นวงจรทีแยกเป็ น

อิสระจากวงจรทัวไป และวงจรไฟฟ้าสํารองสําหรับลิฟต์ดบั เพลิงต้องมีการป้องกันอัตรายจากเพลิงไหม้อย่างดีพอ ”

กฎกระทรวง ฉบับที 33, 50 และ 47
4. เครืองหมายและไฟป้ ายทางออกฉุกเฉิน
 สําหรั บอาคารสูง (ฉบับที 33,50)
33 50
“ ข้อ 26 บันไดหนีไฟทีอยูภ่ ายในอาคารต้องมีผนังกันไฟโดยรอบ ยกเว้นช่องระบายอากาศ
และต้องมีแสงสว่างจากระบบไฟฟ้าฉุ กเฉินให้มองเห็นช่องทางได้ขณะเพลิงไหม้ และมีป้าย
บอกชันและป้ายบอกทางหนีไฟทีด้านในและด้านนอกของประตูหนีไฟทุกชันด้วยตัวอักษรที
สามารถมองเห็นได้ชดั เจน โดยตัวอักษรต้องมีขนาดไม่เล็กกว่า 10 เซนติเมตร ”
47
 สําหรั บอาคารเก่ า (ฉบับที 47)
“ ข้อ 5 ติดตังระบบไฟส่องสว่างสํารองเพือให้มแี สงสว่างสามารถมองเห็นช่องทางเดินได้
ขณะเพลิงไหม้ และมีป้ายบอกทางหนีไฟทีด้านในและด้านนอกของประตูหนีไฟทุกชันด้วย
ตัวอักษรทีสามารถมองเห็นได้ชดั เจนโดยตัวอักษรต้องมีขนาดไม่เล็กกว่า 10 เซนติเมตร”

กฎกระทรวง ฉบับที 39
4. เครืองหมายและไฟป้ ายทางออกฉุกเฉิน (ต่ อ) 39
 “ ข้อ 2 อาคารดังต่อไปนีต้องมีวธิ กี ารเกียวกับการป้องกันอัคคีภยั ตามทีกําหนดในกฎกระทรวงนี
(1) ห้องแถว ตึกแถว บ้านแถว บ้านแฝด
(2) อาคารทีใช้เป็ นทีชุมนุมของประชาชน เช่น โรงมหรสพ หอประชุม โรงแรม สถานพยาบาล สถานศึกษา
หอสมุด สถานกีฬาในร่มตลาด ห้างสรรพสินค้า ศูนย์การค้า สถานบริการ ท่าอากาศยาน อาคารจอดรถสถานีขนส่ง
มวลชน ทีจอดรถ ท่าจอดเรือ ภัตตาคาร สํานักงาน สถานทีทําการของราชการ โรงแรม และอาคารพาณิชย์ เป็ นต้น
(3) อาคารอยูอ่ าศัยรวมทีมีตงแต่
ั 4 หน่วยขึนไป และหอพัก
(4) อาคารอืนนอกจากอาคารตาม (1) (2) และ (3) ทีมีความสูงตังแต่ 3 ชันขึนไป ”
 “ ข้อ 7 อาคารตามข้อ 2 (2) และ (3) ทีมีความสูงตังแต่ 2 ชันขึนไป และอาคารตามข้อ 2 (4) ทีมีพนที ื
รวมกันทุกชันในหลังเดียวกันเกิน ๒,๐๐๐ ตารางเมตร ในแต่ละชันต้องมีป้ายบอกชันและป้ายบอกทางหนีไฟ
ด้วยตัวอักษรขนาดทีมีความสูงไม่น้อยกว่า 10 เซนติเมตร หรือสัญลักษณ์ทอยู
ี ใ่ นตําแหน่งทีจะมองเห็นได้ชดั เจน
ตลอดเวลา และต้องมีแสงสว่างจากระบบไฟฟ้าฉุกเฉินเพียงพอทีจะมองเห็นช่องทางหนีไฟได้ชดั เจนขณะเพลิงไหม้ ”
5. ระบบสั ญญาณแจ้ งเหตุเพลิงไหม้
 สําหรับอาคารสูง (ฉบับที 33,50)
33 50
“ ข้อ 16 ในอาคารสูงหรืออาคารขนาดใหญ่พเิ ศษต้องมีระบบสัญญาณเตือนเพลิงไหม้ทุกชัน
ระบบสัญญาณเตือนเพลิงไหม้อย่างน้อยต้องประกอบด้วย
(1) อุปกรณ์สง่ สัญญาณเพือให้หนีไฟทีสามารถส่งเสียงหรือสัญญาณให้คนทีอยูใ่ นอาคาร ได้ยนิ หรือทราบอย่าง
ทัวถึง
(2) อุปกรณ์แจ้งเหตุทมีี ทงระบบแจ้
ั ี มอื เพือให้อปุ กรณ์ ตาม (1) ทํางาน ”
งเหตุอตั โนมัตแิ ละระบบแจ้งเหตุทใช้
 สําหรับอาคารเก่า (ฉบับที 47) 47
“ ข้อ 4 ติดตังระบบสัญญาณเตือนเพลิงไหม้ทุกชัน โดยระบบสัญญาณเตือนเพลิงไหม้อย่างน้อยต้องประกอบด้วย
(ก) อุปกรณ์สง่ สัญญาณเพือให้หนีไฟทีสามารถส่งเสียงหรือสัญญาณให้คนทีอยูใ่ นอาคารได้ยนิ หรือทราบอย่างทัวถึง
(ข) อุปกรณ์แจ้งเหตุทมีี ระบบแจ้งเหตุอตั โนมัติ และระบบแจ้งเหตุทใช้
ี มอื เพือให้อุปกรณ์ตาม (ก) ทํางาน ”

กฎกระทรวง ฉบับที 39
(ออกตาม พรบ. ควบคุมอาคาร 2522) 39
5. ระบบสั ญญาณแจ้ งเหตุเพลิงไหม้ (ต่ อ)
 “ ข้อ 4 ห้องแถว ตึกแถว บ้านแถว และบ้านแฝด ทีมีความสูงไม่เกิน 2 ชัน ต้องมีระบบสัญญาณเตือน
เพลิงไหม้ตดิ ตังอยูใ่ นอาคารอย่างน้อย 1 เครืองทุกคูหา
ห้องแถว ตึกแถว บ้านแถว และบ้านแฝด ทีมีความสูงเกิน 2 ชัน ต้องมีระบบสัญญาณเตือนเพลิงไหม้
ติดตังอยูภ่ ายในอาคารอย่างน้อย 1 เครือง ทุกชันและทุกคูหา
ข้อ 5 อาคารอืนนอกจากอาคารตามข้อ 3 วรรคหนึง (ห้องแถว ตึกแถว บ้านแถว และบ้านแฝด ทีมี
ความสูงเกิน 2 ชัน) ทีมีพนทีื รวมกันทุกชันในหลังเดียวกันเกิน 2,000 ตารางเมตร ต้องมีระบบสัญญาณเตือน
เพลิงไหม้ทุกชันด้วย
ข้อ 6 ระบบสัญญาณเตือนเพลิงไหม้ตามข้อ 4 และข้อ 5 อย่างน้อยต้องประกอบด้วย
(1) อุปกรณ์แจ้งเหตุทมี ที งระบบแจ้
ั งเหตุอตั โนมัตแิ ละระบบแจ้งเหตุทใช้
ี มอื เพือให้อุปกรณ์สง่
สัญญาณเตือนเพลิงไหม้ทาํ งาน
(2) อุปกรณ์สง่ สัญญาณเตือนเพลิงไหม้ทสามารถส่
ี งเสียงหรือสัญญาณให้คนทีอยูใ่ นอาคารได้
ยินหรือทราบอย่างทัวถึงเพือให้หนีไฟ ”
6) ระบบป้ องกันฟ้ าผ่ า

 สําหรับอาคารสูง (ฉบับที 33,50)
33 50
“ ข้อ 13) อาคารสูงมีระบบป้องกันอันตรายจากฟ้าผ่า ซึงประกอบด้วยเสาล่อฟ้า สายล่อฟ้า
สายนําลงดิน และหลักสายดินทีเชือมโยงกันเป็ นระบบ สําหรับสายนําลงดินต้องมีขนาดพืนที
ภาคตัดขวางเทียบได้ไม่น้อยกว่าสายทองแดงตีเกลียว ขนาด 30 ตร.มม. สายนําลงดินนีต้อง
เป็ นระบบทีแยกเป็ นอิสระจากระบบสายดินอืน
อาคารแต่ละหลังต้องมีสายตัวนําโดยรอบอาคารและมีสายนําลงดินต่อจากสายตัวนํา
ห่างกันทุกระยะไม่เกิน 30 เมตร โดยวัดตามแนวขอบรอบอาคาร สายนําลงดินของอาคารแต่ละ
หลังต้องมีไม่น้อยกว่า 2 สาย
เหล็กเสริมหรือเหล็กรูปพรรณในโครงสร้างอาคารอาจใช้เป็ นสายนําลงดินได้ แต่
ต้องมีระบบการถ่ายประจุไฟฟ้าจากโครงสร้างสูห่ ลักสายดินตามหลักวิชาการช่าง โดยให้
เป็ นไปตามมาตรฐานเพือความปลอดภัยทางไฟฟ้าของกรมพัฒนาและส่งเสริมพลังงาน ”
 สําหรับอาคารสูง (ฉบับที 47)

47
“ ข้อ 5.6) ต้องติดตังระบบป้องกันอันตรายจากฟ้าผ่าซึงประกอบด้วย เสาล่อฟ้า
สายล่อฟ้า สายตัวนํา สายนําลงดิน และหลักดินทีเชือมโยงกันเป็ นระบบ โดยให้เป็ นไปตาม
มาตรฐานเพือความปลอดภัยทางไฟฟ้าของกรมพัฒนาและส่งเสริมพลังงาน ”
กฎกระทรวง ฉบับที 33, 50
7) แบบแปลนระบบไฟฟ้า
33 50
“ ข้อ 17) แบบแปลนระบบไฟฟ้าให้ประกอบด้วย
(1) แผนผังวงจรไฟฟ้าของแต่ละชันของอาคารทีมีมาตราส่วนเช่นเดียวกับทีกําหนดใน
กฎกระทรวงว่าด้วยแบบแปลนทีต้องยืนประกอบการขออนุญาตในการก่อสร้างอาคารซึงแสดงถึง
(ก) รายละเอียดการเดินสายและติดตังอุปกรณ์ไฟฟ้าทังหมดในแต่ละวงจรย่อยของระบบไฟฟ้า
แสงสว่างและกําลัง
(ข) รายละเอียดการเดินสายและการติดตังอุปกรณ์ทงหมดของระบบสั
ั ญญาณ้ตอื นเพลิงไหม้
(ค) รายละเอียดการเดินสายและการติดตังอุปกรณ์ทงหมดของระบบไฟฟ
ั ้ าฉุกเฉิน
(2) แผนผังวงจรไฟฟ้าแสดงรายละเอียดของระบบสายดิน สายประธานต่างๆ รวมทังรายละเอียด
ของระบบป้องกันสายประธานดังกล่าวและอุปกรณ์ไฟฟ้าทังหมดของทุกระบบ
(3) รายการประกอบแบบแสดงรายละเอียดของการใช้ไฟฟ้า
(4) แผนผังวงจรและการติดตังหม้อแปลงไฟฟ้า แผงควบคุมหรือแผงจ่ายไฟฟ้าและระบบจ่าย
พลังงานไฟฟ้าสํารอง
(5) แผนผังและรายละเอียดการเดินสายและการติดตังอุปกรณ์ทงหมดของระบบป
ั ้ องกันอันตราย
จากฟ้าผ่า ”
Building Control Act B.E. 2522 (1979)
รัฐบาล
Government
47 33 50 47 39
กฎกระทรวงประเภทอาคารควบคุมการใช้ และต้ องจัดให้ มีผ้ ูตรวจสอบอาคาร
Regulations governing the use of the building and shall provide the building inspectors
 พระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ.2522 (32 ทวิ ฉบับที 3 พ.ศ. 2543)

- กฎกระทรวง กําหนดประเภทอาคารทีต้องจัดให้มีผตู้ รวจสอบ (พ.ศ. 2548)
[ บังคับใช้กบั อาคารดังต่อไปนี ต้องจัดให้มผี ตู้ รวจสอบ เป็ นประจําทุกปี และตรวจใหญ่ ทุกๆ 5 ปี
(โดยผูต้ รวจสอบอาคาร) ซึงประกาศใช้ ตังแต่ 25 ตุลาคม พ.ศ. 2548 ]
 อาคาร 9 ประเภท
1) อาคารสูง ตังแต่ 23 เมตรขึนไป
2) อาคารขนาดใหญ่พเิ ศษ พืนทีตังแต่ 10,000 ตรม. ขึนไป
3) อาคารชุมนุมคน ทีมีพนทีื ตังแต่ 1,000 ตรม. หรือ ชมนุมคนได้ ตังแต่ 500 คนขึนไป
4) โรงมหรสพ
5) โรงแรมตามกฎหมายว่าด้วยโรงแรม ทีมีจาํ นวนห้องพักตังแต่ 80 ห้องขึนไป
6) สถานบริการตามกฎหมายว่าด้วยสถานบริการ ทีมีพนที ื ตังแต่ 200 ตรม. ขึนไป
7) อาคารชุดตามกฎหมายว่าด้วยอาคารชุด หรืออาคารอยูอ่ าศัยรวม ทีมีพนที ื ตังแต่ 2,000 ตรม. ขึน
8) อาคารโรงงานตามกฎหมายว่าด้วยโรงงานทีมีความสูงมากกว่าหนึงชัน และมีพนที ื ใช้สอย ตังแต่ 5,000 ตรม. ขึนไป
9) ป้ายหรือสิงทีสร้างขึนสําหรับติดหรือตังป้ายทีสูงจากพืนดินตังแต่ 15 เมตรขึนไป หรือมีพนที
ื ตังแต่ 50 ตรม. ขึนไป
หรือป้ายทีติดหรือตังบนหลังคาหรือดาดฟ้าของอาคาร หรือส่วนหนึงส่วนใดของอาคารทีมีพนที ื ตังแต่ 25 ตรม. ขึนไป

① อาคารสู ง หมายความว่ า อาคารทีบุคคลอาจเข้ าอยู่หรือเข้ าใช้ สอยได้ โดยมีความสู งตังแต่ 23.00
เมตรขึนไป การวัดความสู งของอาคารให้ วดั จากระดับพืนดินทีก่ อสร้ างถึงพืนดาดฟ้า สํ าหรับอาคารทรงจัว
หรือปันหยาให้ วดั จากระดับพืนดินทีก่ อสร้ างถึงยอดผนังของชันสู งสุ ด High Building > 23 m.

② อาคารขนาดใหญ่ พเิ ศษ หมายความว่า อาคารทีก่อสร้างขึนเพือใช้อาคารหรื อส่ วนหนึง
ส่ วนใดของอาคารเป็ นทีอยูอ่ าศัยหรื อประกอบกิจการประเภทเดียวหรื อหลายประเภทโดยมีพนที ื รวมกันทุก
ชันหรื อชันหนึงชันใดในหลังเดียวกันตังแต่ 10,000 ตารางเมตรขึนไป Large > 10,000 sq.mm.

③ อาคารชุมนุมคน หมายความว่า อาคารหรื อส่ วนใดของอาคารทีบุคคลอาจเข้าไปภายในเพือ
ประโยชน์ในการชุมนุมคนทีมีพนที
ื ตังแต่หนึงพันตารางเมตรขึนไป หรื อชุมนุมคนได้ตงแต่
ั หา้ ร้อยคนขึนไป
Shopping mall > 1,000 sq.mm. or > 500 person

④ โรงมหรสพ หมายความว่า อาคารหรื อส่ วนใดของอาคารทีใช้เป็ นสถานทีสําหรับฉายภาพยนตร์
แสดงละคร แสดงดนตรี หรื อการแสดงรื นเริ งอืนใด และมีวตั ถุประสงค์เพือเปิ ดให้สาธารณชนเข้าชมการ
แสดงนันเป็ นปกติธุระ โดยจะมีค่าตอบแทนหรื อไม่กต็ าม
Theater

⑤ โรงแรม หมายความว่า สถานทีพักทีจัดตังขึนโดยมีวตั ถุประสงค์ในทางธุรกิจเพือให้บริ การทีพัก
ชัวคราวสําหรับคนเดินทางหรื อบุคคลอืนใดโดยมีค่าตอบแทน
Hotel > 80 room

⑥ สถานบริการ หมายความว่า อาคารหรื อส่ วนใดของอาคารทีใช้ประกอบกิจการเป็ นสถาน
บริ การตามกฎหมายว่าด้วยสถานบริ การ
อาบอบนวด

⑦ อาคารชุด หมายความว่า อาคารทีบุคคลสามารถแยกการถือกรรมสิ ทธิออกได้เป็ นส่ วน ๆ โดยแต่
ละส่ วนประกอบด้วยกรรมสิ ทธิในทรัพย์ส่วนบุคคลและกรรมสิ ทธิร่ วมในทรัพย์ส่วนกลาง
อาคารอยู่อาศัยรวม หมายความว่า อาคารหรือส่วนใดส่วนหนึงของอาคารทีใช้เป็ นทีอยูอ่ าศัย
สําหรับหลายครอบครัว โดยแบ่งออกเป็ นหน่วยแยกจากกัน สําหรับแต่ละครอบครัว มีหอ้ งนํา ห้องส้วม
ทางเดิน ทางเข้าออก และทางขึนลงหรื อลิฟต์แยกจากกันหรื อร่ วมกัน
Condominium > 2,000 sq.mm.

⑧ โรงงาน หมายความว่า อาคาร สถานที หรื อยานพาหนะทีใช้เครื องจักรมีกาํ ลังรวมตังแต่หา้ แรงม้า
หรื อกําลังเทียบเท่าตังแต่หา้ แรงม้าขึนไป หรื อใช้คนงานตังแต่เจ็ดคนขึนไปโดยใช้เครื องจักรหรื อไม่กต็ าม
สําหรับทํา ผลิต ประกอบ บรรจุ ซ่อม ซ่อมบํารุ ง ทดสอบ ปรับปรุ ง แปรสภาพ ลําเลียง เก็บรักษา หรื อทําลาย
สิ งใดๆ ทังนี ตามประเภทหรื อชนิดของโรงงานทีกําหนดในกฎกระทรวง
Factory > 1 Floor and > 5,000 sq.mm

⑨ ป้ าย หรื อสิ งทีสร้างขึนสําหรับติดหรื อตังป้ ายทีสู งจากพืนดินตังแต่สิบห้าเมตรขึนไป หรื อมีพืนที
ตังแต่หา้ สิ บตารางเมตรขึนไป หรื อป้ ายทีติดหรื อตังบนหลังคาหรื อดาดฟ้ าของอาคาร หรื อส่ วนหนึงส่ วนใด
ของอาคารทีมีพนที ื ตังแต่ยสิี บห้าตารางเมตรขึนไป
Sign Board > Height =15m. or Area > 50 sq.mm

พรบ. โรงงาน (พ.ศ.2535) รัฐบาล
Government

กระทรวงอุตสาหกรรม
Ministry of Industry รัฐบาล
Government
พระราชบัญญัติ (พรบ.) พรบ. โรงงานอุตสาหกรรม (พ.ศ.2535)

- กฎกระทรวงฉบับที 2 (พ.ศ.2535)
กฎกระทรวง - กฎกระทรวงกําหนดมาตรการความปลอดภัยเกียวกับ
ระบบไฟฟ้าในโรงงาน (พ.ศ.2550)
ประกาศกฎกระทรวง
ประกาศกระทรวง การป้องกันและระงับอัคคีภยั ในโรงงาน (พ.ศ.2552)

พรบ. โรงงานอุตสาหกรรม พ.ศ 2535
โรงงานมีกจํี าพวก แล้ วต้ องขออนุญาตตังโรงงานหรื อไม่ ?
 “โรงงาน” ตาม พรบ.โรงงาน พ.ศ.2535

 หมายถึง อาคาร สถานที หรื อยานพาหนะทีใช้ เครื องจักรทีมี
กําลังรวมตังแต่ 5 แรงม้ าขึนไป หรื อใช้ แรงงานตังแต่ 7 คนขึนไป
สําหรั บทํา ผลิต ประกอบ บรรจุ ซ่ อม ซ่ อมบํารุ งทดสอบ
ปรั บปรุ ง แปรสภาพ ลําเลียง เก็บรั กษา หรื อทําลายสิงใดๆ
 ทังนีตามประเภทหรื อชนิดของโรงงานทีกําหนดในกฎกระทรวง
ซึงตามกฎหมายได้ แบ่ ง โรงงานได้ แบ่ งออกเป็ น 3 จําพวก ได้ แก่

56
โรงงานจําพวกที 1
 คือ โรงงานทีมีแรงม้ ารวมของเครื องจักร 5-20 แรงม้ า
และ/หรื อมีจาํ นวนคนงาน 7-20 คน
(ยกเว้ นโรงงานทีมีมลภาวะให้ จัดเป็ นโรงงานจําพวกที 3)
- โรงงานกลุ่มนีสามารถประกอบกิจการได้ ทนั ที
ตามความประสงค์ ของผู้ประกอบกิจการ
- แต่ ต้องปฏิบัตติ ามหลักเกณฑ์ ทกํี าหนด
ในกฎกระทรวงและประกาศกระทรวง
57
 คือ โรงงานทีมีแรงม้ ารวมของเครืองจักรมากกว่ า 20 แรงม้ า
แต่ ไม่ เกิน 50 แรงม้ า และ/หรื อมีจาํ นวนคนงาน 21-50 คน
(ยกเว้ นโรงงานทีมีมลภาวะให้ จัดเป็ นโรงงานจําพวกที 3)
- เป็ นโรงงานทีไม่ ต้องขออนุญาต
แต่ ต้องปฏิบัตติ ามหลักเกณฑ์ ทกํี าหนดเช่ นเดียวกับโรงงานจําพวกที 1
- และเมือจะเริมประกอบกิจการโรงงาน
ต้ องแจ้ งต่ อพนักงานเจ้ าหน้ าทีทราบก่ อน
58
 คือ โรงงานทีมีแรงม้ ารวมของเครื องจักรมากกว่ า 50 แรงม้ า
และ/หรื อ มีจาํ นวนคนงานมากกว่ า 50 คน หรื อเป็ นโรงงานทีมีมลภาวะ
- เป็ นโรงงานทีต้ องรั บใบอนุญาตก่ อนจึงจะตังโรงงานได้
- โดยผู้ประกอบการจะต้ องทําใบขออนุญาต ได้ แก่
* แบบ รง.3 คือ แบบคําขอรั บใบอนุญาต
* และแบบ รง.4 คือ ใบอนุญาตประกอบกิจการโรงงาน
* นอกจากนี ยังมีแบบ รง.3/1 คือแบบขอต่ ออายุใบอนุญาต
* และ แบบ รง.3/2 คือแบบคําขอรั บโอนใบอนุญาตประกอบกิจการ
ซึงจะใช้ ในกรณีทมีี การซือ เช่ า หรื อเช่ าซือโรงงาน รวมถึงการรั บเป็ นมรดก เป็ นต้ น
59
กฎกระทรวง ฉบับที 2 (พ.ศ 2535)
(ออกตาม พรบ. โรงงานอุตสาหกรรม พ.ศ 2535)
บังคับใช้ตงแต่
ั 17 ตุลาคม 2535 ถึงปั จจุบนั
หมวดที 2 : เครื องจักร อุปกรณ์ หรื อสิงทีนํามาใช้ ในโรงงาน

 ภาชนะบรรจุวตั ถุอนั ตราย เช่น วัตถุระเบิด วัตถุไวไฟทีมีขนาด
ตังแต่ 25,000 ลิตรขึนไป ต้ องสร้ างเขือนหรื อกําแพงคอนกรี ต
ล้ อมรอบทีจะกักเก็บปริ มาณของวัตถุดงั กล่าวได้ ทงหมด
ั ถ้ ามี
ภาชนะบรรจุมากกว่าหนึงถัง ให้ สร้ างเขือนทีสามารถกักเก็บวัตถุ
อันตรายเท่ากับปริ มาณของถังเก็บขนาดใหญ่ทีสุด
 ถ้ าภาชนะบรรจุนนตัั งอยูใ่ นทีโล่งต้ องมีสายล่อฟ้า และภาชนะที
อาจเกิดประจุไฟฟ้าสถิตได้ ต้องต่อสายดิน
ประกาศกระทรวงฯ
เรืองการป้ องกันและระงับอัคคีภัยในโรงงาน (พ.ศ 2552)
ั 1 ตุลาคม 2552 ถึงปัจจุบนั
หมวด 2 : ระบบสัญญาณแจ้ งเหตุเพลิงไหม้

 ข้ อ 4 อาคารโรงงานต้ องจัดให้ มีอปุ กรณ์ตรวจจับและแจ้ งเหตุเพลิงไหม้ ครอบคลุมทัว
ทังอาคารตามความเหมาะสมกับสภาพพืนที โดยเฉพาะในพืนทีทีไม่มีคนงาน
ปฏิบตั ิงานประจําและมีการติดตังหรื อใช้ งานอุปกรณ์ไฟฟ้า หรื อจัดเก็บวัตถุไวไฟหรื อ
วัสดุติดไฟได้ งา่ ยจะต้ องติดตังอุปกรณ์ตรวจจับและแจ้ งเหตุเพลิงไหม้ อตั โนมัติ
อุปกรณ์แจ้ งเหตุเพลิงไหม้ ต้องเป็ นชนิดทีให้ สญ
ั ญาณโดยไม่ต้องใช้ ไฟฟ้าจากระบบ
แสงสว่างและทีใช้ กบั เครื องจักร หรื อมีระบบไฟสํารองทีจ่ายไฟสําหรับระบบแจ้ งเหตุ
เพลิไหม้ ได้ ไม่น้อยกว่า 2 ชัวโมง
 ข้ อ 5 การติดตังระบบสัญญาณแจ้ งเหตุเพลิงไหม้ ให้ เป็ นไปตามมาตรฐานสากลที
เป็ นทียอมรับ
ประกาศกระทรวงฯ
เรืองการป้ องกันและระงับอัคคีภัยในโรงงาน (พ.ศ 2552)
หมวด 8 : อืนๆ
 ข้ อ 24 เครื องจักร อุปกรณ์ ถังเก็บ ถัง
ปฏิกิริยาหรื อกระบวนการทีเกียวข้ อง
กับวัตถุไวไฟต้ องทําการต่อสายดิน
(Grounding) หรื อต่อฝาก (Bonding)
เพือป้องกันอันตรายทีอาจเกิดจาก
ไฟฟ้าสถิต

กฎกระทรวงกําหนดมาตรการความปลอดภัยเกียวกับ
ระบบไฟฟ้าในโรงงาน (พ.ศ.2550) (1/3)
ั 17 กรกฎาคม 2550 ถึงปัจจุบนั

กฎกระทรวงกําหนดมาตรการความปลอดภัยเกียวกับ
ระบบไฟฟ้าในโรงงาน (พ.ศ.2550) (2/3)
ั 17 กรกฎาคม 2550 ถึงปัจจุบนั

ตัวอย่างแบบฟอร์ม
ใบรายการตรวจสอบระบบไฟฟ้ า
ของกรมโรงงานอุตสาหกรรม

พรบ. ความปลอดภัย, อาชีวอนามัย
และสิ งแวดล้ อมในการทํางาน (พ.ศ.2554)
กําหนดมาตรฐาน
ความปลอดภัยระบบ
ไฟฟ้ า พ.ศ.2558

กระทรวงแรงงาน • พรบ. คุ้มครองแรงงาน (พ.ศ.2541) ยกเลิกแล้ว
• พรบ. ความปลอดภัย, อาชีวรัอนามั
ฐบาลย
พระราชบัญญัติ (พรบ.) Government
และสิงแวดล้ อมในการทํางาน (พ.ศ.2554)
- กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ
และดําเนินการด้ านความปลอดภัย อาชีวอนามัย สภาพแวดล้ อม
ในการทํางานเกียวกับการป้องกัน และระงับอัคคีภยั พ.ศ. 2555
- กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัด
กฎกระทรวง การด้ านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้ อม
ในการทํางานเกียวกับความร้ อน แสงสว่ าง และเสียง พ.ศ. 2549 2559
- กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ
และดําเนินการด้ านความปลอดภัยฯ เกียวกับไฟฟ้า พ.ศ.2554 2558
 ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน
เรือง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงือนไขการฝึ กอบรมความปลอดภัยในการทํางานเกียวกับไฟฟ้า
ประกาศกรมฯ สําหรับลูกจ้ างซึงปฏิบัตงิ านเกียวกับไฟฟ้า พ.ศ.2558

 ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน
เรือง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงือนไขการจัดทําบันทึกผลการตรวจสอบและรับรอง
ระบบไฟฟ้าและบริภณ ั ฑ์ ไฟฟ้า พ.ศ.2558
กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการ
ด้ านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้ อม
ในการทํางานเกียวกับความร้ อน แสงสว่ าง และเสียง พ.ศ. 2549
( ออกตาม พรบ. พรบ. คุม้ ครองแรงงาน พ.ศ.2541 ) บังคับใช้ตงแต่
ั 7 มีนาคม 2549 ถึง 17 ตุลาคม 2559
ยกเลิกแล้ว
ให้ใช้กฎกระทรวง
ปี 2559 แทน

กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการ
ด้ านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้ อม
ั 7 มีนาคม 2549 ถึง 17 ตุลาคม 2559
แต่ให้ใช้ตารางนีไปก่อนจนกว่าตารางใหม่จะออกมา
กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหาร การจัดการ
และดําเนินการด้ านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้ อม
( ออกตาม พรบ. พรบ. ความปลอดภัย, อาชีวอนามัย และสิ งแวดล้อมในการทํางาน พ.ศ.2554 )

กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐาน
ในการบริหาร การจัดการ
และดําเนินการด้ านความ
ปลอดภัย อาชีวอนามัย และ
สภาพแวดล้ อม
ในการทํางานเกียวกับความ
ร้ อน แสงสว่ าง และเสียง
พ.ศ. 2559
( ออกตาม พรบ. พรบ. ความปลอดภัย, อาชีวอ
นามัย และสิ งแวดล้อมในการทํางาน พ.ศ.2554 )
ั 21 ก.พ. 2561 ถึงปัจจุบนั
FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : FEB/2018/21 71

กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหาร การจัดการ
และดําเนินการด้ านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้ อม
ในการทํางานเกียวกับความร้ อน แสงสว่ าง และเสียง
พ.ศ. 2559 บังคับใช้ตงแต่
ั 21 ก.พ. 2561 ถึงปัจจุบนั
( ออกตาม พรบ. พรบ. ความปลอดภัย, อาชีวอนามัย และสิ งแวดล้อมในการทํางาน พ.ศ.2554 )

กฎกระทรวง. กําหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการด้านความ
ปลอดภัย. อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้ อมในการทํางาน พ.ศ. 2549 2559
(ของกระทรวงแรงงาน) ระดับความเข้ มการส่ องสว่ าง
ฉบับ
พ.ศ.
2559
300 lx
100 lx
100 lx
100 lx
“ ตามหลักปฏิบตั ติ ามกฎหมาย ในกรณีทกฎหมายมี
ี ขอ้ ความขัดแย้งกัน ให้ยดึ ถือกฎหมายทีมีศกั ย์สงู กว่า ในกรณีนี
ข้อบัญญัตกิ รุงเทพมหานครมีศกั ย์ตากว่
ํ ากฎกระทรวงหากข้อบัญญัติ มีขอ้ ความขัดแย้งกับกฎกระทรวง ก็ให้ยดึ ถือกฎกระทรวง
.ส่วนกรณีทศัี กย์เท่ากัน เช่น กฎกระทรวงตาม พรบ. ควบคุมอาคาร กับ กฎกระทรวงตาม พรบ.คุม้ ครองแรงงาน ก็ให้ยดึ ถือ
กฎกระทรวงทีใหม่ลา่ สุดกว่า ซึงก็คอื กฎกระทรวงกําหนดมาตราฐานในการบริหารและการจัดการด้านความปลอดภัย
อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทํางานเกียวกับ ความร้อน แสงสว่างและเสียง พ.ศ. 2549 2559 ”
กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการด้ านความปลอดภัย
อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้ อมในการทํางานเกียวกับไฟฟ้า พ.ศ. 2554
ั 22 มกราคม 2554 ถึง 6 กุมภาพันธ์ 2558

หมวด 1 : บททัวไป
ยกเลิ ก แล้ ว ให้ ใ ช้ ก ฎกระทรวงปี
----------------------- 2558 แทน
ข้อ 12 ฉนวนไฟฟ้าทีลูกจ้างใช้ปฏิบตั งิ าน นายจ้างต้องจัดให้มคี วามต้านทานของฉนวนไฟฟ้าทีวัดระหว่างสายเส้นไฟ
กับสายเส้นไฟ สายเส้นไฟกับสายเส้นศูนย์ และสายเส้นไฟกับสายดิน โดยต้องเป็ นไปตามข้อกําหนด ดังต่อไปนี
(1) การวัดความต้านทานของฉนวนไฟฟ้า ในขณะทีสับสวิตช์และต่อฟิวส์ไว้เมือถอดหลอดไฟฟ้าและ
เครืองใช้ไฟฟ้าออกทังหมด ต้องวัดได้ไม่ตากว่
ํ า 0.5 เมกะโอห์ม
(2) การติดตังสายไฟฟ้าทังหมดหรือวงจรย่อย ให้มคี วามต้านทานของฉนวนไฟฟ้าไม่ตากว่
ํ า 0.5 เมกะโอห์ม
หรือแบ่งวงจรย่อยเพิมขึนจนมีความต้านทานของแต่ละวงจรย่อยไม่ตากว่ํ า 0.5 เมกะโอห์ม
(3) การวัดความต้านทานของฉนวนไฟฟ้า ให้กระทําโดยใช้แรงดันไฟฟ้ากระแสตรงไม่ตากว่
ํ า 500โวลต์ เป็ น
เวลาต่อเนืองกันไม่น้อยกว่า 30 วินาที

ยกเลิกแล้ว ให้ใช้กฎกระทรวงปี 2558 แทน
หมวด 2 : บริภณ
ั ฑ์ไฟฟ้ า
-----------------------
ข้อ 15 การติดตังบริภณั ฑ์ไฟฟ้า ให้นายจ้างปฏิบตั ติ ามมาตรฐานการติดตังทีการไฟฟ้าประจําท้องถินกําหนด หากยัง
ไม่มขี อ้ กําหนดตามมาตรฐานดังกล่าว ให้นายจ้างปฏิบตั ใิ ห้เป็ นไปตามมาตรฐานของสมาคมวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย
ในพระบรมราชูปถัมภ์
ข้อ 16 ในกรณีทนายจ้
ี างให้ลกู จ้างปฏิบตั งิ านติดตัง ตรวจสอบ หรือซ่อมแซมบริภณ ั ฑ์ไฟฟ้า ให้นายจ้างปลดสวิตช์และ
ผูกหรือแขวนป้ายพืนสีแดงไว้ทสวิ ี ตช์ โดยมีขอ้ ความว่า “ห้ามสับสวิตช์” หรือใส่กุญแจป้องกันการสับสวิตช์
ข้อ 17 ในกรณีทนายจ้
ี างให้ลกู จ้างใช้เครืองเปา่ ลมทีมีกาํ ลังดันสูงทําความสะอาดบริภณ
ั ฑ์ไฟฟ้าทีมีกระแสไฟฟ้า
นายจ้างต้องจัดให้ลกู จ้างใช้ทอ่ และหัวฉีดทีเป็ นฉนวนไฟฟ้าทีเหมาะสมกับแรงดันไฟฟ้านัน
ข้อ 18 ในกรณีทส่ี วนของบริภณ ั ฑ์ไฟฟ้าใช้แรงดันไฟฟ้าเกินกว่า 50โวลต์ ให้นายจ้างจัดให้มที ปิี ดกันอันตรายหรือจัด
ให้มแี ผ่นฉนวนไฟฟ้าปูไว้ทพืี นเพือป้องกันอันตรายจากการสัมผัส
ข้อ 19 การใช้หม้อแปลงเครืองวัดทีมีแรงดันไฟฟ้าเกินกว่า 600 โวลต์ ให้นายจ้างปฏิบตั ดิ งั ต่อไปนี
ั นสายหุม้ ฉนวนไฟฟ้าชนิดมีเปลือก
(1) สายทางด้านทุตยิ ภูมติ อ้ งต่อลงดิน เว้นแต่สายทางด้านทุตยิ ภูมนิ นเป็
โลหะทีต่อลงดิน และร้อยอยูใ่ นท่อโลหะหรือท่อชนิดอืนทีเหมาะสมทีต่อลงดิน
(2) หม้อแปลงไฟฟ้าประเภทแปลงกระแสวงจรทางด้านทุตยิ ภูมติ อ้ งต่อให้เป็ นวงจรปิด
กฎกระทรวง กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และ
ดําเนินการด้ านความปลอดภัย อาชีวอนามัย สภาพแวดล้ อมในการ
ทํางานเกียวกับการป้องกัน และระงับอัคคีภยั พ.ศ. 2555
( ออกตาม พรบ. พรบ. ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ งแวดล้อมในการทํางาน พ.ศ.2554 )
ั 10 มกราคม 2556 ถึงปัจจุบนั

กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดําเนินการด้ าน
ความปลอดภัย อาชีวอนามัย สภาพแวดล้ อมในการทํางานเกียวกับการ
ป้องกัน และระงับอัคคีภยั พ.ศ. 2555
1. ระบบสั ญญาณแจ้ งเหตุเพลิงไหม้
หมวด 2 : ความปลอดภัยเกียวกับอาคารและทางหนีไฟ
 ข้อ 9 สถานประกอบกิจการทีมีอาคารตังแต่ สองชันขึนไป หรือมีพนที ื ประกอบกิจการตังแต่ 300 ตารางเมตรขึนไป ให้นายจ้างจัดให้มีระบบ
สัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้ในสถานประกอบกิจการทุกชัน โดยให้ปฏิบตั ิ ดังต่อไปนี
(1) ระบบสัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้อย่างน้อยต้องประกอบด้วย
(ก) อุปกรณ์แจ้งเหตุเพลิงไหม้ทงทีั ใช้ระบบแจ้งเหตุอตั โนมัติและระบบแจ้งเหตุทีใช้มือเพือให้อุปกรณ์ส่งสัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้ทางาน
(ข) อุปกรณ์ส่งสัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้ตอ้ งสามารถส่ งเสี ยงหรื อสัญญาณให้ทุกคนภายในอาคารได้ยนิ หรื อทราบอย่างทัวถึงเพือการหนีไฟ
(2) อุปกรณ์แจ้งเหตุทีใช้มือต้องอยูใ่ นทีเห็นได้อย่างชัดเจน เข้าถึงได้ง่าย หรื ออยูใ่ นเส้นทางหนีไฟโดยติดตังห่างจากจุดทีลูกจ้างทางานไม่เกิน 30
เมตร
(3) เสี ยงหรื อสัญญาณทีใช้ในการแจ้งเหตุเพลิงไหม้ตอ้ งมีเสี ยงหรื อสัญญาณทีแตกต่างไปจากเสี ยงหรื อสัญญาณทีใช้ในสถานประกอบกิจการ
(4) กิจการโรงพยาบาลหรื อสถานทีห้ามใช้เสี ยงหรื อใช้เสี ยงไม่ได้ผล ต้องจัดให้มีอุปกรณ์หรื อมาตรการอืนใด เช่น สัญญาณไฟ หรื อรหัส ที
สามารถแจ้งเหตุเพลิงไหม้ได้อย่างมีประสิ ทธิ ภาพ
(5) การติดตังระบบสัญญาณแจ้ งเหตุเพลิงไหม้ ให้ เป็ นไปตามมาตรฐานของสมาคมวิศวกรรมสถานแห่ งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์
หรื อมาตรฐานอืนทีอธิ บดีกาหนด
กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดําเนินการด้ าน
ความปลอดภัย อาชีวอนามัย สภาพแวดล้ อมในการทํางานเกียวกับการ
ป้องกัน และระงับอัคคีภยั พ.ศ. 2555
2. ระบบไฟฟ้าแสงสว่ างฉุกเฉินและป้ ายบอกทางหนีไฟ
หมวด 2 : ความปลอดภัยเกียวกับอาคารและทางหนีไฟ
 ข้อ 10 ให้นายจ้างจัดให้มีแสงสว่างอย่างเพียงพอสําหรับเส้นทางหนี ไฟในการอพยพลูกจ้างออกจากอาคารเพือ
การหนีไฟ รวมทังจัดให้มีแหล่งจ่ายไฟฟ้ าสํารองทีสามารถจ่ายไฟฟ้ าเพือการหนีไฟ และสําหรับใช้กบั อุปกรณ์
ดับเพลิงขันต้นหรื ออุปกรณ์อืนทีเกียวข้องได้ในทันทีทีไฟฟ้ าดับ
 ข้อ 11 ให้นายจ้างจัดให้มีป้ายบอกทางหนี ไฟทีมีลก ั ษณะ ดังต่อไปนี
(1) ขนาดของตัวหนังสื อต้องสู งไม่นอ้ ยกว่าสิ บห้าเซนติเมตร และเห็นได้อย่างชัดเจน
(2) ป้ ายบอกทางหนีไฟต้องมีแสงสว่างในตัวเองหรื อใช้ไฟส่ องให้เห็นได้อย่างชัดเจนตลอดเวลาทังนี ต้อง
ไม่ใช้สีหรื อรู ปร่ างทีกลมกลืนไปกับการตกแต่งหรื อป้ ายอืน ๆ ทีติดไว้ใกล้เคียง หรื อโดยประการใด ทีทําให้เห็น
ป้ ายไม่ชดั เจน
นายจ้างอาจใช้รูปภาพบอกทางหนีไฟตามมาตรฐานของสมาคมวิศวกรรมสถานแห่ งประเทศไทยในพระ
บรมราชูปถัมภ์ ได้ ทังนี ต้องให้เห็นได้อย่างชัดเจนมาตรฐานอืนทีอธิบดีกาํ หนด
กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดําเนินการด้ านความปลอดภัย อาชีวอนามัย
และสภาพแวดล้ อมในการทํางานเกียวกับไฟฟ้า พ.ศ. 2558
ั 7 กุมภาพันธ์ 2558 ถึงปัจจุบนั

( ออกตาม พรบ. ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ งแวดล้อมในการทํางาน พ.ศ.2554 )


83

85
ตัวอย่างแบบฟอร์ม
ใบรายการตรวจสอบระบบไฟฟ้ า
ของกรมสวัสดิการและคุม้ ครองแรงงาน
ใช้แบบฟอร์ม ของกรมโรงงานอุตสาหกรรมก็ได้
พรบ. การส่ งเสริมการอนุรักษ์ พลัง (พ.ศ.2535)
พรบ. ควบคุมนํามันเชือเพลิง (พ.ศ.2542)

กระทรวงพลังงาน • พรบ. การส่ งเสริมการอนุรักรัษ์ฐพบาล
ลังงาน
พระราชบัญญัติ (พรบ.) (พ.ศ.2535) Government
- กฎกระทรวงกําหนดประเภท หรื อขนาดของอาคาร และมาตรฐาน
หลักเกณฑ์ และวิธีการในการออกแบบอาคารเพือการอนุรักษ์ พลังงาน
พ.ศ. 2552
- กฎกระทรวงกําหนดคุณสมบัตขิ องผู้ขอรั บใบอนุญาต หลักเกณฑ์
วิธีการ และเงือนไขการขอรั บใบอนุญาต และการอนุญาตตรวจสอบ
และรั บรองการจัดการพลังงาน พ.ศ. 2555
ประกาศกระทรวง  ประกาศกระทรวงพลังงาน
เรือง หลักเกณฑ์ และวิธีการดําเนินการจัดการพลังงานในโรงงานควบคุม
และอาคารควบคุม พ.ศ. 2552
ประกาศกรม  ประกาศกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์ พลังงาน

เรือง หลักเกณฑ์ และวิธีการฝึ กอบรมผู้ตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน พ.ศ. 2556

กระทรวงพลังงาน • พรบ. ควบคุมนํามันเชือเพลิรังฐบาล
(พ.ศ.2542)
พระราชบัญญัติ (พรบ.) Government
- กฎกระทรวงสถานทีเก็บรั กษานํามันเชือเพลิง พ.ศ. 2551

- กฎกระทรวงระบบไฟฟ้าและระบบป้องกันอันตรายจากฟ้าผ่ า
ของสถานทีประกอบกิจการนํามัน พ.ศ. 2556
กฎกระทรวง - กฎกระทรวงกําหนดคุณสมบัตขิ องผู้ทดสอบและตรวจสอบนํามัน
และผู้ปฏิบตั งิ านเกียวกับการทดสอบและตรวจสอบนํามัน และหลักเกณฑ์
วิธีการ และเงือนไขในการทดสอบและตรวจสอบนํามัน พ.ศ. 2556
- กฎกระทรวงคุณสมบัตแิ ละการฝึ กอบรมผู้ปฏิบัตงิ านเกียวกับ
การควบคุมนํามันเชือเพลิง พ.ศ. 2558
ประกาศกระทรวง  ประกาศกระทรวงพลังงาน
เรือง หลักเกณฑ์ การป้องกันการสะสมของประจุไฟฟ้าสถิต พ.ศ. 2559
เรือง หลักเกณฑ์ การติดตังตัวนําล่ อฟ้า จํานวนและระยะห่ างของตัวนําลงดิน
ทีถังเก็บนํามัน พ.ศ. 2559
Law for Electrical system

Time Line of Law for Electrical system

Standards
มาตรฐานสากล ข ้อกําหนด การติดตัง ผลิตภัณฑ์ การทดสอบ
ISO International Organization for Standardization : องค์กรนานาชาติทกํ
ี าหนดมาตรฐานทัวไปทางวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี
IEC Internationnal Electrotechique Commission : องค์กรนานาชาติทร่ี างมาตรฐานด ้านไฟฟ้ าและอิเล็กทรอนิกส์ O O O O
IEEE Institute of Electrical and Electronic Engineers : สถาบันวิศวกรรมไฟฟ้ าและวิศวกรรมอิเล็กทรอนิกส์นานาชาติ O O
มาตรฐานประจําชาติ ข ้อกําหนด การติดตัง ผลิตภัณฑ์ การทดสอบ
ANSI American National Standards Institute : องค์การทีออกมาตรฐานข ้อกําหนดของประเทศสหรัฐอเมริกา O
NFPA National Fire Protection Association : สมาคมป้ องกันเพลิงไหม ้แห่งชาติของประเทศสหรัฐอเมริกา O O
NFPA70(NEC) National Electric Code: มาตรฐานทีใช ้ในการออกแบบระบบไฟฟ้ าของประเทศสหรัฐอเมริกา O
NFPA72 National Fire Alarm and Signaling Code : มาตรฐานระบบแจ ้งเหตุเพลิงไหม ้ของประเทศสหรัฐอเมริกา O
NFPA101 Life Safety Code : มาตรฐานความปลอดภัยต่อชีวต
ิ ของประเทศสหรัฐอเมริกา O
NFPA780 Standard for the Installation of Lightning Protection Systems : มาตรฐานการติดตังระบบป้ องกันฟ้ าผ่าของประเทศสหรัฐอเมริกา O
NEMA National Electrical Manufactures Association : มาตรฐานอุตสาหกรรมของโรงงานผู ้ผลิตอุปกรณ์ไฟฟ้ าของประเทศสหรัฐอเมริกา O
UL Underwriters' Laboratories Inc. : องค์กรอิสระดําเนินการให ้การรับรองผลิตภัณฑ์ สํานั กงานใหญ่อยู่ทประเทศอเมริ

ี กา O O
BS British Standard : มาตรฐานของประเทศสหราชอาณาจักร (อังกฤษ) O
DIN German Institut Standard : มาตรฐานของประเทศเยอรมันนี O O
VDE Verband Deutscher Electrotechniker : มาตรฐานของกลุ่มวิศวกรไฟฟ้ าของประเทศเยอรมันนี O
AS Australian Standards : มาตรฐานของประเทศออสเตรเลีย O
JIS Japanese Industrial Standards : มาตรฐานอุตสาหกรรมของประเทศญีปุ่ น O O O O
EIT The Engineering Institute of Thailand : มาตรฐานในการติดตังระบบไฟ้ าของวิศวกรรมสถาน แห่งประเทศไทย (วสท.) O O
MEA Metropolitan Electricity Authority : การไฟฟ้ านครหลวง (กฟน) O O
PEA Provincial Electricity Authority : การไฟฟ้ าภูมภ

ิ าค (กฟน) O O
TISI Thai Industrial Standards Institute : มาตรฐานอุตสาหกรรมของประเทศไทย (มอก) O O
TOT Telephone Organization of Thailand : องค์การโทรศัพท์แห่งประเทศไทย (ทศท) O O

ข้ อกําหนดของการไฟฟ้า ฯ

ข้ อกําหนดของการไฟฟ้าส่ วนภูมภิ าค
พืนทีเทศบาล และพืนทีชนบท พืนทีนิคมอุตสหกรรม หรื อพืนทีอุตสหกรรม
FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : May/2018/26-27 94

ข้ อกําหนดของการไฟฟ้านครหลวง
FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : May/2018/26-27 95

PEA+MEA = EIT. Standard Book

EIT. Standard Book
Fire Protection System

EIT. Standard Book
Lightning Protection System
Part 4
Part 3
Electrical
Part 1 Physical
Part 2 and
General Damage to
Risk Electronic
Principles Management Structures
System
and Lift
within
Hazard
Structures
EIT. Standard Book
Generator Design & Solar Rooftop

Power Supply Data Center
Installation
Installation EIT 022012-16
EIT 112002-16
EIT 022013-16
EIT. Standard Book
Electrical
Installation Electrical Safety Construction
Medical In The Cost Code for
Location Workplace Building-2012
EIT 2006-52 EIT 022011-14 EIT 012025-57

มาตรฐาน มอก.
(TIS Standard)
ภาคสั มครใจ ภาคบังคับ 103

มอก.

มาตรฐานการออกแบบ ติดตังระบบไฟฟ้า
และระบบป้ องกันอัคคีภยั
รวมถึงข้ อบังคับเกียวกับคุณสมบัตดิ ้ านอัคคีภยั ของ
วัสดุและผลิตภัณฑ์ ต่างๆ
ของกรมโยธาธิการและผังเมือง
(มยผ.XXX)

มาตรฐานการออกแบบ และติดตังระบบไฟฟ้า และระบบ
ป้ องกันอัคคีภยั ของกรมโยธาธิการและผังเมือง (มยผ.XXX)
มยผ.4501-51 มยผ.4502-51 มยผ.8301

สรุป กฎหมาย ข้ อกําหนด และมาตรฐาน
ทีใช้อา้ งอิงในการออกแบบและติดตังงานระบบไฟฟ้ า
System Law Regulation Standard (Thailand) Standard (Other)
1) High voltage imcoming - PEA, MEA - IEC, IEEE, NEC
2) Substation & Power - พรบ. ควบคุมอาคาร - EIT IEC, IEEE, NEC
3) Grounding - พรบ. ความปลอดภัย, อาชีวอนามัย และสิงแวดล้อมในการทํางาน - EIT IEC, IEEE, NEC
4) Lighting - พรบ. ความปลอดภัย, อาชีวอนามัย และสิงแวดล้อมในการทํางาน - - TIEA
- พรบ. ควบคุมอาคาร
5) Emergency & Exit - พรบ. ความปลอดภัย, อาชีวอนามัย - EIT NFPA
และสิงแวดล้อมในการทํางาน
6) Fire alarm - พรบ. ความปลอดภัย, อาชีวอนามัย และสิงแวดล้อมในการทํางาน - EIT NFPA
7) Lightning protection - พรบ. ความปลอดภัย, อาชีวอนามัย และสิงแวดล้อมในการทํางาน - EIT IEC


7.2) กฎหมายและมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบและติดตั้งงานระบบไฟฟ้า

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

7.2) กฎหมายและมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบและติดตั้งงานระบบไฟฟ้า

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 22

PAKORN PARIYAWATEE _ FB_ELECTRICAL

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 24

Cr. Icon จากเวปสมาคมผู้ตรวจสอบอาคาร

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 26

กฎกระทรวง ฉบับที 39 (พ.ศ.2537)

กฎกระทรวง ฉบับที 47 (พ.ศ.2540)

กฎกระทรวง ฉบับที 50 (พ.ศ.2540)

บังคับใช้ กบั อาคารสู ง

บังคับใช้ กบั อาคารสู ง

บังคับใช้ กบั ทัวไป

“ ข้อ 11) อาคารสูงหรืออาคารขนาดใหญ่พเิ ศษต้องมีระบบจ่ายพลังงานไฟฟ้าเพือการแสงสวางหรือกําลัง ซึงต้องมี

การติดตังหม้อแปลงไฟฟ้าหรือเครืองกําเนิดไฟฟ้า ให้นําความวรรคสองมาใช้บงั คับโดยจะรวมบริเวณที

ข้อ 12) แผงสวิตซ์วงจรย่อยทุกแผงของระบบไฟฟ้าต้องต่อลงดิน การต่อลงดิน หลักสายดิน และวิธกี าร

“ ข้อ 11) ส่วนต่างๆ ของอาคารต้องมี

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 34

(1) จ่ายพลังงานไฟฟ้าเป็ นเวลาไม่น้อยกว่า 2 ชม. สําหรับเครืองหมายแสดงทางฉุกเฉิน ทางเดิน ห้อง

(2) จ่ายพลังงานไฟฟ้าตลอดเวลาทีใช้งานลิฟต์ดบั เพลิง เครืองสูบนําดับเพลิง ห้องช่วยชีวติ ฉุกเฉิน

ข้อ 15) กระแสไฟฟ้าทีใช้กบั ลิฟต์ดบั เพลิงต้องต่อจากแผงสวิตซ์ประธานของอาคารเป็ นวงจรทีแยกเป็ น

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 36

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 37

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 39

6) ระบบป้ องกันฟ้ าผ่ า

 สําหรับอาคารสูง (ฉบับที 47)

 พระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ.2522 (32 ทวิ ฉบับที 3 พ.ศ. 2543)

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 44

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 45

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 46

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 47

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 48

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 49

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 50

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 51

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 52

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 53

Cr. Icon จากเวปสมาคมผู้ตรวจสอบอาคาร

พระราชบัญญัติ (พรบ.) พรบ. โรงงานอุตสาหกรรม (พ.ศ.2535)

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 55

 “โรงงาน” ตาม พรบ.โรงงาน พ.ศ.2535

ซึงตามกฎหมายได้ แบ่ ง โรงงานได้ แบ่ งออกเป็ น 3 จําพวก ได้ แก่

หมวดที 2 : เครื องจักร อุปกรณ์ หรื อสิงทีนํามาใช้ ในโรงงาน

หมวด 2 : ระบบสัญญาณแจ้ งเหตุเพลิงไหม้

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 62

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 63

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 64

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 65

Cr. Icon จากเวปสมาคมผู้ตรวจสอบอาคาร

ประกาศกรมฯ สําหรับลูกจ้ างซึงปฏิบัตงิ านเกียวกับไฟฟ้า พ.ศ.2558

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 68

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 70

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : FEB/2018/21 71

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : FEB/2018/21 72

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 74

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 75

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 77

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 80

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 81

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 82

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2017/23-24 84

พรบ. ควบคุมนํามันเชือเพลิง (พ.ศ.2542)

Cr. Icon จากเวปสมาคมผู้ตรวจสอบอาคาร

ประกาศกรม  ประกาศกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์ พลังงาน

FB_ELECTRICAL ROOM _ ELECTRICAL SYSTEM DESIGN _ Date : Sep/2018/22-23 88

- กฎกระทรวงสถานทีเก็บรั กษานํามันเชือเพลิง พ.ศ. 2551