Mga Isyung Pangwika sa Pagtuturo at Pagkatuto ng buhay.
Ngunit sa kabila ng pag-unlad na ito ay marami pa rin
Asignaturang Filipino sa Mataas na Paaralan ng Bugo,
Lungsod ng Cagayan de Oro
Ni: JENELIN SEGUIS ENERO
Introduksiyon
Ang wika ay tagapagbigkis ng lipunan, ito ang tagpag-
ugnay ng bawat mamamayan para mabuo ang solidong
pagkakaunawaan at kapatiran sa bawat bansa o mundo man.
Nagpapakita ito ng pagkakakilanlan ng bawat pangkat o grupong
gumagamit ng kakaibang mga salitang hindi laganap (Santos at
Hufana, 2003, p.7).
Bawat lipunan ay may wika gaano man kaluma o
kamoderno ito at ang bawat linggwahe ay nagpapahayag ng
kanilang nadaramang karanasan, pangarap at pagbabagong nais
nilang isagawa bilang batayan ng kanilang kaasalan, moralidad
at paniniwala, realidad at adhikain. Habang umuunlad ang isang
lipunan ay umuunlad din ang wika (Lachica, 2001 p.7).
Sa patuloy na pag-unlad ng ating bansa dala ng
modernisasyon, umuunlad din ang wika dahil ito ay dinamiko at
ang mga umuusbong na mga isyu ukol sa wika na kinakaharap
ng mga guro sa pagtuturo at pagkatuto sa Asignaturang Filipino.
Hindi maikakailang humihina ang kaalaman sa lawak ng
tunguhin ng Filipino bilang asignatura. Kung mga estudyante
ang tatanungin, kadalasa’y sagot na mahirap ang asignaturang
Filipino lalo na ang usaping gramatika dahil hindi nga nagagamit
ang wikang ito sa pang-araw-araw na pakikisalamuha nila. Ito
nagsilbing dayuhan rin sa pananalita ng hindi mga tagalog.
Sa pag-aaral na ito, matutunghayan ang ilan sa mga
isyung pangwika sa pagtuturo at pagkatuto na kinakaharap ng
mga guro sa larang ng Filipino.
Paglalahad ng Suliranin
Pangkalahatang layunin ng pag-aaral na ito ang alamin
ang mga naging suliranin at mga isyu sa pagtuturo at pagkatuto
ng asignaturang Filipino sa Mataas na Paaralan ng Bugo-Senior
High School Department, Lungsod ng Cagayan de Oro.
Upang matugunan ang layuning ito, pinagsikapang
sagutin ng sa pag-aaral na ito ang mga sumusunod na mga
katanungan:
 1. Ano-ano ang mga isyung kinakaharap sa pagtuturo at
pagkatuto ng asignaturang Filipino sa Mataas na Paaralan ng
Bugo-Senior High School Department, Lungsod ng Cagayan de
Oro?
2. Ano-ano ang mga posibleng solusyon upang
matugunan ang mga kinakaharap na mga isyung ito?
Kahalagahan ng Pag-aaral
Naniniwala ang mananaliksik na ang pag-aaral na ito ay
lubos na makatutulong sa mga kapwa-guro upang maging
epektibo ang pagtuturo sa Asignaturang Filipino lalo na sa
panahon ngayon na dulot ng modernisasyon ay humihina ang
interes ng mga mag-aaral sa kanilang pag-aaral. Magsilbi ito
gabay sa mga guro upang mapagaan at mapadali ang pagtuturo
sa kabilang ng mga isyung kinakaharap sa loob ng apat na sulok
ng silid-aralan.
Ang pag-aaral din na ito ay makakatutulong din nang
lubos sa mga mag-aaral sa pagpapahalaga sa pagkatuto sa
Asignaturang Filipino bilang isa sa mga pangunahing asignatura
sa Senior High School.
Saklaw at Delimitasyon
Sumasaklaw ang pag-aaral na ito sa mga Isyung
Kinakaharap sa Pagtuturo at Pagkatuto ng Asignaturang Filipino
sa Mataas na Paaralan ng Bugo-Senior High School Department,
Lungsod ng Cagayan de Oro. Hindi sakop ng pag-aaral na ito ay
mga isyung kinakaharap sa pagtuturo at pagkatuto sa Junior
High School. Binibigyang pokus din ng pag-aaral na ito ang mga
estratehiya at mga maaaring solusyon na magiging tugon sa mga
nabanggit ng mga isyung kinakaharap.
Batayang Teoretikal
Isang katotohanan sa linggwistika na ang wika ay
nagbabago dahil sa sitwasyong heyograpikal, sosyal o maging sa
sariling istilo ng tagapagsalita, ang bawat tao ay may iba’t ibang
paraan ng pagsasalita (Thurlow, 2004 p.120). Dagdag pa ni
Wardhaugh (1993), ang varyasyong ito ay lubhang kapuna-puna
kaya nasasabing may pagkakaiba sa paraan ng pagsasalita ng
dalawang taong parehong gumagamit ng magkaparehong wika.
Sa pag-aaral na ito ay makikitang isang konsepto ng
pagkakaroon ng iba’t ibang varayti ng wika sa isang komunidad
ng wika ang matatagpuan sa dalawang lungsod na naging pokus
ng pananaliksik na ito. Bagamat parehong Cebuano ngunit sa
heyograpikal na sitwasyon ay pinaniniwalaang may varayti ang
mga naturang wika.
Iskima
Mga Isyung Pangwika sa Pagtuturo at
Pagkatuto ng Asignaturang Filipino
Mga Pasalita at Pasulat na mga Gawain sa
Pagtuturo ng Filipino
Pagsali sa Paksang ito sa Learning Action
Cell (LAC) ng Filipino Department
Figyur 1. Ang Iskimatik Dayagram
Makikita sa Figyur 1 ang iskimatikong dayagram ng
isinagawang pag-aaral kung saan ang pag-aaral na ito ay natuon
sa pagtukoy sa mga isyung pangwika na kinakaharap sa
pagtuturo at pagkatuto ng asignaturang Filipino. Para matukoy
ang mga isyung ito, ginawang basehan ang mga pasalita at
pasulat na gawain sa bawat sesyon na binibigay ng mga guro sa
Filipino. Panghuli, bilang awtput ng pag-aaral na ito, sisikapin
ng mananaliksik na maisali ang naging resulta sa pag-aaral na ito
sa isa sa mga sesyon ng Learning Action Cell o LAC na
isinasagawa buwan-buwan na pagtitipon ng mga guro sa
Filipino.
Disenyo ng Pag-aaral
Deskriptibong uri ng pananaliksik ang ginamit ng
mananaliksik para sa pag-aaral na ito. Ang paglilikom ng mga
datos ay ginawa sa pamamagitan ng pakikipanayam sa mga
tagatugon.
Lugar ng Pag-aaral
Ang pag-aaral na ito ay ginanap sa Mataas na Paaralan
ng Bugo, Lungsod ng Cagayan de Oro. Ang Mataas na Paaralan
ng Bugo ay isa sa walong malalaking paaralan sa Dibisyon ng
Lungsod ng Cagayan de Oro. Ang baranggay Bugo ay ang
kahuli-hulihang baranggay na sakop ng Lungsod ng Cagayan de
Oro. Sa kasalukuyan ay may dalawang libo at pitumpu’t
dalawang estudyante na kung saan ay isandaan at limampu nito
ay nasa Senior High.
Ang Filipino ay bahagi ng mga asignaturang
kinakailangang kunin ng mga mag-aaral sa lahat ng Grade 11 na
lebel. Ito ay hinati sa dalawang asignatura sa bawat semester.
Para sa unang semester, Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika
at Kulturang Pilipino samantalang sa ikalawang semester ay
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa
Pananaliksik.
Ang mga Respondente
Ang mga respondent ng pag-aaral na ito ay binubuo ng
mga guro sa Filipino na nagtuturo ng Asignaturang Filipino sa
Mataas na Paaralan ng Bugo, Lungsod ng Cagayan de Oro.
Tampok din sa pag-aaral na ito ang mga mag-aaral na nasa
Grade 11-Diamond na kumukuha rin lahat ng Filipino. Ito ay isa
sa tatlong seksyon sa Grade 11 ng nabanggit na paaralan. Ang
seksyon Diamond ay may kabuuang bilang na tatlumpu’t dalawa
(32) na mga estudyante.
Pangangalap ng mga Datos
Ang mananaliksik ay kasalukuyang nagtuturo sa Mataas
na Paaralan ng Bugo, Lungsod ng Cagayan de Oro. Unang
ginawa ng mananaliksik ay kinapanayam ang mga kapwa guro
sa Filipino ng nasabing paaralan hinggil sa mga isyung
kinakaharap nila sa kanilang pagtuturo sa asignaturang Filipino.
Ginawan ng pagsusuri ng mananaliksik ang mga nakalap na
datos mula sa pakikipanayam. Pangalawa, mula sa mga binigay
na pasulat na gawain ang guro, sinuri ito ng mananaliksik ukol
sa mga umiiral na mga isyung karapat-dapat bigyang pansin lalo
na sa pagtuturo ng asignaturang Filipino. Matapos nito,
nagkaroon din ng Focus Group Discussion sa lahat ng mga guro
sa Filipino para magkaroon ng balidasyon ukol sa mga napunang
isyung kinakaharap ngayon sa pagtuturo at pagkatuto sa
asignaturang Filipino.
Presentasyon at Pagsusuri ng mga Datos
 Narito ang ilan sa mga Isyung Pangwika sa Pagtuturo at Kakulangan sa Makabagong Istratehiyang Pampagtuturo at
Pagkatuto ng Asignaturang Filipino sa Mataas na Paaralan, Kakulangan sa Makabagong Kagamitang Pampagtuturo.
Lungsod ng Cagayan de Oro. Isa sa mga nakikitang dahilan sa isyung ito ay maliit na
oportunidad na ang isang guro ay makasali sa mga seminar na
libre dahil kadalasan sa mga seminar na ito ay may naitala ng
pangalan sa magiging partisipante ng nasabing seminar. May
Istrukturang Pang-
gramarika mga pagkakataon pang paulit-ulit lamang ang mga pangalang
3 4
Makabagong naipadala sa seminar at hindi nabibigyan ng pagkakataon yung
Istratehiyang
Pamgpagtuturo iba. Wala ring ring pagkakataon na magkaroon ng echo sa
6
Makabagong
Kagamitang
seminar na nadaluhan ng iilang guro lamang.
8 Pampagtuturo
Ilan sa mga posibleng solusyon sa suliraning ito ay ang
Kamalayang
Makadayuhan pagdalo ng mga guro sa mga seminar-worksyap na ibinibigay ng
8 Miskonsepsiyon sa KWF o anumang samahang nagtataguyod ng wikang Filipino
gamit ng Wika
upang mas lalong madagdagan ang kanilang kaalaman hinggil sa
makabagong pamamaraan o estratehiyang pampagtuturo.
Figyur 2. Mga Isyung Kinakaharap ng mga Guro sa Pagtuturo ng
Asignaturang Filipino Makatutulong din ang palagiang pagbabasa ng mga aklat,
magasin o anumang babasahin na may kinalaman sa pagtuturo
ng wika at panitikan
Makikita sa Figyur 2 ang mga isyung kinakaharap ng
Kasunod naman ay ang kakulangan sa mga
mga guro sa pagtuturo ng Asignaturang Filipino sa Mataas na
makabagong kagamitang pampagtuturo lalo na sa wika. Sa
Paaralan ng Bugo, Lungsod ng Cagayan de Oro. Mapapansin na
ngayon dahil inilipat na naman ang gusali ng Senior High
dalawa sa mga isyung ito ang nangunguna: ito ay ang
School Department, hindi pa nagkaroon ng koneksyon sa
kuryente na isa sa mga naging dahilan nang kawalan ng
integrasyon ng mga makabagong kagamitang pampagtuturo gaya
ng LCD Projector, telebisyon at iba pa. Alam naman natin na
ang mga makabagong kagamitang ito ay malaking tulong sa
pagpapadali at pagpapalawig ng paglipat ng kaalaman sa mga
estudyante. Isa rin sa mga dahilan sa isyung ito ay ang kaalaman
mismo ng guro sa makabagong teknolohiya.
Narito naman ang nakikitang posibleng solusyon sa
kinakaharap na isyung ito sa kasalukuyan. Ang tagapamahala ng
paaralan ay maaaring makatulong sa paghahanda ng mga
kagamitang pampagtuturo ng mga guro kabilang na ang
paggamit ng kompyuter sa modernong pagtuturo. Paglaanan ng
tagapamahala ng paaralan at maging ng guro ang mga
kagamitang pampagtuturo upang magkaroon ng makabago at
epektibong pagtuturo sa wika at panitikan. Maaari ding gumawa
ang guro ng batid niyang mga kagamitang pampagtuturo bago pa
lamang magsimula ang pasukan.
Ikatlong isyu sa nakita ng mga guro sa pagtuturo ng
Asignaturang Filipino ay ang kamalayang makadayuhan ng
mga estudyante sa kasalukuyan. Isyu rin sa wika sa panahon
ngayon ay ang kamalayang makadayuhan. Kapansin-pansin sa
panahon ngayon na nahuhumaling ang mga estudyante sa KPOP
at pag-aaral ng wika ng Korean. Hindi naman masamang
maghangad na matuto ng ibang mga dayuhang wika ngunit
pakalubos isipin na tangkilikin muna ang sariling atin bago ang
iba. Totoo nga ang kasabihang “Maraming mga Pilipinong
naging dayuhan sa sariling bansa” dahil mas binibigyan ng
halaga ng mga kabataan ang pandayuhang kamalayan kaysa pag-
aralan ang sariling pagkakilanlan. Isa itong malaking sampal sa
atin na ang bagong henerasyon ay nahuhumaling gawi ng ibang
lahi. Hindi lang sa wika nagtapos ang gawing ito maging sa
kultura at mga tradisyon. Mas hinahangaan na ngayon ang ibang
kultura kung kaya ay unti-unti na rin nawawala ang mga
magagandang kaugalian mayroon ang mga Pilipino.
Ilan naman sa mga posibleng solusyon sa suliraning ito
ay magkaroon ng mga patakaran sa loob ng silid-aralan ang guro
sa wika at panitikan upang maiwasan ang kolonisado sa paraan
ng kanilang pakikipagtalastasan gaya na lamang ng
pagkahumaling ng mga kabataan ngayon sa mga KPOP na
naging dahilan sa unti-unti pagkalimot sa mga panitikan ng ating
bayan. Higit na hikayatin silang gamitin ang sariling wika sa
pamamagitan ng pagbibigay ng mga gantimpala sa mga mag-
aaral.
 Pang-apat na isyung pangwika ay ang kakulangan sa
kaalaman ng mga guro sa istrukturang gramatikal.
Makikitang 4 ang sumagot nito sa kabuuang bilang na 8
respondenteng guro.
Ang Mataas na Paaralan ng Bugo ay binubuo ng
walampung (80) mga guro sa pangkabuuan. Mula sa kabuuang
bilang ng mga guro sa paaralang ito, walo (8) ang nagtuturo ng
Asignaturang Filipino ngunit apat (4) lamang ang nakapagtapos
ng Major in Filipino. Mula sa makatotohanang datos na ito,
kapansin-pansin na may kakulangan na sa parte ng mga guro lalo
na sa kasanayan at kaalaman sa gramatika dahil nga hindi lahat
ng nagtuturo ng asignaturang Filipino ay mga Filipino Major.
Natutuhan din naman ang Filipino ngunit malaki rin ang
pagkakaiba kapag ang itinuturo ay ang iyong expertise.
Bunga nito, hindi maikakaila na hanggang sa
kasalukuyan ay marami pa rin ang mga guro may kakulangan sa
istrukturang gramatikal sa Filipino. Ang masakit pa nito,
kadalasan sa mga guro na matagal sa serbisyo ay sarado na ang
mga isipan sa mga pagbabagong dapat i-aplay sa loob ng klase.
Ito ang nakikita isa sa mga dahilan kung bakit masasabing
pahapyaw lamang ang pagtalakay sa istrukturang gramatikal sa
pagtalakay sa mga mag-aaral.
Ilan sa mga maaaring solusyon sa isyung ito ay ang
pagdalo sa mga seminar-worksyap hinggil sa suliraning ito.
Makakatulong din ang internet sa pagdaragdag ng kaalaman ng
guro pagdating sa istruktura ng gramatika.
Panghuling isyung pangwika na kinakaharap ng mga guro sa
pagtuturo ng asignaturang Filipino ay ang miskonsepsyon sa
gamit ng wika sa Filipino. Isang malaking hamon din ang isyung
miskonsepsyon sa gamit ng wika. Sa asignatura sa
Komunikasyon at Pananaliksik sa wika at kulturang Pilipino,
malinaw dito ang pagpapahalaga sa wika at kulturang Pilipino.
Ang naging mahirap sa bahagi ng guro ay ang pagpukaw sa
damdamin ng mga estudyante para tangkilikin at namnamin ang
mga paksang nakapaloob dito. Masakit din isipin na hindi na
alam ng mga estudyante tungkol sa mga balagtasan, bugtong at
iba pang tradisyunal na kaugalian ng mga Pilipino noon. Ang
magandang punto naman ay ang pagkahilig ng mga estudyante
sa fliptop, pick-up lines, hugot lines at spoken poetry na naging
daan din para mapayaman ang mga salitang sa Filipino/Tagalog.
Ngunit hindi pa rin maiiwasan na sa mga nabubuong mga
kulturang popular ay kakikitaan pa rin ng hindi magagandang
asal sa mga kabataan dahil sa mga masasamang salitang
pinasikat sa mga fliptop.
 Pang-apat naman ay ang impluwensiya ng makabagong
teknolohiya na may 23 na sumagot at panghuli na isyu ay ang
Istrukturang
Pang-gramatika higit na pagpapahalaga sa Ingles na may 21.
21 Nararapat ding bigyang tuon ang kakulangan sa
27 Impluwensiya ng
Makabagong bokabularyong Filipino/Tagalog ng mga estudyante kung kaya
Teknolohiya
ay nahihirapan ang mga estudyante sa mabisang pagsusulat at
Kakulangan sa
26
Bokabularyong pagsasalita gamit ang wikang Filipino. Madalas ginagamit ng
Filipino
Impluwensiya ng mga estudyante ang code switching na para sa akin ay mas
23
Social Media lalong nagpapahina ng wikang Filipino dahil hindi na pipilitin ng
30 mga estudyante na maghanap at mapapalawig ang mga salitang
Higit na
Pagpapahalaga s
Filipino/Tagalog. Maririnig din sa mga guro ang paggamit ng
Ingles
Figyur 3. Mga Isyung Kinakaharap ng mga Estudyante sa Pagkatuto ng code switching sa kanilang pagtuturo. Dapat lamang na
Asignaturang Filipino payamanin ang bokabularyong Filipino/Tagalog sa pamamagitan
ng pagtutumbas ng mga salita sa wikang ito kung hindi man ay
gamitin ang mga rehiyonal na salita kung wala naman itong
Makikita sa Figyur 3 na nangunguna ang kakulangan sa katumbas sa Filipino/Tagalog.
bokabularyong Filipino bilang pangunahing isyung pangwika sa Ilan sa posibleng solusyon sa ganitong isyu ay ang
pagkatuto ng asignaturang Filipino na may 30 sagot mula sa mga madalas na pagbabasa ng mga diksiyunaryong Filipino upang
respondent. Sinundan naman ng kakulangan sa kaalaman sa lalong madagdagan ang bokabularyong Filipino/Tagalog.
istrukturang pang-gramatika na may 27 na sumagot na mga Hikayatin din ang mga mag-aaral sa pagbabasa ng mga
estudyante. Pangatlo isyu naman ang impluwensiya sa Social diksiyunaryo na ako rin ang nagpapahiram para madagdagan ang
Media na may 26 na sumagot mula sa 32 na mga respondent. kanilang mga nalalaman na mga salita sa wika at ipapagamit ang
mga salitang natutunan sa sarili nilang nabuong mga
pangungusap.
Pangalawang isyu naman ay kakulangan ng kaalaman
ng mga estudyante sa istrukturang gramatikal gawa na rin ng
pundasyon na ibinahagi ng kanilang mga guro. Masakit isipin na
iilan lamang sa mga guro sa Filipino ang nagpapatuloy sa pag-
aaral hanggang sa Doctoral Digri na malaking tulong sana para
sa pag-alam nila sa mga makabagong kaalaman ukol sa usaping
istrukturang gramatikal sa Filipino. Kaugnay nito, kapansin-
pansin ang paulit-ulit na kamalian sa pagbabaybay ng mga
estudyante lalo na sa pagsusulat ng mga sanaysay. Ilan sa mga
salitang kadalasang mali ng mga estudyante ay ang mga
sumusunod: dolot (dulot), trahidya (trahedya), malalakeng
(mlalaking), clima (klima), sanhe (sanhi), hangang (hanggang),
subrang (sobrang), magtulongan (magtulongan), apecto
(apekto), makokoha (makukuha), sya (siya) at marami pang iba.
Nagpapatunay lamang ito na ang mga estudyante ay hindi
maingat sa pagsusulat ng tamang pagbabaybay ng mga salita sa
wikang Filipino.
Bilang posibleng solusyon, magkaroon ng kasunduan
kasama ang mga estudyante at konsistensi sa pagpapatupad ng
panuntunang gramatikal nang sa ganun ay may malinaw at
konkretong sistema ukol sa usaping panuntunang gramatikal.
Pangatlong isyu naman ay ang impluwensiya sa social
media. Isyu sa wika ay ang pagdating ng mga makabagong
salita sa nababasa sa mga social media accounts na wala naman
sa diksiyunaryong Filipino. Sa panahon ngayon, napakalawak
ang impluwensiya ng social media sa pang-araw-araw na buhay
ng mga estudyante. Makikita rin ang epekto nito sa paggamit
nila ng wika sa loob ng paaralan. Kapansin-pansin ang mga
bagong terminolohiyang umusbong gaya ng mga salitang flex ko
lang, share ko lang, at lalo na noong kasagsagan ng pagdiriwang
ng Araw ng mga Guro na naging viral ang mga memes na di
kaaya-aya ukol sa mga guro na nadadala ng mga estudyante sa
loob ng klase. Naging hamon ito kaangkupan ng gamit ng salita
na nararapat bigyan ng tuon ng guro.
Bilang tugon sa isyung ito, sanayin o hikayatin ang mga
mag-aaral na bumigkas o gamitin ng wastong pananalita sa
kanilang araw-araw na pakikipagtalastasan lalo na kung nasa
loob ng paaralan.
Hindi bibigyan ng puntos ang paggamit ng mga salitang
mababasa sa mga social media na hindi naman angkop na
gamitin sa mga pormal na sulatin para hindi susundin ng mga
ibang mga estudyante.
Pang-apat na isyu ay ang kawalan ng interes ng mga
mag-aaral dahil sa pagdating ng mga makabagong
kagamitan na mas pinagkakaabalahan ng mga mag-aaral
(cellphone, computer at iba.) Malaking epekto sa pagkawala
ng interes ng mga mag-aaral sa pag-aaral dahil sa mga
makabagong kagamitan na mas pinapahalagahan nila. Ito’y
malaking hamon para sa aming mga guro para mapanatili ang
interes ng mga mag-aaral sa pag-aaral ng asignaturang Filipino.
Hindi maikakaila na sa mga pampublikong paaralan, hindi
nabibigyan ng kaukulang pansin ang asignatura. May mga
pagkakataon ding naiinsultong kaming mga guro sa Filipino
dahil sa pangmamaliit ng ibang mga guro gaya nang; kapag may
hindi nakapasa sa Filipino, sasabihin ng ibang guro na ganoon ba
talaga kahirap ang Filipino at may bumagsak pa? Nakakalimutan
siguro nilang kahit anong asignatura sa Senior High School ay
may iisa lamang sistema sa pagbibigay ng grado. Kumbaga ay
nawawalan na nang karapatan ang mga guro sa Filipino sa
tinatawag nating academic freedom.
Ilan sa maaaring solusyon nito ay gagamit ng mga teknik
o estratehiya na manghihikayat sa mga mag-aaral na makuha ang
kanilang atensyon habang nagtuturo ang guro sa wika at
panitikan katulad ng pagbabawal sa pagpapadala ng kanilang
cellphone o anumang gadgets sa pagpasok sa paaralan o
pagbabawal na paggamit nito habang nagtuturo ang guro.
Gawing makabuluhan ang bawat klase gaya ng pagbibigay ng
mga laro sa alinmang bahagi ng aralin sa araw-araw na
pagtuturo. Ito ang masasabi kong isa sa mga kalakasan ko bilang
guro para makuha at mapanatili ang interes ng mga estudyante
para maging kapana-panabik ang bawat pagkikita sa pagtuturo
ng Filipino.
At ang panghuling isyu ay ang higit na pagpapahalaga
ng mga estudyante sa wikang Ingles. Dahil sa mentalidad na
ito ay humihina ang kahalagahan ng pag-aaral sa wikang
Filipino. Ngunit nakakalungkot man na isipin, marami sa atin
lalo na sa mga kabataan ang siya pang lumalapastangan sa ating
wika. Kasabay ng pag-unlad ng mundo ang pag-usbong ng ng
mga hindi pormal na salita, katulad ng wika na sa lansangan o
kalye ma lamang maririnig. Isama mo pa riyan ang mga nauuso
naring salita ngayon na ginagamit ang mga salita ng mga nasa
ika’tlong kasarian o mga bading, ang “Gay Lingo”. Halimbawa
ng mga salita na ito ang “gora mama!” na ang ibig sabihin ay
“tara na!” at “echos” na ang ibig sabihin ay “biro lamang!”.
Hindi ba’t bukod sa hindi magandang pakinggan ang mga
salitang ito ay nagpapakilala din ito kung ng anong klaseng mga
tao na ang mayroon sa Pilipinas. Mga mamamayan na imbes na
igalang ang sariling wika ay siya pa ang lumalapastangan dito.
Base sa aking obserbasyon, ang masasabi isa sa mga dahilan
kung bakit hindi nabibigyan ng karampatang pagpapahalaga ang
ating wika ay dahil sa pagkakauso ng “Short Message Service” o
mas kilala sa tawag na “text”. Isipin ninyo ito, bilang kabataan
na mahilig mag-text, mas kaaya-aya para sa akin kung wikang
Ingles na paikliin ang aking gagamitin dahil unang-una sa lahat
mas matipid ito sa espasyo at mas mabilis gawin. Sa pagtetext
din mas laging naaabuso ang wikang Filipino kung saan ang mga
kabataan ay laging mga balbal na salita ang ginagamit sa
pakikipagkomunikasyon. Ang isa pa sa nakikita kong dahilan ay
ang paniniwala ng mga kabataan ngayon na mas “in” ang
paggamit ng wikang Ingles. Na mas angat ka sa lipunan kung
lagging wikang Ingles ang Iyong gagamitin, kahit “english
carabao” iyan!
Bilang tugon sa isyung ito, iwasan ang paggamit ng
wikang Ingles sa loob ng klase ng Filipino. Magbigay ng mga
proyekto na mas magpapahalaga sa wikang Filipino at Panitikan.
Bilang guro sa wikang Filipino at Panitikan, kinakailangang mas
pahalagahan ang wikang itinuturo kung kaya’t dapat kakitaan ito
ng kasigasigan sa pagtuturo ng wikang Filipino.
Konklusyon
Sa paglipas ng panahon, mapatutunayan na ang wika ang
siyang pinakamahalagang sandata upang maiparating ng isang
bansa sa kanyang mga mamamayan ang mga pangyayari,
kasaysayan at bahagi ng ekonomiya nito. Gayundin naman na
ang wika ang siyang sentro ng mga mamamayan upang
maihugos sa kanilang pamahalaan ang kanilang mga hinaing.
Ngunit hindi rin natin maikakaila sa panahon ngayon ay
humihina ang paggamit ng wikang Filipino bilang wikang
tagapagbuklod ng mga mamayang Pilipino. Dala na rin sa
modernisasyon na tinatawag natin. Dahil sa paghina na ito, sa
halip na payabungin at pagyamanin gaya ng nakasaan sa
Konstitusyon ng 1987, taliwas naman ang ginagawa ng mga
kabataan ngayon. Unti-unti at patuloy na winawasak ang wikang
mayroon tayo at unti-unting inaangkin ang mga dayuhang wika.
Kas sakit isipin na naisawalang bahala ang mga pinaghihirapan
ng mga bayani natin noon para ipaglaban ang ating wika bilang
pagkakilanlan nating mga Pilipino.
 Nawa’y magkaroon ng isang mahigpit na batas nang sa
ganun ay mabuhay muli ang pagmamahal ng mga Pilipino sa
sariling wika na mayroon tayo at maipagmamalaki natin na tayo
ay Pilipino at Filipino ang wika natin.

MGA REPERENSYA
Gonzales, L. G. (2000). Makabagong Gramar sa
Filipino: Binagong Edisyon 1999. Manila: Rex
Book Store:

Lachica, V. S. (2001). Komunikasyon at Lingwistika.

Manila: GMIK Publishing House.

Santos, A. L. at Hufana, N. L. (2003). Sining ng

Komunikasyon: Teksbuk-Workbuk sa Filipino.
Iligan City: The Philippine Post.

Seguis, J. S., Pasco, E. A. at Walawala, J. F. (2007).

Mga Katawagang Kultural ng Tribung Badjao:
Panleksikograpiyang Paglilikom. MSU-IIT.

Thurlow, C. et al. (2004). Computer Mediated

Communications: Social Interactions and the
Internet. London: SAGE Publication, Ltd.

Wardhaugh, R. (1993). An Introduction to

Sociolinguistics 6th Edition. United Kingdom:
Blackwell Publishers.