Republic of the Philippines

Mindanao State University-Iligan Institute of Technology

SCHOOL OF GRADUATE STUDIES
Andres Bonifacio Avenue, Tibanga, Iligan City
___________________________________________________________
JENELIN S. ENERO PHDFIL1
FIL 315 Literaturang Pambayan

PAGSUSURI NG AWITING BAYAN

INTRODUKSIYON
Ang awiting bayan (tinatawag ding kantahing-bayan) ay isang tulang inaawit na
nagpapahayag ng damdamin, kaugalian, karanasan, pananampalataya, gawain o
hanapbuhay ng mga taong naninirahan sa isang pook. Maraming uri ng mga awitin. May
mga awit tungkol sa pagdakila sa kanilang Bathala, pag-awit sa pagsisisi sa kasalanan, pag-
awit upang sumagana ang ani, pag-awit sa pakikidigma, pag-awit sa tagumpay, pag-
awit sa pagpapatulog ng bata, pag-awit sakasal, pag-awit bilang pagpuri sa kanilang mga
ninuno. May mga awit namang malaswa ang sinasabi ay may kagaspangan ang mga
pananalita. Ang mga awiting bayan ay isa sa mga matatandang uri ng panitikang Filipino
na lumitaw bago dumating ang mga Kastila. Ito’y mga naglalarawan ng kalinangan ng ating
tinalikdang panahon. Karamihan sa mga ito ay may labindalawang
pantig. Naging malaganap (sa panahon ngmga Kastila) ang mga awiting bayan sa buong
Pilipinas. May kani-kaniyang awiting bayan ang mga naninirahan sa kapatagan at maging sa
bulubundukin ng Luzon, Bisaya’t Mindanaw.

Surigaonon Nangaluja Na? Surigaonon Pagod Na?

Composed and Sund by: Eddie Calumpag
I. Lang-a na tun sila tanan ato barkada
Kinilaw jari mangaligo ta, daya kamo calibre
Ug tuba ajaw gajud kalimte
II. Mabua kay gana man, Sabang sab gana man
Kon yay plete baktas-baktasun ra man
Ini hamok man kita, kabibo ra
sanan di kaw maluja
Translated by: Jenelin S. Enero
I. Sabihan mo lahat ng ating barkada
Kilawin ay handa na, magdala kayo ng
kamoteng kahoy
At ang lambanog ay wag kalimutan
II. Maganda sa Mabua, pati na rin sa Sabang
Kung walang pamasahe, lakarin na lang
Marami naman tayo, masaya lang at di ka
pa mapagod

III. Kun pananglitan waya imu iban, III. Kung halimbawa’y wala kang kasama
Derecho rakan kaw sa pantalan Dumiretso ka na lang sa pantalan
Hala tigsuk-tigsuk ra lamang Sige na’t lumundag ka lang
Muhamok ra lagi kamu kuman Dadami rin kayo maya-maya

IV. Amu gajud ini kami sa Surigao III. Ganito talaga kami sa Surigao
Kabibo ba sige ran pangatawa Masaya lang at laging nakatawa
Kabus ug hamugaway Mahirap at mayaman
Hibayo ra ba gajud kami mutangway Kami’y nagpapainum rin
(Repeat IV) (Repeat IV)

V. Kun jaoy kwarta pang gasolina V. Kung may perang pang gasoline
1
 Sakay sa pump boat derecho na sa isla
Magsininggitay, magsinajaway
Kay sa Basul waya gajuy musagda
VI. Hala kanta tanan ug manajaw ta
Surigaonon dili dali maluja
Taud-taud ra lamang kay kita manguli na
Taud-taod ra lamang kay ang
tanan nangaluja na
PAGSUSURI
Umay Ak Kun Di Kaw Dak
Composed and Sund by: Zandro Urbiztondo
I. Kahamok mo na mga pasangil
Kahamok mo na mga palusot
Kahamok mo na mga istorya
Uno man kaw?
II. Kasakit mo pa ra ba mutan-aw
Amora an ak kalibutan matunaw
An mga higaya sige na sa pangantyaw
Uno man kaw?
Umay ak kun di kaw dak
III. Kahamok mo na mga pasakay
Naglaong kaw isog an imu tatay
Nagkita man lagi kami kahapon
Ya man makig-away
IV. Ugsa kun ikaw nagduha-duha
Kun di baya kaw gajud kahigugma
Ilaong dakan ajaw pagdugaja
Isinggit hala
Umay ak kun di kaw dak
K. Umay ak kun di kaw dak
Di ta man kaw lugson
Umay ak kun di kaw dak
Ako man ay yay labad na ulitawo
Kay ako, masinabtanon
(Repeat III & IV)
(Repeat Koro 2x)
Sumakay ng bangka’t dumiretso sa isla
Sigawa’t, sayawan
Dahil sa Basul ay walang sasaway
VI. Sige na’t lahat ay kakanta’t sasayaw
Surigaonon di agad mapagod
Sulitin na’t maya-maya’y uwian na
Sulitin na’t maya-maya’y lahat ay mapagod
na
Surigaonon Pagod Na?
Translated by: Jenelin S. Enero
I. Sabihan mo lahat ng ating barkada
Kilawin ay handa na, magdala kayo ng
kamoteng kahoy
At ang lambanog ay wag kalimutan
II. Maganda sa Mabua, pati na rin sa Sabang
Kung walang pamasahe, lakarin na lang
Marami naman tayo, masaya lang at di ka
pa mapagod
III. Kung halimbawa’y wala kang kasama
Dumiretso ka na lang sa pantalan
Sige na’t lumundag ka lang
Dadami rin kayo maya-maya
III. Ganito talaga kami sa Surigao
Masaya lang at laging nakatawa
Mahirap at mayaman
Kami’y nagpapainum rin
(Repeat IV)
V. Kung may perang pang gasoline
Sumakay ng bangka’t dumiretso sa isla
Sigawa’t, sayawan
Dahil sa Basul ay walang sasaway
VI. Sige na’t lahat ay kakanta’t sasayaw
Surigaonon di agad mapagod
Sulitin na’t maya-maya’y uwian na
Sulitin na’t maya-maya’y lahat ay mapagod
na