0e89ffba2f60 ICT-Entrep PDF

1
INFORMATION AND COMMUNICATION

TECHNOLOGY (ICT)
And
ENTREPRENEURSHIP
Lesson Exemplar for Grade FIVE
2
PAUNANG SALITA
Ang inihanda at isinaaklat na mga Banghay Aralin (Lesson Exemplar)

sa Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan –
ICT/ENTREPRENEURSHIP upang gamiting gabay sa mabisa at magaan na
pagtuturo sa mga mag-aaral sa ikalimang baitang. Ito ay naglalayong
mahubog ang mga kasanayan, kaalaman, at kaisipan at kanais-nais na
saloobin sa pagpapahalaga ng mga batang lalaki at mga babae sa
mababang paaralan.
Binibigyan diin din sa Lesson Exemplar na ito ng

ICT/ENTREPRENEURSHIP ang mga gawaing nakakatulong sa kasiya
siyang pamumuhay ng mag anak gaya ng paggamit ng computer sa
pagtutuos ng gastos at kita, paggamit ng internet sa pagsasapamilihan ng
paninda at pagsasaliksik ng mga impormasyong makatutulong at
makabuluhan at makabagong paraan ng pakikipagtalakayan at
komunikasyon.
Ang kaalaman at kasanayan natutunan ng mga bata ay may katapat

na paggawa upang maging makabuluhan at kapakipakinabang ang
karanasan nila sa pagkatuto.
Hinango ang mga layunin sa K-12 Basic Education Curriculum ng

Baitang V, upang mapayaman ang tiyak na kasanayan sa aralin tulad ng
Pedagogical Approaches upang matugunan ang pangangailangan ng mag
aaral sa edukasyong pantahanan.
3
Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan
ICT/ENTREPRENEURSHIP
Karapatang Ari © 2016

Nina:
JENNIFER H. CABELLO
RONALIE S. MUNDO SHIRLY M. BALDERAMA
GINA M. ATIENZA ROSEMARIE C. DEL MUNDO
CELERINA M. AGOJO MICHELLE R. HERNANDEZ
PRAXEDES M. MAULLO ERWIN S. VILLADELREY
Walang bahagi ng aklat na ito ang maaaring gamitin o sipiin sa anumang anyo
at pamamaraan nang walang nakasulat na pahintulot mula sa tagapaglathala.
Mga Tagapayo
MACARIA CARINA C. CARANDANG

EPS 1,EPP/TLE
ROSALINDA A. MENDOZA
EPS 1, LRMDS
Mga Tagasuri
LORNA U.DINGLASAN CECILIA B. ALCANTARA
CLARISSA B. PENIZ VICKY P. DE TORRES
AIREEN V. HERNANDEZ LOUIE L. ALVAREZ
Mga Dibuhista
EDNELINDA B. ROBLES CHERRY AMOR R. LAROZA
JENNIFER B. MERCADO CLYO O. BENDAÑA
MARIE GRACE E. MAGSINO RONNEL G. HERNANDEZ
Tagapag-ugnay
RUSSEL L. PEREZ
Program Development Officer II/LRMDS
Schools Division of Batangas
4
Talaan ng Nilalaman
Aralin Pahina
Lesson 1: EPP5IE-Oa-1 ……………………………………………….1-6
Lesson 2: EPP5IA-Oa-1……………………………………………….7-12
Lesson 3: EPP5IA-Oa-2 .……………………………………………..13-17
Lesson 4: EPP5IE-Oa-2……………………………………………….18-22
Lesson 5: EPP5IE-Oa-3……………………………………………….23-26
Lesson 6: EPP5IE-Ob-05……………………………………………...27-31
Lesson 7: EPP5IE-Ob-4……………………………………………….32-36
Lesson 8: EPP5IE-Ob-04……………………………………………...37-40
Lesson 9: EPP5IE-Ob-6………………………………………………..41-45
Lesson 10: EPP5IE-Ob-7………………………………………………46-51
Lesson 11: EPP5IE-Ob-7………………………………………………52-57
Lesson 12: EPP5IE-Oc-8………………………………………………58-61
Lesson 13: EPP5IE-Oc-9……………………………………………….62-67
Lesson 14: EPP5IE-Oc-9……………………………………………….68-74
Lesson 15: EPP5IE-Od-10……………………………………………..75-81
Lesson 16: EPP5IE-Od-10……………………………………………..82-87
Lesson 17: EPP5IE-Od-11…………………………………………….88-92
5
Lesson 18: EPP5IE-Od-12……………………………………………..93-97
Lesson 19: EPP5IE-Od-12……………………………………………..98-102
Lesson 20: EPP5IE-Od-12…………………………………………….103-107
Lesson 21: EPP5IE-Od-12…………………………………………….108-112
Lesson 22: EPP5IE-Oe-14…………………………………………….113-116
Lesson 23: EPP5IE-Oe-14…………………………………………….117-120
Lesson 24: EPP5IE-Of-15……………………………………………..121-126
Lesson 25: EPP5IE-Of-15……………………………………………..127-132
Lesson 26: EPP5IE-Of-16……………………………………………..133-138
Lesson 27: EPP5IE-Of-16……………………………………………..139-143
Lesson 28: EPP5IE-Og-17…………………………………………….144-149
Lesson 29: EPP5IE-Og-17…………………………………………….150-155
Lesson 30: EPP5IE-Og-17…………………………………………….156-160
Lesson 31: EPP5IE-Og-18…………………………………………….161-167
Lesson 32: EPP5IE-Og-19…………………………………………….168-172
Lesson 33: EPP5IE-Og-19…………………………………………….173-176
Lesson 34: EPP5IE-Og-20…………………………………………….177-181
Lesson 35: EPP5IE-Oj-20……………………………………………..182-186
Lesson 36: EPP5IE-Oi-20……………………………………………..187-190
6
Lesson 37: EPP5IE-Oj-21…………………………………………….191-195
Lesson 38: EPP5IE-Oj-21…………………………………………….196-200
Lesson 39: EPP5IE-Oj-21…………………………………………….201-205
Lesson 40: EPP5IE-Oj-22……………………………………………206-210
Lesson 41: EPP5IE-Oj-22……………………………………………211-216
Lesson 42: EPP5IE-Oj-21……………………………………………217-220
Lesson 43: EPP5IE-Oj-21……………………………………………221-222
Lesson 44: EPP5IE-Oj-21……………………………………………223-224
Bibliography……………………………………………………………225
7
BANGHAY – ARALIN SA PAGTUTURO NG EDUKASYONG
PANTAHANAN AT PANGKABUHAYAN 5
Lesson 1- EPP 5 IE -0a-1
I. Nilalaman
Sa araling ito, tatalakayin at bibigyang diin ang iba’t ibang mga

oportunidad na maaaring pagkakakitaan (products and services) sa
tahanan at pamayanan.
II. Layunin
1. Natutukoy ang mga oportunidad na maaaring mapagkakakitaan

(products and services) sa tahanan at pamayanan
2. Naiisa-isa ang mga salik na dapat isaalang-alang upang makapili ng
magandang oportunidad sa pagnenegosyo.
3. Napahahalagahan ang mga negosyo sa pamayanan.
III. Paksang-Aralin
Paksa: Pagtukoy sa mga oportunidad na maaaring mapagkakakitaan
(products and services) sa tahanan at pamayanan.

Sanggunian: K12 CG EPP 5 IE -0a-1 LC # 1.1 p.16,
Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan pp.139-140,
Technology and Home Economics I pp. 212-213
Kagamitan: Mga larawan ng iba’t-ibang uri ng negosyo, metacards,
laptop, projector, video.
Pagpapahalaga: Pakikiisa
IV. Pamamaraan
A. Panimulang Gawain
1. Balik – Aral
Batay sa inyong napag-aralan noong kayo ay nasa ikaapat
na baitang, ano-ano ang iba’t-ibang uri ng negosyo?

8
2. Pagganyak
a. Laro: Pinoy Henyo “Mga Patok na Negosyo sa Bayan ni

Juan”.
Mga huhulaan:
Barbershop Karinderya Loading station
Sari-sari Store Vulcanizing Shop Water Refilling Station
b. Itanong sa mga bata: Ano-ano ang mga pinahulaang salita

sa ating palaro? Bakit kaya naging patok ang mga
negosyo sa bayan ni Juan?
3. Panimulang Pagtatasa
a. Ano-ano ang mga tindahang matatagpuan sa inyong
pamayanan?
b. Kung papipiliin, anong uri ng negosyo ang nais mong
pasukin?
c. Ano-anong mga salik ang dapat mong isaalang-alang sa
pagpili ng magandang oportunidad sa pagnenegosyo?
B. Panlinang na Gawain
1. Gawain (Constructivism and Reflective Approaches)
Pagpapanood ng video mula sa Youtube ng iba’t-ibang negosyong
pumatok sa ilang lugar sa Pilipinas. Mas mainam I-type ang “My
Puhunan” sa youtube.
(https://www.youtube.com/watch?v=3KebaoIEz_U).
Ang video ay nagpapakita ng mga tindahang nagtitinda ng
produkto at tindahang nagbibigay serbisyo. Pagkatapos, pangkatin
sa tatlo ang mga bata. Ang bawat pangkat ay bibigyan ng isang
tanong. Ang sagot ng bawat pangkat ay ilalahad sa pamamagitan
ng:
a. Anong mga negosyo ang itinampok sa video? (paawit)
b. Bakit kaya naging patok ang kanilang mga produkto at
serbisyo? (patula)
9
c. Bukod sa kalidad ng kanilang produkto, ano-ano ang mga dapat
isaalang-alang sa pagpasok sa isang negosyo (yell)
Presentasyon ng mga bata. Bawat lider ng pangkat ay
ipaliliwanag ang kanilang isinagawa.

2. Pagsusuri
2.1 Pagtalakay sa natapos na gawain
Ano ang naramdaman nyo sa inyong katatapos na gawain?
Ano ang nakatulong sa inyo upang maisagawa ninyo ang
nakaatang sa inyong gawain?
2.2 Pagpapalalim ng kaalaman
Sa pagpasok sa isang negosyo, dapat munang alamin ang

mga pangunahing oportunidad sa pagnenegosyo. Ang mga
negosyong ito ay maaaring mag-alok ng produkto gaya ng sari-
sari store, bakery, loading station, atbp. Ang ibang negosyo ay
nagbebenta o nagtitinda naman ng serbisyo kapalit ng
kabayaran. Ang mga ito ay repair shop, vulcanizing shop,
barbershop, hair salon, atbp. May mga salik na dapat isaalang-
alang upang maging matagumpay ang pinasok na negosyo.
Ang mga ito ay 1.) puhunan, 2.) lugar, 3.) pangangailangan ng
mga mamamayan, at 4.) lisensya. Malaki ang naitutulong ng
mga ganitong uri ng negosyo sa ating pamayanan.
3. Paghahalaw
a. Batay sa inyong napanood, ano-anong mga negosyo ang
maaaring pagkakitaan (products and services) sa inyong
tahanan at pamayanan?
b. Ano-anong mga katangian mayroon ang kanilang negosyo kung
kaya’t naging patok ito sa mga tao?
c. Sa ikatlong pangkat, ano-ano ang mga dapat isaalang-alang
sa pagpasok sa isang negosyo?
d. Mahalaga ba sa ating pamayanan ang mga ganitong uri
10
ng negosyo?
4. Paglalapat
Pangkatin ang klase sa dalawa. Pagkatapos, hayaang
bumunot sa kahon ng metacards ang bawat pangkat at
ikapit sa angkop na graphic organizer.
Produkto Serbisyo
Sa graphic organizer para sa produkto, ano ang kanilang
itinitinda?
Sa graphic organizer para sa serbisyo, ano naman ang
kanilang iniaalok sa pamayanan?
Mahalaga ba ang mga negosyong ito sa ating pang-araw-
araw na pamumuhay? Bakit?
Ano ang naitutulong ng mga negosyong ito sa

pamayanan?
V. Pagtataya
Pakinggan ang inirekord na kwento. Sagutan ang mga tanong

pagkatapos mapakinggan. Piliin ang titik ng tamang sagot.
Kwento: Ang Negosyo ng Nanay ni Kardo
Ang pamilya ni Kardo ay kalilipat lamang sa lungsod ng

Lipa mula sa bayan ng Mataas na Kahoy. Dahil malaki ang bilang
ng kanilang pamilya, di sapat ang kinikita ng kanyang ama
bilang isan jeepney driver Araw-araw pinuproblema ng kanyang
ina kung paano pagkakasyahin ang sulit na kita ng kanyang
ama. Isang araw, napansin ni Kardo na malapit lamang sa
11
kanilang inuupahang bahay ang palengke at terminal ng jeep papunta
sa karatig bayan. Iminungkahi ni Kardo sa kanyang ina na magtinda sila
sa may terminal. Nagsimula sina Kardo na magtinda ng palamig at
siomai. Di nagtagal, nadagdagan pa ito ng buko shake at hamburger.
Dahil sa masinop na pamamahala ng ina ni Kardo sa kanilang negosyo,
nagkaroon sila ng ma malaking pwesto at malaki na rin ang kanilang
kinikita. Sa kasalukuyan, nakapag-enrol na si Kardo sa kolehiyo dahil sa
kinikita ng kanilang negosyo.
1. Anong batayan ang nakatulong sa ina ni Kardo upang magtagumpay
sa negosyo?
A. Dami ng tao/ mamimili sa lugar
B. Pinagkukunang yaman at puhunan
C. Kasanayan sa pagtitinda at pamamahala dito
D. Lapit ng lugar ng negosyo sa mga inaasahang mamimili
2. Anong salik ang isinaalang-alang nina Kardo sa pagtatayo nila ng
negosyo?
A. Lisensya at puhunan
B. Lugar at pangangailangan ng pamayanan
C. Teknolohiya at yamang tao
D. Hilig ng mga tao
3. Sa paanong paraan nakatulong ang tindahan nina Kardo sa
pamayanan?
A. Natutugunan ng tindahan nina Kardo ang mga pangangailangan ng
mga tao sa pamamagitan ng pagbibigay serbisyo.
B. Naibibigay nila ang mga produktong kailangan ng tao.
C. Napapagaan ang mga gawain ng mga tao.
D. Napapagsilbihan nila ang mga tao sa pamayanan.
4. Paano nakatulong ang tindahan nina Kardo sa kanilang pamilya?
A. Nakabili sila ng masarap na pagkain.
B. Nakapamasyal sila sa lugar na gusto nilang puntahan.
C. Nakabayad sila sa upa ng bahay, bayad sa tubig at kuryente.
D. Nakapasok muli sa kolehiyo si Kardo.
12
5. Sa iyong palagay, anong negosyo bukod sa tindahan ang papatok
sa lugar Nina Kardo?
A. Beauty Parlor B. Karinderya
C. Computer shop D. Laundry Shop
VI. Pagpapayamang Gawain
Magsagawa ng isang survey tungkol sa mga tindahang nag-

aalok ng produkto at serbisyo sa inyong lugar.
Itanong ang mga sumusunod:
Sa inyong survey, ano-ano ang negosyong pinakapatok o in
demand?
May naitulong ba sa pamayanan ang negosyong nabanggit sa
inyong survey?
13
Lesson 2 - EPP 5 IE –Oa-1
I. Nilalaman
Sa araling ito, tatalakayin ang iba’t ibang opportunities for products

and services na maaaring pasukin ng bawat entreprenyur. Tatalakayin din
ang mga salik na dapat isaalang-alang bago magtayo ng negosyong
mapagkakakitaan.
II. Layunin
1. Spot opportunities for products and services

2. Naiisa-isa ang mga batayan na dapat isaalang-alang bago magtayo ng
negosyo
3. Napahahalagahan ang negosyong papasukin/itatayo
III. Paksang-Aralin
Paksa: Spotting opportunities for products and services
Sanggunian: K12 CG EPP 5 IE –Oa-1 LC# 1.1.1 p.16
Technology and Home Economics 1, pahina 290 - 291
Kagamitan: Mga larawan ng mga negosyong nagbebenta
ng products and services
Pagpapahalaga: Pagiging aktibo sa pakikilahok sa grupo
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Ano-anong mga negosyo (products and services) ang
mapagkakakitaan sa tahanan at pamayanan?
14
2. Pagganyak
Ipaawit ito: (Sa tono ng “May Tatlong Bibe”)
Tindahan ni Mary
May isang bayan, akong nakita
Maraming tao, dito’y nakatira
Ngunit, iilan, mga tindahan
Kaya naisipan ko ng magtinda
Bumili ng bigas
Asukal, sabon at mantika
Nagtayo din ng compshop
Repair shop at laundry shop
Itanong: Ano-ano ang mga nabanggit na paninda ni Mary?
Bakit kaya ito ang naisipang itinda ni Mary?
Anong oportunidad sa pagnenegosyo ang mayroon sa

bayan Mary?
Itanong sa mga bata ang mga sumusunod:
a. Ano-anong mga negosyo sa inyong lugar ang nagtitinda ng
produkto?
b. Ano-ano namang mga tindahan sa inyong lugar ang nag-aalok
naman ng serbisyo?
B. Panlinang na Gawain (Collaborative Approach)

1. Pangkatang Gawain
Papangkatin ang mga bata sa tatlo. Mag-uunahang makabuo
ng jumbled word puzzle sa ilalim ng bawat paksa. Bawat isang
bilang ay nakasobre.
I. Produkto
II. Serbisyo
III. Mga Batayan sa Pagtatayo ng Negosyo
15
Mga Posibleng Mabuo Mula Sa Jumbled Words
Mga batayan na dapat isaalang
Produkto Serbisyo – alang sa pagtatayo ng

negosyo
Grocery Carwash Pangangailangan ng

Pamayanan
Botika Laundry Shop Pinagkukunang - Yaman
Karinderya Barber Shop Kakayahan at hilig ng mga

mamamayan
Bakery Vulcanizing Shop Uri ng Lugar na

Pagbebentahan
Sari-sari Store Watch Repair Shop Suplay ng mga pagkukunan ng

kagamitan
School Supplies Computer Shop Kakayahan sa pagnenegosyo

Store at pagtitinda
Key Duplicate Shop Teknolohiya
Paguulat ng bawat pangkat sa kanilang isinagawang gawain.
2. Pagsusuri
Ano ang naramdaman ninyo sa katatapos na gawain?
Naging madali ba sa inyo ang pagbubuo ng puzzle at nailagay
ito sa tamang paksa? Bakit?
atbp.
May mga negosyong nagtitinda ng produkto gaya ng
grocery, botika, karinderya, bakery, atbp. May mga nag-aalok
naman ng serbisyo gaya ng carwash, laundry shop, barber
shop, atbp.
16
Ang mga batayang dapat malaman sa pagnenegosyo ay
pangangailangan ng pamayanan, pinagkukunang yaman,
hilig ng mga mamamayan, lugar na pagbebentahan,
pagkukunan ng kagamitan, kakayahan sa pagnenegosyo /
pagtitinda, at teknolohiya.
3. Paghahalaw
a. Ano-anong mga negosyo ang nagbebenta ng produkto?
b. Saang lugar mainam magtayo ng mga nabanggit na
negosyo?
c. Ano-anong mga negosyo ang nagbebenta o nag-aalok ng
serbisyo?
d. Ano-anong mga salik ang dapat tandaan bago pasukin ang
ganitong uri ng negosyo?
e. Ano-anong mga batayan ang dapat malaman ng isang taong
papasok sa isang negosyo? Dapat bang pahalagahan ang
mga batayang ito? Bakit?
4. Paglalapat
Paano nagkakaugnay-ugnay ang produkto, serbisyo at mga
bataan sa pagtatayo ng negosyo? Ipakita ang sagot sa
pamamagitan ng Venn Diagram.
Batayan
Produkto sa Serbisyo
pagtatayo
ng
negosyo
17
V. Pagtataya
A. Magpapakita ang guro ng mga larawan ng iba’t ibang uri ng
komunidad o lugar. Piliin ang titik ng pinakaangkop na business
opportunities para sa larawan.
1.
http://myresortsbatangas.com/wp-content/uploads/2015/06/batangas-city-grand-terminal.jpg
A. Barbershop B. Body Spa

C. Beauty Salon D. Pasalubong Store
2.
http://www.sanantoniomedcenter.com/about-us/
A. Botika B. School Supplies Store
C. Computer Shop D. Water Refilling Station
3.
http://static.panoramio.com/photos/original/17288100.jpg
A. School Supplies Store B. Vegetable and Fish Stand
C. Spa Salon D. Vulcanizing Shop
18
B. Basahin ang sumusunod na sitwasyon. Piliin ang pinakaangkop
na sagot para sa bawat bilang.
4. Nakatira si Eva sa lugar kung saan malapit ang gymnasium ng
kanilang barangay. Ano kayang negosyo ang pinakamainam
para rito?
A. Botika B. Water and Juice Stand
C. Motor Shop D. Water Refilling Station
5. Ano ang dapat gawin ng isang negosyante sa kanyang kinikita?
A. Ibili ng mga personal at pampamilyang pangangailangan
gaya ng pagkain at damit.
B. Ibayad sa ilaw at tubig.
C. Ibili ng mga panindang mabenta batay sa imbentaryo ng
produkto.
D. Ibili ng mga panindang ipapalit sa mga panindang nag
expired na.

Papaghandain ng dula-dulaan ang dalawang pangkat ng klase.
1. Mag-anak na napaplanong magbukas ng tingiang tindahan at
isinasaalang-alang ang mga salik sa pagbubukas ng kanilang
tindahan.
2. Mag-anak na nagbukas ng negosyong pang serbisyo na
ipinagwalang bahala ang mga salik sa pagtitinda
19
Lesson 3 - EPP IE –Oa – 2
I. Nilalaman
Tatalakayin sa araling ito ang kahulugan ng produkto at serbisyo.

Bibigyang diin din sa araling ito ang halimbawa ng mga produkto at
serbisyo.
II. Layunin
1. Naipaliliwanag ang kahulugan ng produkto at serbisyo.

2. Nakapagbibigay ng mga halimbawa ng produkto at serbisyo.
3. Napahahalagahan ang mga produkto at serbisyong matatagpuan sa
pamayanan.
III. Paksang-Aralin
Paksa: Pagpapaliwanag ng Kahulugan ng Produkto at Serbisyo

Sanggunain: K12 CG EPP IE –Oa – 2, LC#. 1.2 p. 16,
Technology and Home Economics II pp 290-291
Technology and Home Economics 1 pp. 228-229
Kagamitan: mga larawan , laptop at projector
Pagpapahalaga: Pagtangkilik sa produkto at serbisyo sa pamayanan.
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Ano-anong mga oportunidad sa pagnenegosyo ang matatagpuan sa

inyong pamayanan?
20
2. Pagganyak
Magpakita ng mga larawan ng mga bagay tulad ng bag, damit,

pagkain at gatas. Ipakita rin ang mga larawan ng tindahan ng karne,
tahian, beauty parlor at motor shop sa mga mag-aaral. Itanong kung
ano-anong mga bagay ang magkaka-ugnay. Papangkatin ng mga
batang may kaarawan sa buwan ng Disyembre at Enero ang mga
larawan magkakaugnay.
Itanong sa mga bata ang mga sumusunod:
a. Ano-anong mga produkto ang mabenta sa inyong lugar?

b. Ano-anong mga establisyemento sa inyong lugar ang patok o
in-demand? Anong serbisyo ang kanilang ipinagkakaloob?
1. Pangkatang Gawain (Constructivism Approach)
Pangkatin ang klase sa dalawa
Unang pangkat – Gumuhit sa manila paper ng mga kagamitan,
kalakal, at mga bagay na mabibili sa tindahan.
Ikalawang pangkat - Gumupit ng mga larawan mula sa mga
magazine ng mga negosyong nagbibigay
serbisyo: 1. Tindahan o negosyong pwede kang
magpagupit ng buhok, magpakulay ng buhok.
2. Negosyong pwede kang magpalaba at
magpaplantsa.
Pag-uulat ng mga isinagawang gawain ng bawat pangkat
21
2. Pagsusuri
Ano ang masasabi ninyo sa inyong natapos na gawain?
Anong pangyayari sa natapos na gawain ang maganda ang
kinalabasan? Bakit? Alin ang hindi? Bakit?
Ang produkto ay kagamitan, kalakal at mga bagay na may

katumbas na halaga o presyo. Tinutugunan ng bawat produkto
ang pangangailangan ng mga tao sa pamayanan. Ang mga
halimbawa nito ay mga pagkain tulad ng bigas, itlog, atb.
Maaari ring ang mga ito ay personal na gamit tulad ng sapatos,
damit, atbp. Ang serbisyo o services ay mga isinasagawang
gawain o serbisyo para sa mga tao kapalit ang kabayaran. Ang
mga negosyong may kaugnayan sa pagbibigay serbisyo ay
nagbibigay ng maraming oportunidad sa mga tao upang
kumita.Nalilinang din nito ang mga kakayahan ng mga taong
pumasok sa uring ito ng negosyo. Ang mga halimbawa ng
“service business” o “negosyong nagbibigay ng serbisyo” ay
beauty salon, motor shop, laundry shop, tailoring shop, atbp.
3. Paghahalaw
a. Ano-anong mga kagamitan at kalakal ang iginuhit ng unang

pangkat?
b. Sa larangan ng pagnenegosyo, ano ang tawag sa mga bagay na
iginuhit ng unang pangkat?
c. Batay sa inyong iginuhit, bigyang kahulugan ang produkto.

d. Ano-ano ang iginuhit ng ikalawang pangkat?
e. Produkto din ba ang ibinebenta sa mga ganitong uri ng negosyo?
f. Batay sa kanilang isinagawa, bigyang kahulugan ang “business
services” o negosyong pangserbisyo.
22
4. Paglalapat
Laro: “Relay ng basket”
Habang inaawit ang awit ng “Tindahan ni Mary” sa tono ng

“May Tatlong Bibe” ay kukuha ang bawat bata ng isang metacard
mula sa basket. Ang mga batang makakakuha ng metacard na may
nakasulat na kalakal o produkto ay bubuuin ang fishbone diagram.
Samantalang ang mga batang makakabunot ng mga halimbawa ng
“services” o “serbisyo” ay bubuuin ang sun diagram.
Produkto
Serbisyo
V. Pagtataya
Basahin ang mga pangungusap. Isulat ang titik T kung tama at titik M kung
mali. Isulat ang sagot sa kwaderno.
1. Ang mga mamimili ay dapat komportable at nasisiyahan sa serbisyo.

2. Ang serbisyo ay mga kalakal at kagamitang nakatutugon sa
pangangailangan ng mga mamimili.
3. Ang mga “appliance” tulad ng telebisyon, computer, radyo at electric
fan ay halimbawa ng produkto.
4. Kailangan sa negosyo ang pagbibigay ng serbisyong mabilis at nasa
tamang oras.
5. Kapag hindi nasiyahan ang mamimili sa serbisyo ng isang negosyo,
maari niyang pagalitan ang mga trabahador at kuhaning muli ang
ibinayad dito.
23
Papangkatin sa dalawang pangkat ang mga bata.
1. Mag-interview ng mga taong may negosyong pangserbisyo. Itanong

kung ano ang mga ginagawang hakbang upang makaakit ng
kostumer o mamimili. I-ulat ito sa klase.
2. Magsagawa ng panel debate tungkol sa mga produktong papatok sa
merkado ngayon.
24
BANGHAY-ARALIN SA PAGTUTURO NG EDUKASYONG
Lesson 4 - EPP5 IE-Oa-2
I. Nilalaman
Tatalakayin sa araling ito ang pagkakaiba ng produkto at serbisyo.
Dapat maunawaan ng mga mag-aaral ang pagkakaiba ng mga ito
sapagkat ito’y magiging gabay nila upang maging matagumpay.
II. Layunin
1. Naipaliliwanag ang pagkakaiba ng produkto at serbisyo

2. Natatangkilik ang produkto at serbisyong ibinibenta sa pamayanan.
III. Paksang-Aralin
Paksa: Pagpapaliwanag ng pagkakaiba ng produkto at serbisyo
Sanggunian: K to 12 –EPP5 IE-Oa-2, LC # 1.2 p.16
Technology and Home Economics II p.291
Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan 4 pp.9-11
Kagamitan: mga larawan mula sa internet, laptop, projector
Pagpapahalaga: Pagiging makabayan
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Ipatukoy sa mga bata kung produkto o serbisyo ang
ipakikitang larawan sa projector. Ang mga larawan ay maaaring
bag, niyog, damit, tahian, shoe repair shop, pet grooming shop at
talyer.
25
2. Pagganyak
Ipaawit ito: ( Sa tono ng “Kung Ikaw ay Masaya”)
Serbisyo at Produkto
Kung ika’y magtitinda pumili ka (2x)
Serbisyo at produkto (2x)
Dapat na alamin, ito’y magkaiba.
a. Tungkol saan ang inyong inawit?
b. Ano ang dapat alamin tungkol sa serbisyo at produkto?
Sagutin ang mga sumusunod na tanong:

a. Ano ang paborito ninyong patalastas sa telebisyon?
b. Anong produkto ang ipinakikita ng nagustuhan ninyong patalastas?
c. May patalastas bang serbisyo ang ipinakikilala?
d. Ano ang pagkakaiba ng serbisyo at produkto?
1. Pangkatang Gawain - (Constructivism and Collaborative Approaches)
Pangkatin ang mga bata sa dalawa.
Unang pangkat – magsasagawa ng debate tungkol sa pagkakaiba
ng produkto at serbisyo
Ikalawang pangkat – magsasagawa ng balagtasan tungkol sa
pagkakaiba ng produkto at serbisyo
Presentatsyon ng bawat pangkat.
2. Pagsusuri
Sa debateng isinagawa ng unang pangkat, ano ang pagkakaiba ng
produkto at serbisyo? Katulad din ba ito ng narinig nyo naman sa
balagtasan?
26
Ang produkto at serbisyo ay mayroong pagkakaiba. Ang
produkto ay maaaring kagamitan, kalakal o bagay na may
katumbas na presyo o halaga samantalang ang serbisyo
naman ay pagsasagawa ng gawain para sa ibang tao kapalit
ang kabayaran. Dapat na may mataas na kalidad ang
produkto at serbisyo upang patuloy na tangkilikin ng tao.
3. Paghahalaw
a. Isa-isahin ang mga pagkakaiba ng produkto at serbisyo.
b. Dapat bang tangkilikin ang mga produkto at serbisyo na
matatagpuan sa inyong pamayanan? Bakit?
4. Paglalapat (Inquiry-Based Approach)

Papangkatin muli ang klase sa dalawa. Ang unang pangkat ay
magsasagawa ng product endorsement at ang ikalawang pangkat ay
patalastas para sa service business o negosyong pangserbisyo.
Ipaliliwanag ng lider sa klase ang isinagawang gawain.
V. Pagtataya
Basahin ang mga sitwasyon. Punan ang patlang ng pinaka-angkop na
sagot.
________1. Nagpunta si Grace sa mall upang humanap ng
mapagpapalinisan ng mga kuko niya sa paa. Ano kayang
negosyong panserbisyo ang kanyang hahanapin?
________2. Kung ang serbisyo ay pagsasagawa ng gawain para sa
ibang tao, ang produkto naman ay mga _____________ na
may katumbas na presyo.
________3. Si Divine ay isang estudyante sa Batangas State University.
Tumitira siya sa isang dormitoryo. Hindi na niya makuhang
magkusot ng mga tubal niyang damit dahil sa maraming
gawain. Saan kaya makakakuha ng tulong si Divine?
27
________4. Paborito ni Princess and champorado. Tuwing umaga,
ibinibili siya ng kanyang ina sa karinderya ni Aling Iska. Alin
dito ang negosyong nagbibigay ng produkto?
________5. Mahaba na ang buhok ni Carla. Pinayuhan siya ng kanyang
ina na magpagupit ng buhok. Ano kayang negosyong
pangserbisyo ang kanyang pupuntahan?

Magsagawa ng pananaliksik sa internet tungkol sa mga kilalang
produkto sa Batangas. Magtala din ng mga establisimyento sa lalawigan
na tinatangkilik dahil sa magandang serbisyo. Iulat ito sa klase.
28
Lesson 5 - EPP 5 IE –Oa – 3
I. Nilalaman
Sa araling ito ay tutukuyin ang mga taong nangangailangan ng angkop

na produkto at serbisyo. Ang mahusay na entreprenyur ay dapat alam din
ang mga katangian ng mga taong nangangailangan ng angkop na
produkto at serbisyo upang maging matagumpay ang negosyong
binabalak na itayo.
II. Layunin
1. Natutukoy ang mga taong nangangailangan ng angkop na produkto at

serbisyo.
2. Natatalakay ang iba’t ibang pangkat ng taong nangangailangan ng
angkop na produkto at serbisyo.
3. Napahahalagahan ang iba’t-ibang pangkat ng tao na pinagkakalooban
ng produkto at serbisyo.
III. Paksang-aralin
Paksa: Pagtukoy sa mga taong nangangailangan ng angkop na produkto

at serbisyo.
Sanggunain: K12 CG EPP 5 IE –Oa – 3, LC#. 1.3 p. 16,
Technology and Home Economics II pp. 233 - 237
Kagamitan: larawan ng mga kababaihan, mga estudyante, mga
manggagawa, laptop, projector, video clippings
Pagpapahalaga: Pagmamalasakit sa kapwa
29
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Itanong: Ano ang pagkakaiba ng produkto at serbisyo?
2. Pagganyak
Pagsabay sa sayaw ng unang bahagi ng “Milo Dance Champ”
(https://www.youtube.com/watch?v=YcSSfUz69fw) gamit ang projector.
Itanong: Ano ang naramdaman ninyo habang isinasagawa ang
exercise?Sa inyong palagay, lahat ba ng tao ay makakasabay sa
sayaw na ito?
a. Sa pagtatayo ng isang negosyo, mahalaga bang alamin kung sino
ang taong nangangailangan ng produkto at serbisyo? Bakit?
b.Mahalaga rin bang malaman ang iba’t-ibang pangkat ng tao sa
pamayanan bago pasukin ang isang negosyo?
A. Panlinang na Gawain
1. Pangkatang Gawain (Collaborative Approach)
Papangkatin ang mga bata sa tatlo. Bawat pangkat ay magtatala ng

mga produkto at serbisyo na kailangan ng mga sumusunod:
Unang pangkat – mga nanay sa tahanan
Ikalawang pangkat – mga estudyante
Ikatlong pangkat – mga manggagawa
Pag-uulat ng bawat grupo sa kanilang awtput
2. Pagsusuri
Ano ang naramdaman ninyo sa isinagawa ng inyong pangkat?
Naging madali ba o mahirap para sa inyo ang pagtatala ng mga
produkto at serbisyo na kailangan? Bakit?
30
Batay sa ating pinag-aralan, ano-anong mga kaisipan ang

dapat nating tandaan? (Ang bawat pangkat o uri ng tao ay
nangangailangan ng iba’t ibang produkto at serbisyo.
Mahalagang malaman ang kanilang mga katangian upang
masukat ang kanilang kakayahan sa pagtangkilik ng produkto at
serbisyo. Bago pasukin ang isang negosyo, dapat alamin kung
sino ang taong pagbibilhan. Dapat maunawaan ang kanilang
kalagayan sa pamayanan upang maging angkop ang iniaalok na
produkto at serbisyo.)
3. Paghahalaw
Pag-uugnay ng guro sa mga sagot ng mga bata. Sa
pamamagitan ng inihandang Venn Diagram ng guro, ipakikita
ang produkto at serbisyo na kailangan ng mga nanay. Sa
pamamagitan ng semantic web, ipakikita naman ng guro ang
mga produkto at serbisyo na kailangan ng mga estudyante, at sa
pamamagitan ng inihandang pulled down organizer ay ipakikita
ang mga produkto at serbisyo na kailangan ng pangkat ng mga
manggagawa.
Venn Diagram
N
A
Produkto N Serbisyo
A
Y
31
Semantic Web
ESTUDYANTE
Produkto Serbisyo
E E
Pulled Down Organizer
MANGGAGAWA
4. Paglalapat (Constructivism and Reflective Approach)

Ipaguhit sa mga bata ang aktuwal na itsura ng kanilang lugar.
Iguhit din dito ang mga taong nakatira. Pagkatapos, iguhit sa
pinakagitna ang iyong pinapangarap na negosyo. Pipili ng ilang bata
na mag-uulat sa klase. Para sa hindi nakapag-ulat, ididisplay nila ito
sa bulletin board ng EPP.
IV. Pagtataya
A. Suriin ang mga larawan. Anong pangkat ng tao ang nangangailangan

nito. Isulat sa patlang ang sagot.
1. 2. 3.
32
B. Basahin ang mga sumusunod na sitwasyon at sagutin ang mga tanong.
Isulat sa patlang ang titik ng tamang sagot.
_______4. Nagtayo si Bb. Roces ng isang tutorial center sa kanilang

lugar. Sino kaya ang tatangkilik sa kanyang itinayong
negosyo?
A. Manggagawa B. Estudyante
C. Matatanda D. Nanay
_______5. Ano ang dapat isaalang-alang kung ikaw ay magtatayo ng

tindahan sa isang pamayanan na walang tiyak na kita sa
araw-araw ang mga mamamayan?
A. Kapital na gagamitin B. Presyo ng paninda
C. Teknolohiya D. Tutubuin sa paninda
V. Pagpapayamang Gawain
Magsagawa ng interbyu sa isang tindahan sa inyong lugar. Kapanayamin
ang tagapamahala. Itanong ang mga sumusunod:
1. Ano-ano ang mga panindang mabenta sa inyong tindahan?
2. Ano ang naging batayan sa pamimili ng paninda?
3. Mahalaga bang alamin kung sino ang taong pagbibilhan ng inyong
produkto? Bakit?
33
Lesson 6 - EPP 5 IE-06-04
I. Nilalaman
Sa araling ito, tatalakayin at bibigyan diin ang mga negosyong

maaaring pagkakitaan sa tahanan na maaaring pasukin ninuman.
Tatalakayin din ang mga salik na dapat tandaan sa pagbubukas ng
ninananais na negosyo.
II. Layunin
1. Natutukoy ang mga negosyong maaaring pagkakitaan sa tahanan.

2. Natatalakay at napahahalagahan ang sariling kakayahan na
magagamit sa paghahanap-buhay.
III. Paksang- Aralin
Paksa: Pagtukoy sa mga negosyong maaaring pagkakitaan sa tahanan
Sanggunian: K12 CG EPP 5 IE-06-04 LC# 1.4 p 16
Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan pp. 139-140
Kagamitan: mga larawan, laptop, projector, video clips
Pagpapahalaga: Pagiging produktibong mamamayan
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Sa pagtatayo ng negosyo, dapat bang isinasaalang-alang ang
pangangailangan ng mga tao sa lugar o pamayanan? Bakit?
34
2. Pagganyak (Collaborative Approach)
Laro: Pipili ng apat na bata upang una-unahang magbuo ng picture
puzzle ng mga negosyong mapagkakakitaan sa tahanan.
Unang larawan – sari-sari store
Ikalawang larawan – loading station
Ikatlong larawan – tahian
Ikaapat na larawan - karinderya
a. Ano-ano ang mga larawang nabuo?
b. Saan maaaring itayo ang mga ganitong uri ng negosyo?
Pagpapanood ng video clips mula sa Youtube
(https://www.youtube.com/watch?v=YoCEDqKWwpY) tungkol sa
mga patok na negosyong maaaring pagkakitaan sa tahanan.
a. Saan makikita ang mga uri ng negosyong inyong napanood sa
video?
b. Nagkaroon na ba kayo ng karanasang makapamili sa mga
ganitong uri ng tindahan?
1. Pangkatang Gawain (Collaborative and Constructivism Approaches)
Papangkatin ang klase sa apat. Bawat pangkat ay pipitas ng
isang bunga mula sa puno ng kaalaman. Bawat bunga ay
naglalaman ng mga negosyong maaaring pagkakitaan sa tahanan.
Sa pamamagitan ng scroll down organizer na ginawa ng guro para
sa bawat pangkat ay ikakapit ang mga produktong ititinda sa
napitas na negosyong mapagkakakitaan sa tahanan.
35
Sa loob ng tatlong minuto, ipapakitang-gawa ng bawat
pangkat ang kanilang awtput sa pamamagitan ng:
Unang Pangkat – Awit
Ikalawang Pangkat – Tula
Ikatlong Pangkat - Role Playing
Ikaapat na Pangkat – Yell
2. Pagsusuri
a. Batay sa inyong ginawang pangkatang gawain, anu-ano ang
mga negosyong maaaring pagkakitaan sa tahanan?
May mga negosyong maaaring pagkakitaan sa tahanan
tulad ng sari- sari store, karinderya, loading station, pagbebenta
ng mga iniimbak na pagkain at iba pa. Ang mga negosyong ito
ay nagbebenta ng iba’t-ibang produkto. Maaaring pagkain mga
pangangailangan sa tahanan. Pwede ring serbisyo ang iaalok
sa mga mamimili tulad ng pagkukumpuni ng tastas ng damit at
sirang zipper.
3. Paghahalaw
b. Ano-anong mga produkto ang ibenebenta sa mga ganitong
uri ng negosyo?
c. Ano-ano pang negosyong mapagkakakitaan ang pwedeng
itayo sa tahanan?
d. Nagkaroon na ba kayo ng karanasang makapamili sa mga
ganitong uri ng tindahan?
e. May naitutulong ba sa pamayanan ang mga negosyong
pantahanan?
4. Paglalapat (Reflective Approach)

Ilarawan mo ang iyong sarili bilang isang taong may kasanayan
sa pamamahala. Gumawa ng portfolio sa pamamagitan ng
pagtitipon ng mga ginupit na larawan ng iba’t-ibang negosyo.
36
Sumulat ng tatlo hanggang limang pangungusap na naglalarawan
ng iyong pangarap na negosyo.
V. Pagtataya
Basahin ang mga sumusunod na sitwasyon. Sagutan ang mga
tanong sa pamamagitan ng pagpili ng pinakaangkop na salita. Mula
sa kahon sa ibaba. Isulat sa sagutang papel ang inyong sagot.
1. Si Aling Puring ay mahilig magkumpuni ng mga tastas ng damit ng

kanyang mga anak. Agad niya ring pinapalitan ang mga sirang zipper
ng mga uniporme ng mga ito. Ano kayang negosyo ang maaaring
mapagkakitaan ni Aling Puring?
2. Napansin ni Joy na halos lahat sa kanilang lugar, bata man o matanda
ay may kanya-kanyang cellphone. Ano kayang negosyo ang maaari
niyang itayo na hindi na kailangan pang umalis ng bahay?
3. Maraming niyog sa paligid ng bahay nina Marc.Walang hanapbuhay
ang kanyang ina. Ano kayang negosyo ang maaring imungkahi ni
Marc sa kanyang ina?
4. Masarap magluto si Gina. Tuwang-tuwa ang kanyang mga kapitbahay
kapag nabibigyan niya ang mga ito ng kanyang nilutong gulay. Ano
kayang negosyo ang papatok na angkop sa kakayahan ni Gina?
5. Mahilig magtanim ng halamang ornamental si Mang Karding. Dahil
dito, napansin nya na sobra na ang dami ng kanyang mga halamang
ornamental sa bakuran ng kanyang bahay. Ano kayang negosyo ang
maaaring pasukin ni Mang Karding?
Repair shop ng mga simpleng sira ng damit

Paglalangis ng niyog o dili kaya’y pagbubukayo
Pagbebenta ng lutong pang-ulam/gulay/isda
Pagbebenta ng halamang ornamental
Loading Station
37
Isabuhay ang sitwasyon. Ipagpalagay natin na may malapit
negosyo sa inyong tahanan. Nakita mo na maraming bumibili sa kanila.
Ngunit paglipas ng isang linggo tumaas ang bilihin dito. Ano ang
maisasagot mo sa mga sumusunod:
1. Sa palagay mo, ano ang naging epekto ng pagtaas ng presyo sa mga

mamimili?
2. Ano-ano ang mga katangian ng may-ari ng tindahan?
3. Makakatulong kaya ito sa pagsulong ng kabuhayan ng bawat isa?
4. Ano ang pansarili mong kuro-kuro ukol dito?
38
Lesson 7 - EPP5 IE –Ob – 4
I. Nilalaman
Tatalakayin sa araling ito ang mga negosyong maaaring pagkakitaan

sa pamayanan. Bibigyang pansin din ang iba’t ibang paraan upang
maitayo ang ninanais na negosyo. Mahalaga ang mga ito upang malinang
sa bata ang kaisipan ng pagiging mahusay na entreprenyur.
II. Layunin
1. Natutukoy ang mga negosyong maaaaring pagkakitaan sa pamayanan.

2. Nasasabi ang mga salik na dapat isaalang-alang sa pagtatayo ng
negosyong maaaring pagkakitaan sa pamayanan.
3. Natatangkilik ang mga negosyong may personal touch.
III. Paksang-Aralin
Paksa: Pagtukoy sa negosyong maaaring pagkakitaan sa
pamayanan.
Sanggunain: K12 CG EPP5 IE –Ob – 4, LC#. 1.4 p. 16,

Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan 4 pp. 9-14
Kagamitan: mga larawan ng iba’t-ibang uri ng negosyo, video, laptop,
projector
Pagpapahalaga: Pagiging produktibo.
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Ano-anong mga negosyo ang maaaring pagkakitaan sa tahanan?
39
2. Pagganyak
Pagpapanood ng video clips mula sa Youtube tungkol sa
matagumpay na negosyong pampamayanan.
Mas mainam isearch ang “My Puhunan” ng ABS CBN
(https://www.youtube.com/watch?v=i2nY63w4WYA).
a. Ano-ano ang mga negosyong nabanggit sa video?
b. Bakit kaya naging matagumpay ang mga negosyong tampok sa
video?
a. Ano-ano ang mga negosyong makikita sa inyong pamayanan?
b. Pamilyar ba kayo sa salitang may personal touch?
c. Ano-anong mga negosyo ang may personal touch?
1. Pangkatang Gawain (Collaborative and Constructivism Approaches)
Papangkatin ang mga bata sa tatlo. Ang unang pangkat ay mga

mag-aaral na mahusay sa pagsayaw. Ang ikalawang pangkat ay
ang mga magagaling umawit at ang ikatlong pangkat ay ang
mahuhusay sa pagbigkas ng tula. Ang mga gawain ng bawat
pangkat ay ang mga sumusunod:
I – Pagsasakilos ng iba’t ibang negosyo sa pamamagitan ng

pagsayaw
II – Paglikha ng awit tungkol sa mga negosyong patok sa

pamayanan
III – Pagtula na ang pokus ay ang mga bagay o salik na dapat

tandaan sa pagtatayo ng negosyong mapagkakakitaan sa
pamayanan.
40
Iuulat ng bawat pangkat ang kahulugan ng kanilang isinagawang
gawain.
2. Pagsusuri
Sa ipinakitang-gawa ng unang pangkat, ano-ano ang mga
negosyong mapagkakakitaan sa pamayanan? May personal
touch ba ang mga ito? Bakit?
Batay naman sa ipinakitang gawa ng ikalawang pangkat,
ano-ano naman ang negosyong patok ngayon sa ating
pamayanan? Ano-ano ang mga salik na dapat isaalang-alang
sa pagtatayo ng negosyong mapagkakakitaan?
Mahalaga ba na maisaalang-alang ang mga salik na ito?
May mga negosyong mapagkakakitaan sa pamayanan.

Ang mga halimbawa nito ay tindahan na gaya ng sari-sari store,
negosyong may kaugnayan sa pagkain, school service, laundry
service, repair shop ng sirang appliance at tahian. May mga
negosyong patok ngayon sa pamayanan. Ang mga halimbawa
nito ay computer shop, water refilling station, loading station at
marami pang iba. Ang mga negosyong ito ay dapat na may
personal touch. May mga salik na dapat isaalang-alang sa
pagpasok sa isang negosyo. Ito ay puhunan, mga taong
pagbibilhan o market, lugar, uri ng panindang ititinda, lisensya,
pangangailangan ng pamayanan at adverstisement o
promosyon sa mga negosyo.
3. Paghahalaw
Ano-ano ang mga salik na dapat isaalang-alang sa pagtatayo
ng negosyong maaaring pagkakitaan sa pamayanan?
41
4. Paglalapat
Sa pamamagitan ng cloud diagram, pukawin ang kaalaman ng
mga mag-aaral tungkol sa mahahalagang salik na dapat isaalang-
alang upang maging matagumpay ang negosyo sa pamayanan.
Mabubuo ang cloud diagram sa gawaing ito sa pamamagitan ng
pagkuha ng metacard sa pulled down organizer.
Mga salik na dapat isaalang-alang sa pagtatayo ng negosyo
V. Pagtataya
Basahin ang mga pangungusap. Piliin ang titik ng tamang sagot.
1. Ang isang negosyo ay dapat na may ________na siyang nagiging

identity o pagkakakilanlan ng kanilang negosyo lalo na sa pagbibigay
ng komportable at kasiya-siyang paglilingkod.
A. personal belonging B. personal touch
C. personal hygiene D. personal influence
2. Lahat ng ________ay dapat komportable at nasisiyahan sa serbisyo.
A. ahente B. tambay
C. mamimili D. tindera
42
3. Malapit sa malaking dormitoryo para sa mga factory workers ang bahay
nina Aling Digna. Ano kayang negosyo ang mainam na itayo ni Aling
Digna?
A. Pagawaan ng sirang damit B. School bus service
C. Kainan o kariderya D. Vulcanizing shop
4. May mga negosyong nagkakapare-pareho sa pamayanan. Ano ang
gagawin mo upang ipabatid sa madla na naiiba ang iyong negosyo sa
iba?
A. Adverstisement B. Announcement
C. Notice D. Price tag
5. Ang mga tindera ng isang negosyo sa pamayanan ay inaasahang
maging _____________.
A. mataray, madaldal, at mayabang upang matakot ang magnanakaw
B. mabagal upang hindi makasira ng kagamitan
C. malaki ang tiwala sa sarili kaya’t di magkakamamit sa pagsusukli
D. magiliw sa mga mamimili at maayos magbigay ng serbisyo
1. Magmasid sa inyong pamayanan. Ano-anong mga negosyo ang

makikita mo? Itala ang mga ito.
2. Sa naitala, pumili ng isa at kapanayamin ang namamahala. Itanong ang
mga sumusunod:
a. Sino ang may-ari ng tindahan?
b. Ano ang pangunahing itinitinda?
c. Paano ipinagbibili ang paninda?
d. Ano ang kabutihang dulot ng negosyo sa kanilang pamilya?
43
Lesson 8 - EPP5 IE-0b-04
I. Nilalaman
Tatalakayin sa araling ito ang pamamaraan ng pagbebenta ng

natatanging produkto o paninda na ninanais na pagkakitaan sa pagiging
entreprenyur. Ito ay upang maunawaan ng mga mag-aaral ang mga
pamamaraan sa pagbebenta ng produkto upang ang negosyong pinasok
ay kumita at umunlad.
II. Layunin
1. Natutukoy ang mga paraan kung paano gagawing natatangi ang

paninda
2. Nakapagbebenta ng natatanging paninda
3. Naipagmamalaki ang mga natatanging paninda sa pamayanan
III. Paksang-Aralin
Paksa: Pagbebenta ng mga Natatanging Paninda
Sanggunian: K12 CG EPP5 IE-0b-04 LC# 1.5 p 16
Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan IV pp. 9-14
Kagamitan: mga larawan, laptop , projector, video clippings
Pagpapahalaga: Pagkamakabayan
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Ano-anong mga negosyo ang maaaring pagkakitaan sa inyong
pamayanan?
44
2. Pagganyak
Pagpapanood sa isang episode ng Rated K tungkol sa “Corcolon’s
Lomi House” sa Pinagtungulan, Cuenca, Batangas
(https://www.youtube.com/watch?v=ShaDkH7PE3M).
a. Ano ang ipinagtitinda sa Corcolon’s Lomi House?
b. Batay sa inyong napanood, paano naging kakaiba ang tindang
lomi ng Corcolon’s Lomi House?
a. Alam mo ba na ang mga karaniwang paninda ay maaaring
gawing kakaiba o natatangi?
b. May mga alam ka bang negosyo na umunlad dahil sa pagiging
kakaiba ng kanilang produkto?
c. Mahalaga bang maging kakaiba o natatangi ang paninda o
produkto ng isang negosyo?
1. Pangkatang Gawain (Inquiry-Based Approach)
Papangkatin ang klase sa tatlo. Sa loob ng limang minuto,
magsasagawa ng dula-dulaan ang bawat pangkat. Tandaan na
dapat maipakita ang pamamaraan ng pagbebenta ng natatanging
paninda. Ang gawain ng bawat pangkat ay ang mga sumusunod:
Unang pangkat – Isasadula ang isang pangyayari sa isang

matagumpay na gotohan sa pamayanan.
Ikalawang pangkat - Isasadula naman ang isang pangyayari sa

isang pagawaan ng puto sa pamayanan.
Ikatlong pangkat - Isasadula ang isang pangyayari sa isang

matagumpay na tindahan ng halo-halo sa lugar.
Iuulat ng bawat pangkat ang kanilang isinagawang dula.
45
2. Pagsusuri
2.1. Pagtalakay sa natapos na gawain
a. Sa isinagawang dula-dulaan, paano naging katangi-tangi
ang gotohan sa pamayanan ng unang pangkat?
b. Ano-anong mga pamamaraan ang kanilang isinasagawa
upang maging kakaiba sa iba ang kanilang paninda?
c. Sa ipinakita ng ikalawang pangkat, paano naman naging
katangi- tangi ang kanilang panindang puto?
d. Anong konsepto ang kanilang ginawa upang maging
malinamnam sa paningin ang kanilang panindang puto?
e. Sa ikatlong pangkat, paano naging kakaiba ang kanilang
halo-halo sa ibang tindahan?
f. Ano ang idinagdag sa kanilang sangkap upang maging
natatangi sa iba?

Magiging matagumpay ang isang negosyo kung ito ay
natatangi sa iba. Magagawa ito sa pamamagitan ng kakaibang
paghahanda, mas masarap na sangkap, at kakaibang paraan
ng serbisyo. Ang maganda, maayos at mataas na kalidad ay
ang mga katangian na dapat taglayin ng mga produkto at
serbisyo. Dapat rin na abot kaya sa mga mamimili ang mga
paninda. Ipagmamalaki ng pamayanan kung ang mga negosyo
ay maging kilala sa ibang lugar dahil sa kakaibang katangian
nito.
3. Paghahalaw
Ano-ano ang mga paraan kung paano gagawing natatangi ang
paninda?
46
4. Paglalapat
Sagutin at gawin ang mga sumusunod:
a. May mga tindahan ba sa inyong lugar na parehong produkto ang
itinitinda? Ano-ano ang mga ito?
b. May tindahan ba na mas nagustuhan mo ang produkto?
c. Ano-anong mga katangian mayroon ang iyong tindahan na
kakaiba sa iba?
d. Ilarawan ang nagustuhan mong produkto sa napili mong
tindahan.
Iguhit ito sa papel.
V. Pagtataya
Lagyang ng tsek (/) ang patlang kung tama ang kaisipan at ilagay ang ekis
(x) kung mali.
_______1. Ang natatanging paninda ay dapat na may mataas na kalidad.

_______2. Ang hitsura o presentasyon ng isang paninda ay nakahihikayat
sa mamimili kaya ayos lamang na hindi masarap ang lasa nito.
_______3. Dahil sa maayos at magandang katangian ng mga paninda,
maaaring mahal ang pagbebenta dito.
_______4. Maipagmamalaki ng mga tao sa pamayanan ang natatanging
paninda.
_______5. Dapat isaalang-alang ang kalusugan ng mga mamimili kung
nagtitinda ng mga produktong kakaiba.

Magsagawa ng isang interbyu sa isang tindahan na may natatanging
paninda. Itala ang kanilang mga isinasagawang paraan upang maging
natatangi sa iba. Itanong kung paano napananatili ang kanilang maayos at
magandang serbisyo sa mamimili. Iulat ito sa klase.
47
BANGHAY-ARALIN SA PAGTUTURO NG
EDUKASYONG PANTAHANAN AT PANGKABUHAYAN 5
ICT / INTREPRENEURSHIP
Lesson 9 - EPP5IE-0b-6
I. Nilalaman
Sa paksang ito ay maipamamalas ang kaalaman at kasanayan sa
ligtas at responsableng paggamit ng ICT sa pamamagitan ng
pagpapaliwanag ng mga pamantayang dapat sundin sa pamamahagi ng
dokumento at media file.
II. Layunin
1. Naipaliliwanag ang mga panuntunan sa pamamahagi ng mga
2. Nakasusunod sa mga panuntunan sa pamamahagi ng mga
dokumento at media file
3. Napahahalagahan ang mga panuntunan sa pamamahagi ng mga
III. Paksang Aralin

Paksa: Pagpapaliwanag ng mga panuntunan sa pamamahagi ng mga
Sanggunian: K 12 CG EPP5IE-0b-6, LC #2.1, p.16,
www.trendmicro.nl,media>safety tips
Kagamitan: powerpoint presentation, laptop, LCD projector, manila
paper, envelope, activity card
Pagpapahalaga: Pagiging maingat at mapanuri
48
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Palaro ukol sa ligtas at responsableng paggamit ng internet.
Panuto: Pangkatin ang klase sa dalawa. Ang pangkat na may wasto at
pinakamabilis na paglalagay ng tsek sa thumbs up icon at
thumbs down icon ang siyang tatanghaling panalo.
Ligtas at Responsableng Paggamit ng Internet
1. I-access o buksan lang ang internet sa pahintulot ng guro.
2. Pumili ng password na madaling mahulaan.
3. Gamitin lang ang mga ligtas na search engine.
4. Magbigay ng anumang personal na impormasyon tungkol

sa iyo katulad ng tirahan kahit kanino.
5. I-shutdown ang computer at i-off ang koneksyon kung

tapos nang gamitin ang mga ito.
2. Pagganyak
Ano ang ginagawa ng inyong ate o kuya upang magkaroon ng video o
mga awitin sa inyong computer?
Pumalakpak kung ang isinasaad na pangungusap ay TAMA at
pumadyak kung MALI.
a. Gumamit lamang ng legal na file sharing service.
b. Magkaroon ng up-to-date security software sa iyong computer
c. Mamahagi ng files na pirated.
d. Alamin ang edad ng taong pagbibigyan ng file.
e. Sa paggamit ng computer, dapat maging maingat.
49
1. Gawain (Collaborative Approach)
Ipangkat ang mga bata sa tatlo. Ang bawat pangkat ay
magsasagawa ng mga gawain na nakasaad sa matatanggap nilang
activity card.
Pangkat I – Ipaliwanag ang panuntunan sa pamamahagi ng mga
dokumento at media file sa pamamagitan ng interview.
Pangkat II – Sa pamamagitan ng pag-awit, magbigay ng panganib na
maaaring idulot sa maling pagbabahagi ng mg
Pangkat III – Magkaroon ng open forum ukol sa kabutihang dulot ng
pagsunod sa panuntunan sa pamamahagi ng dokumento
at media file.
2. Pagsusuri
a. Batay sa inyong pangkatang gawain, ano-ano ang panuntunan na
dapat isaalang-alang sa pamamahagi ng mga dokumento at media
file?
Mga panuntunan sa pamamahagi ng mga dokumento at media file.
1. Alamin ang panganib na dulot ng ibabahaging file.
a. Dapat ikonsidera ang usaping legal ng nilalaman na file, kung ito
ba ay nasa ilalim ng copyright o hindi. Maaaring ang isi-share ay
pirated kung kaya’t ilegal ang gagawing pagbabahagi.
b. Alamin kung ang dokumento o media file na ibabahagi ay angkop
sa edad ng pagbibigyan.
2. Maging handa
a. Gumamit lamang ng legal na file-sharing service.
b. Maging alerto sa pag-iinstall ng file sharing service software.
c. Tingnan ang ratings at komento ng mga nakagamit na ng
serbisyo upang magkaroon ng gabay kung gagamitin ohindi.
50
d. Magkaroon ng up-to-date security software sa iyon
computer.
3. Paghahalaw
b. Ano ang panganib na maaaring idulot sa maling pagbabahagi ng
mga dokumento at media file? Nararapat bang sundin ang mga
panuntunang ito? Bakit?
4. Paglalapat
Ang magkaibigang Arnold at Aaron ay mahilig sa paggamit
ng computer. Sa hindi sinasadyang pagbabrowse ay may nakita
silang hindi kanais-nais na panoorin. Gusto ni Arnold na ito ay
i-share sa kanya ni Aaron sa pamamagitan ng paggamit ng
isang file sharing service. Sa inyong palagay tama bang ibahagi ito
ni Aaron kay Arnold? Bakit?
IV. Pagtataya
A. Panuto: Piliin ang pinakatamang sagot ayon sa mga panuntunan sa
pamamahagi ng mga dokumento at media file.
1. Si Arianna ay nais magbahagi ng dokumento o media file. Ito ay
nararapat na angkop sa _________ ng pagbibigyan?
A. edad B. kakayahan
C. dami D. estado
2. Gustong i-share ni Ronalie ang video na meron siya sa kanyang
kaklase. Dapat niyang alamin kung ____________.
A. nasa ilalim ng copyright ang video
B. kasya ang file sa memory ng laptop
C. magugustuhan ng nanay niya ang video
D. may maiibigay din sa kanyang video ang kanyang kaklase.
51
3. Paano mo masisiguradong ligtas ang iyong computer kahit ikaw ay
nagbabahagi ng mga dokumento at media file?
A. Alamin kung mataas ang halaga ng computer.
B. Suriin kung advance ang features ng iyong computer.
C. I-tsek kung dapat ay up-to-date ang security software.
D. Tingnan kung madaming file ang kaya mong ipamahagi
B. Panuto: Sagutin ang sumusunod na katanungan.
4. Nakita ni Glecy na ang file-sharing service na gusto niyang ilagay
sa kanyang laptop ay binigyan ng ilang gumamit nito ng apat na
stars. Ipagpapatuloy pa ba niya ang pagkuha nito? Bakit?
Ipaliwanag.
5. Anong panganib ang maidudulot kapag hindi sinunod ang
panuntunan sa pamamahagi ng mga dokumento at media file?
Sa isang talata, ipaliwanag ang mga panuntunan sa pamamahagi ng
mga dokumento at media file.
52
I. Nilalaman
pamamahagi ng mga dokumento at media file sa ligtas at responsableng
pamamaraan. Kailangang mahusay na mapag-aralan ang mga gabay na ito
upang maging kapaki-pakinabang sa lahat ang pamamahagi ng mga
II. Layunin
1. Naiisa-isa ang mga paraan ng ligtas at responsableng pamamahagi ng
2. Nakapamamahagi ng mga dokumento at media file sa ligtas at
responsableng pamamaraan
3. Nabibigyang halaga ang ligtas at responsableng pamamahagi ng mga
III. Paksang Aralin

Paksa: Pamamahagi ng mga dokumento at media file sa ligtas at
Sanggunian: K 12 CG EPP5IE-0b-7, LC #2.2, p.16, https://link.quipper.com
Kagamitan: laptop, powerpoint presentation, LCD projector, manila paper

envelope, activity card
Pagpapahalaga: Pagiging maingat at responsable
53
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Pumalakpak ng tatlo kung tama ang isinasaad ng pangungusap at
tapikin ang balikat kung mali.
a. Alamin ang edad ng mga taong bibigyan ng dokumento o media
file.
b. Ipamahagi ang pirated na video.
c. Magkaroon ng up-to-date security software sa iyong computer tulad
ng avast, smadav at iba pa..
d. Maging alerto sa pag-iinstall ng file sharing service software.
e. Ikonsidera ang usaping legal ng nilalaman na file bago ibahagi.
2. Pagganyak
Tukuyin ang mga larawan na nasa ibaba. Saan ito ginagamit?
a. Paano kayo nagse-share ng dokumento at media file?
b. Ano-ano ang ligtas at responsableng pamamaraan ng pamamahagi
ng dokumento at media file?
54
1. Gawain
Pangkat I - Aawitan Kita (Constructivism Approach)
Magbigay ng ligtas at responsableng pamamaraan sa
pamamahagi ng file at dokumento gamit ang usb flashdrive.
Itanghal ang sagot sa pamamagitan ng pag-awit.
Pangkat II - Lika, Usap Tayo (Collaborative Approach)
Ano-ano ang ligtas at responsableng pamamaraan sa
pamamahagi ng file at dokumento gamit ang internet.
Sabihin ang sagot sa pamamagitan ng panayam.
Pangkat III – Artehan Tayo (Inquiry-Based Approach)
Ano-ano ang ligtas at responsableng pamamaraan sa
pamamahagi ng file at dokumento gamit ang facebook.
Ipakita ang sagot sa pamamagitan ng dula-dulaan.
Hayaang itanghal ng bawat pangkat ang kanilang output sa
loob ng tatlong minuto.
2. Pagsusuri
a. Anong file sharing device ang ginamit ng unang pangkat?
Ano muna ginawa nila sa usb flashdrive bago nagbahagi ng
file?
b. Ano naman ang ginamit na pangkat II? Anong pangkaligtasan
at responsableng pamamaraan ang ginawa nila sa
pamamahagi ng files?
c. Gamit ang facebook sa pamamahagi ng file, paano tiniyak ng
pangkat III sa ligtas at responsible ito?
d. Mga bata kayo ba ay may alam na mga social media na
karaniwang ginagamit sa kasalukuyan, hindi lamang ng mga
mag-aaral, negosyante at mga nangingibang bansa?
55
Magbigay nga kayo ng ilan sa mga application na maaaring
gamitin sa pamamahagi ng mga dokumento.
e. Nararapat bang basta na lamang ipamahagi ang dokumento o
media file na pagmamay-ari ng iba na walang pahintulot?
f. Batay sa inyong pangkatang gawain, ano-ano ang mga gamit
para sa madaling pagkuha ng mga dokumento at media file?
g. Kung sakaling may matatagpuang virus sa loob ng device, ano
ang nararapat mong gawin? Hahayaan mo na lamang ba ito?
Bakit?
Ang pamamahagi ng mga dokumento at media file ay
pinakamadaling gawin gamit ang removable device. Tiyakin na ang
gagamitin device ay ligtas sa anumang virus na nakapaloob dito.
Upang matiyak na ligtas gamitin ang removable device, maaaring i-
scan muna ang device gamit ang isang anti-virus software. Kung
sakaling may matatagpuang virus sa loob ng device, tiyaking alisin
muna ang mga virus na nasa loob bago gamitin. Anumang virus na
nasa loob ng removable device ay maaaring mailipat din kasama ng
dokumento o media file na nais ipamahagi. Kung ang file naman ay
nakuha sa pamamagitan ng internet mainam ding i-scan muna ang
file upang matiyak na ito ay ligtas sa anumang virus. Maaari ring
gamitin ang mga anti-virus upang alamin ang mga website na ligtas
gamitin sa pamamagitan ng paglalagay ng extension ng anti-virus sa
iyong browser.
Ngunit may mga pagkakataong mas mainam magpamahagi
ng mga dokumento gamit ang iba’t ibang application sa internet. Ilan
sa mga application na maaaring gamitin sa pamamahagi ng mga
dokumento ay ang mga social media sites gaya ng Facebook at
Instagram. Maaari ring gumamit ang mga file hosting at cloud storage
services gaya ng Wikisend, Dropbox at Mediafire o WeTransfer na
isang cloud based file transfer service. Ang mga nabanggit ay mga
application na may kakayahang magpamahagi ng malalaking uri ng
56
file. Ang iyong e-mail account ay maaari ring gamitin upang mabilis
na makapamahagi ng anumang dokumento at media file. Anumang
paraan ang nais gamitin upang mabilis at mabisang makapamahagi
ng files, may ilang dapat tandaan upang matiyak na
makapagpapamahagi ng files sa ligtas at responsableng paraan.
Sa pamamahagi ng mga dokumento gamit ang social
media sites, tiyaking ang mga dokumento o media file ay hindi
naglalaman ng anumang uri ng detalyeng maaaring
makapanira o makapagpagalit sa mga taong makatatanggap nito.
Tandaan na ang mga ganitong uri ng site ay kadalasang “public”.
Tandaan din na anumang uri ng dokumento o media file na
pagmamay-ari ng iba ay dapat munang ipagpaalam bago ipamahagi.
3. Paghahalaw
a. Nakapamahagi ba kayo ng dokumento at media file sa ligtas
at responsableng pamamaraan?
b. Isa-isahin nyo nga ang mga ligtas at responsableng
pamamaraan ng pamamahagi ng mga dokumento at media file.
4. Paglalapat
Sa panahon ngayon na tayo ay nasa 21st century dapat ay hindi
tayo pahuhuli sa paggamit ng modernong teknolohiya para sa mabilis
na proseso ng kahit anong transaksyon. Sa pamamahagi natin ng
mga dokumento at media file, dapat bang siguraduhing ligtas at
responsable ang ating pamamaraan? Bakit? Gumawa ng slogan ukol
dito.
V. Pagtataya
Panuto:
A. Piliin ang titik ng tamang sagot.
1. Ito ay isang device na pinakamadaling gamitin para makahuha ng
57
dokumento at media file. Ibigay mo nga ang tawag sa akin.
A. Memory Card B. Removable Device
C. Internet D. Cloud Storage
2. Si Rich Michael ay humiram ng removable device sa kanyang
kamag-aaral. Ano ang dapat niyang gawin para matiyak na ligtas ang
ipapasok niyang removable device sa kanyang laptop?
A. i-scan B. i-open
C. i-accept D. i-access
3. Sagutin at Ipaliwanag:
Isang araw ay sinugo ni Vangie si Jillian patungo sa bahay ng
kanyang Ninang Rose para humingi ng pahintulot na ang kanyang
mahahalagang file na nasa laptop ay kopyahin at ilipat sa kanyang
laptop para maibahagi rin sa kanyang kapwa guro. Sa palagay ninyo
tama ba ang ginawa ni Vangie? Bakit?
B. Ibigay ang hinihingi sa tanong.

4-5. Magbigay ng dalawang pamamaraan sa ligtas at responsableng
pamamahagi ng mga dokumento at media file.

Sa ligtas at responsableng pamamaraan ay magbahagi sa
kaklase ng isang dokumento o media file at pagtatalakayan natin ang
inyong matanggap kinabukasan.
58
I. Nilalaman
pamamahagi ng mga dokumento at media file sa ligtas at responsableng
pamamaraan. Kailangang mahusay na mapag-aralan ang mga gabay na ito
upang maging kapaki-pakinabang sa lahat ang pamamahagi ng mga
II. Layunin
1. Naiisa-isa ang mga paraan ng ligtas at responsableng pamamahagi ng
2. Nakapamamahagi ng mga dokumento at media file sa ligtas at
3. Nabibigyang halaga ang ligtas at responsableng pamamahagi ng mga
III. Paksang Aralin

Paksa: Pamamahagi ng mga dokumento at media file sa ligtas at
Sanggunian: K 12 CG EPP5IE-0b-7, LC #2.2, p.16, facebook.com,
yahoomail.com
Kagamitan: laptop, PowerPoint presentation, LCD projector, manila paper
Pagpapahalaga: Pagiging maingat at responsible
59
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Panuto: Isulat ang TAMA kung ito ay ligtas at responsableng
pamamaraan sa pamamahagi ng dokumento at media file at MALI
kung hindi ligtas at hindi responsableng pamamaraan sa pamamahagi
ng dokumento at media file.
_____1. Tiyakin na ang gagamitin device ay ligtas sa anumang virus

na nakapaloob dito.
_____2. Nakapamamahagi ng dokumento at media na kapuri-puri.
_____3. Siguraduhing ang mga dokumento o media file ay hindi
naglalaman ng anumang uri ng detalyeng maaaring
makapanira.
_____4. Ipasok ang removable device sa laptop at agad kopyahin ang
file.
_____5. Mamahagi ng dokumento at media file na hindi alam nang
may ari ng file.
2. Pagganyak
Ano ang nakita ninyo sa larawan? Anong nangyari sa sobre?
60
Kung ikaw ay magpapadala ng mensahe, ano ang dapat mong
tandaan?
a. Paano kayo nagbabahagi ng dokumento at media file?
b. Ano ang gamit ng usb flash drive, Bluetooth, at CD?
c. Nakagamit na ba kayo ng mga ito?
d. Sa paanong paraan ninyo ito ginagamit?
e. Sinusunod nyo ba ang mga panuntunan o pamamaraan sa
pamamahagi ng dokumento at media file upang masiguradong
ligtas at responsable sa pamamahagi nito?
1. Gawain (Collaborative and Inquiry-Based Approaches)
Pangkatin sa tatlo ang klase. Ang bawat pangkat ay aktuwal na
magpapakita/magsasagawa ng pamamahagi ng files sa ligtas at
responsableng pamamaraan.
Pangkat I - Mamahagi ng dokumento gamit ang usb flashdrive
Pangkat II - Mamahagi ng larawan gamit ang email
Pangkat III - Mamahagi ng video gamit ang facebook
2. Pagsusuri
a. Anong removal device ang ginamit ng unang pangkat?
b. Anong hakbang ang ginawa ng unang pangkat bago nagbahagi
ng files?
c. Bakit kailangang i-scan muna ang removable device bago
gamitin?
d. Sa ikalawang pangkat, ano muna ang ginawa nila sa file bago ini-
email.
e. Ano ang mangyayari kung hindi iiscan at lilinisin ang file na may
virus?
f. Ano ang mahalagang mailagay sa computer upang matiyak na ito
61
ay virus free?
g. Ano namang panuntunang pangkaligtasan ang isinagawa ng
pangkat tatlo?
Ang pamamahagi ng mga dokumento at media file ay
pinakamadaling gawin gamit ang removable device. Tiyakin na ang
gagamiting device ay ligtas sa anumang virus na nakapaloob dito. Upang
matiyak na ligtas gamitin ang removable device, maaaring i-scan muna ito
gamit ang isang anti-virus software. Kung sakaling may matatagpuang
virus sa loob ng device, tiyaking alisin muna ang mga virus na nasa loob
bago gamitin. Anumang virus na nasa loob ng removable device ay
maaaring mailipat din kasama ng dokumento o media file na nais
ipamahagi. Kung ang file naman ay nakuha sa pamamagitan ng internet
mainam ding i-scan muna ang file upang matiyak na ito ay ligtas sa
anumang virus. Maaari ring gamitin ang mga anti-virus upang alamin ang
mga website na ligtas gamitin sa pamamagitan ng paglalagay ng extension
ng anti-virus sa iyong browser.
Ngunit may mga pagkakataong mas mainam magpamahagi ng mga
dokumento gamit ang iba’t ibang application sa internet. Ilan sa mga
application na maaaring gamitin sa pamamahagi ng mga dokumento ay
ang mga social media sites gaya ng Facebook at Instagram. Maaari ring
gumamit ang mga file hosting at cloud storage services gaya ng Wikisend,
Dropbox at Mediafire o WeTransfer na isang cloud based file transfer
service. Ang mga nabanggit ay mga application na may kakayahang
magpamahagi ng malalaking uri ng file. Ang iyong e-mail account ay
maaari ring gamitin upang mabilis na makapamahagi ng anumang
dokumento at media file. Anumang paraan ang nais gamitin upang mabilis
at mabisang makapamahagi ng files, may ilang dapat tandaan upang
matiyak na makapagpapamahagi ng files sa ligtas at responsableng
paraan.
Sa pamamahagi ng mga dokumento gamit ang social media sites,
tiyaking ang mga dokumento o media file ay hindi naglalaman ng anumang
62
uri ng detalyeng maaaring makapanira o makapagpagalit sa mga taong
makatatanggap nito. Tandaan na ang mga ganitong uri ng site ay
kadalasang “public”. Tandaan din n anumang uri ng dokumento o
media file na pagmamay-ari ng iba ay dapat munang ipagpaalam
bago ipamahagi.
3. Paghahalaw
a. Nakapamahagi ba kayo ng dokumento at media file sa ligtas
at responsableng pamamaraan? Isa-isahin nyo nga ang mga
ligtas at responsableng pamamaraan ng pamamahagi ng mga
b. Anong removable device ang inyong ginamit sa pamamahagi ng
files?
c. Ano-ano ang mga paraan sa ligtas at responsableng pamamahagi
ng dokumento at media file?
4. Paglalapat
Gumawa ng jingle na nagsasabi ng mga ligtas at responsableng
pamamaraan ng pamamahagi ng dokumento at media file.
V. Pagtataya
A. Pangkatin ang klase sa apat.
B. Ang bawat pangkat ay mamamahagi ng dokumento o media file sa
Pamantayan 5 3 1
May isa hanggang dalawa na

Nasunod lahat ng
panuntunang pangkaligtasan Higit sa dalawa ang hindi
Panuntunang panuntunang pangkaligtasan
sa pamamahagi ang hindi nasunod
pangkaligtasan sa pamamahagi
nasunod
May isa hanggang dalawa Higit sa tatlo ang hindi

Lahat ay nakiisa sa gawain
Kooperasyon ang hindi nakiisa nakiisa
Namahagi ng files sa ligtas

Namahagi ng files sa
at responsableng Namahagi ng files
Gawain responsableng pamamaraan
pamamaraan
Natapos ang gawain sa Natapos ang gawain lampas

Hindi natapos ang gawain
Oras itinakdang oras sa itinakdang oras
63
alinmang paraan na natutunan.
C. Gamitin ang rubrics sa pagmamarka ng natapos na aralin.

Mag attach ng isang dokumento gamit ang yahoo mail sa ligtas at
responsableng pamamaraan at ipadala sa email ad ng guro.
64
Lesson 12 - EPP5IE-0c-8
I. Nilalaman

pagpapaliwanag sa mga panuntunan sa pagsali sa discussion forum at chat.
II. Layunin
1. Naipaliliwanag ang mga panuntunan sa sa pagsali sa discussion forum at
chat.
2. Naiisa-isa ang mga panuntunan sa pagsali sa discussion forum at chat
3. Napahahalagahan ang mga panuntunan sa sa pagsali sa discussion forum
at chat.
III. Paksang Aralin

Paksa: Pagpapaliwanag ng mga panuntunan sa pagsali sa discussion
forum at chat
Sanggunian: K 12 CG EPP5IE-0c-8, LC #2.3, p.16,
www.trendmicro.nl,media>safety tips
Kagamitan: laptop, powerpoint presentation, LCD projector, manila
paper, envelope, activity card
Pagpapahalaga: Pagiging maingat at mapanuri
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Paano dapat ipamahagi ang mga dokumento at media file?
Ano-ano ang ligtas at responsableng pamamaraan ng pamamahagi
65
ng dokumento at media files?
2. Pagganyak
Nag-uusap ang magkaibigang Lita at Melba. Malapit sa kanila si
Lydia na matamang nakikinig. Sa kanilang pau-uusap ay biglangsumabat
sa usapan li Lydia. Tama ba ang kanyang ginawa? Bakit?
Sabihin ang Hurray! kung ang isinasaad ng pangungusap ay TAMA
at Hep Hep kung MALI.
a. Lumahok sa chatroom o discussion forum kung ito at importante.
b. I-type ang mensahe na naka all caps upang mas malinaw na mabasa
ang mensahe.
c. Basta na lamang iwan ang ka chat kung may mahalagang gagawin.
d. Maging mapagpasensya sa ka-chat
e. Kahit anong salita ay maaaring gamitin sa pakikipag chat.
Ipangkat ang mga bata sa apat. Ang bawat pangkat ay sasagutin
ang katanungan sa malikhaing pamamaraan.
Tanong: Ano-ano ang mga panuntunan sa pagsali sa discussion chat.
Pangkat I – dula-dulaan
Pangkat II – pag-awit
Pangkat III – pagsayaw
Pangkat IV – radio broadcast.
2. Pagsusuri
a. Ano ang naramdaman ninyo sa katatapos na gawain?
b. Sa ginawang dula-dulaan ng unang pangkat, ano-ano ang
mga panuntunan sa pagsali sa discussion chat ang
kanilang inilahad? Sa ikalawang pangkat? atbp.
66
Mga Panuntunan sa Pagsali sa Discussion Forum at Chat

• Makilahok lamang sa chatroom o sa discussion forum kung ito ay
importante. Hangga’t maaari dapat ay kakilala mo rin ang mga kausap.
• Iwasan ang pagsasabi ng mga salitang di kaaya-aya. Ang pagmumura,
pakikipag-away, at mga masamang asal ay magdudulot ng kaguluhan sa
chatroom o discussion forum.
• Iwasan ang pag-type nang naka-ALL CAPS. Kapag ang mensahe mo ay
puro malalaking titik, nangangahulugang ikaw ay galit o sumisigaw.
• Makilahok sa talakayan, kung kinakailangan mo nang umalis o mag-log
off, ipagbigay alam ito sa mga kausap sa chat.
• Maging mapag-pasensya. Alalahaning ang mga kausap mo ay maaaring
may iba ring ginagawa habang nakikipag-chat.
Maging palakaibigan, magalang at maunawain sa lahat ng pagkakataon.
3. Paghahalaw Ano-ano ang panuntunan sa pagasali sa discussion forum

at chat? Ipaliwanag ang bawat panuntunan. Bakit mahalagang sundin
ang mga panuntunang ito?
4. Paglalapat
Gumawa ng slogan na naglalaman ng mga panuntunan sa pagsali
sa discussion forum at chat.
V. Pagtataya
Panuto: Basahing mabuti ang pangungusap tungkol sa pagsali sa
discussion forum at chat. . Isulat sa patlang ang TAMA kung
wasto ang isinasaad nito. Kung MALI, isulat ang tamang sagot.
67
______1. Lumahok sa chatroom o discussion forum kung ito ay
importante.
______2. I-type ang mensahe na naka- ALL CAPS upang mas malinaw
na mabasa ang mensahe.
______3. Basta na lamang iwan ang ka chat kung may mahalagang
gagawin.
______4. Maging mapagpasensya sa ka-chat
______5. Kahit anong salita ay maaaring gamitin sa pakikipag chat

Isulat ang mga panuntunan sa pagsali sa discussion forum at chat sa
fishbone organizer.
68
I. Nilalaman
pagsali sa discussion forum at chat sa ligtas at responsableng pamamaraan.
Kailangang mahusay na mapag-aralan ang mga gabay na ito upang maging
kapaki-pakinabang sa lahat ang pagsali sa discussion forum at chat.
II. Layunin
1. Naiisa-isa ang mga panuntunan sa pagsali sa discussion forum at chat sa
ligtas at responsableng pamamaraan
2. Nakasasali sa discussion forum at chat sa ligtas at responsableng
pamamaraan
3. Nabibigyang halaga ang ligtas at responsableng pamamaraan sa
pagsali sa discussion forum at chat
III. Paksang Aralin

Paksa: Pagsali sa discussion forum at chat sa ligtas at
Sanggunian: K 12 CG EPP5IE-0c-9, LC #2.4, p.16,https://link.quipper.com
69
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Sabihin ang Hi kung tama ang isinasaad ng pangungus at Hello kung
mali.
a. Makilahok lamang sa discussion forum o chat kung ito ay
importante.
b. Gumamit ng mga salitang nakakasakit sa kapwa.
c. Maging mapagpasensya habang nakikipag chat at habang
kasali sa discussion forum..
d. Mag type ng naka ALL CAPS para lubos na mabasa ang
iyong mensahe..
e. Magsabi ng mga salitang hindi kaaya-aya,magmura at makipag-
away habang kasali sa discussion forum at chat.
2. Pagganyak
Tukuyin ang mga larawan na nasa ibaba. Ano ang tawag sa mga ito?
Saan ito karaniwang ginagamit?
a. Paano kayo sumasali sa discussion forum at chat?
b. Ano-ano ang ligtas at responsableng pamamaraan ng pagsali
sa discussion forum at chat?
70
Pangkatin sa tatlo ang klase. Ang bawat pangkat ay magsasagawa

ng mga gawain na nakasaad sa matatanggap nilang activity card.
Panuto: Sumali sa discussion forum at chat sa ligtas at responsableng
pamamaraan.
Pangkat I - Pagsali gamit ang Facebook
Pangkat II - Pagsali gamit ang Yahoo Messenger
Pangkat III - Pagsali gamit ang www.forum.com
Hayaang itanghal ng bawat pangkat ang kanilang awtput sa loob ng
tatlong minuto.
2. Pagsusuri
a. Anong website ang ginamit ng unang pangkat upang makasali sa
discussion forum at chat? Nakasunod ba sa panuntunan sa pagsali
sa ligtas at responsableng pamamaraan?
b. Gamit ang Yahoo Messenger sa pagsali sa discussion forum at
chat, ang panuntunan ba sa pagsali sa ligtas at responsableng
pamamaraan ay nasunod ng pangkat dalawa? Bakit?
c. Anong website ang ginamit ng ikatlong pangkat upang makasali
sa discussion forum at chat? Nakasunod ba sa panuntunan sa
pagsali sa ligtas at responsableng pamamaraan?Paano mo nasabi?
d. Nararapat bang sundin ang panuntunan sa pagsali sa discussion
forum at chat sa ligtas at responsableng pamamaraan? Bakit?
Ang discussion forum at chat ay nakatutulong sa mabilis na
pangangalap ng sagot at impormasyon sa maraming paksa. Dapat
lamang na ugaliin at isagawa ang mga nabanggit na panuntunan
71
upang higit na mapakinabangan ang mga teknolohiyang ito. Tandaan
na ang bawat chat o discussion forum a may kaniya - kaniyang
itinakdang panuntunan, kaya’t tiyaking alamin muna ang mga ito
bago sumali.
Ang discussion forum ay maihahalintulad sa isang discussion

board kung saan maaaring mag-post ng iba’t-bang paksa na nagnanais
ng kasagutan o opinion mula saiba. Karaniwang mga paksa na may
kinalaman sa pagresolba ng mga problema o mga pamamaraan sa
paggawa ng isang bagay ang makikita sa isang discussion forum.
Karaniwan ding nakalaan ang isang discussion forum para sa mga
paksang halos magkakapareho ng layunin. Narito ang ilan sa mga
panuntunan sa pagsali sa discussion forum:
1. Palagiing isaisip at isagawa ang netiquette, o ang mga
panuntunan sa kagandahang-asal sa paggamit ng computer at
Internet.
2. Basahin ang mga patakaran sa sasalihang discussion forum
upang mas lubos na maunawaan ang mga kailangang gawin.
3. Siguruhing tama sa paksa ang discussion forum na sasalihan.
Iwasan ang pagpo-post ng mga paksang malayo sa layunin ng
discussion forum.
4. Sa tuwing magpo-post ng paksa, siguruhing ito ay malinaw para
sa lahat ng makakabasa. Ugaliin din na sundin ang lengwaheng
nirerekomenda upang lubos pa itong maintindihan ng lahat.
5. Bago mag-post ng paksa, magsiyasat muna kung may
kaparehong paksa na ang nasagot at napag-usapan upang
maiwasan ang pag-uulit nito.
6. Kung sasagot naman sa isang paksa, siguruhing tama at totoo
ang isasagot. Huwag maglalagay ng sagot nawalang basehan
dahil maaari itong ikapahamak ng makababasa.
Ang chat ay isang real-time na pag-uusap sa pagitan ng dalawa o

higit pang mga tao. Di gaya sa isang discussion forum, ang pagsagot sa
chat ay agad-agad. Ito ay sa kadahilan ang ang mga taong kasalisa chat
ay online o kasalukuyang nasa harapan ng computer at konektado sa
Internet. Karaniwan ding mas mabilis ang palitan ng sagot at diskusyon
sa isang chat kumpara sa discussion forum. Ang mga sumusunod ay ang
mga panuntunan sa pagsali sa chat.
1. Ugalin ang netiquette.
2. Maging malinaw sa mga pahayag upang maunawaan nang lubos
ang kausap.
3. Sumagot nang ayon sa tinatanong ng kausap. Iwasan ang
pagsagot nang hindi tama o walang batayan.
4. Sumagot kaagad dahil tiyak na naghihintay nang mabilis na sagot
ang kausap.
5. Magpaalam nang maayos sa kausap bago mag-offline.
72
Narito ang ilan sa mga dapat tandaan sa pagsali sa chat o discussion
forum:
1. Siguruhing hindi makapaninira ang iyong sasabihin sa board o sa
forum.
2. Tiyakin ring nakapaloob sa thread o sa pinag-uusapan o topic ang
tanong. Kung ganun, dapat alamin ang tamang lugar ng bawat
tanong. Dahil bawat tanong ay may iba’t-ibang thread.
3. Hindi maaaring magpost ng mga dokumento o anumang file na hindi
mo pagmamay-ari, kung sakaling magpost man kailangan ilagay
ang kredito ng nagmamay-ari ng file.
4. Hindi dapat magpost ng mga impormasyong sensitibo o
impormasyong hindi para sa pampublikong gamit.
5. Hindi maaaring magpost ng anumang advertisement o endorsement
lalo na’t labas naman sa topic ng forum.
6. Basahin ang mga na unang tanong o post sa thread bago magpost
ng tanong o sagot upang maiwasan ang pagdoble ng post, ganun
din upang ipakitang nagbabasa ng post bago magtanong.
7. Ang indibidwal na nagpost ng anumang mensahe o pahayag ang
siyang may responsibilidad dito.
3. Paghahalaw
a. Ano-ano ang mga website na madaling makatulong sa inyo sa mabilis
na pangangalap ng sagot at imposmasyon sa paksa?
b. Ano-ano ang mga panuntunang itinakda bago sumali sa discussion
forum at chat?
c. Isa-isahin nyo nga ang mga panuntunan sa ligtas at responsableng
pamamaraan sa pagsali sa isang discussion forum at chat?
4. Paglalapat
Ang mga kabataan ngayon ay hind na huli sa paggamit ng
makabagong gadgets. Sa pamamagitan nito ay mas napapadali ang
mga gawain lao na sa mga gawaing pang edukasyon. Sa palagay mo
dapat bang gamitin nang wasto at responsable ng mga kabataan ang
discussion forum at chat? Bakit? Gumawa ng poster ukol dito.
73
V. Pagtataya
Panuto:
A. Piliin ang titik ng tamang sagot.
1. Ano ang tawag sa mga alituntuning dapat sundin sa paggamit
ng computer at internet?
A. Netiquette B. Group chat
C. Discussion Forum at Chat D. Netizen
2. Gusto ni Michael na maibahagi ang kanyang saloobin sa isang
isyu sa kanyang mga kaibigan. Alin ang maari niyang gamitin?
A. Play store B. Discussion Forum at Chat
C. Aviary D. Spotify
3. Alin sa mga sitwasyong ito ang hindi nagpapakita ng wastong
pagsali sa discussion forum at chat?
A. Naninira ng kapwa sa kanyang mga post si Ricky.
B. Sa ginawang topic ni Mhel ay tiniyak niyang nakapaloob sa
thread o pinag-uusapan.
C. Sinigurado ni Aga na hindi makakapanira sa iba ang
kanyang sinabi.
D. Iniiwasang magpost ni Mario ng mga dokumento o
anumang file na hindi kanya.
B. Ibigay ang hinihingi sa tanong.
4-5. Ano-ano ang panuntunan sa ligtas at responsableng
pamamaraan sa pagsali sa isang discussion forum at chat?.
Magbigay ng dalawa.

Sa isang malinis na kwaderno ay gumuhit ng isang cellphone. Sa
loob ng screen sagutin ang tanong na ito. Para sa akin, bakit mahalaga
ang pagsali sa discussion forum at chat sa ligtas at responsableng
pamamaraan?
74
I. Nilalaman
panuntunan sa pagsali sa discussion forum at chat sa ligtas at
responsableng pamamaraan. Kailangang mahusay na mapag-aralan ang
mga gabay na ito upang maging kapaki-pakinabang sa lahat ang pagsali sa
discussion forum at chat.
II. Layunin
1. Natatalakay ang mga panuntunan sa pagsali sa discussion forum at
chat sa ligtas at responsableng pamamaraan
2. Nakasasali sa discussion forum at chat sa ligtas at responsableng
pamamaraan
3. Nabibigyang halaga ang panuntunan sa ligtas at responsableng
pamamaraan sa discussion forum at chat
III. Paksang Aralin

Paksa: Pagsali sa discussion forum at chat sa ligtas at
Responsableng pamamaraan
Sanggunian: K 12 CG EPP5IE-0c-9, LC #2.4, p.16, https://link.quipper.com

75
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Panuto: Ipakita ang thumbs up kung ito ay panuntunan sa
ligtas at responsableng pamamaraan sa pagsali sa discussion
forum at chat at thumbs down kung hind panuntunan sa
ligtas at hindi responsableng pamamaraan sa pagsali sa
discussion forum at chat.
a. Magpost ng mga impormasyong sensitibo o impormasyong hindi
para sa pampublikong gamit.
b. Basahin ang mga na unang tanong o post sa thread bago magpost
ng tanong o sagot upang maiwasan ang pagdoble ng post.
c. Siguruhing hindi makapaninira ang iyong sasabihin sa board o sa
forum.
d. Tiyakin ring nakapaloob sa thread o sa pinag-uusapan o topic ang
tanong.
e. Hindi maaaring magpost ng mga dokumento o anumang file na
hindi mo pagmamay-ari.
2. Pagganyak
Pagpapakita ng larawan ng isang batang may problema.
Ano kaya ang nararamdaman ng batang ito? Ano ang kalimitang

problema ng batang tulad ninyo? Paano kaya natin siya matutulungan
76
sa kanyang suliranin? Ano kaya ang pwede niyang gawin para
maraming tao ang makapagpayo sa kanya?
Bago tayo sumali sa discussion forum at chat, ano-ano ang mga
panuntunan sa ligtas at responsableng pamamaraan sa pagsali sa
discussion forum at chat?
1. Gawain (Collaborative and Reflective Approaches)
Pangkatin sa tatlo ang klase. Ang bawat pangkat ay aktuwal na
magpapakita ng pagsali sa discussion forum at chat.
Pangkat I - Sagutin mo ako
Magbigay ng komento at suhestyon sa suliranin ng bata
Pangkat II - Lutasin mo ako
Maghanap ng suliranin sa facebook at magbigay ng
komento ukol dito
Pangkat III - Post and Share
Mag post sa isang site sa internet tulad ng facebook o
twitter, at bawat kasapi ng pangkat ay magbibigay ng
kanilang opinyon at suhestiyon
Hayaang itanghal ng bawat pangkat ang kanilang awtput sa loob
ng tatlong minuto.
2. Pagsusuri
a. Anong site ang ginamit ng unang pangkat para lumahok at
makasali sa pagbibigay ng solusyon sa suliranin ng bata?
b. Ano ang Isinaalang- alang ng unang pangkat sa pagsali sa
c. Sa ikalawang pangkat paano sila nagkomento sa isang
suliranin o issue sa facebook na naka post? Nasunod ba
nila ang panuntunan sa pagsali sa ligtas at responsableng
pamamaraan sa pagsali sa discussion forum at chat? Paano
77
ninyo ito nasabi?
d. Ang pangkat tatlo, paano nakisali ang bawat miyembro sa isang
isyung inilahad ng inyong pangkat? Mabuti ba ang pagbibigay ng
payo at suhestiyon sa mga taong may suliranin at isyu sa buhay?
Bakit?
Ang discussion forum at chat ay nakatutulong sa mabilis na
pangangalap ng sagot at impormasyon sa maraming paksa. Dapat
lamang na ugaliin at isagawa ang mga nabanggit na panuntunan
upang higit na mapakinabangan ang mga teknolohiyang ito.
Tandaan na ang bawat chat o discussion forum a may
kaniya - kaniyang itinakdang panuntunan, kaya’t tiyaking alamin muna
ang mga ito bago sumali.
Ang discussion forum ay maihahalintulad sa isang discussion board

kung saan maaaring mag-post ng iba’t-bang paksa na nagnanais ng
kasagutan o opinion mula sa iba. Karaniwang mga paksa na may
kinalaman sa pagresolba ng mga problema o mga pamamaraan sa
paggawa ng isang bagay ang makikita sa isang discussion forum.
Karaniwan ding nakalaan ang isang discussion forum para sa mga
paksang halos magkakapareho ng layunin. Narito ang ilan sa mga
panuntunansa pagsali sa discussion forum:
1. Palagiing isaisip at isagawa ang netiquette, o ang mga panuntunan
sa kagandahang-asal sa paggamit ng computer at Internet.
2. Basahin ang mga patakaran sa sasalihang discussion forum upang
mas lubos na maunawaan ang mga kailangang gawin.
3. Siguruhing tama sa paksa ang discussion forum na sasalihan.
Iwasan ang pagpo-post ng mga paksang malayo sa layunin ng
discussion forum.
4. Sa tuwing magpo-post ng paksa, siguruhing ito ay malinaw para sa
lahat ng makakabasa. Ugaliin din na sundin ang lengwaheng
nirerekomenda upang lubos pa itong maintindihan ng lahat.
5. Bago mag-post ng paksa, magsiyasat muna kung may kaparehong
paksa na ang nasagot at napag-usapan upang maiwasan ang pag-
uulit nito.
6. Kung sasagot naman sa isang paksa, siguruhing tama at totoo ang
78
isasagot. Huwag maglalagay ng sagot nawalang basehan dahil
maaari itong ikapahamak ng makababasa.
Ang chat ay isang real-time na pag-uusap sa pagitan ng dalawa o

higit pang mga tao. Di gaya sa isang discussion forum, ang pagsagot sa
chat ay agad-agad. Ito ay sa kadahilan ang ang mga taong kasali sa chat
ay online o kasalukuyang nasa harapan ng computer at konektado sa
Internet. Karaniwan ding mas mabilis ang palitan ng sagot at diskusyon sa
isang chat kumpara sa discussion forum. Ang mga sumusunod ay ang
mga panuntunan sa pagsali sa chat.
1. Ugalin ang netiquette.

2. Maging malinaw sa mga pahayag upang maunawaan nang lubos
ang kausap.
3. Sumagot nang ayon sa tinatanong ng kausap. Iwasan ang pagsagot
nang hindi tama o walang batayan.
4. Sumagot kaagad dahil tiyak na naghihintay nang mabilis na sagot
ang kausap.
5. Magpaalam nang maayos sa kausap bago mag-offline.
Narito ang ilan sa mga dapat tandaan sa pagsali sa chat o discussion

forum:
1. Siguruhing hindi makapaninira ang iyong sasabihin sa board o sa
forum.
2. Tiyakin ring nakapaloob sa thread o sa pinag-uusapan o topic ang
tanong. Kung ganun, dapat alamin ang tamang lugar ng bawat
tanong. Dahil bawat tanong ay may iba’t-ibang thread.
3. Hindi maaaring magpost ng mga dokumento o anumang file na
hindi
mo pagmamay-ari, kung sakaling magpost man kailangan ilagay
ang
kredito ng nagmamay-ari ng file.
4. Hindi dapat magpost ng mga impormasyong sensitibo o
impormasyong hindi para sa pampublikong gamit.
5. Hindi maaaring magpost ng anumang advertisement o
endorsement
lalo na’t labas naman sa topic ng forum.
6. Basahin ang mga na unang tanong o post sa thread bago magpost
ng tanong o sagot upang maiwasan ang pagdoble ng post, ganun
din upang ipakitang nagbabasa ng post bago magtanong.
7. Ang indibidwal na nagpost ng anumang mensahe o pahayag ang
siyang may responsibilidad dito.
79
3. Paghahalaw
a. Ano-ano ang mga panuntunang itinakda bago sumali sa discussion
forum at chat?
b. Isa-isahin nyo nga ang mga panuntunan sa ligtas at responsableng
pamamaraan sa pagsali sa isang discussion forum at chat?
4. Paglalapat
Gumawa ng isang skit na nagpapakita ng panuntunan sa ligtas at
responsableng pamamaraan sa pagsali sa discussion forum at chat?
V. Pagtataya
A. Pangkatin ang klase sa apat.
B. Ang bawat pangkat ay mag online at sumali sa isang discussion
forum at chat.
C. Gamitin ang rubrics sa pagmamarka ng natapos na aralin
Pamantayan 5 3 1
Nasunod lahat ang

panuntunan at May isa hanggang
Higit sa dalawa ang
Panuntunang pangkaligtasan dalawa ang hindi
hindi nasunod
pangkaligtasan sa pagsali sa discussion nasunod
forum at chat
May isa hanggang

Higit sa tatlo ang
Lahat ay nakiisa sa gawain dalawa ang hindi
Kooperasyon hindi nakiisa
nakiisa
Nakasali lahat sa Higit sa kalahati ang Ang lider lamang

Gawain discussion forum at chat hindi nakasali ang nakisali
Natapos ang gawain

Natapos ang gawain sa Hindi natapos ang
lampas sa itinakdang
Oras itinakdang oras gawain
oras
80
Mangalap pa ng ibang panuntunan sa ligtas at responsableng
pamamaraan sa pagsali sa discussion forum at chat at ipadala sa email ad
ng guro.
81
BANGHAY – ARALIN SA PAGTUTURO NG
Lesson 15 - EPP5IE – 0d – 10
I. Nilalaman
Sa araling ito, tatalakayin ang kahalagahan ng paggamit ng internet at
search engine. Ang paggamit ng mga ito sa kasalukuyan aynangangailangan
ng matalinong pagsusuri, kasanayan, at sapat na kaalaman upang makakuha
ng nararapat na impormasyon. Mahalagang maipamalas nila ang kanilang
kasanayan sa paggamit nito.
II. Layunin:
1. Nagagamit ang advanced features ng isang search engine sa
pangangalap ng impormasyon
2. Naipaliliwanag ang tamang paraan ng paggamit ng advanced features ng
search engine sa pangangalap ng impormasyon
3. Napahahalagahan ang kabutihang naidudulot ng paggamit ng advance
features ng search engine sa pangangalap ng impormasyon.
III. Paksang – Aralin

Paksa: Paggamit ng Advanced Features ng Search Engine sa
Pangangalap ng Impormasyon
Sanggunian : K12 CG EPP5IE – 0d – 10, LC # 3.1, pahina 16
Kagamitan: powerpoint presentation, computer, internet, manila paper,
cartolina, LCD projectors, speakers
Pagpapahalaga: Pagiging masunurin at matiyaga
IV. Pamamaraan
82
1. Balik – aral
Constructivism Approach:
a. Ano – ano ang ligtas at responsableng pamamaraan ng pagsali sa
b. Bakit kailangang maging maingat tayo sa pagsali sa mga
2. Pagganyak
Noon, kapag nais nating maghanap ng mga impormasyon o datos
kaugnay ng ating pagsasaliksik o pag – aaral ay gumagamit tayo ng
mga “reference materials” o di kaya’y nagreresearch tayo sa mga
libraries o silid – aklatan upang mabigyang linaw ang mga ito. Sa
kasalukuyan, pinadali na ang paraan ng paghahanap ng mga datos
na ito. Ano sa palagay ninyo ang ginagamit natin upang
makapangalap ng impormasyon? Mas naging madali ba ang pagkuha
ng impormasyon?
Inquiry based approach:
Sa pagsisimula ng aralin, alamin kung ang mga sumusunod na
kaalaman at kasanayan ay taglay ng mag – aaral o hindi pa. Lagyan
ng tsek ( / ) ang hanay ng masayang mukha kung taglay mo na ito o
ang kung hindi pa.
KASANAYAN / KAALAMAN
1. Nasasabi ko kung ano ang search engine
2. Nakapapasok sa ibat – ibang website sa pagkalap

ng impormasyon
3. Nakakakuha ng makabuluhang impormasyon gamit

ang internet
4. Nagagamit ang advanced features ng Google

Search Engine
83
1. Gawain
Collaborative Approach:
Bumuo ng tatlong grupo o pangkat. Sa bawat grupo ay pumili ng
isang lider. Sundan ang sinasabi sa panuto:
a.
Pag-uulat ng bawat pangkat tungkol sa natapos na gawain.

2. Pagsusuri
Reflective Approach:
Matapos iuulat ng bawat lider ng pangkat ang kinalabasan ng
kanilang pangkatang gawain batay sa sumusunod na tanong.
84
. a. Sa pagsunod ninyo sa panuto ng katatapos lamang na gawain,
ano ang ginamit ninyo upang makuha o masala ang mga
impormasyong nakalap gamit ang search engine
b. Paano mo mapapahalagahan ang paggamit ng advanced
c.Ano ang naramdaman ninyo sa katatapos lamang na gawain?
d. Nakuha ba ninyo ang impormasyong inyong hinahanap?
e. Kung nais nating maghanap ng mga karagdagang datos sa
paksang pinag – aaralan natin, saan natin itatype ang mga salita
o keyword upang lumabas ang mga paksang kaugnay ng ating
hinahanap?
f. Anong search engine ang inyong ginamit sa paghahanap ng
datos?
g. Bukod sa search engine na ginamit sa pangkatang gawain, ano
– ano pang search engine ang inyong kilala?
Mahalagang kasanayan ang paggamit ng Search engines. Isa
itong mabisang paraan upang makapangalap tayo ng mga
impormasyon o datos sa mas mabilis na paraan. Gamit ang search
engine, nasasalang mabuti ang mga impormasyong nakakalap natin.
Kailangang maging matalino at mapanuri sa mga impormasyong
nakakalap.
a. Matatagpuan ang advanced feature ng Google sa “Mga Setting” na
makikita sa bandang ibaba ng pahina.
b. I-click lamang ang “Mga Setting” at may lalabas na isang box kung
saan makikita ang iba’t ibang pamimilian. Piliin ang “Advanced na
c.Paghahanap”.Pagkatapos pindutin ang “Advanced na
Paghahanap”, dadalhin kayo nito sa susunod na pahina.
d. Sa unang kahon o box dapat ilagay ang mga salita o salitang nais
hanapin sa internet.
e.Sa sumunod na kahon naman dapat ilagay ang salitang nais
hanapin sa loob ng quote (“). Ito ay nangangahulugan na ang
salitang nakasulat sa loob ng box na ito ang eksaktong salitang
iyong hinahanap.
85
f.Samantalang sa ikatlong kahon naman dapat ilagay ang mga
salitang nais hanapin. Kailangang ilagay ang “or” sa pagitan ng mga
salita upang ipakita na alinman sa mga salitang ito ay maaaring
hanapin ng Google.
g. Ang pangalawa sa huling pahina naman ay ginagamit upang
tukuyin alin sa mga salita ang ayaw o hindi kasama sa mga
hahanapin sa internet. Ginagamitan ito ng simbolo na (–).
Ang sumunod na bahagi ng Advanced Feature ng Google ay
matatagpuan o maaaring piliin ang lengwahe o wika ng dokumento o
impormasyong hinahanap, rehiyon, huling update, site o domain,
mga terminong lumilitaw, Safe Search, uri ng file, at karapatan sa
paggamit.
3. Paghahalaw
Reflective approach
Paano mo mapapahalagahan ang paggamit ng advanced
features ng search engine sa pangangalap ng impormasyon?
4. Paglalapat
Reflective approach
Buksan ang web browser (Google Chrome). Itype muli ang
https://www.google.com/advanced search. Kapag nabuksan ang Advanced
Search Form, i-fill up ito. Lagyan ng mga keywords na gagamitin sa
pagsasaliksik. (keyword – “Paraan ng Pagpaparami ng Halaman”)
Kapag lumabas ang Advanced Search, I – click ito. Makikita ang mga
paksa sa Search Result Page. Pumili ng isang link at ipakita ito sa iyong
guro.
V. Pagtataya
Constructivism approach
Pangkatin ang klase sa anim na grupo. Gamit ang Google Chrome,
itype muli ang https://www.google.com/advanced search. Kapag nabuksan
na ang Advanced Search Form, i-fill up ito. Itype ang “Mga Tips sa
Pagbebenta ng Produkto o Serbisyo.” Kapag lumabas ang Advanced
86
Search, I-click ito at hanapin ang paksang kailangan sa Search Result
Page. Pumili ng link at ipakitang muli sa guro.
Rubriks ng Pagtataya sa mga Pangkatang Gawain

Iskor
Pamantayan 5 3 1
Pagtutulungan/ Lahat ng miyembro Kalahati ng Lider lamang
Partisipasyon ng grupo ay miyembro ng grupo ang nagbahagi
nakibahagi at nakiisa ang nakibahagi at sa grupo
sa mga gawain nakiisa sa mga
gawain
Nilalaman/ Nagawa ang Hindi gaanong Hindi nagawa
Awtput inaasahang resulta nagawa ang ang
ng pagsasaliksik na inaasahang resulta inaasahang
gagawin ng pagsasaliksik na resulta ng
gagawin pagsasaliksik
na gagawin
Oras na Ginugol Natapos ang gawain Natapos ang Gawain Lumabis sa
bago ang itinakdang sa itinakdang oras itinakdang oras
oras bago natapos
ang gawain
Pagsunod sa Nakasunod ng Hindi – gaanong Hindi
Panuto o maayos sa hakbang nakasunod ng nakasunod ng
Hakbang ng paggamit ng maayos sa hakbang maayos sa
advance features ng ng paggamit ng hakbang ng
Google Search advance features ng paggamit ng
Engine Google Search advance
Engine features ng
Google Search
Engine
87
Gamit ang Advanced Feature ng Google Search Engine, pumili ng isa
sa mga file names at hanapin ang mga sumusunod na dokumento o media
file.
FILE NAME FILE TYPE
1. How to Cook Banana Cue? Web Page or Video
2. Writing a Business Plan Powerpoint
3. Food Preservation Web Page
88
I. Nilalaman
Sa araling ito, tatalakayin ang kahalagahan ng paggamit ng internet at
search engine. Ang paggamit ng mga ito sa kasalukuyan ay
nangangailangan ng matalinong pagsusuri, kasanayan, at sapat na kaalaman
upang makakuha ng nararapat na impormasyon. Mahalagang maipamalas
nila ang kanilang kasanayan sa paggamit nito.
II. Layunin:
1.Nagagamit ang advanced features ng isang search engine sa pangangalap
ng impormasyon
2. Naipaliliwanag ang tamang paraan ng paggamit ng advanced features ng
search engine sa pangangalap ng impormasyon
3.Napahahalagahan ang kabutihang naidudulot ng paggamit ng advanced
features ng search engine sa pangangalap ng impormasyon.

Paksa: Paggamit ng Advance Features ng Search Engine sa
Pangangalap ng Impormasyon
Pagpapahalaga: Pagiging masunurin at matiyaga
IV. Pamamaraan
1. Balik – aral
a.Ano – ano ang mga hakbang na ating isasagawa sa paggamit ni
89
2. Pagganyak
Collaborative approach
“Pass the Ball Game” – Isang bolang papel ang ibibigay ng guro sa
mga bata, nakapalibot dito ang mga strips ng papel na idinikit sa bolang
papel. Magpapatunog ang guro ng isang awit, habang ang bolang papel
ay hahawakan ng mga bata ipapasa sa katabi, paikot sa buong klase.
Pagtigil ng tunog, ang mag – aaral na may hawak ng bolang papel ay
kukuha ng strips ng papel sa bola at sasagutin ang tanong na nakasulat
dito.
a. Anong search engine ang iyong nalalaman?
b. Saan tayo kumukuha ng karagdagang impormasyon sa
pananaliksik na ating nais malaman?
c. Ano ang kahalagahan ng paggamit ng advanced features ng
search engine?
d. Tukuyin: Itinatype ito sa search form na gagamitin sa pananaliksik
Inquiry based approach
kaalaman at kasanayan ay taglay ng mag – aaral o hindi pa.
Pagsunod-sunurin ang mga imahe ng computer na naglalaman ng
mga hakbang sa paggamit ng Advanced Features ng Yahoo Search
Engine.
Buksan ang web

Pumili ng link sa
browser at itype
ang URL address
Search Result
na Page na
https://www.yahoo makatutulong
.com sa pagsisiyasat
I-click ang Kapag nagbukas

ang Advanced
gear icon at Search Form, i-fill
itype ang up ito gamit ng
keywords na
Advanced
gagamitin sa
Search. pananaliksik
90
1. Gawain
Bumuo ng tatlong grupo o pangkat. Sa bawat grupo ay pumili ng
isang lider. Sundan ang sinasabi sa panuto:
91
2. Pagsusuri
2.1 Pagtalakay ng natapos na gawain
Reflective approach
Iuulat ng bawat lider ng pangkat ang kinalabasan ng kanilang
pangkatang gawain batay sa sumusunod na tanong.
a. Ano ang naramdaman ninyo sa katatapos lamang na gawain?
b. Nakuha ba ninyo ang impormasyong inyong hinahanap?
c. Kung nais nating maghanap ng mga karagdagang datos sa
paksang pinag – aaralan natin, saan natin itatype ang mga
salita o keyword upang lumabas ang mga paksang kaugnay ng
at hinahanap?
d. Anong search engine ang inyong ginamit sa paghahanap ng
datos?
e. Bukod sa search engine na ginamit sa pangkatang gawain, ano
– ano pang search engine ang inyong alam?
2.2 Pagpapalalim ng Kaalaman
Epektibong paraan ng pananaliksik ang paggamit ng
Advanced Features ng Search Engine. Dahil dito, nasasalang
mabuti o nakukuha ang mga tiyak na impormasyong kailangan
sa mas mabilis na pamamaraan. Nararapat na maging maingat
sa pagpili ng impormasyong gagamitin.
3. Paghahalaw
a. Sa pagsunod ninyo sa panuto ng katatapos lamang na
gawain, ano ang ginamit ninyo upang makuha o masala ang
mga impormasyong nakalap gamit ang search engine?
b. Paano mo ginamit ang advanced features ng yahoo search
engine sa pangangalap ng impormasyon?
c. Ano ang kahalagahang naidudulot ng mga features na ito?
4. Paglalapat
Buksan ang web browser (Google Chrome). Itype muli ang
https://www.yahoo.com. I-click ang gear icon sa itaas na kanang
92
bahagi ng window at i-click ang advanced search. Kapag nagbukas
ang Advanced Web Search Form. I-fill up ang keyword na “Mga
Katangian ng Matagumpay na Negosyante.” I-click ang Advanced
Search at piliin ang link na makakatulong sa iyong pananaliksik.
V. Pagtataya
Pangkatin ang klase sa apat na grupo. Gamit ang Google Chrome, itype
muli ang https://www.yahoo.com. Kapag nabuksan na ang Advanced
Search Form, i-fill up ito. Itype ang:
Pangkat 1 - Mga Panuntunang Pangkalusugan at Pangkaligtasan sa
Paglilinis ng Tahanan
Pangkat 2 - Paraan ng Pagtutuos ng Ginastos at Kinita
Pangkat 3 - Pinakamalaking Isda sa Mundo
Pangkat 4 - Paraan ng Pagluluto ng Menudo
Iskor
Pamantayan 5 3 1
Pagtutulungan/ Lahat ng miyembro Kalahati ng Lider lamang
Partisipasyon ng grupo ay miyembro ng grupo ang nagbahagi
nakibahagi at ang nakibahagi at sa grupo
nakiisa sa mga nakiisa sa mga
gawain gawain
Nilalaman/ Nagawa ang Hindi gaanong Hindi nagawa
Awtput inaasahang resulta nagawa ang ang inaasahang
ng pagsasaliksik na inaasahang resulta resulta ng
gagawin ng pagsasaliksik na pagsasaliksik
gagawin na gagawin
Oras na Natapos ang Natapos ang gawain Lumabis sa
Ginugol gawain bago ang sa itinakdang oras itinakdang oras
itinakdang oras bago natapos
93
ang gawain
Pagsunod sa Nakasunod nang Hindi – gaanong Hindi
Panuto o maayos sa mga nakasunod ng sa nakasunod ng
Hakbang hakbang sa mga hakbang sa sa mga
paggamit nang paggamit ng hakbang ng
advance features advance features ng paggamit ng
ng Yahoo Search Yahoo Search advance
Engine Engine features ng
Yahoo Search
Engine

Gamit ang Advanced Feature ng Yahoo Search Engine, pumili ng isa sa
mga file names at hanapin ang mga sumusunod na dokumento o media
file.
Kahalagahan ng Pagdadownload Iba’t – ibang

ng Nakalap na Uri ng Negosyo
Entrepreneurship
Impormasyon
94
I. Nilalaman
Sa araling ito, tatalakayin ang paggamit ng angkop na search engine sa
pangangalap ng impormasyon. Layunin din ng araling ito na maipaalam sa
mga mag – aaral ang mga search engines na magiging gabay nila sa
paghanap ng karagdagang impormasyong kaugnay ng kanilang sinasaliksik.
II. Layunin:
1.Natutukoy ang angkop na search engine sa pangangalap ng impormasyon.
2. Nagagamit ang angkop na search engine sa pangangalap ng
impormasyon
3. Napahahalagahan ang paggamit ng angkop na search engine sa
pangangalap ng impormasyon.

Paksa: Pagtukoy ng Angkop na Search Engine sa Pangangalap ng
Impormasyon
Pagpapahalaga: Pagiging mapanuri at maingat
IV. Pamamaraan
1. Balik – aral
95
“Deal or No Deal”
Tumawag ng limang bata na maghahawak ng limang folder na
naglalaman ng mga tanong batay sa napagtalakayang aralin kahapon.
Tatawag ang guro ng mag-aaral na sasagot. Kapag tama ang sagot,
ipasabi sa kanila ang Deal at kapag Mali ay No Deal. (magdadownload
ang guro ng tunog ng Deal or No Deal bilan
a. Ano-ano nagamit na ninyong halimbawa ng Search Engine?
b. Paano natin ginagamit ang advanced features ng search engines?
c. Ano ang kabutihang naidudulot ng paggamit ng advanced
features ng Search Engines?
d.Ano-anong mga hakbang ang isinasagawa sa paggamit ng
Advanced Features ng Search Engine?
2. Pagganyak
Pangkatang Gawain
Masdan ang mga larawan sa ibaba. Sino sa inyo ang nakakita na
ng mga larawang ito? Alam ba ninyo kung ano ang tawag sa mga ito?
Mula sa mga larawang ito, alamin ang tinutukoy na salita sa bawat
bilang at larawan. Punan ng angkop na titik ang bawat patlang upang
mabuo ang hinahanap na salita.
b_n_ g_og_e
Y_h__ m _n
kaalaman at kasanayan ay taglay ng mag – aaral o hindi pa. Pumili
ng Search Icon at sagutin ang mga tanong na nakasulat dito.
96
Nasasabi ko kung ano ang iba’t – ibang SearchEngine.
Nakapapasok sa iba’t – ibang Search Engine sa pagkalap ng

impormasyon
Nagagamit ang iba’ t – ibang Search Engine sa pagkalap ng

impormasyon
Nakakakuha ng makabuluhang impormasyon gamit ang Search

Engine
1. Gawain
Bumuo ng apat na grupo o pangkat. Sa bawat grupo ay pumili ng
isang lider. Bawat grupo ay bibigyan ng mga Search Engines na
kanilang gagamitin upang makakalap ng impormasyon. Paksa: “Mga
Paraan ng Pag – iimbak ng Pagkain.” Iuulat ng bawat pangkat ang
kinalabasan ng kanilang pangkatang gawain.
Pangkat 1 Pangkat 3
Pangkat 2 Pangkat 4
2. Pagsusuri
Reflective approach
b. Nakakuha ba kayo ng impormasyong kailangan ninyo sa
inyong pagsasaliksik?
c. Kung nais ninyong maghanap ng mga karagdagang datos sa
paksang pinag – aaralan natin, saan tayo hahanap sa internet?
d. Anong search engine ang inyong ginamit sa paghahanap ng
datos? Naging angkop ba ng ginamit mong search engine
upang makuha mo ang inaasahang resulta ng iyong pananaliksik?
97
e. Sa paanong paraan mo maipakikita ang pagpapahalaga mo sa
paggamit ng mga Search Engines na ito?
2..2 Pagpapalalim ng Kaalaman
Ilan sa mga kilalang Search Engines ay ang Google, Yahoo,
Alta Vista, Lycos, Bing, at msn. Ang Google ang pinakamalaking
Search Engine na nagsasalin-wika at nakahahanap ng video dahil
produkto nila ang Youtube. May espesyal itong feature sa
paghahanap ng mga pang – akademiko at siyentipikong akda. Ang
Yahoo naman ay walang kakayahang magsalin-wika at hindi
organisado ang ayos nito. Ang Bing naman ay kolaborasyon ng
Microsoft at Yahoo na pinagkukunan ng balita, produkto, music at
iba pa. Samantalang ang msn naman ay isang online/internet
service provider na nagbibigay ng impormasyon sa panahon, isports,
libangan at iba pa. Sa paggamit ng mga ito, makabubuting alamin
kung alin ang angkop na search engine na naaayon sa paksang
iyong hinahanap. Panatilihin ang pagiging maingat at mapanuri sa
paggamit ng mga ito upang maiwasan ang ilang mga bagay na
maaaring makahadlang sa pagkuha natin ng tamang at tiyak na
impormasyon.
3. Paghahalaw
Inquiry based approached
a. Ano – ano ang iba pang search engines na inyong natutunan?
b. Paano mo nalaman na ang search engine na iyong ginamit ay
angkop sa paksang iyong hinahanap?
4. Paglalapat
Pangkatang Gawain – Bumuo muli ng apat na grupo o pangkat.
Gamit ang mga Search Engines na napag – aralan ninyo,
hanapin ang mga karagdagang impormasyon tungkol sa mga
sumusunod na paksa.
Pangkat 1: Impormasyon tungkol sa ikatlong pangulo ng
Republika ng Pilipinas
Pangkat 2: Pinakamatandang tao sa buong mundo
98
Pangkat 3: Imahe ng watawat ng bansang Saudi Arabia
Pangkat 4: Bahagi ng makinang Panahi
V. Pagtataya
Tukuyin ang angkop na search engine na inilalahad sa bawat bilang.
Piliin ang sagot sa loob ng kahon.
1. Ito ang itinuturing na pinakamalaking search engine na maaaring

magsalin – wikang mga pahina at maghanap ng mga video dahil sa
kanilang produkto ang Youtube.
2. Isa itong email provider site.Search engine din ito ngunit ang tanging
puna ay ang hindi organisadong ayos nito at walang kakayahang
magsalin wika ng pahina.
3. Ang Search Engine na ito ay bunga ng kolaborasyon ng Microsoft at
Yahoo.Nakabatay ang resulta nito sa pinagkakatiwalaang website.
Maaari tayong makahanap ditto ng produkto, balita, music, video at
iba pa.
4.Ito ay Search Engine na may espesyal na feature para sa
paghahanap ng mga pang – akademiko at siyentipikong akda.
5 Isa itong online at internet service provider. Nakakakuha dito ng mga
impormasyon tungkol sa balita, panahon, isports, libangan, usaping
pangkalusugan at iba pa.
Gamit ang alinman sa Search Engine na inyong natutunan, magsaliksik sa
mga sumusunod na paksa.
1. Pinagmulan ng Search Engines.
2. Mga Dapat Malaman sa Pangangalaga ng mga Computers.
3. Kahalagahan at Kahulugan ng Komunikasyon.
99
I. Nilalaman
Ang paggamit ng search engines ay nangangailangan ng matalinong
pananaliksik, kasanayan, at sapat na kaalaman upang makakuha ng
makabuluhang impormasyon. Ang araling ito ay makakatulong sa mga mag–
aaral upang matiyak ang de-kalidad na mga impormasyon na maaaring
makuha sa internet.
II. Layunin:
1. Natitiyak ang kalidad ng impormasyong nakalap at ng mga website na
pinanggagalingan nito.
2. Nasasabi ang katangian ng isang kapaki – pakinabang na website.
3. Napahahalagahan ang gamit ng mga website sa pangangalap ng
impormasyon

Paksa: Pagtiyak ng Kalidad ng Impormasyong Nakalap at ng mga
Website na Pinanggalingan Nito
LM Grade 4, p. 89-90, https://quipperlinkschool.com
Kagamitan: powerpoint presentation, computer, internet, LCD projector
Pagpapahalaga: Pagiging mapanuri at maingat
IV. Pamamaraan
1. Balik – aral
100
Paano mo malalaman na ang Search Engine na iyong ginamit ang
siyang angkop sa paksang iyong hinahanap?
Ano – ano ang mga Search Engines na maaari nating gamitin sa
pangangalap ng impormasyon?
Alin sa mga ito ang may malawak na saklaw ng impormasyong
maaari nating makuha?
2. Pagganyak
Inquiry approach
Idikit sa pisara ang mga larawang nasa ibaba. Papiliin ang mga
mag – aaral ng mga gadgets na gusto nilang gamitin. Ipadikit ito sa
nakabukod na cartolina.
Ano – ano ang mga gadgets na inyong pinili?

Bakit ninyo pinili ang mga ito?
Ano ang naging basehan ninyo sa pagpili?
Makatutulong ba ang mga ito sa inyo?
kaalaman at kasanayan ay taglay ng mag – aaral o hindi pa. Kumuha
ng isang lobo sa guro at paputukin ito. Sagutin ang tanong na
nakasulat sa papel sa loob ng lobo.
Nakagagamit
Natitiyak mo ba Nakakakuha
Nakapapasok ka ba ng
ang kalidad ng ka na ba ng
ka na ba sa website sa
website na impormasyon
iba’t –ibang wastong
ginagamit mo? gamit ang
website? paraan?
internet?
101
1. Gawain
Bumuo ng tatlong grupo. Bawat isa ay bibigyan ng website na
kanilang papasukin. Gamit ang alinman sa mga Search Engines na
napag –aralan, alamin kung ang website na nakatakda sa grupo ay
nagtataglay ng mga batayan sa ibaba. Lagyan ng tsek ang tatlong
bituin kung taglay nito ang mga sumusunod na batayan at isang bituin
kung hindi.
Batayan
1. May pangalan ng manunulat o naglathala
ng website
2. May malinaw na layunin
3. Bago at tamang impormasyon
4. May balanseng opinyon at walang
pinapanigan
5.Mahusay na ayos at disenyo
Pangkat 1 www.ask.com
Pangkat 2 www.wikipedia.com
Pangkat 3 www.lycos.com
2. Pagsusuri
Pag – uulat ng bawat lider ng grupo. Ibigay ang mga
sumusunod na tanong sa mga mag – aaral upang mabigyang-
linaw ang aralin.
a. Nasiyahan ba kayo sa katatapos lamang na gawain?
b. Nakita ba ninyo ang lahat ng kasagutan sa mga batayang
ibinigay?
c. Mahalaga ba na maging mapanuri at maingat tayo sa pagkuha
ng imga impormasyon sa internet?
102
d.Sa paanong paraan maipakikita ang iyong pagpapahalaga sa
paggamit ng mga website sa pangangalap ng impormasyon?

Malaki ang tulong ng website sa pangangalap ng
impormasyon. Siguraduhin lamang na pasado sa pamantayan
ng isang mabuting website ang inyong piniling gamitin o
bisitahin. Mahalagang mabatid ang pangalan ng manunulat o
naglathala nito. Nararapat din na ito ay nagtataglay ng malinaw
na layunin at may bago at tiyak na impormasyon na makukuha.
Ang opinyong ibinibigay ng website ay dapat nagtataglay din ng
balanseng opinyon at walang pinapanigan at pawang
katotohanan lamang ang nakasaad. Ang mga links na makukuha
dito ay nararapat na may mahusay na pagkakaayos, disenyo at
navigation system. Ilan lamang iyan sa mga pamantayan ng
isang mabuting website na dapat nating suriin sa ating
pananaliksik. Lahat ng ito ay mahalaga upang makita ng mga
mag – aaral ang mga makabuluhang impormasyon na
makadaragdag sa kanilang pagkatuto.
3. Paghahalaw
b. Ano-ano ang mga batayan sa pagtukoy ng kalidad ng
impormasyong nakalap at ng website na pinagkunan nito?
b. Paano mo nalaman na ang website na iyong ginamit ay angkop
sa paksang iyong hinahanap?
c. Mahalaga bang isaalang – alang ang bawat batayan upang
matiyak ang kalidad ng impormasyong nakalap? Bakit?
4. Paglalapat
Bumuo muli ng apat na grupo o pangkat. Alamin kung ang
website sa ibaba ay pumasa sa napagtalakayang mga batayan sa
pagtiyak ng kalidad ng impormasyon at ng website na
pinanggalingan. Isulat ang mga katangiang taglay ng website na ito
sa manila paper at iulat sa klase pagkatapos. https:www.bing.com
103
V. Pagtataya
Basahing mabuti ang mga sumusunod na pangungusap tungkol sa
kalidad ng impormasyon at ng website na pinanggalingan nito. Isulat ang
Tama kung wasto ang isinasaad sa bawat pahayag at Mali kung hindi.
1. Mahalagang mabatid kung ang taong nagsulat ng impormasyon ay
eksperto o may kredibilidad pagdating sa kaniyang sinulat.
2 May malinaw na layuning makatutulong sa pananaliksik.
3. Nagtataglay ng bago, tama o tiyak na impormasyon
4. Nagpapahayag ito ng opinyong walang pinapanigan o kinikilingan.
5. May disenyong bago sa edad ng gumagamit nito.

Magsaliksik ng iba pang website na tiyak ang kalidad ng impormasyon.
Isulat ang mga katangiang taglay ng website na ito.
104
ICT/ ENTREPRENEURSHIP
I. Nilalaman
Sa araling ito, tatalakayin ang paggamit ng bookmark sa website na
makakatulong sa pag-aaral ng mga bata. Isa itong madaling paraan upang
mabalikan ang nasave na address ng website kapag muli itong kinailangan.
Mahalagang malaman ang paraan ng paggamit nito.
II. Layunin:
1. Nakapagbobookmark ng mga websites.
2. Natutukoy ang mga paraan ng pagbobookmark ng website.
3. Napahahalagahan ang gamit ng bookmark sa pagkalap ng impormasyon

Paksa: Pagbobookmark ng mga Websites
LM Grade 4, pahina 92
Pagpapahalaga: Pagiging mapanuri at responsable
IV. Pamamaraan
1. Balik – aral
a. Ano-ano ang mga batayan sa pagtukoy ng kalidad ng
impormasyong nakalap at ng website na pinagkunan nito?
105
b. Paano mo malalaman na ang website na iyong ginamit ay angkop
sa paksang iyong hinahanap?
c. Mahalaga bang isaalang – alang ang bawat batayan upang matiyak
ang kalidad ng impormasyong nakalap? Bakit?
2. Pagganyak
PUZZLE CRAZE – Hanapin sa puzzle ang mga sumusunod na
salita sa ibaba. Bilugan ang salitang iyong makikita.
B D W S F H O S R
U B O O K M A R K
T E A D D R E I G
T W E G K X S S Q
O C B C A T S A U
N B I T U I N V I
A L B R O W S E R
C B A L I K A N F
balikan isave bookmark

web bituin browser
click address
1. Nakita ba ninyo lahat ang salita?

2. Pamilyar ba kayo sa mga salitang ito?
3. Nagamit na ba ninyo ang salitang bookmark?
Magbigay ng dalawang metacards sa mga bata. Isang kulay
asul at isang kulay puti. Kapag alam na ninyo ang mga sumusunod
na kaalaman at kasanayan ay itataas ang metacards na kulay asul
at kapag hindi pa ay kulay puti.
1. Nasasabi kung ano ang bookmark.
2. Nalalaman ang pagbobookmark ng website
106
3. Nakakakuha ng makabuluhang impormasyon sa
nabibisitang websites.
4. Nalalaman ang kahalagahan ng pagbobookmark ng
website.
1. Gawain
isang lider. Magpapakita ang guro ng slide presentation ng hakbang
sa pagbobookmark ng website. Pagkatapos ng presentation bigyan
ng metacards ang mga bata na naglalaman ng hakbang sa
pagbobookmark ng website.Ipadikit ang metacards sa manila paper.
Pagsunod-sunurin ang mga ito ayon sa napanood ninyo sa slide
presentation. Ang grupong makakakuha ng tamang sagot ay
makakatanggap ng tatlong smileys sa kanilang
iskor kard.
I-click ang hugis bituin na button
Itype ang website tulad ng www.google.com sa address bar.
I-type sa Name of Bookmark ang google.com.
I-click ang Done sa ibabang bahagi ng bookmark folder.
Tingnan sa ibabang bahagi ng address bar kung nag-appear ang
google.com na iyong ini-add.
2. Pagsusuri
Iuulat ng bawat lider ng pangkat ang kinalabasan ng
kanilang pangkatang gawain. Ipadikit sa pisara ang kanilang
ginawa.
b. Nailagay kaya ninyo ang tamang hakbang sa pagbobookmark
ng website?
c. Anong website ang inilagay mo sa bookmark?
107
d. Ano sa inyong palagay ang kahalagahan ng pagbobookmark ng
website?
Ang bawat web site ay may layunin. Maaaring magbigay
ang mga ito ay makabuluhang impormasyon, makatulong sa
inyong pagkatuto at maging daan sa mabilis na komunikasyon.
Malaki ang tulong ng pag bookmarks sa mga website na
paborito mo o lagi mong ginagamit dahil dito napapabilis ang pag
access mo at di mo na kailangan na magtype pa ng mahahabang
url ng websites. Tandaan, I-click ang hugis bituin na button para
isave ang address ang website. Sa ganitong paraan madaling
mabalikan ang save na address ng websites kapag muli itong
kailanganin .
3. Paghahalaw
a. Ano-ano ang mga hakbang sa pagbobookmark ng website ang
inyong pinagsunod-sunod?
b. Makatutulong ba ang ginawa mong pagbobookmark ng website
sa iyong paggamit ng internet?
c. Paano mo maipakikita ang iyong pagpapahalaga sa mga
website na iyong idinadagdag sa bookmark?
4. Paglalapat
Pumili muli ng iba namang lider. Gamit ang mga sumusunod na
gawain sa ibaba, ibigay ang paraan ng pagbobookmark ng website.
Pangkat 1 - Tula
Pangkat 2- Rap
Pangkat 3- Drowing o pagguhit
Pangkat 4 - Awit
108
V. Pagtataya
Pagsunod-sunurin ang mga hakbang sa pabobookmark ng website.
Lagyan ng bilang 1 hanggang 5. Isulat ang inyong sagot sa patlang.
______ Itype ang website tulad ng www.google.com sa address bar.

______ I-click ang Done sa ibabang bahagi ng bookmark folder
______ Tingnan sa ibabang bahagi ng address bar kung nag-appear
ang google.com na iyong ini-add.
______ I-click ang hugis bituin na button
______I-type sa Name of Bookmark ang google.com.

Gumawa ng isang slide presentation gamit ang hakbang sa
pagbobookmark batay sa ipinakita ng guro.
109
I. Nilalaman
II. Layunin:
1. Nakapagbobookmark ng websites.

Paksa: Pagbobookmark ng Website
IV. Pamamaraan
1. Balik – aral
a.Ano-ano ang mga hakbang sa pagbobookmark ng website ang
inyong natutunan?
b.Makatutulong ba ang pagbobookmark ng website sa pangangalap
ng impormasyon sa internet?
110
c.Mahalaga bang isaalang – alang ang tamang paraan ng
pagbobookmark ng website? Bakit?
2. Pagganyak
Pangkatin ang klase sa apat. Pumili ng lider na siyang mag-uulat
sa natapos na gawain. Bawat pangkat ay bibigyan ng mga metacards
na naglalaman ng mga salitang kinakailangang ayusin upang
makabuo ng pangungusap. Ang mga salita sa ibaba ang kanilang
aayusin upang makabuo ng pangungusap.
mong Ang hugis nais bituin na button I - bookmark
Ang address Ng website Ang web page Kung I - click
a. Ano ang naramdaman ninyo habang ginagawa ang

pangkatang gawain?
b. Ano ang nabuo ninyong pangungusap?
c. Tungkol saan ang nabuo ninyong pangungusap?
d. Ginagawa ba ninyo ang nakasaad sa pangungusap?
Magpapakita ang guro ng isang kahon na naglalaman ng paper
strips na may nakasulat na hakbang sa pagbobookmark ng website.
Tatawag ng isang mag-aaral na kukuha ng isang paper strip sa loob
nito. Ipabasa at pasagutan ang tanong sa paper strips.
a. Nalalaman mo ba kung ano ang pagbobookmark ng website?
b. Masasabi mo ba kung ano-ano ang paraan ng pagbobook mark ng
website?
c. Makakakuha ka kaya ng makabuluhang impormasyon sa iba’t
ibang websites?
d. May sapat ka na bang kaalaman sa pagbobookmark ng website?
e. Mabilis mo bang nakukuha ang mga impormasyon sa internet?
111
1. Gawain
Bumuo ng apat na grupo o pangkat. Sa bawat grupo ay
pumili ng isang lider. Bawat pangkat ay gagamit ng computer. Sa
patnubay ng guro, ibookmark ang mga sumusunod na websites:
Pangkat 1- www.my.opera.com
Pangkat 2- www.msn.com
Pangkat 3- www.gmail.com
Pangkat 4- www.facebook.com
2. Pagsusuri
pangkatang gawain.
b.Anong website ang inyong inilagay sa bookmark?
c.Sinunod ba ninyo ang mga hakbang sa pagbobookmark ng
website?
d.Naidagdag ba ninyo ang website sa bookmark?
e.Mahalaga ba ang pagiging maingat at matiyaga sa
pagsasagawa nito?
f.Sa inyong palagay, ano ang magagawa ng pagkakaroon ng
kasanayan sa pagbobookmark?

Ang pag bookmark ay isang link sa mga websites at
paraan upang mapabilis ang pagbubukas o pag access sa
isang paborito o lagi mong ginagamit na websites. Paano
ganitin ang bookmarks? Kung gumagamit ng Chrome sa isang
112
computer, maaari mong palabasabin ang iyong mga bookmark
sa bar sa itaas ng bawat web page. I click ang hugis bituin na
button para isave ang address ang website. Sa ganitong
paraan madaling mabalikan ang save na address ng websites
kapag muli itong kailanganin . Maaari ka ring magdagdag, mag
alis o magbago ng ayos ng mga aytem sa bookmarks bar
anumang oras.
3. Paghahalaw
a. Ano-ano ang mga hakbang sa pagbobookmark ng website ang
inyong isinagawa?
b. Sa paanong paraan mo maipakikita ang pagpapahalaga mo sa
natutunan mong kasanayan o kaalaman?
c. Maibabahagi mo ba sa iba ang natutunan mong kasanayan?
4. Paglalapat
Gawain - Hatiin ang klase sa apat na grupo.
Pumili ng lider na mag-uulat ng kinalabasan ng pangkatang gawain.
Sa tulong ng patnubay ng guro, bisitahin ang mga sumusunod na
websites at idagdag ito sa bookmark. Tingnan sa History ng Bookmarks
kung nai-add ninyo ang mga ito.
Pangkat 1 https://www.microsoft.com
Pangkat 2 https://www.ebay.com
Pangkat 3 https://www.buzzfeed.com
Pangkat 4 https://www.twitter.com
V. Pagtataya
Basahin ang sumusunod na mga pangungusap. Isulat sa
sagutang papel ang Tama kung wasto ang isinasaad ng pangungusap
at Mali kung hindi.
113
1. Magsaliksik ng mga websites na maaaring makatulong sa pag-aaral
at i-bookmark ito.
2. Kapag i-aadd sa bookmark ang website, i-click ang hugis bituin na
button sa gilid ng search box.
3. I-click ang Done sa ibabang bahagi ng bookmark folder at i-click
naman ang Edit kung nais mong idagdag ang website na napili sa
bookmark.
4. Kapag nabuksan ang bookmark, itinatype ang website sa address
bar.
5. Tingnan sa ibabang bahagi ng address bar kung nag-appear ang
website na iyong ini-add.

Gamit ang internet, magbookmark ng website. I-bookmark ang mga
sumusunod:
1. mp3 converter
2. yahoomail.com
3. Wikipedia.com
4. youtube downloader.com
5. facebook.com
114
I. Nilalaman
II. Layunin:
1. Nakapagbobookmark ng website.

Paksa: Pagbobookmark ng Website
IV. Pamamaraan
1. Balik – aral
Magpakita ng tseklist ng mga hakbang sa pagbobookmark ng
website. Ilan sa mga ito ay hindi kabilang sa pagsasagawa nito.
Lagyan ng thumbs up icon kapag kabilang ito at thumbs
115
down icon ang pangungusap na hindi hakbang sa pagbobookmark ng
website.
Mga Hakbang sa Pagbobookmark ng Website

1. Itype ang website tulad ng www.google.com sa
address bar.
2. Tingnan sa ibabang bahagi ng address bar kung
nag-appear ang google.com na iyong ini-add
3. I-click ang Done sa ibabang bahagi ng bookmark
folder.
4. I-type sa Name of Bookmark ang google.com.
5. I-click ang hugis bilog na button para
makapagdagdag ng bookmark
2. Pagganyak
“Dugtungan Tayo”
Hatiin ang klase sa dalawang grupo o pangkat.Magpapakita
ang guro ng dalawang bola sa mga bata. Kung sino ang abutan ng
guro ng bola, ay siya ang magsasabi ng isa sa mga hakbang sa
pagbobookmark ng website. Kapag naputol ang pagsasabi ng mga
hakbang na ito, kailangang may sumagot para sa kanya sa
pamamagitan ng pagkuha ng bola at siyang magsasabi ng karugtong
na hakbang. Ang grupong makapagbibigay ng kumpletong paraan ng
pagbobookmark ng website ang siyang panalo.
a. Ano ang naramdaman ninyo habang ginagawa ang

pangkatang gawain?
b. Nabuo ba ninyo ang mga hakbang sa pagbobookmark ng
website?
a. Nalalaman mo ba kung ano ang pagbobookmark ng website?
b.Masasabi mo ba kung ano-ano ang paraan ngpagbobook-
116
mark ng website?
c.Makakakuha ka kaya ng makabuluhang impormasyon sa
iba’t-ibang websites?
d.May sapat ka na bang kaalaman sa pagbobookmark ng
website?
e.Mabilis mo bang nakukuha ang mga impormasyon sa
internet?
1. Gawain
isang lider. Bawat pangkat ay gagamit ng computer. Magsearch ng
tatlong online shops na website at i-bookmark ang mga ito
pangkatang gawain.
2. Pagsusuri
b. Ano-anong websites ang inyong nakita?
c. Sinunod ba ninyo ang mga hakbang sa pagbobookmark ng

website?
d. Naidagdag ba ninyo ang mga website sa bookmark?
e. Ano sa inyong palagay ang magagawa ng pagkakaroon ng

kasanayan sa pagbobookmark?
Ang pagkakaroon ng sapat na kaalaman at kasanayan sa

pagbobookmark ay isang madaling paraan upang madaling
makapasok sa website na nais mong puntahan o bisitahin.
Mahalagang matutunan ang tamang paraan nito nang sa
117
ganitong paraan ay madali mong mababalikan ang na-save na
address ng website.
3. Paghahalaw
a. Ano-ano ang mga hakbang na inyong isinagawa sa
pagbo-bookmark ng website?
b. Naging madali na ba sa inyo ang pagsasagawa nito?
c. Maibabahagi mo ba sa iba ang natutunan mong kasanayan?
4. Paglalapat
Pangkatang Gawain-Hatiin ang klase sa apat na grupo. Pumili
ng lider na mag-uulat ng kinalabasan ng pangkatang gawain.
Bisitahin ang mga sumusunod na websites at idagdag ito sa
bookmark. Tingnan sa History ng Bookmarks kung nai-add ninyo
ang mga ito.
Pangkat 1 https://www.amazon.com
Pangkat 2 https://www.baidu.com
Pangkat 3 https://www.facebook.com
Pangkat 4 https://www.linkedin.com
V. Pagtataya
Gumawa nang may kapareha. Gamit ang computer at internet,
magsearch ng limang websites na maaaring ilagay o idagdag sa website.
Ipakita sa guro ang natapos na gawain.
118
Iskor
Pamantaya 5 3 1
n
Pagtutulung Lahat ng Kalahati ng miyembro Lider lamang
an/ miyembro ng ng grupo ang ang nagbahagi
Partisipasy grupo ay nakibahagi at nakiisa sa sa grupo
on nakibahagi at mga gawain
nakiisa sa mga
gawain
Nilalaman/ Nagawa ang Hindi gaanong nagawa Hindi nagawa
Awtput inaasahang ang inaasahang resulta ang inaasahang
resulta ng ng pagbobookmark ng resulta
pagbobookmark website pagbobook-mark
ng website ng website
Oras na Natapos ang Natapos ang Gawain sa Lumabis sa
Ginugol gawain bago itinakdang oras itinakdang oras
ang itinakdang bago natapos
oras ang gawain
Pagsunod Nakasunod Hindi – gaanong Hindi nakasunod
sa Panuto o nang maayos sa nakasunod nang nang maayos sa
Hakbang hakbang sa maayos sa hakbang sa hakbang sa
pagbobookmark pagbobookmark ng pagbobookmark
ng website website ng website

Gamit ang internet, i-bookmark ang sumusunod na website
1. https://www.google.es.com
2. https://www.wikipedia.com
3. https://www.inquirer.com
4. https://www.ask.com
5. https://msn.com
119
BANGHAY- ARALIN SA PAGTUTURO NG EDUKASYONG
ICT / ENTREPRENEURSHIP
Lesson 22 - EPP5IE-Oe-14
I. Nilalaman
Ang pagsasaayos ng book mark ay mahalagang matutunan ng bawat
mag-aaral. Sa araling ito ay lilinangin ang kanilang kaalaman at
kasanayan sa pagsasaayos ng bookmark upang madaling mabalikan ang
nai - save na web address kapag muli itong kinailangan.
II. Layunin
1. Natutukoy ang kahalagahan ng gamit ng bookmark.
2. Naipakikita ang pagbo-bookmark nang may kawilihan.
3. Naisasaayos nang paalpabeto ang mga bookmarks.
III. Paksang aralin

Paksa: Pagsasaayos ng mga Bookmark
Sanggunian: K 12 CG EPP5IE-Oe-14, LC 3.5, pah.17
Kagamitan: PowerPoint Presentation, laptop, LCD Projector
Pagpapahalaga: Pagpapahalaga sa mga gawain
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Ano-ano ang tamang paraan ng pagbo bookmark ng isang
website?
2. Pagganyak
120
Magpakita ng isang larawan ng isang bookmarking site gamit ang laptop.
Ano ito? Alin dito ang icon ng bookmark? Paano ka

makakapasok sa site na ito?
Tumawag ng isang batang magpapakita kung paano gawin
ang pagbobook mark.
a. Ano-ano ang iyong gagawin upang maiayos ang mga bookmark
nang paalpabeto?
b. Paano ito makatutulong sa iyong pag-aaral?
Constractivism approach
1. Gawain
1.1. Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng mga pagtatanong.
a. Ano-ano ang mga proseso sa pagbo-book mark sa isang
website?
b. Paano ito ginagawa?
b.1. Gamit ang PowerPoint Presentation, ipakita sa mga
bata kung paano isaayos ang pag bo-bookmark sa
website.
b.2. Pangkatang Gawain
Pangkatin ang mga bata sa tatlo. Gamit ang
laptop, bawat pangkat ay magsasaayos ng bookmark
ayon sa nais nilang i-bookmark sa mga website.
121
2. Pagsusuri
a. Paano isinasagawa ang pagbobookmark?
b. Ano-ano ang inyong ginawa upang maisaayos ang inyong
nai- bookmark?
c. Mahalaga bang malaman o matutunan ang pagbo-
bookmark sa mga website?
d. Paano ito makakatutulong sa inyong pag-aaral?
2.2. Pagpapalalim ng kaalaman
Mga hakbang sa pagsasaayos ng bookmark
a. Sa kanang sulok ng browser toolbar, i-click ang icon na Menu
or More.
b. I-click ang Bookmarks > Bookmark Manager
c. Manatili sa bookmark na gustong i-edit.
d. I-click ang drop-down arrow sa kahuli-hulihang hanay.
e. I-click ang edit.
f. I-edit ang pangalan o ang web address ng iyong bookmark.
* Kung gustong i-alphabetize ang bookmarks sundin ang
hakbang 1 - 2 at pagkatapos i-browse ang mga folder
na naka bookmark. Sa itaas ng bookmark i - click ang
click ang Reorder by Title.
3. Paghahalaw
Ano-ano ang mga hakbang sa pagsasaayos ng bookmark?
Isa- isahin ang mga ito.
4. Paglalapat
Hatiin ang klase sa apat na grupo. Bawat grupo ay haharap sa
computer. Isasagawa ng bawat grupo ang mga hakbang sa
pagsasaayos ng bookmark. Papalakpak ng 5 at isisigaw ang
kanilang yell kung sino ang mauunang matapos.
V. Pagtataya
Pagsunud-sunudin ang mga hakbang sa pag-aayos ng bookmark.
122
Lagyan ng bilang 1-5 ang bawat patlang.
______________A. I-click ang drop-down arrow sa kahuli-hulihang hanay.
______________B. I click ang edit. I edit ang pangalan o ang address ng
iyong book mark.
______________C. Manatili sa Bookmark na gustong i edit.
______________D. I-click ang Bookmarks>Bookmark manager.
______________E. Sa kanang sulok ng Browser Toolbar i-click ang icon
na Menu or More.

Magsaliksik sa website na maaaring makatulong sa pag-aaral ng
iyong asignatura at ibookmark ang mga ito. Isaayos ang mga ito ayon
sa napag- aralan.
123
Lesson 23 - EPP5IE-Oe-14
I. Nilalaman
Ang pagsasaayos ng book mark ay mahalagang matutunan ng bawat
mag-aaral. Sa araling ito ay lilinangin ang kanilang kaalaman at
kasanayan sa pagsasaayos ng bookmark upang madaling mabalikan
ang nai- save na web address kapag muli itong kinailangan.
II. Layunin
Naisasaayos nang paalpabeto ang mga bookmarks.
III. Paksang Aralin

Paksa: Pagsasaayos ng mga Bookmark nang Paalpabeto
Sanggunian: K12 CG EPP5IE-Oe-14, LC 3.5, pah.17
Kagamitan: PowerPoint Presentation, laptop, LCD Projector, mga
gawain ng bawat pangkat, strips ng kartolina
Pagpapahalaga: Pagpapahalaga sa mga gawain
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Laro - Tumawag ng anim na lalaki at anim na babae na
syang gaganap sa ipagagawa ng guro. Unahang mapagsunud-
sunod ang mga hakbang sa pag-aayos ng bookmark. May
premyo ang unang makakapag dikit ng strip ng kartolina na
may nakasulat na hakbang sa pagbo-bookmark.
124
2. Pagganyak
Tumawag ng dalawa hanggang tatlong bata na hahawak
ng computer. Hayaang i-browse papunta sa bookmark settings
at mag- ayos ng mga nakabookmark ng site.
B. Panlinang Gawain
1. Gawain
Hatiin ang klase sa apat na pangkat. Ipabookmark ang mga
paksang gagamitin sa pag-aaral sa asignaturang nakalaan sa
bawat pangkat at ipaayos ito nang paalpabeto.
2. Pagsusuri
a. Anong naramdaman nyo habang ginagawa ninyo ang
inyong gawain?
b. Paano mag bookmark sa computer?
c. Saan pa maaaring magsagawa ng pagbo-bookmark?
d. Ano - ano ang inyong ginawa upang maisaayos ang
inyong nai- bookmark?
e. Mahalaga bang malaman o matutunan ang pagbo-
bookmark sa mga websites?
f. Paano ito makakatutulong sa inyong pag-aaral?
2.2. Pagpapalalim ng Kaalaman
Mga Hakbang sa Pagsasaayos ng Bookmark
a. Sa kanang sulok ng browser toolbar i - click ang icon na
Menu or More.
b. I-click ang Bookmarks > Bookmark Manager
c. Manatili sa bookmark na gustong i-edit.
d. I-click ang drop-down arrow sa kahuli-hulihang hanay.
e. I-click ang edit.
f. I edit ang pangalan o ang web address ng iyong bookmark.
 Kung gustong i-alphabetize ang bookmarks, sundin ang
hakbang 1-2 at pagkatapos ibrowse ang mga folder na
naka bookmark. Sa Itaas ng bookmark i -click ang
organize. Pagkatapos i-click ang Reorder by Title.
125
3. Paghahalaw
Ano-ano ang mga hakbang na dapat isagawa sa pagsa-
saayos ng bookmark?
4. Paglalapat
Laro-Pabilisan
Tatawag ng mga batang kalahok sa laro. Mag –uunahan na
makapag-ayos ng nai-bookmark na mga sites.
V. Pagtataya
Pangkatin sa apat ang mga mag - aaral. Ang bawat pangkat ay
magbo-bookmark ng mga paborito nilang sites at iayos ang mga ito.
Gamitin ang rubriks sa ibaba.
Rubriks ng Pagtataya sa Pangkatang Gawain
Iskor
Pamantayan
5 3 1
Panuntunang Sumunod sa Di-gaanong Di nakasunod
Pangkaligtasan panuntunang nakasunod sa sa
pangkaligtasan panuntunang panuntunang
sa paggawa pangkaligtasan sa pangkaligtasa
paggawa. n sa paggawa.
Pagtutulungan/ Lahat ng Kalahati ng Lider lamang
Partisipasyon miyembro ng miyembro ng grupo ang
grupo ay ang nakibahagi at nagbahagi sa
nakibahagi at nakiisa sa mga grupo
nakiisa sa mga gawain
gawain
Nilalaman/ Lahat ng Kalahati ng Lider lamang
Kaayuasan miyembro ng miyembro ng grupo ang
grupo ang ang nagbahagi ng nagbahagi ng
nakibahagi ng nilalaman at nilalaman at
nilalaman at kaayusan ng kaayusan ng
kaayusan ng gawain gawain
gawain
Kabilisan Natapos ang Natapos ang Lumabis sa
gawain bago ang gawain sa itinakdang oras
itinakdang oras itinakdang oras bago natapos
ang gawain.
126
Magsaliksik pa ng ibang website na maaaring makatulong sa pag-
aaral ng iyong asignatura at ibookmark ang mga ito. Isaayos ang mga ito
ayon sa napag-aralan.
127
Lesson 24 - EPP5IE-Of-15
I. Nilalaman
Sa pagpapakita ng isang proseso, mainam kung gagamit tayo ng
diagram.Makatutulong ito upang mas madaling maunawaan at suriin ang
mga datos at impormasyon.Sasanayin sa araling ito ang paggawa ng
diagram ng isang proseso gamit ang word processing tool.
II. Layunin
1. Naipaliliwanag ang gamit ng diagram ng isang proseso.
2. Nakagagawa ng diagram ng isang proseso gamit ang word processing
tool.
3. Nabibigyang halaga ang mga diagram para sa mas epektibong
pagsasaayos ng datos at impormasyon.
III. Paksang Aralin

Paksa: Paggawa ng Diagram ng Isang Proseso Gamit ang
Word Processing Tool.
Sanggunian: K - 12 CG EPP5IE-Of-15, LC 4.1, p.17,
https://quipperlinkschool.com
Kagamitan: Power Point Presentation, laptop, LCD Projector, mga
larawan,
Pagpapahalaga: Kahalagahan ng diagram para sa epektibong
pagsasaayos ng datos at impormasyon
IV. Pamamaraan
A.Panimulang Gawain
1.Balik-aral
Ano-ano ang mga hakbang sa pag-aayos ng mga bookmark?
128
2. Pagganyak
Sa pag-order ng pagkain sa isang fast food chain, ano ang
hakbang na inyong ginagawa? Kung guguhit tayo sa pisara ng
diagram ng pag-order ng pagkain, paano nyo ito maipakikita?
Tumawag ng dalawang bata na magsasagawa.
Kaya mo na bang gawin ang mga sumusunod nakaalaman
at kasanayan na nakatala sa ibaba? Lagyan ng tsek ang tapat ng
thumbs up kung kaya mo ng gawin at ekis ang thumbs down
kung hindi .
Kaalaman/ Kasanayan
1. Nakapagpapaliwanag ng gamit ng diagram
ng isang proseso.
2. Nakagagawa ng diagram ng isang proseso.
3. Nakasusunod sa mga hakbang sa paggawa
ng isang diagram.
4. Nagagamit ang word processor sa paggawa
ng diagram ng isang proseso.
5. Nakapagpapakita ng proseso ng isang
gawain sa pamamagitan ng diagram.
A. Panlinang Gawain
1. Gawain
1.1 Narito ang diagram ng isang proseso sa pagbili o pag-order sa
isang fast food chain.
129
Kung kanina ay iginuhit ninyo ito sa pisara, ngayon ay
susubukan nating gawin ang diagram na ito sa inyong
computer gamit ang word processing tool.
1.2. Pangkatang Gawain

Pangkatin ang klase sa apat at ipagawa ang sumusunod na
hakbang:
PAGGAWA NG FLOWCHART DIAGRAM
Subukan nating gumawa ng flowchart na nagpapakita ng
proseso kung paanong kinukuha ang order ng mamimili. Sundan
ang mga sumusunod na hakbangin upang maisagawa ito:
a. Buksan ang inyong word processor.
b. I-click ang Insert tab sa ribbon.
c. I-click ang Shapes button at piliin ang Terminator mula sa

grupo ng mga hugis ng flowchart.
d. I-drag ang mouse sa document upang maiguhit ang hugis.
Mag- right click sa hugis at piliin ang Add Text upang malagyan
ng teksto ang loob ng hugis. I-type ang salitang “START.”
130
e. Ulitin lamang ang proseso sa pagguhit ng iba pang hugis
upan magawa ang flowchart ng proseso ng pagkuha ng order
ng mamimili.
f. Maaaring palitan ang kulay ng bawat hugis sa pamamgitan
ng pagclick sa hugis at pagpili ng Shapes Style, o pagpalit ng
shape fill at outline ng hugis
2. Pagsusuri
a. Ano ang diagram?
b. Anong uri ng diagram ito?
c. Ano-ano ang mga hakbang na ginawa upang mabuo ang diagram
ng isang proseso?
d. Madali bang sundan ito?
e. Malinaw ba ang pagkakagawa ng diagram?
f. Bakit kailangan nating gumamit ng diagram sa mga proseso?
g. Mahalaga bang matutunan ang paggamit ng diagram sa
isang proseso gamit ang word processing tool? Ipaliwanag ang
sagot.

Ang diagram ay mga hugis na naglalaman ng mga
impormasyon hinggil sa isang bagay o proseso. Noong hindi pa
uso ang paggamit ng computer, ang mga diagram ay mano –
manong nililikha. Ngayong makabagong panahon, maari nang
131
gamitin ang computer upang gumawa ng diagram gamit ang
word processing tool.
Narito ang mga hakbang sa paggawa ng diagram ng isang
proseso gamit ang word processing tool.
a. Buksan ang inyong word processor.
b. I-click ang Insert tab sa ribbon
c. I-click ang Shapes button at piliin ang Terminator mula sa grupo
ng mga hugis ng flowchart.
d. I-drag ang mouse sa document upang maiguhit ang hugis.
Mag- right click sa hugis at piliin ang Add Text upang malagyan ng
teksto ang loob ng hugis. I-type ang salitang “START.”
e. Ulitin lamang ang proseso sa pagguhit ng iba pang hugis upang
magawa ang flowchart ng proseso ng pagkuha ng order mamimili.
f. Maaaring palitan ang kulay ng bawat hugis sa pamamgitan
ng pag click sa hugis at pagpili ng Shapes Style, o pagpalit ng
shape fill at outline ng hugis.
3. Paghahalaw
Ano ang gamit ng diagram? Isa-isahin ang mga hakbang sa
paggawa ng flow chart diagram na natutunan. Ano ang magandang
dulot ng paggawa ng diagram sa word processing tool? Paano ito
nakatutulong sa mga mag-aaral na tulad nyo?
4. Paglalapat
Gumawa ng diagram para maipakita ang proseso ng mga
Sumusuno gamit ang word processing tool.
Unang Pangkat - Life cycle of a butterfly
Ikalawang Pangkat - pag order ng pagkain sa kantina
Ikatlong Pangkat – paglalaba
132
V. Pagtataya
Hatiin ang klase sa apat na pangkat. Bawat pangkat ay gagawa ng
diagram ng proseso ng pag – i-enrol. Gamitin ang rubrik sa ibaba
sa pagmamarka ng inyong output.
1. Pagdating sa paaralan, dumiretso sa Registrar’s Office.
2. Humingi ng Registration Form
3. Mag fill-up ng RF.
4. Ipa tsek sa mga taong nakatalaga sa information kung walang mali
sa ginawa.
5. Pumunta sa cashier’s office para magbayad.
Iskor
Pamantayan 5 3 1
Lahat ng Kalahati ng
miyembro ng miyembro ng Lider lamang ang
Pagtutulungan/ grupo ay grupo ang nagbahagi sa
Partisipasyon nakibahagi at nakibahagi at grupo.
nakiisa sa mga nakiisa sa mga
Gawain. Gawain.
Nakagawa ng Di-gaanong wasto Di-wasto ang
Nilalaman/ diagram ng ang nagawang nagawang
Kaayuasan proseso nang diagram ng diagram ng
wasto proseso proseso
Oras na ginugol Natapos ang Natapos ang Lumabis sa
gawain bago ang gawain sa itinakdang oras
itinakdang oras itinakdang oras bago natapos ang
gawain

Mag saliksik kung ano ang proseso ng pagkuha ng NBI Clearance.
Igawa ito ng diagram gamit ang word processing tool at ipakita sa
klase bukas ang ginawa. Gagawin ito ng bawat grupo.
133
PANTAHANAN AT PANG5ABUHAYAN 5
I. Nilalaman
Sa pagpapakita ng isang proseso, mainam kung gagamit tayo ng
diagram. Makatutulong ito upang mas madaling maunawaan at suriin
ang mga datos at impormasyon. Sa araling ito, sasanayin ang mga
mag-aaral sa paggawa ng diagram ng isang proseso gamit ang word
processing tool.
II. Layunin
1. Naipaliliwanag ang gamit ng diagram ng isang proseso.
2. Nakagagawa ng diagram ng isang proseso gamit ang word processing
tool.
3. Nabibigyang halaga ang mga diagram para sa mas epektibong
pagsasaayos ng datos at impormasyon.
III. Paksang Aralin

Paksa: Paggawa ng Diagram ng Isang Proseso Gamit ang
Word Processing Tool.
Sanggunian: K -12 CG EPP5IE-Of-15, LC 4.1, p.17,
Kagamitan: Power Point Presentation, laptop, DLP, mga larawan,
Pagpapahalaga: Kahalagahan ng diagram para sa epektibong
pagsasaayos ng datos at impormasyon
134
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Anong diagram ang ginawa natin kahapon? Paano ito
ginawa? Ano ang ginamit natin sa paggawa ng diagram ng
proseso?
2. Pagganyak
Sino sa inyo ang tumutulong sa mga gawaing bahay?
Tumutulong ba kayong maglaba sa inyong nanay? Paano kayo
naglalaba? May mga proseso ba kayong sinusunod?
B. Panlinang Gawain
1. Gawain
Pangkatin ang klase sa tatlo at ipagawa ang sumusunod na
hakbang sa paggawa ng diagram ng proseso sa paglalaba gamit
ang SmartArt.
Narito ang mga hakbang sa paggawa ng isang proseso ng
paglalaba.
a. Sa toolbars na matatagpuan sa pinaka-itaas ng Word pindutin
ang Insert. Pagkatapos pindutin naman ang “SmartArt”.
135
b. Pagkatapos pindutin ang “SmartArt” lalabas ang isang dialog
box. Sa dialog box na ito, piliin ang process na matatagpuan
sa kaliwang bahagi ng kahon.
c. Maaaring pumili batay sa iyong kagustuhan upang ilahad ang

proseso ng paglalaba
d. Sa mga kahon na may nakasulat na “Text” ilalagay ang mga
hakbang o proseso ng dadaan. Maaaring isulat sa nasa
kaliwang “Text Pane” o sa mismong kahon na nasa pahina sa
pamamagitan lamang ng pag-click sa salitang Text. Kapag may
lumabas na tuwid na linya na parang “l” maaari nang simulan
ang pagsusulat.
e. Pagkatapos maisulat ang lahat ng detalye o proseso ng dapat
daanan at mapansing kulangang ang mga kahon, maaaring
madadagdagan ang mga ito sa pamamagitan ng pagpindot sa
Add Shape na makikita sa Toolbar.
136
f. Maaaring palitan ang design ng mga kahon sa pamamagitan ng
pag-click sa “SmartArt Styles”.
g. Maaari palitan ang kulay ng diagram sa pag-click ng
“ChangeColors”.
h.Gamit ang Format Toolbar/Tab,sa pamamagitan nito maaaring
magdagdag o magbago ng kulay ng text , outline at kulay ng
diagram.
2. Pagsusuri
a. Ano ang diagram?
b. Anong uri ng diagram ito?
c. Ano-ano ang mga hakbang na ginawa upang mabuo ang
diagram ng isang proseso?
d. Madali bang sundan ito?
e. Malinaw ba ang pagkakagawa ng diagram?
f. Bakit kailangan nating gumamit ng diagram sa mga proseso?
g. Mahalaga bang matutunan ang paggamit ng diagram sa
isang proseso gamit ang word procssing tool? Ipaliwanag ang
sagot.
2.2. Pagpapalalim ng Kaalaman

Ang diagram ay mga hugis na naglalaman ng mga
impormasyon hinggil sa isang bagay o proseso. Ito rin ay
tinatawag nating graph. Noong hindi pa uso ang paggamit
ng computer, ang mga diagram ay mano-manong nililikha,
ngayong makabagong panahon, maari nang gamitin ang
computer upang gumawa ng diagram gamit ang word
processing tool.
Narito ang mga hakbang sa paggagawa ng diagram ng
isang proseso gamit ang word processing tool.
a.Sa toolbars na matatagpuan sa pinaka-itaas ng Word pindutin
ang Insert. Pagkatapos pindutin naman ang “SmartArt”.
b.Pagkatapos pindutin ang “SmartArt” lalabas ang
137
isang dialog box. Sa dialog box na ito, piliin ang process na
matatagpuan sa kaliwang bahagi ng kahon.
c.Maaaring pumili batay sa iyong kagustuhan upan ilahad ang
proseso ng paglalaba.
d.Sa mga kahon na may nakasulat na “Text” ilalagay ang mga
hakbang o proseso ng dadaan. Maaaring isulat sa nasa kaliwang
“Text Pane” o sa mismong kahon na nasa pahina sa pamamagitan
lamang ng pag-click sa salitangText. Kapag may lumabas na tuwid
na linya na parang “l” maaari nang simulan ang pagsusulat.
e. Pagkatapos maisulat ang lahat ng detalye o proses ng dapat
daanan at mapansing kulang ang mga kahon, maaaring
madadagdagan ang mga ito sa pamamagitanng pagpindot sa Add
Shape na makikita sa Toolbar.
f. Maaaring palitan ang design ng mga kahon sa pamamagitan ng
pag- click sa “SmartArt Styles”.
g. Maaari ring palitan ang kulay ng diagram sa pag-click ng “Change
Colors”.
h.Gamit ang Format Toolbar/ Tab, sa pamamagitan nito maaaring
magdagdag o magbago ng kulay ng text , outline at kulay ng
diagram.
3. Paghahalaw
Ano ang gamit diagram? Isa-isahin ang mga hakbang sa
paggawa ng flow chart diagram na natutunan. Ano ang magandang
dulot ng paggawa ng diagram sa word processing tool? Paano ito
nakatutulong sa mga mag-aaral tulad nyo?
4. Paglalapat
Gumawa ng diagram para maipakita ang proseso ng paggawa ng
mga sumusunod gamit ang word processing tool.
Unang Pangkat – Pagluluto ng banana cue
Ikalawang Pangkat – Paggawa ng atsara
Ikatlong Pangkat – Paggawa ng Patillas
138
V. Pagtataya
Pangkatin ang klase sa tatlo at ipagawa ang diagram ng proseso
gamit ang SmartArt. Ibatay ang iskor sa rubrik na nasa ibaba.
Unang Pangat – Water Cycle
Ikalang Pangkat – Life cycle of a Butterfly
Ikatlong Pangkat – Life stages of a Frog
Iskor
Pamantayan 5 3 1
Lahat ng miyembro Hindi lahat ng
ng grupo ay miyembro ng grupo Lider lamang ang
Pagtutulungan/ nakibahagi at ay nakibahagi at gumawa ng
Partisipasyon nakiisa sa paggawa nakiisa sa paggawa diagram.
ng diagram. ng diagram
Nakagawa ng Di-gaanong wasto Di-wasto ang
Nilalaman/ diagram ng proseso ang nagawang nagawang
Kaayuasan nang wasto diagram ng proseso diagram ng
proseso
Oras na ginugol Natapos ang Natapos ang Hindi natapos ang
gawain sa gawain lampas ng Gawain.
itinakdang oras 5 minuto sa
itinakdang oras

Mag saliksik kung ano ang proseso ng pagboto. Igawa ito ng
diagram gamit ang word processing tool at ipakita sa klase bukas ang
ginawa. Gagawin ito ng bawat grupo.
139
I. Nilalaman
Nilalayon ng araling ito na matutunang makagamit ng mga basic
function at formula sa electronic spreadsheet upang malagom ang datos.
Ang paggamit ng electronic spreadsheet ay nakatutulong upang mapadali
at mapabilis ang pagbuo ng mga datos gamit ang mga function at formula.
Mahalagang pag-aralan ito upang makatulong sa mabilis na pagtutuos o
paggawa ng spreadsheet para sa iba pang mga bagay.
II. Layunin
1. Natutukoy ang mga basic function at formula sa electronic
spreadsheet.
2. Nakagagamit ng mga basic function at formula sa electronic
spreadsheet upang malagom ang datos.
3. Napahahalagahan ang mga basic functions at formula sa
electronic spreadsheet.
III. Paksang Aralin

Paksa: Paggamit ng mga Basic Function at Formula sa Electronic
Spreadsheet.
Sanggunian: K - 12 CG EPP5IE-Of-16, LC 4.2, pah.17,
Kagamitan: Power Point Presentation, laptop, DLP, mga larawan,
tsart ng mga larawan, sample layout of spreadsheet
Pagpapahalaga: Kahalagahan ng mga formula sa paglagom ng datos.
140
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Tumawag ng dalawang bata na mag-uulat ng kanilang takdang
aralin tungkol sa paggawa ng diagram ng proseso ng pagboto.
2. Pagganyak
Anong tawag sa productivity tool na nasa larawan?
Paano kayo Makakapasok dito? Ano ang inyong gagawin?
Tumawag ng isang batang hahawak sa computer at hayaang
magbrowse upang maipakita ang nasa larawan.
Sagutin ang mga tanong:
a. Ano ang electronic spreadsheet?
b. Ano-ano ang mga basic function at formula sa electronic
spreadsheet.
c. Nakagamit ka na ba ng mga formula sa electronic
spreadsheet?
1. Gawain
Tunghayan ang sitwasyong ito.
Oras ng rises. Pumunta si Lenny sa kantina dala ang kanyang
limampung piso ( Php50 ).
141
Narito ang kanyang mga binili:
Sandwich – Php8.00
Juice - Php5.00
Candy - Php5.00
Magkano kaya ang naipamili ni Lenny at magkano ang kanyang
sukli? Gamit ang electronic spreadsheet, ating isagawa ang
pagtutuos.(Ipakikita at ipaliliwanag ng guro ang bawat hakbang ng
pagtutuos gamit ang electronic spreadsheet sa tulong ng LCD
projector.)
2. Pagsusuri
2.1 Pagtalakay sa natapos na gawain.
a. Ano ang inyong naramdaman sa katatapos na gawain?
b. Nakuha ba ang tamang kwenta ng pinamili ni Lenny?
c. Magkano pa ang naging sukli ni Lenny?
d. Anong productivity tool an gating ginamit sa pagtutuos?
e .Ano-ano ang nilalaman nito?
f. Ano-anong basic functions at formula ang ginamit natin sa
pagtutuos?
g. Paano ito nakatutulong sa bawat isa sa atin?
h. Mahalaga bang matutunan ang mga basic function at formula
sa electronic spreadsheet?
2.2 . Pagpapalalim ng Kaalaman
Ang Microsoft ay isa sa pinakakilalang lumilikha ng
software na may electronic spreadsheet, ito ay ang Microsoft
Excel na binubuo ng maraming mga cells.
Ang paggamit ng electronic spreadsheet ay
nakatutulong upang mapadali at mapabilis ang pagbuo ng mga
datos gamit ang mga functions at formula. Mahalagang pag-
aralan ito upang makatulong sa mabilis na pagtutuos o
Maaari itong gamitin kung nais pagsama-samahin ang mga
datos na nakalap sa internet man o saan mang maaaring
pagmulan ng impormasyon. Maaari ding gamitin ang Excel sa
142
accounting o pagtutuos ng mga gastos at pera na pumasok.
Naglalaman din ito ng maraming mga formula upang makamit ang
iba pang pakinabang nito.
Spreadsheet ang tawag sa pahina sa Excel. Pagkatapos
mapindot ang “Autosum” lalabas na ang resulta. Siguraduhing
pasobrahan ang cell na ida-drag kung saan awtomatikong mailalagay
ang pinagsama-samang halaga. Ikalawa, maaaring gamitin ang mano-
manong paggawa ng formula sa isang cell.
Makikitang may equal sign(=) bago magsimula ang formula,
pagkatapos ay sinusundan ito ng parenthesis ( ). Sa loob ng
parenthesis matatagpuan ang mga cell na nais pagsama-samahin.
Maaaring ilagay ang mga cell nang mano-mano o ilagay ito sa
Pamamagitan ng pag-click sa cell na nais ilagay pagkatapos, ay
sundan ito ng plus sign +. Kung higit sa dalawa ang cells na nais
pagsamahin kailangan ilagay ang plus sign + sa pagitan ng mga cell
katulad ng ipinapakita sa larawan sa itaas. Pagkatapos ilagay ang
mga cell, pindutin lamang ang “Enter” o i - click lamang ang
mouse o cursor saan man sa spreadsheet at lalabas na ang resulta
ng pinagsamang mga numero.
Ang ganitong uri ng paraan ng pagtutuos o paggamit ng

functions at formula ay nag-iiba lamang sa gamit. Halimbawa, kung may
nais mag- subtract, gagamit lamang ng minus sign (-) sa pagitan ng
mga cell na nais pagbawasin.
Samantala, ginagamit naman ang asterisk * kapag nais i-multiply
ang dalawang numero o higit pa.
Kapag nais namang i-divide ang dalawang numero ginagamit
ang slash /.
3. Paghahalaw
Ano ang electronic spreadsheet? Ano-anong formula ang
Maaaring gamitin sa electronic spreadsheet? Paano gamitin ang mga
basic function at formula sa electronic spreadsheet?
143
4. Paglalapat
Hatiin ang klase sa limang pangkat. Bawat pangkat ay
magpapakita ng kanilang pagtutuos gamit ang electronic spreadsheet.
Sitwasyon: kuhanin ang sum ng mga pinamiling kagamitan ni Rona
sa kanyang pagpasok.
Listahan ng pinamili:
Notebooks –Php129.75 Eraser – Php35.50
Bolpens – Php36.50 Pencil case – Php87.75
Plastic cover- Php56.25 Ruler – Php27.75
Lapis – Php12.00 Sharpener – Php43.50
V. Pagtataya
A. Ipangkat ang klase sa apat.
B. Pag-aralan ang marka ni Aaron sa unang markahan. Gamitin ang
Mga basic functions at formula sa electronic spreadsheet upang
makuha ang kanyang General Average.
Marka ni Aaron sa Unang Markahan

Filipino- 85
English -84
Mathematics – 86
Science – 85
Araling Panlipunan – 89
Mapeh – 90
EPP – 89
Esp – 92
144
C. Markahan ang natapos na gawain gamit ang rubrics na ito.
Iskor
Pamantayan 5 3 1
Nailagay nang Di-gaanong wasto Di-wasto ang
Paglalagay ng wasto ang mga ang pagkakalagay pagkakalagay ng
datos datos sa tamang ng mga datos sa datos sa cell
cell cell
Nagamit nang Di-gaanong Di nagamit nang
Paggamit ng wasto ang mga nagamit nang wasto ang mga
basic functions basic functions at wasto ang mga basic functions at
at formula formula basic functions at formula.
formula
Natapos ang Natapos ang Hindi natapos ang
Oras na ginugol gawain sa gawain lampas ng gawain.
itinakdang oras 5 minuto sa
itinakdang oras
VI. Pagpapayaman ng Gawain

Alamin sa iyong magulang ang listahan ng naipamili mo ng iyong
Kagamitan sa pagpasok.Gamit ang mga basic functions at formula ng
spreadsheet, kuhanin ang total ng naipamili.
145
I. Nilalaman
Nilalayon ng araling ito na matutunang makagamit ng mga basic
function at formula sa electronic spreadsheet upang malagom ang datos.
Ang paggamit ng electronic spreadsheet ay nakatutulong upang mapadali
at mapabilis ang pagbuo ng mga datos gamit ang mga function at formula.
Mahalagang pag-aralan ito upang makatulong sa mabilis na pagtutuos o
II. Layunin
Nakagagamit ng mga basic functions at formula sa electronic
spreadsheet upang malagom ang datos.
III. Paksang Aralin
Paksa: Paggamit ng mga Basic Function at Formula sa Electronic
Spreadsheet.
Sanggunian: K -12 CG EPP5IE-Of-16, LC 4.2,
p.17,https://quipperlinkschool.com
Kagamitan: PowerPoint Presentation, laptop, DLP, mga larawan, tsart
ng mga larawan, sample layout of spreadsheet
Pagpapahalaga: Kahalagahan ng mga formula sa paglagom ng datos.
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Ano ang electronic spreadsheet? Ano-ano ang mga basic
functions at formula sa electronic spreadsheet?
2. Pagganyak
Tawagin ang batang itinalaga upang mag-ulat ng kaniyang
146
kinita noong nakaraang bakasyon sa pagtitinda ng banana cue.
1. Gawain
1.1.Naisipan ni Shirley at Fely na magbenta ng meryenda
noong nakaraang bakasyon at nais nilan malaman ang
kanilang kinita. Sa gawaing ito, gamit ang electronic
spreadsheet, tulunga natin silang gumawa ng ulat sa kinita.
Narito ang kanilang kinita:
Paggawa ng Ulat ng Kinita
Meyenda ni Shirley at Fely

Ulat ng Kinita (Income Statement)
Paninda Gastusin( Expenses) Pinagbilhan
Saging na Saba 75.00 890.00
Asukal 90.00
Stick 45.00
Sago at Gulaman 50.00
Arnibal 40.00
Itlog ng pugo 150.00
Harina 30.00
Mantika 40.00
Suka 25.00
Kabuuang Gastusin
Kabuuang Kita
1.2. Subukan naman nating gamitin ang Formula at basic Functions ng

electronic spreadsheet sa pagkwenta ng kanilang kita sa loob ng isang
linggo.
147
2. Pagsusuri
a. Ano ang napansin nyo sa ulat ng kinita nina Shirley at Fely?
b. Maayos ba ang pagkaka ulat?
c. Nagamit ba nang wasto ang mga basic functions at formula sa
electronic spreadsheet?
d. Mahalaga bang matutunan ang mga basic functions at formula
sa electronic spreadsheet?
e. Paano ito nakatutulong sa atin?

Ang Microsoft ay isa sa pinakakilala ng lumilikha ng
software na may electronic spreadsheet, ito ay ang Microsoft
Excel na binubuo ng maraming mga cells.
Ang paggamit ng electronic spreadsheet ay katutulong
upang mapadali at mapabilis ang pagbuo ng mga datos gamit
ang mga function at formula. Mahalagang pag - aralan ito
upang makatulong sa mabilis na pagtutuos o paggawa ng
spreadsheet para sa iba pang mga bagay.
Maaari itong gamitin kung nais pagsama-samahi ang mga datos
na nakalap sa internet man o saan mang maaaring pagmulan
148
ng impormasyon. Maaari ding gamitin ang Excel sa accounting o
pagtutuos ng mga gastos at pera na pumasok. Naglalaman din
ito ng maraming mga formula upang makamit ang iba pang
pakinabang nito.
Spreadsheet ang tawag sa pahina sa Excel.Pagkatapos
mapindot ang “Autosum” lalabas na ang resulta. Siguraduhing
pasobrahan ang cell na ida-drag kung saan awtomatikong mailalagay
ang pinagsama-samang halaga. Ikalawa, maaaring gamitinang mano-
manong paggawa ng formula sa isang cell.
3. Paghahalaw
Ano-anong formula ang maaaring gamitin sa electronic
spreadsheet? Paano gamitin ang mga basic functions at
formula sa electronic spreadsheet?
4. Paglalapat
Hatiin ang klase sa limang pangkat. Bawat pangkat ay
magpapakita kung paano kwentahin ang kinita ni Mr. Cuevas sa
kanyang pagtitinda sa palengke gamit ang mga basic functions at
formula sa electronic spreadsheet.
Ulat sa Isang Buwang Kita ni Mr. Cuevas
Unang Ikalawang Ikatlong Ikaapat na Kabuuang

Mga paninda
Linggo Linggo Linggo Linggo Kita
Tilapya Php1200 Php1500 Php1000 Php1590
Bangus Php1790 Php1090 Php1390 Php1250
Karneng Baboy Php3058 Php2050 Php3450 Php3295
Karneng Manok Php950 Php1150 Php1050 Php1450
Karneng baka Php2680 Php2250 Php2380 Php2280
Kabuuang Kita
149
V. Pagtataya
Gawin ng bawat pangkat.
Panuto: Basahin at analisahin ang sitwasyon. Gamitin ang mga basic
functions at formula sa electronic spreadsheet. Gamitin ang
rubric sa baba sa pagkuha ng iskor.
Si Rona ay nasa second year college na. Malaki ang

nagagstos niya sa kanyang pag-aaral. Buwan-buwan ay binibigyan
siya ng kanyang mommy ng Php2000.00. Magkano ang allowance
nya araw-araw?
Iskor
Pamantayan 5 3 1
Nailagay nang wasto Di-gaanong wasto Di-wasto ang
Paglalagay ng ang mga datos sa ang pagkakalagay ng pagkakalagay ng
datos tamang cell mga datos sa cell datos sa cell
Nagamit nang wasto Di-gaanong nagamit Di nagamit nang
Paggamit ng basic ang mga basic nang wasto ang mga wasto ang mga
functions at functions at formula basic functions at basic functions at
formula formula formula.
Natapos ang gawain Natapos ang gawain Hindi natapos ang
Oras na ginugol sa itinakdang oras lampas ng 5 minuto gawain.
sa itinakdang oras
VI. Pagpapayaman ng Gawain

Itanong sa nanay kung magkano ang kanilang kinikita at
pinagkakagastusan ng inyong pamilya sa loob ng isang buwan. Gamit
ang electronic spreadsheet, lagumin ang datos at iulat sa klase.
150
Lesson 28 - EPP5IE- og-17
I. Nilalaman :
Sa araling ito, ipapakita ang kaalaman sa pagsunod sa online

discussion forum at chat .Mahalagang maipakita sa mga bata ang
kaalaman sa pagsunod sa online discussion forum o chat upang sila
upang sila ay makipagtalastasan sa mas mabilis at komprtableng
paraan
II. Layunin:
1. Nakasusunod sa usapan sa online discussion forum at chat

2. Naiisa-isa ang mga hakbang sa pagsali sa discussion forum at chat
3. Nakasusunod sa usapan sa online discussion forum at chat sa
III. Paksang-Aralin
Paksa: Pagsunod sa usapan sa online discussion forum at

chat
Sanggunian : K to 12 CG EPP5IE- og-17, LC No.5.1 P.17,
www.google.com/search/clipart2014,
https://link.quipper.com/en/classes
Kagamitan: power point presentation , laptop, LCD projector, word
strips
Pagpapahalaga: Pakikiisa at paggalang
151
IV. Pamamaraan
1. Balik-Aral
Natanggap ni Aaron ang kanya Report Card na naglalaman ng
kanyang mga marka sa lahat ng asignatura.Nais niyang makuha
ang average ng kanyang marka. Nais niyang gawin ito sa
spreadsheet gamit ang diagram at formula. Paano niya ito
sisimulan?
Asignatura Marka
Filipino 82
English 84
Math 83
Science 81
AP 83
MAPEH 84
Eduk. Sa Pagpapakatao 85
2. Pangganyak
Pagpapakita ng larawan
Mahal kong Ruby,

Bibabati kita sa iyong malu-
walhating pagtatapos ngayon
Marso. .
Noon…liham ang ginagamit sa Ngayon…ano naman ang makabagong

pagpapaabot ng mensahe paraan sa paghahatid ng mensahe?
3. Panimulang pagtatasa
Constructivism appro
Isaayos ang mga titik ng salitang tinutukoy sa bawat
pangungusap.
a. R O M F U - isa sa mabisang pakikipagtalakayan ng
152
pangkat tungkol sa isang paksa gamit ang internet
b. S T O P E G M E S A S - paraan ng pakikipagpalitan
ng mensahe sa online forum
c. N O L I E N – ito ang malayang pakikipagtalakayan sa
pamamagitan ng paggamit ng internet
d. G N I S - N I - ang pasimulang hakbang sa pakikilahok
sa online forum
e. R E S U M A N E – ang gagamitin o sa pagregister sa
online forum website
B. Panglinang na Gawain
1. Gawain
Pangkatin ang klase sa apat. .Sagutin ang mga katanungan sa
malikhaing paraan.
Bakit dapat munang

basahin ang mga naunang Paano malalaman na may
post sa discussion forum o bagong topic na nakapost?
chat bago magpost?
Pangkat 1- Rap Pangkat 3- Tula

Pangkat 2-Awit Pangkat 4- Panayam
2. Pagsusuri
a. Ipapakitang gawa ng bawat pangkat ang kanilang kasagutan sa

loob ng 3 minuto.
b. Batay sa narinig ninyong pagrarap ng unang pangkat, bakit
dapat munang basahin ang mga naunang post?
Sa awit naman ng ikalawang pangkat ano naman ang kanilang
kasagutan sa kaparehong tanong?
Ano kaya ang maaaring mangyari kung hindi babasahin muna
ang mga naunang post ?
c. (Gawin ang kaparehong pagtalakay sa kasagutan ng pangkat 3
at 4)
153
Marapat lang na piliin ang forum group na lalahukan na
makakatulong sa iyong sariling pag-unlad ng kaisipan at
kamalayan kailangan din na magpakita ng paggalang sa pananaw
o kapasyahan ng nakararami.
Mga dapat na tandaan o ilang paalala sa pagsunod sa online
discussion forum o at chat
1.Basahin ang mga naunang post sa discussion forum o mensahe
sa chat bago magpost o mag- iwan ng mensahe.
a. Ito ay upang matiyak na hindi paulit-ulit ang mga post sa
discussion forum
b. Ito rin ay upang matiyak na bilang kasapi ng isang group
responsable at masinsin na nasusundan o naaaral ang
ilang mga post.
c. Upang maging responsable sa anumang komentong
gagawin sa loob ng thread.
2.Alamin ang mga post na hindi pa nababasa. Ang mga post na
hindi pa nababasa ay kadalasan naka-bold ang mga letra o kaya
naman ay iba ang kulay. Halimbawa sa Yahoo Groups, ang kulay
ng topic o thread na hindi pa nabubuksan ay kulay asul ngunit
pagkatapos itong mabasa ito ay nagiging kulay abo. Siguraduhing
nabuksan ang mga topic upang makasunod sa mga pinag-
uusapan sa group.
3.Sa Yahoo groups, makikita ang mga “Trending Topic” . Piliin ang
topic na nais at tingnan kung ito ay nakakuha ng maraming post
o reply. Makikita ang Trending Topic Button sa kanang bahagi ng
pahina ng Yahoo Group.
4. Sa Facebook naman, may pinapadalang notification sa iyong
account kung sakaling may mga nag-update o nagpost ng mga
bagong mensahe o topic sa iyong group na sinalihan. Kung kaya
maiging palagiang i-tsek ang iyong notification box na makikita
sa pinaka-itaas ng pahina ang may hugis mundo na icon katabi ng
icon ng mensahe.
5. Sa Facebook Chat Group, makikita naman ang mga bagong
154
mensahe sa icon na katabi ng mundo o notification. Makikita
doon kung ilang mga mensahe o post and hindi pa nakikita.
Kapag nakita na ang mensahe mawawala ang mga numero na
naka-kulay pula. Makikita rin sa chat box kung sino-sino na ang
nakakita ng post o mensahe dahil may makikitang “ Seen by”
sa ilalim ng mga mensahe. Ang mga ito ay ilan lamang sa mga
paalala sa pagsunod mga usapan sa online Forum at Chat.
Ang responsableng paglahok sa isang online discussion o chat
ay may kaakibat na obligasyon tulad ng pagsunod sa mga
pinag-uusapan para na rin sa sariling pag-unawa sa daloy
thread.
3. Paghahalaw
Sa kabuuan, ano ang mga dapat tandaan o mga paalala sa

pagsunod sa discussion forum o chat?
4. Paglalapat
Reflective approach
Nakita ni Bella na may nagpost ng bagong mensahe sa kanyang

facebook dahil pinadalhan siya ng notification . Agad niyang
binuksan ang kanyang facebook at tiningnan ang post. Binasa muna
niya ang mga nakapaloob na mensahe bago siya nagpost ng sariling
mensahe . Tama ba ang kanyang ginawa? Bakit?
V. Pagtataya
Iguhit sa unahan ng bilang ang happy face kung tama ang isinasaad
sa pangungusap at sad face kung hindi naman tama.
____1. Basahin muna ang mga naunang post sa discussion forum o
Chat bago magpost o mag-iwan ng mensahe.
____2. Maging reponsable sa anumang komentong gagawin sa
discussion group.
____3. Magpost kaagad ng mensahe kahit hindi pa tiyak ang paksang
pinag-uusapan sa napiling discussion group.
____4. Gumamit ng mga salitang kanto sa pagpopost ng mensahe.
155
____5. Ang paglahok sa chat ay may kaakibat na obligasyon tulad ng
pagsunod sa mga pinag-uusapan para na rin sa sariling pang-unawa
sa daloy ng thread.

Bisitahin ang Yahoo group. Alamin ang mga trending topics. Magtala
ng ilang post o reply mula sa mga nakakita ng topics.
156
I. Nilalaman :
Sa araling ito, ipapakita ang kaalaman sa pagsunod sa online

discussion forum at chat .Mahalagang maipakita sa mga bata ang
kaalaman sa pagsunod sa online discussion forum o chat upang sila
upang sila ay makipagtalastasan sa mas mabilis at komprtableng
paraan
II. Layunin

2. Naiisa-isa ang mga hakbang sa pagsali sa discussion forum at chat
3. Nakasusunod sa usapan sa online discussion forum at chat sa
III. Paksang-Aralin
Paksa: Pagsunod sa usapan sa online discussion forum at

chat
Sanggunian : K to 12 CG EPP5IE- og-17, LC No.5.1 P.17,
www.google.com/search/clipart2014,
https://link.quipper.com/en/classes
Kagamitan: power point presentation , laptop, LCD projector,
word strips
Pagpapahalaga: Pakikiisa at paggalang
157
IV. Pamamaraan
1. Balik-Aral
Natanggap ni Rona ang kanya Report Card na naglalaman ng
kanyang mga marka sa lahat ng asignatura.Nais niyang makuha
ang average ng kanyang marka. Nais niyang gawin ito sa
spreadsheet gamit ang diagram at formula. Paano niya ito
sisimulan?
Asignatura Marka
Filipino 82
English 84
Math 83
Science 81
AP 83
MAPEH 84
Eduk. Sa Pagpapakatao 85
2. Pangganyak
Pagpapakita ng larawan
Mahal kong Ruby,

Bibabati kita sa iyong malu-
walhating pagtatapos ngayon
Marso. .
Noon…liham ang ginagamit sa Ngayon…ano naman ang makabagong

pagpapaabot ng mensahe paraan sa paghahatid ng mensahe?
Isaayos ang mga titik ng salitang tinutukoy sa bawat

pangungusap.
a.R O M F U - isa sa mabisang pakikipagtalakayan ng

pangkat tungkol sa isang paksa gamit ang
158
internet
b. S T O P E G M E S A S - paraanpakikipagpalitan
mensahe sa online forum
c. N O L I E N – ito ang malayang pakikipagtalakayan sa
pamamagitan ng paggamit ng internet
d. G N I S - N I - ang pasimulang hakbang pakikilahok
sa online forum
e. R E S U M A N E – ang gagamitin o sa pagregister
sa online forum website
1. Gawain
Pangkatin ang klase sa apat. .Sagutin ang mga katanungan sa
malikhaing paraan.
Bakit dapat munang

basahin ang mga naunang Paano malalaman na may
post sa discussion forum o bagong topic na nakapost?
chat bago magpost?
Pangkat 1- Rap Pangkat 3- Tula

Pangkat 2-Awit Pangkat 4- Panayam
2. Pagsusuri
a. Ipapakitang gawa ng bawat pangkat ang kanilang kasagutan sa

loob ng 3 minuto.
b. Batay sa narinig ninyong pagrarap ng unang pangkat, bakit
dapa munang basahin ang mga naunang post?
Sa awit naman ng ikalawang pangkat ano naman ang kanilang
kasagutan sa kaparehong tanong? kaya ang maaaring mangyari
kung hindi babasahin muna ang mga naunang post ?
c. (Gawin ang kaparehong pagtalakay sa kasagutan ng pangkat 3
at 4)
159
Marapat lang na piliin ang forum group na lalahukan na
makakatulong sa iyong sariling pag-unlad ng kaisipan at
kamalayan, kailangan din na magpakita ng paggalang sa
pananaw o kapasyahan ng nakararami.
Mga dapat na tandaan o ilang paalala sa pagsunod sa
online discussion forum o at chat
1. Basahin ang mga naunang post sa discussion forum o
mensahe sa chat bago magpost o mag- iwan ng mensahe.
a. Ito ay upang matiyak na hindi paulit-ulit ang mga post sa
discussion forum
b. Ito rin ay upang matiyak na bilang kasapi ng isang group
responsable at masinsin na nasusundan o naaaral ang
ilang mga post.
c. Upang maging responsable sa anumang komentong
gagawin sa loob ng thread.
2. Alamin ang mga post na hindi pa nababasa. Ang mga post na
hindi pa nababasa ay kadalasan naka-bold ang mga letra o
kaya naman ay iba ang kulay. Halimbawa sa Yahoo Groups,
ang kulay ng topic o thread na hindi pa nabubuksan ay kulay
asul ngunit pagkatapos itong mabasa ito ay nagiging kulay
abo. Siguraduhing nabuksan ang mga topic upang
makasunod sa mga pinag-uusapan sa group.
3. Sa Yahoo groups, makikita ang mga “Trending Topic” .Piliin
Ang topic na nais at tingnan kung ito ay nakakuha ng
maraming post o reply. Makikita ang Trending Topic Button
sa kanang bahagi na pahina ng Yahoo Group.
4. Sa Facebook naman, may pinapadalang notification sa iyong
account kung sakaling may mga nag-update o nagpost ng
mga bagong mensahe o topic sa iyong group na sinalihan.
Kung kayamaiging palagiang i-tsek ang iyong notification box
na makikita sa pinaka-itaas ng pahina ang may hugis mundo
160
na icon katabi ng icon ng mensahe.
5. Sa Facebook Chat Group, makikita naman ang mga bagong

mensahe sa icon na katabi ng mundo o notification. Makikita
doon kung ilang mga mensahe o post and hindi pa nakikita.
Kapag nakita na ang mensahe mawawala ang mga numero na
naka-kulay pula. Makikita rin sa chat box kung sino-sino na ang
nakakita ng post o mensahe dahil may makikitang “ Seen by”
sa ilalim ng mga mensahe. Ang mga ito ay ilan lamang sa mga
paalala sa pagsunod sa mga usapan sa online Forum at Chat.
Ang responsableng paglahok sa isang online discussion o chat
ay may kaakibat na obligasyon tulad ng pagsunod sa mga
pinag-uusapan para na rin sa sarili pag-unawa sa daloy thread.
3. Paghahalaw
Sa kabuuan, ano ang mga dapat tandaan o mga paalala sa

pagsunod sa discussion forum o chat?
4. Paglalapat
Nakita ni Bella na may nagpost ng bagong mensahe sa kanyang

facebook dahil pinadalhan siya ng notification . Agad niyang
binuksan ang kanyang facebook at tiningnan ang post. Binasa muna
niya ang mga nakapaloob na mensahe bago siya nagpost ng sariling
mensahe . Tama ba ang kanyang ginawa? Bakit?
V. Pagtataya
Iguhit sa unahan ng bilang ang happy face kung tama ang isinasaad
sa pangungusap at sad face kung hindi naman tama.
____1. Basahin muna ang mga naunang post sa discussion forum o

chat bago magpost o mag-iwan ng mensahe
____2. Maging reponsable sa anumang komentong gagawin sa

discussion group.
____3. Magpost kaagad ng mensahe kahit hindi pa tiyak ang paksang
161
pinag-uusapan sa napiling discussion group.
____4. Gumamit ng mga salitang kanto sa pagpopost ng mensahe.
____5. Ang paglahok sa chat ay may kaakibat na obligasyon tulad ng
pagsunod sa mga pinag-uusapan para na rin sa sariling pang-
unawa sa daloy ng thread.
Bisitahin ang Yahoo group. Alamin ang mga trending topics. Magtala
ng ilang post o reply mula sa mga nakakita ng topics.
162
I. Nilalaman :
Sa araling ito, ay magpapakita ng kaalaman at kasanayan sa

pagsali sa online discussion forum at chat ang mga bata.
Mahalagang maipakita ng mga bata ang kaalaman at kasanayan dito
bilang aktibong pakikipagtalastasan gamit ang ICT
II. Layunin:

2. Naiisa-isa ang mga hakbang sa pagsali sa online discussion at
chat
3..Nakasasali sa usapan sa online chat sa ligtas at responsableng
pamamaraan
at
III. Paksang-Aralin
Paksa: Pagsunod sa Usapan sa Online Discussion Forum

at Chat
Sanggunian : K to 12 CG EPP5IE- og-17, LC no.5.1 P.17,
www.google.com/search/,
https://link.quipper.com/en/classes/573d10356e1ea7573200015f/cours
internet connectivity
Pagpapahalaga: Pakikiisa at maayos na pagsunod sa panuto
IV. Pamamaraan
163
1. Balik-Aral
Ano-ano ang mga dapat tandaan sa pagsunod sa usapan sa
online discussion forum at chat?
2. Pangganyak
Nalaman na natin ang mga dapat tandaan sa pagsunod sa

online discussion forum at chat. Ngayon naman ay susubukan
natin ang pagsunod sa usapan sa isang discussion forum group,
gamit ang website na www. forums.com
Ano ano ang mga hakbang sa pagbubukas ng website para

sa pagsali sa discussion forum o chat group?
1. Gawain
A. Pagpapangkat ng klase sa apat.
B. Pakikilahok sa isang online forum
1.Mag-register sa website na www.forums.com upang

makalahok sa online forum at makagawa rin ng sariling forum.
1. Sundan ang link na ito: ( link na ginawa ng guro)
164
2. I-click ang paksang: Computer Games: Epekto sa Kabataan
3. Sagutin ang katanungan para sa talakayan
2. Pagsusuri
a. Anong website ang dapat i-click upang makalahok sa online

forum ?
b. Paano mo isinagawa ang pagsa-sign up nang nabuksan mo
ang website?
c. Pagkatapos mong mag sign- up, ano ang forum na nasearch
mo? Nakasunod ba kayo sa usapan nang maayos?
d. Ano ang inyong ginagawa bago magpost ng sarili mong
mensahe ?
e.Paano mo naipahatid sa kanila ang iyong mensahe at pananaw
sa tinatalakay na paksa sa online forum?
f. Paano mo naipakita ang iyong pakikiisa sa online forum?
Sa pakikilahok sa online discussion o forum

group,mahalagang tandaan ang mga hakbang sa pakikisali sa
forum, tulad ng pagbubukas ng napiling website, pag-fill-up ng
form sa screen para sa pag-sign–in ng username at password at
pagpili ng search forum na nais lahukan. Marapat lang na piliin
ang forum group na lalahukan na makakatulong sa iyong sariling
pag-unlad ng kaisipan at kamalayan, kailangan din na magpakita
ng paggalang sa pananaw o kapasyahan ng nakararami Pag-
aralang mabuti ang nagaganap na usapan upang makapagpost
ng sariling mensahe nang wasto at naayon sa paksa.
3. Paghahalaw
a. Sa kabuuan, ano ano ang mga kasanayan sa pagsali sa discussion

forum at chat?
165
b. Ano -ano ang mga hakbang sa pagsali sa discussion forum at
chat ?
c. Paano kayo nakasusunod sa usapan nang wasto?
4. Paglalapat
Constructivist approach
Gamit ang kaparehong link na ginamit kanina, i-click ang paksang:

Kabutihang Dulot ng Filipino Sports sa Kabataan
Sagutin ang katanungan para sa talakayan.
(Titingnan ng guro kung nakasusunod ang mga bata sa usapan)
V. Pagtataya
A. Pangkatin ang mga mag-aaral, isagawa ang gawain sa online

discussion o
forum.
1. Mag-register sa website na www.forums.com
2. Fill-up ang form ng kailangang impormasyon
3. I-type ang username at email address
4. I-click ang search forum at i-type ang link na ito:
:http://grade5.eppclub2016.forums.com.
5. I-click ang paksang “EPP 5- Club: Vision at Mission
6. Sagutin ang katanungan para sa talakayan
B. Gamitin ang rubriks sa ibaba sa pagmamarka ng natapos na

gawain
166
Pamantayan Iskor
5 3 1
Pagtutulungan/ Ang lahat na Hindi lahat na Ang lider lang
Partisipasyon kasapi ay kasapi ay ang nakibahagi at
nakibahagi at nakibahagi at nakiisa sa gawain
nakiisa sa nakiisa sa
gawain gawain
Pagsunod sa Nakasunod Nakasunod Di- nakasunod sa
usapan sa online nang mahusay nang bahagya paksang pinag-
discussion sa paksang sa paksang uusapan
pinag- uusapan pinag-uusapan
Natapos ang Natapos ang Hindi natapos

Oras na ginugol gawain sa gawain lampas ang gawain
itinakdang oras sa itinakdang
oras
Kawilihan sa pagsali Lahat ng kasapi Kalahati ng Ang lider lang
sa online forum ay nagpakita ng kasapi ang ang nagpakita ng
kawilihan sa nagpakita ng kawilihan sa
online forum kawilihan sa online forum
online forum

Gamit ang dating pangkat. Ituloy ang gawaing pagsali sa online
discussion.gamit ang facebook group. Ang mga mag-aaral ay
inaasahang makakapagpost ng sariling mensahe bilang pagsunod sa
pinag-uusapan sa chat
167
I. Nilalaman :
Sa araling ito, ipapakita ang kaalaman at kasanayan sa
pagsali at pagpost ng sariling mensahe sa discussion forum at
chat .Ang kaalaman at kasanayang ito ay mabisang sandata ng
mga mag-aaral upang siya ay makapag-ugnayan sa mabilis at
komportableng paraan
II. Layunin:
1. Nakakapagpost ng sariling mensahe sa discussion forum at
chat
2. Naiisa-isa ang mga dapat tandaan sa pag-popost ng mensahe
sa online discussion forum o chat
3. Naipapakita ang kawilihan at magalang na pagpopost ng
mensahe sa usapan online discussion forum at chat
III. Paksang-aralin
Paksa: Pagpopost ng Sariling Mensahe sa Discussion Forum at
Chat
Sanggunian : K to 12 CG EPP5IE- og-18,LC-5.2 P.17, The
Amazing World of Computers ,pp.161-163,
www.yahoo.search.com/2014clipart/school children
Kagamitan: aklat, powerpoint presentation, clip art
Pagpapahalaga: Paggamit ng magalang na pananalita
168
IV. Pamamaraan
1. Balik-Aral
Ano-ano ang mga hakbang sa pagsali sa online discussion forum
at chat?
2. Pangganyak
Pag nakalog-in ka sa iyong facebook account, ano ang kalimitang
ipino-post ng iyong mga “friends”
Isulat sa unahan ng bilang ang √ kung tama ang isinasaad ng
pangungusap at X kung ito ay mali.
_____1. Sa pagbubukas ng website sa browser address, mag sign- in

muna.
_____2. Makikita na ang iyong pangalan o alyas sa chat room
pagkatapos mag-sign in.
_____3. Kapag na itype ang mga characters sa loob ng kahon,
makikita mo na ang iyong pangalan sa listahan ng
kasalukuyang naka online chat.
_____4. Makisali ka sa talakayan nila sa pamamagitan ng pgpo post
ng mensahe.
_____5. Gumamit ng ng mga salitang pang kalye sa pakikpag-
chat.
Pagpapangkat-pangkat ng mga bata at isasagawa ang activity
sa pag post ng mensahe gamit ang iba’t-ibang tampok na
website
169
Pangkat 1 at 2- Yahoo Messenger
Narito ang mga hakbang:
1. I-type ang yahoo.messenger.com sa browser’s address
2. I-press ang enter key at hintayin ang pagbubukas ng messenger web page.
3. Ita-type ang username at password
4. I click ang sign-in
5. Mula sa messenger menu, piliin ang Yahoo Chat at I clik ang join a room
6. I-type ang pangalan mo o alyas sa Enter Chat Room
7. Pumili sa mga kategorya sa bandang kaliwa at sa kanan ang room
8. Click ang buton na Go to Room
1.
Pangkat 3 at 4- Facebook
Narito ang mga hakbang:
1. I-type angfacebook.com sa browser’s address
2. I-press ang enter key at hintayin ang pagbubukas ng web page.
3. I-type ang username at password
4. I-click lamang ang icon na katabi ng hugis mundo na nasa kaliwa.
5. Lalabas ang chatbox sa ibaba ng Facebook page sa kanang bahagi.
6. Sa ibaba ng chatbox na ito may makikitang espasyo sa tabi ng
larawan na camera at smileys , doon maaaring isulat ang mensahe na

ipapadala sa mga miyembro ng chat group.
Samantala kung nais magdagdag ng kasapi sa chat room na ito i-
click lamang ang icon ng dalawang tao na may "plus" sign.
7. Pagtapos i-click ang icon na iyon, may lalabas na isang maliit na box
sa ilalim ng pangalan at ng mga icon.
Sa loob ng box na ito maaaring i-type ang pangalan ng mga nais
maging kasapi ng group chat. Pag napili na ang lahat ng nais maging
miyembro pindutin ang “ DONE”. Lahat ng post o mensahe na inilagay sa chat box
na ito
2.ay
Pagsusuri
makikita ng lahat ng kasapi ng chat group
170
a. Anong website ang ginamit ng una at pangalawang pangkat?
b. Paano isinagawa ang mga hakbang sa pagbubukas na
nakalaang website sa bawat pangkat?
c. Nararapat ba tayong gumamit ng mga magagalang na
pananalita sa pakikipagpalitan ng mensahe sa chat room?
Bakit?
d. Magkaroon din ng parehong talakayan tungkol sa ginamit ng
pangkat 3 at Pangkat 4.
Mga Hakbang upang Magpost ng Sariling Mensahe sa Forum at Chat:
Unahin nating talakayin ang pinakamadaling bahagi, ang pagpost ng

mensahe sa Chat. Marahil ay alam na natin ang ilang mga tampok na
website na nagbibigay ng kakayahan sa lahat na magpadala ng mensahe sa
pamamagitan ng chat tulad ng Facebook, Skype, ICQ, Google Hangouts at
iba. Halos lahat ng kabataan alam kung paano gamitin ang Facebook. Kung
paano magpost ng mga larawan at status. Ngunit ngayon, aralin natin ang
partikular na kakayahan ng Facebook na makipagkomunika sa iba gamit ang
chat.Kung nais na magpadala ng mensahe.
1. I-click lamang ang icon na katabi ng hugis mundo na nasa kaliwa.
2. Pagkatapos pindutin ang icon na iyon, may lalabas na chatbox sa ibaba ng

Facebook page sa kanang bahagi. Sa ibaba ng chatbox na ito may
makikitang espasyo sa tabi ng larawan na camera at smileys , doon
maaaring isulat ang mensahe na ipapadala sa mga miyembro ng chat group.
3. Samantala kung nais magdagdag ng kasapi sa chat room na ito i-click

lamang ang icon ng dalawang tao na may "plus" sign.
4. Pagtapos i-click ang icon na iyon, may lalabas na isang maliit na box sa
ilalim ng pangalan at ng mga icon.
171
5. Sa loob ng box na ito maaaring i-type ang pangalan ng mga nais maging
kasapi ng group chat. Pag napili na ang lahat ng nais maging miyembro
pindutin ang “ DONE”. Lahat ng post o mensahe na inilagay sa chat box na
ito ay makikita ng lahat ng kasapi ng chat group. Sa kabilang banda, kung
nais magpost ng mensahe sa loob ng isang Facebook Group, simple
lamang ang hakbang. Pindutin lamang ang pangalan ng group na nais
sulatan ng post. Ang mga Group na sinalihan sa Facebook ay makikita sa
kaliwang bahagi kapag ang ito ay nasa Home Page. Pagkatapos i-click
ang group, dadalhin ka nito sa bagong pahina.
6. Sa box na may nakasulat na “Write something” doon i-type ang mensahe

na nais i-post para sa group. Pagkatapos ay i-click ang salitang “Post” na
nakakulay asul sa kanang bahagi sa ibaba ng “Write Something” box.
7. Hindi naman nalalayo ang gamit at gana ng pag-post sa Yahoo Groups.

Sa ilalim ng “ Conversations” makikita ang “Topics” at “ Messages”. At ang
“New Topic” button sa bandang kanan katabi ng “Actions” ay maaaring iclick
kung nais lumikha ng bagong thread o topic sa group.
8. Kung nais namang magpost ng mensahe sa loob ng isang thread o topic

sa group maaaring pindutin ang “ Reply” na nasa kanang bahagi.
9. Maaari rin namang mag-post o magreply gamit ang reply box na makikita
sa pinakaibaba ng topic o ng thread.
10. Ito ay ilan lamang sa paraan upang magpost ng sariling mensahe sa

isang discussion forum at chat room. Gayunpaman, hindi dapat kalimutan
ang tamang pag-uugali sa paggamit ng internet o pagsali sa isang online
forum.
3. Paghahalaw
a. Ano – ano ang mga hakbang na isinagawa upang makapagpost

ng sariling mensahe sa discussion forum o chat group?
b. Matamang nasundan ba ang bawat hakbang?
172
c. Sa pagpopost ng mensahe sa discussion forum o chat group ,may
tono ba ng paggalang?
4. Paglalapat (Inquiry Based Approach)
Gamit ang inyong yahoo messenger, magpost ng sariling
mensahe ukol sa paksang ito: Bullying: Ang di-magandang dulot
nito sa bata.
V. Pagtataya
A. Gamit ang inyong computer sundan ang link na ito:
http://www4.smartchatbox.com/shoutboxes/preview/785483215
Paksa: Ang Paborito kong TV Program
Mag sign-in at makilahok sa chatbox
Gamitin ang rubriks sa ibaba sa pagmamarka ng natapos na
gawain
Pamantayan Iskor
5 3 1
Pagtutulungan/ Ang lahat ng Kalahati lang Ang lider lang
Partisipasyon kasapi ay ng kasapi sa ang nakibahagi at
nakibahagi at pangkat ang nakiisa sa gawain
nakiisa sa nakibahagi at
gawain nakiisa sa
gawain
Pagpost ng Nakasunod Nakasunod Di- nakasunod sa
mensahe sa nang mahusay nang bahagya paksang pinag-
group chat sa paksang sa paksang uusapan
pinag- uusapan pinag-uusapan

oras
Kawilihan at Lahat ng kasapi Hindi lahat ng Ang lider lang
paggamit ng ay nagpakita ng kasapi ay ang nagpakita ng
magalang na kawilihan at nagpakita ng kawilihan at
pananalita sa gumamit ng kawilihan at gumamit ng
pagpost ng magalang na gumamit ng magalang na
mensahe sa pananalita sa magalang na pananalita sa
online chat online chat pananalita sa online chat
sa online chat
173
Gamit ang Facebook Group, magpost ng sariling mensahe at
tingnan ang mga naging reply o comment sa iyong mensahe. I-
screenshot ang naging usapan at ipakita sa klase.
174
I. Nilalaman :
Tatalakayin sa araling ito ang kaalaman sa pagbuo ng sariling
discussion group. Mahalaga na matuto ang mga bata sa pagbuo ng
discussion group upang makapagpalitan ng impormasyon hinggil sa
maraming bagay
II. Layunin:
1. Nakabubuo ng sariling discussion group

2. Naiisa-isa ang mga hakbang sa pagbuo ng sariling discussion
group
3. Nakagagawa ng sariling discussion group nang may kawilihan
III. Paksang-Aralin
Paksa: Pagbubuo ng Sariling Discussion Group

Sanggunian: K to 12 CG EPP5IE- og-17-5.3 P.17,
http//:link.quipper.com.ph www.google.com./clipart2015
Kagamitan: power point presentation , laptop, LCD projector, word
strips
Pagpapahalaga: Pakikiisa at kooperasyon
IV. Pamamaraan
1. Balik-Aral
Ibigay ang mga hakbang sa pagpopost ng mensahe sa
discussion forum at chat group
175
2. Pangganyak
Sa mga larawang nakapost ibigay ang mga katangian ng isang
pangkat na nagkakaisa. Piliin sa loob ng kahon ang mga akmang
salita.
*Pakikisama * Pagkakaisa * Pagkukusa

*Walang Pakiaalam * Nagsasarili
* Kooperasyon *Paggalang Sa Pasya Ng Iba
Paano kayo gagawa o bubuo ng sariling discussion group ?

Pagkatin ang klase sa tatlo. Bawat pangkat ay bubuo ng
sariling discussion group sa pamamagitan ng pagsasagawa ng
sumusunod na hakbang.
a. Pumunta sa Google page. Hanapin ang itsurang tiles sa
gawing kanan sa itaas ng pahina.
b. Pindutin ito at hanapin ang group. Kung hindi agad makita ang
group, pindutin ang “Higit Pa” para makita ang iba pang
pagpipilian. Lalabas ang iba’t ibang produkto ng Google.
Hanapin ang Social, sa ilalim nito makikita ang Group.
c. Pindutin ang Group. Hanapin ang “Lumikha ng Pangkat” at
pindutin ito.
d. Mag-log-in sa Gmail.
e. Sagutan ang mga hinihingi upang makabuo ng Pangkat.
176
f.Sagutan ang Group Name, Group email-address at deskripsyon ng
pangkat.
g. Sagutan ang iba pang kinakailangan tulad ng wika na gagamitin
sa pangkat.
h. Pumili ng uri ng group na nais likhain. Kung nais na bumuo ng
sariling discussion group o discussion thread, maiging piliin ang
Web forum.
i. Piliin ang setting ng pangkat. Pipili sa dalawa: Kung nais na mga
miyembro lamang ang makakita at makapag-post o ‘di kaya ang
pampubliko.
j. Pindutin ang Create sa itaas.
k. Isulat ang verification code.
l. Maaari nang mag-imbita ng mga miyembro ng pangkat.
Pagkatapos mag-imbita ng mga miyembro ay maaari nang mag
post ng paksa na nais pag-usapan.
2. Pagsusuri
a. Ano ang tinatawag na impormal na pagtitipon online ng

indibidwal?
b. Anong website ang napili upang makapagbuo ng
discussion group?
c. Ano ang iki-click para sa pagbuo ng sariling discussion
group?
d. Ano-anong impormasyon ang hinihing sa pagbubuo ng
discussion group?
e. Ano-ano ang mga hakbang na isinagawa sa pagbuo ng
ng discussion group?
f. Ano ang dapat pahalagahan sa pagbuo ng sarling
discussion group upang maging kawili-wili sa mga nis na
bumuo ng sariling group?
177
Narito ang ilang paraan sa paggawa ng discussion group sa
Internet.
Gamit ang Facebook
Sa facebook, nagtatagpo-tagpo ang mga magkakakilala at

hindi magkakakilala o kaya’y mga tao mula sa iba’t ibang lugar at
iba’t ibang bansa. Bukod sa pakikipagkaibigan, mahusay kung
mapapakinabangan natin ang facebook at iba pang social
networking sitesupang bumuo ng komunidad na nag-uusap tungkol
sa isang makabuluhang bagay. Narito ang paraan upang
makagawa ng group sa facebook na magagamit upang
makapagtalakayan.
a. Sa gawing kaliwa ng facebook, hanapin ang create group.

Mula doon, sagutan ang mga hinihingi tulad ng pangalan
ng group.
b. Ilagay rin kung sino ang mga miyembro ng group na binuo.
c. Pumili ng naaayong privacy setting. Ang mga pagpipilian sa

privacy setting ay public,closed at secret.
d. Pagkatapos bumuo ng discussion group, maaari nang mag-

post sa group ng pag-uusapang paksa o di kaya ay isang
tanong na magsisimula ng diskusyon.
3. Paghahalaw
a. Sa kabuuan, ano ang discussion group ?

b. Ano -ano ang mga hakbang sa pagbuo nito?
4. Paglalapat
Gamit ang facebook account bumuo ng bagong discussion

group na sinusunod ang mga hakbang sa pagbuo ng sariling
178
discussion group. Bigyan ng pagkakataon ang mga bata na
maisagawa ang mga hakbang upang mabilis nilang matandaan ang
mga nabanggit sa aralin.
V. Pagtataya
A. Gamit ang inyong facebook account, bumuo ng bagong discussion
group batay sa sumusunod na pamantayan:
1. May sampung miyembro
2. Ang pangalan ng grupo ay halaw sa pangalan ng mga
miyembro
3. “Public “ ang privacy setting
4. Magpost ng isang paksa
B. Rubriks ng Pagtataya sa Pangkatang Gawain
Pamantayan Iskor
5 3 1
Pakikiisa Lahat ng May 1-2 May 3 o higit
myembro ay miyembro na pang miyembro
aktibong hindi nakikiisa ang hindi
nakikiisa sa gawain nakikiisa sa
gawain
Mekaniks Nakasunod ang Nasunod ang Isa lamang ang
lahat ng tatlong pamantayang
pamantayan pamantayan nasunod
Oras na ginugol
gawain sa gawain lampas ang gawain
oras

Hanapin ang kaklaseng may kaparehong buwan ng
kapanganakan. Bumuo kayo ng discussion group gamit ang facebook.
PREPARED BY
179
I. Nilalaman :
Sa araling ito ay maipapakita ang kaalaman at kasanayan sa

pagsali sa discussion forum at chat sa pamamagitan ng
pagpapasimula ng bagong discussion thread.
II. Layunin:
1. Nakakapagsimula ng bagong discussion thread

2. Naiisa-isa ang mga hakbang sa pagsisimula ng bagong
discussion thread
3. Napapahalagahan ang pagpapasimula ng discussion thread
III. Paksang-Aralin
Paksa: Pagsisimula ng Bagong Discussion Thread

Sanggunian : K to 12 CG EPP5IE- og-17- LC 5.3 P.17
http//:link.quipper.com.ph
https://www.google.com.ph/search?q=clipart+sample+people
http://www.niu.edu/blackboard/students/discuss.shtml
www.forums.com at www.vyew.com
cartolina strips. Envelope, larawan
Pagpapahalaga: Pakikiisa at pagtutulungan
IV. Pamamaraan
1. Balik-Aral
180
May ipapamahagi akong envelope na naglalaman ng mga strips.
Sa bawat strips ay nakasulat ang bawat hakbang ng pagbuo ng
discussion group. Ang unang grupo na makapag-aayos ng strips
ayon sa wastong pagkakasunod-sunod ang tatanghaling panalo.
2. Pagganyak
Ipalista ang mga larawan. Pag-aralang mabuti ang mga

larawan at magbigay ng paksa na pwedeng pag-usapan.
A B
Ano-ano ang mga dapat isaalang-alang sa pagpasisimula ng

discussion thread ?
Pangkatin ang mga bata, gawin ang sumusunod na hakbang sa
pagsisimula ng discussion thread:
a. Pumunta sa forum website na iyong ginawa kanina sa

www.forums.com.
b. Magsign-in gamit ang inyong username at password.
c. Sa forum website na iyong ginawa ay i-click ang Start New
Topic
181
d. I-type ang subject at ang mensaheng nais mong ipahatid sa
pamamagitan ng iyong forum topic.
e. I-click ang Submit Post
2. Pagsusuri
a. Ano ang tinatawag na discussion thread?

b. Ano-ano ang mga hakbang sa pagsisimula ng discussion
thread ?
c. Nasundan ba nang maayos ang mga hakbang ?
d. Nagawa ba ng discussion thread sa forum na napili?
e. Dapat bang kaaya-ayang paksa ang pasisimulan? Bakit?
f. Ano-ano pang mga application ang pwede ninyong gamitin
upang makapagsimula ng bagong discussion thread?

Ang discussion thread ay maihahalintulad sa isang discussion
board kung saan maaaring mag-post ng iba’t-bang paksa na
nagnanais ng kasagutan o opinyon mula sa iba.
Karaniwang mga paksa na may kinalaman sa pagresolba ng
mga problema o mga pamamaraan sa paggawa ng isang bagay
ang makikita sa isang discussion forum. Karaniwan ding nakalaan
ang isang discussion forum para sa mga paksang halos
magkakapareho ang layunin.
3. Paghahalaw
a. Ano ang discussion thread ?

b. Ano-ano ang mga hakbang sa pagpapasimula ng bagong discussion
thread?
4. Paglalapat (Inquiry- Based Approach)
Gamit ang yahoo messenger, muling buksan ang discussion group na

ginawa kahapon at magpasimulang gumawa ng bagong discussion
thread. Magpalitan ng kuro-kuro mula sa bagong discussion thread na
sinimulan.
182
V. Pagtataya
A. Gamit ang inyong discussion group sa facebook na ginawa ninyo
kahapon, magpasimula ng bagong discussion thread. Magpalitan
ng kuro-kuro batay sa paksang pinasimulan.
B. Gamitin ang rubriks upang bigyan ng iskor ang natapos na gawain
Pamantayan Iskor
5 3 1
Pagtutulungan/ Ang lahat ng May 2 o 3 na Higit sa tatlo na
Partisipasyon kasapi ay kasapi ang di kasapi ang di
nakibahagi at nakabahagi at nakibahagi at
nakiisa sa nakiisa sa nakiisa sa
gawain Gawain Gawain
Pagsisimula ng Nakapagsimula Nakapagsimula Walang
bagong ng bagong ng bagong napasimulan na
discussion discussion discussion bagong
threadat thread at thread, walang discussion thread
pagpapalitan ng nakipagpalitan palitan ng kuro-
kuro-kuro ng kuro-kuro kuro ang
naganap

oras

Maghanap ng isang discussion forum sa facebook group na
pamilyar sa inyo at mag log-in, subukang mag create ng discussion
thread at itala ang mga palitan ng mga kuro kuro ng mga kasapi sa
discussion group.
183
Lesson 34 - EPP5IE-0j-20
I. Nilalaman
pamamahagi ng media file gamit ang isang file sharing website. Kailangang
mahusay na mapag-aralan ang mga gabay na ito upang maging kapaki-
pakinabang sa lahat ang pamamahagi ng media file.
II. Layunin
1. Naiisa-isa ang mga paraan ng pamamahagi ng media file gamit ang isang
file sharing website (wikisend)
2. Nakapamamahagi ng media file gamit ang isang file sharing website
(wikisend)
3. Nakapagpapakita ng kasiglahan sa pamamahagi ng media file
III. Paksang Aralin

Paksa: Nakapamamahagi ng media file gamit ang isang file sharing website
Sanggunian: K 12 CG EPP5IE-0j-20, LC #5.4, p.17, http://wikisend.com
Kagamitan: laptop, powerpoint presentation, DLP, manila paper,
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
Ano-ano ang mga ligtas at responsableng pamamaraan ng
pamamahagi ng mga dokumento at media file?
184
2. Pagganyak (Inquiry Based Approach)
Bumuo ng anim (6) na pangkat. Pumila ang bawat pangkat
nang paharap sa pisara. Magbibigay ang guro ng mensahe na
nakasulat sa papel. Ipasa ito sa pamamagitan ng pagbibigay ng
mensahe sa kaklaseng kasunod sa pila hanggang sa makarating sa
dulo. Sasabihin sa guro ng huling miyembro sa pila ang mensahe.
Sagutin ang mga sumusunod na tanong:
a. Ano ang naramdaman ninyo sa gawain?
b. Ano ang napansin ninyo sa mensaheng nabanggit ng mag-

aaral na nasa dulong pila?
c. Pareho ba ang mensaheng sinabi ng nasa huling pila at
mensaheng nakasulat sa papel?
d. Ano ang nais iparating sa atin ng katatapos na gawain?
a.Paano kayo nagse-share ng media file gamit ang isang file

sharing website?
b.Ano-ano ang halimbawa ng mga file sharing website?
Ipangkat ang klase sa tatlo. Ang bawat pangkat ay magsasagawa
ng mga gawain na nakasaad sa matatanggap nilang activity card sa
pamamagitan ng pagsunod sa mga hakbang na ito.
a. Sundan ang link na ito: http://wikisend.com/
b. Mag-sign up sa Wikisend.com. I-fill up ang sign up form.
c. I-click ang Choose File, upang mapili ang media file na nais I-upload.
d. I-click ang upload button.
e. Pagkatapos mai-upload ay maaari nang ibahagi ang link upang ma-
download ito ng iba. Sa loob ng tatlong minuto, ipakikitang-gawa ng
bawat grupo ang kanilang awtput .
185
Pangkat I - Magbabahagi ng isang larawan (Inquiry Based
Approach)
Pangkat II - Magbabahagi ng Video (Reflective Approach)
Pangkat III – Magbabahagi ng awitin (Constructivism Approach)
2. Pagsusuri
b. Ano-anong medie file ang inyong ibinahagi?
c. Ano ang file sharing website na inyong gina
d. Anong link ang dapat sundan para makapag sign up sa
wikesend?
e. Kapag nakapasok ka na sa website ng Wikisend, ano ang
unang dapat gawin na ito ay humihingi ang iyong ilang personal
data?
f. Nagawa nyo ba ito ng madali at maingat?
Ang media file ay ang mga file na tumutukoy sa mga larawan,
audio, at video. Maraming pinaggagamitan ang mga ito. Minsan
ginagamit ito sa advertisement, ginagamit sa pagpapalaganap ng
isang impormasyon na may kinalaman sa negosyo. Madalas
ginagamit din ito para sa edukasyon, sining at mga personal na
186
dahilan. Paraan na dapat sundin para makapamahagi ng media file
gamit ang pamamaraan na dapat sundin.
1. Sundan ang link na ito: http://wikisend.com/
2. Mag-sign up sa Wikisend.com. I-fill up ang sign up form.

3. I-click ang Choose File, upang mapili ang media file na nais na
iupload.
4. I-click ang upload button.
5. Pagkatapos mai-upload ay maaari nang ibahagi ang link upang ma-
download ito ng iba.
3. Paghahalaw
Nakapamahagi ba kayo ng media files gamit ang file sharing
website na wikisend?
Isa-isahin nyo nga ang mga hakbang upang magamit ang wikisend
para makapamahagi ng media files?
4. Paglalapat
Hahatiin ang klase sa tatlong pangkat. Pumasok muli sa wikisend at
subukang ipamahagi ang file na nakatala gamit ang hakbang sa
pamamahagi ng media file.
Pangkat I - Larawan ng paaralan (Inquiry Based Approach)
Pangkat II - Awit ni Lea Salonga ( Collaborative Approach)
Pangkat II - Video ng sayaw (Reflective Approach)
V. Pagtataya
Ipamahagi ang alinman sa mga sumusunod na media file gamit ang

file sharing website na wikisend.
a. Larawan ng mga batang naglalaro
b. Lupang Hinirang
c. Video ng Milo Champ Moves
187
Gamitin ang rubriks sa pamamahagi ng natapos na pangkatang gawain.
Iskor
Pamantayan 5 3 1
Pagtutulungan/ Ang lahat ng kasapi sa Kalahati lang ng Ang lider lang ang
partisipasyon pangkat ay nakibahagi kasapi sa pangkat nakibahagi
at nakiisa sa gawain ang nakibahagi at
nakiisa sa gawain
Pagsunod sa Nakasunod nang Hindi gaanong Hindi nakasunod

paraan ng maayos sa paraan ng nakasunod nang nang maayos sa
pamamahagi pamamahagi ng media maayos sa paraan paraan ng
ng media file file ng pamamahagi ng pamamahagi ng
media file media file
Oras na Natapos ang gawain Natapos ang Hindi natapos ang

ginugol sa itinakdang oras gawain lampas sa gawain
itinakdang oras
Maingat at Naging maingat at Hindi gaanong Hindi naging

responsableng responsable sa naging maingat at maingat at
paraan ng pamamahagi responsable sa responsable sa
pamamahagi pamamahagi pamamahagi

Hahatiin ang klase sa dalawang grupo at sila ang magpapadalahan ng
inyong makakalap na datos na may kaugnayan sa ating pinag-aralan at
ipadadala gamit ang wikisend.
Pangkat – Mag search tungkol sa www.dropbox.com
Pangkat II – Mag search ng iba pang website bukod sa wikisend na
magagamit para sa mabilis na komunikasyon.
188
I. Nilalaman

pamamahagi ng media file gamit ang isang file sharing website. Kailangang
mahusay na mapag-aralan ang mga gabay na ito upang maging kapaki-
pakinabang sa lahat ang pamamahagi ng media file.
II. Layunin
1. Naiisa-isa ang mga paraan ng pamamahagi ng media file gamit ang isang
file sharing website (dropbox)
2. Nakapamamahagi ng media file gamit ang isang file sharing website
(dropbox)
3. Nakapagpapakita ng kasiglahan sa pamamahagi ng media file
III.Paksang Aralin
Paksa:Nakapamamahagi ng media file gamit ang isang file sharing website
Sanggunian: K 12 CG EPP5IE-0j-20, LC #5.4, p.17, https://link.quipper.com.,
www.dropbox.com.
Kagamitan: laptop, powerpoint presentation, DLP, manila paper,
envelope,
activity card
189
IV. Pamamaraan
A. Panimulang Gawain (Collaborative Approach)
1. Balik-aral
Isa,,,Dalawa,,,Tatlo,,,Buuin Mo Ako!
A S W I K I S E N D R
W C A S A D P O D F H
E U H E F S A S D W Q
B L S O O I U X Z D S
S A I T O I L W Q Y I
I D E E W S Q R F B G
T S M F E A E R G T N
E F H F I G W F H I U
G A I K R C J I I F P
J A D B D B H G K L E
M E D I A F I L E R E
Itanong ang sumusunod:

1. Ano-anong mga salita ang inyong nahanap?
2. Ano ang kahulugan ng mga ito?
2. Pagganyak
Kapag naririnig ninyo ang salitang dropbox, ano ang
pumapasok sa inyong isipan? Sino sa inyo ang makaguguhit ng
dropbox? Kahapon ng nagshare tayo ng media file ginamit natin ang
wikisend, ngayon naman ay susubukan nating mamahagi ng media file
gamit ang dropbox.
190
Paano kayo nagse-share ng media file gamit ang isang file
sharing website? Ano-ano ang halimbawa ng mga file sharing website?
1. Gawain
Ipangkat ang klase sa tatlo. Ang bawat pangkat ay magsasagawa
ng mga gawain na nakasaad sa matatanggap nilang activity card
sa pamamagitan ng pagsunod sa mga hakbang na ito.
Pangkat I - Magbabahagi ng isang larawan (Inquiry Based)
Pangkat II - Magbabahagi ng video (Reflective Approach)
Pangkat III – Magbabahagi ng awitin (Constructivism Approach)
Panuto: Isagawa ang sumusunod

1. Mag-sign up sa dropbox. Pumunta sa www.dropbox.com(Tingnan ang larawan A
na nasa ibaba)
2. Matapos mag-sign up . Ito ay makikita. (Tingnan ang larawan B na nasa ibaba)
sa larawan Pindutin ang Share a folder.
3. Papipiliin ka kung Create and share a new folder o Share an existing folder. Sa
ganitong kaso na ito, piliin natin ang una. Pindutin ang Next.
4. Isulat ang nais na pangalan ng new shared folder. Sa new shared folder ilalagay
ang media file na nais ipamahagi. Pindutin ang Next.
5. Makikita ang dalawang text fields. Ang unang text field ay paglalagyan ng email-
address ng taong nais padalhan ng folder. Ang ikalawa ay mensahe sa nais
padalhan ng file (opsyonal ito). Pagkatapos, sagutan ang text field. Pindutin ang
Share Folder.
6. Makikita na ang folder na ginawa mo. Pindutin ito.
7. Narito ang makikita kapag binuksan ang folder. Oras na para i-upload ang file na
nais ipamahagi. Pindutin ang upload.
8. Piliin ang files na nais i-upload.
9. Pagkatapos piliin ang file. Maaari pang magdagdag ng media file na nais I
pamahagi. Pindutin ang Done. Naipamahagi mo na ang media file na nais
ipamahagi.
191
2. Pagsusuri
b. Ano anong media file ang inyong ibinahagi?
c. Ano ang file sharing website na inyong ginamit?

d. Anong link ang dapat sundan para makapag sign up sa dropbox?
e. Matapos mag sign up ano ang inyong nakita.
Ang media file ay ang mga file na tumutukoy sa mga larawan,
audio, at video. Maraming pinaggagamitan ang mga ito. Minsan
ginagamit ito sa advertisement, at sa pagpapalaganap ng isang
impormasyon na may kinalaman sa negosyo. Madalas ding ginagamit
ito para sa edukasyon, sining at mga personal na dahilan.
Isa pang file sharing website na maaaring gamitin ay ang
dropbox. Ang Dropbox ay isang file sharing website na nag-iimbak
ng files online. Lahat ng larawan, dokumento, audio, video at iba pang
uri ng file na in-upload dito ay maaaring ma-access kahit na anong
gadget ang gamit. Kapag nag-sign up sa dropbox, binibigyan ang
sinumang user ng dalawang gigabyte na maaaring magamit upang
pag-imbakan ng mga files.
3. Paghahalaw
Ano-ano ang mga hakbang sa pamamahagi ng media files gamit
ang dropbox?
4. Paglalapat
Hatiin ang klase sa tatlong pangkat. (Collaborative Approach)
Pumasok muli sa dopbox at subukang ipamahagi ang file na nakatala
gamit ang hakbang sa pamamahagi ng media file.
Pangkat I - Larawan ng mga naging Pangulo
Pangkat II - Makabayang Awitin
192
Pangkat II - Video ng Sinaunang Sayaw
V. Pagtataya
file sharing website na dropbox.
a. Larawan ng mga magagandang tanawin sa Pilipinas
b. Sinaunang Awitin
c. Video ng larong badminton
Gamitin ang rubriks upang markahan ang natapos na pangkatang gawain.
Iskor
Pamantayan 5 3 1
Pagtutulungan/ Ang lahat ng Hindi lahat ay Ang lider lang

partisipasyon kasapi ay nakibahagi at ang gumawa
nakibahagi at nakiisa sa gawain
nakiisa sa gawain
Pagsunod sa Nakasunod nang Hindi gaanong Hindi nakasunod

paraan ng maayos nakasunod nang
pamamahagi ng maayos
media file
Oras na ginugol Natapos ang Natapos ang Hindi natapos

gawain sa gawain lampas sa ang gawain
itinakdang oras itinakdang oras
Maingat at Naging maingat Hindi gaanong Hindi naging

responsableng at responsable sa naging maingat at maingat at

Mangalap ng media file tulad ng larawan o video at ibahagi ito sa
kaklase gamit ang www.dropbox.com
193
BANGHAY- ARALIN SA PAGTUTURO NG
Lesson 36 - EPP5IE-Oi-20
I. Nilalaman
Ang media file ay tumutukoy sa mga larawan, video at audio na
maraming pinaggagamitan tulad ng advertisement at sa pagpapalaganap
ng impormasyon na may kinalaman sa negosyo. Minsan ginagamit din ito
para sa edukasyon, sining at sa personal na dahilan. Sa araling ito ay
mapapaunlad ang kasanayan at kaalaman sa pamamahagi ng media file
gamit ang isang file sharing website o sa discussion forum.
II. Layunin
1. Natutukoy ang mga paraan sa pamamahagi ng media file.
2. Nakapamamahagi ng media file gamit ang isang file sharing website o
sa discussion forum.
3. Naipakikita ang kawilihan sa pamamahagi ng media file gamit ang
isang file sharing website o sa discussion forum.
III.Paksang Aralin
Paksa: Pagbabahagi ng Media File Gamit ang isang File Sharing
Website o sa Discussion Forum
Sanggunian: K -12 CG EPP5IE-Oi-20, LC 5.4, p.17,
www.facebook.com, www.google.com.ph
Kagamitan: PowerPoint Presentation, laptop, DLP, mga larawan, tsart
ng mga larawan
Pagpapahalaga: Pagpapakita ng kawilihan sa pamamahagi ng media file.
194
IV. Pamamaraan
1. Balik-aral
a.Ano ang file sharing websites na ginamit natin kahapon?
b.Paano namamahagi ng file gamit ang dropbox?
2. Pagganyak
Magpakita ng larawan ng logo ng mga website na maaaring
pagbahaginan ng media file. Alamin ang pangalan ng bawat isa.
1. Gawain (Constructivism Approach)
Pangkatin ang klase sa tatlong pangkat. Hayaang mamahagi
ang bawat pangkat ng media file gamit ang sumusunod na
aplikasyon:
Pangkat I - Facebook
Pangkat II - Messenger
Pangkat III - www.forum.com
195
2. Pagsusuri
a. Anong mga aplikasyon ang ginamit sa pagbabahagi ng files?
b. Ano-anong hakbang ang sinunod natin para makapagbahagi
ng media files?
c. Nasiyahan ba kayo sa ating ginawa?
d. Mahalaga bang matutunan ang pagbabahagi ng ng mga files
gamit ang mga discussion forum?
Ang media file ay ang mga file na tumutukoy sa mga

larawan, audio, at video. Maraming pinaggagamitan ang mga ito
tulad ng advertisement, ginagamit sa pagpapalaganap ng isang
impormasyon na may kinalaman sa negosyo. Madalas ginagamit
din ito para sa edukasyon, sining at mga personal na dahilan.
Bukod sa mga file sharing websites ay maaari ding gamitin ang mga
discussion forum para makapagbahagi ng media files.)
3. Paghahalaw
Bukod sa mga file sharing websites, paano pa natin maiibahagi ang
mga media files? Ano-ano ang mga alituntuning dapat sundin?
4. Paglalapat (Collaborative Approach)

Ang klase ay hahatiin sa tatlong pangkat. Pumasok muli sa iba’t
ibang discussion forum at subukang ipamahagi ang file na nakatala
gamit ang hakbang sa pamamahagi ng media file.
Pangkat I - Magagandang Tanawin sa Bansa

Pangkat II - Makabayang Awitin
Pangkat III - Life Cycle of a Butterfly Video
Pangkat IV - Larawan ng mga gawain sa paaralan
V. Pagtataya
196
iba’t ibang discussion forum.
a. Video Presentation ng Lupang Hinirang
b. Mga larawan ng Sinaunang Tao
c. Video clip ng larong Volleyball
Gamitin ang rubriks upang markahan ang natapos na pangkatang gawain.
Iskor
Pamantayan 5 3 1
Pagtutulungan/ Ang lahat ng Hindi lahat ay Ang lider lang
partisipasyon kasapi ay nakibahagi at ang gumawa
nakibahagi at nakiisa sa gawain
nakiisa sa gawain
Pagsunod sa Hindi gaanong
paraan ng Nakasunod nang nakasunod nang Hindi
pamamahagi ng maayos maayos nakasunod
media file
Oras na ginugol Natapos ang Natapos ang Hindi natapos
gawain sa gawain lampas sa ang gawain
itinakdang oras itinakdang oras
Maingat at Naging maingat Hindi gaanong Hindi naging
responsableng at responsable sa naging maingat at maingat at

Mangalap ng mga video o larawan na may kaugnayan sa
inyong aralin sa Science at ipamahagi ito gamit ang discussion forum.
197
Lesson 37 -EPP5IE- oj-21
I. Nilalaman
Sa araling ito ay tatalakayin ang gamit word ng processing tool sa

paggawa ng flyer, brochure, banner o poster na may kasamang
nalagom na datos at diagram, table, tsart, photo o drawing. Malaman
ng bata ang kaaalaman at kasanayan sa paggamit nito
II. Layunin
1. Nagagamit ng word processing tools sa paggawa ng flyer,

brochure,
banner o poster na may kasamang nalagom na datos at diagram,
table, tsart, photo o drawing
2. Natutukoy ang word processing tools na ginagamit sa paggawa ng
flyer, brochure, banner o poster na may kasamang nalagom na
datos at diagram, table, tsart, photo o drawing
3. Napapahalagahan ang paggamit ng word processing tools sa
pagawa ng knowledge products
III. Paksang-Aralin
Paksa: Paggamit ng mga Word Processing Tool

Sanggunian: K to 12 CG EPP5IE- oj-21- LC 6.1 P.17
http//:link.quipper.com.ph
https://www.google.com.ph/search?q=clipart+sample+people
http://www.niu.edu/blackboard/students/discuss.shtml
Kagamitan: power point presentation , laptop, LCD/DLP projector,
198
envelope, activity card, box, cartolina strips, mga
larawan
Pagpapahalaga: Pakikiisa sa gawain ng pangkat
IV. Pamamaraan
1. Balik-Aral (Collaborative Approach)
Pangkatin ang klase sa dalawa. Sagutin ang tanong: Paano
namamahagi ng media files gamit ang sumusunod na file sharing
website?
Pangkat I –wikisend
Pangkat II - dropbox
2. Pagganyak
Ano – ano ang masasabi nyo sa brochure na nasa larawan?

Ano sa palagay ninyo ang ginamit na productivity tool para
199
mabuo ito? Ano-anong word processing tools kaya ang ginamit
dito? Nais nyo bang makagawa ng tulad nito?
Ibigay ang gamit ng mga sumusunod:
a. d.
b. e.
c.
1. Gawain (Constructivism Approach)
Pangkatin ang klase sa apat. Bibigyan ang bawat ng
pangkat ng envelope na naglalaman ng mga basic features ng
word processing tools. Gamit ang computer, hayaang tuklasin ng
mga bata ang gamit ng mga tool na ito. Bigyan ang bawat
pangkat ng tatlong minuto sa pag-uulat ng kanilang awtput.
200
2. Pagsusuri
a.Anong word processing tool ang nakuha ng unang

pangkat?
b.Saang bahagi ng screen ng MS Word Program ito
makikita?
c.Kailan ito ginagamit?
d.Mahalaga bang magamit ito sa pagagawa ng mga flyer,
brochure, banner at poster?
e.Bakit? (Gawin ang kaparehong pagtatanong sa iba pang
larawan.)
Ang mga word processing tools na tinataglay ng MS
Word Program ay matatagpuan sa bandang itaaas ng screen
na naglalaman ng mga function menu sa pagbubuo ng
dokumento o files, ang insert menu ay ginagamit sa
pagsisingit ng mga graph, pictures, mga ibat-ibang uri ng mga
hugis o disenyong nais sa paggagawa flyer, brochure, banner
o poster.
3. Paghahalaw
Ano-ano ang mga word processing tools na pwedeng gamitin

sa pagsasagawa ng mga ng flyer, brochure, banner o poster na
may kasamang nalagom na datos at diagram, table, tsart, photo o
drawing?
201
4 . Paglalapat
Ipalaro ang “Magic Basket”
Mekaniks ng laro: Ipapangkat sa tatlo ang klase. Maghahanda
ang guro ng isang kahon na kung san ay may nakalagay na paper
strips na nagtataglay ng word processing tools. Sa paraang relay
ay sasabihin ng miyembro ng pangkat ang gamit ng tool na
mabubunot. Ang pangkat na may pinakamaraming masasabing
tamang sagot ang tatanghaling panalo.
V. Pagtataya
Panuto: Basahing mabuti ang pangungusap. Kung tama ang isinasaad
nito ay isulat ang Tama, kung mali, guhitan ang maling salita at isulat sa
patlang ang tamang sagot.
______ 1. Ang MS Word ay ginagamit sa pagsasaayos ng mga datos
at paggawa ng mga grap.
______ 2. Word Tool ang tawag sa mga basic feature ng Word
Program.
______ 3. Create a new document ang function menu ang ginagamit
kung magsisingit ng table o grap.
______ 4. Insert Menu ang pipindutin sa pagsisingit ng anumang nais
na hugis o picture na nais isama sa dokumentong ginagawa.
______ 5. Ang paggamit ng insert Word Art ay tumutukoy sa pagpili
ng akmang titik sa banner o flyer na gagawin sa isang
dokumento.

Gamit ang MS Word Processing tools, subukang gumawa ng
isang dokumento na gagamitin ang mga function menu tulad ng Insert
shapes, pictures and draw table at grap.
202
Lesson 38 - EPP5IE- oj-21
I. Nilalaman :
Sa araling ito, magkakaroon ng kasanayan at kaalaman sa

paggamit ng word processing tool sa paggawa ng flyer, brochure,
table, tsart, photo o drawing ang mga bata
II. Layunin:
1. Nagagamit ang word processing tools sa paggawa ng mga flyer,

brochure, banner o poster na may kasamang nalagom na datos at
diagram, table, tsart, photo o drawing
2. Naiisa-isa ang mga hakbang sa paggawa ng flyer, brochure,
table, tsart, photo o drawing gamit ang word processing tools
3 .Nakagagawa ng knowledge products na nalikha gamit ang word
processing tools nang may kawilihan
III. Paksang-Aralin
Paksa: Paggamit ng word processing tools sa paggawa ng mga flyer,

brochure, banner o poster na may kasamang nalagom na
datos at diagram, table, tsart, photo o drawing
Sanggunian : K to 12 CG EPP5IE- oj-21- LC 6.1 P.17

Kagamitan: power point presentation , laptop, LCU/DLP
projector,larawan,video presentation on making
a flyers/brochures/banners or poster in MSWord
203
Pagpapahalaga: Kawilihan sa paggawa
IV. Pamamaraan
1.Balik-Aral
a.Ano-ano ang mga word processing tools na napag-aralan natin
kahapon? Kailan ito ginagamit?
2. Pagganyak
Ano-ano ang nasa larawan? Nais nyo bang gumawa nito?

Ngayon ay susubukan nating gumawa ng flyer, brochure, poster
o banner gamit ang word processing tools.
204
Ano-ano ang mga hakbang sa pagagawa ng mga
brochure, flyer, poster at banner gamit ang word processing
tools?
B.Panglinang na Gawain
1.Gawain (Constructivism Approach)

Para mas makilala ang karinderya nina Citi at Emmy, nais nilang
magpagawa ng patalastas tungkol sa kanilang karinderya .
Tulungan natin silang gumawa ng poster. Gamit ang MS Word,
idisenyo ang poster na may mga larawan ng paninda at presyo ng
mga ito at iba pang tamposksa kanilang tindahan. Upang
magawa ang Ad Poster, sundan ang mga sumusunod na
hakbangin:
1. Pag-isipang mabuti ang magiging disenyo ng iyong poster.
Maaari mo itong i-plano muna gamit ang papel at lapis.
2. Kung nangangailangan ng mga larawan ay tiyaking nakahanda
na ang mga ito. Hangga’t maaari ay kumuha o gumuhit ng
sariling mga larawan. Kung talagang kailangang i-download
ang isang clip art o photo na natagpuan sa Internet,
siguraduhin lamang na nakapagpaalam sa may-ari nito
bago gamitin.
3. Buksan ang ginagamit mong desktop publishing tool sa iyong
computer.
4. Piliin ang size para sa gagawing advertisement poster.
5. Magbubukas ang document window at maaari mo nang
simulan ang paglikha ng iyong advertisement poster.
6. Maaaring gumamit ng mga hugis, ClipArt, borders at WordArt
upang mas lalong mapaganda pa ang poster.
7. Magsama rin ng mga aktuwal na larawan ng produkto o
serbisyo upang lubos na mahikayat ang mga mamimili.
8. I-save ang ginawang knowledge product at i-print ito sa papel
upang aktuwal na magamit sa negosyo.
205
2. Pagsusuri

a. Saan maaring simulan ang paglikha ng iyong
advertisement paper?
b. Ano-ano ang maaaring gamitin para mapaganda pa ang
mga poster?
c. Paano mahihikayat ang mga mamimili?
d. Ano ang dapat gawin upang aktwal na magamit sa negosyo
ang mga ginawa?
Ang mga word processing tools na tinataglay ng MS

Word Program ay matatagpuan sa bandang itaaas ng screen na
naglalaman ng mga function menu sa pagbubuo ng dokumento o
files. Ang insert menu ay ginagamit sa pagsisingit ng mga graph,
pictures, mga ibat-ibang uri ng mga hugis o disenyong nais sa
paggagawa flyer, brochure, banner o poster.
3. Paghahalaw
Ano-ano ang mga word procesing tools na pwedeng gamitin

sa pagsasagawa ng mga ng flyer, brochure, banner o poster ?
4. Paglalapat
Ano ang kabutihang dulot na kaalaman sa paggawa ng mga
knowledge products gamit ang word processing tools?
V. Pagtataya
Magkakaroon ng patimpalak ang paaralan sa sayaw. Gamit ang word
processing tools, gumawa ng flyer na ipamimigay sa mga mag-aaral
upang malaman nila ang mga mekaniks sa pagsali. Gamitin ang rubriks
para bigyan ng iskor ang ginawang flyer.
206
Iskor
Pamantayan 4 3 2 1
Excellent Very Good Good Developin
g
Pagtutulunga Nagpakita ng
n/ pagtutulungan
Partisipasyon ang pangkat
Batay sa
Nilalaman hinihinging
impormasyon
Kaakit- akit na
Disenyo basahin ang
flyer
Nagawa ang
Oras na
flyer sa takdang
Ginugol
oras
A. Pagpapayamang Gawain
Gamit ang word processing tools, subukang gumawa ng isang
poster tungkol sa ginaganap na feeding program sa paaralan.
207
BANGHAY-ARAL`IN SA PAGTUTURO NG
Lesson 39 - EPP5IE- oj-21
I. Nilalaman :
Sa araling ito, magkakaroon ng kasanayan at kaalaman sa

paggamit ng desktop publishing tool sa paggawa ng flyer, brochure,
table, tsart, photo o drawing ang mga bata.
II. Layunin:
1.Nagagamit ang desktop publishing tool sa paggawa ng mga flyer,

brochure, banner o poster na may kasamang nalagom na datos at
diagram, table, tsart, photo o drawing
2.Naiisa-isa ang mga hakbang sa paggawa ng flyer, brochure,
table, tsart, photo o drawing gamit ang desktop publishing tools
3.Nakagagawa ng knowledge products na nalikha gamit ang desktop
publishing tools nang may kawilihan
III. Paksang-Aralin
Paksa: Paggamit ng desktop publishing tool sa paggawa ng mga

flyer, brochure, banner o poster na may kasamang nalagom na datos
a diagram, table, tsart, photo o drawing
Sanggunian : K to 12 CG EPP5IE- oj-21- LC 6.1 P.17
Kagamitan: power point presentation, laptop, LCD /DLP

projector,video presentation on making
flyers/brochures/banners/poster in Desktop
208
publishing/MSPublisher
Pagpapahalaga: Kaalaman at kasanayan
IV. Pamamaraan
A.Panimulang Gawain
1.Balik-Aral
Ano-ano ang mga word processing tools na ginamit natin sa
pagagawa ng mga knowledge products?
2. Pangganyak
Pagpapakita sa mga bata ng mga brochures, flyers, posters

at banners. Ngayon ay susubukan naman nating gumawa ng
mga knowledge products na ito gamit ang desktop publishing
tools.
B. Panimulang Pagtatasa
Ano-ano ang mga hakbang sa pagagawa ng mga brochure,
flyer, poster at banner gamit ang desktop publishing tools?
C.Panlinang na Gawain
1.Gawain (Constructivism Approach)
Para lalong bumenta sina Fely at Shirley sa kanilang

munting tindahan ng mga meryenda ay tulungan naman natin
silang magdisensyo ng kanilang Advertisment Poster. Gamit ang
MS Publisher, idisenyo ang poster na may mga larawan ng
paninda at presyo ng mga ito. Upang magawa ang Ad Poster,
Sundan ang mga sumusunod na hakbangin:
209
1. Pag-isipang mabuti ang magiging disenyo ng iyong poster.
Maaari mo itong i-plano muna gamit ang papel at lapis.
2. Kung nangangailangan ng mga larawan ay tiyaking
nakahanda na ang mga ito. Hangga’t maaari ay kumuha o
gumuhit ng sariling mga larawan. Kung talagang kailangang i-
download ang isang clip art o photo na natagpuan sa Internet,
siguraduhin lamang na nakapagpaalam sa may-ari nito bago
gamitin.
3. Buksan ang ginagamit mong desktop publishing tool sa
iyong computer.
4. Piliin ang Banner size para sa gagawing advertisement poster.
Mula sa grupo ng mga Blank Sizes ay piliin ang ANSI C na may
sukat na 17x22” at i-click ang Create button.
5. Magbubukas ang document window at maaari mo nang simulan
ang paglikha ng iyong advertisement poster.
6. Maaaring gumamit ng mga hugis, ClipArt, borders at WordArt
upang mas lalong mapaganda pa ang poster.
7. Magsama rin ng mga aktuwal na larawan ng produkto
serbisyo upang lubos na mahikayat ang mga mamimili.
8. I-save ang ginawang knowledge product at i-print ito sa papel
upang aktuwal na magamit sa negosyo.
2. Pagsusuri
a.Ano-ano ang unang hakbang sa paggawa ng mga brochure,
flyers, posters at banners?
b.Ano ang dapat tandaan sa paggamit ng mga larawan?
c.Kailan mo maaring simulan ang palikha ng iyong advertisement
paper?
d.Bakit mahalagang i-save ang ginawang knowledge product?
Ipaliwanag.
210
Ang mga features ng desktop publishing tools na
tinataglay ng MS Publisher ay matatagpuan sa bandang
itaaas ng screen naglalaman ng mga function menu tulad
ng file, edit, view, insert, format tools, table, format, arrange
at view. Ang desktop publishing tools ay dinesenyo para sa
page layout at mga disenyo bawat pahina na may
karagdagang bentahe sa pagdadagdag ng mga
pagpapalawak at pagpapaganda ng mga design assistance
and automation. Ang Desktop publishing tools ay may mga
gamit din para makalikha ng maayos, kaaya-ayang feature
sa paggawa ng flyer, brochure, banner o poster na may
kasamang nalagom na datos at diagram, table, tsart, photo o
drawings.
3. Paghahalaw
Ano-ano ang mga desktop publishing tools na pwedeng gamitin
sa pagsasagawa ng mga ng flyer, brochure, banner o poster ?
4. Paglalapat
Ano ang kabutihang dulot ng kaalaman sa paggawa ng mga
knowledge products gamit ang desktop publishing tools?
V. Pagtataya
Magkakaroon ng patimpalak ang paaralan sa pag-awit. Gamit

ang desktop publishing tools, gumawa ng flyer na ipamimigay sa
mga mag-aaral upang malaman nila ang mga mekaniks sa
pagsali. Gamitin ang rubriks para bigyan ng iskor ang ginawang flyer.
211
Iskor
Pamantayan 4 3 2 1
Excellent Very Good Good Developing
Pagtutulunga Nagpakita ng
n/ pagtutulungan
Partisipasyon ang pangkat
Batay sa
Nilalaman hinihinging
impormasyon
Kaakit- akit na
Disenyo basahin ang
flyer
Nagawa ang
Oras na
flyer sa takdang
Ginugol
oras
Gamit ang desktop publishing tools, gumawa ng isang poster

tungkol sa kabubukas lang na lomihan sa inyong lugar.
212
Lesson 40 - EPP5IE – 0j
I. Nilalaman
Sa araling ito, tatalakayin ang paggamit ng mga basic features ng slide
presentation tool sa pagbuo ng anunsiyo na may kasamang teksto, diagram,
table, tsart, photo o drawing.
II. Layunin:
1. Nagagamit ang mga basic features ng slide presentation tool sa pagbuo ng
anunsiyo na may kasamang teksto, diagram, table, tsart, photo o drawing.
2. Natutukoy ang mga paraan ng paggamit ng slide presentation tool sa
pagbuo ng anunsiyo na may kasamang teksto, diagram, table, tsart, photo
o drawing.
3. Napahahalagahan ang gamit ng basic features ng slide presentation tool
sa pagbuo ng anunsiyo na may kasamang teksto, diagram, table, tsart,
photo o drawing.

Paksa: Paggamit ng mga basic features ng slide presentation tool sa
pagbuo ng anunsiyo na may kasamang teksto, diagram, table,
tsart, photo o drawing
Sanggunian : K12 CG EPP5IE – 0j – 22, LC # 6. 2, pahina
https://www.google.com.ph/#q=Basic+features+ng+slide
+ presentation+tool
Kagamitan: powerpoint presentation, computer, internet, manila
paper, cartolina, LCD/DLP projector, speakers, sample
layout of powerpoint presentation
213
IV. Pamamaraan
1. Balik – aral
Ano-ano ang word processing tool o desktop publishing tool na
ginagamit sa paggawa ng flyer, brochure, banner o poster na may
kasmang nalagom na datos at diagram, table at iba pa?
2. Pagganyak
“WORD HUNT”–Hanapin sa puzzle ang mga sumusunod na salita sa
ibaba. Bilugan ang salitang iyong makikita.
H S H K O U L B D
A O T H E M E S E
C G M L W A S C S
F D T E X T X Z I
Y R S D K M C Q G
A N I M A T I O N
F O R M A T V R I
L A Y O U T A U K
home layout design text

themes format animation
1. Nakita ba ninyo lahat ang salita?

2. Pamilyar ba kayo sa mga salitang ito?
3. Sino sa inyo ang may kaalaman na sa paggamit ng
powerpoint?
Magbibigay ang guro sa bata ng metacards na may nakadikit
na print out ng isang slide sa powerpoint at bakanteng metacards.
Ipabasa ang mga sumusunod na pangungugusap na makikita sa
slide presentation ng guro.Ipataas sa kanila ang metacards na may
214
print out kapag ang binasa sa presentation ay alam na ninyo at
bakanteng metacards naman ang itataas kapag hindi pa.
a. May kasanayan na sa paggamit ng powerpoint
presentation.
b. Nalalaman ang gamit ng mga basic features ng slide
presentation tools sa pagbuo ng anunsiyo
c. Nakabubuo ng powerpoint presentation gamit ang slide
presentation tools.
d. Nalalaman ang kahalagahan ng pagkakaroon ng kaalaman
sa paggamit ng basic features ng slide presentation tool.
1. Gawain (Reflective Approach)
Hatiin sa tatlong grupo ang mga bata at pumili ng lider.
Magpapakita ang guro ng slide presentation ng mga basic features ng
slide presentation tool sa pagbuo ng mga anunsiyo na may
kasamang teksto, diagram, table at iba pa.Pagkatapos ng
presentation bigyan ng larawan ang mga bata ng mga slide tools at
ipasulat sa manila paper ang gamit nito. Ang grupong makakakuha
ng tamang sagot ay magiging huling grupo na mag-uulat sa susunod
nating pangkatang gawain.
2. Pagsusuri
pangkatang gawain. Ipadikit sa pisara ang kanilang ginawa.

b. Ano-ano ang slide presentation tools ang napa-assign sa
inyong pangkat?
c. Ano sa inyong palagay ang kahalagahan ng pagkakaroon ng
kaalaman sa paggamit ng mga slide presentation tools na ito?
215
Ang pagkakaroon ng kaalaman sa paggamit ng mga slide

presentation tool sa pagbuo ng anunsiyo na may kasamang
teksto, diagram, table, tsart, photo o drawing ay mahalaga
upang makabuo tayo ng magandang presentation. Mahalagang
matutunan ng mga mag –aaral ang gamit ng mga tools na
makikita sa Home, Insert, Design, Transition, Animation, Slide
Show, Review, View at Format. Bawat isa ay mahalaga upang
makabuo ng isang maayos at makabuluhang slide presentation
at printout material gaya ng anunsyo. Maisasagawa lamang ang
mga ito kung pagtutuunan ng pansin ang tamang paggamit sa
mga ito.
3. Paghahalaw
a. Ano-ano ang mga slide presentation tools sa pagbuo ng
anunsiyo na may kasamang teksto, diagram, table at iba pa??
b. Makatutulong ba ang mga ito sa pagbuo ng isang maayos at
magandang anunsiyo?
c. Paano mo maipakikita ang iyong pagpapahalaga sa paggamit
ng mga slide presentation tools na ito?
4. Paglalapat (Reflective o Collaborative Approach)

Pumili muli ng iba namang lider. Gamitin ang mga sumusunod na
features o tools sa paggawa ng slide presentation na naka-assign
sa inyong pangkat.
Pangkat 1 - Talk Show
Pangkat 2 - Balita o News Report
Pangkat 3 - Tula
Pangkat 4 - Awit
216
V. Pagtataya
Basahing mabuti ang mga sumusunod na pangungusap. Tukuyin ang
basic feature ng slide presentation tool sa bawat bilang. Piliin ang titik ng
tamang sagot.
1. Ginagamit ang feature na ito sa paglalagay ng text box.
A. Home B. Page Layout C. Format D. Insert
2. Kung nais nating baguhin ang Theme o Background ng slide, saan
mo ito makikita?
A. Design B. Animation C. Transition D. Page Layout
3. Ipinakita ni Ella sa kaniyang guro ang anunsyo na kaniyang ginawa
sa powerpoint.Ngunit nais nitong papalitan ang ginamit na letra .
Ano ang pipindutin mong tool para magawa ito?
A. Font B. Shape Fill C. Paragraph D. Drawing
4. Pinalalagyan ng iyong guro ng outline color ang border ng anunsiyo
na iyong ginawa upang makatawag-pansin sa mga maaaring
makakita nito, ano ang gagamitin mo upang magawa ito?
A. DESIGN-Format Background B. INSERT-Word Art
C. FORMAT-Shape Outline D. INSERT-Shapes
5. Ang mga sumusunod ay halimbawa ng kahalagahan ng
pagkakaroon ng kaalaman sa paggamit ng mga basic features ng
slide presentation tool maliban sa isa. Alin sa mga sumusunod ang
tinutukoy dito?
A. Nagkakaroon ng kasanayan sa paggawa ng slides sa mabilis
na paraan.
B. Nagkakaroon ng tiwala sa sarili na lahat ay magagawa dahil
sa mabilis kang matuto kaysa iba.
C. Nakabubuo ng slides o printout na maaaring pakinabangan.
D. Nakagagawa ng mga slides at printouts nang may kasanayan
at sapat na kaalaman

Isulat sa kwaderno ang gamit ng mga sumusunod na tools tulad ng
Home, Insert, Design, View at Format sa paggawa ng slide presentation.

217
Lesson 41 - EPP5IE – 0j – 22
I. Nilalaman
Sa araling ito, tatalakayin ang paggamit ng mga basic features ng slide
presentation tool sa pagbuo ng anunsiyo na may kasamang teksto, diagram,
table, tsart, photo o drawing.
II. Layunin:
1. Nagagamit ang mga basic features ng slide presentation tool sa pagbuo ng
anunsiyo na may kasamang teksto, diagram, table, tsart, photo o drawing.
2. Natutukoy ang mga paraan ng paggamit ng slide presentation tool sa
pagbuo ng anunsiyo na may kasamang teksto, diagram, table, tsart, photo
o drawing.
3. Napahahalagahan ang gamit ng basic features ng slide presentation tool
sa pagbuo ng anunsiyo na may kasamang teksto, diagram, table, tsart,
photo o drawing.

Paksa: Paggamit ng mga basic features ng slide presentation tool
sa pagbuo ng anunsiyo na may kasamang teksto, diagram,
table, tsart, photo o drawing
Sanggunian: K12 CG EPP5IE – 0j – 22, LC # 6. 2, pahina 17
https://www.google.com.ph/#q=Basic+features+ng+slide+pr
esentation+tool
https://www.google.com.ph/search.images+ng+announcem
ents+ng+tuy+batangas
cartolina, LCD/DLP projector, speakers
218
IV. Pamamaraan
1. Balik – aral
a.Ano-ano ang mga slide presentation tools sa pagbuo ng
anunsiyo na may kasamang teksto, diagram, table at iba pa?
b.Makatutulong ba ang mga ito sa pagbuo ng isang maayos at
magandang anunsiyo??
c. Paano mo maipakikita ang iyong pagpapahalaga sa paggamit
ng mga slide presentation tools na ito?
2. Pagganyak
Pagpapakita ng guro ng larawan ng isang anunsiyo.
a. Tungkol saan ang mga larawang ito?

b. Sa inyong palagay, kaya ba ninyong gumawa ?
c. Alam ba ninyo ang gamit ng mga slide presentation tools sa
powerpoint?
Itanong ang sumusunod sa mga bata.
1. May kasanayan na ba kayo sa paggamit ng powerpoint
presentation?
2. Nalalaman ba ninyo ang gamit ng mga basic features ng slide
presentation tools sa pagbuo ng anunsiyo?
3. Nakabubuo na ba kayo ng powerpoint presentation gamit ang
slide presentation tools?
219
4. Nalalaman ba ninyo ang kahalagahan ng pagkakaroon ng
kaalaman sa paggamit ng basic features ng slide
presentation tool?
1. Gawain
Hatiin sa tatlong grupo ang mga bata at pumili ng lider.
Magpapakita ang guro ng slide presentation ng mga basic features
ng slide presentation tool sa pagbuo ng mga anunsiyo na may
kasamang teksto, diagram, table at iba pa. Pagkatapos sa kanyang
patnubay at gabay, ibigay ang sumusunod na mga panuto na
kanilang susundin upang makagawa ng isang anunsiyo. Iuulat ng
bawat lider ng pangkat ang kinalabasan ng kanilang pangkatang
gawain. Ipadikit sa pisara ang kanilang ginawa.
2. Pagsusuri
a. Ano ang iyong naramdaman matapos ng gawain?

b. Naging madali ba ang paggagawa ng anunsyo sa
powerpoint?
c. Ano-anong mga tools ang iyong ginamit?
d. Ano-ano ang slide presentation tools ang napa-assign sa
inyong pangkat?
e. Ano sa inyong palagay ang kahalagahan ng pagkakaroon ng
kaalaman sa paggamit ng mga slide presentation tools na
ito?
Mahalagang kasanayan ang matutong gumamit ng mga
slide presentation tool sa pagbuo ng anunsiyo na may
kasamang teksto, diagram, table, tsart, photo o drawing upang
makabuo tayo ng magandang presentation. Sa pagkakaroon ng
sapat na kaalamn ukol ditto, maraming mga slide presentations
220
ang maaaring magawa at magamit ng mag –aaral. Mahalagang
matutunan ang gamit ng mga tools na makikita sa Home, Insert,
Design, Transition,Animation,Slide Show, Review, View at
Format.Maisasagawa lamang ang mga ito kung pagtutuunan ng
pansin ang tamang paggamit sa mga ito.
3. Paghahalaw
a. Ano-ano ang mga slide presentation tools sa pagbuo ng
anunsiyo na may kasamang teksto, diagram, table at iba pa?
b. Makatutulong ba ang mga ito sa pagbuo ng isang
maayos at magandang anunsiyo?
c. Pano mo maipakikita ang pagpapahalaga mo sa
iyong natutunang kaalaman sa paggamit ng mga slide
presentation tools na ito?
4. Paglalapat
Pangkatang Gawain (Reflective at Colllaborative Approach)
Bumuo muli ng apat na grupo o pangkat. Pumili muli ng iba
namang lider. Gamitin ang mga sumusunod na features o tools sa
paggawa ng slide presentation na naka-assign sa inyong pangkat.
Lagyan ng malinaw na caption at larawang kaugnay ng anunsiyong
gagawin. Sundin ang mga panuto na ibibigay ng guro sa pagbuo
nito. Iulat sa klase ang natapos na gawain.
1. I-open ang Microsoft Powerpoint. I-adjust ang slide size sa Legal

Paper na may margin na 1” lahat.
2. Gamit ang slide presentation tools, i-open ang insert tab at i-click
ang picture. Kung may internet connection, maaaring
magdownload ng mga larawang maaaring gamitin sa gagawing
anunsyo.
3. I-right click ang picture ang i-click ang wrap text para mai-adjust
ang picture sa nais na size.
4. Pumuli sa Home ng Font Size and Font Style na Gagamitin
5. Sa Design Tab, pumili ng nais na background design o layout.
221
6. Huwag kalimutang lagyan ng mahahalagang detalye ang
ginagawang anunsyo.
7. Ipakita sa guro ang natapos na gawain.
V. Pagtataya
Bumuo muli ng apat na pangkat. Gamit ang computer bumuo ng
anunsiyo tungkol sa eleksyon ng Pupil Government na may larawan o
drawing, table o diagram at text na may kaugnayan sa anunsiyo.
Iskor
Pamantayan 5 3 1
Pagtutulungan/ Lahat ng miyembro Kalahati ng miyembro Lider lamang ang
Partisipasyon ng grupo ay ng grupo ang nagbahagi sa grupo
nakibahagi at nakiisa nakibahagi at nakiisa
sa mga gawain sa mga gawain
Nilalaman/ Awtput Nagawa ang Hindi gaanong nagawa Hindi nagawa ang
inaasahang resulta ang inaasahang resulta inaasahang resulta
ng pagsasaliksik na ng pagsasaliksik na ng pagsasaliksik na
gagawin gagawin gagawin
Oras na Ginugol Natapos ang gawain Natapos ang gawain sa Lumabis sa
bago ang itinakdang itinakdang oras itinakdang oras bago
oras natapos ang gawain
Pagsunod sa Nakasunod nang Hindi – gaanong Hindi nakasunod ng
Panuto o Hakbang maayos sa mga nakasunod ng sa mga sa mga hakbang ng
hakbang sa paggamit hakbang sa paggamit paggamit ng advance
nang advance ng advance features ng features ng Yahoo
features ng Yahoo Yahoo Search Engine Search Engine
Search Engine

Gumawa ng anunsiyo sa Microsoft Powerpoint sa bahay. Gamitin ang
mga slide presentation tools na iyong natutunan. Anumang paksa ay
maaaring gamitin. Kaugnay nito, isaalang-alang ang mga panuntunan sa
paggawa ng isang anunsiyo.
222
ICT (PROJECT METHOD)

I. Layunin
1. Naibibigay ang kahalagahan ng pagbuo ng plano ng proyekto.
2. Naipamamalas ang kaugalian ng pagiging pagkamalikhain.
3. Nakagagawa ng Ad Poster gamit ang desktop publishing tool
II. Nilalaman
Paksa: Pagdidisenyo ng Advertisement Poster upang maipakilala sa

komunidad ang isang maliit na negosyo.
Sanggunian: CG-EPP LC EPP5IE-0j-21
A. Kagamitan: tsart, larawan ng proyekto, Computer, Desktop

Publishing Tool, Digital Camera
B. Pagpapahalaga: Pagkamalikhain
III. Pamamaraan
A. Pagbibigay ng Senaryo
Dahil bakasyon at mainit, nagplanong magtayo ng ice cream

parlor ang magkamag-aral na sina Citi at Emmy. Ito ay upang
makabili sila ng mga gamit sa pasukan. Nais nila sanang malaman
ng kanilang komunidad ang tungkol sa kanilang mga panindang ice
cream. Dahil marunong kayong gumawa ng ad poster gamit ang
223
computer, tulungan naman natin silang magdisenyo ng advertisement
poster gamit ang desktop publishing tool.
B. Pagpili at Pagpaplano ng Proyekto
1. Pagtatalakay
1.1 Ano negosyong nais itayo nila Citi at Emmy?
1.2 Bakit kailangan nilang magtinda?
1.3 Kung ikaw sina Citi at Emmy, anong mga knowledge products ang
iyong gagawin upang mas maraming tao ang makaalam ng inyong
negosyo?
2. Paggawa ng Plano
A. Gawain - Pangkatang Gawain (Collaborative Approach)
Pagpapaliwanag ng guro ng bawat bahagi ng plano ng proyekto at

ng pagbuo ng action plan. Paggagawa ng mag-aaral ng plano ng
proyekto batay sa balangkas na iminungkahi ng guro.
B. Pagsusuri
a. Ano ang inyong naramdaman habang ginagawa ang
pangkatang gawain?
b. Ano ang nilalaman ng action plan?
c. Ano ang ipinakitang kaugalian ng magkamag-aral na Citi at
Emmy sa paggawa ng ad poster gamit ang desktop publishing
tool?
Balangkas ng Plano ng Proyekto
224
I. Ngalan ng proyekto: talaan ng ngalan ng proyektong gagawin.
II. Layunin: sa bahaging ito ang layunin ng plano ng proyekto.
III. Kagamitan at Materyales: Itatala dito ang mga gagamiting
kagamitan at materyales sa pagbuo ng proyekto.
IV. Hakbang: Ito ang mga hakbang na susundin sa pagbuo ng

plano ng proyekto.
V. Halimbawa ng Output: Ipapakita dito ang halimbawa ng
proyekto (ad poster)

C. Paghahalaw
Anu-ano ang mga bahagi ng plano sa pagbuo ng proyekto na

ad poster gamit ang desktop publishing tool?
D. Paglalapat
Magsagawa ng dula-dulaan na makapagpapakita ng
kahalagahan ng pagpaplano ng proyekto.
IV. Pagtataya
Ang bawat isang mag-aaral ay bubuo ng plano ng proyekto batay sa

ipinakitang balangkas. Ang nabuong plano ng proyekto ay bibigyang
halaga batay sa rubriks na ito.
225
Kriterya 5 3 1 Marka
Bahagi ng Plano -kumpleto ang lahat -may 1 hanggang 2 -higit sa 3 ang

ng bahagi bahaging kulang kulang
Organisasyon ng -nasunod ang -di gaanong nasunod -di nasunod ang

ideya tamang ang tamang tamang
organisasyon ng organisasyon ng ideya organisasyon ng
ideya ideya
Krokis ng - naipakita ang - di gaanong naipakita - di naipakita ang

Proyekto kawastuhan ng ang kawastuhan ng kawastuhan ng
sukat ayon sa sukat ayon sa plano sukat ayon sa
plano plano
Oras - naipasa sa - lampas sa 10 minuto - lampas ng higit sa

takdang oras ng takdang oras 10 minuto
Sumulat ng isang talata ukol sa kahalagahang naidududlot ng

pagbuo ng plano ng proyekto.
226

I. Layunin
1. Natutukoy ang mga materyales at kasangkapan sa pagbuo ng proyekto.

2. Naipamamalas ang kawilihan sa pagsunod sa panuntunang
pangkalusugan at pangkaligtasan sa paggawa.
II. Nilalaman
A.Paksa: Paggawa ng Ad Poster gamit ang desktop publishing tool
B.Sanggunian: CG-EPP LC EPP5IE-0j-21
C.Kagamitan: computer, digital camera, printer

Materyales: papel, software (larawan ng iba’t ibang ice cream)
D.Pagpapahalaga: Pagiging maingat sa paggawa
III. Pamamaraan
A. Paggawa ng Proyekto
1. Pagtsek ng mga kagamitan ng mag-aaral.
Pagsusuri ng mga kagamitan kung nasa maganda itong kundisyon.
2. Pagpapaalala ng panuntunang pangkaligtasan sa paggawa.
Pagtalakay ng mga wastong gawi at kilos sa panahon ng paggawa.
3. Pakitang turo ng guro ng wastong paggawa ng ad poster gamit ang
227
word processing tool
4. Pagtalakay sa rubriks na gagamitin sa pagmamarka.
5. Pagsisimula na ng mag-aaral sa paggawa ng proyekto ayon sa plano.
IV. Pagtataya
Maaaring gumamit ng rubriks para maisagawa ang pagtataya ng

proyekto.
Kasangka- -Kumpleto,angkop, -may kulang, -di kumpleto,di

angkop,at mali
Pan wasto ang gamit angkop ngunit di ang paggamit
wasto ang
paggamit
Paggawa -nasunod nang wasto -di gaanong -di nasunod

ang mga hakbang nasunod ang mga ang mga
hakbang hakbang
Gawi/Kilos -may mabuting -di gaanong -maingay,di

asal,masiglang nagpakita ng nakikilahok at
nakilahok at iniwang mabuting iniwang marumi
malinis ang silid asal,nakikilahok at ang silid
malinis ang silid
Oras -natapos sa takdang -natapos sa -di natapos sa

oras,maayos ang gawa takdang oras takdang oras,di
ngunit di maayos maayos ang
ang gawa gawa
V. Pagtatala
Ipapasa ng mag-aaral ang proyekto at mga datos na ginawa upang

mabuo ito. Itatala ng guro ang iskor.
228

I. Layunin
1. Nalalaman ang kahalagahan nang paggawa ng ad poster para sa isang

negosyo
2. Naipamamalas ang kawilihan sa pagsunod sa panuntunang
pangkalusugan at pangkaligtasan sa paggawa.
II. Nilalaman
A.Paksa: Paggawa ng ad poster gamit ang word processing tool
B.Sanggunian: CG-EPP LC EPP5IE-0j-21
C.Kagamitan: computer, digital camera, printer

Materyales: papel, software (larawan ng iba’t ibang ice cream)
D.Pagpapahalaga: Pagiging maingat sa paggawa
III. Hakbang
A. Paggawa ng Proyekto
1. Pagtsek ng mga kagamitan ng mag-aaral.
Pagsusuri ng mga kagamitan kung nasa maganda itong kundisyon.
2. Pagpapaalala ng panuntunang pangkaligtasan sa paggawa.
Pagtalakay ng mga wastong gawi at kilos sa panahon ng paggawa.
229
3. Pagpapatuloy ng di natapos na paggawa ng proyektong ad poster
gamit ang word processing tool.
IV. Pagtataya
Maaaring gumamit ng Rubriks para maisagawa ang pagtataya ng

proyekto.
Kasangkapan -Kumpleto,angkop, -may kulang, -di

kumpleto,di
wasto ang gamit angkop ngunit di angkop,at
wasto ang mali ang
paggamit paggamit
Paggawa -nasunod nang -di gaanong -di nasunod

wasto ang mga nasunod ang ang mga
hakbang mga hakbang hakbang
Gawi/Kilos -may mabuting -di gaanong -maingay,di

asal,masiglang nagpakita ng nakikilahok at
nakilahok at mabuting iniwang
iniwang malinis ang asal,nakikilahok marumi ang
silid at malinis ang silid
silid
Oras -natapos sa -natapos sa -di natapos sa

takdang takdang oras takdang
oras,maayos ang ngunit di maayos oras,di
gawa ang gawa maayos ang
gawa
V. Pagtatala
Ipapasa ng mag-aaral ng proyekto at mga datos na ginawa upang

mabuo ang proyekto. Itatala ng guro ang iskor.
230
BIBLIOGRAPHY
References
Published books and Materials
Barza, M.A. (2008) Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan 5: Manual

ng Guro. E. Rodriquez Sr. Ave. Quezon City: Philippine Educational
Publishers Association (PEPA)
Deliarte, E. D. (2006) Makabuluhang Gawaing Pantahanan 5: Rebisadong

Edisyon: First Edition: (1999) Adriana Publishing Co., Inc.
Gomez, B.T. (2008) Makabayan EPP + Computer Education 5: DP Mabilog

Enterprises.
Barza, M.A. (2012) Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan 5: Binagong

Edisyon batay sa 2010 PELC. First Edition: 2010. E. Rodriquez Sr. Ave.
Quezon City: Sta. Teresa Publications, Inc.
Del Castillo, C.B. (2010) Makabuluhang Gawain sa Pantahanan 4:

Rebisadong Edisyon. First Edition: 1996 Second Revision: 2006. Adriana
Publishing Co., Inc.
Sayo, T.C. (2000) Agap at Sikap: Batayang Aklat sa Edukasyong

Pantahanan at Pangkabuhayan para sa Ikaanim na Baitang. First Edition:
1988. West Avenue Quezon City. MBF Mercantile, Incorporated.
Internet Sourced Articles
Philippine Daily Inquirer. Bandera. (2016, April 17) Retrieved November 10,
2016 from: http://bandera.inquirer.net/119957/sangkap-sa-pagkain-
nakamamatay
231
WRITERS:
RONALIE S. MUNDO
Teacher II, Lian District
SHIRLY M. BALDERAMA
Master Teacher I, San Luis District
GINA M. ATIENZA
Teacher III, Mataas na Kahoy District
ROSEMARIE C. DEL MUNDO

Teacher III, Agoncillo District
CELERINA M. AGOHO
Teacher III, Laurel District
MICHELLE R. HERNANDEZ
Teacher II, Tuy District
PRAXEDES M. MAULLON
Master Teacher I, Nasugbu West District
ERWIN S. VILLADELREY
Teacher II, Nasugbu West District
Writer/Evaluator:
JENNIFER H. CABELLO
Principal I, Agoncillo District
232

0e89ffba2f60 ICT-Entrep PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

0e89ffba2f60 ICT-Entrep PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

INFORMATION AND COMMUNICATION

Lesson Exemplar for Grade FIVE

Ang inihanda at isinaaklat na mga Banghay Aralin (Lesson Exemplar)

Binibigyan diin din sa Lesson Exemplar na ito ng

Ang kaalaman at kasanayan natutunan ng mga bata ay may katapat

Hinango ang mga layunin sa K-12 Basic Education Curriculum ng

Karapatang Ari © 2016

MACARIA CARINA C. CARANDANG

Lesson 1: EPP5IE-Oa-1 ……………………………………………….1-6

Lesson 3: EPP5IA-Oa-2 .……………………………………………..13-17

Lesson 10: EPP5IE-Ob-7………………………………………………46-51

Lesson 11: EPP5IE-Ob-7………………………………………………52-57

Lesson 12: EPP5IE-Oc-8………………………………………………58-61

Lesson 13: EPP5IE-Oc-9……………………………………………….62-67

Lesson 14: EPP5IE-Oc-9……………………………………………….68-74

Lesson 15: EPP5IE-Od-10……………………………………………..75-81

Lesson 16: EPP5IE-Od-10……………………………………………..82-87

Lesson 17: EPP5IE-Od-11…………………………………………….88-92

Lesson 19: EPP5IE-Od-12……………………………………………..98-102

Lesson 20: EPP5IE-Od-12…………………………………………….103-107

Lesson 21: EPP5IE-Od-12…………………………………………….108-112

Lesson 22: EPP5IE-Oe-14…………………………………………….113-116

Lesson 23: EPP5IE-Oe-14…………………………………………….117-120

Lesson 24: EPP5IE-Of-15……………………………………………..121-126

Lesson 25: EPP5IE-Of-15……………………………………………..127-132

Lesson 26: EPP5IE-Of-16……………………………………………..133-138

Lesson 27: EPP5IE-Of-16……………………………………………..139-143

Lesson 28: EPP5IE-Og-17…………………………………………….144-149

Lesson 29: EPP5IE-Og-17…………………………………………….150-155

Lesson 30: EPP5IE-Og-17…………………………………………….156-160

Lesson 31: EPP5IE-Og-18…………………………………………….161-167

Lesson 32: EPP5IE-Og-19…………………………………………….168-172

Lesson 33: EPP5IE-Og-19…………………………………………….173-176

Lesson 34: EPP5IE-Og-20…………………………………………….177-181

Lesson 35: EPP5IE-Oj-20……………………………………………..182-186

Lesson 36: EPP5IE-Oi-20……………………………………………..187-190

Lesson 38: EPP5IE-Oj-21…………………………………………….196-200

Lesson 39: EPP5IE-Oj-21…………………………………………….201-205

Lesson 40: EPP5IE-Oj-22……………………………………………206-210

Lesson 41: EPP5IE-Oj-22……………………………………………211-216

Lesson 42: EPP5IE-Oj-21……………………………………………217-220

Lesson 43: EPP5IE-Oj-21……………………………………………221-222

Lesson 44: EPP5IE-Oj-21……………………………………………223-224

Sa araling ito, tatalakayin at bibigyang diin ang iba’t ibang mga

1. Natutukoy ang mga oportunidad na maaaring mapagkakakitaan

(products and services) sa tahanan at pamayanan.

Batay sa inyong napag-aralan noong kayo ay nasa ikaapat

na baitang, ano-ano ang iba’t-ibang uri ng negosyo?

a. Laro: Pinoy Henyo “Mga Patok na Negosyo sa Bayan ni

Barbershop Karinderya Loading station

Sari-sari Store Vulcanizing Shop Water Refilling Station

b. Itanong sa mga bata: Ano-ano ang mga pinahulaang salita

Presentasyon ng mga bata. Bawat lider ng pangkat ay

ipaliliwanag ang kanilang isinagawa.

Ano ang naramdaman nyo sa inyong katatapos na gawain?

Ano ang nakatulong sa inyo upang maisagawa ninyo ang

nakaatang sa inyong gawain?

2.2 Pagpapalalim ng kaalaman

Sa pagpasok sa isang negosyo, dapat munang alamin ang

a. Batay sa inyong napanood, ano-anong mga negosyo ang

maaaring pagkakitaan (products and services) sa inyong

b. Ano-anong mga katangian mayroon ang kanilang negosyo kung