1

Araling Panlipunan
Unang Markahan – Modyul 5:
Paghahambing sa Karanasan at Kuwento sa Buhay
Pagtanding han Kaagi ngan Istorya han
Kinabuhi
Araling Panlipunan – Unang Baitang
Alternative Delivery Mode
Unang Markahan – Modyul 5: Pagtanding han Kaagi ngan Istorya han Kinabuhi
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa
modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Mga Bumuo

Manunulat : Amor A. Galicia, EdD

Patnugot : Rebecca K. Sotto, PhD
: Helen G. Laus, EdD
: Marie Ann C. Ligsay, PhD
Tagasuri : Lily Beth B. Mallari
: Angelica M. Burayag, PhD
Tagaguhit : Christopher S. Carreon
Tagalapat : Rachel P. Sison
Tagapamahala:
Nicolas T. Capulong, PhD, CESO V
Librada M. Rubio, PhD
Ma. Editha R. Caparas, EdD
Nestor P. Nuesca, EdD
Robert E. Osongco, EdD
Lily Beth B. Mallari
Rebecca K. Sotto, PhD
Inilimbag sa Republika ng Pilipinas ng ________________________________
Kagawaran ng Edukasyon – Rehiyon III
Office Address: Matalino St., Government Center, Maimpis, City of San Fernando
Telefax: (045) 598-8580 to 8 Office Address: region3@deped.gov.ph
 1

Araling Panlipunan
Unang Markahan – Modyul 5:
Pagtanding han Kaagi ngan Istorya han
Kinabuhi
Siyahan nga Pamulong
Para han tagaduhol:
Malipayon nga pagkarawat han subject nga Araling Panlipunan
1 han Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para han leksiyon
nga, Pagtanding han Kaagi ngan Istorya han Kinabuhi.

Ini nga modyul ginburubligan hin pagdisenyo, gin upay ngan

gin han-ay han mga magturutdo tikang ha pampubliko ngan pribado
nga institusyon para giyahan ka, an magturutdo nga tagaduhol para
mabuligan nga makab-ot han eskuwela an basihan han Kurikulum han
K to12 samtang ira nakab-ot an pankalugaringon, pankomunidad
ngan pan-ekonomiko nga hagit han pag-aram.

Ini nga bulig pag-aradman naglalaom nga makasumpay an mga

eskuwela han mga giya nga panhibaro nga mga buruhaton basi han ira
abilidad, laksi ngan panahon. Naghihingyap ini gihapon nga
mabuligan an mga eskuwela nga makab-ot an mga buruhaton nga
pan-21 siglo samtang gintatagan han importansiya an ira mga
panginahanglanon ngan kabutangan.

Isip tagagiya, ginlalauman nga matagan mo hin pauna nga

hibaro an mga eskuwela kun gin-aano paggamit an modyul.
Kinahanglan gihapon nga subaybayan ngan ilista an paglambo nira
han kinalugaringon nga pag-aram. Labot hini, ginlalauman tikang ha
imo nga aaghaton ngan giyahan an mga eskuwela samtang
ginbubuhat an mga buruhaton nga ada ha modyul.
Para han mga Eskwela:

Malipayon nga ginkarawat an Araling Panlipunan 1 han

Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para han leksiyon nga
, Pagtanding han Kaagi ngan Istorya han Kinabuhi.

Ini nga modyul ginhimo nga baton han imo kinahanglanon.

Panuyo hini nga mabuligan ka han imo pag-aram mintras waray ka
ha sakob han eskuwelahan. Hingyap liwat hini nga matagan ka hin
mga oportunidad nga mahibaro.

Ini nga modyul may mga parti ngan icon nga kinahanglan mo
masabtan.

Hini nga parti, masasabtan nimo an

Pag-admi mga angay na mahibaruan hini nga
modyul.
Hini nga eksamin, makikita naton
Prubari kun ano an imo nahibaruan nga
leksyon hini nga modyul. Kun
nakuha nimo an ngatanan nga iksakto
nga baton (100%), puyde mo
laktawan an parti hini nga modyul.

Halipot nga mga buruhaton o

Balika pagbalik han nauna nga mga leksyon
para mabuligan nga maisumpay han
bag o nga leksyon.
Hini nga parte, an bag o nga leksyon
Diskubriha igpapakilala ha imo ha
magkadurudilain nga pamaagi sugad
han istorya,kanta,siday,mga pakiana,
 buruhaton o usa nga sitwasyon.

Ini nga parte , tatagaan ka

Usisaha
hin halipot nga paghisgot han
leksiyon. Panuyo hini nga mabuligan
ka nga maintindihan an bag - o nga
konsepto ngan mga buruhaton.

Giyahan ngan mapadig-on an imo

Dugang nga Pag- pag intindi han mga leksiyon. Puydi
aradman mo makita an mga baton ha listahan
ha katapusan nga parte hini nga
modyul.
May ada ini mga pakiana o
bubutangan an blangko hin mga
baton para maproseso kun ano an
Hinumdumi imo nahibaruan han leksiyon.

Himua Mga buruhaton ini nga

makakabulig ha imo para maibalhin
an imo bag –o nga hibaro ngadto han
tinuod nga sitwasyon o realidad han
kinabuhi.

Buruhaton ini nga may panuyo

Nahibaruan Ko
nga masukol an nahibaruan nga
mga kompetensi.
 Hini nga parte, may ihahatag ha imo
Dugang nga nga bag-o nga buruhaton para
Buruhaton mapalambo an imo hibaro hini nga
pag aradman.

aada an iksakto nga baton han

Giya han Eksakto ngatanan nga buruhaton ha modyul.
nga Baton

Ha katapusan hini nga modyul, makikita mo liwat an:

Mga Basehan Listahan ini han ngatanan nga

ginkuhaan han paghimo o
pagpaupay hini nga modyul.

Mga importante nga pahinumdom ha paggamit hini nga modyul:

1. Ampingi ini nga modyul. Ayaw pagbutangi hin bisan ano

nga marka o surat ha bisan hain nga parte hini nga modyul.
Paggamit hin lain nga papel para han imo baton han mga
buruharaton.

2. Ayaw kalimti pagbaton an mga buruhaton ha Prubari,

san-o magpadayon ha iba nga trabahuon ha sakob hini nga
modyul.
 3. Basaha hin maupay an mga pamaagi san-o tikangan an
kada buruhaton.

4. Magin tangkod nga may integridad han mga buruhaton

ngan pagtsek han mga baton.

5. Buhata anay an nauna san-o kumadto han sunod nga

buruhaton.

6. Alayon pagbalik han modyul ngadto han iyo maestra /

maestro o tagaduhol kun tapos na pagbaton han mga buruhaton.

Kun nakukurian ka hini nga mga buruhaton ha modyul, pakiana

han iyo maestra o maestro. Puydi ka liwat umaro hin bulig kan nanay,
tatay, mga kamagurangan o bisan hin-o nga mga kaupod ha
panimalay nga maaram. Dumduma nga diri ka nag-uusahan.

Naglalaum kami nga pinaagi hini nga modyul , magka ada ka hin
mahinungdanon nga hibaro ngan makakuha ka hin mas hilarom nga
pag-intindi han mga kompetensi. Kaya mo ini!
 Pag-admi

Ini nga modyul, pag-aadman naton an padayon nga pagbag-o han

kinabuhi han usa nga bata. An sugad ha imo nga bata may ada iba-iba nga
kaagi nga pwede mahimo nga susbaranan ngan makahatag hin kauswagan
han kalugaringon.

Ha katapusan hini nga leksyon, ginlalauman ikaw nga maitatanding

an kalugaringon nga istorya ngadto han iba nga eskwela isip usa ka
miyembro han pamilya sugad han bugto, mga kag-anak ( hadton hira ada
ha pareho han edad mo yana), mga patod, ngan lain pa o mga kaharani.

Prubari

1
 Pamaagi: Idrowing an imo pamilya ha kahon ngan kolori an imo
kalugaringon. Kumpletoha an kada pamulong nga nagpakilala han iyo
pamilya. Buhata ini ha lain nga papel.

Amo ini an akon pamilya.

An akon pamilya may ________ nga miyembro.
May ada ako ________ nga bugto nga babaye.
May ada ako ________ nga bugto nga lalaki.
Mahal ko an akon pamilya.

Leksiyon Pagtanding han Kaagi ngan

1 Istorya han Kinabuhi

2
 An kada bata may ada kalugaringon nga kaagi han kinabuhi nga
kinahanglan maistorya ha iya mga kaklase ngan ha panimalay para
mahimo nga makabulig ha iya pagdako.

Balika
Pamaagi: Pag-admi an mga ladawan ha kahon. Lidongi an mga
ginagamit mo han bata ka pa nga diri mo na ginagamit yana. Buhata ini ha
lain nga papel.

Balika
Nahibaruan mo han nakadto ka pa ha una nga grado, kun paunan-o
an pag-atiman han imo kalibungan, han imo panimalay, han
eskwelahan ngan han komunidad. Kitaa han maupay an ladawan ha
ubos kun ano an iginlaladawan hini. Isurat an imo baton ha blangko
nga linya. Buhata ini ha lain nga pap

Diskubriha
Hin-o an kilala mo nga pareho kan Buboy? Basaha an istorya para
mabaton mo an masunod nga mga pangutana.

3
 Hi Buboy, Matibaksi
Ni: Marjorie D Pilon

Sabado han aga. Mahayahay an palibot. Kada kanto han balay may
ada nahahatag nga kalipay.

An unom katuig nga hi Buboy nagmata hin sayo, nagpilo han iya
taklap ngan naghipos han ulunan ngan bumulig han pag-andam han mga
plato ha lamesa.

“Wow!, kabuotan han amon anak” pagdayaw ni Nanay Mina kan

Buboy.

“Salamat nanay. Hi tatay daw kuno Nay hadton unom pala hiya
katuig nabulig na daw hiya kanda lolo ngan lola,” istorya ni Buboy kan
iya nanay.

“Aw oo anak, ako liwat pareho gihapon kan imo tatay hadton
kaedad ta ikaw. Nakarigo ngan nakaon ako nga diri napabulig ha akon
nanay ngan tatay,” pagparayaw ni Nanay Mina.
“Ako liwat ‘nay di ba? Diri mo na ako ginkakariguan ngan
ginhuhungitan?” pagparayaw liwat niya kan iya nanay.

Usisaha
Ha imo pagsabot, malipayon ada an mga kag-anak ni Buboy?

4
 An imo mga kag-anak nalilipay kun nakakita hira hin maupay nga
pagbag-o ha imo. Ito nga mga pagbag-o naagian liwat nira hadton kaedad
mo pa hira.

An mga bata nga pareho ha imo may ada kalugaringon nga gin-agian
o istorya ha kinabuhi. Bisan an mga miyembro han pamilya, kasangkayan
ngan kaharani may ada magkaiba ngan magkapareho nga gin-agian.

Yana ikaw ada ka ha Grade 1, damo nga mga butang an imo

mabubuhat, sugad man an pagbulig han imo kag-anak han mga trabahuon
ha iyo panimalay . Nakapamasyada ka ha magkadurudilain nga mga lugar.
Naaasikaso mo an imo kalugaringon nga diri naaro hin bulig ha imo kag-
anak.

Dugang nga Pag-aradman

A. Pamaagi: Pag admi an kada ladawan. Kolori an pamilya nga
pareho han imo pamilya. Kon waray ka kapareho ha mga
masunod, idrowing an iyo pamilya ha sulod han kahon. Buhata
ini ha iba nga papel.

5
B. Pamaagi: Lidongi an ladawan nga nakadtuan han iyo pamilya.
Buhata ini ha lain nga papel.

6
C. Pamaagi: Pag admi an kada ladawan. Pagsumpaya hin bagis an
ladawan ngadto ha kasing – kasing han mga buruhaton nga imo
ginbubuhat yana nga gin bubuhat liwat han imo miyembro han pamilya
han pareho pa an ira edad ha imo. Buhata ini ha lain nga papel.

7
8
 Hinumdumi

Pamaagi: Pilia an eksakto nga baton ha kahon. Buhata ini ha lain

nga papel.

higugmaon pamilya pagkatawo

Tigamni na an kada panhitabo kaupod an miyembro han imo

pamilya nakakabulig para mapa upay an imo _________________ na
makakabulig liwat para ha imo kabubuwason. Iba-iba an kada
____________. May pamilya nga gutiay la an miyembro ngan mayda
liwat damo nga miyembro. May iba nga tatay ngan nanay an
nagpapakabuhi samtang an iba, tatay la an nagpapakabuhi hi nanay
nabibilin ha balay. Iba-iba man an klase han pamilya ngan panhitabo
nga kaupod naton hira. Kinahanglan ___________ ngan dasigon
naton hira.
 Himua
Pamaagi: Pagdrowing hin usa nga ladawan nga nagpapakita hin
panhitabo ha imo kinabuhi yana nga nahitabo liwat ha kinabuhi han
imo mga miyembro han pamilya, sangkay, o kaharani han pareho pa
han imo edad. Buhata ini ha lain nga papel.
 Nahibaruan Ko

Pamaagi: Isurat an numero ha sulod han bituon han mga

pamulong nga nag susumat hin kamatuoran nga gawi han iyo
pamilya. Buhata ini ha lain nga papel.

1. An kada pamilya iba-iba an kinaiya.

2. An pamilya nga nagbuburugligay malipayon.

3. Igindadasig an mga panhitabo nga kaupod an aton

pamilya.

4. Higugmaa ngan ampingi an kada miyembro han pamilya.

5. Respitoha an pamilya han imo sangkay.

 Dugang nga Buruhaton

Pamaagi: Pagdrowing hin mga panhitabo nga karuyag mo,

kaupod an pamilya.
 Giya han Eksakto nga Baton

Tayahin

Dugang nga Buruhaton

Ladawan han malipayon nga pamilya. 1, 2, 3, 4, 5

Ipahunob nga Buhat Pagyamanin

Ladawan hin pamilya nga nagpapakita hin malipayon
nga panhitabo A. Magkakaiba ang sagot
B. Magkakaiba ang sagot
C. Magkakaiba ang sagot

Ipahunob ha Hunahuna Tuklasin

pagkatawo Iba-iba nga baton

pamilya
higugmaa

Subukin

Magkakaiba ng sagot.
Sanggunian
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag
sa:
K to 12 Gabay Pangkurikulum Araling Panlipunan Baitang 1-10. (2016).

Department of Education - Bureau of Learning Resources

Miranda, N. P.(DepEd-BLR)
(2017). Araling Panlipunan-Unang Baitang Kagamitan ng Mag-aaral.
Geumcheongu,
GroundSeoul,
Floor,Korea: Prinpia
Bonifacio co., Ltd.
Bldg., DepEd Complex
Meralco Avenue, Pasig City, Philippines 1600
dirciligan.weebly.com
filipinoproject01.blogspot.com
Telefax: (632) 8634-1072; 8634-1054; 8631-4985
rexinteractive.com
Email Address: blr.lrqad@deped.gov.ph * blr.lrpd@deped.gov.ph
Contextualized by:

Demetria A. De Vera Joan G. Verutiao

Teacher III, Looc ES Teacher II, Manlabang ES

Gabriel G. Viñegas
Head Teacher III, Manlabang ES

Evelyn P. Sarsalejo
Principal I, Looc ES

Florida G. Bunani EdD

Public Schools District Supervisor
Caibiran District I