1

MTB-MLE

UNANG MARKAHAN – MODYUL 4

MGA PULONG NGA GARAY
Mother Tongue-Based Multilingual Education – Grade 1
Alternative Delivery Mode
Yunit 1 – Pagtulun-an 4: Mga Pulong nga Garay

First Edition, 2020

Republic Act 8293, section 176 states that: No copyright shall subsist in any work of
the Government of the Philippines. However, prior approval of the government agency or office
wherein the work is created shall be necessary for exploitation of such work for profit. Such
agency or office may, among other things, impose as a condition the payment of royalties.

Borrowed materials (i.e., songs, stories, poems, pictures, photos, brand names,
trademarks, etc.) included in this module are owned by their respective copyright holders.
Every effort has been exerted to locate and seek permission to use these materials from their
respective copyright owners. The publisher and authors do not represent nor claim ownership
over them.

Published by the Department of Education

Secretary: Leonor Magtolis Briones
Undersecretary: Diosdado M. San Antonio

Development Team of the Module

Writer: Janice S. Bertulfo
Evaluators: Nenita C. Lerio
Illustrator: Janice S. Bertulfo
Management Team: Dr. Marilyn S. Andales, SDS, Cebu Province Division
Dr. Mary Ann P. Flores, Chief, CID
Mr. Isaiash T. Wagas, EPSVR, LRMDS
Mrs. Araceli A. Cabahug, EPSVR, Filipino

Printed in the Philippines by ________________________

Department of Education – Region VII

Office Address: IPHO Bldg., Sudlon, Cebu City

Telefax: (032) 255 - 6405
E-mail Address: cebu.province@deped.gov.ph
 1
MTB-MLE

UNANG MARKAHAN
MODYUL 4
MGA PULONG NGA GARAY

i
Pasiuna

Alang sa Facilitator:
Malipayon nga paghimamat sa Mother Tongue-Based
Multilingual Education (MTB-MLE) for Grade 1 Alternative Delivery
Mode (ADM) Module sa pagtulun-an bahin sa (Pag-ila sa mga
pulong nga garay sa kanta, daygon, balak ug rap).
Kini nga modyul gidisenyo, gipauswag ug gisusi sa mga
magtutudlo ug mga opisyales gikan sa mga pampublikong
institusyon aron matabangan ka, isip magtutudlo o facilitator sa
pag-ayuda sa mga tinun-an sa pagkab-ot sa mga angay makat-
onan nga gilatid sa K to 12 Kurikulum samtang gibuntog pa ang
mga rason nga nakapugong sa pag-eskwela.
Pinaagi niini nga materyal, gilauman nga madasig ang mga
tinun-an sa pagkat-on sa ilang kaugalingon pinahaom sa ilang
oras. Dugang pa, kini katuyoan usab aron matabangan ang mga
tinun-an nga makuha ang kinahanglan nga kahanas sa ika-21 nga
siglo samtang gikonsiderar ang ilang panginahanglan ug
kahimtang.
Isip usa ka facilitator, gila-uman nga imong gipahiangay ang
mga tinun-an kung unsaon kini paggamit nga modyul.
Kinahanglan mo usab masubay ang pag-uswag sa mga tinun-an
samtang gitugutan sila pagdumala sa ilang kaugalingon nga
pagkat-on.

ii
 Sa Mga Tinun-an:
Maayong paghimamat sa Mother Tongue-Based Multilingual
Education (MTB-MLE)-Grade 1 Alternative Delivery Mode (ADM)
Module sa pagtulun-an bahin sa (Pag-ila sa mga pulong nga garay
sa kanta, daygon, balak ug rap).

Ang kini nga modyul gidisenyo aron makahatag kanimo og

kalingaw ug makahuluganon nga mga oportunidad alang sa giya
sa independente nga pagkat-on sa imong kaugalingon nga tulin
ug oras. Mahimo nimong maproseso ang sulod sa gigikanan sa
pagkat-on samtang usa ka aktibo nga tinun-an.
Ang kini nga modyul adunay mga mosunod nga mga bahin
ug katumbas nga mga icon:

Hibaw-on Ta Maghatag kini kanimo og usa ka ideya sa mga

kahanas o kaarang nga gipaabot nga imong
mahibal-an sa modyul.

Sulayan Ta
Kini nga bahin nagalakip sa usa ka kalihokan
nga nagtumong sa pagsusi sa imong nahibal-
an bahin sa leksyon nga buhaton. Kung
makuha nimo ang tanan nga mga tubag nga
sakto (100%) mamahimo nga dili na nimo
ipadayon kini nga modyul.

Balikon Ta Kini usa ka mubo nga buluhaton o pagbalik sa

leksiyon aron matabangan ka nga mag link sa
karon nga leksyon sa nauna.

Unsay Bag-o
Sa kini nga bahin, ang bag-ong leksyon ipaila
kanimo sa lainlaing mga pamaagi sama sa usa
ka istorya, awit, balak, buluhaton o paghatag
og usa ka sitwasyon.

iii
 Susihon Ta Kini nga seksyon, naghatag og usa ka mubo
nga paghisgot sa leksyon. Nagtinguha kini nga
matabangan ka sa pagdiskobre ug pagsabot
sa bag-ong konsepto ug kahanas.

Palambo-on Ta Naglangkob kini sa mga kalihokan alang sa

pagsusi sa imong kaugalinong kahibalo aron
mapalig-on ang imong pagsabot ug kahanas
sa gihisgutan. Mahimo nimong susihon ang mga
tubag sa mga buluhaton gamit ang Answer Key
sa katapusan sa modyul.

Hinumdumi Naglakip kini sa mga pangutana o blangko

nga tudling/ parapo aron maproseso ang
imong nakat-onan gikan sa leksyon.

Buhaton Ta Kini nga seksyon naghatag og usa ka kalihukan

nga makatabang kanimo sa pagbalhin sa
imong bag-ong kahibalo o kahanas ngadto sa
kahimtang sa kinabuhi o kabalaka.

Sukdon Ta Kini usa ka buluhaton nga nagtumong sa

pagtimbang-timbang sa imong lebel sa
kahanas sa pagkab-ot sa katakos sa pagkat-on.

Dugang Sa kini nga bahin, usa ka kalihokan ang

Buluhaton igahatag kanimo aron mapauswag ang imong
kahibalo o kahanas sa nakat-onan sa leksyon.
Tamdanan sa Naglangkob kini og mga tubag sa tanan nga
mga tubag mga kalihokan sa modyul.

Sa katapusan nga kini nga modyul makit-an usab nimo:

Reperensiya Kini usa ka mga lista sa tanan nga

mga gigikanan nga gigamit sa
pagpalambo sa kini nga modyul.

iv
 Ang mga mosunod mao ang pipila ka mga pahinumdum sa
paggamit niini nga modyul:
1. Pag-amping sa paggamit sa modyul. Ayaw ibutang ang dili
kinahanglan nga marka sa bisan unsang bahin sa modyul.
Paggamit og papel sa pagtubag sa mga buluhaton.
2. Ayaw kalimot sa pagtubag sa “Sulayan Ta” sa wala pa
magpadayon sa ubang mga kalihokan nga gilakip sa
modyul.
3. Basaha og maayo ang panudlo sa dili pa buhaton ang
matag buluhaton.
4. Pag-obserbar sa pagkamatinud-anon sa pagbuhat sa mga
gimbuhaton ug pagsusi sa imong mga tubag.
5. Taposon gayod ang buluhaton sa dili pa mopadayon sa
sunod nga bahin.
6. Ibalik kini nga modyul sa imong magtutudlo pagkahuman
nimo og gamit.
Kung makasinati ka og kalisod sa pagtubag sa mga buluhaton
sa kini nga modyul, ayaw pagpanuko sa pagkonsulta sa imong
magtutudlo. Hinumdumi kanunay nga wala ka mag-inusara.
Naglaum kami nga pinaagi sa kini nga materyal, makasinati ka
og makahuluganon nga pagkat-on ug makakuha og lawom
nga pagsabot sa mga may kalabutan nga kompetensiya.
Mahimo nimo kini!

v
 HIBAW-ON TA

Maayong adlaw mga bata!

Ako manghinaut nga anaa kamo sa maayong panglawas

lakip na ang tibuok ninyong pamilya. Nagalaum ako nga
kamo makahatag gihapon ug higayon sa
pagpangamuyo ug pagpasalamat sa labawng
makagagahum nga mao ang atong buhing Dios nga atua
sa langit bisan paman sa mga panghitabo ug ka krisis nga
atong natagamtaman karong panahona.

Gihimo kini nga modyul alang kaninyo aron matudloan

kamo unsaon pagpakighinabi gamit ang inyong unang
pinulongan. Makatabang kini sa pagnotisyar o pagbuhat
sa mga tingog sa sulod sa mga pinulongan ug
makapalambo usab kini sa kasinatian sa mga ritmo sa
atong mga sinulti-an.

Sa kini nga modyul, atong matun-an ang mga pulong nga

garay ato kining gamiton sa pagpakighinabi, pagkat-on
sa pagbasa, pagsulat, pagkanta, pagbalak ug uban pa.

Pagkahuman sa kini nga modyul, gilauman nga ikaw:

1. makaila sa mga pulong nga garay(rhyming words) sa
kanta, daygon, balak ug rap
2. makabasa ug makahatag sa mga pulong nga
garay(rhyming words) sa kanta, daygon, balak ug rap

1
 SULAYAN TA

Sulayan nato ang imong kahibalo. Ilha ang pares sa

pulong ug butangi og (/) kon kini naggaray ug ekis
(X) kon dili. Isulat ang saktong tubag sa linya sa
inyong papel.

________1. lata – bata

________2. saging – baging

________3. papa – tatay

________4. itoy – kitoy

________5. baso – laso

2
Pagtulun-an
Mga Pulong Garay
4

Ang pagkat-on sa mga pulong nga garay

usa ka pamaagi sa pagpahanas sa kahibaloan sa
mga tinun-an sa pag-ila sa mga tingog base sa
pagkanta, pagbalak ug uban pa.

Mahinungdanon kaayo sa usa ka tinun-an

ang pagkat-on sa mga tingog sa mga
pinulongan ug kining ilang kahibalo
maoy giya sa ilang pagkahanas sa
pagkat-on sa pagbasa ug pagsulat
nga maoy labing unang
kinahanglanon sa ilang pag-tuon.

3
 BALIKON TA

Atong kantahon ang “Si Yolo ug Si Yaya”.

“Si Yolo ug si Yaya”

Ako ay si Yolo
Siya akong Yaya
Maya ang tawag sa iya.
Sa adlaw nga tanan
Kami ang ga-uban
Puros kami nga buotan
Sayaw-sayaw dyutay,
kamot ikaway – kaway
Hawak ikiay-kiay,
tuyok gamay. (2X)

4
 UNSAY BAG-O

Basaha ang balak sulod sa kahon ug tubaga ang

mga pangutana. Isulat ang imong tubag sa linya
sa imong papel.

GATAS
Ang gatas ug itlog
Pagkaong pampahimsog,
Ang saging ug kapayas,
Makapahimsog sa lawas.
Moinom ka ug gatas
Mokaon ka og itlog,
Dali ra gayud kang mohimsog.

5
 SUSIHON TA

Tubaga ang mga pangutana mahitungod sa balak

nga imong gibasa. Isulat kini sa inyong papel.

1. Kabahin sa unsa ang balak?

________________________________________

2. Unsa nga mga pulong ang naggaray?

___________________________________________

3. Unsa man ang mga pagkaon nga makapahimsog

sa atong lawas gawas sa gihisgutan sa balak?

____________________________________________________

6
 PALAMBU-ON TA

Unang Buluhaton

Pilia sa kolum B ang mga pulong ug hulagway nga

nigaray ug nihaom sa mga pulong ug hulagway
sa kolum A. Isulat ang saktong tubag sa imong
papel.

1. a.
buwan lata

2. b.
mata plato

3. c.
bato baso

4. d.
laso uwan

7
Ikaduhang Buluhaton

Idibuho ug kompletoha ang graphic organizer. Isulat

ang mga pulong nga naggaray sa inyong papel.

1. Nanay lolo Mikay

2. bata kanunay panimalay
3. kusinero tindero pulis
4. kuya Papa luya
5. baboy lomboy ulo

Garay

8
Ikatulong Buluhaton

Butangi og tsek()ang kahon kon kini nga mga

pulong naggaray, ekis () kon dili. Isulat ang saktong
tubag sa inyong papel.

_____1. atis - lapis ______6. saging - kanding

_____2. manang – manong ______7. kalipay – kanunay

_____3. nanay - papa ______8.baboy - lomboy

_____4. adlaw - lakaw ______9. baso – lata

_____5. Lamas - singkamas ______10. adlaw - lakaw

HINUMDUMI

Ang mga pulong nga adunay susamang tingog

gitawag ug garay o rhyming words.

9
 BUHATON TA

Isulat sa papel ang mga pulong nga nigaray sa badlis.

Pangitaa ang imong tubag sa kahon nga anaa sa
ubos.

Usa, duha, _____________

Aduna ko’y ____________

Upat, lima, unom,

Ako na nga ____________

Pito, walo, siyam

Akong gibuboan

Pagkanapulo,

ako na nga gipupo

sako tulo gikuha liso gitanom

10
 SUKDON TA

Ihatag ang mga pulong nga nigaray sa mga pulong

nga gibadlisan. Pilia sa kahon ang saktong tubag
ug isulat kini sa linya sa inyong papel.

dako away tabako kamunggay

1. May unggoy kong gamay ,

Gisugo ko ug _____________

2.
Nganong nagdugay – dugay
Kay nakakita ug ____________

May unggoy kong dako,

3. Gisugo ko og ___________

Nganong nagduko – duko,

4. Kay nakakita ug usa ka __________

11
 Dugang Buluhaton

Basaha una ang mga pulong sa ubos. Pangitaa ug isulat

ang mga pulong nga naggaray sa inyong papel.

Chant: “Sitsiritsit”

Sitsiritsit, sakay front seat

Asa padulong?
Adto sa carbon
Unsay paliton?
Ginamos ug hipon
Kinsay pakan-on?
Si Juan bungoton.

12
 13
Dugang Buluhaton
1. paliton – hipon
2. pakan – on -
bungoton
Sukdon Ta Buhaton Ta Palambo-n Ta
(Unang Buluhaton) 1. tulo (Ikatulong Buluhaton)
1. kamunggay 2. liso 1.  6. 
2. away 3. gitanom 2.  7. 
3. tabako 3.  8. 
4. dako 4.  9. 
5.  10. 
Palambo-n Ta Palambo-on Ta Sulayan Ta
(Ikaduhang Buluhaton) (Unang Buluhaton) 1. 
2. 
1. Nanay – Mikay 1. D 3. 
2. kanunay – panimalay 2. A 4. 
5. 
3. kusinero-tindero 3. B
4. kuya –luya 4. C
5. baboy - lomboy
Mga Tamdanan sa mga Tubag
Reperensiya:

Most Essential Learning Competencies (MELCS)

MTB-MLE Learners Material 1
https://youtu.be/TkYBWXi3sZg
https://www.coursehero.com
https://brainly.ph
https://www.scribd.com
https://images.app.goo.gl/moiUcHkEED7vquUW6
https://images.app.goo.gl/zxmLzs9ceUhJ7Fa9
https://images.app.goo.gl/9XqHYwuM9EUq98MYq8
https://images.app.goo.gl/sjUxVFPciRTuyqea9
https://images.app.goo.gl/NVHbn8yy74W86bxTA
https://images.app.goo.gl/xxxFpbUnYzfpf2ND8
https://images.app.goo.gl/YvE1tudkEra2KgdH7
https://images.app.goo.gl/VTgRhcC6qSm418ADA
https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/cartoon-boy-drinking-milk-vector-25044696
http://clipart-library.com/mother-cliparts.html

14
 For inquiries or feedback, please write or call:

Writer: Janice S. Bertulfo

Address: Lamac, Consolacion, Cebu
Email Address: janice.bertulfo@deped.gov.ph
Contact No: 09395932830

Department of Education – Division of Cebu Province

IPHO Bldg. Sudlon Lahug Cebu City, 6000