1

MTB-MLE
UNANG MARKAHAN
MODYUL-9
Pagsulti kung ang managpares nga
pulong managsusuma ang
katapusang tingog
Mother Tongue-Based Multilingual Education – Grade 1
Alternative Delivery Mode
Yunit 1 – Pagtulon-an 9: Pagsulti kung ang managpares nga pulong managsusuma ang
katapusang tingog

First Edition, 2020

Republic Act 8293, section 176 states that: No copyright shall subsist in any work of
the Government of the Philippines. However, prior approval of the government agency or office
wherein the work is created shall be necessary for exploitation of such work for profit. Such
agency or office may, among other things, impose as a condition the payment of royalties.

Borrowed materials (i.e., songs, stories, poems, pictures, photos, brand names,
trademarks, etc.) included in this module are owned by their respective copyright holders.
Every effort has been exerted to locate and seek permission to use these materials from their
respective copyright owners. The publisher and authors do not represent nor claim ownership
over them.

Published by the Department of Education

Secretary: Leonor Magtolis Briones
Undersecretary: Diosdado M. San Antonio

Development Team of the Module

Writer: Alma P. Madelo
Evaluator: Nenita C. Lerio
Illustrator: Alma P. Madelo
Management Team: Dr. Marilyn S. Andales, SDS, Cebu Province Division
Dr. Mary Ann P. Flores, Chief, CIID
Mr. Isaiash T. Wagas,EPSVR, LRMDS
Mrs. Arceli A. Cabahug, EPSVR, Filipino

Printed in the Philippines by ________________________

Department of Education – Region VII

Office Address: IPHO Bldg., Sudlon, Cebu City

Telefax: (032) 255 - 6405
E-mail Address: cebu.province@deped.gov.ph
 1
MTB-MLE
UNANG MARKAHAN
MODYUL-9
Pagsulti kung ang managpares nga
pulong managsusuma ang
katapusang tingog

i
Pasiuna

Alang sa Facilitator:

Malipayon nga paghimamat sa Mother Tongue-Based

Multilingual Education (MTB-MLE) for Grade 1 Alternative Delivery
Mode (ADM) Module sa pagtulun-an bahin sa “Pagsulti kung
ang managpares nga pulong managsusuma ang katapusang
tingog”.

Kini nga modyul gidisenyo, gipauswag ug gisusi sa mga

magtutudlo ug mga opisyales gikan sa mga pampublikong
institusyon aron matabangan ka, isip magtutudlo o facilitator sa
pag-ayuda sa mga tinun-an sa pagkab-ot sa mga angay
makat-onan nga gilatid sa K to 12 Kurikulum samtang gibuntog
pa ang mga rason nga nakapugong sa pag-eskwela.
Pinaagi niini nga materyal, gilauman nga madasig ang
mga tinu-an sa pagkat-on sa ilang kaugalingon pinahaom sa
ilang oras. Dugang pa, kini katuyoan usab aron matabangan
ang mga tinun-an nga makuha ang kinahanglan nga kahanas
sa ika-21 nga siglo samtang gikonsiderar ang ilang
panginahanglan ug kahimtang.
Isip usa ka facilitator, gila-uman nga imong gipahiangay
ang mga tinun-an kung unsaon kini paggamit nga modyul.
Kinahanglan mo usab masubay ang pag-uswag sa mga tinun-
an samtang gitugutan sila pagdumala sa ilang kaugalingon nga
pagkat-on.

ii
 Sa Mga Tinun-an:
Maayong paghimamat sa Mother Tongue-Based Multilingual
Education (MTB-MLE)-Grade 1 Alternative Delivery Mode (ADM)
Module sa pagtulun-an bahin sa “Pagsulti kung ang
managpares nga pulong managsusuma ang katapusang
tingog”.

Ang kini nga modyul gidisenyo aron makahatag kanimo og

kalingaw ug makahuluganon nga mga oportunidad alang sa
giya sa independente nga pagkat-on sa imong kaugalingon
nga tulin ug oras. Mahimo nimong maproseso ang sulod sa
gigikanan sa pagkat-on samtang usa ka aktibo nga tinun-an.
Ang kini nga modyul adunay mga mosunod nga mga
bahin ug katumbas nga mga icon:

Hibaw-on Ta Maghatag kini kanimo og usa ka ideya sa

mga kahanas o kaarang nga gipaabot nga
imong mahibal-an sa modyul.

Sulayan Ta
Kini nga bahin nagalakip sa usa ka kalihokan
nga nagtumong sa pagsusi sa imong nahibal-
an bahin sa leksyon nga buhaton. Kung
makuha nimo ang tanan nga mga tubag nga
sakto (100%) mamahimo nga dili na nimo
ipadayon kini nga modyul.

Balikon Ta Kini usa ka mubo nga buluhaton o pagbalik sa

leksiyon aron matabangan ka nga mag link sa
karon nga leksyon sa nauna.

Unsay Bag-o
Sa kini nga bahin, ang bag-ong leksyon ipaila
kanimo sa lainlaing mga pamaagi sama sa
usa ka istorya, awit, balak, buluhaton o
paghatag og usa ka sitwasyon.

iii
 Susihon Ta Kini nga seksyon, naghatag og usa ka mubo
nga paghisgot sa leksyon. Nagtinguha kini
nga matabangan ka sa pagdiskobre ug
pagsabot sa bag-ong konsepto ug kahanas.

Palambo-on Ta Naglangkob kini sa mga kalihokan alang sa

pagsusi sa imong kaugalinong kahibalo aron
mapalig-on ang imong pagsabot ug kahanas
sa gihisgutan. Mahimo nimong susihon ang
mga tubag sa mga buluhaton gamit ang
Answer Key sa katapusan sa modyul.

Hinumdumi Naglakip kini sa mga pangutana o blangko

nga tudling/ parapo aron maproseso ang
imong nakat-onan gikan sa leksyon.

Buhaton Ta Kini nga seksyon naghatag og usa ka

kalihukan nga makatabang kanimo sa
pagbalhin sa imong bag-ong kahibalo o
kahanas ngadto sa kahimtang sa kinabuhi o
kabalaka.

Sukdon Ta Kini usa ka buluhaton nga nagtumong sa

pagtimbang-timbang sa imong lebel sa
kahanas sa pagkab-ot sa katakos sa pagkat-
on.
Dugang Sa kini nga bahin, usa ka kalihokan ang
Buluhaton igahatag kanimo aron mapauswag ang
imong kahibalo o kahanas sa nakat-onan sa
leksyon.
Tamdanan sa Naglangkob kini og mga tubag sa tanan nga
mga Tubag mga kalihokan sa modyul.

Sa katapusan nga kini nga modyul makit-an usab nimo:

Reperensiya Kini usa ka mga lista sa tanan nga

mga gigikanan nga gigamit sa
pagpalambo sa kini nga modyul.

iv
Ang mga mosunod mao ang pipila ka mga pahinumdum sa
paggamit niini nga modyul:
1. Pag-amping sa paggamit sa modyul. Ayaw ibutang ang
dili kinahanglan nga marka sa bisan unsang bahin sa
modyul. Paggamit og papel sa pagtubag sa mga
buluhaton.
2. Ayaw kalimot sa pagtubag sa “Sulayan Ta” sa wala pa
magpadayon sa ubang mga kalihokan nga gilakip sa
modyul.
3. Basaha og maayo ang panudlo sa dili pa buhaton ang
matag buluhaton.
4. Pag-obserbar sa pagkamatinud-anon sa pagbuhat sa
mga gimbuhaton ug pagsusi sa imong mga tubag.
5. Taposon gayod ang buluhaton sa dili pa mopadayon sa
sunod nga bahin.
6. Ibalik kini nga modyul sa imong magtutudlo pagkahuman
nimo og gamit.
Kung makasinati ka og kalisod sa pagtubag sa mga
buluhaton sa kini nga modyul, ayaw pagpanuko sa
pagkonsulta sa imong magtutudlo. Hinumdumi kanunay nga
wala ka mag-inusara.
Naglaum kami nga pinaagi sa kini nga materyal, makasinati
ka og makahuluganon nga pagkat-on ug makakuha og
lawom nga pagsabot sa mga may kalabutan nga
kompetensiya. Mahimo nimo kini!

v
 HIBAW-ON TA

Kini nga modyul, makakat-on ka sa pag ila sa mga

pulong managsusama ang katapusang tingog o
naggaray.

Pagkahuman sa kini nga modyul, gilauman nga ikaw:

1. makantandi/makaila sa mga pulong nga
managpares kung kini naggaray
2. makasulti kung ang mga managpares nga
pulong naggaray

SULAYAN TA

Panugon: Idibuho sa sulatang papel ang bitoon ( )

kung ang managpares nga pulong naggaray o
managsusama ang katapusang tingog ug kasingkasing
( ) kung ang managpares nga pulong wala naggaray.

______1. tatay – nanay ______3. kuya - pamilya

______2. lata - mata ______4. isda - mais

______5. yoyo - ate

1
 Pagsulti kung ang managpares
Pagtulun-an
nga pulong managsusuma ang
9 katapusang tingog

Ang pagsulti kung ang

managpares nga pulong
managsusama ang katapusang
tingog mao ang pamaagi kung
ang tinun-an makatandi o makaila
na siya sa mga pulong naggaray
o mga pulong managsusama ang
tingog sa katapusan.

BALIKON TA

Panugon: Kantahon ang “Asa si Tatay” sa tono nga

“Where is Thumbman”.
“Asa si Tatay”
Asa si Tatay? (2x), Dia ra (2x)
Kumusta ka Tatay? (2x), Maayo ra (2x)
*Pagkahuman sa Tatay pulihi kini og:
*Nanay
*Ate
*Kuya
*Bunso

2
 UNSAY BAG-O

Panugon: Paminawa ang hamabong balak nga

pagabasahon sa imong Mama ug Papa.
Unggoy
May unggoy kong gamay,
gisugo ko og kamunggay.
Nagnong nagdugay-dugay,
kay nakakita og away.

May unggoy kong dako,

Gisugo ko og sako.
Nganong nagduko-duko,
Kay nakakita og usa ka dako.

3
 SUSIHON TA

Panugon: Kompletoha ang balak. Isulat sa sulatang

papel ang pulong nga nigaray sa gibadlisan nga
pulong sa balak. Pangitaa ang imong tubag sa kahon.

dako away Unggoy

sako kamunggay

May unggoy kong gamay,

gisugo ko og ________________.
Nganong nagdugay-dugay,
kay nakakita og _____________.

May unggoy kong dako,

Gisugo ko og _________.
Nganong nagduko-duko,
Kay nakakita og usa ka _________.

*Ang mga pulong nga adunay susamang tingog sa

katapusan gitawag og pulong nga naggaray o
(rhyming words).
Mga naggaray nga pulong nga ana sa balak.
*gamay – kamunggay *dugay – away
*dako – sako *duko - dako

4
 PALAMBO-ON TA

Panugon: Isulat sa sulatang papel ang pulong sakto

kung ang napares nga pulong naggaray o tingog ug
dili-sakto kung wala maggaray.

____________1. sili nabali

____________2. piso baso

____________3. espada itlog

____________4. manok lapis

____________5. gatas kapayas

5
 HINUMDUMI

Ang mga pulong nga adunay susamang

tingog sa katapusan gitawag og pulong nga
naggaray o (rhyming words).

BUHATON TA

Panugon: Idibuho sa sulatang papel ang ( )kung ang

managpares nga pulong naggaray o managsusama
ang katapusang tingog ug( )kung wala naggaray.

_________1. balay kilay

_________2. yoyo kaka

_________3. tulo kalo

_________4. yawe pulis

6
SUKDON TA
Panugon: Pangitaa sa Kolum B ang pulong naggaray o
managsusama ang katapusang tingog sa Kolum A.
Isulat sa sulatang papel ang letra sa saktong tubag.

Kolum A Kolum B

___1. lapis A. tabanog

___2. itlog B. kamatis

___3. saging C. bato

___4. pito D. iring

___5. pala E. bola

7
 DUGANG BULUHATON

Panugon: Isulat sa sulatang papel ang mga pulong

nga makita sa ubos. Lingini ang mga pulong naggaray
o pulong managsusama ang katapusang tingog.

1. pungko bangko sayaw

2. dula papel bola
3. kanta bata sapatos
4. baha liso kaha
5. luto puto laba

8
 9
MTB-MLE Learners Material 1 page 80
Google.com
Quarter 1 Module 1- lesson 9 page 367
Most Essential Learning Competencies (MELCS)
Reperensiya
Dugang Buluhaton Sukdon Ta Buhaton Ta
1. pungko-bangko 1. B 1. /
2. dula-bola 2. A 2. X
3. kanta-bata 3. D 3. /
4. baha-kaha 4. C 4. X
5. luto-puto 5. E 5. /
Palambo-on Ta Susihon Ta Sulayan Ta
1. sakto 1. Kamunggay 1.
2. sakto 2. Away 1.
3. dili - sakto 3. Sako 2.
4. dili – sakto 4. dako 3.
5. sakto 4.
MGA TUBAG
 For inquiries or feedback, please write or call:

Writer: Alma P. Madelo

Address: Cansaga, Consolacion, Cebu
Email Address: alma.madelo@deped.gov.ph
Contact No: 09050819543

Department of Education – Division of Cebu Province

IPHO Bldg. Sudlon Lahug Cebu City, 6000