Boekhouden-01 01 2014 PDF

Boekhouden 3de graad BSO
Boekhoudreglementering P. 3 -‐ 4
De vereenvoudigde boekhouding P. 4 -‐ 9
dubbelboekhouden P. 10 -‐ 11
Grondbeginselen van de boekhouding P. 12 -‐ 15
Courante commerciële verrichtingen P. 16 -‐ 17
Vereffening van vorderingen en schulden P. 18 -‐ 19
Bezoldiging van het personeel P. 20 -‐ 22
Investeringen P. 22 -‐ 25
Financiering van de onderneming P. 26 -‐ 27
Verrichtingen einde boekjaar P. 28 -‐ 35
Starten als zelfstandig ondernemer P. 36 -‐ 40
Commercieel beleid P. 40
Een gezonde Oinanciële structuur P. 41
Kosten en kostprijsberekeningen P. 42
Omzet en verkoopprijsberekening P. 43 -‐ 44

De begrippen netto-‐ en brutowinst en winstmarge P. 44 -‐ 45
Voorraadbeleid P. 45
Extra's P. 46 -‐ 47
www.examencommissieleerstof.be 2
Boekhouding als beleidsinstrument
Ondernemingen, vennootschappen en zelfstandigen hebben steeds meer

administratieve verplichtingen. Daarom is de boekhouding van groot belang. De
overheid controleert ook nauwlettend of de boekhouding van een bedrijf
nauwkeurig wordt gedaan.

Wettelijke bepalingen van de boekhoudreglementering voor de
zeer kleine en kleine ondernemingen

Voor zeer kleine ondernemingen zoals een vof (vennootschap onder firma),
natuurlijke persoon of een commanditaire vennootschap met jaaromzet exclusief
BTW van minder dan 500 000,00 euro is het toegelaten een vereenvoudigde
boekhouding te voeren. De vereenvoudigde boekhouding bestaat uit drie
dagboeken: Het aankoopdagboek, verkoopdagboek en het financieel dagboek.
Verder moet er ook nog een lijst van alle bezittingen en schulden aanwezig zijn (een
inventaris van de onderneming).
De kleine en grote ondernemingen zijn verplicht om een volledige boekhouding bij
te houden. Dit wordt gedaan volgens het dubbel boekhouden.
Bij een dubbele boekhouding is ook een aankoopdagboek, verkoopdagboek,
financieel dagboek en inventaris van de onderneming verplicht.

Begrip en noodzaak:

Boekhouden betekent letterlijk “Het bijhouden van boeken”. Dit om een duidelijk
overzicht te krijgen van winst of verlies van een onderneming. Zo weet men ook
hoeveel men verschuldigd is aan de staat (Belastingen).

Vormvoorwaarden:

Het moet een bedrijf of een zelfstandige zijn.

Verantwoordingsstukken:

Een onderneming kan verschillende verantwoordingsstukken voorleggen. Dit zijn
bijvoorbeeld een factuur, een kasticket, een bankafschrift en andere documenten.

Volledigheid – voorzichtigheid:

Het is van groot belang dat de verantwoordingsstukken volledig en juist opgesteld
worden met datum, btw-‐nummer en alle contactgegevens van de onderneming.

Bewaringstermijn:

-‐ 10 jaar
• dagboek(en), centraal boek en inventarisboek
• hulpdagboeken in originele vorm of afschrift
• verantwoordingsstukken of afschriften die bewijskracht kunnen hebben
t.o.v. derden

-‐ 5 jaar: boekhouddocumenten ten behoeve van de inkomstenbelasting
-‐ 3 jaar: stukken zonder bewijskracht t.o.v. derden

Aankoopboek – leverancierskaarten:

Alle leveranciers van een onderneming zijn alle aankopen van de onderneming die
verricht zijn in een boekjaar en leverancierskaarten.

Aankoopdagboek:
Alle facturen, rekeningen en nota’s die de onderneming ontvangt van leveranciers.
Deze worden genummerd. Contant betaalde facturen worden onmiddellijk in het
kasboek geboekt. Daarna klasseer je deze bij de andere inkomende facturen.
Vervolgens behandel je wekelijks alle facturen en schrijf je ze per factuurnummer in
het aankoopdagboek.

Leverancierskaarten: Dit zijn kaarten die je bijhoudt om een duidelijk overzicht te
hebben van welke leveranciers nog schulden hebben bij jou.

Verkoopboek – klantenkaart:

Alle verkopen op een termijn van een boekjaar en klantenkaart zijn al de klanten
van een onderneming.

Verkoopboek:
Verkoopfacturen worden op dezelfde manier ingeschreven als bij het
aankoopdagboek. De contante verkopen zonder factuur worden dagelijks geboekt
a.h.v. de telstrook van het kasregister.

Klantenkaart:
Een kaart per klant om een duidelijk overzicht te krijgen over het totaal aantal
klanten en welke klanten wel of niet betaald hebben.

Financiële boeken:

Dit zijn alle afschriften van banken, kas en post. (alle financiële boekingen)

Voorraad / inventaris:

Het totaal van alle roerende en onroerende goederen in het bezit van een
onderneming
Dit bestaat uit:
-‐ voorraad
-‐ schulden van de onderneming
-‐ alle tegoeden
-‐ eigen middelen in het bedrijf geïnvesteerd (Eigen Vermogen)
-‐ geldmiddelen in de kas of bank (Liquide middelen)
-‐ andere bezittingen van de onderneming zoals machines en gebouwen
(investeringsgoederen)
…
Resultaatberekening:

Een onderneming heeft als doel om winst te maken. Bij elk einde van een boekjaar
gaat men nakijken hoeveel het winst-‐ of verliesbedrag is. Wanneer je de winst wil
uitrekenen, dan doe je dit door een totaal te maken van de opbrengsten en
vervolgens hiervan de kosten af te trekken. Wanneer het resultaat positief is, dan
heeft de onderneming winst gemaakt. Bij een negatief resultaat is er verlies
gemaakt.

BTW-‐aangifte invullen:

Door het invullen van de BTW-‐aangifte kan men nagaan of je BTW verschuldigd
bent aan de staat betalen aan de staat), maar ook of je BTW zal kunnen aftrekken
(terugkrijgen van de staat).

Als eenmanszaak doe je de volgende verrichtingen:
6 Januari AF/5 Verbeck Handelsgoederen twv. 250 euro excl. 21% btw
7 Januari AF/6 Toon Handelsgoederen twv. 130 euro excl. 21% btw
Vervoerkosten twv. 20 euro en 2% korting bij
contante betaling
9 januari AF/7 Carfix Onderhoudskosten twv. 120 euro excl. 21% btw
12 AF/8 Eneco Electriciteitskosten twv. 150 euro excl. 21% btw

januari (1/7 prive en 6/7 zaak)
13 AF/9 Hans NV Uitrusting twv. 500 euro excl. 21% btw
januari
15 AF/10 De Maxx Vervoerskosten twv. 75 euro excl. 21% btw
januari
16 CN/11 Verbeck 10% korting wegens beschadiging (AF/5)
januari
16 AF/12 De Roey Handelsgoederen twv. 1200 euro excl. 21% btw
januari 10% handelskorting
6 januari AF/5 Aankoop handelsgoederen leverancier: Verbeck
Handelsgoederen 250 euro

Btw 21% +52,50 euro
Totaal 302,50 euro
7 januari AF/6 Aankoop handelsgoederen leverancier Toon,

vervoerkosten: 20 euro en 2% korting bij contante
betaling
Vervoerskosten +20 euro
150 euro
Korting contant 2% -‐3 euro

Maatstaf van heffing (Mvh) 147 euro
Btw 21% +30,87 euro

Totaal 177,87 euro

Enkel wanneer we contant betalen krijgen we 3 euro korting en betalen we 177,87
euro. Als de betaling niet contant zou gebeuren doe je 177,87 + 3 = 180,87 euro.

9 januari AF/7 Garagist Carfix voor onderhoud bedrijfswagen.

Kosten zijn 50% aftrekbaar

Kosten onderhoud 120 euro
Btw 21% +25,20 euro

Totaal 145,20 euro

Het totaalbedrag van de onderhoudskosten wordt verdeeld voor de ene helft naar
diensten en diverse goederen. Hierop is 21 % BTW aftrekbaar. Voor de andere helft
naar privékosten. Op privékosten kan je geen btw aftrekken.

12 januari AF/8 electriciteitskosten Eneco. De kosten worden
volgens een verdeel-‐ sleutel opgesplitst, namelijk 1/7
voor privé en 6/7 voor de zaak.

Electriciteitskosten 150 euro
Btw 21% +31,50 euro

Totaal 181,50 euro

150/7 x 6 = 128,57 algemene kosten. 21% btw is aftrekbaar
150/7 = 21,43 euro privékosten. 21% btw niet aftrekbaar

13 januari AF/9 investering in uitrusting bij leverancier: Hans NV

Investering 500 euro
Btw 21% +105 euro

Totaal 605 euro

15 januari AF/10 Vervoersonderneming die ons uitrusting bij
Hans NV is gaan ophalen

Vervoerskosten 75 euro
Btw 21% +15,75 euro

Totaal 90,75 euro

16 januari CN/11 Door beschadiging van ons handelsgoederen die

we aangekocht hebben bij Verbeck krijgen wij 10%
korting na overleg. Dit doen we met een creditnota.

Btw 21% +5,25 euro

Totaal 30,25 euro

16 januari AF/12 Aankoop handelsgoederen bij De Roey. Wij
krijgen 10% handelskorting omdat we vaste klant zijn.

Handelskorting -‐120 euro

Maatstaf van heffing 1080 euro
Btw 21% +226,80 eur

Totaal 1306,80 eur

Maatstaf fan heffling BTW Betaling
Leverancier Dienste Verpa Korting

Dat. Doc. nr Totaal Bedrij Prive
s n en Credi kking kontant Wi
Handels-‐ fs-‐ Credit Aftrek Bedr
diverse Aard t Dat. jz
goederen midde nota’s baar ag
goedere nota’s e
len
n
6-‐01 AF/5 Verbeck 302,50 250,00 52,50

7-‐01 AF/6 Toon 180,87 130,00 30,87 3,00

9-‐01 AF/7 Carfix 145,20 60,00 Auto 12,60 72,60

12-‐01 AF/8 Eneco 181,50 128,57 Energie 27,00 21,43
www.examencommissieleerstof.be

13-‐01 AF/9 Hans NV 605,00 500,0 105,00
Vervoer 0
15-‐01 AF/10 De maxx 90,75 75,00 15,75

16-‐01 CN/11 Verbeck -‐30,25 25,00 5,25

16-‐01 AF/12 De Roey 1306,80 1080,00 226,80
(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) (13) (14)
4= Totaal 2812,62 1460 263,57 500 470,52 94,03 3,00
5+6+8+1 facturen
1+12+13
+14 Totaal -‐30,25 25,00 5,25
creditnota’
4=9+10 s
Btw
aangifte
Roosters 81 82 83 85 63 59
9
Het minimum algemeen rekeningstelsel (MAR)

Begrip:

Een rekeningstelsel is een schematisch overzicht waarin alle rekeningen die in een
bepaalde boekhouding kunnen voorkomen volgens een vast systeem geplaatst
worden. Elke rekening krijgt een nummer in deze structuur. Op deze manier kunnen
zij die vertrouwd zijn met het rekeningstelsel een inzicht bekomen in de aard van de
rekening in het geheel van de boekhouding. Door te werken met het vaste systeem
zal er ook geen verwarring meer ontstaan vanaf je het systeem voor de indeling van
het MAR kent.

Werking: indeling in klassen, groepen, subgroepen, rekeningen en
subrekeningen:

Er zijn 7 verschillende klassen in het MAR (zie hieronder). Deze worden weer
herverdeeld in kleinere groepen.
Voorbeeld: Klasse 6 (kosten); groep 60 (goederen en diensten) groep 61 (diensten
en diverse goederen)

Subgroepen zijn de rekeningnummers onder een groep. Voorbeeld: Groep 61
(diensten en diverse goederen) valt onder de groep 60 (goederen en diensten). Zo
vallen er ook nog anderen onder groep 60 met elk een ander rekeningnummer.

Klasse 1 Eigen vermogen, voorzieningen voor risico's en kosten en
schulden op meer dan één jaar
Klasse 2 Oprichtingskosten, vaste activa en vorderingen op meer dan
één jaar
Klasse 3 Voorraden en bestellingen in uitvoering
Klasse 4 Vorderingen en schulden op ten hoogste één jaar
Klasse 5 Geldbeleggingen en liquide middelen
Klasse 6 Kosten
Klasse 7 Opbrengsten

De jaarrekening: vorm, inhoud, publicatieplicht:

Een bedrijf gebruikt de jaarrekening om een jaarlijks overzicht te verkrijgen van de
financiële situatie. De jaarrekening bestaat uit een balans, resultatenrekening of
winst-‐ en verliesrekening van het afgelopen jaar met een toelichting van beide.

De jaarrekening van een onderneming wordt opgenomen in het jaarverslag en op
deze manier bekendgemaakt. Publicatie van de jaarrekening is verplicht. (5
maanden na afsluiten van het boekjaar)


De inventaris:

Een inventaris is een overzicht waarin alle bezittingen, vorderingen, schulden,
rechten en verplichtingen van de onderneming worden beschreven. Alle elementen
van de balans uit de boekhouding moeten gewaardeerd worden op hun echte
economische waarde.

De beginbalans:

Bij elk nieuw boekjaar wordt een inventaris opgesteld met een beginbalans. Bij de
beginbalans noteer je de beginwaarden van de verschillende posten in het systeem.
Hoeveel bedragen de liquide middelen (bank en kas)? Wat is de waarde van de
voorraad? Hoeveel bedragen de vorderingen en de schulden?

Bij de balans moet de actiefzijde altijd gelijk zijn aan de passiefzijde.

Boekingsalgoritmen en invullen van een redeneringsschema

Bij het invullen van een redeneringsschema moet je een aantal regels vanbuiten
leren. Zie verder uitgelegd hieronder:

De regel voor bezit

• De vaste regel voor bezit is dat je meer bezit debet moet boeken.
(Bezit is actief à Actief vermeerderd aan debetzijde van de balans)
Daaruit kun je afleiden dat je minder bezit credit moet boeken.
(Bezit is actief à Actief verminderd aan de creditzijde van de balans)

De regel voor schuld

• De vaste regel voor schuld is dat je meer schuld credit moet boeken.
(Schuld is passief à vermeerderd aan de creditzijde)
Hier kun je uit afleiden dan je minder schuld debet moet boeken.
(Schuld is passief à vermindert aan de debetzijde)

Kosten, opbrengsten en privé-‐opnamen

• Kosten moet je debet boeken.
• Opbrengsten moet je credit boeken.
• Privé-‐opnamen boek je debet boeken.

Het is belangrijk de boekingsregels vanbuiten te kennen. Hierdoor is het veel
makkelijker om aan de oefeningen te beginnen en om vlotter te kunnen omgaan met
redeneringsschema’s.

Enkele voorbeelden

Verkoopsfactuur
Debet Credit
Debiteuren xxx
Verschuldigde btw xxx
Opbrengst verkopen xxx

Kasontvangst
Debet Credit
Kas xxx

Storting op je bank
Debet Credit
Bank xxx

Bankafschrijving
Debet Credit
Bank xxx

Het grootboek: balansrekeningen en resultatenrekeningen:

De verschillende grootboekrekeningen samen vormen het grootboek. Voor elke
rekening van bezittingen, schulden en eigen vermogen maak je een aparte rekening.
Wanneer de rekening van een bezit groter wordt, dan wordt deze gedebiteerd.
Wanneer een rekening van schuld groter wordt, dan wordt deze gecrediteerd. Het
eigen vermogen noteer je op de creditzijde van de balans. Dit wil zeggen dat
wanneer het eigen vermogen toeneemt, je deze rekening moet crediteren en
wanneer het afneemt, debiteren.

De boekingsregels:

• Wanneer er een toename is op de rekening van bezit, dan wordt deze
gedebiteerd. Een rekening van bezit wordt gecrediteerd voor het kleiner
worden of afnemen van een bezitting. Dit geldt ook voor vorderingen.
• Wanneer de schuld toeneemt, dan wordt deze rekening gecrediteerd. Indien
de schuld afneemt wordt deze rekening gedebiteerd. Dit geldt eveneens voor
het eigen vermogen en voor hulprekeningen van het eigen vermogen.

Bij het toepassen van de boekingsregels beantwoord je steeds een vijftal vragen:

• Welke grootboekrekeningen veranderen?
• Zijn die rekeningen van bezit/vordering, schuld of het eigen vermogen?
• Wordt het bezit, de schuld of het eigen vermogen groter of kleiner?
• Moet de rekening worden gedebiteerd of gecrediteerd?
• Met welk bedrag veranderd elk rekening?

De balansrekeningen

Op de balans vind je een gedetailleerd overzicht over de toestand van de
onderneming op een bepaald ogenblik.
Alle bezittingen staan op de actiefzijde. Op de passiva vind je het eigen vermogen en
alle schulden terug. Zo wordt al snel duidelijk welke financieringsbronnen er zijn
(passiva) en hoe ze worden aangewend in toenemende liquiditeitsorde
(omzetbaarheid in geld), de meeste liquide onderdelen staan daarbij onderaan.
Passiva staan op de balans gegroepeerd in een toenemende graad van
opeisbaarheid, de schulden die het snelst opeisbaar zijn staan onderaan.
Aangezien de balans een momentopname is van de toestand van de onderneming,
dienen we bij de beoordeling van de balans hiermee rekening te houden en moeten
we rekening houden met eventuele tijdelijke abnormale afwijkingen van bepaalde
posten tengevolge van bedrijfsinterne of bedrijfsexterne factoren zoals
bijvoorbeeld: foute aankoopbeslissingen, conjunctuurschommelingen,
seizoensschommelingen, ...

De resultatenrekening

De resultatenrekening toont het verwachte resultaat van uw zaak over een bepaalde
periode. Op basis van de inkomsten en uitgaven kunt u berekenen of u winst of
verlies zult maken. Om de resultatenrekening op te stellen moet u vooraf de
samenstellende elementen van de opbrengsten en de kosten bepalen.
(Bedrijfsverrichtingen = verkopen en kopen à Bedrijfsresultaat =
bedrijfsopbrengsten -‐ bedrijfskosten)

De proef-‐ en saldibalans

Een tabel waarin de debet-‐ en credittotalen van de rekeningen worden genoteerd
noemt men een proefbalans. De saldibalans wordt opgesteld met de debet-‐ en
creditsaldo’s van de proefbalans.
Volgende gelijkheden gelden:
DTproefbalans =DTjournaal =CTproefbalans =CTjournaal
DS saldibalans = CS saldibalans

De eindbalans

De eindbalans geeft een overzicht van alle vermogensmiddelen (activa) en alle
vermogensbronnen (passiva) van de onderneming op het einde van het boekjaar.
Deze balans wordt opgesteld met de debetsaldi en de creditsaldi van de definitieve
saldibalans na resultaatverwerking.
Ook worden de gegevens van het voorgaande boekjaar opgenomen om te
vergelijken met het net afgesloten boekjaar.


Schema van de factuurberekening:
BRUTOBEDRAG
-‐ Handelskorting
+ Aangerekende kosten (Vervoer, verzekering, …)

SUBTOTAAL
-‐ Korting bij contante betaling

MAATSTAF VAN HEFFING
+ BTW op Maatstaf van heffing
+ Terugstuurbare verpakking (Paletten, leeggoed, …)

TE BETALEN OP TERMIJN
+ Korting bij contante betaling

NETTOBEDRAG

Als je een aankoopfactuur hebt met twee BTW tarieven moet je die gaan opsplitsen.
De aangerekende kosten komen bij het laagste BTW tarief (6%) en de terug te
sturen verpakking wordt bij het totaal gerekend.

Aankopen van handelsgoederen en van diensten en diverse
goederen
Boekhoudkundige verwerking van inkomende facturen:

60400 Aankopen handelsgoederen
41100 Aftrekbare BTW
@
44000 Leveranciers

Boekhoudkundige verwerking van inkomende creditnota’s

44000 Leveranciers
@
60411 Uitgaande retour hg.
41120 Aftrekbare BTW op CN’s
BVB .verpakking:
44000 Leveranciers
@
41800 Terug te sturen verpakking

Boekhoudkundige verwerking van inkomende facturen met commerciële

kortingen (60800), met aankoopkosten(60600 & 41800) en met financiële
kortingen(75700)

60400 Aankopen handelsgoederen
60600 Aankoopkosten handsgoederen
41800 Terug te sturen verpakking
@
44000 Leveranciers
60800 Ontvangen kortingen
75700 Bet. Kortingen van leveranciers

Verkopen van handelsgoederen
Boekhoudkundige verwerking van uitgaande facturen

40000 Handelsdebiteuren
@
70400 Verkoop handelsgoederen
45110 Verschuldigde BTW

Boekhoudkundige verwerking van uitgaande creditnota’s

70411 Inkomende retour hg.
45120 Verschuldigde BTW op CN’s
@

Boekhoudkundige verwerking van uitgaande facturen met commerciële
kortingen (70800), met doorberekende kosten(74300 & 48800) en met
financiële kortingen (65700)

70800 Toegekende kortingen
65700 Bet. Korting van klanten
@
70400 Verkopen handelsgoederen
74300 Doorgerekende kosten
48800 Verpakking bij klanten


Boekhoudkundige verwerking courante vereffeningen
Verrichtingen in speciën

Van een aankoopfactuur:
44000 Leveranciers
(60800 Ontvangen kortingen)
(75700 Bet. Kortingen van leveranciers)
@
57000 Kas
Van een verkoopfactuur:
57000 Kas
@
(70800 Toegekende kortingen)
(65700 Bet. Kortingen van klanten)

Het giraal verkeer: kredietinstellingen en het Bestuur der Postcheques
(overschrijvingen en cheques)

Van een aankoopfactuur:
44000 Leveranciers
(60800 Ontvangen kortingen)
(75700 Bet. Kortingen van leveranciers)
@
55000 Bank (OF)
56000 Postcheque

Van een verkoopfactuur:
55000 Bank (OF)
56000 Postcheque
@
(70800 Toegekende kortingen)
(65700 Bet. Kortingen van klanten)

Het gebruik van “Interne overboekingen” tussen Bank, Post en Kas

Er wordt 500,00 EUR overgeschreven van bank B naar bank A.
Overboeking tussen banken:

55000 Bank A
@
50000 Bank

Overboeking tussen bank en post:

55000 Bank
@
56000 Post

Overboeking tussen bank en Kas:

55000 Bank
@
57000 Kas

Interne overboekingen à Afschrift van bank A:

55000 Bank A
@
58000 Interne overboekingen

Interne overboekingen à Afschrift van bank B:

58000 Interne overboekingen
@
55000 Bank B

Berekening van de personeelskosten

Van bruto naar netto bezoldiging voor arbeiders en bedienden

Berekeningsschema
Arbeider: Bediende:
Brutoloon Brutowedde
-‐ Werknemersbijdrage RSZ -‐ Werknemersbijdrage
Belastbaar loon Belastbare loon
-‐ Bedrijfsvoorheffing -‐ Bedrijfsvoorheffing
Nettoloon Nettowedde
-‐ Voorschot
Te betalen loonsaldo

Werknemersbijdrage RSZ:
Arbeiders: Brutoloon * 13,07% * 108%
Bediende: Brutowedde * 13,07% * 100%

Werkgeversbijdrage RSZ


Andere personeelskosten

- Betaling ingehouden bedrijfsvoorheffing en RSZ aan het sociaal secretariaat
- Bijzondere bijdrage sociale zekerheid
- Bijdrage voor groepsverzekering

Boekhoudkundige verwerking van de bezoldiging

Arbeiders:
Uitbetaling van de voorschot:

41610 Voorschotten op bezoldigingen
@
55000 Bank

Boeking van de bezoldigingen:

62020 Bezoldigingen bediende
62030 Bezoldigingen arbeiders
62100 Werkgeversbijdrage RSZ
62230 Groepsverzekering patronale bijdrage
62300 Andere personeelskosten
@
45300 Ingehouden bedrijfsvoorheffing
45400 RSZ
45520 Verschuldigde wedden
45530 Verschuldigde lonen
45920 Verschuldigde bijdr. Groepsverz.
Afboeken van betaalde voorschotten:

@
41610 Voorschotten op bezoldigingen

Boekhoudkundige verwerking van de betaling van de schulden
i.v.m. het personeel

Betalingen aan personeel:

45520 Verschuldigde wedden
@
55000 Bank

Betaling ingehouden bedrijfsvoorheffing en RSZ aan het sociaal secretariaat:

45900 Te betalen sociaal secretariaat
@
55000 Bank

Betaling aan sociaal secretariaat (beheerskosten):

44000 Leveranciers
@
55000 Bank

Betaling bijdrage groepsverzekering:

45920 Verschuldigde bijdrage groepsverzekering
@
55000 Bank

Algemeenheden begrippen:

Vaste activa:
Onder vaste activa (non-‐current assets of fixed assets) wordt verstaan de bezittingen
van een bedrijf waarvan het daarvoor benodigde vermogen voor een periode langer
dan een jaar is vastgelegd. Voorbeelden hiervan zijn gebouwen, machines,
installaties, en transportmiddelen. Bezittingen worden gebruikt voor het uitvoeren
van bedrijfsactiviteiten. Deze worden niet gebruikt voor de verkoop.

Oprichtingskosten:
Dit zijn kosten die verbonden zijn aan het oprichten van een onderneming, de
verdere ontwikkeling of de herstructurering van een onderneming. In het bijzonder
de kosten van oprichting of kapitaalverhoging, de kosten bij uitgifte van leningen en
de herstructureringskosten.

Immateriële vaste activa:
Dit zijn bezittingen waar de onderneming over beschikt op lange termijn.
Immateriële vaste activa behoren tot de vaste activa. Ze zijn echter immaterieel, dus
niet tastbaar en niet waarneembaar.
Het zijn rechten waarover een onderneming beschikt:

- 210 Kosten van onderzoek en ontwikkeling
= Kosten die gemaakt worden om een product te ontwikkelen kunnen gespreid
worden over de levenscyclus van het product.
- 211 Concessies, octrooien, licenties, knowhow, merken en soortgelijke
rechten
= Dit zijn de rechten om een product in monopolie te maken of te behouden.
- 212 Goodwill
= Het bedrag dat betaald moet worden voor de overname van klanten. Klanten
vertegenwoordigen een potentiële omzet, en in die zin een waarde voor een
bedrijf.
- 213 Vooruitbetalingen
= Alle vooruitbetalingen voor het verwerven van I.M.V.

Financiële vaste activa:
Financiële vaste activa is een deel van het actief van een onderneming. Het gaat in
de eerste plaats om deelnemingen in het kapitaal van verbonden ondernemingen en
langetermijnvoorschotten in de vorm van liquide middelen of in de vorm van uitstel
van betaling aan verbonden ondernemingen. Wat de financiële activa onderscheidt
van de geldbeleggingen is dat bij financiële vaste activa de onderneming meestal
inspraak heeft in het bestuur van de andere onderneming. Toch worden ook
aandelen bij de financiële activa geboekt die om strategische redenen voor lange tijd
worden bijgehouden door de onderneming.

Boekhoudkundige verwerking van de aankoop van een vast actief

Waardering tegen aanschaffingswaarde= aankoopprijs + aankoopkosten
22000 Terreinen en gebouwen

23000 Machines, uitrusting en installaties
24000 Meubilair en rollend materiaal
@
44000 Leveranciers

Afschrijvingen

Begrip afschrijving:
De waardevermindering van een bedrijfsmiddel over een bepaalde periode. Er
worden steeds afschrijvingen toegepast om de slijtage door het gebruik tot
uitdrukking te brengen. Vandaar ook de waardevermindering. De afschrijvingen
vormen een kostenpost in de winst-‐ en verliesrekening en leidt tot een lager
resultaat in de verslagperiode. In feite wordt het matching principe voor de
jaarrekening hier toegepast: Elk jaar draagt zijn eigen kosten en lasten. De
investering in het bedrijfsmiddel wordt dan ook via de afschrijvingen aan de
onderscheiden jaren toegerekend. Het betreft een louter boekhoudkundige
gebeurtenis: de uitgave (investering) zal immers vaak reeds jaren ervoor gedaan
zijn.

MVA (Materiële Vaste Activa) met een beperkte levensduur à machines, uitrusting
en installaties & meubilair en rollend materiaal.
MVA (Materiële Vaste Activa) met een onbeperkte levensduurà terreinen en
gebouwen.

Boekhoudkundige verwerking van lineaire afschrijvingen

Vaste percentage op de aanschaffingswaarde
% = 100 / gebruiksduur
Uitzonderlijk vaste % op (aanschaffingswaarde – restwaarde)

Voorbeeld:
A.W. : € 12 500
Restwaarde: € 1 250
Duurtijd: 5 jaar
Ritme: Lineair afschrijven
Oplossing:

Af te schrijven waarde : €12 500 – €1 250 = €11 250
Afschrijving per jaar: €11 250/5 = €2 250 = 20%

Boeking van een lineaire afschrijving:

63002 Afschrijvingen op MVA
@
22009 Terreinen en gebouwen, geboekte afschrijving
23009 Machines, uitrusting en installaties, geboekte
afschrijving
24009 Meubilair en rollend materiaal, geboekte afschrijving

Boeking van een lineaire afschrijving met waardevermindering:

63009 Waardevermindering op MVA
@
22009 Geboekte waardevermindering op
MVA

Boekhoudkundige verwerking van de verkoop van een niet

volledig afgeschreven vast actief

Boeking van de verkoopfactuur:

@
70007 Verkopen vaste activa

Boeking van de regularisatie na verkoop vaste actief:

70007 Verkopen vaste activa
22009 Terreinen en gebouwen, geboekte afschrijving
23009 Machines, uitrusting en installaties, geboekte afschrijving
24009 Meubilair en rollend materiaal, geboekte afschrijving
66300 Minderwaarden op de realisatie van vaste activa
@
22000 Terreinen en gebouwen
23000 Machines, uitrusting en installaties
24000 Meubilair en rollend materiaal
77300 Meerwaarden op de realisatie van
VA

Als je het bedrag van de 707 en 2309 samen optelt en aftrekt van 2300 à dan kan je
zien of je een minderwaarde (als je nog over hebt) of een meerwaarde (als je niets
meer over hebt) hebt.

Eigen vermogen

Het eigen vermogen van een onderneming wordt berekend door van de activa de
schulden af te trekken
Eigen Vermogen = Activa − Schulden
In geval van een vennootschap (bvba of NV) wordt het eigen vermogen opgebouwd
met de hulp van aandeelhouders (het bedrag dat bij uitgifte voor een aandeel
betaald wordt) en door het inhouden van bedrijfswinsten. Het eigen vermogen
wordt aan de rechterkant van de balans onder de passiva genoteerd en is als het
ware de schuld van het bedrijf aan zijn schuldeisers.
Wanneer een onderneming verlies lijdt neemt het eigen vermogen af of ook door het
uitbetalen van dividenden.
Het bedrag dat resteert wanneer alle bezittingen van een onderneming worden
verkocht en alle schulden afgelost wordt voorgesteld als het eigen vermogen. Het
eigen vermogen geeft dan ook niet de marktwaarde van een onderneming weer. Een
hoog eigen vermogen geeft een bedrijf wel een hogere waarde, maar in de
marktwaarde van een onderneming spelen ook nog andere factoren een rol. Zo
geven de omzet-‐ en winstverwachtingen van de onderneming een beeld van de
mogelijke opbrengsten van een onderneming over de tijd. Het eigen vermogen is
een restpost.

Vreemd vermogen

Het vreemd vermogen van een bedrijf wordt opgebouwd uit de verplichtingen of
schulden die een bedrijf heeft. Een bedrijf zal dus geld moeten betalen voor
ontvangen leningen, diensten en/of goederen.
Het vreemd vermogen is een onderdeel van de passiva en staat aan de creditzijde
van de balans.
Vreemd vermogen = passiva – eigen vermogen
Er wordt een onderscheid gemaakt naar schulden op korte termijn (vlottende
schulden, binnen één jaar te betalen) en schulden op lange termijn (langlopende
schulden, na 1 jaar te betalen).
Voorbeelden van korte termijn schulden:
• handelsschulden aan leveranciers
• overige crediteuren
• te betalen kosten
• kortlopend krediet
Korte termijn schulden zijn soms niet rentedragend en vallen onder de
betalingsafspraken bij leveringen. De kredietfaciliteit bij een bank is hierop een
uitzondering. Vanaf je gebruik maakt van deze faciliteit van de bank, moet er rente
betaald worden. De bank zal vaak een erg hoge rente aanrekenen omdat de nood
aan geld erg groot is. Wanneer je in de onderneming focust op een goede planning
en budgettering kan deze situatie vermeden worden. De onderhandelingspositie van

een bedrijf verstevigt immers naargelang er meer tijd zit tussen de datum van
aanvraag en de datum waarop het geld effectief nodig is.
Voorbeelden van langlopende schulden:
• obligatielening
• hypotheken
• leaseschulden

Verwerking van kredieten op korte termijn (kaskrediet)

Overbrugging van tijdelijke en beperkte kastekorten = soepele kredietvorm rente
enkel voor het bedrag en de duur:
Geen boeking nodig bij het opnemen van het kaskrediet. Dit is enkel bij het einde
van het boekjaar:

Op 31/12/2008
55000 Bank
@
43300 Kredietinstellingen: schulden in
rekening courant
Op 01/01/2009
43300 Kredietinstellingen: schulden in rekening courant
@
55000 Bank

Verwerking van kredieten op lange termijn (investeringskredieten)

Een lening op lange termijn die de bank toekent om de onderneming in staat te
stellen welomschreven investeringen te doen wordt een investeringskrediet
genoemd.
Het investeringskrediet wordt opgebruikt naarmate de investering wordt gedaan.
De terugbetaling van het kapitaal gebeurt in afzonderlijke delen volgens een vaste
planning.

Intrestberekening
Bedrag*Interest/365*het aantal dagen die je nodig hebt.

Voorbeeld:
Bedrag: € 10 000
Periode: 186 dagen
Interest: 3,40%

Oplossing:
10 000*3,40% = € 340/365 = € 0,93*186 dagen = € 172,98

De inventaris: begrip

De inventaris is een beschrijvende lijst van alle bezittingen, vorderingen, schulden,
rechten en verplichtingen van de onderneming. Deze is wettelijk verplicht en moet
10 jaar bewaard worden.

Voorlopige proef-‐ en saldibalans
Dit is een lijst van de som van alle Debets en Credits à PROEFBALANS à hier kan je
zien dat debet = credit à boekhouding is in evenwicht.
Gecumuleerd = SALDIBALANS à hierin staan zowel de Credits en Debets in 1 kolom
àAfgeleid van de eerder opgestelde proefbalans à hier is Debet = Credit
Debet = klasse 2, 3, 4, 5 en6
Credit = klasse 1 en 7

Door klasse 6 met klasse 7 te vergelijken kan je zien of er winst of verlies is.
• Indien klasse 7 > klasse 6 = Winst
• Indien klasse 7 < klasse 6 = Verlies

Inventarisverrichtingen (regularisatieposten)

Regularisatieboekingen = het aanpassen van de boekhouding aan de werkelijkheid.
De gegevens van de inventaris worden opgenomen in de boekhouding.

Inventarisverrichtingen m.b.t. de voorraden (voorraadwijzigingen)

Vergelijking van de beginvoorraad (rekeningnr. 34000) met de eindvoorraad:
• De eindvoorraad < beginvoorraad à voorraadafname
à kosten stijgen, resultaat daalt
Meer goederen werden verkocht dan aangekocht in 1 jaar.
Hier moet je het verschil maken tussen de beginvoorraad en de
eindvoorraad.

Boeking:

60940 Voorraadwijziging handelsgoederen
@
34000 Voorraad handelsgoederen

• De eindvoorraad > beginvoorraad à voorraadtoename à kosten dalen,
resultaat stijgt.
Niet alle aangekochte goederen werden verkocht in 1 jaar.
Hier moet je het verschil tussen de beginvoorraad min de eindvoorraad doen.
Boeking:

34000 Voorraad handelsgoederen
@
60940 Voorraadwijziging
handelsgoederen

• Waardevermindering = als de goederen niet tegen de normale prijs kunnen
verkocht worden. Bvb. Door schade of andere zaken.
Bedrag in samenspraak met verantwoordelijke. Kosten stijgen, resultaat
daalt.

Boeking:

63100 Waardevermindering op voorraden (toevoeging)
@
34900 Waardevermindering voorraad hg.
Hoe waardering?
4 methodes:
Beginvoorraad oefening:
Aantal stuks Aangekocht tegen Totaal bedrag
2 500 13,90 37 750
580 14,50 8 410
780 13,65 10 647
3 860 Totale waarde 53 807

• Individualisering van de prijs van elk bestanddeel:
Deze worden gewaardeerd tegen de aanschaffingsprijs.
Eindvoorraad Aangekocht tegen Waardering
45 13,65 614,25
120 14,50 1 740,00
1 285 13,90 17 861,50
1 450 Totale waarde 20 215,75
eindvoorraad

• Gewogen gemiddelde prijzen:
De aankopen gaan nazien, aantal * prijs à allemaal optellen dan delen door
het totale aantal aangekochte goederen.
(13,90 * 2 500) + (14,50 * 580) + (13,65 * 780) = 53 807 = 13,94 EUR
(2 500 + 580 + 780) 3 860

• FIFO = FIRST IN / FIRST OUT:

De goederen die als eerste worden aangekocht worden eveneens als eerste
verkocht.
De eindvoorraad wordt gewaardeerd aan de prijzen van de laatste
aangekochte goederen.

780 13,65 10 647
580 14,50 8 410
90 13,90 1 251
1 450 Totale waarde 20 308
eindvoorraad

• LIFO = LAST IN / FIRST OUT:
De laatst aangekochte worden als eerste verkocht, de eindvoorraad wordt
gewaardeerd aan de prijzen van de eerste aangekochte goederen.

1 450 13,90 20 155

Overlopende rekeningen (Anticipatie -‐ en uitstelposten)

• Anticiperen van kosten:

Bvb.: We hebben een lening lopen bij de bank en moeten hierop intresten
betalen. Deze interesten (7301,87 € per trimester) worden verdeeld in 4
delen per jaar, met vervaldatum 30/04; 31/07; 31/10 en 31/01. Bij het
afsluiten van het boekjaar zien we dat de factuur van 31/01 pas zal
gefactureerd worden op 31/01 waarin nog 2 maanden van het vorige jaar
moeten betaald en geboekt worden.

Oplossing:
(Bedrag * aantal maanden die van het vorige boekjaar waren) : totaal
(7301,87*2) / 3 = 4867,91 € voor nov. & dec.

Boeking:
* Dit boekjaar:
65000 Rente, commissies en kosten verbonden aan schulden (4867,91 €)
@
49200 Toe te rekenen kosten (4967,91 €)
* Volgend boekjaar:
49200 Toe te rekenen kosten (4967,91 €)
@
65000 Rente, commissies en kosten
verbonden aan schulden (4867,91 €)
*Betaling:
65000 Rente, commissies en kosten verbonden aan schulden (7301,87 €)
@
55000 Bank (7301,87 €)
• Anticiperen van opbrengsten:
Bvb.: We hebben een garage die we verhuren aan 1485,00 € per drie
maanden, met vervaldatum 30/04; 31/07; 31/10 en 31/01. Bij het afsluiten
van het boekjaar zien we dat de factuur van 31/01 pas zal betaald worden op
31/01 waarin nog 2 maanden van het vorige jaar moeten betaald en geboekt
worden.

Oplossing:
(Bedrag * aantal maanden die van het vorige boekjaar waren) : totaal
(1485,00*2) / 3 = 990,00 € voor nov. & dec.

Boeking:
* Dit boekjaar:
49100 Verkregen opbrengsten (990,00 €)
@
74400 Huuropbrengsten (990,00 €)
* Volgend boekjaar:
@
49100 Verkregen opbrengsten (990,00 €)
*Betaling:
55000 Bank (1485,00 €)
@
• Uitstellen van kosten:
Bvb.: Eind november hebben we een factuur gekregen van de verzekering
van de wagen voor een bedrag van 951,91 € voor een hele jaar. Bij het
afsluiten van het boekjaar zien we dat de factuur nog een kost draagt van
december vorig boekjaar.

Oplossing:
(Bedrag * aantal maanden van het volgende boekjaar) : totaal
(951,91*11) / 12 = 872,52 €

Boeking:
* Dit boekjaar:
49000 Over te dragen kosten (872,52 €)
@
61310 Verzekeringen (872,52 €)

* Volgend boekjaar:
61310 Verzekeringen (872,52 €)
@
49000 Over te dragen kosten (872,52 €)

• Uitstellen van opbrengsten:
Bvb.: Op 01 november hebben we een hebben we een contract van verhuur
van onze eigen magazijn aan een ander bedrijf, voor een bedrag van 250,00 €
per maand maar in het contract staat er da er moet vooruitbetaald worden
voor 3 maanden. Dus nov.; dec. & jan. Voor een bedrag van 750,00 €. Bij het
afsluiten van het boekjaar zien we dat we nog een te overdragen opbrengst
hebben voor de maand januari van het volgend boekjaar.

Oplossing:
(Bedrag * aantal maanden van het volgende boekjaar) : totaal
(750,00 * 1) / 3 = 250,00 €

Boeking:
*Eerst is er een betaling voor de drie maanden:
55000 Bank (750,00 €)
@
* Dit boekjaar:
@
49300 Over te dragen opbrengsten (250 €)
* Volgend boekjaar:
49300 Over te dragen opbrengsten (250 €)
@

Tweede voorlopige proef -‐ en saldibalans

Dit is een tweede benadering van de werkelijkheid na het corrigeren van de
voorraad en de overlopende rekeningen.

Het bepalen van het resultaat van het boekjaar

• Bepaling van het resultaat voor belasting:
Totaal klasse 6 > totaal klasse 7 = verlies
Totaal klasse 6 < totaal klasse 7 = winst
• Bepaling van het resultaat na belasting:
Winst à onderworpen aan een vennootschapsbelasting ( +/-‐ 42% op de
winst)

Boeking:
67020 Geraamde belastingen (42%)
@
45000 Geraamde belastingschulden (42%)

(Winst voor belastingen – belastingen = winst na belastingen)

• Bepalingen van het te bestemmen resultaat:
De overgedragen winst van het vorige boekjaar moet een nieuwe
bestemming hebben, ofwel uitbetalen aan de eigenaars of aanleggen als
reserves.
Het bedrag is afhankelijk van de winst van het vorige boekjaar.

Boeking:
14000 Overgedragen winst
@
79000 Overgedragen winst van het vorige bj

De bestemming van het resultaat van het boekjaar

De wetgever heeft aan de veiligheid van een onderneming gedacht en heeft hierbij
een wettelijke bepaling ingesteld. Deze houdt in dat het aangeraden is om elk jaar
5% van de winst als reserve aan te leggen.
Maar dit bedrag moet ten minste 10% van het kapitaal bedragen.

Boeking:
69200 Toevoeging aan de wettelijke reserves (5% met max. 10%)
69300 Over te dragen winst (totale winst)
@
13000 Wettelijke reserves (5%, max. 10%)
14000 Overgedragen winst (totale winst)

(Winst na belastingen – toevoeging aan de wettelijke reserves 5% =
Overgedragen naar volgend boekjaar)
(Overgedragen naar volgend boekjaar + bestemming overgedragen winst van
het vorig boekjaar = Totaal over te dragen winst)

* De definitieve proef-‐ en saldibalans

Opstellen van de jaarrekening (balans en resultatenrekening)

Het opstellen van de jaarrekening is wettelijk verplicht door de wetgever. Het is ook
verplicht om de opgestelde jaarrekening openbaar te maken aan derden en dus ook
aan de overheid om informatie te verschaffen over het bedrijf. Deze moet ingestuurd
worden bij de Balanscentrale van de Nationale Bank van België. Dit kan op papier,
maar ook digitaal (dit is sneller en goedkoper).

De Balans:

De balans is een overzicht van de vermogensmiddelen (activa) en de
vermogensbronnen (passiva) van de onderneming op het einde van het boekjaar.
Ze wordt opgesteld met de debetsaldi en de creditsaldi van de definitieve
saldibalans na resultaatverwerking.
Ook de gegevens van het vorige boekjaar worden opgenomen zodat men ditkan
vergelijken met de gegevens van het huidig boekjaar.

De Resultatenrekening:

De resultatenrekening is een overzicht dat de samenstelling en de verwerking van
het resultaat van het afgesloten boekjaar weergeeft. Hier kan men informatie
terugvinden over alle kosten – en opbrengstenrekeningen van de onderneming.

Eindbalans
Vereiste vaardigheden en attitudes bij het ondernemerschap

Vakkennis en ervaring

• Startende ondernemers: moeilijker te “bewijzen”, mogelijkheid te bewijzen door
de reeds opgedane ervaring bij stageplaatsen of bij privébedrijven. Ook relevante
diploma’s en getuigschriften bieden veel meer kansen.

• Ervaren ondernemers: Te bewijzen door het aantal bestellingen /lopende
opdrachten van de onderneming.

Doelgericht werken

• Duidelijke en haalbare doelstellingen: wat wil ik wanneer bereiken?
• Doelstellingen omzetten in een duidelijk plan om ze te behalen.
• Ervoor zorgen dat je je kan onderscheiden van de concurrentie
• Laat duidelijk merken aan je klanten wat je te bieden hebt en waarom ze bij jou
moeten kopen.

Commercieel inzicht

• Commercieel inzicht is vaak een aangeboren talent. Zoek naar zoveel mogelijk
kansen om succes te boeken, maar blijf realistisch in de uitvoering ervan. Focus op
realistische feiten en cijfers.

• SWOT-‐analyse biedt een goed overzicht voor je onderneming: Ga na wat de
sterktes en zwaktes (interne factoren) zijn voor je eigen situatie en ook wat de
kansen en bedreigingen zouden kunnen zijn (externe factoren). Met behulp van de
SWOT-‐analyse kan je je plannen veel beter afstemmen op het effectief halen van je
doelstellingen.

Financiële basiskennis

• Om te kunnen ondernemen hoef je niet in het bezit te zijn van een diploma
boekhouden, maar je dient toch best je inkomsten en uitgaven te beheersen. Een
basiskennis boekhouden heeft dus zeker voordelen bij het starten van een
onderneming.

• Bij het doen van een balans-‐ en belastingsaangifte kan je beroep doen op kennis
van gespecialiseerde mensen omdat de aangiftes aan bepaalde eisen dienen te
voldoen. Ook hier is het mooi meegenomen dat je met je eigen kennis al een groot
stuk zelf kan doen.

Communicatieve vaardigheden

• Ondernemers met goede communicatieve vaardigheden schoppen het vaak ver in
de ondernemerswereld. Het is belangrijk dat je als ondernemer openstaat naar de
potentiële klanten toe en dat je makkelijk contacten legt met zakenpartners.

Organisatievermogen

• Een goed ondernemer moet een duizendpoot zijn en moet dus overweg kunnen
met verschillende taken zoals de administratie, het onderhouden van
klantencontacten, het efficiënt uitvoeren van opdrachten enz. Dit vraagt vaak een
groot organisatievermogen en veel energie van de ondernemer!

Op eigen benen staan

• Je moet als goed ondernemer alles zelfstandig doen, want jij als ondernemer bent
het bedrijf. Durf moeilijke beslissingen nemen en knopen door te hakken.

• Als ondernemer kan je beroep doen op mensen met veel kennis in de
ondernemerswereld. Zij kunnen jou hier en daar bijsturen zodat je zelf ook extra
kennis opdoet over de gang van zaken. Ervaring opdoen als ondernemer is ook een
vorm van zelfstandig zijn! Zo kan je in de toekomst nog meer zelf doen.

Verantwoordelijkheid nemen

• Ervoor zorgen dat je al je afspraken nakomt, zowel met klanten als administratief.
Een groot verantwoordelijkheidsgevoel is heel belangrijk.

• Vergeet niet dat je als zelfstandige heel wat zaken voor je eigen toekomst moet
regelen: pensioen, ziekteverzekering, hospitalisatie enz.

Zin voor risico

• Het leiden van een onderneming kan risicovol zijn omdat je met je eigen middelen
en capaciteiten je vaardigheden moet kunnen verkopen. Er is dus wel degelijk een
bepaald risico aan verbonden! Als ondernemer moet je het aandurven op sommige
momenten bepaalde risico’s te nemen.

Innoverend denken

• Om te kunnen blijven concurreren moet een ondernemer mee zijn met de
concurrentie door te vernieuwen. Dit betreft zowel door het vernieuwen van
producten, diensten en bedrijfsprocessen! Wanneer je dit niet doet, dan zal de
concurrentie te veel voorlopen en zal je het als onderneming niet overleven!

Risico's, opportuniteiten, voor-‐ en nadelen bij het
ondernemerschap

Risico’ s kunnen inschatten

Het is van groot belang dat je met een eigen zaak risico’s kan inschatten. Zo zijn er
bv. financiële risico’s: Geen te grote of overbodige sommen geld lenen bij de bank.
Commerciële risico’s: Niet te veel producten aankopen die je later niet meer zal
gebruiken in je onderneming of die je niet meer zal kunnen verkopen.
Bij een eigen onderneming worden er altijd risico’s genomen, maar het is de
bedoeling dat je berekende risico’s neemt. Daarom is het handig om een financieel
plan te maken zodat dat je risico’s kan nemen op basis van cijfers en niet dat je dit
doet zonder nadenken. Ondernemen is niet zomaar wat gokken, het is het nemen
van risico’s op basis van cijfers en met verstand beslissingen nemen.

Voordelen als ondernemer

Ondernemer zijn biedt veel voordelen. Ten eerste heb je veel vrijheid. Je bent baas
over jezelf en er zal niemand zijn die zegt wat jij moet doen en wanneer jij iets moet
doen. Natuurlijk ben je zelf wel verantwoordelijk voor het succes van je
onderneming. De vrijheid blijkt de grootste motivatie te zijn om als ondernemer van
start te gaan, zelfs nog belangrijker dan veel geld verdienen. Alhoewel dit laatste wel
de bedoeling is van een onderneming, succesvol zijn. Ook het creatief opbouwen van
je eigen zaak blijkt voor veel mensen zeer motiverend te zijn.

Nadelen als ondernemer

Er zijn ook nadelen. Lange werkdagen. Te weinig tijd voor het gezin. Onregelmatige
uren. Risico op faillissement. Onzekere omzet en afhankelijkheid van de klanten.

Risico’s als ondernemer

Het grootste risico van een onderneming is het financiële risico. In de volgende
lessen zullen we proberen de risico’s te beperken door gebruik te maken van de
bestaande wetgeving. (Huwelijkscontract, vennootschappen, verzekeringen)
Wanneer je van plan bent om een lening aan te gaan, dan moet je deze wel kunnen
terugbetalen. Dit risico moet je goed kunnen inschatten met behulp van een
financieel plan. Dit is wettelijk verplicht voor 2 jaar wanneer je een vennootschap
opricht. Ook de omzet is onzeker. Je kan niet op voorhand met zekerheid weten
hoeveel klanten er elke dag zullen komen en hoeveel klanten er zullen blijven
terugkomen. Pas na 2-‐3 jaar na opbouw van een vast klantenbestand kan je
ongeveer weten met hoeveel klanten je elke dag zal bezigzijn. Maar 100 % zeker ben
je nooit. Zaken doen houdt in dat je risico’s goed inschat en dat je jezelf zoveel
mogelijk indekt.

Opportuniteiten als ondernemer

Opportuniteiten zijn mogelijkheden of kansen. Bijvoorbeeld een eigen kapsalon
geeft de kans om je eigen creativiteit om te zetten in de realiteit. Je bepaalt zelf je
werkuren. Je kan het volledig doen zoals je zelf wilt.

Belang van zelfkennis

Het hebben van zelfkennis zorgt ervoor dat je niet zomaar zal falen. Het is zeer
belangrijk om kennis te hebben van zaken wanneer je met iets van start wil gaan.
Bijvoorbeeld bij het starten van een eigen restaurant heb je meer kans op slagen
wanneer je zelf al enkele jaren ervaring hebt opgedaan door in een restaurant te
hebben gewerkt. Voor iemand met weinig ervaring in de horeca zal het wel eens
kunnen tegenvallen bij het starten van een restaurant.

Informatie en ondersteuning voor startende ondernemers

Wanneer je een onderneming wil starten, dan kan je beroep doen op verschillende
organisaties. Zij zullen je meer informatie geven om op een verantwoorde manier je
eigen zaak te kunnen starten. Zo bieden ze administratieve en commerciële
ondersteuning. Sommige organisaties zijn opgericht door de overheid, anderen zijn
opgericht door particulieren. Vele diensten zijn gratis, maar bij sommige
organisaties dien je eerst lidgeld te betalen. Bij een boekhoudkantoor bijvoorbeeld.
Wanneer je je onderneming start is het belangrijk om zo weinig mogelijk kosten te
maken, dus zoveel mogelijk gratis informatie vergaren is het beste in het begin.

Unizo

Unizo is een organisatie die de belangen verdedigt van alle zelfstandige
ondernemers. Dit wil zeggen dat zij informatie verstrekken over de wetgeving en de
interpretatie ervan. Zij gaan de belangen verdedigen van de zelfstandigen bij de
overheid en ze beschikken over een platform waar ondernemers hun ervaringen
kunnen uitwisselen met en elkaar en op die manier ook van elkaar kunnen leren.

Professionele raadgevers en het belang om zich te laten bijstaan

Als je van plan bent een eigen onderneming te starten, is het zeer belangrijk om eens
aan tafel te zitten met professionele mensen die je wat raad kunnen geven. In de
theorie kan je beschikken over een degelijk plan, maar is het dan ook wel haalbaar
in de prakijk? Een persoon met veel ervaring in de ondernemerswereld kan je hier
ongetwijfeld bij ondersteunen. Het is dus heel belangrijk om beroep te doen op
zulke mensen vooraleer je van start gaat.

Opstellen ondernemingsplan en bestuderen van zijn haalbaarheid

Inhoud van het ondernemingsplan: Je ondernemingsplan moet duidelijke en
concrete informatie bevatten over alle belangrijke aspecten van de voorgestelde
ondernemingsvorm: praktische zaken i.v.m. de opstart, operationele zaken en
management, maar ook analyses van kosten, verkopen, rendement en
groeiperspectieven. Deze informatie zal duidelijk maken of je idee ook na een
verdere analyse overeind blijft en realistisch blijft. Je zal misschien aanpassingen
moeten aanbrengen of zelfs sommige zaken opnieuw bedenken. Indien je te maken
hebt met professionele investeerders, dan zullen zij je inspanningen m.b.t. je
ondernemingsplan ondersteunen en optreden als coaches en mentors. Op die
manier spelen ze een belangrijke rol bij het opstarten van je eigen onderneming.

Het opstellen en het nagaan van de haalbaarheid van een ondernemingsplan kan je
samen met UNIZO doen.

Reglementering betreffende ruimtelijke ordening

Ruimtelijke ordening is het proces waarbij met een groot aantal spelregels de
ruimte planmatig wordt benut en ingericht. Er wordt rekening gehouden met
individuele en gemeenschappelijke belangen. Dit wil zeggen het zo goed mogelijk
aan elkaar aanpassen van samenleving en ruimte. De wetenschapsgebieden die
hierbij een rol spelen zijn planologie, landschapsarchitectuur en stedenbouw, maar
ook zaken zoals milieu en economie zijn belangrijk in de ruimtelijke ordening.

Analyse van de concurrentie

Een concurrentieanalyse is een onderzoek naar de algemene en specifieke gegevens
van de indirecte en directe concurrenten van een bedrijf. De concurrentieanalyse
maakt deel uit van het ondernemingsplan. De gegevens die uit dit onderzoek naar
voren komen kunnen worden gebruikt tijdens het opstellen van de marketingmix en
de marketingstrategieën.

Beheer van leveranciers en klanten

Om perfect op de hoogte te zijn van alles in je onderneming is het zeer belangrijk om
de gegevens over je leveranciers en klanten goed te beheren.

Het financieel plan
Een belangrijk deel van het ondernemingsplan is het financieel plan. Hier onderzoek
je de financiële haalbaarheid van je onderneming. Het opstellen van dit plan geeft je
antwoorden op verschillende vragen zoals:
• Hoeveel geld heb ik nodig om mijn ideeën te kunnen waarmaken?
• Welke inkomsten staan daar tegenover?
• Wat zijn de verwachte kosten en opbrengsten?
• Welke investeringen zal ik moeten doorvoeren?
• Is de strategie die ik voorop stel ook financieel haalbaar en zal de zaak
uiteindelijk rendabel zijn?
Hieruit kan je concluderen dat je je oorspronkelijk concept zal moeten aanpassen en
dat er ook in je marketingplan een aantal wijzigingen zullen moeten gebeuren.
De informatie die je uit het financieel plan haalt kan heel nuttig voor jezelf en voor je
onderneming omdat je op die manier veel zaken op voorhand kan inschatten.
Bovendien sta je met een goed opgesteld financieel plan veel steviger in je schoenen
bij onderhandelingen met mogelijke partners of investeerders.
Opmerking: Bij de oprichting van een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
(BVBA) ben je verplicht een financieel plan neer te leggen bij de notaris. Je financieel
plan kan worden opgevraagd wanneer je binnen een periode van 3 jaar na
oprichting failliet gaat. Als dan uit het plan blijkt dat er onvoldoende startkapitaal
werd voorzien, kan je als vennoot persoonlijk aansprakelijk gesteld worden.
Principe van financieel evenwicht
Om een gezond financieel evenwicht te bereiken moet je een goed evenwicht zoeken
tussen het eigen vermogen en het vreemd vermogen.

Zowel om te starten met een eigen zaak als om ervoor te zorgen dat je bedrijf mee
kan met de concurrentie moet je investeringen doen. Deze kan je financieren uit
eigen zak of ook met vreemde middelen. De eigen middelen zijn de zaken die je zelf
in je onderneming stopt. Eigen middelen alleen volstaan niet om alle investeringen
te kunnen financieren. Door leningen op korte of lange termijn aan te gaan kan je
toch alle investeringen doen.

Als voorbeeld van een krediet op lange termijn heb je het investeringskrediet, een
lening op afbetaling en een leasing. Kredieten op korte termijn zijn het kaskrediet en
het discontokrediet.

Elementen van de kostprijs

Naast kosten bestaat ook nog het begrip “kostprijs”. De kostprijs houdt alle
gemaakte kosten in om één producteenheid tot stand te kunnen brengen.

• Arbeid door personen (loonkosten)
• Machines (afschrijvingskosten)
• Grondstoffen (grondstofkosten)
• Diensten van derden (energiekosten, onderhoudskosten, verzekeringskosten
tegen brand enz.)

Onderscheid tussen variabele en vaste kosten

Variabele kosten = veranderende kosten bij schommelingen in het
productieproces of het verkoopvolume (bvb. de kosten van grondstoffen, kosten van
elektriciteitsverbruik)

Vaste kosten = kosten die los van het aantal geproduceerde producten altijd
hetzelfde blijft. (bvb. de huur van gebouwen, de afschrijvingskosten)

Eenvoudige kostprijsberekening

De integrale kostprijs van een product of dienst bestaat uit de totale kosten
(financieel) die gemaakt worden voor het produceren of leveren van het product of
dienst. Over het algemeen is dit voor de directe kosten relatief eenvoudig. De
indirecte kosten leveren over het algemeen meer problemen op aangezien er geen
directe relatie is tussen deze kosten en het product. Er zijn drie vormen van
kostprijsberekening:
1. Opslagcalculatiemethode
2. Kostenplaatsmethode
3. Activity Based Costing.

Kostenanalyse

Het beoordelen van een activiteit door de kosten te vergelijken waarbij deze in
bedragen worden uitgedrukt. Deze analyse focust zowel op de doeltreffendheid als
op de doelgerichtheid.

Elementen van de verkoopprijs

• Aankoopkostprijs
• Indirecte kosten
• Winstopslag

Berekenen van de verkoopprijs

Je kan de verkoopprijs op drie manieren berekenen:

• Aankoopkostprijs + brutowinstopslag = verkoopprijs
De brutowinstopslag dient om de indirecte kosten te dekken en om een
vergoeding te kunnen geven aan de handelaar.

• Aankoopkostprijs + indirecte kosten = Kostprijs + winstpercentage op de
kostprijs = Verkoopprijs

• Aankoopkostprijs + indirecte kosten = Kostprijs + winstpercentage op de
verkoopprijs = Verkoopprijs

De omzet

Omzet = verkoopprijs * verkochte hoeveelheid
= P x Q waarbij P = prijs en Q = hoeveelheid
Break-‐even punt :

Bij de voorspelling van een industriële of commerciële activiteit is de berekening
van het break-‐even punt een belangrijke analyse en het belangrijke einddeel van het
financieel plan. Hoewel deze methode als een oude klassieker wordt beschouwd,
hebben we het in aanvulling op de informatie over het financieel plan nodig om
meer duidelijkheid te kunnen krijgen over de activiteiten. (financieel haalbaar/hoe
ga ik deze activiteit aanpakken zodat ik geen verlies draai ?)
Het Break-‐even draaien wil zeggen dat je vanaf dat punt noch winst noch verlies
maakt. Vanaf dit punt zal je winst gaan maken.

Een voorbeeld

Ik verkoop bloemen in een restaurant. Mijn vaste kost is € 25,00 per dag. Mijn
verkoopprijs per bloem bedraagt € 1,00 Mijn aankoopprijs per bloem bedraagt €
0,50.

Bereken de break-‐even

𝑉𝑎𝑠𝑡𝑒 𝑘𝑜𝑠𝑡
𝑥=
𝑉𝑃 𝐴𝑃
( 𝑆𝑇 − 𝑆𝑇

𝟐𝟓 𝒆𝒖𝒓𝒐
𝒙=
(𝟏 𝒆𝒖𝒓𝒐 − 𝟎, 𝟓𝟎 𝒆𝒖𝒓𝒐)

𝟐𝟓 𝒆𝒖𝒓𝒐
𝒙=
𝟎, 𝟓𝟎 𝒆𝒖𝒓𝒐

x = 50 stuks

Dit wil zeggen dat we indien we per dag 50 stuks verkopen we geen winst maken
maar ook geen verlies hebben. In dit geval zijn we break-‐even.

Vanaf wij 51 stuks verkopen maken we winst.
Indien wij 49 stuks verkopen maken we verlies.

De winstmarge
De winstmarge is de winst uitgedrukt in een percentage. Dit kan betrekking hebben
op de aankoopprijs en/of de verkoopprijs.
Winstmarge voor de verkoopprijs = (Verkoopprijs – Aankoopprijs) / (Verkoopprijs
x 100%)
Winstmarge voor de aankoopprijs = (Verkoopprijs – Aankoopprijs) / (Aankoopprijs
x 100%)

Netto -‐ en brutowinst
Nettowinst: Het verschil tussen de brutowinst en vaste kosten.

Brutowinst: De winst die overblijft na aftrek van de totale aankoopkost en de
variabele kosten.

Het begrip rendabiliteit

Rendabiliteit is een synoniem voor winstgevendheid.
Het is de mate waarin een bepaalde opbrengst kan worden behaald met een
bepaald ingezet vermogen.
Onder rendabiliteit of rentabiliteit hebben we het over de verhouding tussen een
inkomen (winst) en het vermogen dat dit inkomen heeft verdiend. De rentabiliteit is
een belangrijk begrip voor het nemen van beslissingen op lange termijn.
Dit wordt berekend om te vergelijken met het verleden , met de concurrenctie en
geeft eveneens een zicht voor de toekomst.

Cashflow

Cashflow is een Engelse term die staat voor de som van de nettowinst en
afschrijvingen van een bedrijf. Aan de uitkomst van de cashflow kan men nagaan of
een bedrijf veel of weinig vermogen heeft om te kunnen investeren of om de
schulden te kunnen afbetalen.

In veel gevallen krijgt voorraadbeheer weinig aandacht binnen ondernemingen.
Ondanks dit toch een belangrijk onderdeel is, wordt dit vaak onderschat in
bedrijven. Een goed opgebouwde voorraad kan een van de belangrijkste zaken zijn
binnen een onderneming. Zonder een voorraad kan een bepaalde afdeling niet meer
efficiënt functioneren.

Elke ondernemer (zeker in horeca) heeft genoeg voorraad nodig om de continuïteit
van producten te kunnen garanderen en om winst te kunnen maken. Voorraad moet
ook volledig aansluiten bij de omzetsnelheid. Met de omzetsnelheid bedoelt men de
snelheid dat producten verkocht kunnen worden.

Met een goed voorraadbeleid kan de ondernemer enerzijds ervoor zorgen dat hij
altijd zijn klanten zal kunnen bedienen en anderzijds dat hij niet teveel producten
op voorraad heeft. Te veel producten die zomaar in voorraad liggen kost te veel geld
voor de ondernemer.


Vragen en antwoorden

Hoe een beginbalans opstellen?
Balans per x-‐x-‐xxxx

Vaste Activa
Inventaris € 400,-‐
Vlottende Activa
Voorraad Producten € 300,-‐
Debiteuren € 200,-‐
Liquide middelen € 100,-‐
-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐
Totaal Activa € 1000,-‐

Eigen Vermogen
Kapitaal € 500,-‐
Overige Passiva
Leningen € 200,-‐
Crediteuren € 150,-‐
Salarissen € 150,-‐
-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐
Totaal Passiva € 1000,-‐

Wat is een afschrijving?
De waardedaling van een bedrijfsmiddel over een bepaalde periode. Er wordt steeds
afschrijving toegepast om de slijtage door het gebruik tot uitdrukking te brengen.
Deze afschrijving vormt een kostenpost in de Winst-‐ en Verliesrekening en leidt dus
tot een lager resultaat in de verslagperiode. In feite wordt het matching principe
voor de jaarrekening hier toegepast: ieder jaar draagt zijn eigen kosten en lasten. De
investering in het bedrijfsmiddel wordt dan ook via de afschrijvingen aan de
onderscheiden jaren toegerekend. Het betreft een louter boekhoudkundige
gebeurtenis: de uitgave (investering) zal immers vaak reeds jaren tevoren gedaan
zijn.

Berekening van een factuur:

BRUTOBEDRAG
-‐ Handelskorting
+ Aangerekende kosten (Vervoer, verzekering, …)

SUBTOTAAL

-‐ Korting bij contante betaling

MAATSTAF VAN HEFFING

+ BTW op Maatstaf van heffing
+ Terugstuurbare verpakking (Paletten, leeggoed, …)

TE BETALEN OP TERMIJN

+ Korting bij contante betaling

NETTOBEDRAG

Loon berekenen van arbeiders en bediende:
Arbeider: Bediende:
Brutoloon Brutowedde
-‐ Werknemersbijdrage RSZ -‐ Werknemersbijdrage
Belastbaar loon Belastbare loon
-‐ Bedrijfsvoorheffing -‐ Bedrijfsvoorheffing
Nettoloon Nettowedde
-‐ Voorschot
Te betalen loonsaldo

Werknemersbijdrage RSZ:

Werkgeversbijdrage RSZ

Wat is een inventaris?
Een inventaris is een beschrijvende lijst van alle bezittingen, vorderingen, schulden,
rechten en verplichtingen van de onderneming. De bedoeling is alle
balanselementen genoteerd in de boekhouding te waarderen op hun echte
economische waarde.

© Copyright examencommissieleerstof.be 2012 - 2014. Alle rechten voorbehouden. Tenzij

anders vermeld berusten alle rechten op informatie (tekst, beeld, etc) die u in onze cursussen
aantreft bij Inproma.
Gehele of gedeeltelijke overname, plaatsing op andere sites, verveelvoudiging op welke andere

wijze dan ook en/of commercieel gebruik van deze informatie is niet toegestaan, tenzij hiervoor
uitdrukkelijk schriftelijke toestemming is verleend door Inproma.
Het Internet wordt regelmatig doorzocht (inclusief zoekertjeswebsites) om fraude op te sporen.

Bij doorverkoop/doorgave of vrijgeven van gehele of gedeeltelijke stukken uit deze cursussen,
worden er gerechtelijke stappen ondernomen.
Deze informatie mag worden bekeken op een scherm, gedownload worden op een hard-disk of
geprint worden, mits dit geschied voor persoonlijk, informatief en niet-commercieel gebruik, mits
de informatie niet gewijzigd wordt, mits de volgende copyright-tekst in elke copy aanwezig is:
“© Copyright examencommissieleerstof.be”, mits copyright, handelsmerk en andere van
toepassing zijnde teksten niet worden verwijderd en mits de informatie niet wordt gebruikt in een
ander werk of publicatie in welk medium dan ook.

Boekhouden-01 01 2014 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Boekhouden-01 01 2014 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Boekhouden 3de graad BSO

Boekhoudreglementering P. 3 -­‐ 4

De vereenvoudigde boekhouding P. 4 -­‐ 9

dubbelboekhouden P. 10 -­‐ 11

Grondbeginselen van de boekhouding P. 12 -­‐ 15

Courante commerciële verrichtingen P. 16 -­‐ 17

Vereffening van vorderingen en schulden P. 18 -­‐ 19

Bezoldiging van het personeel P. 20 -­‐ 22

Investeringen P. 22 -­‐ 25

Financiering van de onderneming P. 26 -­‐ 27

Verrichtingen einde boekjaar P. 28 -­‐ 35

Starten als zelfstandig ondernemer P. 36 -­‐ 40

Commercieel beleid P. 40

Een gezonde Oinanciële structuur P. 41

Kosten en kostprijsberekeningen P. 42

Omzet en verkoopprijsberekening P. 43 -­‐ 44

Voorraadbeleid P. 45

Extra's P. 46 -­‐ 47

Boekhouding als beleidsinstrument

Ondernemingen, vennootschappen en zelfstandigen hebben steeds meer

Als eenmanszaak doe je de volgende verrichtingen:

12 AF/8 Eneco Electriciteitskosten twv. 150 euro excl. 21% btw

6 januari AF/5 Aankoop handelsgoederen leverancier: Verbeck

Handelsgoederen 250 euro

Totaal 302,50 euro

7 januari AF/6 Aankoop handelsgoederen leverancier Toon,

9 januari AF/7 Garagist Carfix voor onderhoud bedrijfswagen.

16 januari CN/11 Door beschadiging van ons handelsgoederen die

Leverancier Dienste Verpa Korting

Het minimum algemeen rekeningstelsel (MAR)

Het grootboek: balansrekeningen en resultatenrekeningen:

Boekhoudkundige verwerking van inkomende facturen met commerciële

Boeking van de bezoldigingen:

Betaling bijdrage groepsverzekering:

22000 Terreinen en gebouwen

Boekhoudkundige verwerking van lineaire afschrijvingen

Boekhoudkundige verwerking van de verkoop van een niet

en budgettering kan deze situatie vermeden worden. De onderhandelingspositie van

• FIFO = FIRST IN / FIRST OUT:

* De definitieve proef-­‐ en saldibalans

Vereiste vaardigheden en attitudes bij het ondernemerschap

Analyse van de concurrentie

Het financieel plan

Principe van financieel evenwicht

Elementen van de kostprijs

Elementen van de verkoopprijs

Nettowinst: Het verschil tussen de brutowinst en vaste kosten.

Het begrip rendabiliteit

Berekening van een factuur:

© Copyright examencommissieleerstof.be 2012 - 2014. Alle rechten voorbehouden. Tenzij

Gehele of gedeeltelijke overname, plaatsing op andere sites, verveelvoudiging op welke andere

Het Internet wordt regelmatig doorzocht (inclusief zoekertjeswebsites) om fraude op te sporen.

You might also like

Boekhoudreglementering P. 3 -‐ 4

De vereenvoudigde boekhouding P. 4 -‐ 9

dubbelboekhouden P. 10 -‐ 11

Grondbeginselen van de boekhouding P. 12 -‐ 15

Courante commerciële verrichtingen P. 16 -‐ 17

Vereffening van vorderingen en schulden P. 18 -‐ 19

Bezoldiging van het personeel P. 20 -‐ 22

Investeringen P. 22 -‐ 25

Financiering van de onderneming P. 26 -‐ 27

Verrichtingen einde boekjaar P. 28 -‐ 35

Starten als zelfstandig ondernemer P. 36 -‐ 40

Omzet en verkoopprijsberekening P. 43 -‐ 44

Extra's P. 46 -‐ 47

* De definitieve proef-‐ en saldibalans