ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent

Educatieve bachelor lager onderwijs

Naam student: Marie Ysebaert Leergroep OLO2D1

Naam mentor: Bernard Balcaen Klas 5B Aantal lln.: 24
School: Vrije Basisschool De Parel

MAANDAG 16/11/2020 Handtekening mentor + datum:

Van 10u30 tot 11u20

Leergebied(onderdeel): Taal
Lesonderwerp: Afleidingen

Leerplandoelen: Leerplan: ZILL – OVSG – GO! – andere

• MEmw1 Media enthousiast en positief aanwenden
2,5-12j Nieuwsgierig zijn naar media en genieten om ermee bezig te zijn – de wereld van de
media met een open houding exploreren
2,5-12j De mogelijkheden van media op een positieve, verantwoorde en waardevolle manier
aanwenden
• MEge2 Passende mediamiddelen kiezen, gebruiken en combineren in functie van een beoogd
doel
2,5-12j Mediamiddelen inzetten bij logisch en algoritmisch denken – oefenen en leren met
ondersteuning van ict
• TOtn2 Nadenken over de belangrijkste aspecten van het taalsysteem. Daarbij
taalbeschouwelijke termen gebruiken
- Woorden en woordsoorten
2,5-12 jaar Experimenteren met woorden en onderzoeken van woordsoorten
9-12 jaar De (op)bouw van woorden onderzoeken, en daarbij de termen ‘samenstelling’,
‘afleiding’, ‘voorvoegsel’ en ‘achtervoegsel’ kennen en gebruiken
• SErv3 Samenwerken met anderen en zo bijdragen aan het realiseren van een
gemeenschappelijk doel
5-12j Gericht samenwerken in duo of kleine groep – iets aan elkaar kunnen uitleggen –
voorstellen formuleren om tot een gezamenlijk antwoord te komen bij vragen

Leerinhoud:
• Een grondwoord is de allerkortste vorm van een woord.
• Je kunt een gronwoord niet meer in afzonderlijke woorden splitsen.
• Afleidingen zijn afgeleid van een bestaand woord.
• Een afleiding is een woord waaraan een klein stukje is toegevoegd.
• Een voorvoegsel is een klein toegevoegd stukje dat vooraan het woord staat.
• Veel voorkomende voorvoegsels zijn be-, on-, ver-, ge-, her-, oer-, hyper-, aarts-, ont-, …
• Een achtervoegsel is een klein toegevoegd stukje dat achteraan het woord staat.
• Veel voorkomende achtervoegsels zijn -je, -er, -ster, -achtig, -heid, -ig, …
• Een samenstelling is een woord waarbij bestaande woorden zijn samengevoegd.
• Er zijn vijf soorten samenstellingen: samenstellingen met meerdere zelfstandige naamwoorden,
samenstellingen met een bijvoeglijk naamwoord, samenstellingen met anderstalige delen,
samenstellingen met een afkorting en samenstellingen met als eerste deel de stam van een
werkwoord.

Lesdoelen:

1
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

De leerlingen kunnen...
1. De leerlingen kunnen grondwoorden herkennen. (TOtn2)
2. De leerlingen kunnen het grondwoord uit de afleiding halen. (TOtn2)
3. De leerlingen kunnen afleidingen herkennen. (TOtn2)
4. De leerlingen kunnen afleidingen maken met voorvoegsels. (TOtn2)
5. De leerlingen kunnen afleidingen maken met achtervoegsels. (TOtn2)
6. De leerlingen kunne voorvoegsels herkennen. (TOtn2)
7. De leerlingen kunnen achtervoegsels herkennen. (TOtn2)
8. De leerlingen kunnen samenstellingen en afleidingen van elkaar onderscheiden. (TOtn2)
9. De leerlingen kunnen samenstellingen herkennen. (TOtn2)
10. De leerlingen kunnen samenstellingen maken. (TOtn2)
11. De leerlingen kunnen in duo samenwerken om tot een juist antwoord te komen op de vragen.
(SErv3)
12. De leerlingen kunnen genieten door met ict bezig te zijn. (MEmw1)
13. De leerlingen kunnen leren met ondersteuning van ict. (MEge2)

Beginsituatie specifiek voor deze les:

Situering in het leerproces: aanbrengen inoefenen
Waarop bouwt deze les verder?
• De leerlingen weten wat een grondwoord is.
• De leerlingen weten wat een samenstelling is.
Leerling specifieke gegevens + acties:
• Kaat, Ibe, Ferre, Julia, Viktor L. en Chloé zijn taalsterk.
• Amélie, Yaëlle, Ilano en Victor U. hebben moeite met taal.
• Amélie gebruikt Sprint voor taal.

Bronnen: volgens de APA-normen

•

Bijlagen: bordschema, ingevulde werkbladen, teksten …

• Bijlage 1: LearningApps
• Bijlage 2: Genially
• Bijlage 3: werkboek
• Bijlage 4: kahoot

Materiaal / locatiewijziging:
• Website van juf Marie

Lesopbouw

1. Zelfstandig: afleidingen en samenstellingen juist plaatsen in LearningApps (7min)

oriënteren verwerven verwerken afronden
De leerlingen kunnen afleidingen herkennen. (TOtn2)

2
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

De leerlingen kunnen samenstellingen herkennen. (TOtn2)

De leerlingen kunnen samenstellingen en afleidingen van elkaar onderscheiden. (TOtn2)
De leerlingen kunnen leren met ondersteuning van ict. (MEge2)

Organisatie:
De leerlingen zitten allemaal in stilte achter hun bank met een laptop. De leerlingen loggen in en
gaan naar mijn website.

Verloop:
Goeiemorgen allemaal, straks mogen jullie allemaal een laptop komen halen. Je logt in en gaat naar
de website http://indeklasbijjufmarie.weebly.com/.
Je ziet daar een oefening staan over samenstellingen en afleidingen. Je mag die eens proberen
maken.
We overlopen daarna kort klassikaal.

2. Zelfstandig: wat zijn afleidingen en samenstellingen (6min)

oriënteren verwerven verwerken afronden
De leerlingen kunnen afleidingen herkennen. (TOtn2)
De leerlingen kunnen samenstellingen herkennen. (TOtn2)
De leerlingen kunnen samenstellingen en afleidingen van elkaar onderscheiden. (TOtn2)
De leerlingen kunnen leren met ondersteuning van ict. (MEge2)

Verloop:
Nu is het tijd om de echte verschillen te ontdekken tussen afleidingen en samenstellingen. Onder de
oefening die jullie net maakten zie je een prent met afleidingen en samenstellingen op. Je kan daarop
klikken en zo kom je te weten wat waarvoor staat.

3. In duo: oefening 1 en 2 maken + klassikaal overlopen (10 min)

oriënteren verwerven verwerken afronden
De leerlingen kunnen grondwoorden herkennen. (TOtn2)
De leerlingen kunnen het grondwoord uit de afleiding halen. (TOtn2)
De leerlingen kunnen afleidingen maken met voorvoegsels. (TOtn2)
De leerlingen kunnen afleidingen maken met achtervoegsels. (TOtn2)
De leerlingen kunnen in duo samenwerken om tot een juist antwoord te komen op de
vragen. (SErv3)

Verloop:
Wanneer je daarmee klaar bent mag je beginnen aan de oefeningen in je werkboek.
Je maakt samen met je buur oefening 1 en 2 op pagina 89, daarna overlopen we kort klassikaal.
(Ik verbeter met het bordboek en laat de kinderen bij zichzelf verbeteren)

4. Zelfstandig: oefening 4, 5 en 6 maken (3 mag) (20 min)

oriënteren verwerven verwerken afronden
De leerlingen kunnen afleidingen maken met voorvoegsels. (TOtn2)
De leerlingen kunnen afleidingen maken met achtervoegsels. (TOtn2)
De leerlingen kunnen samenstellingen en afleidingen van elkaar onderscheiden. (TOtn2)
De leerlingen kunnen samenstellingen maken. (TOtn2)

3
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

Verloop:
Goed gedaan, jullie maken nu oefening 4, 5 en 6 zelfstandig. Amélie, Yaëlle, Ilano en Victor U. jullie
vormen een groepje en maken de oefeningen samen met mij erbij. (Ik laat hen soms ook soms iets
zonder mij maken zodat ik de rest van de klas ook kan helpen.)
Wie sneller klaar is mag ook oefening 3 maken. Kaat, Ibe, Ferre, Julia, Viktor L. en Chloé jullie maken
oefening 3 zeker. (Ik noteer alles aan het zijbord.)
Begin maar.

5. Klassikaal: kahoot (7min)

oriënteren verwerven verwerken afronden
De leerlingen kunnen in duo samenwerken om tot een juist antwoord te komen op de
vragen. (SErv3)
De leerlingen kunnen samenstellingen en afleidingen van elkaar onderscheiden. (TOtn2)
De leerlingen kunnen samenstellingen herkennen. (TOtn2)
De leerlingen kunne voorvoegsels herkennen. (TOtn2)
De leerlingen kunnen achtervoegsels herkennen. (TOtn2)
De leerlingen kunnen leren met ondersteuning van ict. (MEge2)
De leerlingen kunnen genieten door met ict bezig te zijn. (MEmw1)

Verloop:
Heel goed gewerkt allemaal! Om te testen of jullie het goed begrepen hebben spelen we een kahoot.
Klik op de link in de website en voeg jullie namen in, dan kunnen we aan de quiz beginnen.

Bijlage 1: LearningApps

4
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

Bijlage 2: Genially

5
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

6
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

7
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

Bijlage 3: werkboek

8
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

9
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

10
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

Bijlage 4: kahoot

11
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

Evaluatie: Evalueer hier je eigen pedagogisch, didactisch en/of organisatorisch handelen. Wat deed je goed en
waarom? Wat ging niet goed en waarom? (Denk aan voorbereiding en realisatie.) Doe een verbetervoorstel.

12