ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent

Educatieve bachelor lager onderwijs

Naam student: Lennert Maes Leergroep OLO2 A2

Naam mentor: Ine Gettemans Klas 5A Aantal lln.: 18
School: Vrije Basisschool “Wonderwijs” – Destelbergen

MAANDAG 23/11/2020 Handtekening mentor + datum:

Van tot
Leergebied(onderdeel): Wero (aardrijkskunde)
Lesonderwerp: Register, legende en soorten kaarten

Leerplandoelen: Leerplan: ZILL – OVSG – GO! – andere

 OWru6: Kaartbegrip, oriëntatie- en kaartvaardigheid ontwikkelen
o Algemene oriëntatie- en kaartvaardigheid
 10-12j Legenden en windroos hanteren op verschillende soorten kaarten en in
een atlas
 10-12j Betekenisvolle plaatsen en gebeurtenissen lokaliseren op passende
kaarten, in een atlas en via digitale toepassingen
o Situeren op een kaart
 10-12j In een betekenisvolle situatie op de kaart van Europa België en de andere
landen van de Europese Unie situeren
 10-12j Op een gepaste kaart herkennen:
 landelijke, stedelijke, toeristische of industriële omgeving
 de eigen streek en twee andere streken in België
 10-12j In een betekenisvolle situatie op de wereldkaart en de globe situeren:
 de werelddelen
 de oceanen
 de evenaar
 de polen
 enkele belangrijke plaatsen die in een thema of activiteit aan bod
komen
 MEge2: Passende mediamiddelen kiezen, gebruiken en combineren in functie van een beoogd
doel
o 2.5-12j Mediamiddelen inzetten bij logisch en algoritmisch denken - oefenen en leren
met ondersteuning van ICT
 MEva1: Technische en instrumentele computervaardigheden ontwikkelen
o 2.5-12j Onder begeleiding experimenteren met de bediening van mediamiddelen uit de
eigen omgeving en leefwereld
o 8-12j Wisselen tussen geopende applicaties
o 8-12j Navigeren in een applicatie
 MEva3: Digitale informatievaardigheden ontwikkelen
o 6-12j Navigeren en zoeken binnen een website
 IVzv3: Doelgericht en efficiënt handelen door taken te plannen, uit te voeren, erop te
reflecteren en waar nodig bij te sturen in functie van zelfredzaam en zelfstandig functioneren
o 4-12j Een opgelegde opdracht geconcentreerd en met volgehouden aandacht afwerken
o 4-12j Een activiteit, taak, opdracht individueel of in kleine groep plannen en organiseren
in functie van een vooropgesteld doel - het nodige materiaal kiezen, bij de hand halen
en op een geëigende wijze hanteren - na gebruik materiaal zorgzaam opbergen - hun

1
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

werkhouding afstemmen op een vooropgesteld doel

o 4-12j Erop gericht zijn het zelfsturend functioneren te verhogen - zelfstandig kunnen
functioneren
o 8-12j Zelfstandig meerdere taken, gespreid over één of meerdere dagen plannen en
organiseren - de tijd nodig om een taak of meerdere taken uit te voeren realistisch
inschatten - het overzicht over het geheel van de taken bewaren
o 8-12j De eigen taakbelasting realistisch inschatten en persoonlijke grenzen aangeven
o 10-12j Prioriteiten kunnen stellen wanneer meerdere taken zich aandienen

Leerinhoud:
 Hoe het register van de jeugdatlas is opgebouwd:
o Plaatsnaam
o LAND
o WERELDDEEL
o Water (rivier, zee, oceaan…)
o Gebergte
 Soorten kaarten:
- Staatkundige kaart (grenzen en hoofdplaatsen)
- Natuurkundige kaart (reliëf en water)
- Thematische kaart (specifieke info zoals wegen, landbouw, industrie…)
 Efficiënt taken inplannen binnen een gegeven tijd:
- Bepaal de volgorde van de opdrachten
- Schat in hoelang elke opdracht duurt
- Stuur je schatting bij na elke afgewerkte opdracht

Lesdoelen:
De leerlingen kunnen...
1. Zaken opzoeken in een jeugdatlas aan de hand van een register. (OWru6)
2. Zaken terugvinden met behulp van een legende. (OWru6)
3. De kaartsoort van een gegeven kaart benoemen. (OWru6)
4. Informatie op de klaswebsite terugvinden door correct te navigeren. (MEva1, MEva3)
5. Zelfstandig een digitaal bestand indienen op de klaswebsite. (MEva1, MEva3, IVzv3)
6. ICT-tools op de klaswebsite hanteren bij het verwerven van de leerinhoud. (MEge2)
7. ICT-tools op de klaswebsite hanteren bij het verwerken van de leerinhoud. (MEge2)
8. Meerdere taken inplannen binnen een gegeven tijd. (IVzv3)

Beginsituatie specifiek voor deze les:

Situering in het leerproces: aanbrengen inoefenen
Waarop bouwt deze les verder?
 De leerlingen hebben vorige les reeds met het register en een legende gewerkt.
 De leerlingen kennen de 3 kaartsoorten.
Leerling specifieke gegevens + acties:
 Ilias heeft extra begeleiding en ondersteuning nodig bij individuele opdrachten  Tijdens de
verwerking ga ik regelmatig bij hem langs

Bronnen: volgens de APA-normen

 Mundo 5. (z.j.). Z.p.: Z.n.
 Reken maar! 4. (z.j.). Z.p.: Z.n.

2
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

Bijlagen: bordschema, ingevulde werkbladen, teksten …

 Plannetje
 Bordschema
 Contractwerk
 Werkboek
 Digitaal werkblad
 Klaswebsite

Materiaal / locatiewijziging:
 Digibord
 Werkboek
 Contract (x18)
 Laptops (x18)
 Verbetersleutel (x18)

Lesopbouw

1. Individuele herhalingsoefening op kaartlezen: cellen en legende (5’)

oriënteren verwerven verwerken afronden
Zaken opzoeken in een jeugdatlas aan de hand van een register.
Zaken terugvinden met behulp van een legende.
Informatie op de klaswebsite terugvinden door correct te navigeren.
ICT-tools op de klaswebsite hanteren bij het verwerven van de leerinhoud.
ICT-tools op de klaswebsite hanteren bij het verwerken van de leerinhoud.

Na een korte inleiding over de les deel ik de laptops uit. De kinderen loggen in en gaan naar de
klaswebsite. Ze navigeren naar de les van vandaag en maken de eerste oefening. Ik ga rond,
observeer en geef feedback.

2. Klassikale opfrissing van het register en soorten kaarten (5’)

oriënteren verwerven verwerken afronden
Zaken opzoeken in een jeugdatlas aan de hand van een register.
De kaartsoort van een gegeven kaart benoemen.

Zo meteen gaan jullie zelfstandig verder oefeningen maken op waar jullie vorige week bij juf Ine zijn
geëindigd, maar eerst gaan we nog eens het register opfrissen. Neem allemaal jullie atlas erbij en
vertel mij eens welke zaken we nu weer allemaal in het register terug kunnen vinden. Ik bouw zo
volgend bordschema op:

Het register:

- Plaatsnaam
- LAND
- WERELDDEEL
- Water (rivier, zee, oceaan…)
- Gebergte

3
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

Wat betekenen die 2 zaken er telkens naast nu weer? (Pagina en cel).

Jullie hebben vorige les ook gezien dat er 3 soorten kaarten zijn. Welke zijn dit en geef er ook een
kort woordje uitleg bij:

Kaartsoorten:

- Staatkundige kaart (grenzen en hoofdplaatsen)

- Natuurkundige kaart (reliëf en water)
- Thematische kaart (specifieke info zoals wegen, landbouw, industrie…)

3. Individueel contractwerk: zelfstandig maken van de oefeningen (35’)

oriënteren verwerven verwerken afronden
Zaken opzoeken in een jeugdatlas aan de hand van een register.
Zaken terugvinden met behulp van een legende.
De kaartsoort van een gegeven kaart benoemen.
Informatie op de klaswebsite terugvinden door correct te navigeren.
Zelfstandig een digitaal bestand indienen op de klaswebsite.
ICT-tools op de klaswebsite hanteren bij het verwerven van de leerinhoud.
ICT-tools op de klaswebsite hanteren bij het verwerken van de leerinhoud.
Meerdere taken inplannen binnen een gegeven tijd.

Ik deel de contractjes uit en overloop de opdracht. De leerling moeten telkens ook de volgorde
aangeven waarin ze de oefeningen maken: ze zetten een 1 voor de oefening die ze eerst maken etc.
Ze vullen vooraf telkens een geschatte tijd in dat de oefening zou duren en het tijdstip waarop ze
starten. Wanneer ze klaar zijn vullen ze het eindtijdstip in en berekenen ze de totale duur. Dan kiezen
ze de volgende oefening die ze willen maken. Een deel van de oefeningen is schriftelijk, het andere
deel is digitaal. De leerlingen mogen dus zelf kiezen naar gelang hun voorkeur. Op de klaswebsite
vinden ze een compacte weergave van de leerinhoud om hen bij de oefeningen te helpen, een
digitale klok voor bij het plannen en schatten, en het digitale werkblad. Ik projecteer naast het
stappenplan ook een klok op het digibord adhv Classroom Screen.

Wie klaar is, dient het ingevulde werkblad in via de knop op de klaswebsite en komt nadien bij mij. Ik
controleer of ik het bestand ontvangen heb, en geef een verbetersleutel mee van de oefeningen in
het werkboek. Na het verbeteren steken ze hun hand op. Nadien houden ze zich in stilte bezig.

Ik ga rond en observeer het verloop van het zelfstandig werk. Indien er veel vragen zijn bij een
bepaalde oefening leg ik die klassikaal uit aan bord.

4. Klassikaal reflectiemoment (5’)

oriënteren verwerven verwerken afronden
Informatie op de klaswebsite terugvinden door correct te navigeren.
ICT-tools op de klaswebsite hanteren bij het verwerken van de leerinhoud.
Meerdere taken inplannen binnen een gegeven tijd.

De leerlingen waarvan ik de verbetering niet heb gecontroleerd leggen hun werkboek achteraan op
de bank. Iedereen krijgt van mij nog een verbetersleutel zodat ze de oefeningen die ze niet gemaakt
hebben zelfstandig thuis kunnen maken en verbeteren. Iedereen die nog aan het werkblad bezig was
dient dit nu in.

4
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

Nu mogen ze hun contractjes erbij nemen. Ik sta stil bij het verloop van het zelfstandig werk en wat
de leerlingen moeilijk vonden. Ik laat ze hun schatting controleren met de werkelijke duur en vraag
wie daar dichtbij zat en wie niet.

Tot slot mogen de leerlingen via de klaswebsite naar Wooclap gaan om hun ervaring te delen over de
computerles.

Evaluatie: Evalueer hier je eigen pedagogisch, didactisch en/of organisatorisch handelen. Wat deed je goed en
waarom? Wat ging niet goed en waarom? (Denk aan voorbereiding en realisatie.) Doe een verbetervoorstel.

Bijlagen:
1) Plannetje

2) Bordschema

Het register:

- Plaatsnaam
- LAND
- WERELDDEEL
- Water (rivier, zee, oceaan…)
- Gebergte

3) Contractwerk

5
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

4) Werkboek

6
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

7
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

5) Digitaal werkblad (hieronder de schriftelijke verbetersleutel)

8
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

9
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

6) Klaswebsite
http://meesterlennert.weebly.com/

10