You are on page 1of 1

Temat: Wprowadzenie do literatury modernizmu.

W epoce rozwinęły się różne kierunki artystyczne: impresjonizm, ekspresjonizm, symbolizm oraz
naturalizm. Starałam się zrobić treściwą notatkę, dodatkowe informacje na str. 29 w podręczniku.

Notatka:

SYMBOLIZM – kierunek w literaturze i sztuce rozwijający się na przełomie XIX i XX w. Odwoływał się
do intuicji, przeżyć emocjonalnych i stanów mistycznych jako środków poznania, dążył do wyrażenia
treści filozoficznych, psychologicznych i metaforycznych za pomocą środków artystycznych.
Podstawowym środkiem wyrazu był symbol. Przedstawiciele symbolizmu w literaturze światowej:
Charles Baudelaire: w Polsce –Jan Kasprowicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer;

cechy: poezja środkiem poznania istoty bytu; odrzucenie racjonalizmu; bardzo ważny nastrój, często
posępny, ponury; światopogląd dekadencki; ukazywanie marzeń, snów, podświadomości; eliminacja
opisowości, zamiast opisu – symbol; nastrojowość, wieloznaczność refleksji.

IMPRESJONIZM – kierunek widoczny szczególnie w liryce. K. Przerwa-Tetmajer dążył do wywołania


doznań zmysłowo- uczuciowych przy wykorzystaniu synestezji. Synestezja: kojarzenie ze sobą wyrażeń
pochodzących z różnych zmysłów (np. połączenie barw, dźwięków w opisie).
cechy: nastrojowość; muzyczność (onomatopeje); barwne opisy; tematyka przyrodnicza;
EKSPRESJONIZM – kierunek w literaturze i sztuce w latach trzydziestych XX w., rozwinął się w
Niemczech, jednak jego początki widoczne są już u wielkich twórców schyłku XIX w. Jego zasady
określił Stanisław Przybyszewski w literaturze na świecie: August Strinberg.
Cechy:
przedstawiał jaskrawe stany psychiczne;
celem było wyrażenie przeżyć (ekspresja znaczy wyrażenie);
zmieszane style i gatunki;
nawiązanie do sztuki ludowej i średniowiecza;
subiektywizm;
tendencje mistyczne;
krytyka cywilizacji, karykatura, groteska, brutalny kontrast;
styl ekstatyczny, dynamiczny, ekspresywny;
halucynacje, wizje, rozszczepienie osobowości;

Naturalizm- był rozwinięciem realizmu (zdominował epikę). Miał za zadanie pokazać powieść jako
gatunek obiektywny. Autor, nie komentował wydarzeń lub postaci. Bohaterem miał być uniwersalny
człowiek. Twórcą tego kierunku był Emil Zola. Na naturalistów miała duży wpływ teoria Darwina.

You might also like