Professional Documents
Culture Documents
PRELIMINARY – MODYUL 3
https://bit.ly/36Zx2dZ
https://bit.ly/3da3Dys
https://bit.ly/3ddOnkj
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
UNIVERSITY SENIOR HIGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2020-2021
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
IGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2019-2020
2 |D e l f i n a t L u d i v e s e
TEKSTONG NARATIBO
▪ maikling kuwento
▪ nobela
▪ kuwentong-bayan
Halimbawa ng ▪ mitolohiya
Tekstong ▪ alamat
Naratibo
▪ pabula
▪ tulang pasalaysay tulad ng epiko, dula, mga
kuwento ng kababalaghan, anekdota, parabula
at iba pa. Iba’t ibang uri subalit may iisang
pagkakapareho: ang bawat isa’y nagkukuwento
UNIVERSITY SENIOR HIGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2020-2021
IGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2019-2020
3 |D e l f i n a t L u d i v e s e
1. Unang Panauhan. Sa pananaw na ito, isa sa mga tauhan ang nagsasalaysay ng mga
bagay na kanyang nararanasan, naaalala, o naririnig kaya gumagamit na panghalip
na AKO.
Maladiyos na panauhan
Nababatid niya ang galaw at iniisip ng lahat ng mga tauhan. Napapasok niya ang
isipan ng bawat tauhan at naihahayag niya ang iniisip, damdamin, at paniniwala
ng mga ito sa mga mambabasa.
Limitadong panauhan
Nababatid niya ang iniisip at ikinikilos ng isa sa mga tauhan subalit hindi ang sa iba
pang tauhan.
Tagapag-obserbang panauhan
Hindi niya napapasok o nababatid ang nilalaman ng isip at damdamin ng mga
tauhan. Tanging ang mga nakikita o naririnig niyang mga pangyayari, kilos, o
sinasabi lang ang kanyang isinasalaysay.
UNIVERSITY SENIOR HIGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2020-2021
IGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2019-2020
4 |D e l f i n a t L u d i v e s e
Halimbawa:
“Donato, kakain na, Anak,” tawag ni Aling Guada sa anak na noo’y abalang-abala sa
ginagawa at hindi halos napansing nakalapit na pala ang ina sa kanyang kinalalagyan. “Aba’y
kayganda naman nireng ginagawa mo, Anak! Ay ano ba talaga ang balak mo, ha?”
Natatawang inakbayan ni Donato ang ina at inakay papasok sa munti nilang kusina.
Halimbawa:
Tinawag ni Aling Guada ang anak dahil kakain na habang ito’y abalang-abala sa ginagawa at
hindi halos napansing nakalapit na pala ang ina sa kanyang kinalalagyan. Sinabi niyang kayganda
ng ginagawa ng anak at tinanong din niya kung ano ba talaga ang balak niya.
1. Tauhan
Lahat ng tekstong naratibo ay nagtataglay ng mga tauhan. Ang dami o bilang ng tauhan
ay dapat umayon sa pangangailangan. Mahirap itakda ang bilang ng tauhang magpapagalaw
sa tekstong naratibo.
b. Dramatiko - naman kung kusang mabubunyag ang karakter dahil sa kanyang pagkilos o
pagpapahayag.
UNIVERSITY SENIOR HIGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2020-2021
IGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2019-2020
5 |D e l f i n a t L u d i v e s e
a. Pangunahing Tauhan
Sa pangunahing tauhan o bida umiikot ang mga pangyayari sa kuwento mula
simula hanggang sa katapusan. Karaniwang iisa lamang ang pangunahing tauhan.
Ang kanyang mga katangian ay ibinabatay sa tungkulin o papel na kanyang
gagampanan sa kabuoan ng akda.
b. Katunggaling Tauhan
Ang katunggaling tauhan o kontrabida ay siyang sumasalungat o kalaban ng
pangunahing tauhan. Mahalaga ang papel ng tauhang ito sapagkat sa mga
tunggaliang nangyayari sa pagitan nila, nabubuhay ang mga pangyayari sa
kuwento at higit na napatitingkad ang mga katangian ng pangunahing tauhan.
c. Kasamang Tauhan
Gaya ng ipinahihiwatig ng katawagan, ang kasamang tauhan ay karaniwang
kasama o kasangga ng pangunahing tauhan. Ang pangunahing papel o tungkulin
niya ay sumuporta, magsilbing hingahan, o kapalagayang-loob ng pangunahing
tauhan.
d. Ang May-akda
Sinasabing ang pangunahing tauhan at ang may-akda ay lagi nang
magkasama sa kabuoan ng akda. Bagama’t ang namamayani lamang ay ang
kilos at tinig ng tauhan, sa likod ay laging nakasubaybay ang kamalayan ng
makapangyarihang awtor.
May dalawang uri ng tauhan ang maaaring makita sa isang tekstong naratibo tulad ng:
UNIVERSITY SENIOR HIGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2020-2021
IGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2019-2020
6 |D e l f i n a t L u d i v e s e
2. Tagpuan at Panahon
Ang tagpuan ay hindi lamang tumutukoy sa lugar kung saan naganap ang mga
pangyayari sa akda gayundin sa panahon (oras, petsa, taon) at maging sa
damdaming umiiral sa kapaligiran nang maganap ang mga pangyayari.
Halimbawa:
3. Banghay
UNIVERSITY SENIOR HIGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2020-2021
IGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2019-2020
7 |D e l f i n a t L u d i v e s e
4. Paksa o Tema
Ito ang sentral na ideya kung saan umiikot ang mga pangyayri sa tekstong naratibo.
Mahalagang malinang ito nang husto sa kabuoan ng akda upang mapalutang ng may-akda
ang pinakamahalagang mensaheng nais niyang maiparating sa kanyang mambabasa. Dito rin
mahuhugot ang mga pagpapahalaga, mahahalagang aral, at iba pang pagpapahalagang
pangkatauhang nagagamit sa mabuting pamumuhay at pakikisalamuha sa kapwa.
UNIVERSITY SENIOR HIGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2020-2021
IGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2019-2020
8 |D e l f i n a t L u d i v e s e
ASSESSING CONTENT
Ako nga pala si Klos Ap, oo, tama ka, yung panlinis ng ngipin na may iba’t ibang kulay.
Namangha kasi si nanay sa produktong ito nang minsang makita niya ang isang lalaking
nagmula sa Maynila na gamit ito, kaya hiningi niya. Nang matikman niya "masarap” daw, eh,
kasalukuyan akong ipinagbubuntis nang panahon yaon kaya ang sabi ni nanay ipapangalan
daw niya ito sa akin. Kaya eto ako ngayon. Lumipas ang maraming taon, dumating ang mga
kapatid kong si "Ginebra", "555", "Mongol”, “Laki Mi” at ang aming bunsong kapatid na si
"Argentina”. Idagdag mo na rin ang magkapatid na sina" Hokkaido" at Seiko, mga kalaro ko
silang tulad namin ay gayundin ang kuwento.
Naging palasak ang paggamit ng ganitong mga pangalan, lalo na noong panahong
pumutok ang Bulkang Pinatubo. Dumagsa ang mga rasyon ng pagkain na nuon pa lamang
namin nakita at natikman. Kaya naman tulad ni nanay na namangha sa unang pagtikim ay
naimpluwensiyahan na rin ang iba sa aming kaanib na gamitin ang mga pangalan na ito. Bago
pa man, naaalala ko pa, siguro mga walong taon pa lang ako noon, halos araw-araw ay
yumayanig ang lupa sa aming kinatatayuan, pero... noong araw na iyon ay, unti-unti...dahan-
dahan ...gumuho ang lupa at tuluyan pang nilamon ang dampa ni Ka Sentyuri ... sumunod ang
kay Ka Maling ... di nagtagal bigla na lamang may napakalaki at napakakapal na maitim na
usok ang pumailanlang sa kalangitan. Maya-maya pa'y sinakluban na ng dilim ang kalangitan
na wari gabi gayong kay aga pa noon. Palakas nang palakas ang lindol ...umaalingawngaw
ang mga hikbi at pagtangis...di magkamayaw ang paruo't parito ng mga tao tapos na ko ang
mga matatandang kalalakihan, una na si tatay, "Hindi tayo bababa, kahit na ano mangyari!”.
Subalit tila nagalit ang bulkan sa tinuran ni tatay...kalat na kalat na ang kadiliman. . .makapal na
ang mga puting pulbos na tumatabon sa aming kabahayan at sa abon sa aming kabahayan at
sa lansangan … nakatatakot na pag-ungol… nakabibinging pagputok at ang pag-ulan ng
buhangin napalitan ng nakapapasong bato. Nagkakagulo na ang lahat, pero wala pa ring
humpay ang paggalaw ng lupa, kung hindi pa ay patindi nang patindi ito ... lalong nagkagulo
ang aking mga kaanib. Ang kaninang pagmamatigas nilang huwag bumaba ay nilusaw ng
takot ... makikita sila nakikipag-unahan kay kamatayan sa pagbaba ng bulkan dahil sa
paparating na nag-aapoy likidong nagmula sa bunganga ng bulkan... narinig ko si itay ... kunin
ko raw ang aking kapatid na si Laki Mi at isama ang iba ko pang mga kapatid at si inay. Dagli-
dagli kong tinugon ang panawagan na iyon, habang pababa kami nilingon ko si itay kitang-kita
ko kung paano ito nilusaw kasama sina Hokkaido at Seiko at iba pa naming kaanib.
UNIVERSITY SENIOR HIGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2020-2021
IGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2019-2020
9 |D e l f i n a t L u d i v e s e
Tumigil ang sasakyan sa isang lugar na may mataas na bubong at sementadong sahig.
Ang daming tao...ibinaba kami mula sa sasakyan at dinala sa isang bahagi ng lugar. Binigyan
kami ng kumot at damit na maisusuot. Dinamitan ko ang aking mga kapatid... pagkatapos ay
ako naman ang nagbihis... si nanay tahimik pa rin. Nilingon ko ang paligid at nagbakasakaling
makita ang aking mga kalaro at iba pang kaanib subalit iba ang tumambad sa akin. Hindi kulot
ang kanilang mga buhok at lalo namang di sunog ang kulay ng kanilang balat. Halu-halo kami
sa lugar na iyon. Maingay...magulo....
Maya-maya pa'y narinig ko ang isang malakas na tunog ng sirena ... nagtayuan...
nagtakbuhan ang mga tao... lumakas na ang sigawan. May sumisigaw “Nariyan na ang rasyon!"
ibig sabihin pala ay may pagkain. Hindi ako nakadama ng gutom ng mga sandaling yaon dahil
abala ang mga mata ko sa mga nangyayari ngunit nakita ko ang kalagayan ng aking mga
kapatid kaya nakipagsabayan na rin ako. Sumunod ako sa pila ng mga tao. Dama ko ang
matatalim na tingin nila sa akin ... ang ilan ay umiiwas para bang ayaw nila makalapit sa akin.
Nang malapit na ako sa unahan ay may biglang sumingit sa akin, itinulak akong palayo sa pila.
Wala akong magawa kaya umalis na lang ako at naghintay na mabigyan silang lahat. Lumapit
ako sa nag-aabot ng rasyon baka sakaling may natira pa. Iniabot sa akin ang isang biskwit at
isang lata na ang laman ay di ko alam. Nagpasalamat na lang ako at bumalik sa aming lugar.
Agad kong pinaghati-hati ang biskwit para sa aking mga kapatid at kay inay. Itinago ko yung
isang lata. Iginala ko ang aking mata sa katabi naming pamilya ... nakita kong inilalabas mula sa
plastik ng rasyon ang mga bagay na pamilyar sa akin tulad ng 555, Sentyuri, Hokkaido, Laki Mi at
ilang kilong bigas. Napalunok na lamang ako sa aking nakita.
Sabi ng malaking lalaking may sukbit na baril ay pansamantala lamang kami doon kasi
ililipat daw kami sa kabilang bayan kung saan naroon daw ang iba naming kaanib. Nabuhayan
ako ng pag-asa sa tinuran yaon ng lalaki. Ilang gabi ang lumipas at patuloy ko pa rin hinihintay
ang araw na pagdadala sa amin. Wala pa rin sa katinuan si inay ngunit tila lumalaki ang kanyang
tiyan. Tatayo ako at tatakbo sa tuwing maririnig ko ang ugong ng trak na dapat magdadala sa
amin. Isang araw, dumating ang aking hinihintay... nag-ayos kami ng aming mga sarili, isinilid ko
na rin ang ilang latang naipon ko.
Gayon na lamang ang aking tuwa nang marating namin ang lugar. Sa wakas naramdaman ko
ang tunay kong mundo. Nakita ko roon ang aking mga kalaro tulad nina Ligo, Pepsi at kapatid
nitong si Mirinda. Ang lahat ng naroroon ay kapwa kulot ang buhok at may sunog na balat. Dito
na isinilang ni inay si Argentina. Dito ko na rin nakilala ang aking matalik na kaibigan na si Kolgeyt
na sa kalaunan ay naging kabiyak ko.
Hindi na kami inilipat pa...wala ng trak na magdadala pa sa amin. Wala na rin ang tunog
ng sirena na naghuhudyat na parating na rasyon. Wala ng ingay. Wala ng gulo. Wala na rin ang
mga maharlikang taong noon ay kasama naming nagpapapiktyur at buong galak na bumibitbit
sa mga batang katutubo. Tahimik na ang bulkan ngunit narito pa rin kami. Ginamit kami at
nagpaggamit. Oo, marumi man kaming tignan...subalit malinis naman ang aming kalooban, sa
mata ng Diyos kami ay tao pa rin. Isa lang ang tinitiyak ko, ang mga anak kong sina "Amihan at
Daluyong" ay hindi matutulad sa amin.
UNIVERSITY SENIOR HIGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2020-2021
IGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2019-2020
10 |D e l f i n a t L u d i v e s e
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
KASUKDULAN:
KAKALASAN:
WAKAS:
TAUHAN:
UNIVERSITY SENIOR HIGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2020-2021
IGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2019-2020
11 |D e l f i n a t L u d i v e s e
GENERALIZING CONCEPTS
UNIVERSITY SENIOR HIGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2020-2021
IGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2019-2020
12 |D e l f i n a t L u d i v e s e
TEACHER’s REMARKS
FORMATIVE-SUMMATIVE ASSESSMENTS ACHIEVED – NOT ACHIEVED
UNIVERSITY SENIOR HIGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2020-2021
IGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2019-2020
13 |D e l f i n a t L u d i v e s e
Alma, D. at del Rosario, M. G. (2017). Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa
Pananaliksik. Phoenix Publishing House, Inc.
Asuncion, A. at Mendoza, E. (2017). Tan-aw: Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo
sa Pananaliksik. ABIVA Publishing House, Inc.
Atanacio, H., Lingat, Y., at Morales, R. (2016). Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo
sa Pananaliksik. C & E Publishing, Inc.
Aurelio, R., Dungo, C., Geronimo, D., Lucas, N., Pesigan, N., Ravina, E., Salvador, M. A.,
Tiongson, R.M., at Zafra, R. B. (2017). Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo
sa Pananaliksik at Sulating Akademiko. MaxCor Publishing House, Inc.
Bandril, L., Villanueva, V., Bautista, A., at Palmes, D. (2016). Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang
Teksto Tungo sa Pananaliksik. VIBAL Group, Inc.
Black & White Illustrated NYC Wallpaper Mural. (n.d.). [Image]. https://bit.ly/3da3Dys
UNIVERSITY SENIOR HIGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2020-2021
IGH SCHOOL: A vibrant University High School nurturing lives for a great future. Fulfilling pre-university experiences. SY 2019-2020