Jan Wilk

WYPRAWY KRZYŻOWE (KRUCJATY) w XI-XIII wieku

Przyczyny prowadzenia krucjat: Przeludnienie Europy zaspokojenie tzn. "głodu lennego" Mowa papieża
Urbana II w Clermont w 1095 Apel Aleksandra II podczas soboru laterańskiego. Chęć kontynuowania
rekonkwisty. Zapały rycerstwa Napieranie papieży do poszerzania granic.

KRUCJATA LUDOWA

Sierpień 1096r. Dowodził nią Piotr z Amiens. Niechętnie na nią patrzyły inne kraje, gdyż napływało do niej
bardzo dużo chłopów (czasem i ich rodzin), zmusiły ich do tego trudne warunki bytowe i wiara w lepszy
dobrobyt na Ziemi Świętej. Zakończyła się klęską w tym samym roku.

I KRUCJATA /RYCERSKA/ (1097-1099)

a) Gotfryd z Bulion

Stworzenie 11 tysięcznej armii. Dowódcy: Gotfryd z Buillon i jego brat Baldwin. Dojście do wojny
domowej, (do której przyczyniły się wewnętrzne spory i przełamani kryzysu przez Bizancjum). Zawarcie
porozumienia z Aleksym II, który zmusił dowódców do zobowiązania (w myśl, którego musieli oddać mu
wszystkie odebrane ziemie Turkom).

b) Zdobycie Edessy, Antiochii, Jerozolimy. 06.05.1097- rozpoczęcie walk z Turkami. W 1098 dochodzi do
złamania przysięgi złożonej Aleksemu II przez Baldwina, w wyniku zdobycia Edessy i założenia hrabstwa
Edessy. Rok 1098 -Francuzi i Włosi zajmują Syrię i Antiochię (zdobycie Edessy przez krzyżowców) Rok
1099- Włochy i Francja zajmują Ziemię Świętą, zdobywając Jerozolimę.

c) Skutki I krucjaty: Zawładnięcie wybrzeża Morza Śródziemnego od Cylicji po deltę Nilu. Utworzenie
państewek w Trypolisie, Antiochii, Edessie. Utworzenie Królestwa Jerozolimy i koronacja Baldwina na
króla w 1100. Zdominowanie miast lewantu przez Genueńczyków.

II KRUCJATA (1147-1149)

a) Przyczyna: upadek Edessy i wchłonięcie jej przez emirat Aleppo

b) Dowódcy: Ludwik VII (Francja) i Konrad III (Niemcy) - bardzo niechętnie współpracowali→ przyczyna
bardzo szybkiej klęski

c) Skutki:Pogorszenie sytuacji chrześcijan w Lewancie. Osłabienie kontaktów z Bizancjum. Brak zaufania

łacinnikom. Rok 1187- upadek Królestwa Jerozolimy → bitwa pod Hattin → klęska Gwidona z Lusignan.
Zasięg krzyżaków: Tyr, Trypolis, Antiochia

III KRUCJATA (1189-1192)

a) Przyczyna: Upadek Królestwa Jerozolimy w 1187. Zajęcie jej terenów przez sułtana Saladyna
b) Dowódcy: Fryderyk I Barbarossa (Niemcy) Filip August (Francja) Ryszard Lwie Serce (Anglia)

c) Przebieg: 1189 - Fryderyk I Barbarossa staje na czele niemieckiego rycerstwa. Odnosi niewielkie
sukcesy w Cylicji Podczas przeprawy przez rzekę ginie tonąc. Dotarcie jego wojsk do Palestyny (1190).
Oblężenie Akki → dołączenie się Augusta filipa i Ryszarda Lwie Serce → zdobycie Akki Powrót Filipa
Augusta do Europy, objęcie dowództwa na krzyżowcami przez Ryszarda

d) Skutki: 1191- Lwie Serce podpisuje układ z Saladynem, pozwalający na pielgrzymowanie chrześcijanom
do Ziemi Świętej i oddający łacinnikom wąski pas od Tyru do Jafy

IV KRUCJATA (1202-1204)

Inicjatorem był papież Innocenty III. Miejscem koncentracji wojsk miała być Wenecja (rok 1202).
Skierowanie krzyżowców na Egipt- wykorzystanie ich do własnych celów. Cesarstwo Łacińskie (1203).
Układ Aleksego z Wenecją (Aleksy zobowiązuje się nadać przywileje handlowe Wenecji i zyskać poparcie
Bizantyjczyków dla krzyżowców; w zamian za pomoc w przywróceniu władzy jego ojcu). Rok 1203-
zdobycie Konstantynopola Aleksy nie wywiązuje się z umowy → ponownie najechanie krzyżowców na
Konstantynopol, zniszczenie go i ograbienie (te postępowanie przyniosło im hańbę), Rok 1203- powstanie
Cesarstwa Łacińskiego na terenach Bizancjum.

Skutki: 1212- krucjata dziecięca Utworzenie Cesarstwa Łacińskiego Pogorszenie się sytuacji rycerstwa

V KRUCJATA (1217-1229)

a) Dowódcy: Andrzej II (król węgierski) Leopold VI (książę austriacki)

b) Przebieg: Kończenie planów dotyczących Egiptu (nie zrealizowanych w IV krucjacie)

c) Skutek: Opanowanie Damietty (1218). Wywołanie kolejnej krucjaty.

KRUCJATA FRYDERYKA II (1228-1229)

a) Fryderyk II- dowódcą

b) Przebieg: 1228- krucjata rusza w kierunku Palestyny porozumienie Fryderyka II z sułtanem Egiptu

c) Skutki: Otrzymanie części dawnego Królestwa Jerozolimy i reaktywacja tych ziem.

VI KRUCJATA (1248-1524)

a) Przyczyna: Oddanie terenów Jerozolimy w 1244r. przez nękanego Turkami i łacinnikami namiestnika

b) Przebieg: Dowództwo nad VI krucjatą obejmuje Ludwik IX, początkowo odnosił sukcesy, następnie
ruszył na Kair. W wyniku osłabienia- w 1250r. armia francuska dostała się do tureckiej niewoli. Następnie
wykupienie się z niewoli i oddanie części ziem egipskich

c) Skutki: Upadek Cesarstwa Łacińskiego w 1261r. oraz kompromitacja idei krucjatowej.

VII KRUCJATA (1270-1291)

a) Przyczyna: osłabienie władzy łacinników w Bizancjum, Syrii, Palestynie

b) Przebieg: 1270r. - ponowna interwencja Ludwika IX. Dotarcie wojsk do Tunisu. Śmierć dowódcy→
władzę przejmuje Karol Andegaweński. Nieudolne działania nowego przywódcy

c) Skutki: 1291r. - zdobycie ostatniego bastionu krzyżowców- Akka. Położenie kresu idei krucjat.
Zmniejszenie się zasięgu krzyżowców.