Język grecki posiada 10 kategorii wyrazów, ktre nazywamy częściami mowy (μέρη του λόγου).

Części mowy są nastepujące:

 Rodzajnik (άρθρο),
 Rzeczownik (ουσιαστικό),
 Przymiotnik (επίθετο),
 Zaimek (αντωνυμία),
 Czasownik (ρήμα),
 Imiesłów (μετοχή),
 Przysłówek (επίρρημα),
 Przyimek (πρόθεση),
 Spójnik (σύνδεσμος)
 Wykrzyknik (επιφώνυμα)

Na niebiesko sa zaznaczone wszystkie części mowy które możemy odmienić.

RODZAJNIK
Język grecki ma dwa rodzajniki, określony i nieokreślony.

Rodzajnika określonego używamy gdy mówimy o konkretnej, okreslonej osobie lub rzeczy. Używamy
go również mówiąc o wszystkich osobach lub rzeczach należących do tego samego gatunku.

Rodzajnik określony nie ma wołacza więc gdy rzeczownik lub przymiotnik znajduje się w wołaczu,
używa się go bez rodzajnika.

Np. έλα, Μαρία, βράχε

Liczba pojedyncza
Mianownik Ο Η Το
Dopełniacz Του Της Του
Biernik Το(ν) Τη(ν) το

Liczba mnoga
Mianownik Οι Οι Τα
Dopełniacz Των Των Των
Biernik Τους Τις Τα

Rodzajnika nieokreślonego używamy mówiąc o osobie lub rzeczy nieokreślonej, nie sprecyzowanej.
Rodzajnik nieokreślony jest identyczny z liczebnikiem ένας, μία, ένα (=1). Nie ma liczby mnogiej a
więc mówiąc o wielu nieokreślonych osobach lub rzeczach nie używamy rodzajnika.

Np. είδα λουλούδια σκορπισμένα

Liczba pojedyncza
Mianownik Ένας Μια Ένα
Dopełniacz Ενός Μιας Ενός
Biernik Έναν Μια(ν) Ένα
RZECZOWNIKI
Rzeczowniki mają trzy deklinacje po każdej dla jednego rodzaju. Rzeczowniki każdej deklinacji dzielą
się na równogłoskowe i nierównogłoskowe.

Rzeczowniki równogłoskowe (ισοσύλλαβα) mają w liczbie mnogiej taka samą liczbę sylab jak i w
mianowniku liczby pojedynczej.

Np. μήνας-μήνες, χαρά-χαρές, παιδί-παιδιά

Rzeczowniki nierównogłoskowe (ανισοσύλλαβα) mają w liczbie mnogiej o jedną sylabę więcej niż w
mianowniku liczby pojedynczej.

Np. γιαγιά-γιαγιάδες, κύμα-κύματα

Równogłoskowe rzeczowniki rodzaju męskiego na – ος

Liczba pojedyncza
Mianownik Ο Ουρανός Δρόμος Άγγελος
Dopełniacz Του Ουρανού Δρόμου Αγγέλου
Biernik Τον Ουρανό Δρόμο Άγγελο
Wołacz Ουρανέ Δρόμε Άγελλε

Liczba mnoga
Mianownik Οι Ουρανοί Δρόμοι Άγγελοι
Dopełniacz Των Ουρανών Δρόμων Αγγέλων
Biernik Τους Ουρανούς Δρόμους Αγγέλους
Wołacz Ουρανοί Δρόμοι άγγελοι

Według Ουρανός odmieniają się np: αδερφός, γιός, γιατρός, θεός, καιρός, κυνηγός, λαγός, λαός,
ποταμός, σκοπός, λογαριασμός, ορισμός, σεισμός, χαμός

Według Δρόμος odmieniają się np: άμμος, γέρος, διάκος, δράκος, ήλιος, θόλος, θρόνος, κάμπος,
καπετάνιος, λόγος, λύκος, πάγος, πύργος, στόλος, τάφος, ταχυδρόμος, ύπνος, φάρος, ώμος

Według Άγγελος odmieniają się np: άνεμος, ανήφορος, απόστολος, δάσκαλος, δήμαρχος, διάβολος,
διάδρομος, έμπορος, έφηβος, θάνατος, θόρυβος, κάτοικος, πλάτανος, ρινόκερος

Zasada: gdy rzeczownik z końcówką-ος ma akcent na ostaniej sylabie słowa odmieniamy go jak
ουρανός. Jeżeli ma akcent na przedostatniej sylabie odmieniamy go jak δρόμος a jeżeli ma akcent na
trzeciej od końca sylabie odmieniamy go jakάγγελος.

Równogłoskowe rzeczowniki rodzaju męskiego na –ης

Liczba pojedyncza
Mianownik Ο Ναύτης Νικητής
Dopełniacz Του Ναύτη Νικητή
Biernik Το(ν) Ναύτη Νικητή
Wołacz Ναύτη Νικητή
 Liczba mnoga
Mianownik Οι Ναύτες Νικητές
Dopełniacz Των Ναυτών Νικητών
Biernik Τους Ναύτες Νικητές
Wołacz Ναύτες Νικητές

Według ναύτης odmieniają się np: ασβέστης, διαβάτης, επιβάτης, εργάτης, καθρέφτης, κλέφτης,
κοκίτης, κυβερνήτης, μεσίτης, πολίτης, ράφτης, σύρτης, φράχτης, βιβλιοπώλης, γεωμέτρης,
καλλιτέχνης, νομάρχης

Według νικητής odmieniają się np αγοραστής, δανειστής, εθελοντής, ζυγιστής, θαυμαστής,

θεμελιωτής, μαθητής, νοικιαστής, πολεμιστής

Zasada: rzeczowniki które mają końcówkę –ης oraz akcent na przedostatniej sylabie zawsze w
dopełniaczu liczby mnogiej akcentowane są na ostatniej sylabie.

Liczba pojedyncza
Mianownik Η Μητέρα Θάλασσα
Dopełniacz Της Μητέρας Θάλασσας
Biernik Τη(ν) Μητέρα Θάλασσα
Wołacz Μητέρα Θάλασσα

Liczba mnoga
Mianownik Οι Μητέρες Θάλασσες
Dopełniacz Των Μητέρων Θαλασσών
Biernik Τις Μητέρες Θάλασσες
Wołacz Μητέρες Θάλασσες

Liczba pojedyncza
Mianownik Η
Dopełniacz Της
Biernik Τη(ν)
Wołacz

Liczba mnoga
Mianownik Οι
Dopełniacz Των
Biernik Τις
Wołacz

Liczba pojedyncza
Mianownik Η
Dopełniacz Της
Biernik Τη(ν)
Wołacz
 Liczba mnoga
Mianownik Οι
Dopełniacz Των
Biernik Τις
Wołacz

Czasowniki
Czasownikami nazywamy słowa które oznaczają, że podmiot działa, doznaje działania lub znajduje się
w pewnym stanie.

Działanie, doznawanie działanie lub stan, czyli pojęcia wyrażane przez czasowniki, nazywa się diatezą
czasownika (διάθεση)

Wyróżniamy cztery typy diatezy czasownika: czynne, bierne, zwrotne i neutralne.

Czasowniki o diatezie czynnej czyli czasowniki czynne oznaczają że podmiot czasownika coś robi,
działa, czyli wykonuje czynność.

• Τρέχω

• Λύνω έναν κόμπο

• Μοιράζω λουλούδια

Czasowniki o diatezie biernej czyli czasowniki bierne oznaczają że z podmiotem coś się dzieję, czyli że
doznaje czynności wykonywanej przez kogoś innego.

• Λύθηκε ο κόμπος

• Τα λουλούδια μοιράστηκαν

Czasowniki o diatezie zwrotnej czyli czasowniki zwrotne oznaczają że podmiot wykonuję jakąś
czynność, działanie odnoszące się do samego podmiotu.

• Ντύνομαι

• Ετοιμάζομαι

Czasowniki o diatezie neutralnej czyli czasowniki neutralne oznaczają że podmiot znajduje się w
jakimś stanie.

• Πεινάω

• Διψάω

Czasowniki o diatezie czynnej dzielimy na dwie grupy: przechodnie i nieprzechodnie.

Przechodnie są czasowniki, których działanie odnosi się do jakiejś osoby lub rzeczy. Występują one
zawsze z dopełnieniem bliższym.

Np.: έσπασα το ποτήρι

Nieprzechodnie są czasowniki, których działanie nie odnosi się do żadnej osoby ani rzeczy.
Np.: τρέχω, χαμογελώ

Granica pomiędzy czasownikami przechodnimi i nieprzechodnimi nie zawsze jest wyraźna, wiele
czasowników występuje w obu grupach.

Np.: ανοίγω το παράθυρο – το παράθυρο ανοίγει

Do czasowników nieprzechodnich które występują także jako przechodnie należą: ακουμπώ, μεθώ,
ξυπνώ, παίζω, πετώ, πηδώ, χορεύω

Do czasowników przechodnich które występują także jako nieprzechodnie należą: αλλάζω, ανάβω,
ασπρίζω, γεμίζω, γυρίζω, πιάνω

Czasowniki poza określonym typem diatezy posiadają również różne formy gramatyczne. Formy
czasowników możemy podzielić na dwie grupy które nazywają się stronami.

Odróżniamy jedną stronę od drugiej za pomocą końcówki danego czasownika w pierwszej osoby
liczby pojedynczej trybu oznajmującego czasu teraźniejszego: na -ω: γράφω, αγαπώ, lub na -μαι:
γράφομαι, αγαπιέμαι . Grupę form czasowników, które w pierwszej osobie liczby pojedynczej trybu
oznajmującego czasu teraźniejszego mają końcówkę -, nazywamy stroną czynną (ενεργητική φωνή).
Grupę form czasowników zakończonych w tej samej osobie, trybie i czasie na – nazywamy stroną
bierną (παθητική φωνή).

Zazwyczaj czasowniki o diatezie czynnej mają stronę czynną, a czasowniki o diatezie biernej lub
zwrotnej stronę bierną: γράφω, ντύνω- γράφομαι, ντύνομαι. Czasowniki o diatezie neutralnej mogą
mieć stronę czynną lub bierną: ζω, υπάρχω- κοιμούμαι, χαίρομαι.

Wiele czasowników ma obie strony: δένω-δένομαι.

Istnieje jednak wiele czasowników, które odmieniają się tylko w jednej stronie. Tak np.: ζω, ξυπνώ,
γερνώ, τρέχω mają tylko stronę czynną, φαίνομαι, χρειάζομαι tylko stronę bierną.

Czasowniki które mają tylko stronę bierną, nazywają się deponentia (αποθετικά).

Czasowniki maja także różne tryby, w języku greckim rozróżniamy trzy, oznajmujący- ,
przypuszczający- i rozkazujący. Tryby nazywamy i są to różne formy które czasownik przybiera żeby
nakreślić stanowisko mówiące odnoszące się do znaczenia czasownika. Tryby możemy rozróżnić na
dwie kategorie, osobowe które mają różne formy dla osób czasownika oraz nieosobowe które
posiadają tylko jedną formę dla wszystkich osób czasownika. Do tej drugiej kategorii zaliczamy
imiesłów oraz bezokolicznik.

Jak we wszystkich językach tak i w greckim czasowniki posiadają czasy które możemy podzielić na trzy
kategorie, na czasy teraźniejsze, czasy przeszłe oraz czasy przyszłe.

Czasowniki pomocnicze
Czasownik jestem

Czas teraźniejszy
Tryb oznajmujący Tryb przypuszczający Tryb rozkazujący imiesłów
Είμαι Είμαι ---------------------------- όντας
Είσαι Είσαι
 Είναι Είναι
Είμαστε Είμαστε
Είσαστε/ είστε Είσαστε/είστε
Είναι Είναι

Czasownik mam

Czas teraźniejszy
Tryb oznajmujący Tryb przypuszczający Tryb rozkazujący Imiesłów
Έχω Έχω ----------------
Έχεις Έχεις Έχε έχοντας
Έχει Έχει ----------------
Έχουμε Έχουμε ----------------
Έχετε Έχετε Έχετε
Έχουν Έχουν ----------------

Czasownik rozwiązuję

Czas teraźniejszy
Tryb oznajmujący Tryb przypuszczający Tryb rozkazujący Imiesłów
Λύνω Να λύνω ----------------------
Λύνεις Να λύνεις λύνε
Λύνει Να λύνει ----------------------
Λύνουμε Να λύνουμε ---------------------- λύνοντας
Λύνετε Να λύνετε λύνετε
Λύνουν Να λύνουν ----------------------