7.

Sınıf

[ B-PİSA ]
3

2020-2021
2. Dönem - 1. Uygulama
P erformans İ zleme S üreç A nalizi

7. SINIF MATEMATİK OKURYAZARLIĞI

SERUM KULLANIMI

Serum, içeriğinde tuz bulunan ve gerekli durumlarda damarlardaki kan

içerisinde bulunan sıvı elektrolit dengesine katkı sağlamak için kullanılan
bir çeşit tuzlu çözelti olma özelliği taşımaktadır. Günümüzde hastanelerde
yaygın olarak kullanılmaktadır.
Hemşirelerin hastalara serumu takmadan önce serum için D ile gösterilen
damlama oranını, yani bir dakikada düşen damla sayısını hesaplamaları
gerekmektedir.
d.h
Hemşireler bunun için D = formülünü kullanmaktadırlar.
60.s
Formülde verilen;
d : bir mililitredeki damla sayısıyla ölçülen damla faktörü.
h: Serumun mililitre cinsinden hacmi.
s: Serumun akması için saat cinsinden gereken süre.

Soru 1.1

Bir hastaya uygulanan dakikada 75 damlalık damlama oranına sahip olan bir serum 5 saatte verilecektir. Bunun için
damla faktörü milimetre başına 90 damladır.

Verilen bilgiye göre, bu hastaya uygulanan serumun hacmi kaç mililitredir?

Soru 1.2

Hacmi 360 mililitre olan bir serumun hastaya verilirken 50 damlalık bir damlama oranına sahip olması istenmektedir.
Bu serum için damla faktörü milimetre başına 25 damladır.

Yukarıda verilen bilgilere göre, bu serumun hastaya kaç dakika boyunca verilmesi gerekmektedir?

1 Diğer sayfaya geçiniz.

 7. SINIF MATEMATİK OKURYAZARLIĞI
CARETTA CARETTA

Caretta caretta, nesli tükenme teklikesiyle karşı karşıya olan bir deniz kaplumbağası türüdür. Carettaların dünyada
yaşayabildiği son noktalardan biri Dalyan’ın İztuzu Kumsalı’dır. Carettalar belli zamanlarda bu kumsala gelerek
yumurtalarını bırakmaktadır. Her bir carettanın sahile yaklaşık 80 yumurta bıraktığı bilinmektedir. Dalyan Belediye-
si, carettaların yumurtalarını bırakmaları için İztuzu Kumsalı’nı koruma altına almıştır. Koruma altına alınan bölüm
dikdörtgen şeklinde olup uzun kenar uzunluğu 60 m, kısa kenar uzunluğu 30 m dir. Belediye her bir carettaya
yumurtalarını bırakmaları için kumsalda bir kenar uzunluğu 120 cm olan karesel bir bölge planlaması yapmıştır.

120 cm

120 cm

30 m

60 m

Soru 2.1

Dalyan Belediyesi kumsalı koruma altına alırken en fazla kaç carettanın geleceğini düşünmektedir?

Soru 2.2

Dişi carettalar yetişkinliklerinde yumurtalarını sadece doğdukları yere bırakmaktadır. Bir kumsala 10 carettanın her
biri 80 adet yumurta bırakmıştır.
Caretta yavrularının % 50 si erkek kalanı dişi olarak yumurtadan çıkmıştır. Bu carettalardan çevre şartlarına ve
çeşitli koşullara bağlı olarak dişi olanların % 40’nın yetişkinliklerine kadar hayatta kaldıkları bilinmektedir.

Bu 10 carettanın yumurtalarından çıkan ve yetişkinliğe ulaşabilen dişi carettaların İztuzu Kumsalı’nda yu-
murtalarını bırakabileceği toplam alan kaç metrekaredir?

2 Matematik Okuryazarlığı
Diğer sayfayaTesti Bitti.
geçiniz.
Fen Okuryazarlığı Testine Geçiniz.
 P erformans İ zleme S üreç A nalizi

7. SINIF FEN OKURYAZARLIĞI

GERİ DÖNÜŞÜM

Geri dönüşüm, potansiyel olarak yararlı maddelerin israfının önlenmesi için, çeşitli fiziksel ve kimyasal işlemler
uygulanarak yeni ürün ve ham maddeye dönüştürülmesi için yapılan imalat sürecinin tümüdür. Geri dönüşümde
amaç ham madde tüketimini ve enerji kullanımını azaltmak; hava, su ve toprak kirliliğini azaltmak; bunun yanında
çöp ve atık malzeme miktarını en az düzeye düşürmek olarak sıralanabilir. Geri dönüşüm modern atık azaltma
yönteminin en önemli bileşenidir. Başlıca geri dönüştürülebilir malzemeler ise cam, kâğıt, metal, plastik ve benzer-
leridir. Geri dönüşümün en büyük avantajı doğal kaynaklarımızı korumamıza yardımcı olmasıdır. Kullanılan metal,
plastik, kâğıt, cam gibi malzemeler uzun yıllar doğada kalıp toprağın verimini düşürebilmektedir. Geri dönüşümde
hem doğa korunmuş olur hem de sektörel açıdan ham madde maliyetleri düşürülmüş olur. Bütün bunların yanında
enerji verimliliğini de artırır.

Soru 1.1
Geri dönüştürülebilen atık madde miktarına bağlı olarak üretimde doğrudan Ham madde kullanımı
ham madde kullanımında meydana gelen değişime ait yandaki grafiği çiziniz.
(Toplam madde tüketiminin sabit kaldığı düşünülecektir.)

Geri dönüştürülebilen
atık madde kullanımı
Soru 1.2
Tam anlamıyla bir materyalin geri dönüşümü, kaynağı aynı veya benzer materyalden yeni bir malzeme üretmektir.
Örneğin kullanılmış defter geri dönüşüm işlemleri ile kese kâğıdına dönüştürülebilir.
Buna göre siz de aşağıda verilen malzemelerden geri dönüşüm işlemleri ile elde edilebilecek yeni ürünleri
yazınız.

ATIK MALZEME GERİ DÖNÜŞÜMLE ELDE EDİLECEK ÜRÜN

KÂĞIT

CAM ŞİŞE

PLASTİK

Soru 1.3
Geri dönüşümün topluma ve doğaya olan katkılarından üç tanesini yazınız.

 ..............................................................................................................................................................................

 ..............................................................................................................................................................................

 ..............................................................................................................................................................................

3 Diğer sayfaya geçiniz.

 7. SINIF FEN OKURYAZARLIĞI
KARIŞIMLAR

Birden çok element veya bileşiğin fiziksel yollarla bir araya gelmesiyle oluşan madde topluluğuna karışım denir.
Mürekkep, madeni para, deniz suyu, gazoz, petrol, çamurlu su ve hava karışımlara örnek olarak verilebilir.
Karışımlar heterojen karışım ve homojen karışım (çözelti) olmak üzere ikiye ayrılır.
Homojen karışımlar, bir maddenin başka bir madde içerisinde eşit ve gözle görülemeyecek kadar küçük tanecikler
hâlinde dağılmasıyla oluşur. Bu olaya çözünme denir. Homojen karışımların her noktası aynı özelliği gösterir. Tuzlu
su, çelik, kolonya, gazoz, sirke ve şerbet homojen karışımlara örnek olarak verilebilir.
Katı-sıvı çözeltilerde kütlece fazla olan madde çözücü, kütlece az olan madde ise çözünen olarak isimlendirilir.
Çözücüsü fazla olan çözeltiler seyreltik, çözüneni fazla olan çözeltiler derişiktir.
Çözünme hızı üç faktöre bağlıdır. Çözünen maddenin temas yüzeyini arttırmak, çözeltinin sıcaklığını arttırmak ve
çözeltiyi karıştırıcı ile karıştırmak çözünmeyi hızlandırır.
Çözünme hızını etkileyen faktörlerle ilgili aşağıda verilen I, II, III ve IV numaralı düzenekleri hazırlayan öğrenci
sadece II numaralı düzenekteki çözetiyi karıştırıcıyla karıştırıyor ve dört düzenekte şekerlerin çözünme sürelerini
ölçüyor.

Soru 2.1
Yapılan deneye göre aşağıdaki sorulardan cevaplanabilecek soruların karşılarındaki kutucukları “4”, ce-
vaplanamayacak soruların karşılarındaki kutucukları “X” ile işaretleyiniz.

SORULAR 4/X

Çözücü hacminin çözünme hızına etkisi var mıdır?

Çözünen madde miktarının çözünme hızına etkisi var mıdır?

Karıştırma işleminin çözünme hızına etkisi var mıdır?

Çözünen maddenin temas yüzeyini artırmanın çözünme hızına etkisi var mıdır?

Soru 2.2
III numaralı düzenekteki çözeltiyi daha derişik yapmak isteyen öğrenci aşağıdaki işlemlerden hangilerini-
yapmalıdır? Yapılması gerekenleri “4”, yapılmaması gerekenleri “X” ile işaretleyiniz.

( ) Çözeltiye su ilave etmelidir.

( ) Çözeltiye şeker ilave etmelidir.

( ) Çözeltinin yarısını boşaltmalıdır.

( ) Çözeltiyi bir süre kaynatmalıdır.

Diğer sayfaya geçiniz.
 7. SINIF FEN OKURYAZARLIĞI
Soru 2.3
I numaralı düzenekteki çözeltinin sıcaklığı arttırıldığında çözeltinin çözünme hızının zamana bağlı değişimi-
ni gösteren çizgi grafiğini çiziniz.

Çözünme hızı

Zaman

Fen Okuryazarlığı Testi Bitti.

Diğer sayfaya
Okuma Becerisi geçiniz.
Testine Geçiniz.
P erformans İ zleme S üreç A nalizi

7. SINIF OKUMA BECERİSİ

SOSYAL YAŞAM, İŞ HAYATI VE ROBOTLAR

Yapay zekâlar, robotlar, akıllı makineler… Bu kelimeler, her geçen gün, hayatımızı değiştirmeye devam ediyor.
İş hayatlarımız da buna dâhil. Gelişen teknolojiyle 1960’lardan bu yana robotlar, işlerimizi elimizden alıyor. Gerçek
şu ki robotik iş gücünün bizimle mi, yoksa bize karşı mı olacağını belirlemek bizim elimizde. Bu durumda ortaya bir
soru çıkıyor: “Bu robotlar gerçekte ne?”.
Geleneksel 20. yüzyıl robotları, otomatik makineler ve fabrikalarda otomobil üretimine yardımcı olan robotik kol-
lardı. 21. yüzyılın ticari robotları ise süpermarketlerde kasalarda çalışabilen, depolarda araçlara yol gösterebilen,
hatta insanların karşılaştığı zaman şaşkınlıkla ve merakla baktığı; restoranlardan evlere yemek servisi yapmak
üzere yola çıkan robotlardan oluşuyor.
Aslında biz insanlar tam anlamıyla gereksiz hâle gelmedik diyebiliriz, evet bu robotlar çok verimli olabilirler fakat
gerçek bir zekâya sahip değiller. Düşünemiyorlar, sadece hareket ediyorlar ve bunu da bizim belirlediğimiz sınırlar
içerisinde, belli programlama sayesinde yapabiliyorlar. İnsanların hâlâ robotların üzerinde çalışmaya, makinelerin
yapamayacağı işleri yapmaya ve bozulduklarında onları tamir etmeye ihtiyacı var.
Sonuç olarak, emek piyasası için olumsuz gibi görünse de yeni robot teknolojilerinin tüm yaşamı ve iş hayatını
derinden etkileyeceği kuşkusuz. Umalım ki, biz insanlar teknolojiyi ve getirilerini en iyi yönde, en zararsız şekilde
kullanmayı başarabilelim.

Soru 1.1
Robotların sosyal yaşam ve iş hayatı üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerini ikişer maddeyle belirtiniz.

OLUMLU OLUMSUZ

Soru 1.2
“Umalım ki, biz insanlar teknolojiyi ve getirilerini en iyi yönde, en zararsız şekilde kullanmayı başarabilelim.”
cümlesi hakkındaki düşüncelerinizi yazınız.

6 Diğer sayfaya geçiniz.

 7. SINIF OKUMA BECERİSİ
GERİ DÖNÜŞÜM

Geri dönüşüm terim olarak, kullanım dışı kalan geri dönüştürülebilir atık malzeme-
lerin çeşitli yöntemler ile ham madde olarak tekrar imalat süreçlerine kazandırılması-
dır. Tüketilen maddelerin yeniden geri dönüşüm halkası içine katılması öncelikle ham
madde ihtiyacını azaltır. Böylece insan nüfusunun artışı ile paralel olarak artan tüketi-
min doğal dengeyi bozması ve doğaya verilen zarar engellenmiş olur. Bununla birlik-
te yeniden dönüştürülebilen maddelerin tekrar ham madde olarak kullanılması büyük
miktarda enerji tasarrufunu mümkün kılar. Örneğin, yeniden kazanılabilir alüminyumun
kullanılması alüminyumun sıfırdan imal edilmesine oranla %35’e varan enerji tasarrufu
sağlamaktadır.
Atık malzemelerin ham madde olarak kullanılması çevre kirliliğinin engellenmesi açısından da önemlidir. Kul-
lanılmış kağıdın tekrar kâğıt imalatında kullanılması hava kirliliğini %74-94, su kirliliğini %35, su kullanımını % 45
azaltabilmektedir. Örneğin bir ton atık kağıdın kâğıt hamuruna katılmasıyla 8 ağacın kesilmesi önlenebilmektedir.

Soru 2.1
Evsel atıklar; ambalaj atıkları, organik atıklar, elektronik atıklar, bitkisel atıklar ve atık piller olarak sınıflan-
dırılmaktadır.
Verilen bilgiyi dikkate alarak bir gününüzü değerlendirip günlük kullandığınız eşyaları geri dönüştürülebi-
lenler ve geri dönüştürülemeyenler olarak sınıflandırınız.

Soru 2.2
Geri dönüşümün ülke ekonomisine katkısı olabilecek üç değerlendirme yapınız.

7 Diğer sayfaya geçiniz.

 7. SINIF OKUMA BECERİSİ
(Sosyal Bilg iler)
SEYAHATNAMELERDE TÜRKLER

Aşağıda Türklere ait verilen bilgiler bazı seyahatnamelerden alınmıştır.

a. Belli bir parayı köpeklerin beslenmesi için harcarlar. Her gün köpeklere verilecek et için kasaplara aydan
aya ya da haftada bir para verirler. Parası olmayan da benzer hayır yapabilir. Onlarda sadaka olarak verilen
etleri, ekmekleri köpeklere dağıtırlar.

b. Onlar kendi aralarında öyle örnek bir uygunluk, ahenk içinde yaşarlar ki. Aralarında kaldığım sürece birbirle-
rine şiddet gösterdiklerini, kötü söz söylediklerini görmedim.

c. 
Onlar pek az hastalanırlar, sağlıklı olmalarının nedeniyse sık banyo yapmaları ve yeme içme alışkanlıkların-
daki ölçüdür. Spor yaparlar.

d. Türkler anne babalarına büyük saygı duyarlar, genç yaşlıya, yaşlı da gence layık olduğu üstünlüğü ve değeri
verir.

Soru 1.1

Verilen seyahatname örneklerinin her birine Türklere ait özelliklerden bir tane yazınız.

a.

b.

c.

d.

Soru 1.2

Metinde geçen “Genç yaşlıya, yaşlı da gence layık olduğu üstünlüğü ve değeri verir.” ifadesine örnek vererek
açıklayınız.

8 Diğer sayfaya geçiniz.

 7. SINIF OKUMA BECERİSİ
(Sosyal Bilg iler)

COĞRAFİ KEŞİFLERİN OSMANLI’YA ETKİSİ

İstanbul’un Türkler tarafından fethedilmesi ile Avrupa ekonomik ve siyasi olarak zor durumda kalmıştı. Avrupa-
lılar Osmanlı’ya ve diğer Müslüman ülkelere vergi ödememek, ticaret mallarına daha kolay ve ucuz yoldan ulaşa-
bilmek amacıyla Çin ve Hindistan’a giden yeni yollar aradılar. Bu arayış sonucunda Avrupalı denizciler yeni adalar,
ticaret yolları ve Amerika Kıtası’nı keşfettiler. Bu keşiflerinin tümüne birden Coğrafi Keşifler denilmektedir.

Osmanlı Devleti’nin Akdeniz’e hâkim olduğu dönemde gerçekleşen Coğrafi Keşifler; Avrupa, Asya ve Afrika’da
hayatın her alanında etkili olmuştur. Keşifler sonucunda yeni ticaret yollarının bulunması ve ticaret merkezlerinin
ortaya çıkması, stratejik dengeleri değiştirmiştir. Coğrafi Keşiflerle çoğu tüccar ve denizci olan birçok Avrupalı, yeni
keşfedilen topraklara gidip yerleştiler. Keşfedilen yerleri sömürge hâline getirdiler.

Özellikle İspanyol ve Portekizliler geniş topraklar elde ederek ilk sömürgeleri kurdular. Sömürge topraklarındaki
insanların bir kısmını köleleştirdiler. Buralardan elde ettikleri altın, gümüş, elmas gibi değerleri madenleri Avrupa
ülkelerine taşıdılar. Bu gelişmeler Avrupa’nın zenginleşmesini, hayat standartlarının yükselmesini sağlamıştır.

Coğrafi Keşiflerden önce Osmanlı Devleti önemli bir güç merkeziydi. İpek ve Baharat yolları üzerindeki ticaretin
lideri ve merkezi olan Osmanlı Devleti ticaret yollarından önemli gelir elde etmekteydi. Bu gelirler hem yapılan tica-
retten hem de gümrük gelirlerinden oluşmaktaydı. Coğrafi Keşiflerden sonra ticaret yollarının değişmesiyle İpek ve
Baharat yolları ile Akdeniz limanları önemini kaybetti.

(MEB Ders Kitabı)

Soru 2.1

İstanbul’un Türkler tarafından fethedilmesinin Osmanlı Devleti ve Avrupa üzerindeki ekonomik etkisini ya-
zınız.

Osmanlı Devleti:

Avrupa:

Soru 2.2

Avrupalıların uyguladığı sömürgecilik politikası insan hakları açısından değerlendirildiğinde hangi olumsuz
sonucu ortaya çıkarmıştır?

Soru 2.3

Coğrafi Keşifler sonucunda stratejik dengelerin değişmesi ne anlama gelmektedir?

9 Okuma Becerisi Testi Bitti.

Cevaplarınızı Kontrol Ediniz.