Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG CAO ĐẲNG CÔNG NGHIỆP TUY HÒA
KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ
۩

ĐỒ ÁN MÔN HỌC 2

ĐỀ TÀI: MẠCH DỒNG HỒ SỐ DÙNG IC74LS90.

GVHD: HỒ KIM DÂN.

SVTH: TRẦN MINH TUẤN.
Lớp: CĐ - ĐT30
Khoa: Điện - Điện Tử

1
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

Tuy Hòa,tháng 10/2009

TRƯỜNG CĐ CN TUY HÒA CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

PHIẾU GIAO NHIỆM VỤ

ĐỒ ÁN MÔN HỌC 1

Họ và tên sinh viên:...............................................................................................................

Lớp:..........................................................Mã sinh viên:........................................................
Tên đề tài:..............................................................................................................................
Nội dung chính đề tài:
1..................................................................................................................................
2..................................................................................................................................
3..................................................................................................................................
4..................................................................................................................................

............
Thời gian hoàn thành:

Duyệt của bộ môn: TP. Tuy Hoà, ngày tháng năm 2009
Giáo viên hướng dẫn:
(ký và ghi rõ họ tên)

2
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

Ngày nay, với sự phát triển không ngừng của khoa học kỹ thuật, việc
ứng dụng các linh kiện bán dẫn đã phần nào giảm bớt được giá thành sản
phẩm bằng các linh kiện rời. Ứng dụng môn kỹ thuật số vào thiết kế các bộ
phận thiết thực hằng ngày giúp chúng ta hiểu được môn kỹ thuật số làm gì
và được ứng dụng vào đâu.
Đồng hồ là một thiết bị rất cần thiết mà hầu như bất cứ ai cũng phải
dùng tới nó. Một chiếc đồng hồ cơ, xem giờ bằng cách nhìn vào kim chỉ ở
vạch chia thời gian sẽ gây khó khăn cho người mới bắt đầu sử dụng. Nhưng
đối với đồng hồ số, thời gian được hiển thị rõ ràng bằng các chữ số sẽ dễ
dàng sử dụng hơn.
Bởi vậy, sau đây em xin thiết kế một mạch đồng hồ số dùng
IC74LS90_ IC rất thông dụng trong kỹ thuật số.
Trong đề tài cũng còn nhiều thiếu sót rất mong sự góp ý của quý thầy
cô và các bạn để được hoàn thiện hơn !.

Người thực hiện:

TRẦN MINH TUẤN

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN

3
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

Chương I: CƠ SỞ LÝ THUYẾT LIÊN QUAN

4
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

I. Flip Flop:
1.1 Khái niệm:
Flip Flop được cấu tạo từ các cổng logic, có thể nói FF là tổ hợp các
cổng logic hoạt động theo một quy luật định trước.
FF bao gồm:
- Chân nhận xung đồng hồ, xung nhịp, xung clock (Ck).
- Hai ngõ ra dữ liệu (data) là Q và Q .
- Có 1 hoặc 2 ngõ chức năng quy định hoạt động của FF: S, R, D, J, K.
- Ngoài ra FF còn có hai chân: Clr ( clear) và chân Pre ( Preset). Khi tác
động vào chân Clr sẽ xoá FF làm Q = 0, Q = 1. Khi tác động vào chân
Pre sẽ đặt FF làm Q = 1, Q = 0.
1.2 Hoạt động của FF:

S
J Q
CP _
K Q
R

JK- FF

Khi nhận một xong clock tại chân Ck, FF sẽ thay đổi trạng thái một
lần. Trạng thái mới sẽ tuỳ thuộc vào mức logiccủa các chân chức năng, và
tuỳ thuộc theo bảng sự thật của mỗi loại FF.
1.3 Phân loại FF:
Theo chức năng: có 4 loại: SK- FF, D- FF, T- FF, JK- FF.
Theo trạng thái tác động của xung clock: có 5 loại:
- FF tác đọng mức 0.
- FF tác động mức 1.
- FF tác động cạnh lên.
- FF tác động cạnh xuống.
- FF tác động chủ - tớ.

II. Hệ chuyển mã:

5
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

2.1 Số BCD: ( Binary Code Decimal).

Được tạo nên khi ta mã hoá mỗi đecac của một số thập phân dưới
dạng một số nhị phân 4 bit.
18 BCD
 0001 1000
* Lưu ý: các phép cộng và trừ số BCD được thực hiện giống như số nhị
phân. Tuy nhiên nếu phép tính có nhớ thì sau khi được kết quả ta phải hiệu
đính bằng cách trừ cho 10(D) hay cộng 6(D).
Thông thừờng sau mỗi lệnh cộng hoặc trừ số BCD ta kèm theo lệnh
hiệu đính.
2.2 Hệ chuyển từ mã nhị phân sang mã BCD:

* Bảng sự thật:

Nhị phân BCD

X4 X3 X2 X1 Y5 Y4 Y3 Y2 Y1

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 1 0 0 0 0 1

0 0 1 0 0 0 0 1 0

0 0 1 1 0 0 0 1 1
.
.
.
.
.
.
.
.
.
1 0 0 1 0 1 0 0 1

1 0 1 0 1 0 0 0 0

1 0 1 1 1 0 0 0 1

1 1 0 0 1 0 0 1 0

1 1 0 1 1 0 0 1 1

1 1 1 0 1 0 1 0 0

1 1 1 1 1 0 1 0 1
III. Hệ mã hoá và giải mã:

6
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

3.1 Hệ mã hoá:
Mã hoá thập phân thành nhị phân:

1 ( LSB)
A
2
3
B
4
5
C
6
7
D
8 ( MSB)
9

* Bảng sự thật:

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 D C B A

1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1
0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0
0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1
0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 0
0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 1 0 1
0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 1 0
0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 1 1
0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1

* Phương trình logic:

7
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

D=8+9
C=4+5+6+7
B=2+3+6+7
A=1+3+5+7+9
* Sơ đồ mạch logic:

1 2 3 4 5 6 7 8 9

3.2. Hệ giải mã:

Xây dựng hệ giải mã cho led 7 đoạn anode chung.
a
D
b
C Giải c
mã d
B led e
7 đoạn. f
A
g

* Bảng sự thật:

8
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

Input Output

D C B A a b c d e f g

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1
0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1
0 0 1 0 0 0 1 0 0 1 0
0 0 1 1 0 0 0 0 1 1 0
0 1 0 0 1 0 0 1 1 0 0
0 1 0 1 0 1 0 0 1 0 0
0 1 1 0 1 1 0 0 0 0 0
0 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1
1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
1 0 0 1 0 0 0 1 1 0 0
1 0 1 0 X X X X X X X
1 0 1 1 X X X X X X X
1 1 0 0 X X X X X X X
1 1 0 1 X X X X X X X
1 1 1 0 X X X X X X X
1 1 1 1 X X X X X X X

* Phương trình logic:

a  DC BA  CA
b  C BA  CB A  C ( B  A)
c  CB A
d  C BA  C B A  CBA  C BA  C ( B  A)
e  CB  A

9
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

f  BA  CB  DCA
g  DC B  CBA
Thực tế thường sử dụng IC 7447.

IV. Hệ tuần tự: ( hệ đếm).

4.1 Khái niệm:
Hệ đếm nối tiếp: xung đếm chỉ đưa vào một FF.
Hệ đếm song song: xung đếm được đưa vào tất cả các phần tử đếm.
Để thành lập một hệ đếm ta sử dụng JK- FF. Nếu có nFF thì thành lập
được hệ đếm có dung lượng tối đa là 2n .
VD: 2FF thành lập hệ đếm 4.
3FF thành lập hệ dếm 8.
4FF thành lập hệ đếm 16.
Hệ đếm: đếm nối tiếp, đếm song song.
* Xét hệ đếm nối tiếp 3bit:

Q1 Q2 Q3
1 1 1
J Q J Q J Q
CP _ CP _ CP _
CK K Q K Q K Q
R R R

4.2 Hệ đếm bất kỳ:

Gọi: N là số trạng thái của 1 hệ đếm bất kỳ
n là số bit đếm.
Ta có: 2n1  N  2n .
VD: thành lập hệ đếm 6_ đếm lên.
Ta có: 22  6  23 => sử dụng 3FF.

Q1 Q2
1 1 1 Q3
J Q J Q J Q
CP CP CP
K QN K QN K QN
R R R

* Bảng trạng thái:

10
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

Số Q3 Q2 Q1

0 0 0 0
1 0 0 1
2 0 1 0
3 0 1 1
4 1 0 0
5 1 0 1 Xoá bit nhớ
về 000
1 1 0

4.3 Ghép các hệ đếm:

Nếu có hai hệ đếm N & M, ta có thể ghép nối tiếp thành hệ đếm có
hung lượng N*M thạng thái.
* Nguyên tắc ghép:
- Đặt xung clock vào bộ đếm M.
- Lấy tín hiệu từ bit có trọng số cao nhất của bộ đếm Mlàm xung clock
cho bộ đếm N.
VD: Hệ đếm 10 ghép với hệ đếm 6 thành hệ đếm 60.

MSB LSB

CK A4 A3 A2 A1 B3 B2 B1
CK
Đếm 10 Đếm 6

Chương II: THIẾT KẾ SƠ ĐỒ MẠCH

11
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

I. Sơ đồ khối:

Khoái taïo xung Khối đếm Khối giải mã Khối hiển thị

Khối tạo Mạch đếm Mạch giải mã Hiển thị

xung dùng giây dùng BCD dùng led 7
IC555 IC74LS90 IC74LS47 đoạn

Mạch đếm Mạch giải mã Hiển thị

phút dùng BCD dùng led 7
IC74LS90 IC74LS47 đoạn

Mạch đếm Mạch giải mã Hiển thị

giờ dùng BCD dùng led 7
IC74LS90 IC74LS47 đoạn

* Nhiệm vụ các khối:

Khối tạo xung: tạo xung vuông với tần số 1Hz.
Khối đếm: là các FF nhận xung dao động để xử lý đưa ra tín hiệu mã
hoá BCD.
Khối giải mã: giải mã BCD để đưa ra khối hiển thị.
Khối hiển thị: hiển thị tín hiệu sau giải mã.

II. Khối tạo xung dùng IC NE555:

Bộ tạo xung là thành phần quan trọng nhất của hệ thống. Đặc biệt là
đối với bộ đếm, nó quyết định các trạng thái ngõ ra của bộ đếm.
Có rất nhiều mạch dùng tạo dao động, nhưng do sự thông dụng ta chỉ
quan tâm đến mạch tạo dao động dùng IC 555.
Đây là vi mạch định thời chuyên dùng, có thể mắc thành mạch đơn ổn
hay phi ổn.
2.1 IC NE555:

12
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

2.1.1 Đại cương:

Vi mạch định thời LM555 là mạch tích hợp Analog- digital. Do có
ngõ vào là tín hiệu tương tự và ngõ ra là tín hiệu số. Vi mạch định thời
LM555 được ứng dụng rất rộng rãi trong thực tế, đặc biệt trong lĩnh vực
điều khiển, vì nếu kết hợp với các linh kiện R, C thì nó có thể thực hiện
nhiều chức năng như: định thời, tạo xung chuẩn, tạo tín hiệu kích, hay điều
khiển các linh kiện bán dẫn công suất như: Transistor, SCR, Triac…
2.1.2 Hình dạng và sơ đồ chân:

Chân 1: Nối mass.

Chân 2: Trigger Input ( ngõ vào xung nảy).
Chân 3: Output ( ngõ ra).
Chân 4: Reset (đặt lại).
Chân 5: Control Voltage (điện áp điều khiển).
Chân 6: Threshold (thềm- ngưỡng).
Chân 7: Discharge ( xả điện).
Chân 8: Nối Vcc.

2.1.3 Sơ đồ cấu trúc bên trong:

* Nguyên lý hoat động:

13
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

Bên trong vi mạch IC555 có hơn 20 transistor và nhiều điện trở, thực
hiện các chức năng sau:
- Cầu phân áp gồm 3 điện trở R1  R2  R3  5k  nối từ Vcc xuống mass,
cho ra hai mức điện áp chuẩn 1/3Vcc và 2/3Vcc.
- So sánh COMP1: là mach khuếch đại so sánh có Vin  1/ 3Vcc nối ra
chân 6, Vin nối qua chân 2. Tuỳ thuộc vào điện áp chân 2 so với điện
áp chuẩn 1/3Vcc mà so sánh 1 có điện áp mức cao hay mức thấp để
tín hiệu S điều khiển Flip Flop( FF ) hoạt động.
- So sánh COMP2: là mạch khuếch đại so sánh có Vin nối ra chân 6,
Vin  2 / 3Vcc . Tuỳ thuộc vào điện áp chân 6 so với điện áp chuẩn
2/3Vcc mà so sánh 2 cho ra mức điện áp cao hay thấp để tín hiệu R
điều khiển FF hoạt động.
- Mạch FF là loại mạch lưỡng ổn kích một bên khi chân S có điện áp
cao thì điện áp này sẽ kích đổi trạng thái FF làm ngõ ra Q lên mức
cao, Q = 0. Khi S đang ở mức cao xuống mức thấp thì FF không đổi
trạng thái.
o Khi: S = 1  Q = 1  Q = 0
S = 1  0  FF không đổi trạng thái.
- Khi R có điện áp cao thì điện áp này sẽ kích đổi trạng thái FF làm Q =
1, Q = 0. Khi R đang ở mức cao xuống mức thấp thì R không đổi
trạng thái.
- Mạch khuếch đại đảo nhằm khuếch đại dòng điện cung cấp cho tải, có
ngõ vào là Q của FF, nên khi Q ở mức cao thì ngõ ra chân 3 có điện
áp thấp  0V và ngược lại.
Transistor T là transistor có cực C để hở, nối ra chân 7. Do cực B được
phân cực bởi mức điện áp ra Q của FF, nên khi Q ở mức cao thì T2 bão hoà
và cực C của T2 coi như nối mass. Lúc đó, ngõ ra chân 3 cũng ở mức thấp
.Khi Q ở mức thấp thì T2 ngưng dẫn , cực C của T2 để hở, lúc đó, ngõ ra ở
chân 3 có mức điện áp cao. Theo nguyên lý trên, cực C của T 2 ra chân 7 có
thể làm ngõ ra phụ thuộc có mức điện áp giống như mức điện áp của ngõ ra
chân 4.

2.2 Mạch tạo xung:

14
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

2.2.1 Sơ đồ mạch:

Out
V0

2.2.2 Nguyên lý hoạt động:

Khi mới cấp nguốn Vcc, tụ bắt đầu nạp từ 0V lên:
OP_AMP 1 có: Vin  Vin => R = 0
OP_AMP 2 có: Vin  Vin => S = 1
=> Q = 1, Q  0  V0  1 : led sáng.
Transistor Q2 có U B  0 làm Q2 tắt, tụ C tiếp tục được nạp điện, tụ ap
điện qua R1 và R2 với hằng số thời gian là:
Tnạp = ( R1  R2 ).C
Khi điện áp Vc tăng > 1/3Vcc, thì:
OP_AMP 1 có: Vin  Vin => R = 0
OP_AMP 2 có: Vin  Vin => S = 0
=> Q = 1, Q  0  V0  1 : led sáng, FF không thay đổi trạng thái.
Khi điện áp trên Vc tăng > 2/3Vcc, thì:
OP_AMP 1 có: Vin  Vin => R = 1
OP_AMP 2 có: Vin  Vin =>S = 0
=> Q = 0, Q  1  V0  0 : led tắt.
Do Q = 1 nên Q2 dẫn bão hoà làm chân 7  0V, làm tụ C không được
nạp mà xả điện qua R2 , qua tiếp giáp CE của Q2 và xuống mass.
Tụ xả với hằng số thời gian là:

15
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

Txả = R2 .C
Khi Vc < 2/3Vcc: R = 0, S = 0 : giữ nguyên trạng thái.
Khi Vc < 1/3Vcc: R = 0, S = 1: => Q = 1, Q  0  V0  1 : led sáng.
Khi Q  0 , Q2 tắt, chấm dứt thời gian xả điện của tụ C. Như vậy, mạch
trở lại trạng thái ban đầu và tụ lại nạp điện trở lại. Hiện tượng này diễn ra
liên tục và tuần hoàn.

III. Khối đếm:

3.1 IC 74LS90:
3.1.1 Hình dạng:

Bốn chân thiết lập: R1 (1), R1 (2), R9 (1), R9 (2).

Khi đặt R1 (1) = R1 (2) = H ( ở mức cao) thì bộ đếm được xoá về 0 và
các đầu ra ở mức thấp.
R9 (1), R9 (2) là chân thiết lập trạng thái cao của đầu ra: QA  QD  1 ,
QB  QC  0 .
NC chân bỏ trống.
IC 7490 gồm 2 bộ chia là chia 2 và chia 5:
- Bộ chia 2 do Input A điều khiển đầu ra QA .
- Bộ chia 5 do Input B điều khiển đầu ra QB , QC , QD .
Đầu vào A, B tích cực ở sườn âm.
Để tạo thành bộ đếm 10 ta nối đầu ra QA vào chân B để tạo xung kích
cho bộ đếm 5.
QA , QB , QC , QD là các đầu ra.

3.1.2 Sơ đồ logic và bảng trạng thái:

16
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

Hình: Sơ đồ cổng logic IC7490

Hình: Bảng trạng thái của IC 7490.

17
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

Hình: Sơ dồ đầu ra QA , QB , QC , QD .

IV. Khối giải mã:

4.1 IC 74LS47:
4.1.1 Đại cương:
Mạch giải là mạch có chức năng ngược lại với mạch mã hoá. Mục
đích sử dụng phổ biến nhất của mạch giải mã là làm sáng tỏ các đèn để hiển
thị kết quả ở dạng chữ số. Do có nhiều loại đèn hiển thị và có nhiều loại mã
số khác nhau nên có nhiều mạch giải mã khác nhau.
Ví dụ: giải mã 4 đường sang 10 đường, giải mã BCD sang thập
phân…
IC74LS47 là loại IC giải mã BCD sang led 7 đoạn. Mạch giải mã
BCD sang led 7 đoạn là mạch giải mã phức tạp vì mạch phải cho nhiều ngõ
ra lên cao hoặc xuống thấp (tuỳ vào loại đèn led là anod chung hay catod
chung) để làm các đèn cần thiết sáng nên các số hoặc ký tự. IC 74LS47 là
loại IC tác động ở mức thấp có ngõ ra cực thu để hở và khả năng nhận dòng
đủ cao để thúc trực tiếp các đèn led 7 đoạn loại anod chung.
4.1.2 Hình dạng và sơ đồ chân:

18
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90
Chân 1: BCD B Input.
Chân 2: BCD C Input.
Chân 3: Lamp Test.
Chân 4: RB Output.
Chân 5: RB Input.
Chân 6: BCD D Input.
Chân 7: BCD A Input.
Chân 8: GND.
4.1.3 Sơ đồ logic và bảng trạng thái:
TRẦN MINH TUẤN
Chân 9: 7-Segment e Output.
Chân 10: 7-Segment d Output.
Chân 11: 7-Segment c Output.
Chân 12: 7-Segment b Output.
Chân 13: 7-Segment f Output.
Chân 14: 7-Segment g Output.
Chân 15: 7-Segment a Output.
Chân 16: Vcc.
19
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

Hình: Bảng trạng thái IC giải mã 74LS47

* Nguyên lý hoạt động:

IC 74LS47 là IC tác động mức thấp nên các ngõ ra mức 1 là tắt, mức
0 là sáng, tương ứng với các thanh a, b, c, d, e, f, g của led 7 đoạn loại anode
chung, trạng thái ngõ ra cũng tương ứng với các số thập phân (các số từ 10
đến 15 không được dùng tới).
Ngõ vào xoá BI được để không hay nối lên mức 1 cho hoạt động giải
mã bình thường. Nếu nối lên mức 0 thì các ngõ ra đều tắt bất chấp trạng thái
ngõ ra.
Ngõ vào RBI được để không hay nối lên mức 1 dùng để xoá số 0 (số o
thừa phía sau số thập phân hay số 0 trước số có nghĩa). Khi RBI và các ngõ
vào D, C, B, A ở mức 0 nhưng ngõ vào LT ở mức 1 thì các ngõ ra đều tắt và
ngõ vào xoá dợn sóng RBO xuống mức thấp.

20
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

Khi ngõ vào BI/RBO nối lên mức 1 và LT ở mức 0 thì ngõ ra đều
sáng.
Kết quả là khi mã số nhị phân 4 bit vào có giá trị thập phân từ 0 đến
15 đèn led hiển thị lên các số như ở hình bên dưới. Chú ý là khi mã số nhị
phân vào là 1111= 1510 thì đèn led tắt.

V. Khối hiển thị:

Hiển thị dùng led 7 đoạn loại anode chung do đầu ra của IC 7447 có
mức tích cực là mức 0 ( mức thấp).
Ở loại anode chung ( anode của đèn được nối lên +5V, đoạn náo sáng
ta nối đầu cathode ủa đoạn đó xuống mức thấp thông qua điện trở để hạn
dòng.

Chân 3, 8: Vcc_được nối lại với nhau.

21
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

VI. Mạch đồng hồ số:

6.1 Sơ đồ nguyên lý:

V+ V+ V+ V+ V+ V+

abcdefg. abcdefg. abcdefg. abcdefg. abcdefg. abcdefg.

74LS47
A3 g
74LS90 A2 f
MS1 Q3 A1 e
MS2 A0 d
MR1 Q2 c
MR2 b
Q1 a
CP1 Q1 CP0
CP2 Q2 CP1 Q0 test
RBI RBO

74LS47
A3 g
74LS90 A2 f
MS1 Q3 A1 e
MS2 A0 d
MR1 Q2 c
MR2 b
Q1 a
CP0
CP1 Q0 test
RBI RBO

74LS47
74LS90 A3 g
MS1 Q3 A2 f
MS2 A1 e
MR1 Q2 A0 d
MR2 c
Q1 b
CP0 a
CP1 Q0
test
RBI RBO

74LS47
A3 g
74LS90 A2 f
MS1 Q3 A1 e
MS2 A0 d
MR1 Q2 c
MR2 b
Q1 a
CP0
CP1 Q0 test
RBI RBO

74LS47
A3 g
74LS90 A2 f
MS1 Q3 A1 e
MS2 A0 d
MR1 Q2 c
MR2 b
Q1 a
CP0
CP1 Q0 test
RBI RBO

74LS47
A3 g
74LS90 A2 f
MS1 Q3 A1 e
MS2 A0 d
MR1 Q2 c
MR2 b
Q1 a
CP0
CP1 Q0 test
RBI RBO

22
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

6.2 Nguyên lý hoạt động:

Xung kích được tạo ra từ mạch 555 và xung này được đưa tới chân 14
của IC 74LS90. Ngõ ra xung của 7490 ở các chân QA , QB , QC , QD được đưa
đến ngõ vào của IC giải mã 74LS47.
Đối với hai IC đếm giây (IC1 và IC2): xung được cấp cho IC1, IC1
này đếm giá trị của 9 xung ( led hiển thị số 9), sau khi đếm hết giá trị của 9
xung thì cấp cho IC 2 một xung đếm. Khi đó, IC1 đếm về 0 và IC2 đếm lên
1, tức ta có giá trị là 10. Sau đó IC1 tiếp tục đếm từ 0 đến 9 và tiếp tục cấp
xung cho IC2 tăng lên 2, 3,… Khi IC1 đếm đếm 9 và IC2 đếm đến 5 chuyển
sang 6 ta dùng IC 7408 để reset cả hai IC trở về 0. Lúc này, chân reset sẽ
cùng trạng thái với đầu ra cổng AND dùng để reset( mức 1), đầu ra này được
nối với chân CP0 của IC đếm phút, một xung được kích và được đếm lên
một đơn vị.
Đối với IC đếm phút (IC3 và IC4): khi IC3 nhận được xung nó lại
đếm như IC đếm giây đến giá trị 59. Vì lấy xung từ IC đếm giây nên khi
mạch đếm giây đếm đến 59 thì mạch đếm phút mới nhận được một xung.
Khi cả IC đếm giây và đếm phút đều đếm đến giá trị 59 thì tất cả 4 IC cũng
được reset về 0, đồng thời mạch đếm phút cấp cho IC5 của IC đếm giờ một
xung.
Đối với IC đếm giờ (IC5 và IC6): Khi IC5 nhận được một xung thì nó
cũng bắt đầu đếm lên. Khi IC5 đếm đến 9 thì cấp xung cho IC6 đếm, khi hai
IC đếm giờ đếm đến 23 và tại thời điểm sang 24 là lúc cả hai IC được reset.
Vì số nhị phân tương ứng của 2 là Q3Q2Q1Q0 = 0010, của 4 là Q3Q2Q1Q0
= 0100 nên ngõ ra Q1 của IC đếm giờ ( đếm hàng chục) và ngõ ra Q2 của IC
đếm giờ (đếm hàng đơn vị) được đưa vào IC7408 để thực hiện reset về 0.
Vậy ta có trạng thái tiếp theo sẽ là 00:00:00.

23
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

Chương III: KẾT LUẬN

24
Mạch đồng hồ số dùng 74LS90 TRẦN MINH TUẤN

MỤC LỤC

Trang bìa..............................................................................................................1
Phiếu giao nhiệm vụ đồ án...................................................................................2
Lời giới thiệu........................................................................................................3
Nhận xét của giáo viên hướng dẫn.......................................................................4
Chương I: Cơ sở lý thuyết liên quan....................................................................5
I. Flip Flop...................................................................................................5
II. Hệ chuyển mã..........................................................................................6
III. Hệ mã hoá và giải mã...............................................................................7
IV. Hệ tuần tự (hệ đếm )................................................................................10
Chương II: Thiết kế sơ đồ mạch..........................................................................12
I. Sơ đồ khối................................................................................................12
II. Khối tạo xung dùng IC555.......................................................................12
III. Khối đếm..................................................................................................16
IV. Khối giải mã.............................................................................................18
V. Khối hiển thị............................................................................................21
VI. Mạch đồng hồ số......................................................................................22
Chương III: Kết luận............................................................................................24
* Tài liệu tham khảo............................................................................................24
Mục lục................................................................................................................25

25