You are on page 1of 18

KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI

2013 ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ


FİZİK ÖĞRETMENLİĞİ
DEĞERLENDİRME RAPORU,
SORULARI VE ÇÖZÜMLERİ

Temmuz, 2013
FİZİK ÖĞRETMENLİĞİ

2013 KPSS ÖABT Fizik Öğretmenliği testi sorularının genel anlamda öğretici ve kapsayıcı sorulardan oluştuğu görülmektedir. İlk
kez uygulanan öğretmenlik alan bilgisi sınavında soruların ağırlıklı olarak lise müfredatında yer alan konulardan geldiği ancak 35. ve
37. soruların daha seçici sorular olduğu görülmektedir. Işık teorileri ve yay dalgalarından soru gelmemiştir. Alan eğitimi kısmında ise
yoğun olarak güncellenen fizik öğretim programlarından soru sorulmuştur. Yöntem-teknik, öğrenme psikolojisi, ölçme değerlendirme
ve fizik bilgisi harmanlanmıştır demek mümkündür.

Soru No: Soru No:


1. Dalgalar (Su Dalgaları) 26. Optik
2. Dinamik 27. Elektromanyetik Dalgalar
3. Dinamik 28. Sesde Dopler Olayı
4. Çembersel Hareket 29. Optik
5. Enerji 30. Optik
6. Enerji 31. Görelilik
7. Genel Çekim 32. Görelilik
8. Kesişen Kuvvetlerin Dengesi 33. Elektromanyetik Dalgalar
9. İtme ve Momentum 34. Fotoelektrik
10. Eylemsizlik Momenti 35. Kuantum Mekaniği
11. Elektrostatik 36. Enerji Seviyeleri
12. Elektrostatik 37. Yarı İletkenler
13. Elektrik 38. Radyoaktivite
14. Elektrik 39. Radyoaktivite
15. Sığaçlar 40. Atomaltı Parçacıklar
16. Alternatif Akım 41. Fizik Öğretim Programı
17. Elektrik 42. Yapılandırmacılık
18. Manyetizma 43. Kavram Yanılgısı
19. Manyetizma 44. Fizik Öğretim Programı
20. Manyetizma 45. Fizik Bilgisi
21. Isı ve Sıcaklık 46. Fizik Öğretim Programı
22. Basınç 47. Bağımlı, Bağımsız Değişkenler
23. Kaldırma Kuvveti 48. Fizik Bilgisi Doğası
24. Madde ve Özellikler 49. Modelleme
25. Isı Ve Sıcaklık 50. Fizik Bilgisi
2013 - KPSS / ÖABT FİZİK ÖĞRETMENLİĞİ 000000000

1. Bu testte 50 soru vardır.


2. Cevaplarınızı, cevap kağıdının Fizik Öğretmenliği Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.

1. Aynı derinlikteki denizde v, 2v büyüklüğündeki hızlarla 3. Sürtünmesiz raylar üzerinde birbirlerine bir halatla
ilerleyen teknelerin suda oluşturdukları dalgaların suya bağlı K, L vagonları, L vagonuna bağlı başka bir hala-
göre ilerleme hızlarının büyüklükleri sırasıyla v1, v2 dir. tı çeken F büyüklüğündeki kuvvetle hızlandırılıyor.
Buna göre,
I. v1 = 2v2
II. v2 = 2v1
III. v1 = v2
eşitliklerinden hangileri doğru olabilir? Halatın K vagonuna bağlı ucundaki gerilme kuv-
vetinin büyüklüğü TK ve aynı halatın L vagonuna
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
bağlı ucundaki gerilme kuvvetinin büyüklüğü TL
D) I ve II E) I ve III olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi doğru-
dur?
Çözüm: Su dalgasının suda ilerleme hızı sadece ve sade- (Halatların kütlesi ihmal edilecektir.)
ce su derinliğine bağlıdır. Dolayısıyla teknelerin oluşturduk-
A) TK<F B) TK< TL C) TK= TL = F
ları dalgaların suya göre hız büyüklükleri birbirine eşittir.
v1 = v2 'dir. D) TL< TK D) TL< F

Cevap C

2. Sürtünmesiz yatay düzlemler üzerindeki her biri 3 kg Çözüm: Bir ipteki bütün gerilmeler aynı büyüklüktedir.
Dolayısıyla
kütleli K, L kutuları şekildeki düzenekler aracılığıyla
hareket ettiriliyor. TK = TL 'dir.
K a L a F K + L 'yi çekiyor.
K L
3 kg 3 kg TK K'yi çekiyor.
Dolayısıyla F > TK olur.
1 kg F > TK = TL 'den
F=10N
Cevap A

K kutusunun ivmesi aK ve L kutusunun ivmesi a


L
a
olduğuna göre K oranı kaçtır? 4. Çembersel hareketle ilgili,
aL
I. Cisme etki eden net kuvvet hıza dikse o cisim
(g=10m/s2), sürtünmesiz makaraların kütlesi ihmal
daima çembersel hareket yapar.
edilecektir.)
2 3 4 3
II. Çembersel hareket yapan cismin hızı sabittir.
A) B) C) 1 D) E)
3 4 3 2 III. Çembersel hareket yapan cisme etkiyen bileşke
(net) kuvvet sıfırdır.
Çözüm: Fnet = m ⋅ a'dan yargılarından hangileri doğrudur?
K kutusunun ivmesi,
5 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
1 : 10 = (3 + 1) : aK & aK =
2 D) I ve III E) I, II ve III
L kutusunun ivmesi,
10
10 = 3 aL ⇒ a =
L 3 Çözüm: Çembersel harekette her zaman merkeze yö-
5 nelik merkezcil kuvvet vardır. Bu kuvvet daima merkeze
aK 5:3 3 yöneliktir ve hıza diktir.
= 2 = =
aL 10 2 : 10 4 Hızın büyüklüğü sabit, yönü değişkendir. Buna göre I.
3 yargı doğru, II. ve III. yargılar yanlıştır.

Cevap B Cevap A

3 Diğer sayfaya geçiniz.


2013 - KPSS / ÖABT 000000000

5. Yoğunluğu 10 kg / m3 olan bir malzemeden yapılmış 6. Düşey kesiti şekildeki gibi olan OP yolunun O nok-
ve boyutları şekillerde belirtilen türdeş cisimler Şekil tasından v büyüklüğündeki hızla gönderilen K cismi,
I’deki gibi üst üste durmaktadır. yerden hK yükseklikteki P noktasında durup geri
2m 10m 2m
dönüyor. Kütlesi K’ninkine eşit olan ve kaymadan
4m 4m yuvarlanan L küresi ile M silindiri de aynı hızlarla O
10m
2,5m
8m
noktasından gönderildiklerinde; L küresi hL , M silindiri
2,5m
4m 8m 4m de hM kadar yükseldikten sonra durup geri dönüyor.

Şekil I Şekil II
P
Bu cisimleri Şekil II’deki konuma getirmek için
yapılması gereken iş kaç kJ’dir?

A) 2,4 B) 24 C) 56 D) 72 E) 128 K hK
v
Çözüm: V = a ⋅ b ⋅ c'den yatay
O
malt = 10 ⋅ 4 ⋅ 8 ⋅ 2,5 = 800 kg üstteki cismin kütlesi,
Başlangıçta L ve M’nin açısal hızları birbirine eşit
müst = 10 ⋅ 10 ⋅ 4 ⋅ 2 = 800 kg'dir. Yapılan iş,
olduğuna göre; hK, hL, hM arasındaki ilişki nedir?
W = ∆PE ⇒ W = PEson − PEilk
W = 800 ⋅ 4 ⋅ 10 + 800 ⋅ 10 ⋅ 10 − (800⋅2⋅10+800⋅9⋅1) (Sürtünmeler ihmal edilecektir.)
3 3
W = 32 ⋅ 10 + 80 + 10 − (16 ⋅ 10 + 72 ⋅ 10 ) 3 3 A) h = h = h B) hK < hL < hM C) hK < hM < hL
K L M

W = 112 ⋅ 103 − 88 ⋅ 103 = 24 ⋅ 103j = 24kj D) hK < hL = h D) hL = hM < hK


M
Not: Bu soruda yer çekimi ivmesi verilmemiş ama biz
g = 10m/s2 alarak işlem yaptık. Çözüm: K cismi sadece öteleme hareketi, L ve M cisim-
leri hem öteleme hem de dönme hareketi yapıyor.
Cevap B Enerjinin korunumundan K için,

1
mv2 = mghK
2
L için,
1 1 2
mv2 + w : I = mghL
2 2
1 1 2 2 2
mv2 + w : mr = mghL
2 2 5
1 1
mv2 + m w2 : r2 = mghL
2 5 S
v2

7
mv2 = mghL
10
M için
1 1 2
mv2 + w I = mghM
2 2
1 1 2 1
mv2 + w : : mr2 = mghM
2 2 2
1 1
mv2 + m : w2 : r2 = mghM
2 4 S 2
v
3
mv2 = mghM
4
Buna göre hK < hL < hM olur.

Cevap B

4 Diğer sayfaya geçiniz.


2013 - KPSS / ÖABT 000000000

7. Yer küre, kütlesi hacmine homojen olarak dağıl- 8. Küresel bir top şekildeki K ve L eğik düzlemleri ara-
mış bir küre olarak varsayılırsa yer çekimi ivme- sında dengede durmaktadır.
sinin (g) küre merkezinden olan uzaklığa göre K
değişim grafiği aşağıdakilerden hangisi gibi olur? L
(m: dünyanın kütlesi, G: Gravitasyon sabiti, R: dünya-
nın yarıçapı)
A) m B) m 37o
g = (G ) g = (G ) yatay
1 R2 1 R2
K düzleminin topa uyguladığı kuvvetin büyüklüğü
NK
NK, L düzlemininki NL olduğuna göre, oranı
r r NL
0 R 0 R kaçtır?
C) m D) m (cos37o = 0,8; sin37o = 0,6)
g = (G ) g = (G )
R2 1 R2 1 2 3 4
1 A) B) C) D) 1 E)
2 3 4 3

r r
0 R 0 R NL
NK
E) m
g = (G )
R2 K
1 L

r 53o 37
o
0 R
53o 37o

Çözüm: Yer kürenin içinde çekim ivmesi y = k ⋅ d ⋅ r'dir.


G
Yer kürenin içinde g ile r doğru orantılıdır.
Çözüm: Lami teoremi uygulanırsa
Yer kürenin dışında çekim ivmesi
G NK NL
G:m = =
g= 'dir. sin 90o sin 37o sin 53o
r2
NK NL N 3
= & K = olur.
Yer kürenin dışında g ile r ters orantılıdır. 0, 6 0, 8 NL 4
İkisini birleştirerek çizim yaparsak:
m Cevap C
g = (G )
1 R2

r
0 R
Cevap E

5 Diğer sayfaya geçiniz.


2013 - KPSS / ÖABT 000000000

9. Cihan, elindeki iki özdeş yumurtayı düşürmüş ve aynı Çözüm:


yükseklikten düşen yumurtalardan birinin parkeye

É
düşerek kısa sürede kırıldığını diğerinin ise tüylü bir
halının üzerine düşerek kırılmayıp sekmeden durdu- O
ğunu gözlemiştir.
, ,
Zemin tarafından yumurtalara etkiyen kuvvetin
2 2
büyüklüğü ve itmenin değeri sırasıyla parkeye
düşen yumurta için F1 ve I1 tüylü halıya düşen için Her bir parçanın eylemsizlik momentini bulalım. Parça-
,
F2 ve I2 olduğuna göre, F1 ve F2 ile I1 ve I2 arasında- ları, O noktası etrafında aynı yönde dönen boyları ,
m 2
ki ilişki nedir? kütleleri olan iki çubuk olarak düşünebiliriz.
2
A) F1 = F2, I1 = I2 B) F1 = F2, I2 = I1 Tüm çubuğun eylemsizlik momenti iki parçanın eylemsiz-
lik momentinin toplamına eşittir.
C) F2 < F1, I1 < I2 D) F2 < F1, I2 < I1 1 m , m ,
m,2 = k : : ( ) 2 + k ( )
E) F2 < F1, I1 = I2 12 2 2 2 2
1 k k
m,2 = : m,2 + : m,2
12 8 8
Çözüm: Parke zemin, tüylü bir halıdan daha sert
olduğundan parke zemine düşen yumurtanın etkileşme 1 k
m,2 = m,2
süresi, tüylü halı zemine düşen yumurtanın etkileşme 12 4
süresinden daha kısadır. Yumurtalara uygulanan itme,
1
yumurtaların momentum değişimlerine eşittir. k= olur.
3
Yumurtalar aynı yükseklikten bırakıldıkları için parke
ve tüylü halıya çarpma hızları eşittir. Son hızları sıfır Bir nokta etrafından dönen çubuğun eylemsizlik momenti
olduğu için yumurtaların momentum değişimleri eşittir. parçaların eylemsizlik momentleri toplamına eşittir.
Bu yüzden

É
I II
I1 = I2 olur.
I1 = F1 ⋅ ∆t1 P
I2 = F2 ⋅ ∆t2'dir. , , , ,
∆t1 < ∆t2 olduğundan F2 < F1 olur. − +
2 6 6 2
, , 3, − ,
Cevap E I. parçanın boyu − =
2 6 6
(3) (1)
2, , m
= olur. Kütlesi de olur.
6 3 3
, , 4, 2,
II. parçanın boyu + = = olur. Kütlesi de
6 2 6 3
2m (3)
olur.
3
1 m , 2 1 2m 2, 2
I= : :e o + : e o
3 3 3 3 3 3
10. Şekildeki m kütleli ve , uzunluğundaki katı ve homo-
m,2 8m,2 9m,2
jen çubuğun O noktasından geçen dönme eksenine I= + =
1 81 81 81
göre eylemsizlik momenti m,2 'dir. 1
12 I= m,2 olur.
É

9
Cevap C
P O

, ,
6 2
,
Aynı çubuğun, kütle merkezinden uzaklığın-
6
daki P noktasından geçen dönme eksenine göre
eylemsizlik momenti kaç m,2 olur?
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
36 16 9 3 2

6 Diğer sayfaya geçiniz.


2013 - KPSS / ÖABT 000000000

11. Yarıçapları sırasıyla 2r, r olan yüklü K, L iletken Çözüm:


küreleri birbirine dokundurulduktan sonra birbirleriyle
y
etkileşmeyecek bir uzaklıkta tutulmaktadır.
VK

VL
qK K 2r −q +q
qL r R
L
yalıtkan R x
saplar 0

−q +q
Son durumda iletken kürelerin yükleri sırasıyla
qK , qL ve elektriksel potansiyelleri de VK , VL
olduğuna göre; qK , qL ve VK , VL arasındaki ilişki Her bir tel parçasındaki yükleri tellerin orta noktalarında
noktasal olarak düşünebiliriz.
nedir? y
Elektriksel
Yükler potansiyeller
A) qL = qK VK = VL
−q R +q
B) qL = qK VK = 2VL R 0
x
C) qL = 2qK VK = 2VL
R R
D) 2qL = qK VK = VL
−q +q
E) 2qL = qK 2VK = VL

oluşan elektrik alanlarını çizerek


Çözüm: Birbirine dokundurulan kürelerin son potansi- y
yelleri birbirine eşit olur; yükleride yarı çapları oranında
paylaşırlar.
VK = VL ve qK = 2qL'dir.
R +q
Cevap D
−q R
0
x
R R
12. Kalınlığı ihmal edilen, çizgisel yük yoğunluğu sabit ve −q +q
çembersel simetriye sahip özdeş dört tel şekildeki gibi
yerleştirilmiştir.
kq kq kq
y E= + =2 olur.
R2 R2 R2
Cevap C

−q +q
R
R x
O

+q +q

Buna göre, O merkezindeki elektrik alanının bü-


q
yüklüğü kaç k 'dir?
R2
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

7 Diğer sayfaya geçiniz.


2013 - KPSS / ÖABT 000000000

13. Şekildeki elektrik devresinde galvanometreden geçen Çözüm:


akım sıfırdır. 1 yönü 2 yönü

,
2Ω 3Ω R K
+ R M
ε G

,
6Ω Rx 3
+ -
Buna göre, Rx direnci kaç ohmdur? ρ,
R= ve V = i : R 'dir.
A) 1 B) 2 C) 4 D) 9 E) 18 r
K çubuğu 1 yönünde çekilirse eş değer direncin boyu
artar. Bu yüzden R de artar. Devreden geçen i akımı

azalır.
(I. yargı yanlış.)
,
Çözüm: Galvanometreden akım geçmediğine göre , uzunluğundaki çubuğun direncini R alırsak, uzunlu-
dirençlerin çapraz çarpımları birbirine eşittir. R 2, 3
ğundaki çubuğun direnci , uzunluğundaki çubuğun
2 : R x = 3 : 6 & R x = 9Ω olur. 3 3
2R
direnci olur. Devreyi yeniden çizersek
3
Cevap D
2R/3 R/3 2R/3
R/3

+

2R R 2R
R eþ = + +
14. Dirençleri R olan, özdeş K, M karbon çubukları, şekil- 3 6 3
(2) (1) (2)
deki gibi birbirine temas edecek biçimde durmaktadır. 9R 3R
1 yönü 2 yönü R eþ = = olur.
6 2

, M çubuğu 1 yönünde hareket ettirilip çubuklar üst üste


gelirse dirençler birbirine paralel olur.
R K R
R M R

,
3 +
+ - −

R
R eþ = olur.
Buna göre, 2
I. Devreden geçen i akımını artırmak için K çubu- 3R
V = i1 : i1 1
ğu 1 yönünde çekilmelidir. 2 & = olur.
R i2 3
II. M çubuğu 1 yönünde hareket ettirilip iki çubuk V = i2 :
2
üst üste gelirse devreden geçen akım üç katına
çıkar. Akım üç katına çıkar. (II. yargı doğru). M çubuğu 2 yönün-
III. Devreden geçen i akımını artırmak için M çubu- de çekilirse dirençler birbirine seri olur. Dolayısıyla R

ğu 2 yönünde çekilmelidir. artar. Reş artınca da devreden geçen akım azalır. (III. yargı
yargılarından hangileri doğrudur? yanlış.)

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Cevap B


D) I ve III E) II ve III

8 Diğer sayfaya geçiniz.


2013 - KPSS / ÖABT 000000000

15. Bir sığaca V gerilimi uygulanarak q yükü ile yüklen- 16.


diğinde sığaçta U elektriksel enerjisi depolanmaktadır. K
+ −
+ −
+ − R XC=2R
+ −

+ − X=VO sinωt

K
V
Sığaç devreden ayrılmadan levhalar arasına 2R XL=R
dielektrik madde konulup yeterince beklenildik-
ten sonra V, q ve U’nun değişimi aşağıdakilerden
hangisi gibi olur? X=VO sinωt

V q U M
A) Değişmez Değişmez Artar
3R XC=2R XL= R
B) Değişmez Artar Artar
C) Artar Artar Artar
V=VO sinωt
D) Artar Azalır Azalır
Özdeş güç kaynaklarına bağlı şekildeki alternatif
E) Azalır Azalır Azalır
akım devrelerinde, dirençleri farklı K, L, M lamba-
larının parlaklıkları sırasıyla PK, PL, PM, olduğuna
Çözüm: + − göre, bunlar arasındaki ilişki nedir?
+ −
+ − (Lambalar omik direnç olarak kabul edilecektir ve
+ −
bobinlerin omik direnci ihmal edilecektir.)
A) P < P < P B) PK = PL < PM C) PM < PL < PK
K M L
+ −
D) PM < PL = PK D) PM = PK < PL
V
Yalıtkan bir malzeme konulduğundan sığacın sığası Çözüm: K lambasının bulunduğu devrenin empedansı
artar. 2 = R2 + (2R) 2 = Z = 5 R
ε A ZK K
C = 0 'den ε0 artarsa C'de artar.
d L lambasının bulunduğu devrenin empedansı
q = V ⋅ C 'den üretecin potansiyeli değişmediğinden V ZL2 = (2R) 2 + R2 & ZL = 5 R
değişmez. C arttığından q 'da artar.
M lambasının bulunduğu devrenin empedansı
1
U = qV' den q arttığından dolayı U da artar. 2 = (3R) 2 + (2R − R) 2 & Z = 10 R
ZM
2 M
Etkin akımları bulursak
Cevap B
V V V
iK = , iL = , iM = ,
5R 5R 10 R
lambanın parlaklığı lambanın gücü ile ifade edilir.

V 2 V2
PK = f p :R =
5R 5R

V 2 2V2
PL = f p : 2R =
5R 5R

V 2 3V2
PM = f p : 3R =
10 R 10R
PK < PM < PL olur.

Cevap A

9 Diğer sayfaya geçiniz.


2013 - KPSS / ÖABT 000000000

17. 12 voltluk gerilime sahip bir akü, otomobilin elektrik 19. Dikdörtgen biçimindeki akım çerçevesinden, şekilde
devresine 20 amperlik akım verdiğinde akünün iki kut- gösterildiği yönde I akımı geçmektedir.
bu arasındaki potansiyel farkı 11,6 volta düşmektedir. K

Ú
Bu akünün iç direnci kaç ohmdur?
Ú
A) 0 B) 0,02 C) 0,04 D) 0,20 E) 0,40 I

Ú
L Ú

Ú
Çözüm:
V = ε − i : r'den

Ú
11, 6 = 12 − 20 : r M
20r = 0, 4
I akımının etkisiyle K, L, M noktalarında oluşan
0, 2 manyetik alan vektörlerinin yönleri aşağıdakiler-
r= = 0, 02Ω olur.
10 den hangisidir?
(L noktası akım çerçevesinin merkezindeyken K ve M
Cevap B noktaları akım çerçevesine yeterince yakındır;
X : sayfa düzlemine dik ve içe doğru,
: sayfa düzlemine dik ve dışa doğru)

K L M
A) X
B) X X
C) X
D) X X
E)

Çözüm: Baş parmak akım yönünde olursa teli kavrayan


parmaklar manyetik alanı gösterir (sağ el kuralı)
En üst telden geçen akım K'daki manyetik alanın yönünü
belirler.
L'de bütün akımların oluşturduğu manyetik alanlar X 'dir.
M'de ise en alttaki telden geçen akım manyetik alanın yönü-
nü belirler.
18. Bazı maddeler bir dış manyetik alan içine konuldu-
ğunda oluşan tork, elektronların manyetik momentle- Cevap A
rinin alan yönünde yönelmesine sebep olur ve madde
mıknatıslanma özelliği kazanır. Dış manyetik alan
kaldırıldığında mıknatıslanma özelliği de kaybolur.
Buna göre, dış manyetik alanı arttırıcı katkı
sağlayan bu tür maddelerin adı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Antiferromanyetik B) Ferrimanyetik
C) Ferromanyetik D) Diyamanyetik
E) Paramanyetik

Çözüm: Paramanyetik maddeler, manyetik alan içerisine


konulduklarında alanla aynı yönde çok zayıf mıknatısla-
nan ve alanın kuvvetli tarafına çekilen maddelerdir. Bu
maddelerin bağıl manyetik geçirgenlikleri 1'den biraz bü-
yüktür. Yukarıdaki özellik soruda verilen özellikle aynıdır.

Cevap E

10 Diğer sayfaya geçiniz.


2013 - KPSS / ÖABT 000000000

20. Dikdörtgen şeklindeki bir ilmek tel, 2T şiddetindeki 22. İnsan vücudunun dayanabileceği maksimum
düzgün manyetik alan ortamının dışına doğru 2 m / basıncın 12 atm olduğu kabul edilirse bir gölde
s lik sabit hızla çekilmektedir. Mıknatıslar arasındaki dalınabilecek maksimum derinlik kaç metre olur?
B manyetik alanı düzgün olup diğer bölgelerde ise
(1 atm =105 N / m2, g=10 m / s2, dsu = 1 g / cm3)
manyetik alan sıfırdır.
A) 100 B) 110 C) 120 D) 130 E) 140

N Çözüm: Açık hava basıncı 1 atm olduğundan suyun


uygulayacağı maksimum basınç 11 atm olmalıdır.

g 10 −3 kg
, dsu = 1 = 1:
B v=2 m/s cm3 10 −6 m3
kg
dsu = 103
m3
S P = h : d : g'den
11 : 105 = h : 103 : 10 & h = 110m olur.

İlmeğin bir kenarının boyu , = 50 cm olduğuna Cevap B


göre, ilmekte indüklenen emk’nin mutlak değeri
kaç volttur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

Çözüm:
ε= −B:V:,
ε = −B : V : ,
1
ε= 2:2:
2
ε = 2 volt
Cevap B

23. Su dolu özdeş taşırma kaplarının içine eşit hacimli üç


21. Yer küre yüzeyi, deniz ve kara parçalarından meyda-
farklı cisim atıldığında denge konumu şekildeki gibi
na gelmiştir. Deniz suyunun sıcaklığı, kara parçasının
sıcaklığına göre kış aylarında daha yüksek olurken oluyor.
yaz aylarında daha düşüktür.
Bunun nedeni,
I. Suyun özısısı kara parçasınınkine göre daha
yüksektir. N
K L
II. Birim zamanda suyun soğurduğu enerji kara par-
çasına göre daha azdır. Bu durumda K, L, N kapları tartıldığında kütleleri
III. Suyun ısıl eylemsizliği kara parçasınınkine göre sırasıyla mK, mL, mN olduğuna göre, bunlar arasın-
daha yüksektir. daki ilişki aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir?
yargılarından hangileri olabilir? A) m < m < m B) mK < mL < mN C) mK < mL = mN
N L K
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) mK = mL = mN E) mK = mL < mN
D) I ve III E) I, II ve III

Çözüm: Öz ısısı büyük olan maddeler geç ısınır geç Çözüm: Taşırma kabına bırakılan cisimler yüzüyor ya da
soğur. I. yargı doğru. Birim zamanda suyun soğurduğu askıda kalıyorsa kütlesi kadar sıvı taşırır. Batıyorsa taşan
enerji kara parçasına göre daha fazladır. II. yargı yanlış. sıvının kütlesi cismin kütlesinden küçük olur. Dolayısıyla
taşırma kabının kütlesi artar.
Isıl eylemsizlik bir maddenin ısı iletkenliği ve birim ha-
Bu yüzden
cimdeki ısı sığası ile ilgili bir kavramdır. Isıl eylemsizliği
büyük olan maddelerin ısı iletkenliği ve birim hacimdeki mK = mL < mN olur.
ısı sığaları büyük olur. III. yargı da doğrudur.
Cevap E
Cevap D

11
2013 - KPSS / ÖABT 000000000

24. Yer kürenin atmosferini oluşturan; azot, oksijen, 26. Gökyüzüne bakıldığında tonu değişse de genellikle
hidrojen gibi gazlar yer kürenin çevresinde onlarca mavi renkte görünür.
kilometre (−40 km) yarıçapında küresel bir hacme
Gökyüzünün mavi renkte görünmesinde etkili
dağılmıştır.
olan ışık olayı aşağıdakilerden hangisidir?
Atmosferi oluşturan bu gazların uzayın derinlikle-
A) Atmosferdeki azot ve oksijen gibi moleküllerin,
rine dağılmadan bir arada durmasının nedeni,
mavi dışındaki ışığı soğurması
I. Atmosferi oluşturan gazlara etkiyen yer çekim
B) Atmosferdeki azot ve oksijen gibi moleküllerin;
kuvveti, diğer kütle çekim kuvvetlerine göre daha
mor, mavi ve yeşil ışığı diğerlerine göre daha
büyüktür.
fazla saçması
II. Atmosferi oluşturan gazların ortalama hızları, yer
C) Atmosferdeki azot ve oksijen gibi moleküllerin,
yüzünden kurtulma hızlarından küçüktür.
kırmızı ışığı yansıtması
III. Atmosferin, deniz seviyesine yakın bölgelerde
D) Atmosferdeki azot ve oksijen gibi moleküllerin,
yoğunluğu dış bölgelerine göre daha fazladır.
sadece mavi ışığı kırınıma uğratması
yargılarından hangileriyle ilgilidir?
E) Atmosferdeki azot ve oksijen gibi moleküllerin,
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III sadece mavi ışığı kırılmaya uğratması
D) I ve II E) I, II ve III
Çözüm: Işık atmosferden geçerken ortamdaki parça-
cıklardan etkileniyor. Bu etki parçacıkların büyüklüğüne
Çözüm: Atmosferdeki gazlara etkiyen yer (dünya) çekim ve ışığın dalga boyuna bağlı olarak farklı şekilde kendini
kuvveti, Ay'ın, Mars'ın, Güneş'in çekim kuvvetinden
gösteriyor. Eğer parçacıklar ışığın dalga boyundan çok
büyük olduğu için gazlar yer yüzeyinden uzaklaşamaz. (I.
yargı doğru) daha küçükse Rayleigh saçılması oluyor ve küçük dalga
boyları parçacıklarla etkileştiklerinde her yöne yayılıyor.
Atmosferi oluşturan gazların ortalama hızları, yeryüzünden Gaz molekülleriyle ışığın etkileşmesinde küçük dalga
kurtulma hızlarından küçük olduğu için gazlar yeryüzünden boyları (yani mavi, mor ve yeşil) daha fazla tercih ediliyor.
kurtulamazlar. (II. yargı doğru.) Daha büyük dalga boyları nispeten etkileşmeden yolları-
III. yargının olayla hiç ilgisi yoktur. na devam ediyor.

Cevap D Cevap B

25. Deniz seviyesinde, soğuk bir günde dışarıda üstü


açık bırakılan bir kalorimetre kabının içindeki bir mik-
tar su, şekilde gösterildiği gibi donmuştur.
K
buz
L

M su
Buna göre; K, L ve M noktalarının sıcaklıklarıyla
ilgili olarak, 27. Bir elekromanyetik dalganın manyetik alanının
I. K noktasının sıcaklığı 0 oC’dir. genliği 3x10−7 T ise elektrik alanının genliği kaç
N / C dir?
II. L noktasının sıcaklığı 0 oC’dir.
(ışık hızı : c = 3x108 m/s)
III. M noktasının sıcaklığı 0 oC’dir.
A) 3x10−7 B) 1x1015 C) 9x1015
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
D) 3 E) 90
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
Çözüm:
E = B : c'den
Çözüm: Deniz seviyesinde buz ile suyun temas ettiği
noktalarda sıcaklık 0o C'dir. Dolayısıyla II. yargı kesinlik- E = 3 : 10 −7 : 3 : 108
le doğrudur. E = 90 N/C
Diğerleri için kesin bir şey söylenemez. Cevap E
Cevap B

12 Diğer sayfaya geçiniz.


2013 - KPSS / ÖABT 000000000

3
28. Bir ambulansın sireni 450 Hz frekanslı ses çıkarmak- 30. Işığı kırma indisi olan camdan yapılmış bir
2
tadır. merceğin havadaki odak uzaklığı f ise su içindeki
Ambulans, hastaneye 144 km / saat hızla yakla- odak uzaklığı kaç f dir?
şırken hastanede bulunan bir kişi siren sesinin
4
frekansını kaç Hz olarak algılar? (nsu = , nhava = 1)
3
(sesin havadaki hızı = 340 m / s)
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) 397 B) 403 C) 503 D) 510 E) 594

Çözüm:
Çözüm: da = algılanan frekans 1 n 1 1
dk = kaynağın frekansı = f m − 1 pf + p 'den
f no R R2
vg = gözlemcinin hızı
3
vk = kaynağın hızı 1f 2 f11 1
v ! vg 1 1
R −R1 f R + R p
fa = fk f p 'dir.
1 2
=
v ! vk f 3
km 144 : 1000m 1f 2 −1 1 +R
4
f
R1 f1
2p
vk = 144
saat
=
3600s R R
3
m
vk = 40 olur. 3−2
s x x 1 8
= 2 & = : & x = 4f
f 9−8 f 2 1
Ambulans yaklaşırken Vk − , uzaklaşırken + alınır.
8
340 ! 0
fa = 450 e o Cevap D
340 − 40
450 : 340
fa = = 510 Hz olur.
300

Cevap D

29. Bir kalem, küresel bir aynanın 10 cm uzağına asal


eksene dik olarak yerleştirilmiştir.
Aynada, kalemin iki kat büyük ve düz bir görüntü-
sü oluştuğuna göre, küresel aynanın türü ve odak
uzaklığı aşağıdakilerden hangisidir?

Türü Odak uzaklığı (cm) 31. Bir araç, durgun hâlden harekete başlayıp ışık hızına
A) Çukur 10 yakın bir hıza kadar hızlanmaktadır.
Bu araca ait aşağıdaki büyüklüklerden hangisi,
B) Tümsek 10
yerdeki bir gözlemciye göre hıza bağlı olarak
C) Çukur 20 artmaz?

D) Tümsek 20 A) Toplam enerji


B) Kinetik enerji
E) Çukur 25
C) Geçen süre
D) Momentum
Çözüm: Çukur aynada düz görüntüler cisimden büyük
olur. Tümsek aynadaki görüntüler ise cisimden küçük E) Kütle
olur. Dolayısıyla ayna çukur aynadır. Çukur aynada ayna-
f
ya uzaklığındaki cismin görüntüsü aynanın arkasında f
2 Çözüm: Yerdeki gözlemciye göre, ışık hızına yakın
uzaklığında olup cismin iki katıdır. hareket eden araçların sadece kütlesi değişmez. Diğer
f büyüklüklerin hepsi artar.
= 10 & f = 20cm'dir.
2
Cevam C Cevap E

13 Diğer sayfaya geçiniz.


2013 - KPSS / ÖABT 000000000

32. Bir elektron kaç c hızla hareket ederse toplam 34. Eşik dalga boyu 5λ olan bir metale, dalga boyu 3λ
enerjisi durgunluk enerjisinin iki katı olur? olan fotonlar gönderildiğinde sökülen fotoelektronların
kinetik enerjisi E olmaktadır.
(c : ışığın boşluktaki hızı)
Aynı metale λ dalga boylu fotonlar gönderilirse
2 2 3 1
A) B) C) D) E) 1 sökülen fotoelektronların kinetik enerjisi kaç E
3 2 2 2 olur?
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10

Çözüm:
E T = γmc2 = 2mc2 Çözüm:
E foton = Ebað + Ekinetik
γ = 2 olur
1 hc hc
γ= = +E
3λ 5λ
v2
1− 2hc hc 15E
c2 E= & =
15λ λ 2
1
2= E foton = Ebað + Ekinetik
v2 hc hc
1− = + Ekinetik
c2 λ 5λ
c2 − v2
4f p= 1
5hc − hc
= Ekinetik
c2 5λ
4 15E
4c2 − 4v2 = c2 & 4v2 = 3c2 : = Ekinetik
5 2
3
v= c olur. Ekinetik = 6E
2
Cevap C
Cevap C

35. Kütlesi 0,5 miligram olan bir parçacık, birbirinden


0,6 nanometre uzaklıkta bulunan iki sızdırmaz duvar
arasında hapsedilmiştir.
Bu parçacığın taban durum enerjisi kaç J’dir?
-34
(h = 6x10 J ⋅ s)
−43 −43 −42
A) 2,5 x 10 B) 5x10 C) 5x10
33. Sürekli spektrum x-ışınları, aşağıdakilerden han-
gisinin sonucunda elde edilir? D) 7,5 x 10−42 E) 25 x 10−42

A) Hızlandırılmış elektronların bir hedefe çarptırıla-


rak durdurulması
B) Temel hâldeki atomun uyarılması Çözüm:
C) Uyarılmış atomun temel hâle gelmesi n2 : h2
E= 'den n = 1 için,
D) Görünür bölge ışınlarının kırmızıya kayması 8mL2

E) Metallerin soğutulması (6 : 10 −34) 2


E=
8 : 5 : 10 −7 : (6 : 15 : 10) 2

Çözüm: Hızlandırılmış elektronlar metal bir levhaya 6 : 6 : 10 −68


E=
çarptırılarak, levhadaki hedef atomun (+) yüklü çekirde- 40 : 10 −27
ğinden kaynaklanan coulomb kuvvetleri tarafından ya-
1
vaşlatılır. Bu yavaşlatma sonucunda her enerji düzeyinde E= : 10 −41
x - ışını oluşturabildiğinden bu ışınlara sürekli spektrum 40
x - ışını denir. E = 2, 5 : 10 −43 j'dir.

Cevap A Cevap A

14 Diğer sayfaya geçiniz.


2013 - KPSS / ÖABT 000000000

36. Bohr atom modeline göre, hidrojen atomunda n=2 39. Bazı radyoizotopların bozunma reaksiyonları,
_
seviyesindeki bir elektrona eşlik eden de Broglie 14
I. C → 14N + e− + v
dalga boyu kaç a0'dır?
12
II. N → 12C + e+ + v
(a0 : Bohr yarıçapı)
238
III. U → 234Th + 4He
A) π B) 2π C) 4π D) 6π E) 8π
olarak verilmektedir.
Bu bozunmalardan hangileri beta bozunmasıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Çözüm:
n2 D) I ve II E) II ve III
rn = a0 :
Z
22 Çözüm: I ve II'deki reaksiyonlar β, III'deki reaksiyon α'dır.
r2 = a0 :
1
Cevap D
r2 = 4a0
L = mvr
h
2: = m : v : 4 : a0
2π 40. Maddenin yapısında bulunan parçacıklarla ilgili
h h aşağıdaki sınıflandırmalardan hangisi doğrudur?
= P : 4 : a0 & = 4πa0
π P Hadron grubu Lepton grubu
h
λ= & λ = 4π a0 A) Elektron Proton ve Nötron
P
B) Nötron Proton ve Elektron
Cevap C
C) Proton Nötron ve Elektron

D) Elektron ve Proton Nötron

E) Proton ve Nötron Elektron

37. Bir yarıiletkenden üretilen 400 nanometre dalga Çözüm: Leptonlar noktasal parçacık olup kütleleri çok
boylu ışık için yarıiletkenin enerji bant aralığı küçük olduğundan başka parçacıklara bölünemez, had-
yaklaşık kaç eV’dir? ronlar kütlesi büyük olup bozularak başka bir hadrona
o dönüşebilir. Elektron başka parçacıklara dönüşemediğin-
(hc = 12400 eV A ) den lepton grubundadır. Proton ve nötron başka parça-
A) 1,2 B) 2,5 C) 3,1 D) 4,3 E) 5 cıklara dönüşebildiğinden hadron grubuna girer.

Cevap E
Çözüm:
hc 12400 41. 2011 yılında güncellenen Fizik Öğretim
E= = = 3, 1 eV olur.
λ 400 Programı’nın vizyonunu aşağıdakilerden hangisi
en iyi şekilde ifade etmektedir?
Cevap C
A) Topluma üretken bireyler yetiştirmek
B) Test sınavlarında başarılı öğrenci yetiştirmek
C) Çağdaş öğrenme ve öğretme yaklaşımları
kullanmak
D) Fizik konusunda bilgili bireyler yetiştirmek
38. Kararlı bir 147 X elementinin nükleon başına düşen
bağlanma enerjisi E olduğuna göre, bu elementin E) Geleceğin bilim insanlarını yetiştirmek
çekirdeğinin toplam bağlanma enerjisi kaç E'dir?
1 1
A) B) C) 7 D) 14 E) 21 Çözüm: 2011 yılında güncellenen Fizik Öğretim
14 7 Programı'nın vizyonu, fizik dersinde öğrenilen bilgileri
günlük yaşamda kullanarak ve yapılandırmacılık anla-
Çözüm: Nükleon sayısı, kütle numarası demektir. Dola- yışıyla yaparak; yaşayarak öğrenmedir. Kazanımların
yısıyla 14 nükleonu olan X elementinin enerjisi 14E'dir. temelinde topluma üretken bireyler yetiştirmek esas
alınmıştır.
Cevap D Cevap A

15 Diğer sayfaya geçiniz.


2013 - KPSS / ÖABT 000000000

42. Bir öğretmen, ince kenarlı merceğin özelliklerini, 43. Öğrencilerin “Hareket hâlindeki bir cisme, her zaman
yapılandırmacı öğrenme yaklaşımı temel alınarak hareketi yönünde etkiyen bir net kuvvet olmalıdır.”
geliştirilen yöntemlerden birine göre öğretmeyi amaç- şeklinde bir kavram yanılgısına sahip olup olmadığını
lamaktadır. belirlemek isteyen bir öğretmen, aşağıdaki iki aşamalı
testi uygulamaktadır.
Buna göre öğretmen,
I. öğrencilerin ince kenarlı merceklerle ilgili hazır 1. Aşama: Aşağıdan yukarıya doğru atılan bir
bulunuşluk düzeylerini ortaya çıkarma, cisme yerden maksimum yüksekliğe çıkıncaya
II. ince kenarlı merceklerin odak uzaklığını tanım- kadar geçen sürede etkiyen net kuvvet için ne
latma, söylenebilir?

III. ince kenarlı merceklerin ışığı topladıkları nokta- a) Yukarı yönlü sürekli azalan büyüklüktedir.
nın yerini belirlemeye yönelik etkinlikler yapma, b) Aşağı yönlü sabit büyüklüktedir.
IV. ince kenarlı mercekleri keşfetme amaçlı basit 2. Aşama: Testin 1. aşamasındaki seçeneği
gözlemler yapma, neden seçtiğinizi belirtiniz?
V. merceklerin kullanım alanları ile ilgili örnekler ver- a) Cisim yukarı yönlü hareket ettiği için cisme
me hareket yönünde etkiyen bir net kuvvet olmalıdır.
adımlarını hangi sırada izlerse amacına ulaşmış b) Yer çekimi kuvveti cisme daima etkir.
olur?
A) I, II, III, IV, V
Bu testin 1. ve 2. aşamasında hangi seçenekleri
B) I, IV, III, II, V seçen öğrencilerin, bu kavram yanılgısına sahip
C) II, III, IV, I, V olduğu söylenebilir?

D) II, V, III, I, IV 1. Aşama 2. Aşama


E) IV, V, III, II, I A) a a

B) a b
C) b a
Çözüm: Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımı temel alına-
rak giriş, keşfetme, açıklama, derinleştirme ve değerlen- D) b b
dirme sırasına göre verilen örnek incelenirse sıralama:
Önce ön bilgileri yoklama (I), örnek ile ilgili öğrencilerin E) a veya b b
kendilerinin keşfetmeleri sağlama (IV), öğretmenin
etkinlikleri (III), derinleştirme (II), değerlendirme (V)
şeklindedir. Çözüm: "Hareket halindeki bir cisme her zaman hareket
yönünde net kuvvet uygulanmalıdır." şeklinde bir kavram
Cevap B yanılgısı olan öğrenciler:
1. Aşamada yukarı atılan cisme:
a) "Yukarı yönlü sürekli azalan kuvvet uygulanır." diye
düşünmelidir.
2. Aşamada ise 1. aşamadaki seçeneğin seçim nedeni:
a) "Cisim yukarı yönlü hareket ettiği için cisme hareket
yönünde etkileyen kuvvet olmalıdır." diye düşünmelidir.

Cevap A

16 Diğer sayfaya geçiniz.


2013 - KPSS / ÖABT 000000000

44. 2011 yılında güncellenen Fizik Öğretim Progra- 46. 2011 yılında güncellenen Fizik Öğretim
mı’ndaki ölçme yaklaşımıyla ilgili, Programı’nda “bilgi kaynaklarının güvenilir ve geçerli
olup olmadığını kontrol etme”ye yönelik kazanım,
I. Bilişsel boyut yanında duyuşsal alan da ölçülme-
hangi beceri alanı altında kodlanmıştır?
lidir.
A) Bilimsel süreç becerileri
II. Sonuç ile birlikte süreç de ölçülmelidir.
B) Problem çözme becerileri
III. Not verme yanında dönüt verme amaçlı da ölçüm
yapılmalıdır. C) Fizik-teknoloji-toplum-çevre etkileşimleri
yargılarından hangileri doğrudur? D) Bilişim ve iletişim becerileri
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) Tutum ve değerler
D) I ve II E) I, II ve III
Çözüm: 2011 Fizik Öğretim Programı'nda 'bilgi kaynakla-
rının güvenilir ve geçerli olup olmadığını kontrol etmeye"
Çözüm: 2011 yılında güncellenen Fizik Öğretim yönelik kazanım bilişim ve iletişim becerileri altında
Programı'nda ölçme değerlendirme yaklaşımında: kodlanmıştır.
Bilişsel, duyuşsal, psikomotor, süreçlerin ölçülmesi, ürün
ile birlikte sürecinde değerlendirilmesi, not verme ile Cevap D
birlikte dönüt - düzeltmenin de kullanılması vardır.

Cevap E

47. Bir öğretmen, öğrencilerinden iki farklı maddeden ya-


pılmış aynı büyüklükteki topların hangisinin basketbol
topu olmaya daha uygun olduğunu araştırmalarını
istemiştir. Öğrenciler bu soruya cevap bulabilmek için
45. Teori ve kanunla ilgili olarak, hava pompasıyla şişirdikleri topları, yerden aynı yük-
seklikten, aynı ahşap zemin üzerine bırakıp zıplama
I. Teoriler içerik olarak kanunlara kıyasla daha kap-
yüksekliklerini ölçerek veri toplamışlardır.
samlı olabilir.
Öğrencilerin, yaptıkları deneyde sabit tutmaları
II. Kanunlar, mutlak ve değişmez doğrular içerir.
gerekirken sabit tutmadıkları değişken aşağıdaki-
III. Teoriler yeterince bilimsel veriyle desteklendiğin- lerden hangisidir?
de kanuna dönüşür.
A) Topların yapıldığı madde
yargılarından hangileri doğrudur?
B) Topların zıplama yüksekliği
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
C) Zıplama zemininin yapıldığı madde
D) II ve III E) I, II ve III
D) Topların içerisindeki hava basıncı
E) Topların bırakılma yüksekliği
Çözüm: Teori ve kanunla ilgili,
I. Teori kanuna göre daha kapsamlıdır. (Doğru)
Çözüm: Yapılan deneyde topların cinslerinin farklı oldu-
II. Kanunlar mutlak ve değişmez kanunlarıdır. (Yanlış)
ğu, aynı büyüklükte olduğu, aynı yükseklikten bırakıldığı,
III. Teoriler yeterince bilimsel veriyle kanuna dönüşür. aynı ahşap zemine çarptığı soruda belirtilmiş. En uygun
(Yanlış) top seçimi için sabit tutulması gereken değişken topların
içindeki gaz basıncıdır.
Cevap A
Cevap D

17 Diğer sayfaya geçiniz.


2013 - KPSS / ÖABT 000000000

48. 20. yüzyılın başlarında Planck, kuantum teorisinin 50. Bir fizik öğretmeni, mekanik konusunu öğretmek ama-
oluşumuna öncülük eden fikirleri ortaya atarken, Eins- cıyla geliştirilmiş bir bilgisayar paket programı kullanarak
tein da özel görelilik kuramını oluşturdu. Bu gelişme- cisimlerin belirli bir yükseklikten serbest düşme süre-
ler birkaç on yıl içinde, atom fiziği, çekirdek fiziği ve lerinin, cisimlerin kütlesine bağlı olmadığını göstermek
yoğun madde fiziği gibi alt alanlarda devam etti. amacıyla bir gösteri deneyi yapmaya çalışmaktadır.
Bu durum, aşağıda verilen fizik bilgisinin doğasıy- Paket programında, serbest düşmeye bıraktığı
la ilgili ifadelerden hangisine bir örnektir? farklı kütleli cisimlerin farklı zamanlarda düştüğü-
nü gören öğretmen,
A) Fizik bilgisi bazen birbirini destekleyerek gelişir.
I. yer çekimi ivmesinin değerini sıfır yapmak,
B) Fizik, belli sınırlılıklar içinde geçerlidir.
II. bıraktığı cisimlerin geometrik şeklini ve büyüklü-
C) Fizik, belli ırk ve cinsiyetlerin tekelinde değildir.
ğünü farklı hâle getirmek,
D) Bilimsel bilginin yorumlanmasında bilim insanla-
III. hava sürtünme kuvvetinin değerini sıfır yapmak
rının görüş ve değerleri de etkilidir.
işlemlerinden hangilerini yaparsa cisimlerin aynı
E) Hipotez, prensip, teori ve kanun farklı kavram-
anda yere düştüklerini gözlemleyebilir?
lardır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

Çözüm: Fizik bilgisinin doğasıyla ilgili olarak verilen ör- D) I ve II E) I, II ve III


nekte bilgilerin birbirini destekleyerek daha alt alanlarda
gelişimin süreç içerisinde ilerlediği belirtilmiştir. Fizik
bilgisi doğası gereği birbirini destekleyerek sistematik
gelişimini sürdürür.
Çözüm: Aynı yükseklikten serbest bırakılan cisimler
sürtünmelerinin ihmal edildiği ortamlarda aynı anda yere
Cevap A düşerken kütle önemli değildir. Bu gösteri deneyinde
hava sürtünmesinin sıfır yapılması gerekmektedir.

Cevap C

49. Bir öğretmen “katıların elektrik iletkenliğini” modelle-


mek için aşağıdaki mekanik düzeneği hazırlamıştır.
Tahtadan, eğim açısı değişebilen bir eğik düzlem ya-
pıp üzerine rastgele aralıklarla çiviler çakmıştır. Daha
sonra bu eğik düzlemin üstüne bıraktığı cam bilyelerin
hareketini öğrencilerin gözlemlemesini sağlamıştır.
Öğretmen böyle bir düzenekte, “iletkenin uçları ara-
sındaki potansiyel farkı” kavramını aşağıdakilerden
hangisiyle modellemiştir?
A) Çivilerin sıklığı
B) Cam bilyenin büyüklüğü
C) Eğik düzlemin eğim açısı
D) Tahta yüzeyin pürüzlülüğü
E) Cam bilyelerin alt uçtan çıkış hızı

Çözüm: Katıların elektrik iletkenliğini modellemek için


yapılan mekanik düzenekte bilyenin hareketi incelendi-
ğinde çivilerin sıklığı, cam bilyenin büyüklüğü, yüzeyin
pürüzlüğü direnç ile ilgilidir. Eğim açısı yer çekimi kuvve-
tinin bilyeyi hareket ettiren bileşeni ile ilgilidir. Dolayısıyla
eğim açısı potansiyel fark ile eşleştirilmiştir.

Cevap C

18

You might also like