Thesis Activity

Uni v er s i t y of Per pe tu a l H e lp S y s te m L a g u n a
Brgy. Sto. Niño, City of Biñan, Laguna -4024
Col l eg e of E du c at i on
PANANAW AT ANTAS NG INTERES NG MGA MAG-AARAL SA

ASIGNATURANG DULAANG PILIPINO NG DALUBHASAANG
ANTAS SA MGA PILING PAMPUBLIKO AT PRIBADONG
KOLEHIYO SA METRO MANILA
Tesis na Iniharap sa
Mga Guro ng Kagawaran ng Edukasyon
University of Perpetual Help System Laguna
Sto. Niño, City of Biñan, Laguna
Bilang Bahagi ng Pagtupad

Sa mga pangangailangan sa
Pagtatapos ng Kursong Edukasyon Dalubhasa sa Filipino
Nina:
Marso 2017
TALAAN NG NILALAMAN
Titulong Pahina
Rekomendasyon para sa Pasalitang Pagsusuri ii
Dahon ng Pagpapatibay ii
Pagkilala iii
Paghahandog iv
Abstrak v
Talaan ng Nilalaman vii
Listahan ng Talahanayan x
Listahan ng Pigura xi
Kabanata 1 Ang Suliranin – Sanigan Nito Pahina
Panimula 1
Balangkas Teoretikal 3
Balanmgkas Operasyunal 4
Paglalahad ng Suliranin 5
Paglalahad ng Hipotesis 6
Hinuha ng Pag-aaral 6
vi i
Saklaw at Hangganan ng Pag-aaral 7
Katuturan ng Pag-aaral 8
Kabanata 2 Pagsusuri sa mga Kaugnay na Literatura at Pag-aaral 11
Sintesis ng mga Kaugnay na Literatura 19
Mga Puwang na Nagtutulay sa Kasalukuyang Pag-aaral 20
Kabanata 3 Disenyo ng Pagsasaliksik 22
Pinagkunana ng Datos 22
Populasyon ng Pag-aaral 23
Instrumentasyon at Balidasyon 24
Pamamaraan ng Pangangalap ng Datos 26
Istatistikal na Tritment ng mga Datos 26
Kabanata 4 Presentasyon, Pagsusuri at Interpretasyon ng Datos 28
Kabanata 5 Lagom, Konklusyon at Rekomendasyon 41

Lagom 42
Kinalabasan 43
Konklusyon 45
Rekomendasyon 46
viii
Talasanggunian
Mga Dahong Dagdag
Apendiks A (Liham Pahintulot)
Apendiks B (Talatanungan)
Apendiks C (Pagpapatibay ng Istatistisyan at Patnugot)
Apendiks D (SPSS/ Turnitin Certification)
Apendiks E (Talaan ng Personal)
ix
LISTAHAN NG TALAHANAYAN
TALAHANAYAN DESKRIPSYON PAHINA

1 Mga Respondenteng Mag-aaral mula
sa mga Piling Pampubliko at Pribadong 24
Kolehiyo sa Metro Manila
2 Ang Demograpikong Propayl ng mga 28

Mag-aaral
3 Ang Pananaw ng mga Mag-aaral sa 30

Dulaang Pilipino Bilang Asignatura
4 Ang Antas ng Interes ng mga Mag-aaral 33

sa Dulaang Pilipino Bilang Asignatura
5 Ang Pagkakaiba sa Pananaw ng mga 35

Mag-aaral sa Asignaturang Dulaang
Pilipino kapag pinangkat ayon sa
kanilang Propayl
6 Ang Pagkakaiba sa Antas ng Interes 37

ng mga Mag-aaral sa Asignaturang Dulaang
Pilipino kapag pinangkat ayon sa kanilang
Propayl
x
7 Ang Pagkakaugnay ng Pananaw at Antas ng 39

Interes ng mga Mag-aaral sa Asignaturang
Dulaang Pilipino
LISTAHAN NG PIGURA
Paradima ng Pag-aaral
xi
Kabanata 1
ANG SULIRANIN AT KALIGIRAN NITO
Panimula
Ang dula ay isang akdang pampanitikan na maaaring nasa anyong patula o
tuluyan na sadyang isinulat upang itanghal sa entablado ng mga aktor. Ayon kay
Aristotle sa kaniyang Poetics, imitasyon ito ng buhay. Sa pamamagitan ng
imitasyon, ang sangkatauhan ay natututo, at ang pagkatuto ng isang bagay ang
pinakadakilang aliwan ng tao. Ayon pa sa kanya, ang dula ay may simula, gitna,
at wakas na nagbabadya ng kaisahan ng dula upang magkaroon ng sitwasyong
pinanggalingan ng direksyong tinutungo at ng kalalabasan o kahihinatnan.Nag-
ugat ang dula sa kakayahan ng taong manggaya na isinasagawa sa mga ritwal na
may kaugnayan sa pang-araw-araw na kabuhayan ng mga tao tulad ng
pangangaso, tagumpay sa digmaan, ritwal sa paghingi ng ulan at iba pa.Batay
naman kay Tiongson, ang dula ay binubuo ng tanghalan, iba’t-ibang kasuotan,
skripto, “characterization”, at “internal conflict.” Ito ang pangunahing sangkap ng
tunay na dula ayon sa banyagang kahulugan. Sa kabilang dako, ayon sa mga aklat,
ang dula ay drama kahit wala ang mga sangkap na nabanggit. Ito ang dulaang
pilipino.
2
Sa pananaw ng mga Pilipino, ang dula ay isang anyo ng panitikang
nagtataglay ng katangian ng pananagisag sa isang kasaysayan o tunay na buhay.
Sakop nito ang mga kuwentong sinulat upang itanghal sa entablado, at mga
pagsasadrama at pananagisag (mimesis), sa isang tagpo o episodyo anuman ang
dahilan ng pagtatanghal nito at saan man ito ginaganap. (kasaysayan at pag-unlad
ng dulaang Pilipino p. Ang pinakamahalagang layunin ng panitikang ito ay
itanghal sa tanghalan upang maunawaan at matutuhan ng isang manunuri o kritiko
ng panitikan ang ukol sa isang dula sa pamamagitan ng panonood. Sinasabi ring
ang dula ay isang uri ng sining na may layuning magbigay ng makabuluhang
mensahe sa manonood (kung itinatanghal) o mambabasa (kung nakalimbag o
isinaaklat) sa pamamagitan ng kilos ng katawan, dayalogo at iba pang aspekto na
kaugnay ng sining na ito.Sa ating bansa, ang dula ay kasing tanda ng kasaysayan
ng Pilipinas at bahagi na ito ng ating tradisyon. Mga tradisyong nagbibigay ng
katauhan sa mga Pilipino. Sa paglipas ng mga taon, nagbabago ang anyo ng mga
dulang pilipino. Ngunit iisa ang layunin ng mga mandudula; ang aliwin ang mga
mamamayang Pilipino at higit sa lahat, bigyang buhay ang mga pangyayari sa
buhay ng bawat Pilipino.

3
Balangkas Konseptwal
Ang batayang teorya ng pag-aaral na ito ay ibinatay sa inilahad ni Edward Lee
Thorndike (1874-1949) (Bilbao, Dayagbil, Copuz 2014 Curriculum Development
p. 41) na kinapapalooban ng mga pamamaraan na ang mga ito ay tinatawag na
pagsasanay (Law of Exercise), ang kahandaan (Law of Readiness), at ang
kinalabasan (Law of Effect).
Sa pag-aaral na ito, ang pagsasanay (Law of Exercise) ay nagpapabatid na
ang pag-aaral ng asignaturang Dulaang Pilipino ay kailangan ng matinding
pagsasanay upang lalo pang mahasa ang kaisipan ng mga mag-aaral sa pagbuo ng
isang masining na gawaing pang entablado.
Ang kahandaan (Law of Readiness) ng mga mag-aaral na
nagpapakadalubhasa sa pag-aaral ng asignaturang Dulaang Pilipino ay
kinakailangan upang lubos nilang maunawaan ang mga mahahalagang bagay na
may kinalaman sa pagsasagawa ng dula at magkaroon ng malawak na interes na
pag-aralan ang asignaturang Dulaang Pilipino.
At ang huli ay tinatawag nating, ang kinalabasan (Law of Effect), kung saan
malalaman natin kung ang pag-aaral ng asignaturang Dulaang Pilipino ay may
malaking bentahe sa pagbabago sa pananaw at antas ng interes ng mga mag-aaral.

Col l eg e of E du c at i on 4
Balangkas Operasyonal
Sa paradima ng pag-aaral, ang malayang baryabol ay ang asignaturang
Dulaang Pilipino na kung saan dito nakatuon ang pag-aaral na ito. At ang di-
malayang baryabol ay ang Pananaw at Antas ng interes ng mga mag-aaral sa pag-
aaral ng asignaturang Dulaang Pilipino ng Dalubhasaang Antas sa mga Piling
Pampubliko at Pribadong Kolehiyo.
Modelong Operasyonal
Ilustrasyon Blg. 1 Paradima ng Pag-aaral

Col l eg e of E du c at i on 5
Paglalahad ng mga Suliranin
Ang pag-aaral na ito ay naglalayong alamin ang Pananaw at Antas ng Interes
ng mga mag-aaral sa asignaturang Dulaang Pilipino ng Dalubhasaang Antas sa
mga Piling Pampubliko at Pribadong kolehiyo sa Metro Manila.
Ang pag-aaral na ito ang siyang nagbunsod sa mga mananaliksik upang
matugunan ang mga sumusunod na katanungan:
1. Anu-ano ang demograpikong propayl ng mga mag-aaral na kumukuha ng
asignaturang Dulaang Pilipino ng Dalubhasaang Antas sa mga Piling Pampubliko at
Pribadong kolehiyo sa Metro Manila?
1.1 Kasarian
1.2 Edad
1.3 Uri ng Kolehiyo
2. Ano ang pananaw ng mga mga-aaral sa Dulaang Pilipino bilang asignatura?
3. Ano ang antas ng interes ng mga mga-aaral sa Dulaang Pilipino bilang
asignatura?
4. May makabuluhan bang pagkakaiba sa pananaw ng mga mag-aaral sa
asignaturang Dulaang Pilipino kapag pinangkat sila ayon sa kanilang propayl?
5. May makabuluhan bang pagkakaiba sa antas ng interes ng mga mag-aaral sa
asignaturang Dulaang Pilipino kapag pinangkat sila ayon sa kanilang propayl?

6
6. May makabuluhan bang pagkakaugnay ang pananaw ng mga mag-aaral at antas
ng interes nila sa asignaturang Dulaang Pilipino?
Paglalahad ng mga Hipotesis
Ang mga sumusunod na pahayag ay hipotesis sa isinagawang pag- aaral:
1. Mayroong makabuluhang pagkakaiba ang pananaw ng mga mag-aaral sa
asignaturang Dulaang Pilipino kapag pinangkat sila ayon sa kanilang propayl.
2. Mayroong makabuluhang pagkakaiba ang antas ng interes ng mga mag-aaral sa
asignaturang Dulaang Pilipino kapag pinangkat sila ayon sa kanilang propayl.
3. Mayroong makabuluhang kaugnayan ang pananaw at antas ng interes ng mga
mag-aaral sa asignaturang Dulaang Pilipino.
Hinuha ng Pag-aaral
Ang pagsasagawa ng pag-aaral na ito ay batay sa mga sumusunod na
hinuha:
1. Ang Dulaang Pilipino ay isang mabisang paraan upang malinang ang malikhaing
kaisipan ng mga mag-aaral tungo sa positibong pagpapaunlad sa sarili.

7
2. Ang Dulaang Pilipino ay makapagbibigay ng kawilihan sa mga mag-aaral na
ilahad ang kanilang kakayahan sa paglikha at pagganap sa Dula.
3. Ang pag-aaral ng Dulaang Pilipino ay makatutulong sa pag-unlad ng
kakayahan sa pakikipagtalastasan ng mga mag-aaral.
Saklaw at Limitasyon ng Pag-aaral
Ang pag-aaral na ito ay sumaklaw sa Pananaw at Antas ng Interes ng mga
mag-aaral sa pag-aaral ng asignaturang Dulaang Pilipino. Kasabay ng
pananaliksik na ito ang makapangalap o makakuha ng sapat na datos na
kakailanganin upang matugunan ang mga suliraning inilahad ng mga mananaliksik.
Ang magiging bahagi ng pananaliksik na ito ay ang mga mag-aaral na nasa
ikatlong antas na kumukuha ng kursong Edukasyon na nagpapadalubhasa sa
Filipino. Ito ay may kabuuang bilang na magmumula sa Dalubhasaang Antas sa
mga Piling Pampubliko at Pribadong Kolehiyo sa Metro Manila. Sa
pangkalahatan, ang pananaliksik na ito ay naglalayong mabatid ang mga Pananaw
at Antas ng Interes ng mga mag-aaral sa pag-aaral ng asignaturang Dulaang
Pilipino.
8
Kahalagahan ng mga Pag-aaral
Sa pag-aaral na ito titiyakin ng mga mananaliksik ang kahalagahan nito sa
mga mag-aaral, mga guro at iba pang mananaliksik na magsasagawa ng kaugnay
na pag-aaral.
Sa mga mag-aaral, makatutulong ang pananaliksik na ito upang magkaroon
sila ng karagdagang kaalaman ukol sa pag-aaral ng asignaturang Dulaang Pilipino
at lubos na mahubog ang kanilang kawilihan sa pag-aaral ng dula kapag ito’y
isinasagawa at kung bakit nila ito isinasagawa. Gayundin sila’y magaganyak na
makilahok at magkakaroon ng malayang pagpapahayag ng damdamin, opinyon at
saloobin. At higit sa lahat, mahuhubog ang kaalaman ng mag-aaral sa tulong ng
pag-aaral ng dulaang Pilipino, bilang bahagi ng kurikulum.
Sa mga guro, malaki ang maiaambag ng pag aaral na ito sa mga guro upang
magkaroon sila ng karagdagang kaalaman at kahusayan sa paraan ng kanilang
pagtuturo. Higit na magiging kasiya-siya ang kanilang pagtuturo kapag ito’y
nilapatan nila ng makasining at malikhaing pamamaraan.
Sa mga susunod na mananaliksik, sa pamamagitan ng pag-aaral na ito, ay
magkakaroon sila ng mas malawak pang kaisipan tungkol sa pananaw at antas ng
interes ng mga mag-aaral sa asignaturang dulaang Pilipino. At ang kalalabasan ng

9
pag-aaral na ito ay maaaring gamiting batayan ng mga susunod pang
magsasagawa ng kanilang pag-aaral.
Sa Mga Aktor, malaki ang maiaambag ng pag-aaral na ito sa mga gumaganap
ng isang dula sapagkat dito magkakaroon sila ng kabatiran upang ganap na mahasa
ang kanilang kakayahang umarte at lalong maging mahusay sa larangan ng sining
pang-entablado.
Sa mga manunulat, makatutulong ang pag-aaral na ito upang lalo pa silang
maging aktibo sa paggawa o pagsulat ng mga dulang itatanghal.
Katuturan ng mga Talakay
Ang mga sumusunod na terminolohiya ay binigyang kahulugan sa
pamamaraang ayon sa gamit nito sa mga pahayag na kanilang kinabibilangan,
samantalang ang iba naman ay binigyang kahulugan ayon sa taglay nitong
teknikal na gamit pangtermino.
Dulaang Pilipino. Ay nakasentro sa pag-aaral ng dula bilang paglalarawan
ng sining, isip, buhay at damdamin ng iba’t ibang uri ng tao sa lipunan. Kalakip
sa pag-aaral nito ang pagpapahalaga at pag-unawa sa lahat ng aspekto ng paglikha
hanggang sa pagtatanghal ng dula.

10
Pananaw. Isang persepsyon o paniniwala sa isang bagay o sitwasyon na
maaring tama o mali. Nakabatay ito sa kung ano ang iyong saloobin o pang- unawa.
Antas ng Interes. Ito ay tumutukoy o sumusukat sa kung gaano kataas ang
kawilihan ng isang tao sa mga bagay na nais niyang makamtan.
Interes. Ito ay kawilihan sa mga bagay na gustong matutunan o makamit ng
isang tao sa mga bagay na nais niyang gawin.

Kabanata 2
MGA KAUGNAY NA LITERATURA AT PAG-AARAL
Ang pag-aaral na ito ay nagsasaad ng mga kaugnay na literatura at kaugnay
pag-aaral na may kaugnayan sa pananaliksik na ito.
Kaugnay na Literatura
Ayon kina Sauco at Salazar (2007) “…ang mga tunay na dulang
nagtataglay ng pinakadakilang pangarap ng isang bansa, naglalarawan ng mga
katutubong kaugalian, naglalahad ng makatotohanang buhay at nagpapakilala
ng pagsisikap ng mga tao ng isang bayan upang mamuhay nang matiwasay at
marangal ay hindi matatagpuan sa mga unang dula-dulaan.”
Sinasabing ang dula ay may malaking naiambag sa kultura ng Pilipinas, sa
pag-aaral ng asignaturang Dulaang Pilipino masasabing ang naging hanapbuhay
ng mga Pilipino noon ay ang paggawa ng dula upang makalimutan ang
masalimuot na karanasan sa mga kamay ng mga mananakop. Maaaring ang
asignaturang ito ay nararapat na pag-aralan upang mas makintil sa ating isipan
kung paano ang pangyayaring ito sa nakaraan ay nakapagpabago sa buhay ng tao
at ng kalagayan ng lipunan.
12
Ayon naman kay Severino Reyes (2009) “Ang dula natin … na umunlad sa
pamamagitan ng sariling pagsisikap … ang … tanghalan kung minsan ay sa
isang malapad at looban; kung minsan ay sa isang damuhan, o kaya’y sa tabing
ilog o dagat pangkat ang… pagtatanghal ay ibinabatay sa kani-kaniyang
pagkakataon.”
Sinasabing sa pamamagitan ng asignaturang Dulaang Pilipino na ang dula
ang siyang naging dahilang ng pag –unlad at pag-angat ng hanapbuhay ng mga
Pilipino noon, Naging daan ang dulaang ito upang lalong maagsumikap ang mga
Pilipino noon na maiangat ang antas ng kanilang buhay at magsumikap na hindi
manatiling api sa kamay ng mga dayuhan at mananakop.
Batay kay Arthur P. Casanova (1983), “ang espesyal na proyektong Ang
Gamit ng Dulang Pansilid-aralan sa Pagtuturo ng Filipino sa mga Mag-aaral na
Maranao bilang isang kailangananin sa pagtatapos ng kursong Graduate
Certificate with Specialization in Filipino Linguistics sa Philippine Normal
College. Naging layunin ng pag-aaral na ito ang maghanda ng mga dulang
pansilid-aralan na magiging lunsaran sa pagtuturo ng Filipino sa mga mag-aaral
na Maranao”
13
Isa rin sa nakikitang pananaw ng mga mananaliksik kung bakit nararapat na
pag aralan ang asignaturang Dulaang Pilipino ay upang magamit bilang
estratehiya sa pagtuturo ng Filipino sa mga mag-aaral.
Ayon naman sa Aghimuing Panulatan (2008), isang makabagong aklat na
inilunsad ng Araneta University Foundation na pinamatnugutan ni Juan Si
Deborde, ang dula-dulaan ay: “isang maikling dula na ang tunggalian ay may
kinalaman sa ilang di kahalagahang suliranin at nagwawakas ng kasiya-siya
para sa mga pangunahing tauhan ng dula o nagtatapos sa pagkakasundo ng mga
nagtutunggaliang lakas. Kadalasang layunin nito ay magpatawa sagitan ng kawili-
wili at nakatatawang pangyayari at bukambibig.”
Masasabing ang kawilihan ng mga manonood sa dulaan ang siyang
makapagbibigay interes upang mas lalong tangkilikin ang dula. Ang patuloy na
pag ikot ng kwento na nakapukaw sa interes ng mga manonood ang siyang
magbibigay daan upang mas lalong yumabong at magpatuloy ang dula.
Ayon kay McCaslin (1996) “ang dula ay nakapagbibigay ng oportunidad sa
mga mag-aaral upang mailahad ang kanilang imahinasyon tungo sa pagbuo nito.
Ang mga mag-aaral ay maaaring makaranas ng iba’t ibang karakter na maaring
gampanan sa dula”
14
Ayon sa European Journal of Social and Behavioural Siences, “Ang Dula ay
isang elemento ng Sining Pandulaan sa Edukasyon na angkop para sa lahat ng
mga mag-aaral anuman ang kanilang edad.”
Ayon pa rin sa European Journal of Social and Behavioural Siences, “Ang
dula ay sumasakop sa isang malawak na pamamaraan na may kaugnayan sa galaw
ng katawan, paghasa ng tinig at pagpapalawak ng kaisipan na maaaring magamit
sa klase ng may kapaki-pakinabang, ilan sa mga naging pag-aaral ay kinumpirma
na ang dulaan ay may malaking bentahe sa kasalukuyang kinakaharap sa
edukasyon.”
Ayon kay Imhoof (1970) “Ang dula ay nagbibigay-daan sa mga mag-aaral
upang ng kaalaman tungkol sa kanilang sariling kultura”. Ayon pa sa kaniya,
nalilinang ang kakayahan ng mga mag-aaral sa pag-unawa ng mga konteksto ng
kayariang pambalarila. Ganoon din, nakararanas sila ng dinamikong paggamit ng
wika upang makahikayat, makakontrol, makapagbibigay ng kasiyahan at
impormasyon.Dagdag pa niya, ang pagbabasa at paglikha ng mga dula ay
nagpapaunlad ng kakayahan ng mga mag-aaral sa pagsasagawa ng mga
proyektong pangkalinangan at kaalinsabay nito ay ang mabilis na pagkatuto ng

15
wika”. (Mula sa aklat ni Arthur Casanova na pinamagatang (KLASRUM
DRAMA 2011., p. 2) “Mga Anyo ng Dulaan Para sa Paaralan”)
Batay kay Adam Blatner “Ang dula ay isang metodolohiya na maaaring
magamit ng mga mag-aaral upang lubos nilang maunawaan ang iba’t ibang aspeto
ng literature at iba pang asignatura. Higit pa ditto, mas magkakaroon sila ng
interes at pakikibahagi hindi lang sa mga bagay bagay kundi maging sa kung
paanong ang kaalaman ay maiuugnay sa suliranin, tungo sa mas malikhaing
solusyon
Kaugnay na Pag-aaral
Ang dula bilang bahagi ng panitikan ay nararapat na pag-aralan sapagkat ito
ay maaaring magamit bilang estratehiya sa pagtuturo, kung saan nabibigyan ng
pagkakataon ang mga mag-aaral na magsagawa ng isang aktibidad na nakatuon
dito. Ang mga mag-aaral na kumukuha ng asignaturang dulaang pilipino ay
nabibigyan ng sapat na kaalaman upang magamit ito bilang mabisang estratehiya
sa pag-aaral ng panitikan.
May pagkakaugnay ang pag-aaral ni Modesto P. Acojido sa kasalukuyang
pag-aaral sapagkat ang mga mag-aaral ay may sapat nang kaalaman at kasanayan
ukol sa dula, makabubuo na sila ng mga sitwasyon na maisasakilos kaugnay ng

16
kani-kanilang sariling karanasan. Magiging magaan para sa kanila ang pag-
papahayag ng damdamin at kaisipan tungkol sa inilalahad na sitwasyon.
Ayon kayNaty Crame-Rogers (2006) may apat na pangunahing tungkulin
ang drama at teatro sa edukasyon: (1) Nililinang ng dula ang kakayahan sapagkatuto
sa komunikasyon. Dito, ang mga komunikasyon ng pasalita bilang pananalita
(speech), at ang di-pasalitang komunikasyon (non-verbal communication) bilang
pag-arte, ay parehong kailangan upang malinang ng mag- aaral ang ekspresibo at
kaaya-ayang personalidad; (2) Binibigyang-diin ng dula ang pagiging tao o ng
sangkatauhan at paghinog o kahandaan ng kaisipan. Ang pag-aaral ng dula ay
nakatutulong sa pag-susuri ng kalikasan ng pagkatao, ng
kanyang kalakasan at kahinaan, ng kanyang mga pangarap at mga kabiguan, ng
kanyang mga ideya tungkol sa buhay at sansinukob. Sa pamamagitan ng dula bilang
panitikan at bilang karanasan, nakakikita siya sa pamamagitan ng mga mata ng
kanyang pag-iisip; nalilinang ang uri ng intelektwal at emosyonal na matyuriti na
makatutulong sa pagharap niya sa mga problema at mga hamon habang lumalaki.
Kung gayon, ang dula ay nagpapalawak ng kapasidad na umunawa ng kalikasan
ng kasangkatauhan; (3) Ang dula ay may matinding kahalagahang sosyolohikal.
Ang mga gawaing pandula at panteatro ay umiinog sa lipunan ng sangkatauhan sa
isang miniature. Iniluwal nito ang mga suliranin sa pang-araw-araw na kabuhayan
at gayundin, naglalaan ito ng di mabilang na

17
paghamon sa panlipunan at pisikal na pagsaalang-alang. Bunga nito, lahat ng mga
karanasang ukol sa laboratoryong produksyon ay nagdudulot sa mga mag-aaral ng
mga kasanayang kailangan ng isang mahusay na pinuno. Kung gayon, ang pagiging
pinuno ay tinuturing na pinakamahalagang pagpapahalagang bunga ng
paggamit ng dula bilang isang proseso ng pagkatuto. (4) Ang dula ay nagdudulot
ng paggagap at pagkaunawa sa kanyang sarili at ng kanayang pagiging iba o
kakanyahan. Ang pag-unlad ng sarili bilang isang aktor ay nakasalalay sa higit na
kamalayan ng ibat ibang pandama.
Ayon kay Cecile Guidote (2006) Pag-ugnayin at hikayating magsama sama
ang mga pangkat pampaaralan at mga dulaang-bayan at sumanib sa mga
pribadong tagapagtaguyod, institusyon, sangay ng pamahalaan at mga
propesyunal na organisasyon na nagmamalasakit sa sining upang makasiguro na
ang sining ng dulaan sa ating pamayanan ay umunlad at magkaroon ng mahalagang
papel sa kaunlarang pangkalinangan at karanasang pangedukasyon ng mga
mamamayan, ganoon din sa pagpapalaganap ng pandaigdig na katiwasayan
at pagkakaunawaang pang-internasyunal.
Batay kina Joyce Weil and Calhoun (2009) “The role-playing process
provides a live sample of human behavior that serves as a vehicle for student to
(1) explore their feelings (2) gain insights into their attitudes, values, and
18
perceptions; (3) develop their problem-solving skills and attitudes; and (4)
explore subject matter in varied ways”.
Ang dula ay isang proseso na nakapagbibigay halimbawa sa pag-uugali ng
mga mag-aaral na maibahagi ang kanilang saloobin, pananaw at kahusayan sa
pag-aaral ng dula.
Malugod na iminumungkahi nina Seaton, Dell Angelo, Spencer and
Youngblood (2007) na ang pagganp sa dulaan ay tulong sa pagpapaunlad ng
kabatirang pansarili, pagpapatibay sa panuntunang pansarili at sa tuluyang
pagpapanatili ng mga ito.
Batay naman sa Pag-aaral na ginaa ni Merilainen (2012) inilarawan niya
dito ang nailahad na pag-unlad sa kontekstong pangkaisipan at pakikipagkapwa sa
bahagi ng mga nagsipagganap sa dulaan.
Ayon naman kay Karwowski at Sosynski (2008) ang tunguhin ng pagganap
sa dulaan ay ang tagumpay ng pagsasanay ng mga mag-aaral sa pagiging malikhain
at kaalinsabay nito ang paniniwalang pag-unlad sa kakayahang pagganap sa
makabuluhang pagbuo ng kawastuhan batay sa mainam na kristisismo.

19
Napagtanto naman nina Svinichi at Mckeachie (2011) ang mabuting bunga
ng pagganap sa dulaan ay ang pagiging kawili-wiling bahagi ng mga mag-aaral
kaysa maging bahagi lamang sila bilang mga mamumuna, nang sagayon ay
makabuo sila ng mainam na pagpapasya sa paglutas ng suliranin at pagtalima sa
kung ano ang kahihinatnan ng kanilang mga kapasyahan.
Naniniwala sina Dell’Olio at Donk (2007) na ang pagganp sa dulaan ay
makatutulong sa mga mag-aaral upang magkaroon ng pananagutan sa paghinang
nang may kalayaan, dahil dulot ng mga ito ay ang makapagpalawak ng iba’t ibang
paraan ng pagganap at tumugon sa ano mang kahingian ng kalagayan.
Batay sa pahayag nina Hall, Quinn at Gollnick (2008) na ang mga karanasan
ay nakakamit mula sa pagganap sa dulaan ay mas mainam na paghalili sa mga una’t
bagong karanasan na maaaring hindi ganap na maibabahagi at ganap na
maipapaliwanag ng guro, bahagi ng kursong edukasyon ang mga karanasang higit
na makapagbibigay kabatiran at kalakasan.
Ayon kay Schick (2008) ang pagganap sa dulaan ay kahalintulad ng
pagpaparaya nang ganap sa pagsisikap at kawilihan sa mga gampanin nang sagayon
ay makamit ang mga kasanayang naituro, kapag nalaman nila na ang pagganap sa
dulaan ay isang bagay na makabuluhan sa kanilang sarili.

20
21
Puwang na Nagtutulay sa Kasalukuyang Pag-aaral.
Ang asignaturang Dulaang Pilipino ay isang bahagi ng kurikulum sa
Dalubhasaang Antas ng Edukasyon na kumukuha ng Medyor sa Filipino. Ang
nasabing asignatura ay may tatlong yunit kung kaya’t ito ay nararapat na pag-
aralan at upang mapunan ang sapat na bilang ng yunit na kinakailangan. Naisin
man o hindi, ang asignaturang ito ay kailangan na pag-aralan at bigyang pansin.
Balakid ito para sa pananaw at antas ng interes ng mga mag-aaral dahil may
mangilan-ngilang mga mag-aaral na hindi interesado sa asignaturang kanilang
pinag-aaralan. Gayunpaman, ang asignaturang dulaang pilipino ay makatutulong
sa mga mag-aaral ng Edukasyon upang magamit ang dulaan bilang estratehiya
nila sa pagtuturo ng panitikan sa mga susunod pa na henerasyon.
May mga pag-aaral na kahalintulad sa pag-aaral na ito ngunit ang mga ito ay
nagsilbi lamang gabay, kahalagahan sa pagtukoy ng dulaang pilipino. Ang
kasalukuyang pag-aaral na ito ang nagsisilbing tulay sa pagtukoy sa kahalagahan
ng asignaturang dulaang Pilipino.

22
Kabanata 3
PAMAMARAAN NG PAG-AARAL
Sa kabanatang ito ay nagsasaad ng pamamaraan ng pag-aaral, mga
respondente, paraan ng pagpili, pangangalap ng datos, deskripsyon o
paglalarawan ng instrumento, at ng istatistikal na teknik na ginamit para sa
interpretasyon ng mga datos.
Disenyo ng Pananaliksik
Ang mga mananaliksik ay gumamit ng deskriptibong metodolohiya para sa
pag-aaral na ito sa kadahilanang ang tunguhin ng pag-aaral ay mabatid ang pananaw
at antas ng interes ng mga mag-aaral hinggil sa pag-aaral ng Dulaang Pilipino
bilang asignatura.
Napili ng mga mananaliksik na gamitin ang Descriptive Survey Research Design,
na gumamit ng talatanungan (survey questionnaire) upang makalikom ng mga
datos. Naniniwala ang mga mananaliksik na angkop ang disenyong ito, sapagkat
mas mapapadali ang pangangalap ng datos mula sa maraming respondente.
Pagkukunan ng Datos
Ang pangunahing pagkukunan ng mga datos sa pag-aaral na ito ay ang mga
mag-aaral sa ikatlong antas na kumukuha ng kursong Edukasyon medyor sa
Filipino at kasalukuyang nag-aaral ng asignaturang Dulaang Pilipino mula sa mga

23
Piling Pampubliko at Pribadong Kolehiyo sa Metro Manila. Sa kabilang banda,
ang mga mananaliksik ay gumamit ng mga sanggunian katulad ng mga nailathala
at mga hindi pa nailahthalang mga tesis o pamanahong papel, jornal, artikulo sa
internet at iba pang mga kagamitan o sanggunian na siyang sumusuporta at
nagsisilbing pangalawang pinagkunan ng datos ng mga mananaliksik.
Populasyon ng Pag-aaral
Ang mga respondente ng pag-aaral ay isangdaan’t labingisa (111) na mag-
aaral mula sa kabuuang bilang ng populasyon na isangdaan’t limampu’t tatlo
(153) na nasa ikatlong antas na kumukuha ng asignaturang Dulaang Pilipino mula
sa National College Teachers para sa Pribadong Kolehiyo at Pamantasan ng
Lungsod ng Muntinlupa para sa Pampublikong Kolehiyo.
Ginamit ang Slovin’s Formula upang malaman ang kabuuang bilang ng
respondente na kakailanganin at gumamit ng Purposive ramdom sampling ang
mga mananaliksik para sa pangangalap ng datos na kung saan ang tutugon ay ang
mga mag-aaral na nasa ikatlong antas sa kolehiyo.

24
Talahanayan 1
Mga Respondenteng Mag-aaral mula sa mga Piling Pampubliko at Pribadong
Kolehiyo sa Metro Manila
Instrumentasyon at Balidasyon
Bumuo ng talatanungan ang mga mananaliksik batay sa hinihinging tugon at
paglilinaw ng mga suliraning inilahad sa unang kabanata. Ang unang bahagi ng
talatanungan ay tumutukoy sa Pananaw ng mga mag-aaral sa Asignaturang Dulaang
Pilipino.Samantalang ang ikalawang bahagi naman ay ang Antas ng Interes ng mga
Mag-aaral sa Asignaturang Dulaang Pilipino. Kung saan naghanda ang mga
mananaliksik ng sampung katanungan sa unang bahagi at sampung katanungan din
sa ikalawang bahagi ng talatanungan na tutugunan ng mga mag- aaral mula sa mga
Piling Pampubliko at Pribadong Kolehiyo sa Metro Manila.
Ang mga instrumentong ginamit sa pag-aral ay dumaan sa masusing
pagsisiyasat ng mga mananaliksik at ng lupon ng tagapayo upang masinop at
matugunan ang pangangailangang iangkop sa pag-unawa ng mga kalahok.

25
Bago ang aktwal na pagsasagawa ng mga mag-aaral, idinaan ang mga
instrumento sa pagsubok sa ilang piling mga respondente upang matiyak at
malaman na ito ay maunawaan ng karamihan at sa mga pagkakataong may
makitang kakulangan, kamalian, at hindi kaangkupan ay masusing pinag-aralan
ng mananaliksik ang ginawang pagbabago at pagrerebisa.
Pagtatasa at Pagbibigay ng Puntos
Pananaw ng mga Mag-aaral sa Asignaturang Dulaang Pilipino
Panukatang Bilang Ranggo Interpretasyon
3.26-4.00 4 Lubos na Sumasang-ayon

2.51-3.25 3 Sumasang-ayon
1.76-2.50 2 Hindi Sumasang-ayon
1.00-1.75 1 Lubos na Hindi
Sumasang-ayon
Antas ng Intreres ng mga Mag-aaral sa Asignaturang Dulaang Pilipino
Panukatang Bilang Ranggo Interpretasyon
3.26-4.00 4 Lubos na Interesado

2.51-3.25 3 Interesado
1.76-2.50 2 Hindi Interesado
1.00-1.75 1 Lubos na Hindi
Interesado
26
Paraan ng Pangangalap ng Datos
Upang magkaroon ng katiyakan sa pangangalap ng datos ang mga
mananaliksik ay nararapat na gumawa ng liham upang humingi ng pahintulot sa
kinauukulan na makapamahagi ng mga talatanungan sa mga respondente mula sa
Piling Pampubliko at Pribadong Kolehiyo sa Metro Manila na
nagpapakadalubhasa sa Filipino. Ipapamahagi ang mga talatanungan kapag
nalagdaan at napatibay na ang liham.
Bago isagawa ang pagpapasagot sa talatanungan, magbibigay ng paliwanag
ang mga mananaliksik sa mga respondente upang matiyak na nauunawaan ng mga
ito ang paksa ng pag-aaral. Personal na ipapamahagi at lilikumin ng mga
mananaliksik ang mga talatanungan. At kung matapos malikom ang mga datos ay
itatala ito at tutuusin para sa istatistikal na analisis.
Istatistikal na Tritment ng mga Datos
Sa pag-aaral na ito, ang mga mananaliksik ay gumamit ng ilang mga pamamaraan
upang masuri ang mga datos na ibabatay sa pormulang istatistikal kagaya ng mga
nakatala sa bawat bilang.
1. Ginamit ang pormulang frequency Distribution upang masagot ang unang
katanungan na tumutukoy sa propayl ng mga mag-aaral batay sa kasarian, edad at
Uri ng Kolehiyo.
27
2. Gumamit naman ng pormulang Kabuuang Promedyang Bilang (Average
Weighted Mean) upang masagot ang ikalawang katanungan na tumutukoy sa
Pananaw ng mga mag-aaral sa Dulaang Pilipino bilang asignatura, gayundin sa
ikatlong katanungan na tumutukoy sa Antas ng Interes ng mga Mag-aaral sa
Dulaang Pilipino bilang asignatura.
3. Sa ikaapat na katanungan na tumutukoy sa makabuluhang pagkakaiba sa
Pananaw ng mga Mag-aaral sa Asignaturang Dulaang Pilipino kapag pinangkat
ayon sa kanilang propayl, ginamit ang pormulang Kruskal Wallis Test at Mann-
Whitney Test. At sa ikalimang katanungan na patungkol naman sa pagkakaiba sa
Antas ng Interes ng mga mag-aaral sa Asignaturang Dulaang Pilipino kapag
pinangkat ayon sa kanilang propayl, Kruskal Wallis Test at Mann-Whitney Test
din ang ginamit. At para naman sa ikaanim na katanungan ukol sa Pagkakaugnay
ng Pananaw at Antas ng Interes ng mga Mag-aaral sa Asignaturang Dulaang
Pilipino, ginamit ang pormulang Pearson-product moment correlation.

Kabanata 4
PRESENTASYON, PAGSUSURI AT INTERPRETASYON NG DATOS
Sa kabanatang ito, nakalahad ang lahat ng mga nakalap at sinuring
datos.Ipinakita din at binigyang kahulugan ang mga ito base sa mga pagkasunod-
sunod ng mga layunin sa pag-aral ng mga mananaliksik.
Talahanayan 2
Ang Demograpikong Propayl ng mga Mag-aaral
Sa talahanayan bilang 2 ipinapakita ang Demograpikong Propayl ng mga
mag-aaral batay sa Kasarian, Edad, at Uri ng kolehiyo. Sa kabuuang bilang ng
mga mag-aaral na isangdaan’t labingisa (111) kung saan tatlumpu’t tatlo (33) ang
tala ng ng mga lalaki na may dalawampu’t siyam at pitumpu’t tatlo (29.73%)

29
bahagdan at pitumpu’t walo (78) ang tala ng mga babae na may pitumpu at
dalawampu’t pito (70.27%) bahagdan.
Ang edad ng mga mag-aaral na labing-anim hanggang labingpito (16-17) na
may bilang na walo (8) at may bahagdan na pito at dalawamput isa (7.21%). Labing
walo hanggang labing siyam (18-19) na may bilang pitumpu’t pito (77) at may
bahagdan na animnapu’t siyam at apatnapu (69.40%). Dalawampu hanggang
dalawampu’t isa (20-21) na may bilang na labingapat (14) at may bahagdan na
labingdalawa at animnapu’t isa (12.61%) at ang huli ay dalawampu’t dalawa (22)
pataas na may bilang na labingdalawa (12) at may bahagdan na sampu at
walongpu’t isa (10.81%).
Para sa Uri ng Kolehiyo ang mga mag-aaral mula sa Pribado ay may bilang
na limangpu’t siyam (59) at may bahagdan na limampu’t tatlo at labing isa
(53.15%) at bilang mula sa Pampubliko ay limampu’t dalawa (52) at may bahagdan
na apatnapu’t anim at walumpu’t lima (46.85%).

30
Talahanayan 3
Ang Pananaw ng mga mag-aaral sa Dulaang Pilipino bilang Asignatura
Ang asignaturang Dulaang Pilipino Promedyang Verbal Rank

ay… Bilang (Weighted Interpretation
Mean)
1. Ginagamit na estratehiya na 3.48 positibo ang 6
nakatutulong sa kagalingang pang- pananaw
wika ng mag-aaral.
2. Naglalagay sa mga mag-aaral sa 3.60 Positibo ang 2
lubos na makatotohanan, pananaw
makabuluhan at kawili-wiling Gawain
at kalagayan.
3. Nakapagpapaunlad sa malikhaing 3.66 Positibo ang 1
pag-isip at pananaw, hindi lamang ng pananaw
mga mag-aaral kundi pati na rin ng
guro.
4. Nakatutulong sa mga mag-aaral 3.45 Positibo ang 8
upang gamitin ang mga kalagayang pananaw
pangwika sa pakikipag-ugnayan sa
pamamagitan ng paggamit ng buong
katawan.
45. Nakapaglilinang ng kakayahan sa 3.46 Positibo ang 7
pag-unawa ng mga konsteksto ng pananaw
kayariang pambalarila.
6. Nailalarawan ang damdamin ng 3.57 Positibo ang 4
mga mag-aaral sa partikular na bahagi pananaw
ng kasaysayan ng bayan.
7. Mabisang instrumento ng 3.39 Positibo ang 10
kasiyahan at kalungkutan ng pananaw
pagbabago ng kaisipan at kaugalian
ng mag-aaral.
8. Mabisang instrumento ng kasiyahan 3.50 Positibo ang 5
at kalungkutan ng pagbabago ng pananaw
kaisipan at kaugalian ng mag-aaral.
9. Mabisang aktibiti upang mahasa 3.59 Positibo ang 3
ang imahinasyon sa isang sitwasyon pananaw
ng mga mag-aaral.
10. May malaking impluwensya sa 3.41 Positibo ang 9
pagkatao ng isang indibidwal sa pananaw
lipunan.
Average 3.51 Positibo ang
pananaw
31
Sa talahanayan bilang 3 ay nagpapakita nang Pananaw ng mga mag-aaral sa
Dulaang Pilipino bilang Asignatura. Ang pananaw ng mga mag-aaral sa
asignaturang Dulaang Pilipino para sa katanungan bilang 3 na nagsasabing
“Nakapagpapaunlad sa malikhaing pag-isip at pananaw, hindi lamang ng mga mag-
aaral kundi pati na rin ng guro” ang nakakuha ng pinaka mataas na ranggo at may
interpretasyon na positibo ang pananaw na may kabuuang Promedyang Bilang
(Weighted Mean) na tatlo at animnapu (3.60). Samantala, ang katanungan bilang 7
na “Nagsasabing Mabisang instrumento ng kasiyahan at kalungkutan ng pagbabago
ng kaisipan at kaugalian ng mag-aaral” ang nakakuha ng pinaka mababang ranggo
at may interpretasyon na positibo ang pananaw na may kabuuang Promedyang
Bilang (Weighted Mean) na tatlo at tatlumpu’t siyam (3.39).
Ang Kabuuang Promedyang Bilang (Average Weighted Mean) ng
talahanayan 3 ay tatlo at limampu’t isa (3.51). Nangangahulugan na ang mga
mag-aaral ay positibo ang pananaw pagdating sa Pananaw hinggil sa
Asignaturang Dulaang Pilipino.
Ayon kay Imhoof (1970) “Ang dula ay nagbibigay-daan sa mga mag-aaral
upang gamitin ang wika sa pakikipagtalastasan, nagkakaroon ang mga mag-aaral
ng kaalaman tungkol sa kanilang sariling kultura”. Ayon pa sa kaniya, nalilinang
ang kakayahan ng mga mag-aaral sa pag-unawa ng mga konteksto ng kayariang
pambalarila. Ganoon din, nakararanas sila ng dinamikong paggamit ng wika

32
upang makahikayat, makakontrol, makapagbibigay ng kasiyahan at impormasyon.
Dagdag pa niya, ang pagbabasa at paglikha ng mga dula ay nagpapaunlad ng
kakayahan ng mga mag-aaral sa pagsasagawa ng mga proyektong pangkalinangan
at kaalinsabay nito ay ang mabilis ng pagkatuto ng wika.” (Mula sa aklat ni
Arthur Casanova na pinamagatang (KLASRUM DRAMA 2011, p. 2) “Mga Anyo
ng Dulaan Para sa Paaralan”)

33
Talahanayan 4
Ang Antas ng Interes ng mga Mag-aaral sa Dulaang Pilipino bilang Asignatura
Bilang mag-aaral, ako ay Promedyang Verbal Rank

interesado… Bilang Interpretation
(Weighted
Mean)
1. Sa paglahok sa mga patimpalak 3.37 Mataas ang 9
na may kinalaman sa asignaturang kawilihan
dulaan.
2. Sa pagsulat ng mga malikhaing 3.33 Mataas ang 10
skrip na gagamitin sa dulang kawilihan
itatanghal.
3. Sa pagdederehe ng dulaan sa 3.39 Mataas ang 8
klase. kawilihan
4. Mapaunlad ang kabatiran sa 3.54 Mataas ang 6.5
kahalagahan ng magandang tinig, kawilihan
diksyon, at ekspresyon sa
pagtatanghal ng dula na siyang
patnubay sa paglinang ng kasanayan
sa pagsasalita.
5. Malinang ang katatasan sa wika 3.58 Mataas ang 4
na nag-uudyok ng interaksyon sa kawilihan
silid-aralan at nakadaragdad ng
positibong motibasyon.
6. Gumanap ng isang karakter o 3.55 Mataas ang 5
tauhan sa mga dulaang pangklase. kawilihan
7. Sumailalim sa pagsasanay upang 3.59 Mataas ang 2.5
mapaunlad ang kakayahang kawilihan
komunikatibo sa pag-arte.
8. Sa pagsasanay ng punto at himig 3.62 Mataas ang 1
ng pagsasalita ng mga mag-aaral. kawilihan
9. Maipakita ang angking 3.54 Mataas ang 6.5

kagalingan sa pag-arte sa harap ng kawilihan
mga manonood.
10. Sa panonood ng iba’t ibang uri 3.59 Mataas ang 2.5
ng dulaang Pilipino. kawilihan
Average 3.51 Mataas ang
kawilihan
34
Sa talahanayan bilang 4 ay nagpapakita nang Antas ng Interes ng mga mag-
aaral sa Dulaang Pilipino bilang Asignatura. Ang antas ng interes ng mga mag-
aaral sa asignaturang Dulaang Pilipino para sa katanungan bilang 8 na “Sa
pagsasanay ng punto at himig ng pagsasalita ng mga mag-aaral” ang nakakuha ng
pinaka mataas na ranggo at may interpretasyon na mataas ang kawilihan na may
kabuuang Promedyang Bilang (Weighted Mean) na tatlo at animnapu’t dalawa
(3.62). Samantala, ang katanungan bilang 2 na “Sa pagsulat ng mga malikhaing
skrip na gagamitin sa dulang itatanghal” ang nakakuha ng pinaka mababang ranggo
at may interpretasyon na mataas ang kawilihan na may kabuuang Promedyang
Bilang (Weighted Mean) na tatlo at tatlumpu’t tatlo (3.33).
Ang Kabuuang Promedyang Bilang (Average Weighted Mean) ng
talahanayan 4 ay tatlo at limampu’t isa (3.51). Nangangahulugan na ang mga
mag-aaral ay mataas ang kawilihan pagdating sa Antas ng Interes hinggil sa
Batay kay Adam Blatner “Ang dula ay isang metodolohiya na maaaring
magamit ng mga mag-aaral upang lubos nilang maunawaan ang iba’t ibang aspeto
ng literature at iba pang asignatura. Higit pa dito, mas magkakaroon sila ng
interes at pakikibahagi hindi lang sa mga bagay bagay kundi maging sa kung
paanong ang kaalaman ay maiuugnay sa suliranin, tungo sa mas malikhaing
solusyon.
35
Talahanayan 5
Ang pagkakaiba sa Pananaw ng mga Mag-aaral sa Asignaturang Dulaang Pilipino
kapag pinangkat ayon sa kanilang Propayl
Propayl Mean Test statistics Interpretasyon

Kasarian (Mann-Whitney
Lalaki 3.56 test) Walang
Babae 3.49 U=1173.50 Makabuluhang
z= -0.734 Pagkakaiba
p= 0.461
Edad
16 – 17 3.48 (kruskal-Wallis Walang
18 – 19 3.50 test) Makabuluhang
20 – 21 3.65 X2 = 3.610 Pagkakaiba
22 – pataas 3.41 p= 0.307
Uri ng Kolehiyo (t-test)

Pribado 3.49 t= 0.764 Walang
Pampubliko 3.54 p=0.447 Makabuluhang
Pagkakaiba
Significance
level @ 0.05
Ang talahanayan bilang 5 ay nagpapakita ng pagkakaiba sa Pananaw ng mga
mag-aaral sa asignaturang Dulaang Pilipino kapag pinangkat ayon sa kanilang
propayl. Makikita sa talahanayan na ginamit ang Mann-Whitney test para sa
kasarian ng mga mag-aaral at ito ay nakakakuha ng p= 0.461 na
nangangahulugang Walang Makabuluhang Pagkakaiba sa Pananaw ng mga mag-
aaral hinggil sa Asignaturang Dulaang Pilipino. Sumunod ay ang propayl ng edad
ng mga mag-aaral na nakakuha ng p= 0.307 na nangangahulugang Walang
Makabuluhang Pagkakaiba sa Pananaw ng mga mag-aaral hinggil sa

36
Asignaturang Dulaang Pilipino. At ang huling propayl ay ang Uri ng Kolehiyo ng
mga mag-aaral na ginamitan ng T-Test at ito ay nakakuha ng p=0.447 na
nangangahulugang Walang Makabuluhang Pagkakaiba sa Pananaw ng mga Mag-
aaral hinggil sa Asignaturang Dulaang Pilipino.
mga mag-aaral anuman ang kanilang edad.” Kahalintulad sa literaturang ito ang
pag-aaral ng dula ay walang pinipiling propayl. Ang dula ay isang sining na maaring
magamit sa edukasyon para sa kahandaan ng mga mag-aaral tungo sa
pagpapaunlad ng sarili at ang higit na kawilihan ng mga ito ang siyang
magbubunsod upang mas lalong yumabong ang interes nila hinggil sa pag-aaral
ng dula.
37
Talahanayan 6
Ang pagkakaiba sa Antas ng Interes ng mga Mag-aaral sa Asignaturang Dulaang
Pilipino kapag pinangkat ayon sa kanilang Propayl
Propayl Mean Test statistics Interpretasyon

Kasarian (Mann-Whitney
Lalaki 3.56 test) Walang
Babae 3.49 U=1196.00 Makabuluhang
z= 0.590 Pagkakaiba
p= 0.555
Edad
16 – 17 3.48 (kruskal-Wallis Walang
18 – 19 3.50 test) Makabuluhang
20 – 21 3.65 X2 = 4.906 Pagkakaiba
22 - pataas 3.41 p= 0.179
Uri ng Kolehiyo (t-test) Walang

Pribado 3.49 t= 1.041 Makabuluhang
Pampubliko 3.54 p=0.300 Pagkakaiba
Significance
level @ 0.05
Ang talahanayan bilang 6 ay nagpapakita ng pagkakaiba sa Antas ng Interes
ng mga mag-aaral sa asignaturang Dulaang Pilipino kapag pinangkat ayon sa
kanilang propayl. Makikita sa talahanayan na ginamit ang Mann-Whitney test
para sa kasarian ng mga mag-aaral at ito ay nakakakuha ng p= 0.555 na
nangangahulugang Walang Makabuluhang Pagkakaiba sa Antas ng Interes ng
mga mag-aaral sa Asignaturang Dulaang Pilipino. Sumunod ay ang propayl ng
edad ng mga mag-aaral na nakakuha ng p= 0.179 na nangangahulugang Walang
Makabuluhang Pagkakaiba sa Antas ng Interes ng mga mag-aaral hinggil sa

38
Asignaturang Dulaang Pilipino. At ang huling propayl ay ang uri ng kolehiyo ng
mga mag-aaral na ginamitan ng T-Test at ito ay nakakuha ng p=0.300 na
nangangahulugang Walang Makabuluhang Pagkakaiba sa Antas ng Interes ng
mga mag-aaral hinggil sa Asignaturang Dulaang Pilipino. Nagpapatunay ito na
ang asignaturang dulaang Filipino ay may angking kakayahan upang hubigin ang
artistikong kakayahan ng mga mag-aaral bilang isang kasanayang kinawiwilihan
nilang gampanan.
mga mag-aaral anuman ang kanilang edad.” Kahalintulad sa literaturang ito ang
pag-aaral ng dula ay walang pinipiling propayl. Ang dula ay isang sining na maaring
magamit sa edukasyon para sa kahandaan ng mga mag-aaral tungo sa
pagpapaunlad ng sarili at ang higit na kawilihan ng mga ito ang siyang
magbubunsod upang mas lalong yumabong ang interes nila hinggil sa pag-aaral
ng dula.
39
Talahanayan 7
Ang pagkakaugnay ng Pananaw at Antas ng Interes ng mga Mag-aaral sa
Asignaturang Dulaang Pilipino
Pearson r p-value Interpretasyon

Pananaw at
Antas ng interes 0.675 0.000 May Makabuluhang
ng mga Mag- pagkakaugnay
aaral sa
Asignaturang
Dulaang
Pilipino
Significance
level @ 0.05
Sa talahanayan bilang 7 ipinapakita ang pagkakaugnay ng Pananaw at
Antas ng Interes ng mga Mag-aaral sa Asignaturang Dulaang Pilipino. Makikita sa
test statistics Pearson- Product Moment Correlation ang resultang r=0.675 at p=0.000
na nangangahulugang Mayroong Makabuluhang Pagkakaugnay ang Pananaw at
Antas ng Interes ng mga mag-aaral hinggil sa Asignaturang Dulaang Pilipino. Ito ay
nangangahulugan na ang asignaturang dulaang Filipino ay nagsisilbing tulay upang
marating ang mithiing magtamo ng kasanayang kinawiwilihan ng mga mag-aaral.
Ayon pa rin sa European Journal of Social and Behavioural Siences, “Ang
dula ay sumasakop sa isang malawak na pamamaraan na may kaugnayan sa galaw
ng katawan, paghasa ng tinig at pagpapalawak ng kaisipan na maaaring magamit
sa klase ng may kapaki-pakinabang, ilan sa mga naging pag-aaral ay kinumpirma

40
na ang dulaan ay may malaking bentahe sa kasalukuyang kinakaharap sa
edukasyon.” Nakasaad sa dyornal na ito na ang pananaw at antas ng interes ng
mga mag-aaral ay may kaugnayan lalo’t higit sa pamamaraan ng paglikha ng
dula, ang bawat paggalaw ng katawan ay naaayon sa interes ng mga mag-aaral na
magsagawa ng dula. Ang malaking bentahe ng dula sa kasalukuyang kinakaharap
sa edukasyon ay tumutugon naman sa pananaw ng mga mag-aaral.

Kabanata 5
PAGBUBUOD NG NATUKLASAN, KONKLUSYON AT
REKOMENDASYON
Inilahad sa kabanatang ito ang mga natuklasan batay sa nabuong paksa ng pag-aaral,
gayundin ang mga sapantaha o konklusyon at rekomendasyon na binase sa paksang
natuklasan.
Ang pag-aaral na ito ay nakatuon sa Pananaw at Antas ng Interes ng mga Mag-aaral
sa Asignaturang Dulaang Pilipino ng Dalubhasaang Antas sa mga Piling
Pampubliko at Pribadong Kolehiyo sa Metro Manila. Ang pag-aaral na ito ay
tiyak na sasagutin ang mga sumusunod na katanungan:
1. Anu-ano ang demograpikong propayl ng mga mag-aaral na kumukuha ng
asignaturang dulaang pilipino ng Dalubhasaang Antas sa mga piling Pampubliko
at Pribadong kolehiyo?
1.1 Kasarian
1.2 Edad
1.3 Uri ng Kolehiyo
2. Ano ang pananaw ng mga mga-aaral sa dulaang Pilipino bilang asignatura?
3. Ano ang antas ng interes ng mga mga-aaral sa dulaang pilipino bilang asignatura?
4. May makabuluhan bang pagkakaiba sa pananaw ng mga mag-aaral sa
asignaturang dulaang Pilipino kapag pinangkat sila ayon sa kanilang propayl?

42
5. May makabuluhan bang pagkakaiba sa antas ng interes ng mga mag-aaral sa
asignaturang dulaang pilipino kapag pinangkat sila ayon sa kanilang propayl?
6. May makabuluhan bang pagkakaugnay ang pananaw ng mga mag-aaral at antas
ng interes nila sa asignaturang dulaang pilipino?
Ang respondente ng pag-aaral na ito ay isangdaan’t labingisa (111) mag-aaral sa
ikatlong antas na kumukuha ng kursong Edukasyon medyor sa Filipino at
kasalukuyang nag-aaral ng asignaturang Dulaang Pilipino mula sa mga Piling
Pampubliko at Pribadong Kolehiyo sa Metro Manila.
Gumamit ng pamaraang Deskriptib ang pag-aaral na ito na nangangahulugang
pangangalap ng impormasyon sa mga mag-aaral ukol sa pag-aaral ng
Sa pamamagitan ng pamamaraang ito, ang mga mananaliksik ay matutukoy ang
Pananaw at Antas ng Interes ng mga mag-aaral sa asignaturang Dulaang Pilipino.
Nagsagawa ng sarbey ang mga mananaliksik sa pamamagitan ng mga inihandang
talatanungan. Ang unang bahagi ng talatanungan ay tumutukoy sa Pananaw ng
mga Mag-aaral sa Asignaturang Dulaang Pilipino na binubuo ng sampung (10)
katanungan. Samantalang ang ikalawang bahagi naman ay patungkol sa Antas ng
Interes ng mga Mag-aaral sa Asignaturang Dulaang Pilipino na binubuo din ng
sampung (10) katanungan. Ito ay tinugunan ng mga mag-aaral sa ikatlong antas

43
na kumukuha ng Kursong Edukasyon, medyor sa Filipino mula sa Pampubliko at
Pribadong Kolehiyo sa Metro Manila.
Pagbubuod ng mga natuklasan
Inilahad sa ibaba ang buod ng mga natuklasan batay sa pag-aaral na isinagawa.
1. Ang Demograpikong Propayl ng mga Mag-aaral
Nakalalamang ang bilang ng mga babaeng mag-aaral na may pitumpu’t walong (78)
bilang, samantalang ang mga lalaking mag-aaral ay may tatlumpu’t tatlong (33)
bilang. Sa kabilang banda, ang labinganim hanggang labingpito (16-17) taong
gulang ang nakakuha ng pinakamababang bilang na walo (8) sumunod ay ang
labingwalo hanggang labingsiyam (18-19) taong gulang na nakakuha ng
pinakamataas na bilang na pitumpu’t pito (77), sinundan naman ito ng
dalawampu hanggang dalawampu’t isa (20-21) taong gulang na may bilang na
labingapat (14) at ang huli ay dalawampu’t dalawa (22) pataas taong gulang na
may bilang na labingdalawa (12). Sa Propayl ng Uri ng Kolehiyo, ang
pinakamataas na bilang ng mga respondente ay natamo sa Pribado na may bilang
na limampu’t siyam (59) samantalang ang Pampubliko ay may bilang na limampu’t
dalawa (52).
2. Ang Pananaw ng mga Mag-aaral sa Dulaang Pilipino bilang Asignatura
Natuklasan na sa Pananaw ng mga Mag-aaral sa Dulaang Pilipino bilang Asignatura,
ang Kabuuang Promedyang Bilang (Average Weighted Mean) ay tatlo at

44
limampu’t isa (3.51) na nangangahulugang “Lubos na Sumasang-ayon” ang mga
mag-aaral sa pag-aaral ng Asignaturang Dulaang Pilipino.
3. Ang Antas ng Interes ng mga Mag-aaral sa Dulaang Pilipino bilang
Asignatura
Natuklasan na sa Antas ng Interes ng mga Mag-aaral sa Dulaang Pilipino bilang
Asignatura, ang Kabuuang Promedyang Bilang (Average Weighted Mean) ay
tatlo at limampu’t isa (3.51) na nangangahulugang “Lubos na Interesado” ang
mga mag-aaral na ito ay mapag-aralan.
4. Ang Pagkakaiba sa Pananaw ng mga Mag-aaral sa Asignaturang Dulaang
Pilipino kapag pinangkat ayon sa kanilang Propayl
Napag-alaman ng mga mananaliksik na Walang Makabuluhang Pagkakaiba ang
ayon sa kanilang Kasarian, Edad, at Uri ng Kolehiyo.
5. Ang Pagkakaiba sa Antas ng Interes ng mga Mag-aaral sa Asignaturang
Dulaang Pilipino kapag pinangkat ayon sa kanilang Propayl
Natuklasan ng mga mananaliksik na Walang Makabuluhang Pagkakaiba ang Antas
ng Interes ng mga Mag-aaral sa Asignaturang Dulaang Pilipino kapag pinangkat
ayon sa kanilang Kasarian, Edad, at Uri ng Kolehiyo.
6. Ang Pagkakaugnay ng Pananaw at Antas ng Interes ng mga Mag-aaral sa
Asignaturang Dulaang Pilipino

45
Natuklasan sa pag-aaral ng mga mananaliksik na Mayroong Makabuluhang
Pagkakaugnay ang Pananaw at Antas ng Interes ng mga Mag-aaral sa pag-aaral
ng Asignaturang Dulaang Pilipino.
Konklusyon ng Pag-aaral
Sa tulong ng mga natuklasan sa ginawang pag-aaral, ang mga sumusunod na
konklusyon ay nabuo.
1. Pinatutunayan sa pag-aaral na ito batay sa propayl ng mga respondente, ay mas
marami ang tumugon sa kababaihan kaysa sa kalalakihan at mas marami ang
tumugon na nasa edad labingwalo hanggang labingsiyam (18-19) taong gulang, at
higit na mataas ang bilang ng tumugon mula sa Pribadong Kolehiyo sa Metro
Manila.
2. Nangangahulugan na sa pag-aaral na ito na may Positibong Pananaw ang mga
mag-aaral hinggil sa Asignaturang Dulaang Pilipino.
3. Para naman sa Antas ng Interes, lumabas sa pag-aaral na may mataas na
kawilihan ang mga mag-aaral hinggil sa Asignaturang Dulaang Pilipino.
4. Napag-alaman ng mga mananaliksik na Walang Makabuluhang Pagkakaiba ang
ayon sa kanilang Propayl.

46
5. Napatunayan ng mga mananaliksik na Walang Makabuluhang Pagkakaiba ang
Antas ng Interes ng mga Mag-aaral sa Asignaturang Dulaang Pilipino kapag
pinangkat ayon sa kanilang Propayl.
6. Napag-alaman sa pag-aaral ng mga mananaliksik na Mayroong Makabuluhang
kaugnayan ang Pananaw at Antas ng Interes ng mga Mag-aaral sa pag-aaral ng
Rekomendasyon
Batay sa konklusyon na naitala, ang mga sumusunod na rekomendasyon ay
iminumungkahi ng mga mananaliksik:
1. Sa mga susunod na pag-aaral kaugnay ng pananaliksik na ito ay magkaroon
pa ng sapat na bilang ng manunugon mula sa iba pang Dalubhasaang Antas sa
mga Pampubliko at Pribadong Kolehiyo hindi lamang sa Metro Manila upang
mas higit na magkaroon ng baliditi at relayabiliti ang naunang pag-aaral na ito.
2. Ipagpatuloy ang pag-aaral ng dulaang Pilipino bilang asignatura batay sa
positibong pananaw at mataas na kawilihan ng mga mag-aaral hinggil sa pag-
aaral ng dulaan.
Sa mga guro, maaari itong gamitin bilang estratehiya at bilang bahagi ng mga gawaing
pagsasanay na makatutulong sa mga mag- aaral na malinang ang

47
katatasan sa wika na nag- uudyok ng interaskyon sa silid- aralan at
nakadagragdag ng positibong motibasyon.
Sa mga mag-aaral, ito ay gawing batayan sa pagpapaunlad ng kanilang malikhaing
pag-isip at pananaw at patuloy na pag-ibayuhin ang paglahok sa mga aktibidad na
may kinalaman sa dulaan na makatutulong upang mapaunlad ang kabatiran sa
kahalagahan ng magandang tinig, diksyon, at ekspresyon sa pagtatanghal ng dula
na siyang patnubay sa paglinang ng kasanayan sa pagsasalita.
Sa mga aktor, dumalo sa mga workshop o pagsasanay upang mas lalong mahasa ang
kakayahan sa pag-arte.
Sa mga manunulat, ipagpatuloy ang pagsulat ng malikhaing skrip upang
makapagbigay kawilihan sa mga manunuod.
Sa mga direktor, patuloy na suportahan at bigyang kaganapan ang iba’t ibang akda
ng mga manunulat tungo sa ikauunlad ng dulaan.
Sa mga manonood, patuloy na tangkilikin ang dulaang Pilipino bilang
pagpapahalaga sa ating panitikan at mas makilala ang kulturang kinagisnan.
3. At dahil sa mga resultang nakalap sa aming pananaliksik lumabas na
mayroong malaking kaugnayan ang pananaw at antas ng interes ng mga mag-

48
aaral sa Asignaturang Dulaang Pilipino kung kaya’t aming inirerekomenda na
patuloy
itong maging bahagi ng kurikulum sa Filipino upang mapanatili ang positibong
pananaw at mataas na kawilihan ng mga mag-aaral sa dulaan bilang asignatura.

TALASANGGUNIAN
Acojido, Modesto- 2011 “KLASRUM DRAMA Mga Anyo ng Dulaan Para sa

Paaralan2011,” p.4 Anvil Publishing. Inc.
Adante, Elma R. – 2000- “Mga piling dula: bakas ng sosyo-pulitikal na

dimension NLP-General Book” (Thesis 899.211209 So68p 1999)
Bilbao, Dayagabil F., & Corpuz B. (2014). “Foundations of Curriculum”.

Curriculum Development.p.41 LoriMar Publishing Inc.
Blatner, Adam Retrieved from http:/www.futureacademy.org.uk/files/menu_item
Casanova, Arthur, -2006 “Kasaysayan at Pag-unlad ng Dulaang Pilipino” p.42

Anvil Publishing. Inc.
Casanova, Arthur, -2011 “KLASRUM DRAMA Mga Anyo ng Dulaan Para sa

Paaralan,”p.2-3 Anvil Publishing. Inc.
CecileGuidote- 2006 “KLASRUM DRAMA Mga Anyo ng Dulaan Para sa

Paaralan 2011,”p.4 Anvil Publishing. Inc.
David A. Sohn and Richard H. – 1977 “Types:9 Modern Short Plays” (New
York: BantanBooks, Inc) p. 9.
Dell ‘Olio et. Al – 2007 “The Effects of Using Academic Role-Playing in a

Teacher
Education Service-Learning Course” Retrieved January 2014 from

https://www.researchgate.net/publication/283328824_The_Effects_of_Usi
European Journal of Social and Behavioural Siences, 2015 Retrieved from

http://jml2012.indexcopernicus.com/European+Journal+of+Social+and+B
Genoveva Edroza Matute- 2006 “Pilipino sa Bagong Panahon” (Metro Manila,

Philippine:National Book Store, Inc.,), p. 24
Hall et. Al - 2008 “The Effects of Using Academic Role-Playing in a Teacher

EducationService-Learning Course” Retrieved January 2014 from
https://www/researchgate.net/publication/283328824_The_Effects_of
Imhoof- 1970 “KLASRUM DRAMA Mga Anyo ng Dulaan Para sa

Paaralan,”p.2, Anvil Publishing. Inc.
Joyce Weil – 2009 “The Effects of Using Academic Role-Playing in a Teacher

Juan Si Deborde, Aghimuing Panulatan (Malabon: AIA, 1978), “KLASRUM

DRAMA Mga Anyo ng Dulaan Para sa Paaralan 2011,” p. 3 Anvil
Publishing.
Julian C. Balmaceda- 1947 “Sining at Agham ng mga Dulang Iisahing Yugto”

(Libraria J. Martinez) p.16.
Karwowski et. Al - 2008 “The Effects of Using Academic Role-Playing in a

Teacher Education Service-Learning Course” Retrieved January 2014 from
McCaslin, Nelie – 1996 “Creative Drama in the Classroom and Beyond”

London, Longman Publishers. Retrieved from TESL Journal, Vol.XVI No.1,
January 2010 http://iteslj.org/Articles/Boudreault-Drama.html
Merilainen et. Al – 2012 “The Effects of Using Academic Role-Playing in a

Teacher Education Service-Learning Course” Retrieved January 2014
from https://www.researchgate.net/publication/283328824_The_Effects_of
Naty Crame-Rogers- 2006 “KLASRUM DRAMA Mga Anyo ng Dulaan Para sa

Paaralan 2011,” p.8 Anvil Publishing. Inc.
Sauco et. Al- 2007 “KLASRUM DRAMA Mga Anyo ng Dulaan Para sa
Paaralan 2011,”p.4 Anvil Publishing. Inc.
Schick- 2008 “The Effects of Using Academic Role-Playing in a Teacher

Education Service-Learning Course” Retrieved January 2014 from
Seaton et. Al – 2007 “The Effects of Using Academic Role-Playing in a Teacher

Severino, Reyes – 2009 “KLASRUM DRAMA Mga Anyo ng Dulaan Para sa

Paaralan 2011,” p. Anvil Publishing. Inc.
Svinichi et. Al -2011 “The Effects of Using Academic Role-Playing in a Teacher

Tiongson, Nicanor G. -1990 “Sentrong Pangkultura ng Pilipinas, Manila-

Dulaan” NLP-Multimeda (PL 792.013 D886 1990)

Thesis Activity

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Thesis Activity

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Uni v er s i t y of Per pe tu a l H e lp S y s te m L a g u n a

Brgy. Sto. Niño, City of Biñan, Laguna -4024

PANANAW AT ANTAS NG INTERES NG MGA MAG-AARAL SA

Bilang Bahagi ng Pagtupad

Rekomendasyon para sa Pasalitang Pagsusuri ii

Talaan ng Nilalaman vii

Kabanata 1 Ang Suliranin – Sanigan Nito Pahina

Saklaw at Hangganan ng Pag-aaral 7

Kabanata 2 Pagsusuri sa mga Kaugnay na Literatura at Pag-aaral 11

Sintesis ng mga Kaugnay na Literatura 19

Mga Puwang na Nagtutulay sa Kasalukuyang Pag-aaral 20

Kabanata 3 Disenyo ng Pagsasaliksik 22

Pamamaraan ng Pangangalap ng Datos 26

Istatistikal na Tritment ng mga Datos 26

Kabanata 4 Presentasyon, Pagsusuri at Interpretasyon ng Datos 28

Kabanata 5 Lagom, Konklusyon at Rekomendasyon 41

Mga Dahong Dagdag

Apendiks A (Liham Pahintulot)

Apendiks C (Pagpapatibay ng Istatistisyan at Patnugot)

Apendiks D (SPSS/ Turnitin Certification)

Apendiks E (Talaan ng Personal)

TALAHANAYAN DESKRIPSYON PAHINA

2 Ang Demograpikong Propayl ng mga 28

3 Ang Pananaw ng mga Mag-aaral sa 30

4 Ang Antas ng Interes ng mga Mag-aaral 33

5 Ang Pagkakaiba sa Pananaw ng mga 35

6 Ang Pagkakaiba sa Antas ng Interes 37

7 Ang Pagkakaugnay ng Pananaw at Antas ng 39

Ang dula ay isang akdang pampanitikan na maaaring nasa anyong patula o

Aristotle sa kaniyang Poetics, imitasyon ito ng buhay. Sa pamamagitan ng

imitasyon, ang sangkatauhan ay natututo, at ang pagkatuto ng isang bagay ang

at wakas na nagbabadya ng kaisahan ng dula upang magkaroon ng sitwasyong

pinanggalingan ng direksyong tinutungo at ng kalalabasan o kahihinatnan.Nag-

ugat ang dula sa kakayahan ng taong manggaya na isinasagawa sa mga ritwal na

may kaugnayan sa pang-araw-araw na kabuhayan ng mga tao tulad ng

pangangaso, tagumpay sa digmaan, ritwal sa paghingi ng ulan at iba pa.Batay

naman kay Tiongson, ang dula ay binubuo ng tanghalan, iba’t-ibang kasuotan,

skripto, “characterization”, at “internal conflict.” Ito ang pangunahing sangkap ng

Sa pananaw ng mga Pilipino, ang dula ay isang anyo ng panitikang

nagtataglay ng katangian ng pananagisag sa isang kasaysayan o tunay na buhay.

pagsasadrama at pananagisag (mimesis), sa isang tagpo o episodyo anuman ang

dahilan ng pagtatanghal nito at saan man ito ginaganap. (kasaysayan at pag-unlad

ng dulaang Pilipino p. Ang pinakamahalagang layunin ng panitikang ito ay

itanghal sa tanghalan upang maunawaan at matutuhan ng isang manunuri o kritiko

ng panitikan ang ukol sa isang dula sa pamamagitan ng panonood. Sinasabi ring

ang dula ay isang uri ng sining na may layuning magbigay ng makabuluhang

mensahe sa manonood (kung itinatanghal) o mambabasa (kung nakalimbag o

isinaaklat) sa pamamagitan ng kilos ng katawan, dayalogo at iba pang aspekto na

ng Pilipinas at bahagi na ito ng ating tradisyon. Mga tradisyong nagbibigay ng

mamamayang Pilipino at higit sa lahat, bigyang buhay ang mga pangyayari sa

buhay ng bawat Pilipino.

Ang batayang teorya ng pag-aaral na ito ay ibinatay sa inilahad ni Edward Lee

Thorndike (1874-1949) (Bilbao, Dayagbil, Copuz 2014 Curriculum Development

p. 41) na kinapapalooban ng mga pamamaraan na ang mga ito ay tinatawag na

pagsasanay (Law of Exercise), ang kahandaan (Law of Readiness), at ang

kinalabasan (Law of Effect).

Sa pag-aaral na ito, ang pagsasanay (Law of Exercise) ay nagpapabatid na

ang pag-aaral ng asignaturang Dulaang Pilipino ay kailangan ng matinding

isang masining na gawaing pang entablado.

Ang kahandaan (Law of Readiness) ng mga mag-aaral na

nagpapakadalubhasa sa pag-aaral ng asignaturang Dulaang Pilipino ay

kinakailangan upang lubos nilang maunawaan ang mga mahahalagang bagay na

may kinalaman sa pagsasagawa ng dula at magkaroon ng malawak na interes na

pag-aralan ang asignaturang Dulaang Pilipino.