Ano ang WIKA?

•  
Ano ang LINGUA FRANCA?
 Wika na ginagamit ng dalawa o higit
pang mga tao na nagmula sa iba-ibang
pamayanan o multilinggwal na
komunidad.

3–18
Dalawang Uri
 Ano ang DAYALEK?
• Ang DAYALEK ay varayting batay sa
lugar, panahon at katayuan sa buhay.
• Unang wikang kinamulatan at ugat ng
komunikasyon sa tahanan,
pamayanan at lalawigan.
Mga Uri ng DAYALEK
 Tatlong Uri ng DAYALEK
Tumutukoy sa
1. Dialectal distribusyon ng ilang
mga salita, aksent,
Variation pagbigkas ng wika sa
loob ng isang language
area katulad ng wikang
Tagalog sa Bulacan,
Nueva Ecija, Rizal,
Batangas, Laguna at
Quezon.
 Hiwalay sa ibang
2. Discrete
mga dayalek dulot
Dialect ng heograpikong
lokasyon at
pagiging distinct na
dayalek.

Module 3 3–18
  Naiiba sa heograpikal
3. Social na dayalek dahil ito ang
sinasalita ng iba’t ibang
Dialect uri sa lipunan.
 Ang mga taong
kabilang sa isang
grupo ay may ibang
pananalita kumpara sa
iba na mula sa ibang
uri sa lipunan kahit na
sila ay nasa iisang
lugar.
 Ano ang REJISTER o
JARGON?
• Tawag sa mga salita/wikang nabubuo
ng mga grupong profesyunal o sosyal
bunga ng okupasyon o trabaho o
kaya’y gawain ng isang grupo.
 Ano ang IDYOLEK?
• Ang varayti ng wikang kaugnay sa
personal na kakanyahan ng
tagapagsalia.
• Varayti ng wikang ginagamit ng
partikular na indibidwal
Tatlong Uri ng VARYASYON
1. Varyasyon sa WIKA
 Size, prestige at istandard.
2. Varayasyon sa DAYALEK
 Tunog o punto, pagkakaiba ng salita
at paraan ng pagsasalita.
3. Varyasyon sa REJISTER
 Ispesipikong salitang ginamit ayon sa
hinihingi ng sitwasyon o
pagkakataon.
Tatlong Dimensyon batay sa
Rejister
1. Field- layunin at paksa ng
komunikasyon
2. Mode- paraan ng paghahatid
3. Tenor- participant ng komunikasyon
at relasyon ng nagsasalita sa
nakikinig
Mga bahagi ng Dimensyon ng
WIKA
1. Dimension of power
 Kausap ay mas mababa, kapareho, o
mas mataas sa nagsasalita.
2. Dimension of solidarity
 Kaisa ba ng tagapagsalita ang
kanyang kausap
3. Formality of occasion
 Kailangan bang pormal o hindi
4. Expertise
5. Teknikaliti
 Paggamit ng nagsasalita ng mga
teknikal na salita ayon sa kaalamang
teknikal ng kanyang kausap.
 Mga Teorya sa Varayti ng
Wika
1. Teoryang Sosyolinggwistiko
• Pamamalagay na ang wika ay isang
panlipunang penomenon.
• Nagiging makabuluhan ang anumag
pahayag, aksyon, salita ng isang
indibidwal kung ito ay nakapaloob sa
lipunan at ipinapahayag sa ibang
indibidwal o grupo.
2. Teoryang Heterogenous
• Ang wikang nagbubunsod sa
pagkakaroon ng mga varayti ng wika.
• May tinatawag na Tagalog-Filipino,
Ilokano-Filipino, Ilocos Norte-Ilokano at
iba pa.
• May mga Filipino ng mga bakla,
sugarol, kolehiyala, at iba pa.
3. Teorya ng Akomodasyon
• Nakatuon sa Second Language Acquisition
o SLA.
• Nakapokus sa mga taong kasangkot sa
sitwasyong pangwika.
• Sa pakikisalamuha ng mga tao,
nagkakaroon ng pagkakataong gumaya o
bumagay sa pagsasalita ng kausap upang
bigyang-halaga ang pakikiisa, pakikilahok at
pakikisama.
4. Teoryang Interference Phenomenon at
Inter-Language
• Interference- pagbuo ng mga varayti ng
wikang Filipino.
Halimbawa: Cebuano-Filipino (hindi
paggamit ng REDUPLIKASYON) ( Doon ako
magturo sa Palawan)
Paggamit ng panlaping –mag- kahit dapat
na gamitan ng –um- (Huwag kang mag-ihi
dito
• Inter-language
 Tinatawag na mental grammar na
nabubuo ng tao sa pagdating ng
panahon sa proseso ng pagkatuto niya
sa pangalawang wika