You are on page 1of 37

Republic of the Philippines

Department of Education
REGION XIII – CARAGA
SCHOOLS DIVISION OF BUTUAN CITY

WEEKLY
Page 1 of 37
LEARNING ACTIVITY SHEET
Edukasyon sa Pagpapakatao 10
Quarter 4 Week 3
Mga Isyung Moral tungkol sa Seksuwalidad

Pangalan: _Rondel
Page 2 of 37
Giray__________________ Pangkat at Seksyon: ___________
Guro: _____________________________________ Petsa: _________________________

Kasanayang Pampagkatuto at koda:

Napangangatwiranan na: Makatutulong sa pagkakaroon ng posisyon


tungkol sa kahalagahan ng paggalang sa pagkatao ng tao at sa tunay na
layunin nito ang kaalaman sa mga isyung may kinalaman sa kawalan ng
paggalang sa dignidad at seksuwalidad ng tao. EsP 10PI-IVb-13.3

Page 3 of 37
Layunin:
1. Nasasabi na: Makatutulong sa pagkakaroon ng posisyon tungkol sa
kahalagahan ng paggalang sa pagkatao ng tao at sa tunay na layunin
nito ang kaalaman sa mga isyung may kinalaman sa kawalan ng
paggalang ng dignidad at sekswalidad ng tao.
2. Nakapagpapahayag na: Makatutulong sa pagkakaroon ng posisyon
tungkol sa kahalagahan ng paggalang sa pagkatao ng tao at sa tunay na
layunin nito ang kaalaman sa mga isyung may kinalaman sa kawalan ng
paggalang sa dignidad at seksuwalidad ng tao.

Page 4 of 37
Bahaging oras: Dalawang oras

Susing Konsepto:
 Ang seksuwalidad ay tumutukoy sa sekswal na damdamin, kaisipan,
pagkaakit at pag-uugali natin sa ibang tao.
 Malaki ang impluwensiya ng seksuwalidad ng tao, lalaki o babae man, sa
pagkilala at lubusang pag-unawa sa sarili. May kinalaman ito sa
paghahanap ng kahulugan niya bilang tao o ng kanyang “true self”.
 Ang sekswalidad ay kaloob sa atin ng Diyos. Ito ay mabuti at magdadala sa
bawa’t isa sa atin sa layuning
Page 5 of 37
makamit at madama ang tunay na pagmamahal na siya namang dahilan
kung bakit nilalang tayo ng Diyos.
 Ang mga seksuwal na faculdad o kakayahan ng tao ay tumutukoy sa
dalawang layuning maari lamang gawin ng isang babae at lalaki na
pinagbuklod ng kasal. Ito ay tumutugon sa layuning magkaroon ng anak
(procreative) at mapag-isa (unitive). Anumang layunin taliwas sa dalawang
nabanggit ay magdadala sa atin sa katotohanang mali ang ating kilos sa
paggamit ng ating sekswalidad.
 Ang isang lalaki at babae ay nagkakaroon ng kakayahang makibahagi sa
pagiging manlilikha ng Diyos kapag tumuntong na siya sa edad ng
pagdadalaga at pagbibinata (puberty)

Page 6 of 37
ngunit hanggang wala pa siya sa wastong gulang at hindi pa tumatanggap
ng sakramento ng kasal, hindi siya kailanman magkakaroon ng karapatang
makipagtalik.
 Ang paggalang ay pagbibigay halaga sa ating sarili at ng iba na may
dignidad. Pinapakita natin ito sa pagsasalita at paggawa ng kabutihang
loob. Ang paggalang sa sarili ay pagsisiguro na walang sino man ang
mananakit o mang-aabuso sa atin, kahit na sila ay mas matanda or mas
importanting tao sa lipunan.
 Ang paggamit ng kasarian ay para lamang sa pagtatalik ng mg-asawa ng
naglalayong ipadama ang pagmamahal at bukas sa tunguhing magkaroon
ng anak upang bumuo ng pamilya. Ito

Page 7 of 37
ang esensiya ng seksuwalidad.

Gawain1: MAKIRAMDAM KA NAMAN!


Kagamitan: Bolpen
Panuto: Basahin ang sitwasyon at pag-aralan itong mabuti at sagutin ang mga
katanungan sa ibaba. Isulat ang iyong kasagutan sa ibaba.

Sitwasyon
Ikaw ay galing sa isang mahirap na pamilya. Ang iyong ama at ina ay
nagtatrabaho sa sakahan (farm) ng isang mayamang negosyante. Ang iyong mga
magulang at kapatid ay
Page 8 of 37
naninirahan sa isang parte ng lote sa sakahan. Dahil sa kagustuhan mong
makapagtapos ng pag-aaral at makahanap ng magandang trabaho balang araw,
ikaw ay namasukan bilang working-student sa may-ari ng sakahan. Isang araw,
sinabi ng iyong amo na babae, na ikaw ang mamamahala sa bahay sa susunod na
Miyerkules hanggang Sabado dahil silang mag-asawa ay dadalo sa isang Business
Conference. Pagdating ng araw sinabi ng iyong amo na hindi na makakasama ang
kanyang mister dahil masama ang pakiramdam nito kaya nag iwan siya ng mga
tagubilin tungkol sa mga gamot ng mister at mga pagkain na dapat mong ihanda.
Sa hapon ikaw ay pumasok na sa klase. Napakabibo ng iyong guro sa hapon na
iyon na hindi muna namalayan na uwian na. Habang ikaw ay naghihintay ng
multicab biglang bumagsak ang malakas

Page 9 of 37
na ulan at mas lalo kang nahirapang sumakay. Pagdaan ng ilang minuto, may
isang magarang sasakyan na huminto sa iyong harapan na tila pag-aari ng iyong
amo. Nang binuksan ang bintana, ikaw ay nagulat dahil ang iyong amo ang
nagmamaneho sabay sabing,”Sakay na, naisipan kung sunduin ka kasi baka
matagalan pa bago huminto ang ulan at alam kong gutom ka na. Huwa’g mo akong
alalahanin dahil okey na ang pakiramdam ko”. Ikaw ay nagpapasalamat sa
kanyang pagmamalasakit. Pagkatapos mong kumain, lumapit ang inyong amo at
bigla kang niyakap at sinabing paligayahin mo siya sa gabing iyon. Binantaan ka
niya na ang hindi pagpayag ay nangangahulugan ng pagpapahirap niya sa iyong
pamilya at pagtatapos ng iyong mga pangarap. Ikaw ay natatakot at walang
nagawa.

Page 10 of 37
Pamprosesong tanong:

1. Sa palagay mo tama lang ba na hinayaan nalang ng katulong na mangyari ang


hindi dapat mangyari? Bakit?

Hindi tama na hinayaan na lamangng katulong na siya aypagsamantalahan,


ngunit mas hindi naman tama na abusuhin ng kanyang amo ang nabanggit na
katulong. Hindi naman kasi inakala ng katulong na ganoon pala ang mangyayari
kapag sumama siya sa amo niya at hindi

Page 11 of 37
niya naman ginusto na mahalay.

2. Kung ikaw ang nasa sitwasyon, anu-ano ang maari mong gawin upang
mapigilan ang pang-aabusong sekswal? Magbigay ng apat na sagot.

 Sisigaw ng napakalakas at kakawala

 Irereport sa mga opisyal ang katiwalian ng amo

 Aalamin ko ang aking mga karapatan

Page 12 of 37
 Hindi ako magpapalinlang

Gawain 2: SAY MO!


Kagamitan: bolpen
Panuto: Basahin at timbangin ang sumusunod na mga pahayag. Lagyan ng
INCLUDEPICTURE
"https://lh3.googleusercontent.com/proxy/F53Xffp5cGmSp_l7zawF3sjtMmzXNcaSM4
WAFIWTPidLRCCE9FlCma6GOQ2a41lS1bm5Ojjn9UuVBzAk7-inVSWmzFror8Q" \*
MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE

Page 13 of 37
"https://lh3.googleusercontent.com/proxy/F53Xffp5cGmSp_l7zawF3sjtMmzXNcaSM4
WAFIWTPidLRCCE9FlCma6GOQ2a41lS1bm5Ojjn9UuVBzAk7-inVSWmzFror8Q" \*
MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE
"https://lh3.googleusercontent.com/proxy/F53Xffp5cGmSp_l7zawF3sjtMmzXNcaSM4
WAFIWTPidLRCCE9FlCma6GOQ2a41lS1bm5Ojjn9UuVBzAk7-inVSWmzFror8Q" \*
MERGEFORMATINET
ang kahon kung ikaw ay sumasang-ayon sa pahayag,
INCLUDEPICTURE "https://www.pngitem.com/pimgs/m/2-22776_girl-sad-
face-images-clipart-clipart-white-sad.png" \* MERGEFORMATINET
INCLUDEPICTURE "https://www.pngitem.com/pimgs/m/2-22776_girl-sad-
face-images-clipart-clipart-
Page 14 of 37
white-sad.png" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE
"https://www.pngitem.com/pimgs/m/2-22776_girl-sad-face-images-clipart-
clipart-white-sad.png" \* MERGEFORMATINET kung di
sumasangayon, at INCLUDEPICTURE
"https://cdn1.iconfinder.com/data/icons/emotions-
crafticons/48/Emotions-smiley-emoji_thinking_nah_-512.png" \*
MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE
"https://cdn1.iconfinder.com/data/icons/emotions-
crafticons/48/Emotions-smiley-emoji_thinking_nah_-512.png" \*
MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE

Page 15 of 37
"https://cdn1.iconfinder.com/data/icons/emotions-
crafticons/48/Emotions-smiley-emoji_thinking_nah_-512.png" \*
MERGEFORMATINET kung di ka tiyak sa iyong palagay at saloobin at
pagkatapos ipaliwanang ang iyong sagot sa loob ng kahon.

EMOSYON
PAHAYAG PALIWANAG

1. Pakiramdam mo ay nakakalungkot, Hindi batayan ng kagandahan


hindi ang pakikipagtalik sa iba.

Page 16 of 37
ka kaakit-akit at napag-iiwanan ka
na ng panahon dahil ang iyong mga
kaibigan ay may karanasan na sa
pakikipagtalik, samantalang ikaw ay
wala pa.
Ang pangrarape ay hindi naka
2. Lalaganap ang rape kung pagbaba- batay sa dami ng mga prostitute,
walan ang prostitusyon. kahit ang prostitusyon ay hindi
kanaisnais na gawain.
3. Manindigan para sa ating mga Tama lamang na alamin at
panindigan an gating

Page 17 of 37
karapatan na hindi inaapakan ang karapatang pantao.
karapatan ng iba.
4. Minsan nararapat lang na Kahit ano pa man ang dahilan,
makikipagtalik bago ang kasal hindi kaayaaya na makipagtalik
upang malaman kung mabubuntis ng walang patnubay ng Diyos
ba ang isang babae o hindi.
5. Ang pornograpiya ay nagpapalakas Naiiba ang women empowerment
sa mga kababaihan (women empo- sa malalaswang panoorin o
werment). basahin
6. Ang pagsusuot ng mga “revealing Kung may mangrarape,
mayroong mangrarape, hindi

Page 18 of 37
clothes” ay isa sa mga dahilan kung ito nakabatay sa suotin.
bakit magahasa ang isang babae.
7. Ang pagtuturo ng sex education sa Tama lamang na maipaliwanag
mga mag-aaral ay mahalaga upang ang mga bagay na ito sa mga
ganap na maintindihan ng mga kabataan upang malaman ang
kabataan ang sekswalidad at para maaring mangyari kapag ginawa
rin maiwasan ang teenage preg- ang di dapat gawin
nancy, sexually transmitted diseases
at iba pang problema.

8. Ang Ang tao ay may karapatang


Page 19 of 37
mga babae, lalaki at “trans-gender” tao, mapa ano man ang kasarian
na nagbebenta ng aliw ay walang niya.
karapatang magre-klamo ng pang-
aabusong sekswal.
Hindi dapat ineenganyo ang
9. Ang layunin ng pornograpiya ay pu- sarili na manood ng mga
kawin ang sekswal na pagnanasa ng malalaswang panoorin.
nanonood o nagbabasa.
10.Kung ang seksuwalidad at pagka- Hindi lamang sa sekswalidad
tao ay hindi mapag-iisa habang nakabatay ang pagiging makatao
ng isang tao.

Page 20 of 37
nagdadalaga o nagbibinata, maa-
ring magkaroon ng kakulangan sa
pagkatao sa pagsapit niya ng sapat
na gulang o adulthood.
11.Ang pagsasama ng isang taon bago Basta at hindi kasal, hindi
magpakasal ay isang mabisang pa- maaaring magsama sa iisang
raan upang malaman mo kung bahay.
magiging matagumpay at masaya
ang iyong pagsasama pagkatapos
ng kasal.
12. Ang Subalit totoo ito, hindi lamang

Page 21 of 37
panghahalay ay maiiwasan kung ito ang paraan upang makaiwas
hindi tayo dadaan sa madi-dilim na sa mga rapist
eskinita o mapanganib na lugar.
13.Ang paglalaro sa maseselang baha- ANg maselang bahagi ng
gi ng katawan ay isang normal na katawan ay binigay para lamang
gawain at hindi isang kasalanan. magparami hindi magpsarap.
Kailangan lamang ito upang
14.Panatilihin ang pagpapahalaga sa mamuhay ng payapa.
sarili at mga prinsipyo sa buhay.

Page 22 of 37
15.Ang pagpapakasal sa isang dalagi- Kung hindi naman nais
tang nabuntis ay siyang pinaka- magpakasal, ay huwag ipilit, lalo
mainam na solusyon upang maib- na’t kung di sang ayon ang lahat
san ang kahihiyan sa komunidad ng parte.
na dulot nito.

Gawain 3: HOY GISING!


Kagamitan: Bolpen
Panuto: Ang isang malusog na
Page 23 of 37
relasyon ay tapat, pantay, magalang at respon-
sable. Suriin kung ano ang maari mong gawin sa bawat sumusunod
na sitwasyon. Markahan ng (√) ang napiling sagot at ipaliwanag sa loob
ng kahon.

PAG- PAALAM
USAPAN NA PALIWANANG

√ Normal lang ang mga hindi


1. Madalas ay hindi kayo magka- pagkasusunduan, ang
importante ay maguunawaan

Page 24 of 37
kasundo. sa huli.

√ Hindi ito gawain ng mabuting


2. Gumagawa ng negatibong mga tao
komento tungkol sa iyong itsu-
ra, damit, katawan o buhok.
√ Nararapat lang na
3. Pinapalayo ka sa pamilya at magkasundo ang pamilya ng
mga kaibigan mo. bawat isa

Mapag-uusapan naman ang

Page 25 of 37
4. Kumukunti ang masasayang √ mga ganitong eksena at
sandali ninyo bilang magka- makagagawa naman ng
sintahan. iskedyul
5. Nakararanas ng sigawan o √ Ang pananakit ay hindi dapat
pananakit sa gitna ng kom- tinitiis.
prontasyon pagkatapos hihi-
ngi ng tawad at tatratuhin ka
na parang prinsipe/prinsesa
√ Hindi ito gawain ng mabuting
6. Pinipilit kang makipagtalik ng tao

Page 26 of 37
walang proteksyon.

√ Walang saysay ang


7. Hindi naniniwala sa kasal. pagsasama kung ganoon

√ Hindi ito gawain ng mabuting


8. Yayayain kang manood ng tao.
porn videos.

9. Masyadong nakadepende sa √ Kailangan matuto munang


mga maging independiente.

Page 27 of 37
magulang sa aspektong
pagpapasya kahit sa maliliit na
bagay na kaya naman ninyong
pagpapasyahan.
10. Natatakot kang magbigay ng √ Patas dapat ang turingan sa
iyong opinyon dahil isang relasyon
tinutugunan niya ito ng
kabastusan.
√ Para naman sa kinabukasan,
11. Ayaw pag-usapan ang mga dapat pinag uusapan ito.

Page 28 of 37
layunin at pangarap ninyo sa
buhay.
12. Ayaw makinig sa mga √ Tungkulin ng isang
problema mo at sasabihing karelasyon ang pakinggan
normal lamang ang problema ang kanyang iniibig.
habang tayo ay nabubuhay.
13. Hindi na madalas ang √ Mayroon nga naming mga
pagkikita ninyo dahil palagi taong ganito, importanteng
siyang humihingi ng unawain sila
“personal space”.
Basta ay maipaliwanag kung

Page 29 of 37
14. Inakusahan ka na nagloko √ ano talaga ang nangyari para
kahit hindi totoo. hindi mamali ang akala ng
kasintahan
Isa itong kilos ng pag-aaruga,
15. Tatawagan ka at bigla nalang hindi naman ito masama
sisipot upang makapag check √ basta nasa tamang
sa iyo. sitwasyon.

Pamprosesong tanong:

Page 30 of 37
1. Bakit mahalaga ang pagkakaroon ng mabuti o malusog na relasyon?
Ito ay upang maging maayos ang pakikitungo ng bawat isa sa isa’t isa at
magkaroon ng unawaan para humaba pa ang relasyon at lubusang lumalim. Para
na rin hindi makasakit ng damdamin at hindi rin masaktan ang sariling damdamin
.

Pagninilay
Panuto: Sagutin ang gabay na tanong para sa iyong pagninilay.

Page 31 of 37
1. Bilang kabataan, paano mo mapahahalagahan ang iyong seksuwalidad
bilang lalaki o babae?
Isang paraan ay ang pagpili ng aking pakikisalamuan at hindi
pagsama sa mga aktibidad na hindi makatutulong sa akong pagkatao at
paglago sa buhay. Sisigraduhin kong may disiplina ako sa sarili at hindi
mamimihasa.

Sanggunian:

Brizuela, Mary Jean B.,


Page 32 of 37
Arnedo, Patricia Jane S., Guevara, Goeffrey A., Valdez, Earl P., Rivera, Suzanne M.,
Celeste, Elsie G., Balona, Rolando Jr. V., Yumul, Benedick Daniel O., Rito,
Glenda N., Gayola, Sheryll T. Unang Edisyon 2015. “Modyul 14. Mga Isyung
Moral Tungkol sa Sekswalidad.” Edukasyon sa Pagpapakatao 10, Modyul
para sa Mag-aaral, 280-298. Pasig City: Kagawaran ng Edukasyon.

Writer: MARIA JOCELYN F. DELGADO


School/Station: Agusan

Page 33 of 37
National High School
Division: Butuan City
Email address: mariajocelyn.delgado@deped.gov.ph

Reviewed by:

AMELITA M. AQUINO, SSHT V-ANHS

Page 34 of 37
JONAS F. SALDIA–MT 1-TNHS

NANCY F. SALINAS–SST III-PNHS

LIERHA RUTH S. TABELON-SST III-PDNHS

JANETH J. PUJADAS–SST I-BNHS

ISRAEL B REVECHE, PhDM,


EPS-Values Education

Page 35 of 37
Chairman, Quality Assurance Team

Address: B6 L3 Rosewood Phase 2 Subd.Villa Kananga, 8600 Butuan City Philippines


Telephone No.: (085) 3001141

Page 36 of 37
Email: vilma.besa001@deped.gov.ph
Website: depedbutuancity.wordpress.com

Page 37 of 37

You might also like