★ Ito ay proseso ng pagtugon sa wikang pasulat o pasimbolo ★ Ito ay proseso ng pagkilala at persepsyon ★ Ito ay prosesong ginagamitan ng mga pandama ★ Ito ay proseso ng pagsasakatuparan ng interes ★ Ito ay proseso ng pag-unlad at kabahagi ng paglaki ★ Ito ay proseso ng pagkatuto ★ Ito ay prosesong ginagamitan ng mga kasangkapan sa pagkatuto Kasanayan sa Paglalagom at Pag-uugnay-ugnay ng Impormasyon 1. Kailangang ilahad lamang ang mga konseptong may mahahalagang kaugnayan sa pag-aaral nang bago. 2. Obhetibo dapat ang paglalahad - APA 3. Kailangang sapat ang pansuporta sa paksa at kaugnay na suliranin. 4. Ang paglalagom ay pundasyon ng saliksik - dapat idaan ang mga ito sa rebyu. 5. Ang mga ito ang magtatakda sa hipotesis, suliranin, konseptwal at teyoretikal na batayan. Makatutulong rin ang mga ito sa interpretasyon ng mga datos. Pagsulat ng Sariling Pagsusuri Batay sa Impormasyon
Sa tersyarya, malaki ang pangangailangan ng knowledge
production kaya hinihikayat ang pananaliksik at pagbuo ng akademikong papel. Malaki ang ambag nito sa pagpapabuti ng estado ng Unibersidad. Papel sa Pagsusuri
“Ang pagkikritiko sa ating bayan ay tulad ng pagtawid sa kalye
ng Maynila”- (Cruz, 2003)
Ang gawaing panunuri sa bansa ay pagtitiyak ng interpretasyon
batay sa sariling karanasan at kaalaman. Sa larang-akademiko, maaaring ang pagsusuri ay politikal at pampanitikan.
PAGBUSISI, PAGSIPAT, PAGPUNA, AT KRITIKA. Sa panunuri, maaaring maging sanggunian ang mga tanong na ito:
● Ano ang sinasabi ng teksto?
● Paano ito sinabi? ● Kailan ito nabuo? ● Sino ang bumuo? ● Para kanino ito? Tekstwal na pagsusuri- teksto ang mismong nilalaman at elementong bumubuo rito. Hindi tinitignan ang intensyon ng awtor at ang paghahari ng damdamin sa teksto.
Kontekstwal na pagsusuri- ang binibigyang-diin rito ay ang
kondisyong (lipunan at kasaysayan) namamayani sa teksto. Binabasa ang subtext kapag nakatuon sa mga detalyeng hindi hayagang sinasabi ng teksto.
Intertekstuwal- pag-uugnay ng teksto sa iba pang anyo ng teksto
(pagtutulad at pag-iiba) Papel na Teknikal Ang layunin nito ay mailathala sa journal o artikulo sa mga publikasyon. Tinatalakay dito ang mga isyu at kalakaran sa edukasyon, pilosopiya, lipunan, politika, kultura, ekonomiya, kalusugan, kalikasan, at iba pang sektor. Maari itong papel-saliksik o sanaysay na mula sa saliksik.
Inaasahan na pagsapit ng tersyarya ay taglay na ang karanasan sa
pagkalap ng mga datos at iba pang paraan ng pag-aaral. Responsibilidad ng mananaliksik na tiyaking mapagkakatiwalaan ang kanyang sinasangguni. Maraming nagkalat na sangguniang walang batayan at sadyang kasangkapan lamang sa mga institusyong politikal, ekonomiko, at/o relihiyoso. May mga abstrak naman na maaaring gawing sanggunian. Ipinakikilala ng abstrak ang paksa, layon, pangunahing argumento, metodolohiya, at resulta ng pananaliksik (Salazar, 2017).