UNANG MARKAHAN PAGSASANAY SA FILIPINO 9

Isang paraan upang maipakita ang

kasanayan sa pangangatwiran ay sa
pamamagitan ng pakikipagdebate. Ito ay
binubuo ng pagtatalo ng dalawang koponan o
pangkat na nagbibigay-katwiran sa isang
proposisyon o paksang napagkasunduan nilang
pagtatalunan. Kadalasan, binibigkas ang
pagtatalo subalit mayroon din namang pasulat.
Mga Hakbang sa Paghahanda sa
Iskor :
Pakikipagdebate
Pangalan : ________________________________
1. Pangangalap ng datos
Antas at Seksyon :__________________________
Guro : ___________________________________ 2. Ang Dagli
3. Pagtatanong
4. Panunuligsa
Sanggunian: PINAGYAMANG PLUMA 9
FILIPINO 9
IKAPITONG LINGGO
Pagsasanay 19

Magsanay ka!
PAKSA
Panuto 1. Suriin ang paraan ng pagpapahayag sa
PARAAN NG PAGPAPAHAYAG NG sumusunod. Isulat sa patlang ang
paliwanag o pagpapakahulugan sa mga
MA IDEYA AT OPINYON SA ideya.
NAPANOOD NA DEBATE O KAURI
1. Hindi siya ang nanggahasa sa dalaga, sa
NITO katunaya’y isa syang mabuting anak at
mapatutunayan iyan ng kanyang mga
magulang,kapatid, kamag-anak at kaibigan.
UNANG ARAW
Paliwanag:__________________________________
____________________________________________
Pangangatwiran
2. Wika nga ni Aiza Seguerra, higit nating
Ang pangangatwiran ay isang uri ng kailangan ang wikang Ingles kaysa wikang
pagpapahayag na ang pangunahing layunin Filipino.
ay magpatunay ng katotohanan at
pinaniniwalaan at ipatanggap ang Paliwanag:__________________________________
katotohanang iyon sa nakikinig o bumabasaa. ___________________________________________
Ang isang nangangatwiran ay dapat 3. Mahirap mabuhay sa Maynila kung kaya’t
magtaglay ng sapat na kaalaman tungkol sa masasabing mahirap mabuhay sa buong
paksang pinangangatwiranan. Kailangang Pilipinas.
ang katwiran ay nakabatay sa katotohanan
upang ito ay makahikayat at makaakit nang Paliwanag:__________________________________
hindi namimilit. _____________________________________________
Sa isang mabisang pangangatwiran, 4. Magiging mabenta ang sorbetes kahit tag-
mahalagang isaalang alang ang sumusunod: ulan, kasi’y mabenta naman ang kape kahit
1. Malalim na kaalaman at pagkaunawa sa tag-init.
paksang ipagmamatuwid
Paliwanag:__________________________________
2. Dapat maging maliwanag at tiyak ang _____________________________________________
pagmamatuwid. 5. Kailangang ipasa ang lahat ng mahihirap na
3. May sapat na katwiran at katibayang mag-aaral sapagkat lalo silang magiging
makapgpapatunay sa pagmamatuwid. kaawa-awa kung sila ay lalagpak.
4. Dapat may kaugnayan sa paksa ang
Paliwanag:__________________________________
katibayan at katwiran upang _____________________________________________
makapanghikayat.
5. Pairalin ang pagsasaalang-alang,
katarungan, at bukas na kaisipan sa
Panuto 2. Suriin ang pahayag sa bawat bilang lagyan
pagpapahayag ng kaalamang ilalahad.
ng mukhang nakangiti kung ito’y
UNANG MARKAHAN
nagpapahayag ng pag-sang-ayon at
mukhang malungkot kung pagsalungat.
1. Lubos akong nanalig sa sinabi mong
maganda ang buhay dito sa mundo.
2. Ayaw kong maniwala sa mga taong
nagsasabing higit na maganda ang buahy
ngayon sa noon.
3. Maling-mali ang kanyang tinuran. Walang
katotohanan ang pahayag na iyan.
4. Hindi ko matanggap ang mga
pagbabagong magdudulot ng kasiraan sa
ating pag-uugali at kultura.
5. Totoong kailangan ng pagbabago kaya’t
gawin natin ito sa tamang paraan.
Subukin ang sarili
Panuto : Sumulat ng sariling opinyon batay sa hinihingi
sa bawat bilang kaugnay sa pandemyang
nagaganap ngayon sa buong bansa.
1. Patuloy na pagtaas ng bilang ng postibo sa
Covid 19 sa Pilipinas.
Pahayag na Pagsang-ayon
_____________________________________________
_____________________________________________
2. Ang pagbagsak ng ekonomiya ng Pilipinas sa
panhon ng Covid 19.
Pahayag na Pagtanggi
_____________________________________________
_____________________________________________
3. Pagiging positibo ng mga pilipino sa pagharap
sa pandemya.
Pahayag na Pagsang-ayon
_____________________________________________
_____________________________________________
4. Malugod na pagtanggap ng mga magulang
at mag-aaral sa tinatawag na “New Normal”
sa Edukasyon.
Pahayag na Pagsang-ayon
_____________________________________________
_____________________________________________
5. Maraming namamatay sa gutom sa panahon
ng pandemya sa Pilipinas.
Pahayag na Pagtanggi
_____________________________________________
_____________________________________________
Pagtibayin ang natutunan
Panuto: Pumili ng isang isyung napapanahon.
Maglahad ng mga opinyon o ideya
maaring pangangatwiran, pagsalungat o
pagsang-ayon.
_______________________
_____________________________________________
________________________________________________
PAGSASANAY SA FILIPINO 9
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
______________________________________.
_____________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
___________________________________________.
Sanggunian
Aklat
 Baisa-Julian A., et.al.( 2014). Pinagyamang Pluma
9. Quezon City: Phoenix Publishing House, Inc.
Link
1. http://maestroaeious.blogspot.com/2015/05/panga
ngatwiran-argumentatib.html
2. https://www.slideshare.net/kathy_mac/pagsang-
ayon-at-pagsalungat-sa-pagpapahayag-ng-opinyon
Larawan ng mga ICON
1. https://images.app.goo.gl/H3KpExBvh5DCM2s
q9
2. https://images.app.goo.gl/P2CexXDZqcXFUfvv
7
3. https://images.app.goo.gl/oaDX1WdooG7Zkx
Xo6
4. https://images.app.goo.gl/hL75uSt4u6qwnHM
R7
5. https://images.app.goo.gl/FsJmbPcBTH3Eewa
CA
6. http://www.clker.com/cliparts/9/2/f/c/1516148
1692021987425free-clipart-of-kids-
writing.med.png
Inihanda ni:
Queenie C. Corpuz
Las Piñas East National High Schoo- Talon Village
Annex
UNANG MARKAHAN PAGSASANAY SA FILIPINO 9

(x) kung ito ay hindi dapat na taglay na

katangian ng kabataang Asyano.

1. Maaring umunlad ang isang bansa kahit pa

Iskor :
Pangalan : ________________________________
Antas at Seksyon :__________________________
Guro : ___________________________________
karamihan ng kanyang mamamayan ay
mangmang.
2. Ang mayayaman ay karaniwang nagbibigay
ng tulong sa mahihirap upang maiahon sila sa
kahirapan.
3. Dahil sa kasakiman sa materyal na bagay ang
tao ay parang lintang sumisipsip ng dugo ng
kanilang pinagsasamantalahan.
4. Ang pagkagahaman ng tao sa kayamanan
ay nagbubunga ng sobrang kasakiman.
5. Ang mayayaman ayon sa paniniwala ni
Buddha ay mga hari ng lipunan.

FILIPINO 9
IKAPITONG LINGGO Panuto 2. Anong katangian ang inilalarawan? Piliin
Pagsasanay 20 ang tamang sagot.
1. Nagtatanim si Mang Berting sa bakanteng
lote na katabi ng kanyang bahay
a. masayahin
b. masipag
PAKSA c. matapat
2. Mahirap at mahaba ang proyekto ni Lito
ngunit pinag-aralan niya itong mabuti.
SARILING OPINYON UKOL SA DAPAT a. matiyaga
AT HINDI DAPAT NA KATANGIAN NG b. matiisin
c. matulungin
BATANG ASYANO (F9PU-If-44) 3. Nagbibigay ng mga de lata at noodles si
Kyle sa mga biktima ng bagyo.
IKALAWANG ARAW a. magiliw
b. masiyahin
c. matulungin
4. Gumagawa ng bulaklak si Nicole mula sa
Ang sanaysay ay isang genre ng mga candy wrappers.
panitikan na naglalahad ng isang paksa. a. magalang
Maaaring ang paraan ng paglalahad ay sa b. malikhain
pamamagitan ng pormal o di pormal na c. matapat
tono. Ito ay kadalasang sinasabi ring mga 5. Sumasagot ng “po”at “opo” si Kyle kapag
sulatin na kadalasang pinasusulat sa mga kausap ang matatanda.
mag-aaral sa bawat markahan. a. makabayan
Kailangang magtaglay ito ng b. magalang
kalinawan, kaisahan, at kaayusan upang c. matulungin
maging epektibo ang isang sanaysay.
Kadalasang ito ay naghahayag ng iba’t
ibang opinyon ukol sa mga natatanging isyu.
Sa aralin na ito ipapakita mo ang
kahusayan sa pangangatwiran ng mga Subukin ang sarili
opinyon at ideya tungkol sa mga dapat at
hindi dapat taglayin ng kabataang Asyano Panuto: Batay sa mga larawan ilahad ang sariling
hindi sa paraang pagtatalo o debate sa opinyon na katangiang dapat o hindi
paraang pagsulat. Kadalasan na binibigkas dapat ng mga kabataang asyano.
ang pagtatalo o debate subalit mayroon din
namang pasulat.

Magsanay ka!
1.
Panuto 1. Lagyan ng tsek (√ ) ang mga kaisipan kung
Opinyon: _____________________
(mula sa:
nagtataglay ngSanggunian )
dapat na katangian at ekis
UNANG MARKAHAN PAGSASANAY SA FILIPINO 9

______________________________________________
__________________________________________.

________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
________________________________________.

2.
Opinyon: ____________________ Sanggunian

Aklat
Baisa-Julian A., et.al.( 2014). Pinagyamang
Pluma 9. Quezon City: Phoenix Publishing
House, Inc.

Panitikang Asyano 9

Larawan ng mga ICON

3.
Opinyon: _____________________________ 1. https://images.app.goo.gl/H3KpExBvh5DCM2s
q9
2. https://images.app.goo.gl/P2CexXDZqcXFUfvv
7
3. https://images.app.goo.gl/oaDX1WdooG7Zkx
Xo6
4. https://images.app.goo.gl/hL75uSt4u6qwnHM
R7
5. https://images.app.goo.gl/FsJmbPcBTH3Eewa
4. CA
Opinyon: ___________________________ 6. https://www.google.com/search?q=manonood
+sa+korean+tv&tbm+isch&hl=il&chips=q:,online_c
hips:kdrama&client=ms-
android=vivo&prmd=inv&hl=fil&ved=2ahUKEwiXn-
XdhOfpAhVByZQKHfDrBc8Q4IYoAXoECAEQDA&bi
w=360&bih=634#imgrc=MjsXo-npQISNhM

5.
Opinyon: ___________________________

Pagtibayin ang natutunan

Panuto: Sumulat ng isang sanaysay tungkol sa kung

ano ba talaga ang dapat na taglay na
katangian ng isang kabataang asyano sa
kasalukuyan upang magkaroon ng
makabuluhan at matagumpay na buhay.

Inihanda ni:
______________________________
Gemma B. Calumpita
________________________________________ Las Piñas East National High Schoo- Talon Village
______________________________________________ Annex
______________________________________________
______________________________________________
UNANG MARKAHAN PAGSASANAY SA FILIPINO 9

B. Pang-ukol- kataga/salitang nag-

uugnay sa isang pangngalan sa iba
pang mga salita sa pangungusap.
Narito ang mga kataga/ pariralang
Iskor : malimit gamiting pang-ukol.
Pangalan : ________________________________
sa ng
Antas at Seksyon :__________________________ kay/kina alinsunod sa/kay
Guro : ___________________________________ laban sa/kay ayon sa/kay
hinggil sa/kay ukol sa/kay
para sa/kay tungkol sa/kay
FILIPINO 9
C. Pangatnig-mga kataga/ salitang nag-
IKAPITONG LINGGO
uugnay ng dalawang salita, parirala o
Pagsasanay 21 sugnay.

saka at tulad ng
pati habang dahil sa
PAKSA o kundi kasi
ni kung gayon palibhasa
sakali sana kung kaya
magingi samantala kapag
MGA PANG-UGNAY SA
PAGPAPAHAYAG NG SARILING Sa pagbibigay ng sariling pananaw ay
PANANAW (F9WG-If-44) maaring banggitin o magpahayag batay
sa sariling damdamin, paniniwala, ideya,
kaisipan o naranasan.Ilan sa mga
ginagamit sa pagbibigay sariling pananaw
ay ang sumusunod:
IKATLONG ARAW
 Kung ako ang tatanungin nakikita
kong...
 Sa ganang akin...
May tatlong pang-ugnay sa wikang  Para sa akin....
Filipino. Ito ang sumusunod:  Palibahasa’y naranasan ko kaya
masasabi kong...
A. Pang-angkop- mga katagang nag-  Alinsunod sa...naniniwala ako....
uugnay sa panuring at salitang  Lubos angaking paniniwala sa...
tinuturingan. May dalawang uri ng pang-  Sa bagay na iyan masasabi kong
angkop. .....
na-ginagamit kapag ang unang
salita ay nagtatapos sa katinig Sanggunian:
maliban sa n. Hindi ito isinusulat nang
PINAGYAMANG PLUMA 9
nakadikit sa uanag salita. Inihihiwalay
ito. Nagigitnaan ito ng salita at ng
panuring.
Halimbawa: mapagmahal na tao
Magsanay ka!

kapag ang unang salita naman ay (mula sa: Sanggunian )

Panuto 1. Bilugan ang pang-ugnay na ginamit sa
nagtatapos sa titik n, tinatanggal o
kinakaltas ang n aat ikinakabit ang –
ng.
Halimbawa: huwarang mamamayan
-ng-ginagamit kung ang unang salita
ay nagtatapos sa mga patinig.
Ikinakabit ito sa unang salita.
Halimbawa: mabuting nilalang
pangungusap at saka isulat sa patlang
kung anong uri ito ng pang-ugnay.
1. Ang sakim na tao ay walang
kapayapaang madarama sa buhay.
2. Kahit mataas ang kanyang katungkulan
ay nanatiling mababa ang aming
ministro.
3. Laban sa Diyos ang anumang uri ng
kasalanan.
4. Palibhasa’y may takot sa Diyos kaya’t
agad na humingi ng tawad ang bintang
nagkasala.
UNANG MARKAHAN PAGSASANAY SA FILIPINO 9

5. Tinalakay namin ang kasalanan tungkol

sa kanya.

Panuto 2. Basahin ang talata. Bilugan sa talata ang

mga kataga o pahayag na ginamit sa
pagbibigay ng pananaw.

Ilan sa magagandang ugaling dapat taglayin

ng tao ay ang pagkakaroon ng tiwala sa sarili, ag
pagiging masipag, produktibo, at pagiging tapat at
mapagkakatiwalaan sa lahat ng bagay.

Ang pagtitiwal sa sariling kakayahan ay ang

paniniwala ng tao sa kanyang katangian upang
maabot ang kanyang mga pangarap sa buhay. Ayon
sa karanasan ng marami, magkaroon man ng
maraming karunungan o salapi ang isang tao kundi 1. __________________________________________________
nman niya ito magagamit dahil sa kawalan ng
paniniwala sa sariling kakayahn ay mawawala 2. _________________________________________________
lamang itong parang bula sa kanyang mga kamay.
3._________________________________________________
Samantalang, ang pagiging tapat at
mapagkakatiwalan ang maaring maging puhunan 4._________________________________________________
ng tao upang magkaroon ng magndang relasyon sa
5.__________________________________________________
kapwa. Nagkakaroon ng maraming kaibigan ang tao
kapag siya ay tapat at mapagkakatiwalaan. Siya ay
nakatagpo ng tunay na kaibigang nagiging karamay
niya at tagpagtanggol sa oras ng pangangailangan. Sanggunian

Aklat
 Baisa-Julian A., et.al.( 2014). Pinagyamang Pluma
Subukin ang sarili
9. Quezon City: Phoenix Publishing House, Inc.

Panuto : Isulat ang PG kung Pangatnig, PU kung pang-

ukol at PA kung pang-angkop ang pang-  Panitikang Asyano 9
ugnay na nasa panaklong.

1. Nagkaroon kami ng munting salu-salo(dahil)

Larawan ng mga ICON
nakuha ko ang unang karangalan.
2. Ang pagpupulong ay (tungkol sa) maayos
1. https://images.app.goo.gl/H3KpExBvh5DCM2s
na pagtatapon ng mga basura.
3. Malaki(ng) mangga ang ibinigay ni Julius sa q9
kanyang ina. 2. https://images.app.goo.gl/P2CexXDZqcXFUfvv
4. Isama mo si Ria sa ating pamamasyal (pati) 7
na ang nakababata niyang kapatid na si 3. https://images.app.goo.gl/oaDX1WdooG7Zkx
Menchie. Xo6
5. Masipag (na) bata si Mariel lalo na sa mga 4. https://images.app.goo.gl/hL75uSt4u6qwnHM
gawaing bahay.
R7
5. https://images.app.goo.gl/FsJmbPcBTH3Eewa
CA

Pagtibayin ang natutunan

Inihanda ni:
Panuto : Sa tulong ng larawan sa ibaba bumuo ng
limang ( 5) pangungusap sa pagbibigay ng
Mary Ann T. Tesorero
pananaw na ginagamitan ng mga pang-
ugnay lalo na sa panahong ito. Las Piñas East National High Schoo- Talon Village
Salungguhitan ang mga ginamit na pang- Annex
ugnay sa pagbibigay ng pananaw.
UNANG MARKAHAN PAGSASANAY SA FILIPINO 9

Magsanay ka!

Panuto 1.Magbigay ng ilang katangian ng iyong

amain/ tiyuhin na labis mong hinahangaan.
Magsalay na ilang patunay.

Iskor :
Pangalan : ________________________________
Antas at Seksyon :__________________________
Guro : ___________________________________
________________________________
________________________________________
FILIPINO 9 ________________________________________
IKAPITONG LINGGO ________________________________________
Pagsasanay 22
Panuto .Anong katangian ng mga tauhan ang
inilarawan sa pahayag. Pumili ng sagot sa kahon.
Isulat ang tamang sagot.
PAKSA

a. Masipag
KARAKTERISASYON NG MGA TAUHAN
b. Maingat
( F9PN-Ig-h-43)
c. Pagiging madaldal
d. Masikap
e. mapagmahal
IKAAPAT NA ARAW

___________1. Pinipili ni Mon ang palabas sa telebisyon

Panimula
na magnda para sa kabaaan.

___________2. Araw-gabi ay nag-aral ng leksiyon si

KARAKTERISASYON
Mara.
-Representasyon o pagkakalikha ng mga
__________3. Pinipilit ni Jasmin na makakuha ng
tauhan o personalidad sa katha man o sa
mataas na marka kahit mahirap ang
dulaan ayon sa Merriam-Webster’s Reader’s
aralin
Handbook 1997
__________4. Inaaruga ni Dahlia ang kanyang ina.
-Proseso ng paglikha, pagpapaunlad,
__________5. Hindi mapigilan ni Cathy ang
pagbibigay katangian at ang pagganap sa
pagkukuwento sa kanyang mga
isang tauhan.
kaibigan
-Ipakilala o ilarawan niya ang personalidad ng
kanyang mga tauhan.
Subukin ang sarili
Ang paglalarawan ng katangian ng mga tauhan
ay maaring mahinuha sapamamgitan ng pag- Panuto: Basahin ang dula. Ilarawan ang mga
unawa kung ano ang kanyang ikinikilos, paano tauhan . Isulat sa patlang ang tamang
sagot
ito nagsasalita at kung paano nagpapakita ng
kanyang nagging reaksyon sa mga sitwasyon
sa dula.
UNANG MARKAHAN PAGSASANAY SA FILIPINO 9

c.matapat
TIYO SIMON 2. May uwing pagkain ang nanay. Sinabi ng nanay
na hatian ni Dina kanyang kapatid. Binigyan naman
BOY: (Lalapit) Ayaw kong magsimba, Tiyo ni Dina si Nena.
Simon. Maiiwan ako sa iyo rito. Hindi ako a.marunong
sasama kay Mama. b.mapagbigay
c. masinop
3.May bagong damit si Nilo. Nalaman niyang
INA: (Paismid) Iyan ang itinututol ng
kailngan ni Fred ng isusuot sa kanilang programa sa
pamangkin mo, kuya. Hindi nga raw sasama paaralan. Ipinahiram niya iyon.
sa simbahan… a. masipag
b.matulungin
(TIYO SIMON: Kailangan ka nga namang c.matapat
sumama sa simbahan, Boy. Kung gusto 4.Si Ruffa ay di-gaanong maganda gaya ni
mo...kung Lina.Pinagtawanan ni Lina si Ruffa sa harap ng ibang
tao.
INA: Nakapagtataka! Ano kaya ang nakain a.mayabang
b.sinungaling
ng amain mong iyon at naisipang sumama
c. kulang sa pansin
ngayon sa atin? Ngayon ko lamang siya 5. Inay, sobra po ng siyam na piso ang sukli.
makikitang lalapit sa Diyos... a. magaling
BOY: Kung sasama po si Tiyo Simon , sasama b. masinop
rin ako... c. matapat

INA: Hayun! Kaya lamang sasama ay kung

sasama ang iyong amain. At kung hindi ay Sanggunian
hindi ka rin sasama. (Mapapayuko ang
Aklat: Panitikang Asyano
babae, papahirin ang luhang sumungaw sa
mga mata. Magmamalas lamang siBoy.)
Larawan ng mga ICON
Mula sa Akdang Tiyo Simon isinulat ni N.P.S
1.https://images.app.goo.gl/H3KpExBvh5DCM2s
Torribio
q9
2.https://images.app.goo.gl/P2CexXDZqcXFUfvv
7
Panuto 2: Ilarawan ang mga tauhan sa dula sa 3.https://images.app.goo.gl/oaDX1WdooG7ZkxX
pamamagitan ng Pagsasalita, Ugali at Kilos o6
ng mga tauhan sa binasang dula. 4.https://images.app.goo.gl/hL75uSt4u6qwnHMR
7
1. Tiyo Simon
Pagsasalita: __________________________ 5.https://images.app.goo.gl/FsJmbPcBTH3Eewa
Ugali: ________________________________ CA
Kilos:_________________________________
2. Ina
Pagsasalita: __________________________
Ugali: ________________________________
Kilos:_________________________________
3. Boy
Pagsasalita: __________________________
Ugali: ________________________________
Kilos: ________________________________

Pagtibayin ang natutunan Inihanda ni:

Panuto: Basahin ang sitwasyon sa ibaba. Ilarawan Maria Patricia A. Batario

ang katangian ng mga tauhan. Marelyn G. Zaldua
Las Piñas National High School Almanza
1.Nalaglag ang hawak na pera ng bata. Agad iyong
pinulot ni Dan at inabot sa may-ari.
a. masipag
b. matulungin
UNANG MARKAHAN PAGSASANAY SA FILIPINO 9

4. Contextual Clue- kahulugan ng salita ay

mauunawaan ayon sa pagkagamit nito sa
pangungusap.
Halimbawa: Nagliwanag ang paligid sa
pasikat na araw.

Iskor : Magsanay ka!

Pangalan : ________________________________
Antas at Seksyon :__________________________ Panuto 1: Ibigay ang kahulugan ng sumusunod na
Guro : ___________________________________ pahayag.

1.Araw ng pangingilin
FILIPINO 9 ___________________________________
IKAWALONG LINGGO
Pagsasanay 23 2.Namatay na hindi nakapag-Hesus

___________________________________
PAKSA
3.Sumakabilang-buhay na

KAHULUGAN NG SALITA (F9PT-Ig-h-43) ___________________________________

4.Naulinigan kong may itinututol siya

UNANG ARAW
___________________________________

5.Matibay at mataos na pananalig

Panimula
____________________________________
Bukod sa pagbibigay ng kasingkahulugan
at kasalungat na kahulugan ay may iba
pang paraan upang makilala ang Subukin ang sarili
kahulugan ng salita.
Itoay mabisang paraan upang mapalawak Panuto: Piliin ang kahulugan ng salitang may
ang talasalitaan ng isang mambabasa, salungguhit.
tagapanood o tagapakinig.
Ang kahulugan ng mgasalita ay makikilala 1. Ang magandang asal ay nag-uumpisang
ayon sa ….. matutunan sa ating pamilya.
a. Grado
1. Talinghaga o Idyoma – b. Ugali
matatlinghagang pahayag ay mga c. Leksyon
salitang may kahulugang taglay na 2. Wala akong pera pambili ng kuwaderno.
naiiba sa karaniwan. Pwede ba akong umutang sa iyo?
Halimbawa: a.kumuha
Balat-sibuyas-maramadamin b.humingi
Basing sisiw- kaawa-awa c.humiram ng pera
2. Konotosasyon-may dalang ibang
3. Lahat ng tao, mabait man o salbahe ay anak
kahulugan o maaring pansariling
pa rin ng Diyos.
kahulugan ng isang tao.
Halimbawa:Maraming a.masama
magagandang bulaklak na anak si
Bulan.(babae) b.bastos
3. Denotasyon- karaniwang kahulugan
c. maramot
mula sa diksiyonaryo.
Halimbawa: Ang ganda ng 4.Igaganti ko ang aking pagkapahiya sa klase.
bulaklak. (bahagi ng halaman).
UNANG MARKAHAN PAGSASANAY SA FILIPINO 9

a.ipagsasabi 2.Nasa katanghalian ng buhay

b.isusumbong
3.Mariwasa ang kanilang buhay-
c.gagawa ng masama bilang kapalit.
4. Larawan ng kariwasaan
5.Huminahon lamang ang Ina ni Boy nang sabihin
nito na sasama na siya sa pagsamba. 5.Iginugupo ng hinanakit
a.nakinig

b.kumalma

c.bumait Pangungusap________________________________

___________________________________________
___________________________________________
Panuto 2: Basahin ang teksto sa ibaba. Ibigay ang
kahulugan ng salitang nakasalungguhit ________________________________________
ayon sa pagkakagamit nito sa
pangungusap.

Sanggunian

Madalas kong kontrolin ang mga bagay- Aklat: Tuklas Aklat sa Wika At Panitikan
bagay at pangyayarisabuhay ko dahil Panitikang Asyano

ayokong-ayokong pumapalpak.Kasi takot

Larawan ng mga ICON
akong mawala at mawalan. Takong akong
mawala sa sirkulasyon ng dati nang 1. https://images.app.goo.gl/H3KpExBvh5DCM2s
q9
nakagawiang ritmo ng buhay.Takot din akong
2. https://images.app.goo.gl/P2CexXDZqcXFUfvv
mawalan nang ini-enjoy na probilehiyo at 7
istatus sa buhay .Kaya gusto kong kontrolado 3. https://images.app.goo.gl/oaDX1WdooG7Zkx
Xo6
ko ang lahat ng bagay sa aking buhay.
4. https://images.app.goo.gl/hL75uSt4u6qwnHM
Madalas ko ring Makita ang sarili kong walang R7
control lalo na kapag ginagawa ko ang isang 5. https://images.app.goo.gl/FsJmbPcBTH3Eewa
CA
bagay na gusting-gusto kong mapasaakin.
6. .https:www.scribd.com

Mula sa :Kapag Naiisahan Akon g Aking Diyos 7. https:www.slideshare.net

ni Raquel E.Sison-Buban

Pagtibayin ang natutunan

Panuto: Ipaliwanag ang kahulugan ng mga salitang

ginamit sa iba-ibang anyo ng pagkakabuo.
Pumili ng tatlo at gamitin sa pangungusap Inihanda ni:

kaugnay sa dulang binasa. Maria Patricia A. Batario

Marelyn G. Zaldua
1.Tanghali nang magising Las Piñas National High School Almanza
UNANG MARKAHAN PAGSASANAY SA FILIPINO 9

Nais sabihin
sa ___
mambabasa
Pagiging
makatotohana ___ ___
n ng tauhan
Pagiging
makatotohana
Iskor : n ng ___ ___ ___
pangyayari
Pangalan : ________________________________
Antas at Seksyon :__________________________
Guro : ___________________________________
PANUTO 2: Isulat ang mga bahagina nagpapakita ng
katotohanan at di-katotohanan mula sa
akda. Isulat ito talahanayan.
FILIPINO 9
IKAWALONG LINGGO
Pagsasanay 24

PAKSA
Panuto 3: Tukuyin ang mga pangyayaring
nagpapakita ng katotohanan at di
PAGSUSUSRI NG PAGIGING makatotohanan sa akda .Isulat sa kahon.
MAKATOTOHANAN NG MGA
PANGYAYARI SA DULA (F9PUIg-h-45)

Totoong Di-totoong
pangyayari pangyayari
IKALAWANG ARAW

Panimula

Ang dula, ayon kay Aristotle, ay isang

masining at makaagham na panggagaya sa
kalikasan ng buhay. Ito’y kinatha at
itinatanghal upang magsilbing salamin ng
buhay – sa wika, sa kilos, at sa damdamin.
Subukin ang sarili
Bilang sining, may layunin itong makaaliw,
makapagturo o makapagbigay ng mensahe Panuto: Kumuha ng mga panyayari sa akda at
o makaantig damdaminat makapukaw ng patunayan kung ito ay makatotohanan o
isip. hindi makatotohanan.

Pangyayari sa Makatotoha Hindi

Akda nan Makatotoh
a
Nan
Magsanay ka! 1.
(mula sa: Sanggunian ) 2.
Panuto 1. Suriin ang nilalaman ng akda batay sa
pagsagot sa mga makatotohanang bahagi 3.
nito. 4.
5.

Pagtibayin ang natutunan

UNANG MARKAHAN PAGSASANAY SA FILIPINO 9

Panuto : Pumili ng mga salita/ parirala na ginamit sa 1. https://images.app.goo.gl/H3KpExBvh5DCM2sq

akda na nagsasaad ngkatotohanan . Isulat 9
sa kahon angsagot. 2. https://images.app.goo.gl/P2CexXDZqcXFUfvv7
3. https://images.app.goo.gl/oaDX1WdooG7ZkxX
o6
4. https://images.app.goo.gl/hL75uSt4u6qwnHMR
7
5. https://images.app.goo.gl/FsJmbPcBTH3EewaC
A

Pagtataya

Panuto: Piliin at lagyan ng (*) ang mga pahayag na

nagpapakita ng ng pagiging
makatotohanan mula sa akda at (X) kung
hindi.

_____1. Kailangang magkaroon ng matibay

na pananalig sa Diyos.
_____2. Dapat ay sisihin natin ang kapwa sa
mga panahong tayo ay
nakararanas ng kabiguan sa buhay.
_____3. Lumapit tayo sa ating mahal sa
buhay sa mga panahon ng ating
kagipitan.
_____4. Dahil sa karanasan sa buhay kaya
ang tao ay dapat na maghinanakit
sa Diyos.
_____5. Hindi pa huli ang lahat upang itama
ang mga nagawa nating mali.
______6. Kailangan ng isang tao ang pananalig,
kahit ano, pananalig, nang sa anong
bagay, lalong mabuti kung pananalig
kay Bathala.
______7. Ang manika ang nakapagpabago
sa kanyang buhay.
______8. Dahil sa kapansan ng kanyang paa
natutuhan niya ang tumalikod, hindi
lamang sa simbahan, kundi sa
Diyos.
______9. Naging bugnutin, magagalitin si Tiyo
Simon kaya nawalan siya ng mga
kaibigan.
______10. Ang manika ang naging kanyang
tagapapaalalang lagi.

Sanggunian

Aklat:

Panitikang Asyano, Modyul ng mga Mag-aaral sa

FIlipno 9 p.35-38
ROMULO N. PERALTA Inihanda ni:
DONABEL C. LAJARCA
ERIC O. CARIŇO AURORA C. LUGTU Roselyn T. Cacho
Marelyn G. Zaldua
Las Piñas National High School Almanza
Larawan ng mga ICON
UNANG MARKAHAN PAGSASANAY SA FILIPINO 9

walang katiyakan o walang sapat na basehan.

Karaniwang hindi suportado ng datos o mga
siyentipikong basehan

6. Mga Ekspresyong nagpapahayag ng

Opinyon: • Naniniwala ako… • Sa aking
palagay… • Ang opinyon ko sa bagay na ito…
• Palagay ko… • Marahil ang bagay na ito
ay… • Sa tingin ko
Iskor :
Pangalan : ________________________________
Antas at Seksyon :__________________________
Guro : ___________________________________

Magsanay ka!
FILIPINO 9 Panuto 1: Basahin ang sumusunod na pangyayari at
IKAWALONG LINGGO lagyan ng tsek kung ito ay
Pagsasanay 25 makatotohanang pangyayari.

o Sinakop ng mga Amerikano ang

PAKSA Pilipinas.
o Laging may pasalubong ang ama
kapag umuuwi sa bahay.
EKSPRESYONG NAGPAPAHAYAG NG
o Pagsasaka ang pangunahing
KATOTOHANAN (F9PS-Ig-h-45) hanapbuhay sa ating bansa.
o Nagdarasal muna ang mga
rebeldeng Pilipino bago lumaban sa
IKATLONG ARAW
mga Espanyol
o Batay sa tala ng Department of
Panimula education, unti-unti ng nababawasan
Sa pakikipagtalastasan ,mahalagang ang mga out-of school youth
maihatid nang wasto ang mensaheng nais
ipahayag. Kailangang gamitin ang mga
Panuto 2: Magbigay ng mga halimbawang mga
ekspresyong angkop ditto. Sa
pangyayari na nagpapakita ng
pagpapahayag ng katotohanan maaring
katotohanan sa akdang binasa.
gamitin ang: tunay, tunay na tunay, totoo, sa
katotohanan,sa/ang totoo, talaga at iba pa.
ga Ekspresyong Nagpapahayag ng
Tiyo Simon: Dahil sa kapansanang ito ng
Katotohanan at Opinyon
aking paa, Boy, natutuhan ko ang tumalikod,
Ang isang pahayag ay katotohanan kung
hindi lamang sa simbahan,
ito’y may suportang datos, pag-aaral,
kundi sa Diyos. Nabasa ko ang The Human
pananaliksik at suportang impormasyong
Bondage ni Maugham at ako’y nanalig sa
napatunayang tama o mabisa para sa lahat.
pilosopiyang
Sa pagpapahayag ng katotohanan,
pinanaligan ng kaniyang tauhan doon,
kailangang maging tumpak at wasto ang
ngunit hindi ako naging maligaya. Boy, hindi
mga pahayag, salita, at gramatikang
ako nakaramdam ng
gagamitin sa pagpapapahayag.
kasiyahan.
Mga Ekspresyong nagpapahayag ng
Boy: Ano ang nangyari, Tiyo Simon?...
Katotohanan • Batay sa pag-aaral,
Tiyo Simon: Lalo akong naging bugnutin,
totoong… • Mula sa mga datos na aking
magagalitin. Dahil doon, walang natuwang
nakalap, totoong… • Ang mga patunay na
tao sa akin, nawalan ako ng mga
aking nakalap ay tunay na… • Ayon sa mga
kaibigan, hanggang sa mapag-isa ako ...
dalubhasa, napatunayan na… •
hanggang sa isang araw ay nangyari sa akin
Napatunayang mabisa ang…
ang isang
Ang opinyon ay ang mga pahayag na
sakunang nagpamulat sa aking paningin.
ginagamit sa pagsasabi ng mga bagay na .
Boy: Ano iyon, Tiyo Simon...?
…
UNANG MARKAHAN
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
Subukin ang sarili
Panuto: Guhitan ang mga pangyayari na
nagpapakita ng katotohanan.
Iba-iba ang paniniwala ng tao. Totoo ito.
Bawat isa sa atin ay may kaniya-kaniyang
karanasang maaaring pagmulan nito.
Halimbawa, iba ang magiging paniwala ng
batang lumaki sa hirap kaysa sa lumaki sa
layaw. Tunay na magkaiba ang magiging
pananaw nila sa buhay. Posibleng magsikap
ng husto sa pag-aaral ang batang mahirap,
possible ring hindi. Sa totoo lang, tama ang
karaniwan nating naririnig na “ mahirap
maging mahirap”. Hindi desisyon ng isang
bata na isilang na mahirap. Tunay natunay,
wala siyang kamalayan tungkol dito. Talaga
lang iyon ang kalagayan niya sa pagsilang.
Mababgo ba ang kanyang kapalaran?
Totoong-totoo pwede!.
Pagtibayin ang natutunan
Panuto: Sumulat ng isang talatang magpapaliwanag
sa katotohanan ng pahayag na: Tunay na
tunay, mababgo ng batang lumaki sa hirap
ang kanyang kapalaran sa buhay. Gumamit
ng limang pangungusap. Bilugan ang mga
(mula sa: Slideshare ni Juan Miguel
Palero)
PAGSASANAY SA FILIPINO 9
ekspresyong nagpapahayag ng
katotohanan.
______________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
Sanggunian
Aklat:
Tuklas : Aklat sa wika at Panitikan
Larawan ng mga ICON
1. https://images.app.goo.gl/H3KpExBvh5DCM
2sq9
2. https://images.app.goo.gl/P2CexXDZqcXFUf
vv7
3. https://images.app.goo.gl/oaDX1WdooG7Z
kxXo6
4. https://images.app.goo.gl/hL75uSt4u6qwnH
MR7
5. https://images.app.goo.gl/FsJmbPcBTH3Eew
aCA
6. https://www.slideshare.net/
7. https://www.google.com/search?
8. https://www.google.com/search?q=ekspres
yong+nagpapahayag+
Inihanda ni:
Maria Patricia A. Batario
Marelyn G. Zaldua
Las Piñas National High School Almanza
UNANG MARKAHAN PAGSASANAY SA FILIPINO 9

 Sanaysay ng Indonesia:
Kay Etella Zeehandelaar
 Dula ng Pilipinas
Tiyo Simon
 Tula ng Pilipinas

Kultura: Ang Pamana ng NakaraaRegalo ng
Kasalukuyan at Buhay ng Kinabukasan

Iskor : Naibabahagi ang sariling pananaw sa

Pangalan : ________________________________
resulta ng kung alin sa mga babasahin ng
Antas at Seksyon :__________________________
Timog-Silangang Asya ang iyong nagus-
Guro : ___________________________________
tuhan.
Panitikang Asyano 9

FILIPINO 9 Ibahagi ang sariling pananaw Kung alin

IKAWALONG LINGGO sa mga babasahin ng Timog-Silangang Asya
Pagsasanay 26 ang iyong nagustuhan.

PAKSA Magsanay ka!

Sarbey Tungkol sa mga Babasahin ng

Timog-Silangang Asya (F9PB-Ii-j-44) Panuto I. Kulayan ang kahon ayon sa nais mong
puntos mula sa nagustuhan mong
binasang akda.

IKAAPAT NA ARAW
5 puntos 4 puntos 3 puntos

Sa iyong paglalakbay sa mga bansang 2 puntos 1 punto

matatagpuan sa Timog Silangang Asya, ikaw
ay napamangha at tiyak gusto mong balik
balikan ang kanilang naggagandahang
mga tanawin at kumain ng masasarap na Anim na Sabado ng Beyblade
pagkain.
Alamat ni Prinsesa Manorah
Ang Timog Silangang Asya ay isang
subrehiyon ng kontinenteng Asya. Ang
Kultura: Pamanan ng Nakraan,
klima sa rehiyong ito ay karaniwang tropikal,
mainit at mahalumigmig sa loob ng isang Regalo Kasalukuyan at Buhay ng Kinabukasan
buong taon. Kabilang sa mga bansang
nakapaloob dito ay ang Singapore, Thailand, Kay Estela Zeehandelaar
Indonesia at Pilipinas.
Tiyo Simon
Ang mga bansang nabanggit ay
mayaman hindi lang sa kultura’t tradisyon
kundi maging sa kani-kanilang panitikan.
Panuto 2. Ayusin ang mga akdang labis mong
naibigan o nagustuhan. Isulat sa patlang
Narito ang mga babasahin/akdang
ang letrang A-E bilang kasagutan.
pampanitikan ng Timog – Silangang Asya.

 Maikling kuwento ng Singapore: ________1. Anim na Sabado ng Beyblade

1.Ang Ama
________2. Alamat ni Prinsesa Manorah
2. Anim na Sabado ng Beyblade
 Ang Alamat ng Thailand:
________3. Tiyo Simon
1. Alamat ni Prinsesa Manorah
2. Ang buwang Hugis-Suklay
UNANG MARKAHAN PAGSASANAY SA FILIPINO 9

________4. Kay Estela Zeehandelaar katangian ng akda/babasahin sa Timog-

Silangang Asya batay sa iyong nagustuhan.
________5. Ang Ama

Mga
Akda/ Katangian ng
Subukin ang sarili Mga Natutunan akda/babasa
babasahin
-hing
Panuto1: Lagyan ng ang patlang kung ang sa Timog
naibigan
akdang o babasahing binanggit ay labis Silangang
mong nagustuhan at kung ito Asya
nakapgdulot sa iyong kalungkutan.
Ang Ama
_________ 1. Ang Ama
_________ 2. Kay Estela Zeehandelaar
_________ 3. Tiyo Simon Ang Alamat
ni Prinsesa
________4. Anim na Sabado ng Beyblade Manorah
_________ 5. Alamat ni Prinsesa Manorah
Tiyo Simon

Panuto 2: Mula sa mga larawan ( clip map ), piliin

Ang
ang mga tauhan mula sa akda o
Pagbabalik
babasahing nasa Timog Silangan Asya na
nabasa at nagustuhan mo. Pagkatapos, Elihiya Para
isulat ang kanilang katangian kung bakit mo Kay Ram

nagustuhan
.
SANGGUNIAN
Adrian Kartini
Aklat

Panitikang Asyano 9

Link

 https://tl.wikipedia.org/wiki/Timog
Silangang Asya
 https://www.google.com/search?q=clipart+a
Prinsesa Manorah Sitti Nurhaliza
nimation&hl=fil&tb
 Mozilla firefox( Ginamit na larawan
 Google

Larawan ng mga ICONS

1. https://images.app.goo.gl/H3KpExBvh5DCM2s
q9
2. https://images.app.goo.gl/P2CexXDZqcXFUfvv
______________________________________________ 7
______________________________________________ 3.https://images.app.goo.gl/oaDX1WdooG7ZkxX
______________________________________________ o6
4.https://images.app.goo.gl/hL75uSt4u6qwnHMR
7
Pagtibayin ang natutunan
5.https://images.app.goo.gl/FsJmbPcBTH3Eewa
CA
Panuto: Pagpuno sa talahanayan. Ibigay ang
hinihinging kasagutan sa bawat hanay. Isulat Inihanda ni:
ang iyong pananaw na natutunan at
UNANG MARKAHAN PAGSASANAY SA FILIPINO 9