Kakayahang

Pangkomunikatibo ng
mga Pilipino
( Kakayahang Sosyolingguwistiko)
“Ang wika’y mabisang instrumento sa
pakikipag-ugnayan.
Ito ay daan upang magkaunawaan”
Ayon sa mga pag-aaral na isinigawa ni Dua
(1990) ang ilan sa mga pangunahing dahillan sa
hindi pagkakaunawaan ng dalawang taong nag-
uusap ay pwedeng mag-ugat sa talong
posibilidad na maaring magmula sa taong
nagsasalita tulad ng :

• Hindi lubos na nauunawaan ng nagsasalita ang

kanyang intensyon
• Hindi maipahayag ng maayos na nagsasalita
ang kanyang intensyon
• Pinipili ng nagsasalitang huwag nalang sabihin
ang kanyang intensyon dahil sa iba’t ibang
kadahilanan tulad nang nahihiya siya, at iba
pa.

Ang hindi pagkakaunawaan ng dalawang

nag-uusap ay maari ring mag-ugat sa
tagapakinig tulad ng mga sumusunod:

• Hindi narinig at hindi naunawaan

• Hindi gaanong narinig at hinde gaanong
naunawaan
• Mali ang pagkakarinig at mali rin ang
pagkaunawa
• Narinig at naunawaan
 Mga Dapat Isaalang-
alang sa Epektibong
Komunikasyon
• Ayon sa lingguwistang si Dell
Hymes, maging mabisa lamang ang
komikasyon kung ito ay isasaayos, at
sa pagsasaayos ng komunikasyon,
may mga bagay na dapat isaalang-
alang.
 DELL
HATHAWAY
HYMES
( June 7, 1927)
- isang lingguwista, sosyolingguwista,
anthropologist, and folklorist na
nagtatag ngmga pundasyon ng
pandisiplina para sa ethnograpikong pag-
aaralng paggamit ng wika.
 SPEAKING
S - pakikipag-usap ng maayos sa
lugar at sitwasyon. Pook o lugar
kung saan nag-uuusap o
nakikipagtalastasan ang mga tao.
( Saan ginaganap ang pag-uusap?)
P(participant) - mga kalahok sa
pag-uusap. Isaalang-alang ang
taong pinagsasabihan / kinakausap.
(Sino-sino ang mga kalahok sa sitwasyon?)

E (ends) - pakay / layunin at

inaasahang banga ng pangungusap .
(Ano ang pakay/layunin ng pag-uusap?)
A (act sequence) - Ang daloy / takbo
ng pangungusap.
(Paano ang naging takbo ng usapan?)

K (keys) - tono ng pakikipag-usap.

Katulad ng setting o pook, nararapat
ding isaalang-alang ag sitwasyon ng
usapan. Kung ito ba ay pormal / di-
pormal.
(Ano ang tono ng pag-uusap?)
I (instrumentalities) - medium ng
pakikipag-usap. Iniaangkop natin ang
tsanel na isa-isip ang medium ng
pakikipagtalastasan.
(Anong tsanel/midyum ang ginamit sa pag-uusap?)

N (norms) - paksa ng usapan.

e;g (usapang pangmatanda,usapang
pambabae lamang, usapang panlalaki lamang)
G (genre) - Diskursong ginagamit
kung nagsasalaysay, nakikipagtalo
/nangangatuwiran. Dapat iangkop ang
uri ng diskursong gagamitin sa
pakikipagtalastasan. nagsasalaysay
ba? Naglalarawan ba?
(Anong uri ng diskurso ang ginagamit?)
 KAKAYAHANG
PANGKOMUNIKATIBO
NG MGA
PILIPINO

( KAKAYAHANG SOSYOLINGGUWISTIKO)
Sa modelong ginagamit nina Canale at Swaiin,
inisa-isa nila ang tatlong kakayahang
pangkomunikatibo;

*Lingguwistiko / gramatikal
-Ang kakayahang Linggwistiko ay
tumutukoy sa kakayahan o abilidad ng
pag-aaral ng tatlo o higit pang mga
lenggwahe, wika, at dayalekto.
 Mungkahing
komponent ng
Kakayahang
Lingguwistiko o
Kakayahang
Gramatikal
• Sintaks
• Morpolohiya
• Leksikon
• Ponolohiya / Palatunugan
• Ortograpiya
 *Sosyolingguwistiko
• (Sosyolek - isang partikular na pangkat)
-Ang kakayahang sosyolingguwistiko ay ang pagsaalang-
alang ng isang tao sa ugnayan niya sa mga kausap, ang
impormasyon piinag-uusapan, at ang lugar ng kanilang pinag-
uusapan. Ang ugnayan ng wika sa lipunan nang may
naaangkop na panlipunang pagpapakahulugan para sa isang
tiyak na sitwasyong pangkomunikasyon

EX: 1.Magandang araw po! Kumusta po kayo?

(pakikipag-ugnayan sa mga nakatatanda at may awtoridad,
*Istratedyik
Ito tumutukoy at nangangahulugan ng
isang kakayahang nagpapakita ng masinsing
pagpaplano kung papaano gagawi o
isasagawa ang isang bagay . Ang
kakayahang ito ay kakikitaan ng tinatawag
na Strategy.
*Pragmatic
Ang kakayahang pragmatiko ay
tumutukoy sa isangkakayahang sosyo-
linggwistika na ginagamit ng mga tao sa araw-
araw. Kabilang narito ang pagkakaroon ng
kakayanang makaintindi ng sinasabi o
paggalaw ng tao atkung ito ay angkop sa
nangyayaring sitwasyon. Kasama rito ang
pagtukoy sa emosyon o ibig sabihinng tinuran o
sinabi ng isang tao
*Diskorsal
Ang kakayahang diskorsal ay
tumutukoy sa mismong kakayahan na
matiyak o masigurado na tama ang isa o
higit pang kahulugan ng teksto at
sitwasyon na nakapaloob o nakaayon sa
konteksto.
 Sa pagtatalakay sa kakayahang
sosyolingguwistiko ay maari
nnating balikan ang mga usapin
tungkol sa pagkakaiba ng
competence o kagalingan o
kakayahang sa performance o
pagganap.
 Pananaw ni Savignon
Competence – ay ang batayang
kakayahan o kaalaman ng isang
tao sa wika.
Performance – ay ang paggamit
ng wika.
Sa mga bagay na dapat isaalang-alang
para sa epektibong komunikasyon na
inisa-isa ni Hymes sa kanyang
acronym na SPEAKING, mapapansing
tatlo sa mga ito ay ang participant,
setting, at norm na binibigyan din ng
konsiderasyon ng isang taong
sosyolingguwistik.
 Ayon kay Fantini
( Sa pagkalinawan 2004)
May mga salik-panlipunang dapat isaalang-
alang sa paggamit ng wika , ito ay ang
ugnayan ng nag-uusap, ang paksa, lugar, at iba
pa.

Ang isang taong may ganitong uri ng

kakayahan ay inaangkop ang wika sa kanyang
kausap ba ay bata/ matanda, hindi
nakapagtapos, lokal ba/ dayuhan.
Inaangkop din niya sa lugar na pinag-uusapan,
tulad ng kung nasa ibang bansa/ lugar ba siya na
hindi masyadong nauunawaan ng kanyang wika.
Isinasa-alang –alang din niya ang impormasyong
pinag-uusapan, ito ba ay tungkol sa iba-ibang
paniniwala tungkol sa politika, o tungkol sa iba-
ibang pananampalataya.

Kailangan alam at magamit ng nagsasalita ang

angkop sa wika para sa hinihinging pagkakataon.
 Ang paglaganap ng paggamit
ng
Beki Language
Ang sagot ni Kalihim Luistro nang tanungin
hinggil sa paggamit ng Beki Language:
“Ang paggamit ng bagong nabubuong
kolokyal na kagaya ng “beki” ay kasama sa
pagbabago ng mga wika at hindi natin
mapipigilan. Kapag ang ganitong salita ay naging
katanggap-tanggap na sa lipunan at ginagamit ng
mayoridad, Saka palang ito naisasali sa opisyal na
 Ang pagkabihasa ng maraming
mag-aaral sa wikang Ingles kaysa
wikang Filipino
Ang sagot ni Kalihim Luistro nang tanungin
hinggil sa maraming mag-aaral na bihasa sa paggamit
ng wikang Ingles :
“Ang naumpisahan na nating reporma sa bagong
K-12 Curriculum na nagnanais na tumugon sa hamon
na mahasa ang ating kabataan na gamitin at palawigin
ang wikang ating kinagisnan pati narin ang ating
Pambansang Wika. Kasama narito ang paggamit ng
kanilang unang wika.”
 Ang pagkakaroon ng Mother
Tongue Based-Multilingual
Education
Ayon kay DepEd secretary Brother Armin
Luistro, FSC, “ang paggamit ng wikang
ginagamit din sa tahanan sa mga unang baitang
ng pag-aaral ay makatutulong upang mapaunlad
ang wika at kaisipan ng mga mag-aaral at
makapagpatibay rin sa kanilang kamalayang
sosyo-kultural.”