1.3.

Phân loại thuốc kháng virus

1.3.1. Phân loại theo cơ chế tác dụng
a. Thuốc ức chế thoát vỏ: virus có protein M2 là thà nh phầ n cơ bả n củ a
mà ng virus, có vai trò hò a tan mà ng virus để phó ng thích DNA hoặ c RNA
và o tế bà o vậ t chủ . Thuố c ứ c chế protein M2, là m ứ c chế sự thoá t vỏ củ a
virus: amantadin, rimantadin…
b. Thuốc ức chế DNA polymerase và RNA polymerase:
- Thuố c ứ c chế DNA polymerase nên ứ c chế sự nhâ n đô i DNA củ a virus:
aciclovir và valaciclovir, faciclovir, foscarnet…
- Thuố c ứ c chế RNA polymerase nên ứ c chế sự tổ ng hợ p mRNA
(messenger ribonucleic acid = RNA thô ng tin) củ a virus: ribavirin…
c. Thuốc ức chế sự giải phóng virus ra khỏi tế bào: mộ t số virus (ví dụ :
Influenza A virus, Influenza B virus) có enzyme neuraminidase có vai trò
quan trọ ng đố i vớ i sự nả y chồ i và phó ng thích virus ra khỏ i tế bà o. Thuố c
ứ c chế enzyme neuraminidase (neuraminidase inhibitors) nên ứ c chế sự
phó ng thích virus ra khỏ i tế bà o: zanamivir...
* Chú ý: Influenza virus khá c vớ i Haemophilus influenzae (Haemophilus
influenzae (formerly called Pfeiffer's bacillus or Bacillus influenzae) is a
Gram-negative, coccobacillary (cầ u - trự c khuẩ n), facultatively anaerobic
(kỵ khí thù y ngộ ) bacterium belonging to the Pasteurellaceae family.
d. Thuốc điều hòa miễn dịch:
- Globulin miễn dịch (gamma-globulin): có chứ a cá c khá ng thể có tá c
dụ ng trự c tiếp lên lớ p vỏ (envelop), là m bấ t hoạ t mộ t số virus (sở i, viêm
gan, sở i Đứ c, dạ i, bạ i liệt…).
- Interferon (IFN): gắ n đặ c hiệu và o cá c receptor trên mà ng tế bà o, ứ c
chế cá c enzyme tham gia và o quá trình dịch mã củ a mRNA virus thà nh cá c
protein, chấ m dứ t sự nhâ n lên củ a virus.
1.3.2. Phân loại theo tác nhân gây bệnh
a. Thuốc kháng HIV ( thuốc kháng virus sao chép ngược )
- Thuố c ứ c chế enzyme sao chép ngượ c loạ i nucleoside (nucleoside
analog reverse-transcriptase inhibitors - NARTIs hoặ c NRTIs)): zidovudine,
didanosine, stavudine, zalcitabine, lamivudine, entecavir (biệt dượ c:
baraclude), tenofovir disoproxil (biệt dượ c: viread)...
- Thuố c ứ c chế enzyme sao chép ngượ c loạ i non-nucleoside (non-
nucleoside reverse-transcriptase - NNRTIs): nevirapine, efavirenz…
- Thuố c ứ c chế enzyme protease (protease inhibitors – PIs): indinavir,
ritonavir, nelfinavir, fosamprenavir, lopinavir, saquinavir, atazanavir...
b. Thuốc kháng virus herpes
Gồ m aciclovir và valaciclovir, ganciclovir và valganciclovir, penciclovir
và famciclovir, cidofovir, foscarnet, fomivirsen, trifluridine…
c. Thuốc kháng virus cúm
Gồ m amantadin, rimantadin, ribavirin, oseltamvir, zanamivir, IFN...
d. Thuốc kháng virus khác
- Thuố c khá ng virus đậ u mù a:
+ Các thuố c cổ điể n: isatin-beta-thiosemicarbazone, N-methyl-isatin-
beta-thiosemicarbazone ( biệt dượ c: marburan ).
+ Thuố c mớ i: HDP-cidofovir (dạ ng uố ng), cidofovir (dạ ng tiêm IV).
- Thuố c khá ng virus viêm gan (Hepatitis virus):
+ Các thuố c khá ng virus: hay dù ng NARTIs (NRTIs)): entecavir,
tenoforvir (2 thuố c ít bị khá ng nhấ t)...
+ Cá c thuố c hỗ trợ chứ c nă ng và bả o vệ tế bà o gan.
+ Cá c thuố c kích thích điều biến miễn dịch: IFN…
e. Các thuốc khác
- Thự c phẩ m chứ c nă ng (ứ c chế virus, bả o vệ tế bà o gan): kaviran, tả o
xoắ n (Spirulina) (có calcium spirulan ứ c chế nhiều virus, kể cả HIV),
dodylan, viên tỏ i Lý Sơn auflulyson, dầ u tỏ i Tuệ Linh, liversogyl…
- Thuố c kích thích miễn dịch: cycloferon…
- Thuố c y họ c cổ truyền: Cà gai leo, Diệp hạ châ u (ứ c chế HBV =
Hepatitis B virus), Tỏ i, Nghệ, Bồ bồ …

Hình 1. Vị trí tác dụng của thuốc kháng virus (1)

Hình 1. Vị trí tác dụng của thuốc kháng virus (2)
7 loạ i virus viêm gan: A, B,C, D, E, G, TT.
Riêng Hepatitis G virus (or GBV-C) and Hepatitis TT virus (Transfusion
transmitted virus): : chưa rõ rà ng.
GB virus C (GBV-C), formerly known as hepatitis G virus (HGV) and also
known as HPgV is avirus in the Flaviviridae family and a member of the
Pegivirus genus,[1] is known to infect humans, but is not known to cause
human disease. There have been reports that HIV patients coinfectedwith
GBV-C can survive longer than those without GBV-C, but the patients may be
different in other ways. There is current active research into the virus' effects
on the immune system in patients coinfected with GBV-C and HIV.