You are on page 1of 32

chương 1 ĐT, PPNC KTCT Th.

S Hoàng Thị
10/3/2021 1
Duyên
chương 1 ĐT, PPNC KTCT Th.S Hoàng Thị
10/3/2021 2
Duyên
NỘI DUNG CHÍNH CỦA CHƯƠNG

KHÁI QUÁT SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN


CỦA KTCT MLN

ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN


CỨU CỦA KTCT ML

CHỨC NĂNG CỦA KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC -


LÊNIN

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 3
Th.S Hoàng Thị Duyên
1.1. KHÁI QUÁT SỰ HÌNH THÀNH CỦA KINH TẾ CHÍNH TRỊ
MÁC – LÊ NIN

Trong tác phẩm “Chuyên luận về kinh tế chính trị” xuất


bản 1615, Montchrestien (Pháp) đã đề xuất môn khoa học
mới – KHOA HỌC KINH TẾ CHÍNH TRỊ

TK XVIII, Adam Smith (Anh) đã đưa


kinh tế chính trị trở thành môn khoa
học có tính hệ thống với các phạm trù,
khái niệm chuyên ngành.

Adam Smith

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 4
Th.S Hoàng Thị Duyên
1.1. KHÁI QUÁT SỰ HÌNH THÀNH CỦA KINH TẾ CHÍNH TRỊ
MÁC – LÊ NIN

 Khái quát sự hình thành và phát triển tư tưởng kinh tế của


nhân loại

GĐ 2: Từ sau TK XVIII
đến nay

GĐ 1: Từ thời cổ đại đến cuối TK


XVIII

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 5
Th.S Hoàng Thị Duyên
Khái quát sự hình thành và phát triển tư tưởng kinh tế của nhân loại

GĐ 1: Từ thời cổ đại đến cuối TK XVIII

 Thời kỳ cổ đại, trung đại đến


TK XV.

Chỉ xuất hiện số ít tư tưởng kinh tế,


chưa tạo được tiền đề cho sự xuất
hiện mang tính chất chín muồi các lý
luận chuyên về kinh tế.
- Nguyên nhân: trình độ phát triển
của các nền sản xuất không cao.
chương 1 ĐT, PPNC KTCT
10/3/2021 6
Th.S Hoàng Thị Duyên
 Thời kỳ từ TK XV đến cuối TK XVIII

TỪ GIỮA TK XVII –
CUỐI TK XVIII
TỪ GIỮA TK XVII – NỬA
ĐẦU TK XVIII
KTCT TƯ SẢN
TỪ TK XV – CUỐI
TK XVII CỔ ĐIỂN ANH
CHỦ NGHĨA
TRỌNG NÔNG
CHỦ NGHĨA (Pháp)
TRỌNG THƯƠNG
(Anh, Pháp và Ý)

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 7
Th.S Hoàng Thị Duyên
GĐ 1: Từ thời cổ đại đến cuối TK XVIII

Là hệ thống lý luận KTCT đầu tiên nghiên cứu


về nền sx TBCN. Coi sự săn đuổi lợi nhuận là
động lực của CNTB.

Coi trọng vai trò của hoạt động thương mại,


đặc biệt là ngoại thương => nguồn gốc của lợi
nhuận là từ thương nghiệp, trước hết là ngoại
thương.

Đại diện: A. Montchretien (Pháp); Thomas


Antoine de
Montchrestien
Mun (Anh); Xcaphuri (Ý)
Thomas Mun
chương 1 ĐT, PPNC KTCT
10/3/2021 8
Th.S Hoàng Thị Duyên
CHỦ NGHĨA TRỌNG NÔNG

• Là hệ thống lý luận KTCT


nhấn mạnh vai trò của SX
nông nghiệp, coi trọng sở hữu
tư nhân và tự do kinh tế. Francois. Quesney
• Cho rằng nguồn gốc của của
cải là từ lĩnh vực sản xuất

Boisguillebert

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021
Th.S Hoàng Thị Duyên Turgot 9
KTCT TƯ SẢN CỔ ĐIỂN ANH

• Là hệ thống lý luận KT trình bày một cách hệ thống các phạm


trù kinh tế trong nền KTTT như hàng hóa, giá trị, tiền tệ, giá cả,
tiền công, lợi nhuận,… rút ra những quy luật vận động của nền
KTTT.
• Lao động sản xuất là nguồn gốc của GT hàng hóa, còn lợi
nhuận, lợi tức, địa tô là những khoản khấu trừ vào sản phẩm.
• Hạn chế: đồng nhất Sx TBCN với quá trình sản xuất nói chung.
• Đại diện: W. Petty; A. Đ. Smith; D. Ricado.

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 10
Th.S Hoàng Thị Duyên
KTCT TƯ SẢN CỔ ĐIỂN ANH

• Là người đặt nền móng cho • Tp tiêu biểu: Tìm hiểu bản chất
trường phái kinh tế chính trị và nguồn gốc của cải của các quốc
cổ điển ở Anh gia (Của cải của các quốc gia).
• "Lao động là cha và là • “Của cải của một quốc gia không
nguyên tắc cốt lõi của sự chỉ là vàng và bạc, mà còn bao
giàu có, và đất là mẹ của gồm đất đai, nhà cửa và những
nó". hàng hoá ở nhiều dạng khác nhau
có thể tiêu thụ được”
William Petty
Adam Smith
chương 1 ĐT, PPNC KTCT
10/3/2021 11
Th.S Hoàng Thị Duyên
Lý thuyết KT của các nhà KTCT tầm thường

(Theo cách gọi của C. Mác)


Tạo ra cơ sở hình thành các nhánh lý thuyết KT
đi sâu vào hành vi người tiêu dùng, người Sx (Cấp vi mô)
đi sâu vào MQH giữa các đại lượng lớn của nền KT (Cấp vĩ mô).

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 12
Th.S Hoàng Thị Duyên
GĐ 2: Từ sau TK XVIII đến nay

Kế thừa những giá trị KH, Lý thuyết KT của


C. Mác
phát triển lý luận KTCT về
PTSX TBCN.

KTCT TƯ
SẢN CỔ
ĐIỂN ANH Lý thuyết KT của
Kế thừa những luận điểm các nhà KTCT tầm
mang tính khái quát tâm lý, thường (Theo cách gọi
hành vi, Phê phán việc ko đi của C. Mác)
sâu phân tích các QHXH
trong QT Sx.

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 13
Th.S Hoàng Thị Duyên
Lý thuyết KT của C.Mác

- KTCT Mác là một trong ba bộ phận cấu thành


của CN Mác
-Nghiên cứu 1 cách KH, toàn diện về nền SX TBCN,
tìm ra những QL KT chi phối sự hình thành, phát
triển và luận chứng vai trò lịch sử của PTSX TBCN. Các Mác Ph. Ăngghen

- Các HT KT lớn: HT giá trị, HT giá trị thặng dự,


HT tích lũy,…
- Tác phẩm tiêu biểu: bộ Tư bản; Góp phần phê
phán KTCT (1859);…
=> Hình thành nên CN Mác và nền tảng tư tưởng
cho giai cấp Công nhân
chương 1 ĐT, PPNC KTCT
10/3/2021 14
Th.S Hoàng Thị Duyên
7. KTCT Mác – Lênin đã kế thừa và
phát triển trực tiếp những thành tựu
của hệ thống lý luận kinh tế nào?
8. Học thuyết kinh tế nào của Mác
được coi là “hòn đá tảng” trong hệ
thống KTCT Mác- LN?
9. Tác phẩm thể hiện tập trung và cô
đọng nhất lý luận KTCT của Mác?
chương 1 ĐT, PPNC KTCT
10/3/2021 15
Th.S Hoàng Thị Duyên
GIỚI THIỆU VỀ BỘ TƯ BẢN

Quyển I của Tư bản:


- Hàng hóa và tiền tệ.
- Tiền tệ chuyển hóa thành tư bản
- Sự sản xuất giá trị thặng dư tuyệt đối
- Sản xuất giá trị thặng dư tương đối
- Giá trị thặng dư tương đối và giá trị thặng dư tuyệt
đối
- Quá trình tích lũy tư bản
Quyển II của Tư bản
- Biến đổi hình thái tư bản và tuần hoàn của nó
- Chu chuyển lưu thông của tư bản
- Tái sản xuất và lưu thông của tổng tư bản xã hội
Quyển III của Tư bản
- Toàn bộ quá trình sản xuất tư bản chủ nghĩa
chương 1 ĐT, PPNC KTCT
10/3/2021 16
Th.S Hoàng Thị Duyên
Cống hiến to lớn của Lênin vào việc bảo vệ và phát triển CN
Mác nói chung và KTCT Mác nói riêng trong giai đoạn cuối TK
XIX, đầu TK XX.

- Đấu tranh chống phái Dân túy ở Nga


- Nghiên cứu, tổng kết những đặc trưng cơ bản của CNTB độc
quyền, hình thành lý luận về CN đế quốc (cuối TK XIX, đầu TK
XX).
- Chỉ rõ sự phát triển không đều của CNTB => khả năng thắng lợi của
Cách mạng Vô sản trước hết ở 1 vài nước, thậm chí 1 nước.
- Vận dụng và phát triển LL của Mác về TKQĐ lên CNXH => đề ra
chính sách KT mới (NEP)
=> KTCT Mác trở thành KTCT Mác – Lênin

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 17
Th.S Hoàng Thị Duyên
Kết luận

KTCT Mác – Lênin là một trong những dòng chảy lý thuyết


KTCT… được hình thành và đặt nền móng bởi C. Mác và Ph.
Ăngghen, dựa trên cơ sở kế thừa những giá trị KH của KTCT của
nhân loại trước đó, trực tiếp là những giá trị KH của KTCT tư
sản cổ điển Anh, được Lênin kế thừa và phát triển. KTCT Mác –
Lênin có quá trình phát triển liên tục từ giữa TK XIX đến nay

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 18
Th.S Hoàng Thị Duyên
1.2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA KINH TẾ
CHÍNH TRỊ MÁC – LÊNIN
1.2.1. Đối tượng nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác - Lênin

Đối tượng
nghiên
cứu của
khoa học
KTCT
trước Mác

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 19
Th.S Hoàng Thị Duyên
1.2.1. Đối tượng nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác - Lênin

1. Đối tượng nghiên cứu của KTCT M- Lênin là?


2. Đối tượng nghiên cứu của KTCT M- Lênin
theo nghĩa hẹp?
3. Mục đích nghiên cứu của KTCT M – LN?

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 20
Th.S Hoàng Thị Duyên
1.2.1. Đối tượng nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác - Lênin

 QĐ của C.Mác và Ph.Ăngghen:

KTCT nghiên cứu các quan hệ sản xuất và trao đổi trong PTSX mà
các quan hệ đó hình thành và phát triển

THEO NGHĨA RỘNG


THEO NGHĨA HẸP
“KTCT là khoa học về những
KTCT nghiên cứu QH sản xuất
QL chi phối sự sản xuất vật chất
và trao đổi trong 1 PTSX nhất
và sự trao đổi những TLSH vật
định
chất trong XH loài người…”
Ph. Ăngghen
chương 1 ĐT, PPNC KTCT
10/3/2021 21
Th.S Hoàng Thị Duyên
QĐ của V.I.Lênin

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 22
Th.S Hoàng Thị Duyên
1.2.1. Đối tượng nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác - Lênin

Đối tượng nghiên cứu của


KTCT Mác – Lênin là các QH xã
hội của sản xuất và trao đổi mà các
QH này được đặt trong sự liên hệ
biện chứng với trình độ phát triển
của LLSX và kiến trúc thượng tầng
tương ứng của PTSX nhất định.

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 23
Th.S Hoàng Thị Duyên
1.2.1. Đối tượng nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác - Lênin

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 24
Th.S Hoàng Thị Duyên
 Mục đích nghiên cứu của kinh tế chính trị
Mác - Lênin
Tìm ra những quy luật KT
chi phối sự vận động và
phát triển của phương
thức sản xuất

Giải quyết hài hòa các QH LỢI ÍCH


=> tạo động lực cho con người sáng
tạo => thúc đẩy sự phát triển toàn
diện của XH
chương 1 ĐT, PPNC KTCT
10/3/2021 25
Th.S Hoàng Thị Duyên
1.2.1. Đối tượng nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác - Lênin

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 26
Th.S Hoàng Thị Duyên
1.2.1. Đối tượng nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác - Lênin

XH giàu có, Thúc đẩy sự


Quy luật KT là những mối văn minh sáng tạo
liên hệ phản ánh bản chất,
khách quan, lặp đi, lặp lại
của các hiện tượng và quáQL Động cơ, lợi Điều chỉnh
trình kinh tế ích của con hành vi KT
KT người (SX, Trao đổi)

XH nghèo nàn, Kìm hãm sự


lạc hậu sáng tạo
chương 1 ĐT, PPNC KTCT
10/3/2021 27
Th.S Hoàng Thị Duyên
1.2.1. Đối tượng nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác - Lênin

PHÂN BIỆT

CHÍNH SÁCH KT
QUY LUẬT KINH TẾ
- Là sản phẩm của con người (chủ
- Tồn tại khách quan. quan),
- Con người có thể - Được hình thành trên cơ sở vận
nhận thức và vận dụng các QLKT (khách quan)
dung QLKT - Con người có thể thay đổi CSKT
cho phù hợp với QLKT (phù hợp
với điều kiện khách quan.
chương 1 ĐT, PPNC KTCT
10/3/2021 28
Th.S Hoàng Thị Duyên
1.2.2. Phương pháp nghiên cứu của kinh tế
chính trị Mác - Lênin

1.Phương pháp nghiên cứu của KTCT M-LN


bao gồm?
2.Phương pháp nghiên cứu đặc trưng của
KTCT M-LN là?

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 29
Th.S Hoàng Thị Duyên
1.2.2. Phương pháp nghiên cứu của kinh tế
chính trị Mác - Lênin

Quan sát Phân tích


thống kế tổng hợp

Logic kết Diễn dịch


hợp lịch sử quy nạp

Trừu tượng PHƯƠNG


hóa khoa PHÁP NC Hệ thống
học CỦA KTCT hóa…
M-L
chương 1 ĐT, PPNC KTCT
10/3/2021 30
Th.S Hoàng Thị Duyên
1.3. Chức năng của kinh tế chính trị Mác - Lênin

1 Chức năng nhận thức

2 Chức năng tư tưởng

3 Chức năng thực tiễn

4 Chức năng phương pháp luận

chương 1 ĐT, PPNC KTCT


10/3/2021 31
Th.S Hoàng Thị Duyên
chương 1 ĐT, PPNC KTCT Th.S Hoàng Thị
10/3/2021 32
Duyên

You might also like