MÔN HỌC

KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN

 ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU VÀ CHỨC NĂNG
CỦA KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC -
LÊNIN
2/23
 1.1. Khái quát sự hình thành và phát
triển của kinh tế chính trị Mác - Lênin
Trong mỗi giai đoạn phát triển của lịch sử, mỗi
nền sản xuất của xã hội sẽ hình thành nhiều tư
tưởng trường phái lý luận về kinh tế khác nhau.

Thuật ngữ khoa học kinh tế chính trị (Political

economy) được xuất hiện vào đầu thế kỷ thứ
XVII trong tác phẩm Chuyên luận về kinh tế
chính trị.
Dòng chảy tư tưởng kinh tế của loài người có
thể được mô tả qua hai giai đoạn:

Giai đoạn 1: Giai đoạn 2:

Từ thời cổ đại Từ sau thế kỷ
đến cuối thế thứ XVIII
kỷ thứ XVIII đến nay
Giai đoạn 1: Từ thời cổ đại đến cuối
thế kỷ thứ XVIII
Chủ nghĩa trọng thương
(từ thế kỷ XV – cuối
Có những XVII)
tư tưởng
kinh tế thời
kỳ cổ, trung Chủ nghĩa trọng nông
đại (từ giữa thế kỷ XVII –
đến nửa đầu thế kỷ
XVIII)
 CHỦ NGHĨA CHỦ NGHĨA
TRỌNG THƯƠNG TRỌNG NÔNG
( nguồn gốc của sự (cơ sở của sự phồn
giàu có ) vinh)

đánh giá cao vai trò nhấn mạnh vai trò

của tiền tệ coi tiền tệ của sản xuất nông
(vàng, bạc) là tiêu nghiệp coi trọng tư
ĐẶC TRƯNG chuẩn cơ bản của của hữu tư nhân và tự do
cải kinh tế

Starfod (Anh), Francois Queney,

Xcaphuri (Italia), Turgot,
Antoine Montchretien Boisguillebert
ĐẠI BIỂU (Pháp)...
Giai đoạn 2: Từ sau thế kỷ XVIII đến nay. Lịch sử tư tưởng
kinh tế của nhân loại chứng kiến các con đường phát triển
đa dạng với các dòng lý thuyết kinh tế khác nhau

Lý thuyết kinh tế chính trị của Mác: Trên cơ sở kế thừa các
nhà kinh tế chính trị cổ điển Anh, ông đã phát triển những
lý luận quan trọng về giá trị lao động và giá trị thặng dư.

Sau khi Mác qua đời, Lênin tiếp tục kế thừa bổ sung, phát
triển kinh tế chính trị theo phương pháp luận của Mác và có
nhiều đóng góp quan trọng, trong đó nổi bật là kết quả
nghiên cứu, chỉ ra những đặc điểm kinh tế của CNTB giai
đoạn cuối TK XIX đầu TK XX. Dòng lý thuyết kinh tế chính
trị này với tên gọi là kinh tế chính trị Mác – Lênin.
1.2 Đối tượng và phương pháp nghiên cứu của kinh tế chính trị
Mác - Lênin
1.2.1 Đối tượng nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác – Lênin
Các quan điểm kinh tế chính trị trước Mác:

CHỦ NGHĨA TRỌNG

THƯƠNG
LƯU THÔNG

CHỦ NGHĨA TRỌNG SẢN XUẤT

NÔNG NÔNG NGHIỆP

BẢN CHẤT VÀ
NGUỒN GỐC CỦA
KINH TẾ CHÍNH TRỊ CỦA CẢI VÀ SỰ
TƯ SẢN CỔ ĐIỂN ANH GIÀU CÓ CỦA CÁC
QUỐC GIA
Đối tượng nghiên cứu của Mác và Ăngghen

Nghĩa hẹp: Ngiên cứu về

một phương thức sản
xuất cụ thể và kết quả ->
khám phá ra các quy luật
kinh tế của PTSX đó.

Nghĩa rộng: nghiên cứu những

quy luật đặc thù của từng giai
đoạn phát triển của sản xuất và
Mác - Ăngghen
trao đổi.
Đối tượng nghiên cứu của Lênin

Những quan hệ
xã hội giữa
người với người
trong sản xuất

Lênin
 Đối tượng nghiên cứu của kinh tế
chính trị Mác – Lênin là các quan hệ
xã hội giữa người với người trong sản
xuất và trao đổi mà các quan hệ này
được đặt trong sự liên hệ chặt chẽ với
sự phát triển của lực lượng sản xuất
và kiến trúc thượng tầng tương ứng.
1.2.2 Phương pháp nghiên cứu của kinh
tế chính trị Mác – Lênin

Phương pháp luận duy vật biện chứng

Phương pháp logic kết hợp với lịch sử

Phương pháp trừu tượng hóa khoa

học
1.3 Chức năng của kinh tế chính trị Mác - Lênin

NHẬN THỨC

Chức năng TƯ TƯỞNG

THỰC TIỄN

PHƯƠNG PHÁP LUẬN

1.3.1.Chức năng nhận thức

Chức năng này thể hiện ở chỗ kinh tế

chính trị Mác – Lênin cần phải phát hiện
ra bản chất của các hiện tượng, quá trình
kinh tế của đời sống xã hội, tìm ra các
quy luật chi phối sự vận động của chúng,
giúp con người vận dụng các quy luật
kinh tế một cách có ý thức vào hoạt động
kinh tế nhằm đạt hiệu quả kinh tế xã hội
cao.
1.3.2.Chức năng tư tưởng

Kinh tế chính trị Mác – Lênin là cơ sở

khoa học cho sự hình thành thế giới
quan, nhân sinh quan và tuyên truyền
cho đấu tranh giai cấp của tầng lớp công
nhân và nhân dân lao động để xây dựng
chủ nghĩa cộng sản.
1.3.3.Chức năng thực tiễn

Chức năng thực tiễn có quan hệ với chức

năng nhận thức, khi nhận thức được các
quy luật sẽ giúp cho con người biết vận
dụng các quy luật kinh tế ấy vào thực
tiễn. Vận dụng đúng các quy luật khách
quan sẽ giúp thúc đẩy xã hội phát triển
theo hướng tiến bộ. Kinh tế chính trị Mác
– Lênin mang chức năng cải tạo thực
tiễn, thúc đẩy văn minh của xã hội.
1.3.4. Chức năng phương pháp luận

Kinh tế chính trị là nền tảng lý luận cho

các khoa học kinh tế chuyên ngành.
Những kết luận của kinh tế chính trị biểu
hiện ở các phạm trù và quy luật kinh tế
có tính chất chung cho các môn khoa học
khác.
HẾT