TIẾT 15 ĐỌC VĂN

Tây Tiến
- Quang Dũng-
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất.
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy
Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi.
3. Đoạn 3. Chân dung người lính Tây Tiến

Diện mạo

Tâm hồn Lí tưởng

Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất.
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy
Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi.
Chỉ ra các chi tiết về ngoại hình của
người lính Tây Tiến trong đoạn
thơ?Hiện thực gian khổ hiện ra như
thế nào qua chi tiết “ không mọc
tóc” và “ xanh màu lá”?
Cốt cách hào hùng khỏe khoắn, vẻ
đẹp độc đáo gân guốc riêng có của
người lính Tây Tiến hiện ra như thế
nào qua các từ ngữ “ Đoàn binh”, “
không mọc tóc”, “ quân xanh màu
lá”, “ dữ oai hùm”, “ mắt trừng”?
3. Chân dung người lính Tây Tiến
“Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất.
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy
Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi.
3. Khổ 3: Chân dung người lính Tây
Tiến
a. Vẻ đẹp lẫm liệt, kiêu hùng, hào hoa,
lãng mạn:
* Ngoại hình
- Không mọc tóc
- Quân xanh màu lá
- Mắt trừng, dữ oai hùm
➔ Ngoại hình khác thường do điều kiện
sinh hoạt, chiến đấu khắc nghiệt nhưng
tính cách oai hùng mang vẻ đẹp lẫm liệt
như chúa tể chốn rừng thiêng.
Các chi tiết về ngoại hình hé
mở vẻ đẹp gì trong tâm hồn
người lính Tây Tiến? Câu
thơ” Đêm mơ…kiều thơm”
gợi cho anh / chị cảm nhận
như thế nào về tâm hồn người
lính Tây Tiến?
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất.
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy
Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi.
3. Khổ 3: Chân dung người lính Tây
Tiến
a. Vẻ đẹp lẫm liệt, kiêu hùng, hào hoa,
lãng mạn:
* Tâm hồn:
- “Mắt trừng”: cái nhìn nảy lửa với kẻ thù thể hiện ý
chí, quyết tâm đánh giặc đến cùng.
- “Gửi mộng qua biên giới”, “đêm mơ Hà Nội dáng
kiều thơm”: nỗi nhớ quê hương, nhớ những cô gái
Hà thành duyên dáng với tinh thần lạc quan tin
tưởng (liên hệ Đồng chí của Chính Hữu)
➔ Đằng sau vẻ ngoài dữ dằn, oai nghiêm là trái tim
khao khát yêu thương, giàu lí tưởng, giàu chất nghệ
sĩ của người lính,một thế giới tâm hồn đầy mộng
mơ của họ.
- Câu thơ “ Chiến trường đi chẳng tiếc
đời xanh” cho anh/chị cảm nhận gì về lý
tưởng sống của người lính Tây Tiến?
- Sự hi sinh của người lính Tây Tiến được
tác giả đặc tả như thế nào?
- Tác giả sử dụng thành công những biện
pháp nghệ thuật nào trong đoạn thơ này?
- Ấn tượng sâu sắc nhất của anh/chị về
đoạn thơ?
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất.
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy
Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi.
3. Khổ 3: Chân dung người lính Tây
Tiến
a. Vẻ đẹp lẫm liệt, kiêu hùng, hào hoa,
lãng mạn:
b. Vẻ đẹp bi tráng “Rải rác…độc hành”
- Sử dụng nhiều từ Hán Việt cổ kính (biên cương,
viễn xứ, độc hành) tạo không khí trang trọng, thiêng
liêng, phần nào tránh nói trực diện vào cái bi
thương của người lính nơi biên giới lạnh lẽo.
- Lí tưởng “ Chiến trường....đời xanh”: cách nói
phủ định “chẳng” kết hợp biện pháp hoán dụ “đời
xanh” thể hiện thái độ kiên quyết hi sinh quên mình
cho lí tưởng, làm vơi đi sự đau thương, mất mác.
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất.
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy
Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi.
3. Khổ 3: Chân dung người lính Tây Tiến
a. Vẻ đẹp lẫm liệt, kiêu hùng, hào hoa, lãng
mạn:
b. Vẻ đẹp bi tráng “Rải rác…độc hành”
- “Áo bào thay chiếu”: cách nói trang trọng, thể hiện
tình cảm đồng đội.
- “Anh về đất” (nói giảm, nói tránh): chết là về với đất
mẹ, quê hương, là hóa thân vào non sông đất nước.
- “Sông Mã gầm lên khúc độc hành (nhân hóa): âm
thanh dữ dội, hào hùng của thiên nhiên tiễn đưa người
lính Tây Tiến, làm át đi cảm xúc bi thương, thấm đẫm
tinh thần bi tráng.
➔ Bằng những câu thơ mang âm hưởng bi tráng,
đoạn thơ đã khắc họa chân dung người lính từ ngoại
hình đến nội tâm, đặc biệt là tính cách hào hoa lãng
mạn – chân dung của những con người đã làm nên vẻ
đẹp hào khí của một thời.
 Chân dung
người línhTây Tiến
Diện mạo,
ngoại hình
Sự hi sinh

Tâm hồn,
tuổi trẻ Lí tưởng,
khát vọng

➢ Đoạn thơ dựng lại chân thực, sinh động hình tượng người lính Tây
Tiến hào hoa, lãng mạn, lẫm liệt, oai hùng bằng bút pháp lãng mạn.