เฉ

แบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ลย
เทคโนโลยี
( การออกแบบและเทคโนโลยี )

ม. 2
ตามมาตรฐานการเรียนรูแ
้ ละตัวชีว
้ ด
ั
กลุม
่ สาระการเรียนรูว ิ ยาศาสตร์ ( ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560 )
้ ท
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขัน
้ พืน
้ ฐาน พุทธศักราช 2551

ทีมวิชาการ อจท.
แบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์

เทคโนโลยี
(การออกแบบและเทคโนโลยี)
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่
ตามมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัด
2 ม.2 ฉบับ
เฉลย

กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)

ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

ผูเ รียบเรียง ผูต

 รวจ บรรณาธิการ
ทีมวิชาการ อจท. นางสาวอารียา ศรีประเสริฐ นางสาวมณีรัตน แกวบัว
นายกริช สีบัวขาบ
นายยศนากร ใจดี

พิมพครั้งที่ 1
สงวนลิขสิทธิต์ ามพระราชบัญญัติ
รหัสสินคา 2238071

พิมพครั้งที่ 1
รหัสสินคา 2248029
 คําแนะนําในการใช้สื่อ
แบบฝึกหัด การออกแบบและเทคโนโลยี ม.2 เลมนี้ จัดทําขึน้ สําหรับใชคกู บั หนังสือเรียน
ในการจัดการเรียนการสอนในชัน้ มัธยมศึกษาปที่ 2 ซึง่ ดําเนินการจัดทําใหสอดคลองกับสาระและมาตรฐานการเรียนรู
กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง
พ.ศ. 2560) ทุกประการ
กิจกรรมภายในเลม อาศัยกระบวนการเรียนรูโดยใชสถานการณการแกปญหาและโครงงานเปนฐาน
โดยเนนใหผูเรียนนําความรูความเขาใจในวิชาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีไปลงมือปฏิบัติ ฝกทักษะการคิดเผชิญ
สถานการณการแกปญหา วางแผนการเรียนรู และนําเสนอผานการทํากิจกรรมโครงงาน ซึ่งในแตละหนวยจะเนน
กิจกรรมใหเหมาะสมกับวัยของผูเรียน และฝกใหผูเรียนไดใชทักษะการคิด จินตนาการ การแกปญหา การตัดสินใจ
อยางเปนขั้นตอน ซึ่งองคประกอบตาง ๆ ในหนวย มีดังนี้

1 เทคโนโลยีกบั ชีวต
ิ
หน่วยการเรียนรู้ที่

Exercise
ตัวชี้วัด ตัวชี้วัด
ว 4.1 ม.2/1
Exercise
1 การเปลี่ยนแปลงและผลกระทบของเทคโนโลยี 40 คะแนน
กิจกรรมที่เนนใหผูเรียนได
ระบุตัวชี้วัดที่สอดคลองกับ 1. พิจารณาการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีตอไปนี้ แลวตอบคําถาม (8 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)
ดานนวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศ ฝ ก ทั ก ษะกระบวนการคิ ด
เนื้อหา O verview ความหมายของเทคโนโลยี
โทรศัพทมือถือ
1) ชื่อเทคโนโลยี .................................................................................................................................
1. ขนาดเล็กลงพกพาสะดวก 2. รับสง
สรางขึ้นเพื่อแกปญหาอะไร .....................................................................................................
สัญญาณไดดีขึ้น 3. เพิ่มชองทางการสื่อสาร 4. เพิ่มความบันเทิง
และทบทวนเนื้ อ หาอย า ง
................................................................................................................................................................................

Overview ฉบับ
การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีสง
ผลกระทบตอการดําเนินชีวติ ของคน
ในทุกดาน เทคโนโลยีจึงกลายเปน
สิ่งจําเปนในการใชชีวิต
สิ่งที่มนุษยสรางและพัฒนาขึ้นเพื่อแกปญหา
และสนองความตองการ หรือเพิ่มความสามารถ
ในการทํางานของมนุษย
ปญหานั้นทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีอยางไร
โทรศั พทมือถือแบบเกาที่ใชแคโทรเขาออกไดนั้น ไมตอบสนองความ
................................................................................................................................................................................
ต................................................................................................................................................................................
องการของผูใ ชในปจจุบนั จึงมีการเพิม่ เทคโนโลยีใหมเขามา เชน กลอง
อิ................................................................................................................................................................................
นเทอรเน็ต GPS แอปพลิเคชัน ฯลฯ โทรศัพทมือถือจึงกลายมาเปน
ครบถวนตามตัวชี้วัด
เฉลย

สรุปเนื้อหาสาระสําคัญของ
สมาร ตโฟนที่ใชประโยชนไดหลากหลาย เชน บันทึกขอมูล ถายภาพ
................................................................................................................................................................................
แนวคิดหลักของเทคโนโลยี
นํ................................................................................................................................................................................
าทาง ทองโลกอินเทอรเน็ตไดเสมือนคอมพิวเตอร
สิ่งที่จําเปน
✓ สิ่งที่ตองการ โทรทัศน
2) ชื่อเทคโนโลยี .................................................................................................................................

หนวยเพือ่ เรียงลําดับความคิด
ฉบับ
สรางขึ้นเพื่อแกปญหาอะไร 1......................................................................................................
รูปลักษณ 2. การรับสงสัญญาณ เฉลย
3. เปลี่ยนจากระบบแอนะล็อกมาเปนดิจิทัล 4. เพิ่มความบันเทิง
................................................................................................................................................................................
ปญหานั้นทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีอยางไร

ฉบับ ในการเรียน
โทรทัศนมีวิวัฒนาการในดานตาง ๆ เชน รับสัญญาณภาพไดคมชัด
................................................................................................................................................................................

ปจจัยตอการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี เสมือนจริง รูปรางเพรียวบาง นํา้ หนักเบา และยังมีการคิดคนนวัตกรรม

................................................................................................................................................................................
เพื่อตอบสนองความบันเทิงในดานอื่น ๆ เชน เชื่อมตอกับอินเทอรเน็ต

เฉลย
................................................................................................................................................................................
ตอบสนองความตองการระดับบุคคล เพื่อดูภาพยนตร ฟงเพลง หรือเลนเกม รวมถึงการประหยัดพลังงาน
................................................................................................................................................................................
• เพิม่ ประสิทธิภาพการทํางาน และคํานึงถึงสิ่งแวดลอม
................................................................................................................................................................................
• เพิม่ ความสะดวกสบายในการดํารงชีวติ ผลกระทบและการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี
• เพิม่ ชองทางการสือ่ สาร เครื่องเลนเกม
3) ชื่อสิ่งของ ..........................................................................................................................................
ตอบสนองความตองการระดับสังคม สรางขึ้นเพื่อแกปญหาอะไร 1......................................................................................................
ความสมจริง 2. ความสวยงาม
• เพิม่ คุณภาพชีวติ ใหดขี นึ้ 3. ความสนุกสนาน
................................................................................................................................................................................
• ลดปญหาการขาดแคลนทรัพยากร ปญหานั้นทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีอยางไร
• เพิม่ อัตราการผลิต ดานสิ่งแวดลอม ดานเศรษฐกิจ ดานมนุษยและสังคม เกมเปนสิง่ ทีช่ ว ยคลายเครียดของมนุษย มีการพัฒนาเทคโนโลยีเขามาใน
................................................................................................................................................................................
เครื่องเลนเกมมากมาย ไมวาจะเปนเรื่องของรูปลักษณภายนอก สีสัน
................................................................................................................................................................................
และความสมจริงของภาพ เทคโนโลยีเสมือนจริงที่ทําใหผูเลนมีความ
................................................................................................................................................................................
2
รูสึกเหมือนวา ตัวเองไดเขาไปอยูในเกมนั้นจริง ๆ รวมไปถึงการเลนเกม
................................................................................................................................................................................
แบบออนไลนที่สามารถติดตอกับคนไดทั่วโลก
................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 3

แบบทดสอบ
เครื่ อ งมื อ วั ด ผลสั ม ฤทธิ์
Activity กรอบ Bloom Unit Test 1 ทางการเรี ย นของผู  เ รี ย น
กิ จ กรรม High Oder เครื่ อ งมื อ บอกระดั บ ตอนที่ 1 เลือกคําตอบที่ถูกตองที่สุด ไดคะแนน คะแนนเต็ม
ตามตั ว ชี้ วั ด เมื่ อ จบหน ว ย
Thinking ที่สอดคลองกับ
10

การวัดพุทธิพสิ ยั อางอิง 1. ปจจัยในขอใดมีผลตอการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีในปจจุบันมากที่สุด

1. มนุษย
2. วัฒนธรรม การเรียนรู
ตั ว ชี้ วั ด ช ว ยให ผู  เ รี ย น ตามแนวคิดของ Bloom 3. ทรัพยากรธรรมชาติ
4. ความกาวหนาทางวิทยาศาสตร

ได ฝ  ก ทั ก ษะในการคิ ด 2. ดูขอมูลจากตาราง แลวตอบคําถาม

จากขอมูลวิวัฒนาการของโทรทัศนในตาราง ใหนักเรียนประมวลผลวา โทรทัศนขอใดมีความ
นาจะเปนเครื่องใหมลาสุด
3. ใหนักเรียนบอกเทคโนโลยีที่ควรพัฒนาเพื่อนําไปใชในอนาคตมาดานละ 1 อยาง

วิ เ คราะห และนํ า ความรู 

พรอมอธิบาย (3 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)
วิวัฒนาการของโทรทัศน เทคโนโลยีทางดานการเดินทาง เชน พัฒนาระบบการจราจร พัฒนารถยนต
ดานมนุษยและสังคม .........................................................................................................................................................................................
จอภาพ LCD LED LED OLED เพื่อเพิ่มความปลอดภัยในการใชรถใชถนนรวมกัน
...................................................................................................................................................................................................................................................

ไปใชในชีวติ ประจําวันไดตาม å
Activity
ปจจัยตอการเปลี่ยนแปลงและ
ฝกทักษะการคิดสรางสรรค
และนวัตกรรม
Creating
Evaluating
Analyzing
Applying
ขนาด 12 นิ้ว 30 นิ้ว 42 นิ้ว 55 นิ้ว
อินเทอรเน็ต เชื่อมตอ เชื่อมตอ เชื่อมตอได เชื่อมตอได
?
ดานเศรษฐกิ
ฉบับ
เฉลย
พัฒนาดานออนไลนตาง ๆ เพื่อใหผูบริโภคมีความสะดวกสบายในการทําธุรกรรม
จ ............................................................................................................................................................................................................
ทางการเงิน เพื่อการซื้อขายเปนไปโดยงาย สงผลใหธุรกิจขยายตัวเพิ่มขึ้น
...................................................................................................................................................................................................................................................
เทคโนโลยีดานพลังงานสะอาด เชน พัฒนาแผงรับพลังงานแสงอาทิตยใหมี
ดานสิ่งแวดลอม ......................................................................................................................................................................................................

ทักษะแหงศตวรรษที่ 21
ฝกทักษะการแกปญหา Understanding
ผลกระทบของเทคโนโลยี ฝกทักษะการคิดอยางมีวจิ ารณญาณ Remembering ไมได ไมได ประสิ ทธิภาพมากขึ้น หรือพัฒนาระบบสรางพลังงานจากคลื่นทะเล เนื่องจากประเทศไทยมีพื้นที่
...................................................................................................................................................................................................................................................

ใหนักเรียนวาดภาพหรือหาภาพเทคโนโลยีในปจจุบันที่คิดวา มีปจจัยในดาน ไดคะแนน คะแนนเต็ม 1. จอ LCD 30 นิ้ว เชื่อมตออินเทอรเน็ตได ติ...................................................................................................................................................................................................................................................

ดทะเลเปนบริเวณกวาง
ตาง ๆ ที่ทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงกับเทคโนโลยีนี้ลงในกรอบ พรอมบอก 20 2. จอ OLED 60 นิ้ว เชื่อมตออินเทอรเน็ตได เกณฑการใหคะแนน
3. จอ LED 48 นิ้ว เชื่อมตออินเทอรเน็ตไมได
สาเหตุของการสรางและวิธีการทํางานของเทคโนโลยี บอกปจจัยที่มีผลตอ รายการประเมิน คะแนนตอ คะแนน
4. จอแกว 50 นิ้ว เชื่อมตออินเทอรเน็ตไมได ขอยอย รายขอ
การเปลีย่ นแปลงและผลกระทบทางบวกและทางลบจากการสรางเทคโนโลยีน้ี รวมไปถึงใหออกแบบ
ตอยอดเทคโนโลยีที่พัฒนาตอจากภาพที่หาหรือวาดมา (ตัวอยางคําตอบ) 3. นักเรียนคิดวา ฝุน PM 2.5 เกิดมาจากเทคโนโลยีใด และนักเรียนจะเลือกใชเทคโนโลยีใ1.ด ระบุเทคโนโลยีที่ใชเก็บขอมูลในอนาคต พรอมทั้งบอกขอดีและขอเสียได
ในการตรวจสอบปริมาณฝุน PM 2.5 • ระบุเทคโนโลยีการเก็บขอมูลในอนาคตและวิธีทํางาน 2 3

กรอบทั ก ษะ
• บอกขอดีและขอเสียของเทคโนโลยีนั้นได 1 ฉบับ
สาเหตุการเกิด ตรวจสอบ 2. พยากรณนวัตกรรมที่พัฒนาขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงดานสังคมได เฉลย
• พยากรณนวัตกรรมที่พัฒนาขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงดานสังคม 3 4
1. รถเครื่องยนตดีเซล Google Maps บนสมารตโฟน • บอกขอดีและขอเสียของนวัตกรรมนั้น 1
2. รถเครื่องยนตดีเซล แอปพลิเคชันเกี่ยวกับสภาพอากาศบนสมารตโฟน
แสดงให ผู  เ รี ย นทราบว า
3. เสนอแนะเทคโนโลยีที่ควรพัฒนาเพื่อนําไปใชในอนาคตได
• ดานมนุษยและสังคม 1
3. รถเครื่องยนตเบนซิน แอปพลิเคชันเกี่ยวกับสภาพอากาศบนสมารตโฟน • ดานเศรษฐกิจ 1 3
4. รถพลังงานไฟฟา แอปพลิเคชันเกี่ยวกับสภาพอากาศบนสมารตโฟน • ดานสิ่งแวดลอม 1

เมื่ อ ทํ า กิ จ กรรมนี้ แ ล ว จะ ฉบับ

เฉลย
การออกแบบและเทคโนโลยี
คะแนนเต็ม
17 การตัดสิน : 6 คะแนน = ผาน ตํ่ากวา 6 คะแนน = ปรับปรุง
เกณฑ
10

มีพัฒนาการทักษะใดบาง ตารางบันทึกคะแนน

หนวยที่
มาตรฐานการเรียนรู
ตัวชี้วัด
เครื่องมือวัดและผลคะแนน
เครื่องมือวัด คะแนนที่ได คะแนนเต็ม
หนวยการเรียนรูที่ 1 ว 4.1 ม.2/1 Exercise 40
เทคโนโลยีกับชีวิต Activity 40
1) ชื่อเทคโนโลยี Unit Test 20
โดรนติ ดกลองถายรูป หรืออากาศยานไรคนขับติดกลอง
..................................................................................................................................................................................................................................................
คะแนนรวมทั้งหมด 100
2) สาเหตุของการสรางเทคโนโลยีและวิธีการทํางานของเทคโนโลยี

เกณฑ์การให้คะแนน
เหตุผลของการสรางเทคโนโลยีนี้ คือ เพือ่ ใชในภารกิจทางการทหาร การสํารวจสภาพทางภูมศิ าสตร
..................................................................................................................................................................................................................................................
การคนหาและกูภ ยั วิธกี ารทํางานของโดรน โดรนสรางขึน้ จากวัสดุทมี่ นี าํ้ หนักเบาเพือ่ ความคลองตัว การออกแบบและเทคโนโลยี 21
..................................................................................................................................................................................................................................................
มี 2 สวน คือ ตัวโดรนและระบบควบคุม สวนหัวมีเซ็นเซอรตาง ๆ ทั้งหมดและระบบการบิน
..................................................................................................................................................................................................................................................
สวนที่เหลือเปนสวนลําตัวที่เต็มไปดวยระบบเทคโนโลยีตาง ๆ เนื่องจากไมจาํ เปนตองเวนพืน้ ทีไ่ ว

ช ว ยให ผู  ส อนง า ยต อ การ ตารางบันทึกคะแนน

..................................................................................................................................................................................................................................................
สําหรับผูข บั ขี่ โดรนมีการติดตัง้ กลองอินฟราเรด ระบบบอกพิกดั และเลเซอร และถูกควบคุมดวยระบบ
..................................................................................................................................................................................................................................................
เครือ่ งควบคุมระยะไกล และบางครัง้ ก็ควบคุมดวยหองนักบินภาคพืน้ ดิน
..................................................................................................................................................................................................................................................

ตรวจให ค ะแนนผู  เ รี ย น 12

บันทึกผลคะแนนในแตละ
หลั ง จากทํ า แบบฝ ก หั ด หนวย เพื่อใหงายตอการ
กิจกรรม และแบบทดสอบ ประเมินผูเรียน
 สารบัญ

หน่วยการเรียนรูท
้ ี่
1 เทคโนโลยีกับชีวิต 2
Exercise 1 การเปลี่ยนแปลงและผลกระทบของเทคโนโลยี 3
Activity 1 ปจจัยตอการเปลี่ยนแปลงและผลกระทบ
ของเทคโนโลยี 12
Activity 2 การแกปญหาในชีวิตประจําวันดวยเทคโนโลยี 14
Unit Test หนวยการเรียนรูที่ 1 17

หน่วยการเรียนรูท
้ ี่
2 วัสดุ อุปกรณ์ทางเทคโนโลยี 22
Exercise 1 ความรูเกี่ยวกับวัสดุ 23
Exercise 2 เครื่องกลและเครื่องมือในการสรางชิ้นงาน 25
Exercise 3 เสียงและอุปกรณที่ทําใหเกิดเสียง 30
Exercise 4 ไฟฟาและอุปกรณที่ทําใหเกิดแสง 33
Activity 1 การพัฒนาเทคโนโลยี 35
Activity 2 สัญญาณเตือน 38 ฉบับ
เฉลย
Unit Test หนวยการเรียนรูที่ 2 41
หน่วยการเรียนรูท
้ ี่
3 กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม 48
Exercise 1 ความสัมพันธของกระบวนการทางวิทยาศาสตร
และวิศวกรรมศาสตร 49
Exercise 2 กระบวนการทางวิทยาศาสตร 51
Exercise 3 กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม 52
Activity 1 ชุดรีไซเคิลจากถุงพลาสติกติดตั้งหลอดไฟ LED 54
Unit Test หนวยการเรียนรูที่ 3 61

หน่วยการเรียนรูท
้ ี่
4 การคิดเชิงออกแบบ 64
Exercise 1 การคิดเชิงออกแบบ 65
Activity 1 กระบวนการคิดเชิงออกแบบ 71
Unit Test หนวยการเรียนรูที่ 4 74
 1 เทคโนโลยีกบั ชีวต
ิ
หน่วยการเรียนรู้ที่

ตัวชี้วัด
ว 4.1 ม.2/1

O verview ความหมายของเทคโนโลยี
การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีสง
สิ่งที่มนุษยสรางและพัฒนาขึ้นเพื่อแกปญหา
ผลกระทบตอการดําเนินชีวติ ของคน
และสนองความตองการ หรือเพิ่มความสามารถ
ในทุกดาน เทคโนโลยีจึงกลายเปน
ในการทํางานของมนุษย
ฉบับ สิ่งจําเปนในการใชชีวิต
เฉลย
แนวคิดหลักของเทคโนโลยี
สิ่งที่จําเปน
✓ สิ่งที่ตองการ

ปจจัยตอการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี
ตอบสนองความตองการระดับบุคคล
• เพิม่ ประสิทธิภาพการทํางาน
• เพิม่ ความสะดวกสบายในการดํารงชีวติ ผลกระทบและการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี
• เพิม่ ชองทางการสือ่ สาร
ตอบสนองความตองการระดับสังคม
• เพิม่ คุณภาพชีวติ ใหดขี นึ้
• ลดปญหาการขาดแคลนทรัพยากร
• เพิม่ อัตราการผลิต ดานสิ่งแวดลอม ดานเศรษฐกิจ ดานมนุษยและสังคม

2
 Exercise
1 การเปลี่ยนแปลงและผลกระทบของเทคโนโลยี 40 คะแนน

1. พิจารณาการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีตอไปนี้ แลวตอบคําถาม (8 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)

ดานนวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศ
โทรศัพทมือถือ
1) ชื่อเทคโนโลยี .................................................................................................................................
1. ขนาดเล็กลงพกพาสะดวก 2. รับสง
สรางขึ้นเพื่อแกปญหาอะไร .....................................................................................................
สัญญาณไดดีขึ้น 3. เพิ่มชองทางการสื่อสาร 4. เพิ่มความบันเทิง
................................................................................................................................................................................
ปญหานั้นทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีอยางไร
โทรศั พทมือถือแบบเกาที่ใชแคโทรเขาออกไดนั้น ไมตอบสนองความ
................................................................................................................................................................................
ต................................................................................................................................................................................
องการของผูใ ชในปจจุบนั จึงมีการเพิม่ เทคโนโลยีใหมเขามา เชน กลอง
อิ................................................................................................................................................................................
นเทอรเน็ต GPS แอปพลิเคชัน ฯลฯ โทรศัพทมือถือจึงกลายมาเปน
สมาร ตโฟนที่ใชประโยชนไดหลากหลาย เชน บันทึกขอมูล ถายภาพ
................................................................................................................................................................................
นํ................................................................................................................................................................................
าทาง ทองโลกอินเทอรเน็ตไดเสมือนคอมพิวเตอร
โทรทัศน
2) ชื่อเทคโนโลยี ................................................................................................................................. ฉบับ
สรางขึ้นเพื่อแกปญหาอะไร 1......................................................................................................
รูปลักษณ 2. การรับสงสัญญาณ เฉลย
3. เปลี่ยนจากระบบแอนะล็อกมาเปนดิจิทัล 4. เพิ่มความบันเทิง
................................................................................................................................................................................
ปญหานั้นทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีอยางไร
โทรทัศนมีวิวัฒนาการในดานตาง ๆ เชน รับสัญญาณภาพไดคมชัด
................................................................................................................................................................................
เสมือนจริง รูปรางเพรียวบาง นํา้ หนักเบา และยังมีการคิดคนนวัตกรรม
................................................................................................................................................................................
เพื่อตอบสนองความบันเทิงในดานอื่น ๆ เชน เชื่อมตอกับอินเทอรเน็ต
................................................................................................................................................................................
เพื่อดูภาพยนตร ฟงเพลง หรือเลนเกม รวมถึงการประหยัดพลังงาน
................................................................................................................................................................................
และคํานึงถึงสิ่งแวดลอม
................................................................................................................................................................................

เครื่องเลนเกม
3) ชื่อสิ่งของ ..........................................................................................................................................
สรางขึ้นเพื่อแกปญหาอะไร 1......................................................................................................
ความสมจริง 2. ความสวยงาม
3. ความสนุกสนาน
................................................................................................................................................................................
ปญหานั้นทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีอยางไร
เกมเปนสิง่ ทีช่ ว ยคลายเครียดของมนุษย มีการพัฒนาเทคโนโลยีเขามาใน
................................................................................................................................................................................
เครื่องเลนเกมมากมาย ไมวาจะเปนเรื่องของรูปลักษณภายนอก สีสัน
................................................................................................................................................................................
และความสมจริงของภาพ เทคโนโลยีเสมือนจริงที่ทําใหผูเลนมีความ
................................................................................................................................................................................
รูสึกเหมือนวา ตัวเองไดเขาไปอยูในเกมนั้นจริง ๆ รวมไปถึงการเลนเกม
................................................................................................................................................................................
แบบออนไลนที่สามารถติดตอกับคนไดทั่วโลก
................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 3
 ดานสิ่งกอสราง
อาคารที่พักอาศัย
4) ชื่อเทคโนโลยี ................................................................................................................................
สรางขึ้นเพื่อแกปญหาอะไร เพิ ่มที่อยูอาศัยในพื้นที่จํากัด
....................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
ปญหานั้นทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีอยางไร
เมื ่อประชากรเพิ่มจํานวนอยางรวดเร็วและมีความหนาแนน เมืองเกิดการ
...............................................................................................................................................................................
ขยายตั ว จําเปนตองขยายทีอ่ ยูอ าศัยเพือ่ รองรับคนจํานวนมาก แตดว ยพืน้ ที่
...............................................................................................................................................................................
ที...............................................................................................................................................................................
่จํากัด ไมสามารถเพิ่มที่อยูในแนวราบได จึงเปลี่ยนมาเพิ่มพื้นที่ใน
แนวดิ ่งแทน โดยการสรางตึกสูง อาคารหลายชั้น ซึ่งจําเปนตองใช
...............................................................................................................................................................................
เทคโนโลยี ใหม ๆ ในการกอสราง เพื่อตอบสนองความตองการของคน
...............................................................................................................................................................................

โรงภาพยนตร
5) ชื่อเทคโนโลยี ................................................................................................................................
สรางขึ้นเพื่อแกปญหาอะไร 1.....................................................................................................
ความสมจริง 2. ความสะดวกสบาย
3. เพิ่มความบันเทิง
...............................................................................................................................................................................
ปญหานั้นทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีอยางไร
ฉบับ เมือ่ มีการเขามาของโทรทัศนกท็ าํ ใหโรงภาพยนตรไดรบั ความนิยมนอยลง
...............................................................................................................................................................................
เฉลย จึงไดมีการนําเทคโนโลยีใหม ๆ เขามาปรับใชเพื่อดึงดูดคน เชน
...............................................................................................................................................................................
จอกวางระบบ 3 มิติ ระบบเสียงสมบูรณแบบ ระบบภาพคมชัด
...............................................................................................................................................................................
เทคโนโลยีเสมือนจริง และสรางโรงภาพยนตรใหเปนระบบมัลติเพล็กซ
...............................................................................................................................................................................
ที่มีขนาดเล็กและมีหลายโรงภายใตอาคารเดียวกัน โดยใชคอมพิวเตอร
...............................................................................................................................................................................
เขามาควบคุมการจัดโปรแกรมฉายในเวลาที่ตางกัน
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................

สวนสนุก
6) ชื่อเทคโนโลยี ................................................................................................................................
สรางขึ้นเพื่อแกปญหาอะไร 1.....................................................................................................
ความปลอดภัย
2. ความตื่นเตนและทาทาย
...............................................................................................................................................................................
ปญหานั้นทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีอยางไร
สวนสนุ กในยุคแรกมีเครือ่ งเลนผาดโผนไมมาก เพราะยังไมมรี ะบบรักษา
...............................................................................................................................................................................
ความปลอดภั ยดีพอ เพือ่ ใหสวนสนุกมีความนาตืน่ เตน ทาทาย และมีความ
...............................................................................................................................................................................
ปลอดภั ยจากการเลนมากยิ่งขึ้น จึงไดมีการนําเทคโนโลยีใหม ๆ เขามา
...............................................................................................................................................................................
ปรั บใชกบั เครือ่ งเลนตาง ๆ เพิม่ ความตืน่ เตน สนุกสนาน สะดวกสบาย
...............................................................................................................................................................................
ในขณะเดี ยวกันก็มีความปลอดภัยมากขึ้นตามไปดวย
...............................................................................................................................................................................

4
 ดานทรัพยากร
เชื้อเพลิงฟอสซิล
7) ชื่อเทคโนโลยี ................................................................................................................................
สรางขึ้นเพื่อแกปญหาอะไร 1.....................................................................................................
ความสะดวกสบาย
2. ลดการใชทรัพยากรที่มีอยูอยางจํากัด 3. ลดมลพิษทางอากาศ
...............................................................................................................................................................................
ปญหานั้นทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีอยางไร
นํ...............................................................................................................................................................................
า้ มันเบนซินหรือนํา้ มันดีเซลเปนเชือ้ เพลิงทีไ่ ดจากฟอสซิล ซึง่ ทรัพยากร
เหล านีม้ อี ยูอ ยางจํากัด ดังนัน้ จึงไดพฒ ั นาเชือ้ เพลิงทีม่ าจากแกสธรรมชาติ
...............................................................................................................................................................................
และในป จจุบันไดพัฒนารถยนตใหใชเชื้อเพลิงจากพลังงานไฟฟาไดแลว
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................

เชื้อเพลิงชีวมวล
8) ชื่อเทคโนโลยี ................................................................................................................................
สรางขึ้นเพื่อแกปญหาอะไร 1.....................................................................................................
ความสะดวกสบาย
2. ลดมลพิษทางอากาศ 3. ลดการใชทรัพยากรที่มีอยูอยางจํากัด
...............................................................................................................................................................................
ปญหานั้นทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีอยางไร
ในอดีตเตาใชความรอนจากฟนและถาน ซึ่งใชเวลาในการประกอบ
............................................................................................................................................................................... ฉบับ
อาหารนาน และกระบวนการเผาไหมยังกอใหเกิดมลพิษทางอากาศ
............................................................................................................................................................................... เฉลย
ดังนั้น เพื่อลดเวลา ลดมลพิษ และการขาดแคลนเชื้อเพลิง จึงไดนํา
...............................................................................................................................................................................
เทคโนโลยีเขามาพัฒนาโดยปรับใหเปนเตาแกส เตาอินฟราเรด เตาไฟฟา
...............................................................................................................................................................................
หรือเตาแมเหล็กไฟฟา
...............................................................................................................................................................................

2. การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีสงผลกระทบตอการดําเนินชีวิตของคนในสังคมอยางไร หากขาด
เทคโนโลยีแลวจะเปนอยางไร (2 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)
เทคโนโลยีอํานวยความสะดวกใหแกเราหลายดาน แตก็อาจกอใหเกิดโทษมหันตไดถานําไปใช
...................................................................................................................................................................................................................................................
ในทางที่ผิด ปจจุบันเราใชเทคโนโลยีพัฒนาสิ่งตาง ๆ เพื่อนําไปสูการทํางานที่มีประสิทธิภาพ
...................................................................................................................................................................................................................................................
หากขาดเทคโนโลยี สังคมในปจจุบันคงไมเจริญกาวหนาไปอยางรวดเร็ว การพัฒนาสิ่งตาง ๆ
...................................................................................................................................................................................................................................................
เปนไปโดยชา ความสะดวกสบายหายไป ตองใชแรงงานหนักขึ้น การใชชีวิตลําบากมากขึ้น
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 5
 3. ใหนักเรียนอธิบายสาเหตุของการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีการทําความสะอาดเสื้อผา
พรอมบอกผลกระทบทั้งทางบวกและทางลบในดานตาง ๆ (6 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)

การตีผากับกอนหิน เครื่องซักผาแบบกลไก

กระดานซักผา

เครื่องซักผาแบบถังเดียว
ที่มีระบบควบคุมซับซอน
เครื่องซักผาแบบ
มอเตอรไฟฟา
ฉบับ
เฉลย
เครื่องซักผาแบบถังเดียว เครื่องซักผาแบบ 2 ถัง
(ถังซักและปนแหง) (ถังซักและถังปนแหง)

1
ดานความตองการทางสังคม
ในอดีตการซักผาก็คือการใชแรงงานแบบหนึ่ง ผาหนึ่งกองอาจใชเวลาซักเปนวัน ดังนั้น
...................................................................................................................................................................................................................................
จึงตองมีการพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อสอดรับกับความตองการของคนในเรื่องการผอนแรง
...................................................................................................................................................................................................................................
และประหยัดเวลา
...................................................................................................................................................................................................................................
ผลกระทบทางบวก
...................................................................................................................................................................................................................................
ชวยใหมีความสะดวกสบายและประหยัดเวลา
...................................................................................................................................................................................................................................
ผลกระทบทางลบ
...................................................................................................................................................................................................................................
มนุษยทํางานงายขึ้นจนไมตองอาศัยความชวยเหลือจากบุคคลอื่น อาจสงผลตอการมี
...................................................................................................................................................................................................................................
ปฏิสัมพันธในสังคม
...................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................

6
2
ดานความกาวหนาทางวิทยาการ
เมื่อแกปญหาดานความตองการของสังคมไดแลว เทคโนโลยีมีการพัฒนามากขึ้น โดยมี
...................................................................................................................................................................................................................................
การพัฒนาอยางตอเนื่อง ดังนี้
...................................................................................................................................................................................................................................
1) ซักผาดวยมือ ตีผากับหินในลําธารที่นํ้าไหล
...................................................................................................................................................................................................................................
2) กระดานซักผา นําผาไปถูบนกระดานที่เซาะรองไวแทนการตีผากับหิน
...................................................................................................................................................................................................................................
3) เครื่องซักผาแบบกลไก ใชมือหมุนและทํางานดวยการปนผาแทนการซักมือ โดยมีใบพาย
...................................................................................................................................................................................................................................
หมุนปนผา
...................................................................................................................................................................................................................................
4) เครื่องซักผาแบบมอเตอรไฟฟา ใชมอเตอรไฟฟา แตใชแรงงานคนตักนํ้าใสถังและบิดผา
...................................................................................................................................................................................................................................
5) เครื่องซักผาแบบ 2 ถัง (ถังซักและถังปนแหง) มีระบบปมนํ้าเขาและออก
...................................................................................................................................................................................................................................
6) เครื่องซักผาแบบถังเดียว พัฒนาจากเครื่องซักผาแบบ 2 ถัง โดยคนปอนขอมูล
...................................................................................................................................................................................................................................
ผลกระทบทางบวก
...................................................................................................................................................................................................................................
ทําใหเกิดการผลิตอุปกรณใหม ๆ และผลิตภัณฑที่เกี่ยวของกับการซักเพื่อเสริมประสิทธิภาพ
...................................................................................................................................................................................................................................
การซักผา
...................................................................................................................................................................................................................................
ผลกระทบทางลบ
...................................................................................................................................................................................................................................
ใชพลังงานอยางมหาศาล เพราะเครื่องซักผาที่กอกําเนิดมาจากการใชเทคโนโลยีเพื่อพัฒนา
...................................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ
เฉลย
ใหคนใชพลังงานนอยลง ก็ตองใชพลังงานเชื้อเพลิงในการทํางานแทนแรงงานคนเชนกัน
...................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................

3
ดานการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรม
วัฒนธรรมมีการเปลี่ยนแปลงไปตามเงื่อนไขและกาลเวลา เมื่อมีการนําเทคโนโลยีเขามา
...................................................................................................................................................................................................................................
ใชในการทําความสะอาดเสื้อผา โดยการประดิษฐเครื่องซักผาขึ้นมาเพื่ออํานวยความสะดวก
...................................................................................................................................................................................................................................
เครื่องซักผาจึงถูกนํามาใชอยางแพรหลายจนกลายเปนวัฒนธรรมการซักผาดวยเครื่องซักผา
...................................................................................................................................................................................................................................
แทนการซักมือ
...................................................................................................................................................................................................................................
ผลกระทบทางบวก
...................................................................................................................................................................................................................................
การดําเนินชีวิตมีความสะดวกสบายมากขึ้น มีเวลาในการพักผอนเพิ่มมากขึ้น
...................................................................................................................................................................................................................................
ผลกระทบทางลบ
...................................................................................................................................................................................................................................
อาจไมมีผลกระทบทางลบตอการเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรม
...................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 7
 4. ใหนกั เรียนวิเคราะหสาเหตุการเปลีย่ นแปลงเทคโนโลยีการทําความสะอาดเสือ้ ผา และนําเสนอ
ในรูปแบบของแผนผังความคิด (4 คะแนน)

การเปลีย่ นแปลงทางวัฒนธรรม
วิธีการแตงกาย
วิธีการทํางาน
วิธีการพักผอน การเปลี่ยนแปลง
เทคโนโลยีการทํา
ความสะดวกสบาย ความสะดวกสบาย ความสะอาดเสื้อผา
ใชแรงคน ผูใชงาน
ผาแหงชา
ความตองการทางสังคม
ระบบควบคุมเครื่อง
ไมเหมาะกับผา ความกาวหนา
ทางวิทยาการ
ฉบับ
เฉลย
5. ใหนักเรียนพยากรณเทคโนโลยีการทําความสะอาดเสื้อผาในอนาคต และหลักการทํางาน
พอสังเขป พรอมบอกผลกระทบทางบวกและทางลบในดานความตองการทางสังคม และความ
กาวหนาทางวิทยาการ (5 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)
เทคโนโลยีการทําความสะอาดเสื้อผาในอนาคตนาจะเปนเครื่องซักผาแบบไมใชนํ้าและผงซักฟอก
...................................................................................................................................................................................................................................................
โดยเครื่องซักผาออกแบบเปน 3 สวน สวนแรกเปนการใชสเปรยกําจัดคราบฉีดเขาไปในถังซักและ
...................................................................................................................................................................................................................................................
แทรกซึมเขาไปในเนื้อผา ลําเลียงไปยังสวนที่สอง คือ ฉายรังสียูวี (UV) เพื่อกําจัดเชื้อแบคทีเรีย
...................................................................................................................................................................................................................................................
และเชื้อรา แลวสงไปยังสวนที่สาม คือ การรีดผาใหเรียบ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ผลกระทบดานความตองการทางสังคม
...................................................................................................................................................................................................................................................
ทางบวก อํานวยความสะดวกสบาย โดยใชเวลาทํางานนอยลง แตมีประสิทธิภาพมากขึ้น
...................................................................................................................................................................................................................................................
ทางลบ สังคมจะมีปฏิสมั พันธนอ ยลงจากการใชเทคโนโลยีแทนการพูดคุยและชวยเหลือซึง่ กันและกัน
...................................................................................................................................................................................................................................................
ผลกระทบดานความกาวหนาทางวิทยาการ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ทางบวก กระตุน ใหเกิดแนวคิดและการผลิตอุปกรณหรือสิง่ ทีช่ วยสงเสริมประสิทธิภาพในการซักผา
...................................................................................................................................................................................................................................................
ใหดีขึ้นตอไปอีก
...................................................................................................................................................................................................................................................
ทางลบ ปจจุบนั ในทุกครัวเรือนตางใชเครือ่ งซักผากันเกือบทัง้ หมดเพือ่ ทุน แรง ซึง่ เครือ่ งซักผาจําเปน
...................................................................................................................................................................................................................................................
ตองใชพลังงานจากเชือ้ เพลิงในการขับเคลือ่ น ดังนัน้ จึงเกิดการสิน้ เปลืองพลังงานอยางมาก
...................................................................................................................................................................................................................................................

8
6. นักเรียนคิดวา การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีทางดานเศรษฐกิจ จะเกิดผลกระทบทางบวก
และทางลบอยางไรบางกับอาชีพตอไปนี้ (5 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)
1) อาชีพคาขายและผูผลิตสินคา
การดําเนินธุรกิจสะดวกมากขึน้ ผูป ระกอบการติดตอสือ่ สารกับผูส ง สินคา
ผลกระทบทางบวก ...................................................................................................................................................................................
และลูกคาไดอยางรวดเร็ว และไดรับขอมูลตาง ๆ เกี่ยวกับการดําเนินงานอยางฉับไว สามารถ
.......................................................................................................................................................................................................................................
ตัดสินใจในเรื่องการเลือกซื้อหรือจําหนายผลิตภัณฑไดอยางทันทวงที สงผลใหผูประกอบการ
.......................................................................................................................................................................................................................................
ที่รูจักนําเอาเทคโนโลยีไปใชมีผลกําไรมากขึ้น
.......................................................................................................................................................................................................................................

ผลกระทบทางลบ การแข งขันทางการผลิตสูง การใชทรัพยากรสิ้นเปลือง มีการขายสินคา

.......................................................................................................................................................................................
ไมไดคุณภาพ สินคาผิดกฎหมาย และสินคาละเมิดลิขสิทธิ์กันงายขึ้น ทําใหเกิดผลเสียแก
.......................................................................................................................................................................................................................................
ผูประกอบการที่ดําเนินการอยางถูกตอง
.......................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................

2) อาชีพทางบัญชีและธุรกรรมการเงิน
ระบบออนไลนตางสาขา เปนการอํานวยความสะดวกใหแกลูกคา
ผลกระทบทางบวก ...................................................................................................................................................................................
ประหยัดคาใชจาย และเพิ่มอํานาจในการแขงขันของสถาบันการเงิน ลูกคามีความสะดวก
.......................................................................................................................................................................................................................................
ในการจับจายโดยไมมีขีดจํากัดดานเงินสด เปนสวนหนึ่งที่ทําใหธุรกิจขยายตัวเพิ่มขึ้น
....................................................................................................................................................................................................................................... ฉบับ
เฉลย
.......................................................................................................................................................................................................................................

ผลกระทบทางลบ หากองค กรใดไมมีระบบรักษาความปลอดภัยที่ดีพอ อาจทําใหขอมูล

.......................................................................................................................................................................................
สวนตัวของลูกคาถูกโจรกรรมไป ซึง่ ทําใหเกิดความเสียหายกับองคกรทัง้ ในดานความนาเชือ่ ถือ
.......................................................................................................................................................................................................................................
และดานการเงิน
.......................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................

7. นักเรียนคิดวา ในอนาคตควรพัฒนาเทคโนโลยีใดเพื่อทําใหเศรษฐกิจดีมากขึ้น (5 คะแนน)

(แนวคําตอบ ระบุเทคโนโลยีและเหตุผลสนับสนุน) (ตัวอยางคําตอบ)
..................................................................................................................................................................................................................................................
ปจจุบนั สมารตโฟนอาจถือไดวา เปนเกือบทุกสิง่ ในชีวติ เรา ไมวา จะเปนการติดตอสือ่ สาร การทํางาน
..................................................................................................................................................................................................................................................
หลายชนิด ขอมูลสวนตัว การทําธุรกรรมทางการเงิน การเสพสื่อบันเทิง ดังนั้น จึงควรเพิ่มการ
..................................................................................................................................................................................................................................................
ปองกันขอมูลสวนตัวที่มีการจัดเก็บไวในสมารตโฟน ใหมีความปลอดภัยมากขึ้น การแสดงผลที่
..................................................................................................................................................................................................................................................
หนาจอใหคมชัดขึ้น การประมวลผลใหเร็วขึ้น การพัฒนาแอปพลิเคชันตาง ๆ ก็ควรดําเนินไปควบคู
..................................................................................................................................................................................................................................................
กับการพัฒนาสมารตโฟนเพื่อตอบสนองความตองการของผูใชในทุกรูปแบบ
..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 9
 8. ใหนักเรียนบอกวา 2 ภาพนี้ มีความเกี่ยวของตอการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีอยางไร และการ
เปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีนั้นมีผลกระทบทางบวกและทางลบอยางไรบาง (5 คะแนน)
(ตัวอยางคําตอบ)

2 ภาพนี้ มีการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยี คือ นําเทคโนโลยีเขามาเพื่อใชพลังงานจากนํ้าในเขื่อน

...................................................................................................................................................................................................................................................
มาผลิตเปนกระแสไฟฟา โดยสรางเขื่อนกักเก็บนํ้าใหมีอยูในระดับที่มีปริมาณและแรงดันเพียงพอ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ที่จะนํามาหมุนเครื่องกังหันและเครื่องกําเนิดไฟฟาที่อยูในระดับตํ่ากวา เกิดการเหนี่ยวนําจนได
...................................................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ พลังงานไฟฟา นอกจากจะสงผลกระทบทางบวกและทางลบตอสิ่งแวดลอมเปนบริเวณกวางแลว
...................................................................................................................................................................................................................................................
เฉลย
ยังมีผลกระทบในดานอื่น ๆ ตามมาดวย
...................................................................................................................................................................................................................................................
ผลกระทบทางบวก
...................................................................................................................................................................................................................................................
1) ประชาชนใชพลังงานไฟฟาในราคาตํ่า
...................................................................................................................................................................................................................................................
2) เพิ่มการชลประทาน
...................................................................................................................................................................................................................................................
3) เปนแหลงนํ้าอุปโภคและบริโภค
...................................................................................................................................................................................................................................................
4) เปนแหลงทองเที่ยว
...................................................................................................................................................................................................................................................
5) ปองกันนํ้าทวม
...................................................................................................................................................................................................................................................
ผลกระทบทางลบ
...................................................................................................................................................................................................................................................
1) ทําลายระบบนิเวศของปาไมและแหลงนํ้า
...................................................................................................................................................................................................................................................
2) ประชากรตองอพยพตั้งถิ่นฐานใหม
...................................................................................................................................................................................................................................................
3) เสี่ยงนํ้าทวมจากการพังทลายของเขื่อน
...................................................................................................................................................................................................................................................
4) สังคมและวัฒนธรรมเปลี่ยนแปลงไป
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

10
เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนนตอ คะแนน
ขอยอย รายขอ
1. พิจารณาการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยี แลวตอบคําถาม (8 ขอยอย)
• ระบุชื่อเทคโนโลยีไดถูกตอง (0.25 คะแนน)
• บอกไดวา เทคโนโลยีนี้สรางขึ้นเพื่อแกปญหาใด (0.25 คะแนน) 1 8
• อธิบายเหตุผลที่ทําใหเทคโนโลยีเปลี่ยนแปลง (0.5 คะแนน)
2. บอกผลกระทบตอชีวติ และสังคมทีเ่ กิดจากการเปลีย่ นแปลงเทคโนโลยี พรอมใหเหตุผล
ประกอบได 2
3. อธิบายสาเหตุของการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีการทําความสะอาดเสื้อผา
พรอมบอกผลกระทบทางบวกและทางลบในดานตาง ๆ ได
• ดานความตองการของสังคม 2 6
• ดานความกาวหนาของวิทยาการ 2
• ดานการเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรม 2
4. วิเคราะหสาเหตุการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีการทําความสะอาดเสื้อผา
และเขียนออกมาเปนแผนผังความคิดได 4

5. พยากรณเทคโนโลยีการทําความสะอาดเสือ้ ผาในอนาคต และบอกผลกระทบทางบวก

และทางลบในดานตาง ๆ พรอมเหตุผลสนับสนุนได 5 ฉบับ
เฉลย
6. บอกผลกระทบทางบวกและทางลบจากการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีในดานเศรษฐกิจ
กับอาชีพตาง ๆ ได
• อาชีพคาขายและผูผลิตสินคา 2.5 5
• อาชีพทางบัญชีและธุรกรรมการเงิน 2.5
7. แสดงความคิดเห็นวา เทคโนโลยีใดที่ทําใหเศรษฐกิจเติบโต พรอมเหตุผลสนับสนุนได 5
8. บอกความเกีย่ วของของภาพทีใ่ หมาในดานการนําเทคโนโลยีมาใช และบอกผลกระทบ
ทางบวกและทางลบจากการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีนั้นได 5

คะแนนเต็ม 40
เกณฑการตัดสิน : 24 คะแนน = ผาน ตํ่ากวา 24 คะแนน = ปรับปรุง

การออกแบบและเทคโนโลยี 11
 Activity Creating
Evaluating

å
ฝกทักษะการคิดสรางสรรค Analyzing
และนวัตกรรม Applying
ปจจัยตอการเปลี่ยนแปลงและ ฝกทักษะการแกปญหา Understanding
ผลกระทบของเทคโนโลยี ฝกทักษะการคิดอยางมีวจิ ารณญาณ Remembering

ใหนักเรียนวาดภาพหรือหาภาพเทคโนโลยีในปจจุบันที่คิดวา มีปจจัยในดาน ไดคะแนน คะแนนเต็ม

ตาง ๆ ที่ทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงกับเทคโนโลยีนี้ลงในกรอบ พรอมบอก 20
สาเหตุของการสรางและวิธีการทํางานของเทคโนโลยี บอกปจจัยที่มีผลตอ
การเปลีย่ นแปลงและผลกระทบทางบวกและทางลบจากการสรางเทคโนโลยีน้ี รวมไปถึงใหออกแบบ
ตอยอดเทคโนโลยีที่พัฒนาตอจากภาพที่หาหรือวาดมา (ตัวอยางคําตอบ)

ฉบับ
เฉลย

1) ชื่อเทคโนโลยี
โดรนติ ดกลองถายรูป หรืออากาศยานไรคนขับติดกลอง
..................................................................................................................................................................................................................................................

2) สาเหตุของการสรางเทคโนโลยีและวิธีการทํางานของเทคโนโลยี
เหตุผลของการสรางเทคโนโลยีนี้ คือ เพือ่ ใชในภารกิจทางการทหาร การสํารวจสภาพทางภูมศิ าสตร
..................................................................................................................................................................................................................................................
การคนหาและกูภ ยั วิธกี ารทํางานของโดรน โดรนสรางขึน้ จากวัสดุทมี่ นี าํ้ หนักเบาเพือ่ ความคลองตัว
..................................................................................................................................................................................................................................................
มี 2 สวน คือ ตัวโดรนและระบบควบคุม สวนหัวมีเซ็นเซอรตาง ๆ ทั้งหมดและระบบการบิน
..................................................................................................................................................................................................................................................
สวนที่เหลือเปนสวนลําตัวที่เต็มไปดวยระบบเทคโนโลยีตาง ๆ เนื่องจากไมจาํ เปนตองเวนพืน้ ทีไ่ ว
..................................................................................................................................................................................................................................................
สําหรับผูข บั ขี่ โดรนมีการติดตัง้ กลองอินฟราเรด ระบบบอกพิกดั และเลเซอร และถูกควบคุมดวยระบบ
..................................................................................................................................................................................................................................................
เครือ่ งควบคุมระยะไกล และบางครัง้ ก็ควบคุมดวยหองนักบินภาคพืน้ ดิน
..................................................................................................................................................................................................................................................

12
3) ใหนักเรียนยกตัวอยางปจจัยที่มีผลตอการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีนี้ ในดานตาง ๆ และ
บอกผลกระทบทั้งทางบวกและทางลบ
ผลกระทบใน ปจจัยที่มีผล ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลง
ดานตาง ๆ ตอการเปลี่ยนแปลง ทางบวก ทางลบ
ตองการถายภาพในพื้นที่ที่คนหรือ สํารวจความเสียหาย ละเมิดสิทธิสวนบุคคล
มนุษย ยานพาหนะอื่นไมสามารถเขาไปได ระบุตําแหนงผูบาดเจ็บหรือ โดรนอาจกลายเปนอาวุธ
ตามเวลาที่ตองการ ผูสูญหาย และประเมิน โปรยสารอันตรายใส
และสังคม ความเสีย่ งในสถานการณตา ง ๆ ผูอื่นถึงแกชีวิตได

ตองการการดําเนินงานทีค่ า ใชจา ยตํา่ สํ า รวจสภาพสิ่ ง ก อ สร า งใน เกิดความเสียหายทางเศรษฐกิจ

แตไดภาพถายจากมุมสูง
เศรษฐกิจ
ตองการบินสํารวจพื้นที่และเก็บ
ขอมูล เพื่อการพัฒนาพื้นที่
สิ่งแวดลอม
พื้นที่ที่เขาถึงยากหรือเสี่ยงภัย จากโดรนชนเครือ่ งบิน
หรือใชในการถายภาพยนตร ทําใหการบินตองลาชา
ไดภาพสวยในมุมสูง โดยเสีย และอาจเปนอันตรายตอนักบิน
คาใชจายไมมาก และผูโ ดยสาร
ติดตามการคุกคามธรรมชาติ การผลิตโดรนอาจกอใหเกิด
สํารวจพื้นที่เพื่อดูการ ผลผลิตทีไ่ มตอ งการ ซึง่ อาจกอ
เปลีย่ นแปลงหลังจากการฟน ฟู ใหเกิดปญหามลภาวะได ฉบับ
เฉลย

4) ออกแบบเทคโนโลยีที่พัฒนาตอจากเทคโนโลยีนี้ (คําตอบขึ้นอยูกับดุลยพินิจของครูผูสอน)
(แนวคํ าตอบ เทคโนโลยีใหมชวยแกปญหาอยางไรและเปนประโยชนตอใคร โดยใชการอางอิง
.....................................................................................................................................................................................................................................
จากเนื ้อหาวิชา)
.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

เกณฑการใหคะแนน คะแนนตอ คะแนน

รายการประเมิน ขอยอย รายขอ
1) ระบุเทคโนโลยีที่มีการเปลี่ยนแปลงและสงผลกระทบในดานตาง ๆ ได 1
2) ระบุสาเหตุที่ทําใหเทคโนโลยีนั้นมีการเปลี่ยนแปลงได 3
3) บอกปจจัยที่ทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยี และผลกระทบทั้งทางบวก 9 20
และทางลบที่เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีได
4) คาดการณแนวโนมเทคโนโลยีที่จะเกิดขึ้นในอนาคตได 7
คะแนนเต็ม 20
เกณฑการตัดสิน : 12 คะแนน = ผาน ตํ่ากวา 12 คะแนน = ปรับปรุง

การออกแบบและเทคโนโลยี 13
 Creating
Evaluating
ฝกทักษะการคิดสรางสรรค Analyzing

2 การแก ปญหาในชีวิตประจําวัน
ดวยเทคโนโลยี
และนวัตกรรม
ฝกทักษะการแกปญหา
ฝกทักษะการคิดอยางมีวจิ ารณญาณ
Applying
Understanding
Remembering

ใหนักเรียนเขียนปญหาหรือความตองการในชีวิตประจําวันของนักเรียน ไดคะแนน คะแนนเต็ม

แลวออกแบบเทคโนโลยีเพื่อแกปญหา (ตัวอยางคําตอบ) 20
1) ปญหาและสาเหตุของการเกิดปญหา (แนวคําตอบ ปญหา + สาเหตุของการเกิดปญหา)
ปญหาการจราจรหนาแนน มีสาเหตุมาจากการนํายานพาหนะออกมาใชในชวงเชาและเย็นเปน
...................................................................................................................................................................................................................................................
จํานวนมาก เนื่องจากเปนชวงเวลาที่ผูคนตองเดินทางไปและกลับจากการทํางานหรือเรียนหนังสือ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ทําใหการเดินทางในชวงเวลาดังกลาวไมสะดวก และใชเวลาเพิ่มขึ้นจากปกติมาก ทําใหเราไปถึง
...................................................................................................................................................................................................................................................
ที่หมายผิดเวลา หรือตองเผื่อเวลามากขึ้น
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

2) วาดภาพนวัตกรรมที่คาดวาจะแกปญหาในขอ 1) พรอมเหตุผลประกอบ
(แนวคําตอบ แนวทางการแกปญหา + เหตุผล
...................................................................................................................................................................................................................................................

ฉบับ สนับสนุน + รูปตัวอยางนวัตกรรม)

...................................................................................................................................................................................................................................................
เฉลย จักรยานยนตบินได หรือ Hoverbike
...................................................................................................................................................................................................................................................
เพือ่ แกปญ หาการเดินทางจากการจราจรทีห่ นาแนน
...................................................................................................................................................................................................................................................
และแออัด การสรางยานพาหนะที่บินไดจะชวย
...................................................................................................................................................................................................................................................
แกปญหาดังกลาว เพราะที่ระดับความสูงเหนือ
...................................................................................................................................................................................................................................................
พื้นถนนเปนพื้นที่ที่ยังไมถูกใชงาน ทําให
...................................................................................................................................................................................................................................................
ยานพาหนะบิ นไดอยางสะดวกและถึงจุดหมายในเวลาที่กําหนด แตระดับความสูงอาจตองสูงกวา
...................................................................................................................................................................................................................................................
ความสู งของรถบรรทุกพอประมาณ และควรมี GPS นําทาง เพือ่ ความสะดวกและปลอดภัยในการขับขี่
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

3) อุปกรณหรือเทคโนโลยีที่นํามาใชออกแบบนวัตกรรมเพื่อแกปญหา
1. ยานพาหนะในการขับขี่ เชน จักรยาน จักรยานยนต รถยนต ฯลฯ
...................................................................................................................................................................................................................................................
2. เทคโนโลยีสําหรับการยกยานพาหนะใหลอยเหนือพื้น เชน โดรน พารามอเตอร ฯลฯ
...................................................................................................................................................................................................................................................
3. เทคโนโลยีสําหรับการกักเก็บพลังงาน เชน แบตเตอรี่ ถานไฟฉาย ฯลฯ
...................................................................................................................................................................................................................................................
4. เทคโนโลยีการนําทาง ไดแก GPS
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

14
4) รวบรวมขอมูลขอดีและขอเสียของเทคโนโลยีที่นํามาใชแกปญหา
สวนที่ 1 ยานพาหนะในการขับขี่
...................................................................................................................................................................................................................................................
จักรยานยนตไฟฟา ยานพาหนะสองลอที่ใชแบตเตอรี่เปนตัวจายพลังงานในการขับเคลื่อน
...................................................................................................................................................................................................................................................
ขอดี ความคลองตัวในการขับขีส่ งู นํา้ หนักเบา ยกใหลอยเหนือพืน้ ไดไมยาก ใชเชือ้ เพลิงสะอาด
...................................................................................................................................................................................................................................................
และอนุรักษสิ่งแวดลอม
...................................................................................................................................................................................................................................................
ขอเสีย ใชคนควบคุมการทรงตัวของรถ ซึ่งขึ้นอยูกับความสามารถของแตละคน ราคาสูง
...................................................................................................................................................................................................................................................
และยังไมมีระบบความปลอดภัยในการใชงานที่ไดมาตรฐาน
...................................................................................................................................................................................................................................................
สวนที่ 2 เทคโนโลยีสําหรับการลอยตัวของยานพาหนะ
...................................................................................................................................................................................................................................................
โดรน อากาศยานไรคนขับ มีลกั ษณะการทํางานคลายกับเฮลิคอปเตอร บินสูงได บังคับดวยรีโมต
...................................................................................................................................................................................................................................................
คอนโทรล
...................................................................................................................................................................................................................................................
ขอดี นํ้าหนักเบา ควบคุมดวยรีโมตคอนโทรล และไมปลอยมลพิษสูสิ่งแวดลอม
...................................................................................................................................................................................................................................................
ขอเสีย ระยะเวลาในการบินจํากัด ติดตัง้ อุปกรณเสริมหรือสัมภาระทีม่ นี าํ้ หนักมากไมได
...................................................................................................................................................................................................................................................
สวนที่ 3 เทคโนโลยีสําหรับการกักเก็บพลังงาน
...................................................................................................................................................................................................................................................
แบตเตอรี่ อุปกรณที่ทําหนาที่กักเก็บพลังงานเพื่อเอาไวใชงานตอ
................................................................................................................................................................................................................................................... ฉบับ
เฉลย
ขอดี นํ้าหนักเบา ไมสิ้นเปลืองพื้นที่ และชารจไฟไดเร็ว
...................................................................................................................................................................................................................................................
ขอเสีย แบตเตอรี่มีขนาดเล็ก เก็บไฟไดนอย
...................................................................................................................................................................................................................................................
สวนที่ 4 เทคโนโลยีการนําทาง
...................................................................................................................................................................................................................................................
GPS ระบบระบุตําแหนงบนพื้นโลก ทํางานรวมกับดาวเทียมบอกตําแหนง สามารถบอกพิกัดเวลา
...................................................................................................................................................................................................................................................
และความเร็วได
...................................................................................................................................................................................................................................................
ขอดี นํ้าหนักเบา ขนาดเล็ก สามารถระบุตําแหนงที่เปนจุดหมายไดคอนขางแมนยํา
...................................................................................................................................................................................................................................................
ทําใหประหยัดเวลาและคาใชจายในการเดินทาง
...................................................................................................................................................................................................................................................
ขอเสีย อาจเกิดความคลาดเคลือ่ นของเสนทางหากดาวเทียมมีปญ หา และบางพืน้ ทีอ่ าจใช GPS ไมได
...................................................................................................................................................................................................................................................

5) ขั้นตอนการออกแบบ
เปนการนําเทคโนโลยีจากหลายสวนมารวมกันเพื่อสรางนวัตกรรมที่เรียกวา Hoverbike เปน
...................................................................................................................................................................................................................................................
จักรยานยนตบินได โดยการนําจักรยานยนตมาดัดแปลงติดตั้งกับโดรนขนาดใหญ เพื่อชวยใน
...................................................................................................................................................................................................................................................
การลอยตัวของพาหนะ ในสวนของการขับเคลื่อนไดจากพลังงาน 2 แหลง คือ แบตเตอรี่จาก
...................................................................................................................................................................................................................................................
จักรยานยนตไฟฟาและโดรน ซึ่งเปนการใชพลังงานสะอาด ไมเกิดมลภาวะทางอากาศ
...................................................................................................................................................................................................................................................
สวนอุปกรณการนําทางจะใช GPS ชวยระบุตาํ แหนงของจุดหมาย เพือ่ การเดินทางสะดวก
...................................................................................................................................................................................................................................................
ประหยัดเวลาและคาใชจาย อาจมีการเพิ่มถุงลมนิรภัยหรือรมชูชีพเพื่อชวยเรื่องความปลอดภัย
...................................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 15
 6) ยกตัวอยางผลกระทบทางบวกและทางลบจากนวัตกรรมที่คิดขึ้น (ตัวอยางคําตอบ)
ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลง
ดานตาง ๆ
ทางบวก ทางลบ
• การเดินทางสะดวกและ • อันตรายเพราะไมมีเสนทาง
รวดเร็วขึ้น การวิ่งที่แนนอน
มนุษยและสังคม

• ไมสิ้นเปลืองเชื้อเพลิง • เนือ่ งจากเสนทางการวิง่ (บิน)

หรือพลังงานในชวงการจราจร ที่ไมแนนอน อาจทําใหเกิด
เศรษฐกิจ หนาแนน ทําใหประหยัด อุบัติเหตุไดงาย ทําใหเสีย
คาใชจาย ทรัพยากรและคาใชจาย

ฉบับ
เฉลย • ใชพลังงานสะอาดใน • ระหวางการผลิต วัสดุที่แข็งแรง
การขับเคลื่อน และมีนํ้าหนักเบาอาจกอใหเกิด
สิ่งแวดลอม มลพิษออกสูสิ่งแวดลอม

เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนนตอ คะแนน
ขอยอย รายขอ
ออกแบบเทคโนโลยีเพื่อแกปญหา
1) ระบุปญหาและสาเหตุของการเกิดปญหาได 2
2) พยากรณนวัตกรรมที่ชวยแกปญหาพรอมใหเหตุผลได 2
3) ระบุอุปกรณหรือเทคโนโลยีที่นํามาใชในการออกแบบนวัตกรรมเพื่อแกปญหาได 4 20
4) รวบรวมขอมูลที่นํามาใชแกปญหาได 5
5) อธิบายขั้นตอนการออกแบบได 4
6) บอกผลกระทบทางบวกและทางลบจากนวัตกรรมที่เกิดขึ้นได 3
คะแนนเต็ม 20
เกณฑการตัดสิน : 12 คะแนน = ผาน ตํ่ากวา 12 คะแนน = ปรับปรุง

16
 Unit Test 1
ตอนที่ 1 เลือกคําตอบที่ถูกตองที่สุด ไดคะแนน คะแนนเต็ม
10
1. ปจจัยในขอใดมีผลตอการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีในปจจุบันมากที่สุด
1. มนุษย
2. วัฒนธรรม
3. ทรัพยากรธรรมชาติ
4. ความกาวหนาทางวิทยาศาสตร
2. ดูขอมูลจากตาราง แลวตอบคําถาม
จากขอมูลวิวัฒนาการของโทรทัศนในตาราง ใหนักเรียนประมวลผลวา โทรทัศนขอใดมีความ
นาจะเปนเครื่องใหมลาสุด
วิวัฒนาการของโทรทัศน
จอภาพ LCD LED LED OLED
ฉบับ
ขนาด 12 นิ้ว 30 นิ้ว 42 นิ้ว 55 นิ้ว
อินเทอรเน็ต เชื่อมตอ เชื่อมตอ เชื่อมตอได เชื่อมตอได
? เฉลย

ไมได ไมได
1. จอ LCD 30 นิ้ว เชื่อมตออินเทอรเน็ตได
2. จอ OLED 60 นิ้ว เชื่อมตออินเทอรเน็ตได
3. จอ LED 48 นิ้ว เชื่อมตออินเทอรเน็ตไมได
4. จอแกว 50 นิ้ว เชื่อมตออินเทอรเน็ตไมได
3. นักเรียนคิดวา ฝุน PM 2.5 เกิดมาจากเทคโนโลยีใด และนักเรียนจะเลือกใชเทคโนโลยีใด
ในการตรวจสอบปริมาณฝุน PM 2.5
สาเหตุการเกิด ตรวจสอบ
1. รถเครื่องยนตดีเซล Google Maps บนสมารตโฟน
2. รถเครื่องยนตดีเซล แอปพลิเคชันเกี่ยวกับสภาพอากาศบนสมารตโฟน
3. รถเครื่องยนตเบนซิน แอปพลิเคชันเกี่ยวกับสภาพอากาศบนสมารตโฟน
4. รถพลังงานไฟฟา แอปพลิเคชันเกี่ยวกับสภาพอากาศบนสมารตโฟน
การออกแบบและเทคโนโลยี 17
 4. ผลกระทบดานบวกของปญญาประดิษฐ หรือ Artificial Intelligence คือขอใด
1. การยกเลิกการจางแรงงานคนในการทํางาน
2. การเปลี่ยนแปลงตลาดแรงงานคนในอนาคต
3. การทํางานมีประสิทธิภาพ สะดวก และรวดเร็ว
4. การจัดซื้ออุปกรณเทคโนโลยีที่มีคุณภาพมีคาใชจายสูง
5. “Internet of Things (IoT) คือ การเชื่อมโยงทุกสิ่งสูโลกอินเทอรเน็ต ทําใหมนุษยสามารถ
ควบคุมการใชระบบเทคโนโลยีตาง ๆ ผานทางเครือขายอินเทอรเน็ต โดยนํามาชวยบริหาร
จัดการทรัพยากรเพื่อใหเกิดประโยชนสูงสุด” จากขอความที่กลาวมา ขอใดคือสาเหตุการ
เปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีดังกลาว
1. ความตองการของสังคม
2. บริบทสังคมและเศรษฐกิจ
3. ความกาวหนาของวิทยาการ
4. การเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรม
6. “เทคโนโลยีทําใหสังคมโลกทุกวันนี้สามารถเอาชนะเรื่องระยะทาง เวลา และสถานที่
ฉบับ ดวยความเร็วในการติดตอสื่อสารผานเครือขายความเร็วสูง” จากขอความที่กลาวมา
เฉลย
เปนผลกระทบจากการกาวหนาทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีดานใด
1. ดานการเมือง
2. ดานเศรษฐกิจ
3. ดานวัฒนธรรม
4. ดานสิ่งแวดลอม
7. ขอใดไมใชผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีดานเศรษฐกิจ
1. การเงินและการบัญชี ขอดี คือ ชําระเงินออนไลนไดหลายรูปแบบ สะดวก รวดเร็ว
ขอเสีย คือ ความปลอดภัยตํ่า สูญเสียทรัพยโดยไมรูตัว
2. การผลิต ขอดี คือ ตนทุนนอยลงแตไดผลผลิตมากขึ้น ไดกําไรมากขึ้น
ขอเสีย คือ เกิดการแขงขันทางการผลิต มีการใชทรัพยากรอยางสิ้นเปลือง
3. การศึกษา ขอดี คือ ครูมีความรูมากขึ้น นักเรียนไดรับความรูเพื่อประกอบอาชีพมากขึ้น
ขอเสีย คือ ปญหาการศึกษาที่ลาสมัย นักเรียนไมตั้งใจเรียน
4. การตลาดและการขาย ขอดี คือ ทําการตลาดโดยใชอินเทอรเน็ต ซื้อขายสินคาไดมากขึ้น
ขอเสีย คือ มีมิจฉาชีพ จําหนายสิ่งผิดกฎหมาย

18
 8. ขอใดเปนการนําเทคโนโลยีมาสรางประโยชนหรือเพือ่ อํานวยความสะดวก แตไมไดใชทรัพยากร
ทางธรรมชาติอยางคุมคา
1. ทุงกังหันลมที่เขาคอ จังหวัดเพชรบูรณ
2. โรงงานผลิตและแปรรูปเครื่องใชจากไมสักขนาดใหญ
3. โรงไฟฟาลําตะคองชลภาวัฒนา เปนโรงไฟฟาพลังนํ้าแบบสูบกลับ จังหวัดนครราชสีมา
4. โรงงานผลิตกระแสไฟฟาดวยพลังงานความรอนใตพิภพและแผงรับพลังงานแสงอาทิตย
9. เมื่อมีชุมชนหนึ่งไมสามารถปรับตัวเขากับเทคโนโลยีสมัยใหมจะเกิดผลอยางไร
1. ชุมชนสามารถขยายการผลิตและสงขายไปยังสถานที่ตาง ๆ ไดรวดเร็ว
2. ชุมชนมีความกาวหนาในดานตาง ๆ อยางรวดเร็ว และมีความสะดวกสบายในการดํารง
ชีวิตประจําวันมากยิ่งขึ้น
3. ชุมชนไมมีการพัฒนาทางดานเศรษฐกิจ การเรียนรูลาหลัง แตยังคงสภาพดานวัฒนธรรม
และสิ่งแวดลอมที่เปนธรรมชาติ
4. ชุมชนมีความเปนอยูที่ดีขึ้น เกิดวัฒนธรรมใหม ๆ ที่เปลี่ยนไปตามเทคโนโลยีที่เกิดขึ้น
เกิดอุตสาหกรรมการผลิตมากมาย ฉบับ
เฉลย
10. ขอใดเปนการนําเทคโนโลยีมาใชใหเกิดประโยชนไดมากที่สุด
1. ลิซานําโดรนติดตั้งกลองขึ้นบินเพื่อบันทึกภาพเพื่อน ๆ ที่กําลังใชงานคอมพิวเตอรอยู
2. โหนงไมอยากเดินจึงขับรถยนตสวนตัวขนาดใหญไปหาเพื่อนที่อยูซอยถัดไป ถึงแมวา
ทางที่ไปจะมีการจราจรที่ติดขัดก็ตาม
3. อัม้ ซือ้ เครือ่ งคอมพิวเตอรราคาแพงทีม่ ฮี ารดแวรและซอฟตแวรขนั้ สูง เพือ่ ทํางานในปริมาณ
มากสงลูกคาไดอยางรวดเร็ว
4. ญาญาซื้อสมารตโฟนรุนใหมลาสุดที่มีราคาแพง เพราะมีกลองหนาและกลองหลังที่ให
ความคมชัดมากที่สุด เพื่อไวถายรูปกับเพื่อน ๆ ตอนนั่งเลน
เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนน
รายขอ
เลือกคําตอบไดถูกตอง (10 ขอ) 1
คะแนนเต็ม 10
เกณฑการตัดสิน : 6 คะแนน = ผาน ตํ่ากวา 6 คะแนน = ปรับปรุง

การออกแบบและเทคโนโลยี 19
 ไดคะแนน คะแนนเต็ม
ตอนที่ 2 ตอบคําถามที่กําหนดให 10
1. นักเรียนคิดวา เทคโนโลยีที่ใชเก็บขอมูลในอนาคตจะมีลักษณะเปนอยางไร มีขอดีและขอเสีย
อยางไร (3 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)
ยุ...................................................................................................................................................................................................................................................
คนีเ้ ปนยุคของ Cloud Computing นอกจากจะเก็บรวบรวมขอมูลแลว ยังมีการวิเคราะหและประยุกต
ใช ขอมูลบนคลาวดอีกดวย คลาวดจะเปนสิ่งที่ดีที่สุดในการจัดการกับขอมูลจํานวนมาก
...................................................................................................................................................................................................................................................
คือ จัดเก็บพรอมกับจัดระเบียบขอมูลทุกอยางไดจากสวนกลาง โดยเรียกใชไดตลอดเวลา
ขอดี .....................................................................................................................................................................................................................................
ไมวา จะอยูท ใี่ ดก็ตาม เมือ่ ขอมูลไดรบั การจัดระเบียบและวิเคราะหแลว การใชขอ มูลตาง ๆ เพือ่ แกปญ หา
...................................................................................................................................................................................................................................................
จะงายและเร็วขึ้นมาก
...................................................................................................................................................................................................................................................
คือ ทุกสิ่งทุกอยางจะอยูบนคลาวด อาจมีการรั่วไหลของขอมูล โดยผูไมหวังดีเขาถึงขอมูล
ขอเสีย ...............................................................................................................................................................................................................................
สวนตัวของผูอื่นผานทางชองโหวของระบบ หากระบบลมจะเกิดความวุนวายมาก
...................................................................................................................................................................................................................................................

2. “จากแบบจําลองที่กําหนดให คือ การเปลี่ยนแปลงทางสังคมเปนหนึ่งในตัวกําหนดความ

กาวหนาทางเทคโนโลยีดานตาง ๆ โดยใชเงื่อนไขทางสังคมเปนสาเหตุหลัก สวนการพัฒนา
เทคโนโลยีจะกลายเปนผลลัพธ” จากสิ่งที่กลาวมา ใหนักเรียนพยากรณนวัตกรรมจากการ
เปลี่ยนแปลงทางสังคม พรอมระบุขอดีและขอเสีย (4 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)
ฉบับ
เฉลย นวัตกรรม
การเปลี่ยนแปลงทางสังคม สรางผลกระทบ เทคโนโลยี
ผูใช
สั...................................................................................................................................................................................................................................................
งคมโลกมีการพัฒนาไปอยางรวดเร็ว การติดตอสื่อสารเปนสิ่งที่ทําไดไมยาก เพื่อใหมนุษยจาก
ทุ...................................................................................................................................................................................................................................................
กมุมโลกสามารถสือ่ สารกันไดงา ยขึน้ โดยไมมอี ปุ สรรคทางดานภาษา จึงควรมีการพัฒนาเทคโนโลยี
การแปลภาษา ซึง่ ปจจุบนั เทคโนโลยีการแปลภาษาถูกสรางขึน้ มาแลว และมีการพัฒนาอยางตอเนือ่ ง
...................................................................................................................................................................................................................................................
จึ...................................................................................................................................................................................................................................................
งชวยอํานวยความสะดวกสําหรับบุคคลที่ตองใชภาษาที่สองหรือภาษาที่สาม ในอนาคตเทคโนโลยี
การแปลภาษาอาจถู กสรางเปนนวัตกรรม โดยมี AI เปนตัวควบคุมระบบเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ
...................................................................................................................................................................................................................................................
การแปล โดยการรับสารตางภาษาผานระบบปฏิบัติการ แลวแปลเปนภาษาที่เราใชในชีวิตประจําวัน
...................................................................................................................................................................................................................................................
แบบ Realtime ซึง่ จะเปนภาษาทีส่ ละสลวยเหมือนเจาของภาษาเอง และเสียงทีไ่ ดยนิ ผานแอปพลิเคชัน
...................................................................................................................................................................................................................................................
ก็...................................................................................................................................................................................................................................................
จะเปนเสียงของคนที่พูดกับเรา โดยมีความผิดพลาดนอยมากหรือไมมีเลย
ขอดี คื.....................................................................................................................................................................................................................................
อ อํานวยความสะดวกกับบุคคลที่ใชภาษาที่สองหรือภาษาที่สามใหทํางานไดงายขึ้น ติดตอ
สื่อสารกันไดอยางรวดเร็ว
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ขอเสีย คื...............................................................................................................................................................................................................................
อ ทําใหคนขาดทักษะทางภาษาที่สองหรือภาษาที่สามไปโดยปริยาย เนื่องจากมีโปรแกรม
แปลภาษาที ่สามารถใชไดเหมือนเจาของภาษาอยูแลว จึงไมจําเปนตองมีการฝกฝนทักษะทางดานนี้
...................................................................................................................................................................................................................................................
และอาจขาดปฏิ สัมพันธที่ดีระหวางมนุษยดวยกัน
...................................................................................................................................................................................................................................................

20
3. ใหนักเรียนบอกเทคโนโลยีที่ควรพัฒนาเพื่อนําไปใชในอนาคตมาดานละ 1 อยาง
พรอมอธิบาย (3 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)
เทคโนโลยีทางดานการเดินทาง เชน พัฒนาระบบการจราจร พัฒนารถยนต
ดานมนุษยและสังคม .........................................................................................................................................................................................
เพื่อเพิ่มความปลอดภัยในการใชรถใชถนนรวมกัน
...................................................................................................................................................................................................................................................
พัฒนาดานออนไลนตาง ๆ เพื่อใหผูบริโภคมีความสะดวกสบายในการทําธุรกรรม
ดานเศรษฐกิจ ............................................................................................................................................................................................................
ทางการเงิน เพื่อการซื้อขายเปนไปโดยงาย สงผลใหธุรกิจขยายตัวเพิ่มขึ้น
...................................................................................................................................................................................................................................................
เทคโนโลยีดานพลังงานสะอาด เชน พัฒนาแผงรับพลังงานแสงอาทิตยใหมี
ดานสิ่งแวดลอม ......................................................................................................................................................................................................
ประสิ ทธิภาพมากขึ้น หรือพัฒนาระบบสรางพลังงานจากคลื่นทะเล เนื่องจากประเทศไทยมีพื้นที่
...................................................................................................................................................................................................................................................
ติ...................................................................................................................................................................................................................................................
ดทะเลเปนบริเวณกวาง
เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนนตอ คะแนน
ขอยอย รายขอ
1. ระบุเทคโนโลยีที่ใชเก็บขอมูลในอนาคต พรอมทั้งบอกขอดีและขอเสียได
• ระบุเทคโนโลยีการเก็บขอมูลในอนาคตและวิธีทํางาน 2 3
• บอกขอดีและขอเสียของเทคโนโลยีนั้นได 1 ฉบับ
2. พยากรณนวัตกรรมที่พัฒนาขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงดานสังคมได เฉลย
• พยากรณนวัตกรรมที่พัฒนาขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงดานสังคม 3 4
• บอกขอดีและขอเสียของนวัตกรรมนั้น 1
3. เสนอแนะเทคโนโลยีที่ควรพัฒนาเพื่อนําไปใชในอนาคตได
• ดานมนุษยและสังคม 1
• ดานเศรษฐกิจ 1 3
• ดานสิ่งแวดลอม 1
คะแนนเต็ม 10
เกณฑการตัดสิน : 6 คะแนน = ผาน ตํ่ากวา 6 คะแนน = ปรับปรุง

ตารางบันทึกคะแนน
มาตรฐานการเรียนรู เครื่องมือวัดและผลคะแนน
หนวยที่
ตัวชี้วัด เครื่องมือวัด คะแนนที่ได คะแนนเต็ม
หนวยการเรียนรูที่ 1 ว 4.1 ม.2/1 Exercise 40
เทคโนโลยีกับชีวิต Activity 40
Unit Test 20
คะแนนรวมทั้งหมด 100

การออกแบบและเทคโนโลยี 21
 2 วัสดุ อุปกรณ
หน่วยการเรียนรู้ที่

ทางเทคโนโลยี
ตัวชี้วัด
ว 4.1 ม.2/5

O verview
เทคโนโลยีทมี่ คี ณุ ภาพ มาจากการ
รวบรวมขอมูลคุณสมบัติตาง ๆ ของ
วัสดุที่มีคุณภาพ เพื่อนํามาเปนวัสดุ
ฉบับ ทีเ่ หมาะสมตอการผลิต โดยผูช าํ นาญ
เฉลย ทีใ่ ชเครือ่ งมือทีไ่ ดมาตรฐานสูง
แนวคิดหลักของเทคโนโลยี
สิ่งที่จําเปน
✓ สิ่งที่ตองการ
เสียงและอุปกรณ
ที่ทําใหเกิดเสียง
เสียงเกิดจากการสั่นสะเทือนของวัตถุ
สงผานตัวกลางที่เปนสสารไปยังหู มีการ
คิดคนเทคโนโลยีตาง ๆ เพื่อใหการใชเสียง
เปนไปอยางมีประสิทธิภาพ เราจึงควรมี
ความรูเกี่ยวกับเสียงเพื่อที่
จะใชงานเทคโนโลยีได
อยางเหมาะสม
ความรูเกี่ยวกับวัสดุ
วัสดุที่มีคุณสมบัติแตกตางกัน เทคโนโลยีที่นํามาใชกับ
วัสดุกแ็ ตกตางกันไปดวย จึงตองมีการพัฒนาวัสดุดวยกระบวน
การออกแบบเชิงวิศวกรรมเพือ่ เปลีย่ นแปลงหรือสรางคุณสมบัติ
ใหมแกวัสดุเพื่อความเหมาะสมตอวัตถุประสงค
เครื่องกลและเครื่องมือ
ในการสรางชิ้นงาน
เครือ่ งกลถูกพัฒนาเพือ่ ผอนแรงในการทํางาน สวนเครือ่ งมือ
ชวยในการสรางสรรคชนิ้ งาน การเลือกใชเครือ่ งกลและเครือ่ งมือ
ไดเหมาะสมกับชิ้นงาน ทําใหงานมีประสิทธิภาพมากขึ้น
ไฟฟาและอุปกรณที่ทําใหเกิดแสง
ไฟฟ า เป น ระบบที่ มี
ความสํ า คั ญ ในทุ ก บ า น
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับ
เทคโนโลยี ไ ฟฟ า จึ ง เป น
สิ่งจําเปน เพื่อรูจักระบบ
และอุปกรณ ไฟฟา ซึ่งจะ
นําไปสูการใชงานโดยได
ประโยชนสูงสุด

22
 Exercise
1 ความรูเกี่ยวกับวัสดุ 5 คะแนน

1. ใหนักเรียนพิจารณาภาพ แลวบอกประเภทวัสดุ สมบัติวัสดุ และการดูแลรักษาวัสดุของสิ่งของ

แตละหมายเลขลงในตาราง (3 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)

3 5
ฉบับ
เฉลย
2

ประเภทวัสดุ สมบัติวัสดุ การดูแลรักษาวัสดุ

1. ผา • ยืดหยุนไดดี ใชผาชุบนํ้าพอหมาดเช็ดรอยเปอน
• นํา้ หนักเบา แตเนื่องจากผาดูดซับนํ้าอาจทําใหมี
• ดูดซับนํ้า แตไมกันนํ้า ความชื้นและเกิดเชื้อราได
2. ไม • แข็งแรง ทนทาน เมื่อไมโดนนํ้าอาจผุและมีอายุการใชงาน
• ไมเปนสนิม นอยลง จึงควรดูแลโดยเช็ดใหแหง
• สลักลวดลายบนเนื้อได อยูเสมอ

3. โลหะ • แข็งแรง ทนทาน เมื่อโลหะไดรับความชื้นจะเกิดสนิม

• นําความรอนไดดี จึงควรเช็ดใหแหงเมื่อสัมผัสนํ้า
• พื้นผิวเรียบและมันวาว

การออกแบบและเทคโนโลยี 23
 ประเภทวัสดุ สมบัติวัสดุ การดูแลรักษาวัสดุ
4. กระดาษ • นํ้าหนักเบา ควรเก็บในทีแ่ หง เพราะหากเปยกนํา้ หรือ
• ฉีกขาดงาย ความชื้นกระดาษจะเปอยและยุย
• ไมกันนํ้า
• พับเปนรูปรางตาง ๆ ได
5. เซรามิก • แข็งแรง เปนวัสดุทแี่ ข็งแตเปราะ จึงควรตัง้ บริเวณ
• ทนตอสารเคมี ที่ มุ ม ห อ งหรื อ ในตํ า แหน ง ที่ ไ ม มี ก าร
• ทนตอสภาพอากาศ กระแทก
• เปนฉนวนไฟฟา
6. พลาสติก • แข็งแรง เมื่อพลาสติกสัมผัสความรอน อาจทําให
• ลอยนํ้าได ผิดรูปไปจากเดิม ควรหลีกเลีย่ งสถานทีท่ ี่
• เปนฉนวนไฟฟา มีอณุ หภูมสิ งู

ฉบับ 2. ใหนักเรียนยกตัวอยางอุปกรณในชีวิตประจําวันที่ทํามาจากการรวมกันของวัสดุมากกวา
เฉลย
1 ประเภท พรอมอธิบายการใชประโยชนของวัสดุรวมกัน (2 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)
รมกันฝน ทํามาจาก ผารม โลหะ และพลาสติก
...................................................................................................................................................................................................................................................
ผารมมีสมบัติกันนํ้าและทนทานตอแสงแดด ไมเกิดรอยยับงาย นํ้าหนักเบา โครงรมทําจากโลหะ
...................................................................................................................................................................................................................................................
มีคุณสมบัติแข็งแรง ทนทาน ดามจับเปนพลาสติก นํ้าหนักเบา แข็งแรง และเปนฉนวนไฟฟา
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนนตอ คะแนน
ขอยอย รายขอ
1. บอกชื่อประเภทวัสดุ สมบัติวัสดุ และการดูแลรักษาวัสดุได (6 ขอยอย) 0.5 3
2. ใชความรูเรื่องวัสดุเชื่อมโยงกับสิ่งของในชีวิตประจําวันได 2
คะแนนเต็ม 5
เกณฑการตัดสิน : 3 คะแนนขึ้นไป = ผาน ตํ่ากวา 3 คะแนน = ปรับปรุง

24
 2 เครื่องกลและเครื่องมือในการสรางชิ้นงาน 15 คะแนน

ใหนักเรียนพิจารณาเทคโนโลยีในรูปภาพตอไปนี้ แลวบอกชื่อและวิธีการทํางานของเครื่องกลที่ใช
รวมถึงวิธีการเก็บอุปกรณและบํารุงรักษาเทคโนโลยี (15 คะแนน)
1.
ชื่อเทคโนโลยี คือ
สกูตเตอรไฟฟา
...........................................................................................................

เครื่องกลอยางงายที่ใช คือ
ลอและเพลา
...........................................................................................................

วิธีการทํางานของเครื่องกลอยางงายในเทคโนโลยีนี้
สกูตเตอรไฟฟาเคลื่อนที่ดวยการทํางานของลอและเพลารวมกัน มีเพลาเปนแกนกลาง ลอเปนสิ่งที่
...................................................................................................................................................................................................................................................
สัมผัสพื้นถนน และเคลื่อนที่ไปขางหนาหรือถอยหลังไดดวยมอเตอรที่ตออยูกับเพลา
...................................................................................................................................................................................................................................................

วิธีการเก็บอุปกรณและบํารุงรักษาเทคโนโลยี
ฉบับ
ทําความสะอาดสกูตเตอรไฟฟาทุกครั้งหลังใชงาน เก็บไวในที่แหงเพื่อปองกันการลัดวงจร
................................................................................................................................................................................................................................................... เฉลย
ของวงจรไฟฟาและเกิดสนิม
...................................................................................................................................................................................................................................................

2.
ชื่อเทคโนโลยี คือ
ขวาน
...........................................................................................................

เครื่องกลอยางงายที่ใช คือ
ลิม่
...........................................................................................................

วิธีการทํางานของเครื่องกลอยางงายในเทคโนโลยีนี้
ขวานใชหลักการของลิม่ โดยใหพนื้ เอียงแยกไมเปน 2 สวน ทําใหแรงในแนวตัง้ ฉากกับสวนหัวของไม
...................................................................................................................................................................................................................................................
เปลี่ยนเปนแรงในแนวตั้งฉากกับพื้นเอียง
...................................................................................................................................................................................................................................................

วิธีการเก็บอุปกรณและบํารุงรักษาเทคโนโลยี
หลังจากใชเสร็จแลว ควรลางใหสะอาด เช็ดใหแหง ทานํ้ามันกันสนิม เก็บเขาที่ใหเรียบรอย หากมี
...................................................................................................................................................................................................................................................
ปลอกควรสวมปลอกกอนแลวคอยเก็บ ไมควรวางไวกับพื้น เพราะจะเปนอันตรายตอผูอื่น
...................................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 25
 3.
ชื่อเทคโนโลยี คือ
ตะปูเกลียว
...........................................................................................................

เครื่องกลอยางงายที่ใช คือ
สกรู
...........................................................................................................

วิธีการทํางานของเครื่องกลอยางงายในเทคโนโลยีนี้
ตะปูเกลียวใชเครื่องกลทีเ่ รียกวา สกรู มีรูปรางคลายบันไดเวียนวนรอบแกนทรงกระบอก โดยแรง
...................................................................................................................................................................................................................................................
พยายามเคลื่อนที่เปนวงกลม ขณะที่แรงตานทานเคลื่อนที่ขึ้นลงในแนวดิ่ง เดิมเราตองออกแรงมาก
...................................................................................................................................................................................................................................................
เพือ่ ผลัก (ตอก) ตะปูธรรมดาใหเขาไปในเนือ้ ไม แตเมือ่ นําสกรูเขามาใชทาํ ใหตะปูมรี ปู รางเปนเกลียว
...................................................................................................................................................................................................................................................
การขันลงเนื้อไมจึงชวยผอนแรง
...................................................................................................................................................................................................................................................

วิธีการเก็บอุปกรณและบํารุงรักษาเทคโนโลยี
ตะปูเกลียวทํามาจากเหล็ก มีปลายแหลม ดังนัน้ หลังการใชงานจึงควรทําความสะอาดและเช็ดใหแหง
...................................................................................................................................................................................................................................................
เคลือบดวยนํ้ามันกันสนิม เก็บไวในที่ปลอดภัยเพื่อปองกันอันตราย
...................................................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ
เฉลย 4.
ชื่อเทคโนโลยี คือ
การพายเรือคายัก
...........................................................................................................

เครื่องกลอยางงายที่ใช คือ
คานทีม่ จี ดุ หมุนอยูต รงกลาง
...........................................................................................................

วิธีการทํางานของเครื่องกลอยางงายในเทคโนโลยีนี้
การพายเรือคายักใชหลักการของคาน โดยมีไมพายเปนคานที่มีจุดหมุนอยูตรงกลางของผูที่พายเรือ
...................................................................................................................................................................................................................................................
การออกแรงพายคือการใหแรงพยายาม และเรือพุงไปขางหนาไดเพราะแรงตานทานจากนํ้า
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

วิธีการเก็บอุปกรณและบํารุงรักษาเทคโนโลยี
เช็ดทําความสะอาดทุกครั้งหลังใชงานและเก็บไวในที่ปลอดภัย
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

26
 5.
ชื่อเทคโนโลยี คือ
ประตูบานพับ
...........................................................................................................

เครื่องกลอยางงายที่ใช คือ
คานทีม่ จี ดุ หมุนอยูท างดานริม
...........................................................................................................

วิธีการทํางานของเครื่องกลอยางงายในเทคโนโลยีนี้
ประตูใชหลักการของคานที่มีบานพับซึ่งทําหนาที่เปนจุดหมุนอยูทางดานริม เมื่อออกแรงเปดหรือ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ปดประตู จะเปนการใหแรงพยายามกับประตู และมีแรงตานทาน คือ นํ้าหนักประตูที่อยูระหวาง
...................................................................................................................................................................................................................................................
บานพับกับแรงพยายาม
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

วิธีการเก็บอุปกรณและบํารุงรักษาเทคโนโลยี
หากบานพับมีคราบสกปรกใหเช็ดออกดวยผาชุบนํา้ แลวใชผา แหงเช็ดใหแหง จากนัน้ เคลือบผิวเหล็ก
...................................................................................................................................................................................................................................................
ดวยนํ้ามันหรือฉีดสเปรยนํ้ามันกันสนิมเพื่อปองกันการเกิดสนิม
...................................................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ
6. เฉลย
ชื่อเทคโนโลยี คือ
กอกนํา้
...........................................................................................................

เครื่องกลอยางงายที่ใช คือ
ลอและเพลา
...........................................................................................................

วิธีการทํางานของเครื่องกลอยางงายในเทคโนโลยีนี้
กอกนํา้ ใชหลักการของลอและเพลา ทีจ่ บั หมุนเปดกอก คือ ลอ ภายในมีโลหะเปนแทงยาวสวนทีต่ ดิ
...................................................................................................................................................................................................................................................
กับลอ คือ เพลา ซึ่งเจาะรูไวดานหนึ่งเพื่อควบคุมการไหลของนํ้า เมื่อออกแรงหมุนกอกนํ้าลอ
...................................................................................................................................................................................................................................................
จะเคลื่อนที่ ทําใหเพลาที่มีรูอยูหมุนตามไปดวย
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

วิธีการเก็บอุปกรณและบํารุงรักษาเทคโนโลยี
ควรใชกอกนํ้าที่ผลิตจากวัสดุที่เคลือบดวยสารปองกันการเกิดสนิม เมื่อใชเปนเวลานาน อาจเกิด
...................................................................................................................................................................................................................................................
คราบหินปูนเกาะ ควรใชนํ้าสมสายชูลางเพื่อกําจัดคราบหินปูนออก
...................................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 27
 7.
ชื่อเทคโนโลยี คือ
มีด
......................................................................................................................

เครื่องกลอยางงายที่ใช คือ
ลิม่
......................................................................................................................

วิธีการทํางานของเครื่องกลอยางงายในเทคโนโลยีนี้
มีดใชหลักการลิ่มชวยในการผอนแรง โดยมีปลายดานหนึ่งแบนกวาอีกดานหนึ่ง เมื่อเราออกแรง
...................................................................................................................................................................................................................................................
สับหรือหั่นสิ่งใดในแนวตั้งฉากกับพื้น มีดก็จะแยกสิ่งนั้นออกจากกันและเปลี่ยนแรงตั้งฉากใน
...................................................................................................................................................................................................................................................
แนวตั้งเปนแรงตั้งฉากกับพื้นเอียง
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

วิธีการเก็บอุปกรณและบํารุงรักษาเทคโนโลยี
หลังใชงานเสร็จแลวตองทําความสะอาด หากมียางจากผักหรือผลไมเกาะใหลางดวยนํ้ามะนาว
...................................................................................................................................................................................................................................................
หรือนํ้ามันพืชกอน แลวจึงลางดวยนํ้าสะอาด เช็ดใหแหง แลวเก็บปลายมีดในฝกหรือที่ปลอดภัย
...................................................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ
เฉลย 8.
ชื่อเทคโนโลยี คือ
ทางลาดขึ้นรถโดยสารสําหรับผูสูงอายุหรือผูพิการ
.............................................................................................................................

เครื่องกลอยางงายที่ใช คือ
พืน้ เอียง
.............................................................................................................................

วิธีการทํางานของเครื่องกลอยางงายในเทคโนโลยีนี้
ใชหลักการพืน้ เอียง โดยใชแผนเหล็กพาดไวทรี่ ถโดยสารและพืน้ เมือ่ ตองการนํารถเข็นขึน้ รถโดยสาร
...................................................................................................................................................................................................................................................
ก็ใชการลากหรือผลัก ซึ่งชวยผอนแรงอยางมาก
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

วิธีการเก็บอุปกรณและบํารุงรักษาเทคโนโลยี
หลังใชงานควรทําความสะอาดทุกครั้ง หากเปยกนํ้าควรเช็ดใหแหงแลวเคลือบดวยนํ้ายากันสนิม
...................................................................................................................................................................................................................................................
และเก็บไวในที่แหง
...................................................................................................................................................................................................................................................

28
 9.
ชื่อเทคโนโลยี คือ
ปน จัน่
...........................................................................................................

เครื่องกลอยางงายที่ใช คือ
คาน รอก ลอและเพลา
...........................................................................................................

วิธีการทํางานของเครื่องกลอยางงายในเทคโนโลยีนี้
ปนจั่นใชหลักการของคานในการถวงนํ้าหนักดานตรงขามเพื่อยกของที่มีนํ้าหนักมากขึ้นที่สูง
...................................................................................................................................................................................................................................................
และสิ่งที่ทําใหวัตถุเลื่อนขึ้นสูดานบน คือ รอก โดยใชหลักการลอและเพลาหมุนรอก
...................................................................................................................................................................................................................................................
ซึ่งมาจากมอเตอรไฟฟา
...................................................................................................................................................................................................................................................
วิธีการเก็บอุปกรณและบํารุงรักษาเทคโนโลยี
หมั่นตรวจสอบและบํารุงรักษาอุปกรณใหอยูในสภาพพรอมใชงาน ตรวจสภาพมอเตอรและรอก
...................................................................................................................................................................................................................................................
รวมไปถึงสายสลิงที่ใชยกสิ่งของดวย ควรเลือกใชบริการตรวจสอบสภาพกับบริษัทหรือผูที่มีความ
...................................................................................................................................................................................................................................................
เชี่ยวชาญในการซอมบํารุงโดยเฉพาะ
...................................................................................................................................................................................................................................................

10.
ชื่อเทคโนโลยี คือ
เบ็ดตกปลา
...........................................................................................................
เครื่องกลอยางงายที่ใช คือ ฉบับ
เฉลย
คาน รอก ลอและเพลา
...........................................................................................................

วิธีการทํางานของเครื่องกลอยางงายในเทคโนโลยีนี้
คันเบ็ด ทําหนาที่เปนคานที่มีจุดหมุนอยูดานปลาย เมื่อปลาติดเบ็ด แรงดึงของปลาคือแรงตานแรง
...................................................................................................................................................................................................................................................
แรงที่เราดึงปลาขึ้นมาคือแรงพยายาม สวนรอกที่ใชดึงเอ็นตกปลาขึ้นมาใชหลักการลอและเพลา
...................................................................................................................................................................................................................................................
คันเบ็ดมีรอกเดี่ยวอยูที่ปลายเบ็ดเพื่อชวยเปลี่ยนทิศทางของแรง
...................................................................................................................................................................................................................................................
วิธีการเก็บอุปกรณและบํารุงรักษาเทคโนโลยี
ทําความสะอาดทุกครั้งหลังใชงาน หมั่นหยอดนํ้ามันหลอลื่นบริเวณลูกปน ควรเก็บไวในที่แหง
...................................................................................................................................................................................................................................................
และหางจากมือเด็ก
...................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................
เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนน
รายขอ
พิจารณาภาพแลวตอบคําถาม (10 ขอ)
• บอกชื่อเทคโนโลยีและเครื่องกลอยางงายที่ใชในเทคโนโลยีไดถูกตอง (0.25 คะแนน)
• บอกวิธีการทํางานของเครื่องกลอยางงายในเทคโนโลยีไดถูกตอง (1 คะแนน) 1.5
• บอกวิธีเก็บและบํารุงรักษาเทคโนโลยีไดถูกตอง (0.25 คะแนน)
คะแนนเต็ม 15
เกณฑการตัดสิน : 9 คะแนนขึ้นไป = ผาน ตํ่ากวา 9 คะแนน = ปรับปรุง
การออกแบบและเทคโนโลยี 29
 3 เสียงและอุปกรณที่ทําใหเกิดเสียง 10 คะแนน

1. ใหนักเรียนพิจารณาภาพ แลวตอบคําถาม
วันนี้เอยไปวิ่งออกกําลังกายนอกบานและไดยินเสียงตาง ๆ มากมาย ทั้งเสียงคน เสียงสัตว
เสียงรถ เอยจึงสงสัยวาเสียงแตละเสียงมาจากไหน (3 คะแนน)

เสียงมาจากไหน
บางนะ

ฉบับ
เฉลย

1) เสียงที่เอยไดยินเปนเสียงอะไร และมาจากแหลงกําเนิดเสียงประเภทใดบาง (ตัวอยางคําตอบ)

• แหลงกําเนิดเสียงจากธรรมชาติ เชน นกรอง คนคุยกัน สุนัขเหา
........................................................................................................................................................................................................................................
• แหลงกําเนิดเสียงที่มนุษยสรางขึ้น เชน รถยนต จักรยานยนต เครื่องบิน ลําโพง
........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................
2) เสียงเหลานั้นเกิดขึ้นไดอยางไร
เสียงทุกเสียงเกิดขึ้นจากการสั่นสะเทือนของวัตถุ เมื่อวัตถุเกิดการสั่นสะเทือน จะทําใหเกิด
........................................................................................................................................................................................................................................
การอัดตัวและขยายตัวของคลื่นเสียง แลวสงผานตัวกลางที่เปนสสารในสถานะตาง ๆ คือ
........................................................................................................................................................................................................................................
ของแข็ง ของเหลว และแกส (เสียงไมสามารถเดินทางผานสุญญากาศ) ไปยังหู ทําใหไดยิน
........................................................................................................................................................................................................................................
เสียงเกิดขึ้น
........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

30
2. ใหนักเรียนหาภาพหรือวาดภาพเทคโนโลยีที่เปนแหลงกําเนิดเสียง และสรางจากวัสดุใน
ธรรมชาติ พรอมทั้งอธิบายขั้นตอนการทําใหเกิดเสียง หรือการนําเทคโนโลยีนี้ไปใช (3 คะแนน)

(ตัวอยางคําตอบ)

ฉบับ
เฉลย

(แนวคําตอบ ภาพแหลงกําเนิดเสียง + วิธีการสรางเทคโนโลยี + วิธีใชงาน)

....................................................................................................................................................................................................................................
อังกะลุง ทําดวยไมไผตดั เปนทอน โดยนํามาปาดปากกระบอกทัง้ ดานในและดานนอก เพือ่ ทําใหเกิด
....................................................................................................................................................................................................................................
เสียงสูงหรือตํ่าตามที่ตองการ พรอมกับทําสวนลางของกระบอกใหเปนขาสองขาง เพื่อใสในราง
....................................................................................................................................................................................................................................
และใชกระทบกับรางทําใหเกิดเสียง ในแตละรางแบงเปน 3 กระบอก 3 ขนาด แตละกระบอก
....................................................................................................................................................................................................................................
จะมีเสียงสูง กลาง ตํ่า ในโนตตัวเดียวกัน
....................................................................................................................................................................................................................................
อังกะลุง มีวธิ ที าํ ใหเกิดเสียง คือ เขยากระบอกไมไผทแี่ ขวนไวกบั รางไมใหกระทบกัน กระบอกไมไผ
....................................................................................................................................................................................................................................
จะเกิดการสั่นแลวกลายเปนเสียงดนตรีที่ไพเราะ
....................................................................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 31
 3. ใหนักเรียนหาภาพหรือวาดภาพแหลงกําเนิดเสียงที่มนุษยใชเทคโนโลยีสรางขึ้น เพื่อนําไปใช
ประโยชนทางดานตาง ๆ (เชน ดานการแพทย ดานการคมนาคม ดานความบันเทิง ฯลฯ) และ
อธิบายวิธีการทํางาน หรือการใชประโยชนจากแหลงกําเนิดเสียงนั้น (4 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)

(แนวคําตอบ ภาพเทคโนโลยี + วิธีการทํางาน + ประโยชน)

...................................................................................................................................................................................................................................................
อัลตราซาวนด (Ultrasound) การตรวจทางการแพทยโดยใชคลืน่ เสียงความถีส่ งู สวนใหญจะใชเพือ่
...................................................................................................................................................................................................................................................

ฉบับ ดูภาพของทารกที่อยูภายในครรภ แบงเปน 2 ประเภท คือ เพื่อการวินิจฉัยและเพื่อการรักษา

...................................................................................................................................................................................................................................................
เฉลย ประโยชน • ปลอดภัย (คลืน่ เสียงในระดับความถีน่ ี้ จะใชระยะเวลาตรวจสัน้ ๆ ยังไมมรี ายงานถึง
...................................................................................................................................................................................................................................................
โทษหรือผลขางเคียง)
...................................................................................................................................................................................................................................................
• คาใชจายตํ่า
...................................................................................................................................................................................................................................................
• แสดงภาพเคลื่อนไหวในการทํางานของอวัยวะนั้น ๆ ใหแพทยเห็นได
...................................................................................................................................................................................................................................................
• ขนาดเล็ก เคลื่อนยายสะดวก
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนน คะแนน
ตอขอยอย รายขอ
1. พิจารณาสถานการณ แลวตอบคําถาม
1) ระบุแหลงที่มาของเสียง และประเภทแหลงกําเนิดเสียงไดถูกตอง 2 3
2) บอกวิธีการที่ทําใหเสียงเกิดขึ้นไดถูกตอง 1
2. ระบุเทคโนโลยีที่เปนแหลงกําเนิดเสียงและสรางขึ้นจากวัสดุธรรมชาติ
พรอมอธิบายขั้นตอนการทําใหเกิดเสียง และการนําเทคโนโลยีนี้ไปใชได 3
3. ระบุแหลงกําเนิดเสียงที่มนุษยใชเทคโนโลยีสรางขึ้น เพื่อนําไปใชประโยชนได 4
คะแนนเต็ม 10
เกณฑการตัดสิน : 6 คะแนนขึ้นไป = ผาน ตํ่ากวา 6 คะแนน = ปรับปรุง

32
 4 ไฟฟาและอุปกรณที่ทําใหเกิดแสง 10 คะแนน

1. ใหนักเรียนบอกเครื่องใชไฟฟาที่ใชในชีวิตประจําวันมา 3 ชนิด พรอมบอกจุดประสงค

การใชเครื่องใชไฟฟาชนิดนั้น มาพอสังเขป (3 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)
(แนวคําตอบ อุปกรณไฟฟา + วัตถุประสงค)
....................................................................................................................................................................................................................................
• เครื่องปรับอากาศ ใชปรับอุณหภูมิในที่พักอาศัย หรือใชรักษาสภาวะอากาศใหคงที่ มีทั้งแบบ
....................................................................................................................................................................................................................................
ตั้งพื้น ติดผนัง และแขวนเพดาน เครื่องปรับอากาศยังลดความชื้นหรือฟอกอากาศใหบริสุทธิ์
....................................................................................................................................................................................................................................
• เครื่องรับโทรทัศน เปนตัวรับสัญญาณการถายทอดเสียงและภาพจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง
....................................................................................................................................................................................................................................
ทําใหเราไดรับขาวสาร ความบันเทิงจากแหลงตาง ๆ
....................................................................................................................................................................................................................................
• เครื่องซักผา ชวยอํานวยความสะดวกในการทําความสะอาดเสื้อผา นอกจากจะชวยผอนแรงแลว
....................................................................................................................................................................................................................................
ยังสามารถประหยัดเวลาเพื่อนําไปใชทํากิจกรรมอื่น
....................................................................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................................................

2. ใหนักเรียนอธิบาย เรื่อง วงจรไฟฟาและการตอตัวตานทาน (3 คะแนน)

ฉบับ
1) ภายในวงจรไฟฟาจะมีอนุภาควิ่งอยูทั้งวงจรคืออนุภาคอะไรบาง มีเรียกชื่อวาอะไร เฉลย
อนุภาคประจุบวก มีชื่อเรียกวา โปรตอน (Proton; P)
..........................................................................................................................................................................................................................
อนุภาคประจุลบ มีชื่อเรียกวา อิเล็กตรอน (Electron; e)
..........................................................................................................................................................................................................................

2) ภายในวงจรไฟฟาที่มีกระแสไฟฟาไหลผาน แบงเปนกระแสไฟฟาชนิดใดบาง และแตละ

ชนิดถูกนําไปใชในชีวิตประจําวันไดอยางไร
แบงกระแสไฟฟาไดเปน 2 ชนิด ไดแก
..........................................................................................................................................................................................................................
• ไฟฟากระแสสลับ เหมาะกับบานเรือนหรือธุรกิจอุตสาหกรรม ใชกับระบบแสงสวางไดดี
..........................................................................................................................................................................................................................
เหมาะกับเครื่องใชไฟฟาที่ตองใชไฟฟาปริมาณมาก ๆ
..........................................................................................................................................................................................................................
• ไฟฟากระแสตรง มักถูกนํามาใชในการทดลองทางการศึกษา เชน ใชในการชุบโลหะ ใชใน
..........................................................................................................................................................................................................................
การทดลองทางเคมี ทําใหเหล็กมีอาํ นาจแมเหล็ก ใชในการเพิม่ ประจุกระแสไฟฟาเขาแบตเตอรี่
..........................................................................................................................................................................................................................
ใชในวงจรอิเล็กทรอนิกส หรือเปนแหลงกําเนิดพลังงานไฟฟาได เชน ถานไฟฉาย
..........................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 33
 3. ใหนักเรียนพิจารณาภาพการตอวงจรไฟฟาของหลอดไฟ LED แลวตอบคําถาม (4 คะแนน)

รูป ก

Battery Battery
Battery Battery
ภาพที่ 1 ภาพที่ 2

1) ภาพที่ 1 เปนการตอหลอดไฟ LED แบบใด

เปนการตอหลอดไฟ LED แบบอนุกรม
..........................................................................................................................................................................................................................

ภาพที่ 2 เปนการตอหลอดไฟ LED แบบใด

เปนการตอหลอดไฟ LED แบบขนาน
..........................................................................................................................................................................................................................

2) เมื่อเปรียบเทียบแสงจากหลอดไฟ LED ดวยการตอแบบภาพที่ 1 และภาพที่ 2 นักเรียน

ฉบับ
เฉลย คิดวา จะไดผลแตกตางกันหรือเหมือนกัน อยางไร
(แนวคําตอบ แตกตางกัน + แบบอนุกรมหลอดไฟ LED สวางไมเทากัน + แบบขนานหลอดไฟ LED
..........................................................................................................................................................................................................................
สวางเทากัน) การตอแบบอนุกรมและแบบขนานใหผลแตกตางกัน โดยที่การตอแบบอนุกรม
..........................................................................................................................................................................................................................
จะไดแสงสวางไมเทากัน แตการตอแบบขนานจะไดแสงสวางเทากันทุกหลอด การตอแบบอนุกรม
..........................................................................................................................................................................................................................
ถามีหลอดไฟฟาชํารุดเพียง 1 หลอดจะทําใหหลอดไฟฟาทุกหลอดดับหมด แตการตอแบบขนาน
..........................................................................................................................................................................................................................
เมื่อมีหลอดไฟฟาใดชํารุด ก็จะไมทําใหหลอดไฟฟาหลอดอื่นดับลง
..........................................................................................................................................................................................................................

เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนน คะแนน
ตอขอยอย รายขอ
1. ระบุเครื่องใชไฟฟาในชีวิตประจําวันและบอกวัตถุประสงคการใชงานได 3
2. อธิบาย เรื่อง วงจรไฟฟาและการตอตัวตานทาน
1) ระบุชื่อของอนุภาคไดถูกตอง 1 3
2) ระบุประเภทของไฟฟากระแสและอธิบายวิธีการทํางานไดถูกตอง 2
3. พิจารณาภาพ แลวตอบคําถาม
1) ระบุชนิดของการตอวงจรไฟฟาไดถูกตอง 2 4
2) เปรียบเทียบความแตกตางของวงจรไฟฟาไดถูกตอง 2
คะแนนเต็ม 10
เกณฑการตัดสิน : 6 คะแนนขึ้นไป = ผาน ตํ่ากวา 6 คะแนน = ปรับปรุง
34
 Activity Creating
Evaluating

å
ฝกทักษะการคิดสรางสรรค Analyzing
และนวัตกรรม Applying
การพัฒนาเทคโนโลยี ฝกทักษะการแกปญหา
ฝกทักษะการคิดอยางมีวจิ ารณญาณ
Understanding
Remembering

ปูลมมีรถของเลนคันเกาอยู 1 คันแตบรรทุกนํ้าหนักไดนอยมาก และตอง ไดคะแนน คะแนนเต็ม

ออกแรงผลักเพื่อใหรถวิ่งได ปูลมจึงอยากสรางรถของเลนขึ้นมาใหม เพื่อให 20
รถของเลนรับนํ้าหนักไดมากขึ้น วิ่งไดไกลขึ้น และวิ่งบนพื้นราบไดโดยไมตอง
ออกแรงผลักเอง นักเรียนจะชวยปูลมออกแบบและสรางรถของเลนอยางไร (ตัวอยางคําตอบ)
1) ระบุปญหา
ปูลมตองการรถของเลนคันใหมที่รับนํ้าหนักไดมากกวาเดิม วิ่งไดไกลขึ้นกวาเดิม และไมตองออก
...................................................................................................................................................................................................................................................
แรงผลักเอง
...................................................................................................................................................................................................................................................

2) รวบรวมขอมูลและแนวคิดที่เกี่ยวของกับปญหา
(แนวคําตอบ วัสดุที่ใช + หลักการเครื่องกล + วิธีการใชเครื่องมือ + การตอวงจรไฟฟาหรือ
...................................................................................................................................................................................................................................................
อิเล็กทรอนิกส พรอมขอควรระวังการใชงาน)
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................
สวนประกอบรถของเลนแบงเปน 2 สวน คือ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ
................................................................................................................................................................................................................................................... เฉลย
สวนที่ 1 ตัวรถ เปนสวนที่แข็งแรงเพราะตองบรรทุกของไดมาก วัสดุที่นาจะนํามาใชได คือ ไมอัด
...................................................................................................................................................................................................................................................
และพลาสติก ไมอดั มีขอ ดี คือ แข็งแรง ทนทาน ขอเสีย คือ เมือ่ โดนนํา้ แลวจะพอง พลาสติกมีขอ ดี
...................................................................................................................................................................................................................................................
คือ แข็งแรง กันนํ้า ขอเสีย คือ ออนตัวเมื่อโดนความรอน
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................
สวนที่ 2 การขับเคลื่อน เมื่อไมตองการใชแรงงานมนุษย เราจึงเลือกใชพลังงานไฟฟาทําให
...................................................................................................................................................................................................................................................
รถเคลื่อนที่ ซึ่งเกิดขึ้นจากแบตเตอรี่ที่ตอเขากับลอและเพลาดวยการตอแบบอนุกรม และอาจ
...................................................................................................................................................................................................................................................
มีเฟองมาชวยในการทดแรง ลอและเพลาเปนสวนที่รับนํ้าหนักและทําใหรถเคลื่อนที่ ดังนั้น
...................................................................................................................................................................................................................................................
หากตองการบรรทุกนํ้าหนักมากก็ตองเพิ่มจํานวนลอและเพลาใหมากขึ้นตามไปดวย
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................
อุปกรณที่ใช คือ สายไฟฟา เทปพันสายไฟ รางถานไฟฉาย AA ถานไฟฉาย AA เลื่อยฉลุสําหรับ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ตัดไมอัด กรรไกรหรือคัตเตอรสําหรับตัดแผนพลาสติก ไมอัด แผนพลาสติก ลอรถของเลน
...................................................................................................................................................................................................................................................
ไมปลายแหลม คีม กาว
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 35
 3) ออกแบบวิธีการแกปญหา พรอมวาดภาพและเขียนอธิบายเหตุผลประกอบ

(แนวคําตอบ การเลือกวัสดุ + เครื่องกล + เครื่องมือที่เหมาะสม)

ฉบับ
เฉลย
สวนที่ 1 ใชไมอัดเพราะแข็งแรงและรับนํ้าหนักไดมาก
.....................................................................................................................................................................................................................................
สวนที่ 2 ใชมอเตอรเปนตัวขับเคลื่อน โดยประกอบมอเตอรเขากับเฟองที่ติดอยูกับเพลา
.....................................................................................................................................................................................................................................
การตอวงจรไฟฟาระหวางมอเตอรกับรางถานเปนการตอแบบอนุกรม อุปกรณที่ใช ไดแก
.....................................................................................................................................................................................................................................
รางถานไฟฉาย AA แบบ 2 กอน ถานไฟฉาย AA 2 กอน สายไฟฟา เทปพันสายไฟ ไมอัด
.....................................................................................................................................................................................................................................
แผนพลาสติก ลอรถของเลน ไมปลายแหลม เลื่อยฉลุ คีม กาว กรรไกรหรือคัตเตอร
.....................................................................................................................................................................................................................................

4) วางแผนและดําเนินการแกปญหา
แผนการปฏิบัติงานในการสรางรถของเลน
.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................
กิจกรรม ระยะเวลาที่ใช
.....................................................................................................................................................................................................................................
สืบคนขอมูลและเนื้อหาที่เกี่ยวของ 5 วัน
.....................................................................................................................................................................................................................................
เขียนเคาโครงของโครงงาน 3 วัน
.....................................................................................................................................................................................................................................
ลงมือสรางชิ้นงานและปรับปรุงชิ้นงาน 10 วัน
.....................................................................................................................................................................................................................................
เขียนรายงานผลการทดสอบและวิธกี ารปรับปรุงชิน้ งาน 2 วัน
.....................................................................................................................................................................................................................................
นําเสนอผลงาน 1 วัน
.....................................................................................................................................................................................................................................

36
5) ทดสอบและปรับปรุงแกไขวิธีการแกปญหาหรือชิ้นงาน
นํารถใสมอเตอรเรียบรอย มาทดสอบการวิ่งวาวิ่งไดราบรื่นหรือไม ถาไมใหตรวจสอบอุปกรณวา
.....................................................................................................................................................................................................................................
ทํางานปกติหรือไม เมื่อรถสามารถวิ่งไดปกติใหทําการบรรทุกนํ้าหนักเพิ่มขึ้น แลวทดสอบวา
.....................................................................................................................................................................................................................................
รถยังสามารถออกตัวและวิง่ ไดอยูห รือไม ถาไมสามารถออกตัวไดใหเปลีย่ นเฟองใหมขี นาดเล็กลงเพือ่
.....................................................................................................................................................................................................................................
เพิ่มแรงขับมากขึ้น ถาเกิดการวิ่งติดขัดไมราบรื่นใหเพิ่มลอและเพลาเพื่อชวยใหการวิ่งราบรื่นมากขึ้น
.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................
6) นําเสนอวิธีการแกไขปญหา ผลการแกปญหา หรือชิ้นงาน
ผลการแกไขปญหาหรือชิ้นงาน
.....................................................................................................................................................................................................................................
(แนวคําตอบ เปลี่ยนแปลงแรงจากคนเปนพลังงานไฟฟา + การเคลื่อนที่ของรถ + การบรรทุก
.....................................................................................................................................................................................................................................
นํ้าหนัก)
.....................................................................................................................................................................................................................................
1. เปลี่ยนจากการลากจูงรถโดยแรงมนุษยเปนรถที่สามารถวิ่งได โดยใชแรงจากพลังงานไฟฟา
.....................................................................................................................................................................................................................................
2. การออกตัวที่ชามาก ใหทําการเปลี่ยนเฟองใหเล็กลงเพื่อใหรถมีแรงออกตัวไดเร็วขึ้น
..................................................................................................................................................................................................................................... ฉบับ
เฉลย
3. รถสามารถบรรทุกของไดมากขึ้นจากการเพิ่มลอและเพลา และรถสามารถวิ่งไดราบรื่นมากขึ้น
.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนนตอ คะแนน
ขอยอย รายขอ
1) ระบุปญหาไดถูกตองและเหมาะสมกับสถานการณ 2
2) อธิบายวิธีการรวบรวมขอมูลและแนวคิดที่เกี่ยวของกับปญหาได 4
3) ออกแบบวิธีการแกปญหา และเลือกวัสดุ เครื่องกล เครื่องมือไดเหมาะสม 4
4) วางแผนและดําเนินการแกปญหาอยางเปนขั้นตอนและเขาใจงาย 4 20
5) ทดสอบและปรับปรุงแกไขวิธีการแกปญหาหรือชิ้นงานดวยวิธีที่เหมาะสม 4
6) นําเสนอวิธีการแกไขปญหา ผลการแกปญหา หรือชิ้นงานดวยวิธีที่เหมาะสม 2
คะแนนเต็ม 20
เกณฑการตัดสิน : 12 คะแนนขึ้นไป = ผาน ตํ่ากวา 12 คะแนน = ปรับปรุง

การออกแบบและเทคโนโลยี 37
 Creating
Evaluating
ฝกทักษะการคิดสรางสรรค Analyzing

2 สัญญาณเตือน และนวัตกรรม
ฝกทักษะการแกปญหา
ฝกทักษะการคิดอยางมีวจิ ารณญาณ
Applying
Understanding
Remembering

ไดคะแนน คะแนนเต็ม
ใหนักเรียนอานสถานการณ แลวเขียนขั้นตอนการแกปญหา 20

พิชิตมีตูปลาขนาด 60 x 20 x 20 เซนติเมตร เขาจึงจัดตกแตงสภาพแวดลอมของตูป ลา

สําหรับการเลี้ยงปลา หลังจากการจัดสภาพแวดลอมเสร็จ พิชิตถายนํ้าสะอาดลงในตูปลา
แตเนื่องจากวันนี้แรงดันนํ้าประปาแถวบานพิชิตตํ่าจากการซอมบํารุงทอ ทําใหนาํ้ ไหลชาใช
เวลานาน พิชิตจึงไปทําภารกิจอื่นระหวางรอการถายนํ้า พิชิตจะสามารถรูระดับนํ้าที่ใกลเต็ม
ตูป ลาไดอยางไร โดยไมตอ งทิง้ ภารกิจอืน่ ทีท่ าํ อยูเ พือ่ มาสังเกตระดับนํา้ ขณะถายนํา้ ลงในตูป ลา
1) ระบุปญหา (ตัวอยางคําตอบ)
พิชิตจะสามารถรูระดับนํ้าที่ใกลเต็มตูปลาไดอยางไร โดยไมตองทิ้งภารกิจอื่นที่ทําอยูเพื่อมาสังเกต
...................................................................................................................................................................................................................................................
ระดับนํ้าขณะถายนํ้าลงในตูปลา
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ
เฉลย 2) รวบรวมขอมูลและแนวคิดเกี่ยวกับการแกปญหา
(แนวคําตอบ แนวคิดเกี่ยวกับการแกปญหา + รวบรวมขอมูลวัสดุที่เกี่ยวของ + เครื่องมือ + อุปกรณ
...................................................................................................................................................................................................................................................
อิเล็กทรอนิกส) เนื่องจากพิชิตทําภารกิจอื่นอยูระหวางการถายนํ้าลงในตูปลา การที่พิชิตจะรู
...................................................................................................................................................................................................................................................
ระดับนํ้าใกลเต็มไดโดยไมตองเดินกลับมาดู คือ การสงเสียงเตือน ดังนั้น ชิ้นงานแกปญหานี้ควร
...................................................................................................................................................................................................................................................
จะสามารถวัดระดับนํ้าได และเมื่อระดับนํ้าถึงตําแหนงที่ตองการ ชิ้นงานนี้จะตองสงเสียงเตือน
...................................................................................................................................................................................................................................................
การรวบรวมขอมูลแบงออกเปน 4 สวน ดังนี้
...................................................................................................................................................................................................................................................
สวนที่ 1 วัสดุและอุปกรณ
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................
วัสดุและอุปกรณ เหตุผลในการเลือก
...................................................................................................................................................................................................................................................
ทอ PVC และขอตอทอ PVC มีความเหนียว ตัดตามขนาดทีต่ อ งการได ไมผพุ งั แมแชนาํ้ เปน
...................................................................................................................................................................................................................................................
เวลานาน ทนตอการกัดกรอนจากสารเคมี
...................................................................................................................................................................................................................................................
ลูกปงปอง 1 ลูก มีนํ้าหนักเบาและสามารถลอยนํ้าได
...................................................................................................................................................................................................................................................
ถานไฟฉาย 9 โวลต 1 กอน เปนแหลงพลังงานไฟฟาใหกับชุดสงสัญญาณเสียง
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

38
 ส...................................................................................................................................................................................................................................................
วนที่ 2 เครื่องมือชาง
...................................................................................................................................................................................................................................................
เครื่องมือชาง วิธีการใชงานและดูแลรักษา
...................................................................................................................................................................................................................................................
ปากกาเมจิก ใชขีดเพื่อกําหนดตําแหนงชิ้นงาน เมื่อใชงานเสร็จควรปด
...................................................................................................................................................................................................................................................
ปลายปากกาเพื่อปองกันหัวปากกาแหง
...................................................................................................................................................................................................................................................
ปนกาว สําหรับยึดติดวัสดุประเภทพลาสติก (ระหวางทอกับแผน
...................................................................................................................................................................................................................................................
ทองแดง) เมือ่ ใชงานเสร็จควรทําความสะอาดหัวปนกาว ดามจับ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ทีอ่ าจเปอ นกาวระหวางใชงาน และมวนสายไฟเก็บใหเรียบรอย
...................................................................................................................................................................................................................................................
ไมบรรทัด หรือตลับเมตร ใชวัดความยาวของทอ PVC เมื่อใชงานเสร็จควรเช็ดทําความ
...................................................................................................................................................................................................................................................
สะอาด (ตลับเมตรควรปลอยเสนเทปกลับทีเ่ ดิม และปลอยชา ๆ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ถาปลอยเร็วเกินไปขอเกี่ยวอาจชํารุดหรือบาดมือได)
...................................................................................................................................................................................................................................................
เลื่อย ใชเลื่อยทอ PVC เปนชองตามยาว หลังการใชงานควรเช็ด
...................................................................................................................................................................................................................................................
ทําความสะอาดและไมควรวางไวบนพื้น เพราะอาจทําใหเกิด
...................................................................................................................................................................................................................................................
อันตรายตอผูอื่นได ฉบับ
...................................................................................................................................................................................................................................................
เฉลย
ส...................................................................................................................................................................................................................................................
วนที่ 3 อุปกรณอิเล็กทรอนิกส
...................................................................................................................................................................................................................................................
อุปกรณอิเล็กทรอนิกส เหตุผลในการเลือก
...................................................................................................................................................................................................................................................
ชุดสงสัญญาณเสียง ใชสําหรับเปนอุปกรณทําใหเกิดเสียง
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

3) ออกแบบวิธีการแกปญหา พรอมวาดรูปและเขียนอธิบายเหตุผลประกอบ
(แนวคําตอบ ออกแบบชิ้นงาน + วิธีการสรางชิ้นงาน)

1 2 3 4 5

การออกแบบและเทคโนโลยี 39
 ใชทอ PVC 2 ทอ มาเลื่อยเปนชองยาวตามภาพ ขีดเสนบอกระดับนํ้า นําชุดสงสัญญาณเสียงมา
...................................................................................................................................................................................................................................................
ตอกับถานไฟฉายแลวใสในอีกทอ ใชขอตอประกอบทอทั้งสองเขาดวยกัน ใสลูกปงปองในทอที่เจาะ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ชองยาว เมื่อระดับนํ้าเพิ่มสูงขึ้นลูกปงปองจะลอยขึ้นมากระทบแผงทองแดงแลวทําใหเสียงสัญญาณ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ดังขึ้น จากนั้นนําไปติดตั้งโดยกดทอลงในตูปลา
...................................................................................................................................................................................................................................................

4) วางแผนและดําเนินการแกปญหา (ตัวอยางคําตอบ)
1. ระบุปญหาและรวบรวมขอมูลที่เกี่ยวของ 2. ออกแบบแนวคิดการแกปญหา
...................................................................................................................................................................................................................................................
3. ลงมือสรางชิ้นงาน 4. ทดสอบและประเมินผล
...................................................................................................................................................................................................................................................
5. นําเสนอผลงาน
...................................................................................................................................................................................................................................................
ระยะเวลาแตละขั้นขึ้นอยูกับดุลยพินิจของครูผูสอน
...................................................................................................................................................................................................................................................
5) ทดสอบและปรับปรุงแกไขวิธีการแกปญหาหรือชิ้นงาน (แนวคําตอบ ปญหา+การปรับปรุงแกไข)
นําชิ้นงานที่ทําเสร็จแลวมาทดสอบ เมื่อระดับนํ้าเพิ่มขึ้นลูกปงปองจะลอยขึ้นไปกระทบแผงวงจร
...................................................................................................................................................................................................................................................
ทองแดงแล ว ทํ า ให เ สี ย งสั ญ ญาณดั ง ขึ้ น หรื อ ไม ถ า ไม อาจแก ไ ขได โ ดยการเปลี่ ย นท อ PVC
...................................................................................................................................................................................................................................................
หรือวัตถุทรงกลมนํา้ หนักเบาทีม่ ขี นาดใกลเคียงกัน เพือ่ ใหแรงลอยตัวดันลูกปงปองกระทบแผงวงจร
...................................................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ ทองแดงพอดี
...................................................................................................................................................................................................................................................
เฉลย
6) นําเสนอวิธีการแกไขปญหา ผลการแกปญหา หรือชิ้นงาน (ตัวอยางคําตอบ)
ผลจากการแกไขชิน้ งานทําใหชนิ้ งานมีประสิทธิภาพการทํางานดีขนึ้ ชิน้ งานสงสัญญาณเตือนเมือ่ ถึง
...................................................................................................................................................................................................................................................
ระดับนํ้าที่กําหนด และไมลมจากแรงดันนํ้า
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนนตอ คะแนน
ขอยอย รายขอ
1) ระบุปญหาไดถูกตองและเหมาะสมกับสถานการณ 2
2) อธิบายวิธีการรวบรวมขอมูลและแนวคิดที่เกี่ยวของกับปญหาได 4
3) ออกแบบวิธีการแกปญหา และเลือกวัสดุ เครื่องกล เครื่องมือไดเหมาะสม 4
4) วางแผนและดําเนินการแกปญหาอยางเปนขั้นตอน และเขาใจงาย 4 20
5) ทดสอบและปรับปรุงแกไขวิธีการแกปญหาหรือชิ้นงานดวยวิธีที่เหมาะสม 4
6) นําเสนอวิธีการแกไขปญหา ผลการแกปญหา หรือชิ้นงานดวยวิธีที่เหมาะสม 2
คะแนนเต็ม 20
เกณฑการตัดสิน : 12 คะแนนขึ้นไป = ผาน ตํ่ากวา 12 คะแนน = ปรับปรุง

40
 Unit Test 2
ตอนที่ 1 เลือกคําตอบที่ถูกตองที่สุด ไดคะแนน คะแนนเต็ม
10
1. อานขอความตอไปนี้ แลวตอบคําถาม
ก. วัสดุ A มีความยืดหยุนสูงกวาวัสดุ D
ข. วัสดุ A กับวัสดุ B เปนวัสดุที่มาจากธรรมชาติเหมือนกัน แต B ดูดซับนํ้าไดดีกวา
ค. วัสดุ C มีความแข็งมากกวาวัสดุ B และนําความรอนไดดีกวาวัสดุ E
ง. วัสดุ D และวัสดุ E มีความแข็งใกลเคียงกัน แตวสั ดุ D มีความเปราะและโปรงแสงมากกวา
วัสดุ E
ประเภทของวัสดุ
วัสดุ A วัสดุ B วัสดุ C วัสดุ D วัสดุ E
1. ยางพารา ลวดเสียบ ตูเสื้อผา เสื้อ บีกเกอร
กระดาษ
ฉบับ
2. ลวดเสียบ เสื้อ ตูเสื้อผา บีกเกอร ยางพารา เฉลย
กระดาษ
3. ยางพารา เสื้อ ลวดเสียบ บีกเกอร ตูเสื้อผา
กระดาษ
4. ลวดเสียบ บีกเกอร เสื้อ ยางพารา ตูเสื้อผา
กระดาษ

2. ใครใชหลักการของคานประเภทเดียวกันกับที่เปดขวด
1. ปลายฟายกแขนขึ้นและลง
2. ตนนํ้ากําลังเขยงขาขึ้นและลง
3. ตนหลิวกําลังกมและเงยศีรษะ
4. มะลิกําลังใชตะเกียบคีบเสนกวยเตี๋ยว

การออกแบบและเทคโนโลยี 41
 3. เครื่องกลในขอใดชวยผอนแรงไดนอยที่สุด
1. พื้นเอียง
2. ลอและเพลา
3. รอกเดี่ยวตายตัว
4. รอกเดี่ยวเคลื่อนที่
4. ขอใดใชเครื่องมือไดเหมาะสมที่สุด
1. ปุกลุกใชไมบรรทัดวัดความกวางของหองนอน
2. ยี่หวาใชสวานมือเจาะผนังปูนเพื่อแขวนกรอบรูป
3. นุมนิ่มใชคีมตัดในการประดิษฐดอกไมจากเศษผา
4. องุนใชเวอรเนียรคาลิเปอรวัดความหนาของเหรียญ
5. ปจจัยจากขอใดตอไปนี้มีผลตออัตราเร็วของเสียงในอากาศมากที่สุด
1. ความดังของเสียง
2. ระดับความเขมเสียง
3. อุณหภูมิของอากาศ
ฉบับ 4. ความดันบรรยากาศ
เฉลย
6. ตัวกลางที่คลื่นเสียงผาน 3 ชนิด คือ นํ้าทะเล นํ้า และเหล็ก ณ อุณหภูมิเดียวกัน
ขอใดเรียงลําดับความสามารถในการถายทอดคลื่นเสียงจากดีที่สุดไปนอยที่สุด
1. นํ้าทะเล เหล็ก นํ้า
2. เหล็ก นํ้าทะเล นํ้า
3. นํ้า นํ้าทะเล เหล็ก
4. เหล็ก นํ้า นํ้าทะเล
7. ขอใดกลาวไมถูกตองเกี่ยวกับบัซเซอร
1. ลําโพงแบบแมเหล็ก มีวงจรกําเนิดความถี่อยูในตัวเอง
2. ถูกนําไปใชกับโรงงานเพื่อแจงเตือนเกี่ยวกับระบบความปลอดภัย
3. สามารถทํางานไดจากการปอนแรงดันไฟฟา และสามารถปรับความถี่ใหคลื่นเสียงสั่นชา
หรือเร็วได
4. สามารถทํางานไดจากการปอนแรงดันไฟฟา และไมสามารถปรับความถี่ใหคลื่นเสียงสั่น
ชาหรือเร็วได

42
 8. อุปกรณที่ทําหนาที่ควบคุมการไหลของกระแสไฟฟา ซึ่งเปนสวนประกอบอยูในแผงวงจร
อิเล็กทรอนิกสและเครื่องใชไฟฟาทุกชนิด คือขอใด
1. แมเหล็ก
2. ตัวตานทาน
3. สายไฟฟาขนาดใหญ
4. แผนวงจรขนาดเล็ก
9. ขอใดไมใชสวนประกอบที่สําคัญของวงจรไฟฟาที่ทําใหอุปกรณ ไฟฟาครบวงจร
1. เตารับ
2. สายไฟฟา
3. แมเหล็กไฟฟา
4. เครื่องใชไฟฟา
10. ขอใดกลาวไดถูกตองเกี่ยวกับวงจรไฟฟาที่ตอครบวงจร
1. วงจรไฟฟาเปด เปนวงจรไฟฟาที่ไมมีกระแสไฟฟาไหลออกจากขั้วบวกของแหลงกําเนิด
ไฟฟาไปยังอุปกรณไฟฟา และไฟฟาไปไมถึงขั้วลบของแหลงกําเนิดไฟฟา ฉบับ
เฉลย
2. วงจรไฟฟาปด เปนวงจรไฟฟาที่ไมมีกระแสไฟฟาไหลออกจากขั้วบวกของแหลงกําเนิด
ไฟฟาไปยังอุปกรณไฟฟา แตไฟฟาสามารถไหลไปถึงขั้วลบของแหลงกําเนิดไฟฟา
3. วงจรไฟฟาเปด เปนวงจรไฟฟาที่ไมมีกระแสไฟฟาไหลออกจากขั้วบวกของแหลงกําเนิด
ไฟฟาไปยังอุปกรณไฟฟา แตไฟฟาไหลไปถึงขั้วลบของแหลงกําเนิดไฟฟา
4. วงจรไฟฟาปด เปนวงจรไฟฟาทีม่ กี ระแสไฟฟาไหลออกจากขัว้ บวกจากแหลงกําเนิดไฟฟา
ไปยังอุปกรณไฟฟา แตไฟฟาไปไมถึงขั้วลบของแหลงกําเนิดไฟฟา

เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนน
รายขอ
เลือกคําตอบไดถูกตอง (10 ขอ) 1
คะแนนเต็ม 10
เกณฑการตัดสิน : 6 คะแนนขึ้นไป = ผาน ตํ่ากวา 6 คะแนน = ปรับปรุง

การออกแบบและเทคโนโลยี 43
 ไดคะแนน คะแนนเต็ม
ตอนที่ 2 ตอบคําถามที่กําหนดให 10
1. หากนักเรียนตองการทํากลองเก็บความเย็น ควรเลือกใชวัสดุประเภทใดบาง เพราะอะไร
(0.5 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)
เลือกใชภาชนะเปนพลาสติก เพราะมีความแข็ง เหนียว และนํา้ ซึมผานไมได แลวใชผา และกระดาษหอหุม
...................................................................................................................................................................................................................................................
เพื่อเปนฉนวนกันความรอน เพราะผาและกระดาษเปนวัสดุที่ไมนําความรอน
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

2. ยกตัวอยางเทคโนโลยีทมี่ เี ครือ่ งกลอยางงายตอไปนีเ้ ปนสวนประกอบ (0.5 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)

รอก ป.....................................................................................................................................................................................................................................
นจั่น เบ็ดตกปลา มูลี่ ลิฟตยกของ เสาธง
กรรไกร ที่เปดขวด เครื่องตัดกระดาษ ปนจั่น เบ็ดตกปลา รถขนดิน
คาน .....................................................................................................................................................................................................................................
รถยนต เครื่องดึงสมอเรือเดินทะเล รถขนดิน ชิงชาสวรรค กวานตักนํ้า
ลอและเพลา ................................................................................................................................................................................................................
กระดานลื่น ทางขึ้นรถเข็นคนพิการ รถบรรทุกรถยนต
พื้นเอียง ..........................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ
เฉลย มีด สิ่ว ขวาน ที่กั้นบานประตู จอบ เสียม
ลิ่ม ........................................................................................................................................................................................................................................
สวาน ที่เปดขวดไวน แมแรงยกรถ เครื่องจับชิ้นงานหนีบโตะ
สกรู ......................................................................................................................................................................................................................................
3. ถานักเรียนเดินทางไปตางจังหวัดกับครอบครัวโดยใชรถยนต และเสนทางที่ตองใชเปน
ทางดินลูกรังที่เฉอะแฉะ ทําใหรถยนตติดหลมดินโคลน ใหนักเรียนเสนอแนวคิดการแกปญหา
ดังกลาวกับครอบครัวโดยใชหลักการของเครื่องกล พรอมอธิบายลําดับขั้นตอนพอสังเขป
(2 คะแนน) (แนวคําตอบ หลักการของเครื่องกล + ลําดับการแกปญหา)
(ตั วอยางคําตอบ) การแกปญหารถติดหลมดินโคลน ใชหลักการเครื่องกลประเภทคาน
...................................................................................................................................................................................................................................................
เริ...................................................................................................................................................................................................................................................
่มจากหาคานที่มีลักษณะเปนแทงยาวและแข็ง ใชสําหรับดีดหรืองัดทายรถยนตใหขึ้นจากหลมดิน
โดยนํ าวัตถุมารองใตคานงัดบริเวณกึง่ กลางคานเพือ่ เปนจุดหมุน (ซึง่ มีลกั ษณะเหมือนคานอันดับที่ 1 คาน
...................................................................................................................................................................................................................................................
ประเภทนี ้ชวยผอนแรง) จากนั้นแบงสมาชิกในครอบครัวมาชวยกดปลายคานเพื่อยกรถขึ้น
...................................................................................................................................................................................................................................................
(อาจสอดแผ นไมเขาไปใตลอ รถยนต) และใหคนขับรถยนตเคลือ่ นทีไ่ ปขางหนาจากจุดทีเ่ ปนหลมดิน
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

44
4. ในสภาพแวดลอมเดียวกัน หากนักเรียนฟงเสียงชอนสอมกระทบกันผาน
1) กลองพลาสติกบรรจุทราย
2) กลองพลาสติกที่บรรจุนํ้า
3) กลองพลาสติกเปลา
นักเรียนจะไดยินเสียงในขอใดชัดเจนที่สุด พรอมใหเหตุผลประกอบ (1 คะแนน)
ขอ 1) กลองพลาสติกทีบ่ รรจุทราย เพราะเสียงเกิดจากการสัน่ กลับไปกลับมาของแหลงกําเนิดเสียง
...................................................................................................................................................................................................................................................
ซึ่งจะถายทอดพลังงานของการสั่นใหกับอนุภาคอื่นที่อยูใกลเคียง แลวสงตอไปเรื่อย ๆ และ
...................................................................................................................................................................................................................................................
เนื่ อ งจากโมเลกุ ล ของของแข็ ง อยู  ใ กล ชิ ด กั น มากกว า โมเลกุ ล ของของเหลวและแก ส เสี ย งจึ ง
...................................................................................................................................................................................................................................................
เดินทางผานตัวกลางทีเ่ ปนของแข็งไดดกี วานํา้ และอากาศ ดังนัน้ เสียงจึงเดินทางผานกลองพลาสติก
...................................................................................................................................................................................................................................................
ที่บรรจุทราย (ของแข็ง) ไดดีที่สุด
...................................................................................................................................................................................................................................................

5. ใหนักเรียนดูภาพแลวพิจารณาวาเทคโนโลยีนี้แกปญหาในเรื่องใด พรอมอธิบายหลักการ
แกปญ หาพอสังเขป และหลักการแกปญ หานีส้ ามารถนําไปประยุกตใชเพือ่ แกปญ หาในสถานทีใ่ ด
ไดบางเพราะเหตุใด (2 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)
ฉบับ
เฉลย

เทคโนโลยีแกปญ หามลพิษทางเสียงจากยานพาหนะบนทางดวนทีต่ ดิ กับยานชุมชน คือ ผนังกันเสียง

...................................................................................................................................................................................................................................................
ใชหลักการดูดซับเสียงและบังคับทิศทางการสะทอนเสียงออกมาหักลางกัน โดยชวยเพิม่ ประสิทธิภาพ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ในการสะทอนเสียง ออกแบบใหพื้นผิวมีเหลี่ยมมุมหรือเปนรอง แกปญหาโดยเมือ่ เสียงตกกระทบ
...................................................................................................................................................................................................................................................
บนพืน้ ผิวผนังก็จะเกิดเสียงสะทอนไปในทิศทางทีไ่ มทาํ ใหเสียงกลับมารวมกันอีก ปองกันเสียงทะลุผาน
...................................................................................................................................................................................................................................................
ตัวกําแพงไปยังชุมชน หลักการนี้สามารถนํามาแกปญหาในโรงภาพยนตรหรือหองประชุมได เชน
...................................................................................................................................................................................................................................................
มุมที่อับเสียง สามารถติดตั้งวัสดุบุผนังหรือเพดานที่มีการสะทอนเสียงจากมุมอื่นมาชวยเสริม
...................................................................................................................................................................................................................................................
เสียงตรงมุมอับนี้ หรือมุมที่มีเสียงสะทอนมาก สามารถแกไขไดโดยการบุวัสดุดูดซับเสียงในบริเวณ
...................................................................................................................................................................................................................................................
นั้นแทน ดังนั้น ทุกคนในโรงภาพยนตรจะไดยินเสียงชัดเจนทั่วถึงกันหมด
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 45
 6. การตอวงจรไฟฟาทีป่ ระกอบดวยอุปกรณกาํ เนิดแสงสวาง โดยกําหนดใหมแี หลงกําเนิดไฟฟา
10 โวลต และหลอดไฟฟาจํานวน 2 หลอดทีม่ คี วามตานทาน 2 โอหม และ 5 โอหม (2 คะแนน)
1) ใหนักเรียนออกแบบวงจรไฟฟาอยางงายสําหรับการตอแบบอนุกรม (ตัวอยางคําตอบ)

2Ω
2Ω 5Ω
(แนวคําตอบ วาดรูปวงจรไฟฟาที่ 5Ω
ประกอบดวยแหลงกําเนิดไฟฟาและตัว Ι 10V 10V
ตานทาน 2 ตัว) + -

2) ใหนักเรียนคํานวณหาความตานทานรวมในวงจรที่นักเรียนสรางขึ้น
Rรวม = 2 + 5 = 7 โอหม (Ω)
..........................................................................................................................................................................................................................................
ดังนั้น ความตานทานรวมของวงจรไฟฟามีคาเทากับ 7 โอหม
..........................................................................................................................................................................................................................................

ฉบับ 3) ใหนักเรียนออกแบบวงจรไฟฟาอยางงายสําหรับการตอแบบขนาน
เฉลย

2Ω
2Ω 5Ω
(แนวคําตอบ วาดรูปวงจรไฟฟาที่ประกอบดวย 5Ω
แหลงกําเนิดไฟฟΙาและตัว10V
ตานทาน 2 ตัว)
10V
+ -

4) ใหนักเรียนคํานวณหาความตานทานรวมในวงจรที่นักเรียนสรางขึ้น
1 1 1 7
Rรวม = 2 + 5 = 10
..........................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................
R รวม = 107 หรือ 1 37 โอหม (Ω)
..........................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................
งนั้น ความตานทานรวมของวงจรไฟฟามีคาเทากับ 10 7 หรือ 1 7 โอหม (Ω)
3
ดั..........................................................................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................................................................

46
7. สวนประกอบสําคัญในการตอวงจรไฟฟาไดแก อะไรบาง (1 คะแนน)
(แนวคําตอบ สวนประกอบ + หนาที่ + ตัวอยาง) (ตัวอยางคําตอบ)
...................................................................................................................................................................................................................................................
1. แหลงกําเนิดไฟฟา หมายถึง แหลงจายแรงดันไฟฟาไปยังวงจรไฟฟา เชน แบตเตอรี่
...................................................................................................................................................................................................................................................
2. ตัวนําไฟฟา หมายถึง สายไฟฟาหรือสือ่ ทีจ่ ะเปนตัวนําใหกระแสไฟฟาไหลผานไปยังเครือ่ งใชไฟฟา
...................................................................................................................................................................................................................................................
ซึ่งตอระหวางแหลงกําเนิดกับเครื่องใชไฟฟา
...................................................................................................................................................................................................................................................
3. เครือ่ งใชไฟฟาหรือโหลด หมายถึง เครือ่ งใชทสี่ ามารถเปลีย่ นพลังงานไฟฟาใหเปนพลังงานรูปอืน่
...................................................................................................................................................................................................................................................
เชน เตารีด พัดลม
8. ใหนกั เรียนอธิบายหลักการทางวิทยาศาสตรจากการเปลีย่ นแปลงพลังงานไฟฟาทีท่ าํ ใหอปุ กรณ
ไฟฟาทํางานมา 1 ตัวอยาง (1 คะแนน)
(แนวคําตอบ อุปกรณ + ตัวนําไฟฟา + เครื่องใชไฟฟา + การเปลี่ยนพลังงานไฟฟาเปนพลังงานอื่น ๆ)
...................................................................................................................................................................................................................................................
(ตัวอยางคําตอบ) รถบังคับวิทยุ แบงเปนรีโมตคอนโทรลและตัวรถ โดยรีโมตคอนโทรลจะแปลง
...................................................................................................................................................................................................................................................
พลังงานไฟฟาจากถานไฟฉายเปนสัญญาณวิทยุไปทีต่ วั รถ ตัวรถแปลงสัญญาณไฟฟาจากถานไฟฉาย
...................................................................................................................................................................................................................................................
ไปยังตัวรับสัญญาณเพือ่ ไปตัวเซ็นเซอร และพลังงานไฟฟายังตองจายไปทีม่ อเตอรเพือ่ ใหรถเคลือ่ นที่
...................................................................................................................................................................................................................................................
ตามสัญญาณการทํางานของตัวเซ็นเซอรทไี่ ดรบั สัญญาณจากรีโมตคอนโทรล ทําใหถา นไฟฉายทีต่ วั รถ
...................................................................................................................................................................................................................................................
หมดเร็วกวาถานไฟฉายที่รีโมตคอนโทรล
...................................................................................................................................................................................................................................................
เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนน
รายขอ ฉบับ
1. เลือกใชวัสดุไดตรงตามการใชงาน 0.5 เฉลย
2. ระบุเทคโนโลยีจากหลักการของเครื่องกลอยางงายได 0.5
3. นําความรูเรื่องเครื่องกลอยางงายไปประยุกตใชในชีวิตประจําวันได 2
4. ระบุไดวาเสียงเดินผานตัวกลางชนิดใดไดดีที่สุด พรอมใหเหตุผล 1
5. อธิบายสมบัติการเดินทางของเสียงและเทคโนโลยีการดูดซับเสียงได 2
6. อธิบายการตอวงจรไฟฟาและการคํานวณคาความตานทานได 2
7. บอกสวนประกอบของวงจรไฟฟา และหนาที่ของวัสดุที่นํามาประกอบเปนวงจรไฟฟาได 1
8. อธิบายหลักการเปลี่ยนพลังงานไฟฟาเปนพลังงานรูปแบบอื่นได 1
คะแนนเต็ม 10
เกณฑการตัดสิน : 6 คะแนนขึ้นไป = ผาน ตํ่ากวา 6 คะแนน = ปรับปรุง

ตารางบันทึกคะแนน
มาตรฐานการเรียนรู เครื่องมือวัดและผลคะแนน
หนวยที่
ตัวชี้วัด เครื่องมือวัด คะแนนที่ได คะแนนเต็ม
หนวยการเรียนรูที่ 2 ว 4.1 ม.2/5 Exercise 40
วัสดุ อุปกรณทางเทคโนโลยี Activity 40
Unit Test 20
คะแนนรวมทั้งหมด 100
การออกแบบและเทคโนโลยี 47
 3 กระบวนการออกแบบ
หน่วยการเรียนรู้ที่

เชิงวิศวกรรม
ตัวชี้วัด
ว 4.1 ม.2/2
ว 4.1 ม.2/3
ว 4.1 ม.2/4

O verview
ในปจจุบันมีการสรางสรรค
นวัตกรรมที่ลํ้าสมัยมากมาย ซึ่ง
กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม
ฉบับ จะชวยในการสรางสรรคนวัตกรรมที่
เฉลย ไมเคยมีมากอน หรือนําเทคโนโลยี
ที่มีอยูมาพัฒนาตอยอด เพื่อใหได
นวัตกรรมที่ตรงตามความตองการ
ของมนุษย กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม

ระบุปญหา วางแผนและดําเนินการแกปญหา
เปนขั้นตอนที่ผูแกปญหาตองตระหนักถึงปญหา เปนขัน้ ตอนการวางลําดับการสรางนวัตกรรม แลวลงมือปฏิบตั ิ
ที่จําเปนตองหาวิธีการหรือสรางนวัตกรรมเพื่อแก เพื่อนําผลลัพธที่ไดไปใชในขั้นตอนตอไป
ปญหานั้น

รวบรวมขอมูลและแนวคิด ทดสอบ ประเมินผล และปรับปรุงแก ไข

ที่เกี่ยวของกับปญหา
เปนขั้นตอนการเก็บรวบรวมขอมูลและแนวคิดที่
เกีย่ วของกับปญหา เพือ่ หาวิธกี ารทีเ่ หมาะสมสําหรับ
แกปญ หา
ออกแบบวิธีการแกปญหา
เปนขั้นตอนการสรางตนแบบ เพื่อนําไปทดลองใช
และหาขอบกพรองกอนนําไปสรางชิ้นงานจริง
48
วิธีการแกปญหาหรือชิ้นงาน
เปนขัน้ ตอนการนํานวัตกรรมไปทําการทดสอบและนําผลที่ได
มาประเมินกับคุณลักษณะที่ตองการนําไปใชแกปญหา
นําเสนอวิธกี ารแกปญ  หา ผลการแกปญ  หา
หรือชิน้ งาน
เปนขั้นตอนการถายทอดแนวคิดเพื่อใหเขาใจกระบวนการ
สรางชิน้ งาน ซึ่งเปนขั้นตอนสุดทายที่สําคัญของกระบวนการ
ออกแบบเชิงวิศวกรรม
 Exercise
1 ความสัมพันธของกระบวนการทางวิทยาศาสตร 15 คะแนน
และวิศวกรรมศาสตร
ใหนักเรียนตอบคําถามตอไปนี้
1. วิทยาศาสตรและวิศวกรรมศาสตรมีความสัมพันธกันอยางไร (5 คะแนน)
วิ...................................................................................................................................................................................................................................................
ทยาศาสตร เปนองคความรูที่ไดจากการศึกษาหรือทดลองเพื่อใชอธิบายหลักการและทฤษฎี
ส...................................................................................................................................................................................................................................................
วนวิศวกรรมศาสตร เปนการนําหลักการและทฤษฎีทางวิทยาศาสตรมาประยุกตใชใน
การสร างนวัตกรรมและเทคโนโลยี ซึ่งอาจทําใหเกิดการพัฒนาเปนองคความรูไปสูหลักการ
...................................................................................................................................................................................................................................................
และทฤษฎี ใหม ๆ ขึ้นมาไดอีก
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

2. จากสถานการณ นักเรียนจะใชกระบวนการใดเพือ่ หาสาเหตุและคําตอบของการเกิดสิว (5 คะแนน)

ฉบับ
เฉลย
ทําไมหนาเราจึงเปนสิวไดนะ

กระบวนการทางวิทยาศาสตร
กระบวนการที่ใช คือ ..........................................................................................................................................................................................
สิว คือ ปรากฏการณทางธรรมชาติของรางกายมนุษย
เหตุผลที่เลือกใชกระบวนการนี้ เพราะ .............................................................................................................................................
เราต องใชกระบวนการทางวิทยาศาสตรในการหาคําตอบเชิงกลไกเกี่ยวกับการทํางาน
...................................................................................................................................................................................................................................................
ของเชื ้อแบคทีเรียหรือสวนอื่น ๆ ที่เปนปจจัยทําใหเกิดสิว เพื่อนําไปสูการพัฒนายารักษาสิวใน
...................................................................................................................................................................................................................................................
การรั กษาใหถูกตองและมีประสิทธิภาพ
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 49
 3. จากสถานการณ นักเรียนคิดวาคนกลุมนี้ใชกระบวนการใดในการสรางหุนยนต (5 คะแนน)

กระบวนการทางวิศวกรรมศาสตร
กระบวนการที่ใช คือ ..........................................................................................................................................................................................
กระบวนการทางวิศวกรรมศาสตร เปนการนําองคความรู
เหตุผลที่เลือกใชกระบวนการนี้ เพราะ .............................................................................................................................................
ทางวิ ทยาศาสตรและคณิตศาสตรมาสรางเปนเทคโนโลยี ทัง้ ทีเ่ คยมีมากอนหรือนําเทคโนโลยีที่มีอยู
...................................................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ มาพั ฒนาตอยอดใหมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
...................................................................................................................................................................................................................................................
เฉลย
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนน
รายขอ
1. บอกความสัมพันธระหวางวิทยาศาสตรและวิศวกรรมศาสตรไดถูกตอง 5
2. ระบุกระบวนการที่ใชในการแกปญหาตามสถานการณที่กําหนด พรอมใหเหตุผลประกอบไดถูกตอง 5
3. ระบุกระบวนการที่ใชในการแกปญหาตามสถานการณที่กําหนด พรอมใหเหตุผลประกอบไดถูกตอง 5
คะแนนเต็ม 15
เกณฑการตัดสิน : 9 คะแนนขึ้นไป = ผาน ตํ่ากวา 9 คะแนน = ปรับปรุง

50
 2 กระบวนการทางวิทยาศาสตร 15 คะแนน
ใหนักเรียนดูภาพ แลวเขียนอธิบายการใชกระบวนการทางวิทยาศาสตรกับการทดลอง (15 คะแนน)

ทําไมดินนํ้ามันรูปรางเรือ
จึงลอยนํ้า แตดินนํ้ามัน
รูปรางกลมกับแบนจึงจมนํ้า

1. ความรูเดิม (Existing Knowledge)

เมื ่อวัตถุอยู ในของเหลว จะถูกแรงพยุงกระทํา
...................................................................................................................................................................................................................................................
2. ความอยากรูทางวิทยาศาสตร (Scientific Curiosity)
เมื ่อหยอนวัตถุลงในของเหลวจะเกิดอะไรขึ้นบาง และจะทําอยางไรใหวัตถุไมจมลงในของเหลว
...................................................................................................................................................................................................................................................
3. ตั้งสมมติฐาน (Hypothesis)
ถ...................................................................................................................................................................................................................................................
าวัตถุมีความหนาแนนนอยกวาของเหลว แรงพยุงของของเหลวจะทําใหวัตถุลอย
4. ออกแบบการทดลอง (Experiment) ฉบับ
เฉลย
การเลื อกใชวัตถุชนิดเดียวกัน แตมีขนาดและรูปรางแตกตางกัน เชน รูปรางกลม รูปรางแบน
...................................................................................................................................................................................................................................................
รู...................................................................................................................................................................................................................................................
ปรางเรือ เมื่อนําวัตถุแตละชิ้นมาลอยในของเหลวจะเกิดอะไรขึ้นบาง ขนาดและรูปรางของวัตถุมีผล
ต...................................................................................................................................................................................................................................................
อการลอยหรือไม
5. สรุปวิเคราะห (Analysis)
ขนาดและรู ปรางของวัตถุมีผลตอการลอย ซึ่งวัตถุที่มีความหนาแนนนอยกวาของเหลว แรงพยุง
...................................................................................................................................................................................................................................................
ของของเหลวจะทํ าใหวัตถุลอย ดังเชนวัตถุรูปรางเรือนั่นเอง
...................................................................................................................................................................................................................................................
6. นําขอสรุปไปพิสูจน (Proof)
นํ...................................................................................................................................................................................................................................................
าความรูที่ไดไปอธิบาย เรื่อง การสรางเรือชนิดตาง ๆ
เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนนตอขอยอย คะแนน
รายขอ
ขอ 1) ขอ 2) ขอ 3) ขอ 4) ขอ 5) ขอ 6)
อธิบายการใชกระบวนการทางวิทยาศาสตรกับการทดลองได 1 1 2 5 5 1 15
ถูกตอง
คะแนนเต็ม 15
เกณฑการตัดสิน : 9 คะแนนขึ้นไป = ผาน ตํ่ากวา 9 คะแนน = ปรับปรุง
การออกแบบและเทคโนโลยี 51
 3 กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม 20 คะแนน
1. ใหนักเรียนตอบคําถามตอไปนี้ (15 คะแนน)
1) ใหนกั เรียนบอกความแตกตางของการดําเนินการออกแบบเชิงวิศวกรรมโดยใชความรูท าง
วิทยาศาสตรและคณิตศาสตร กับการดําเนินการออกแบบเชิงวิศวกรรมโดยใชประสบการณ
แตกตางกันที่ความนาเชื่อถือ ความปลอดภัย และการทําซํ้า ซึ่งการดําเนินการออกแบบเชิง
........................................................................................................................................................................................................................................
วิศวกรรมโดยใชประสบการณ จะไมใชหลักวิทยาศาสตรและคณิตศาสตรในการดําเนินการ
........................................................................................................................................................................................................................................
เพือ่ ใหไดผลงาน สวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมโดยใชความรูท างวิทยาศาสตรและคณิตศาสตร
........................................................................................................................................................................................................................................
ในการดําเนินการ ยังสามารถนํามาซึ่งเทคโนโลยีและนวัตกรรมใหมไดดวย
........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

2) ใหนักเรียนระบุ 6 ขั้นตอนหลักของกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม
1. ระบุปญหา
........................................................................................................................................................................................................................................
2. รวบรวมขอมูลและแนวคิดที่เกี่ยวของกับปญหา
........................................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ
เฉลย 3. ออกแบบวิธีการแกปญหา
........................................................................................................................................................................................................................................
4. วางแผนและดําเนินการแกปญหา
........................................................................................................................................................................................................................................
5. ทดสอบ ประเมินผล และปรับปรุงแกไขวิธีการแกปญหา หรือชิ้นงาน
........................................................................................................................................................................................................................................
6. นําเสนอวิธีการแกปญหา ผลการแกปญหา หรือชิ้นงาน
........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

3) ใหนักเรียนบอกขอดีของการจําแนกรายละเอียดของกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม
จาก 6 ขั้นตอน เปน 13 ขั้นตอน
เป นการอธิบายถึง การทํางานที่มีค วามละเอี ย ดมากขึ้ น และทํ าให เข าใจถึ ง ความสํ าคั ญ ใน
........................................................................................................................................................................................................................................
การออกแบบโดยใชความรูทางวิทยาศาสตรและคณิตศาสตร บนฐานความคิดเดียวกันกับ
........................................................................................................................................................................................................................................
กระบวนการออกแบบการแกปญหาของแนวคิดเชิงคํานวณ
........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

52
2. ใหนักเรียนเขียนแผนผังแสดงขั้นตอนที่จําแนกรายละเอียดของกระบวนการออกแบบเชิง
วิศวกรรม (5 คะแนน)

ฉบับ
เฉลย

เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนนตอ คะแนน
ขอยอย รายขอ
1. ตอบคําถาม
1) บอกความแตกตางของการดําเนินการออกแบบเชิงวิศวกรรมโดยใชความรูทาง 5
วิทยาศาสตรและคณิตศาสตร กับการดําเนินการออกแบบเชิงวิศวกรรมโดยใช
ประสบการณ ไดถูกตอง 15
2) บอกขั้นตอนหลักของกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมไดถูกตอง 5
3) บอกขอดีของการจําแนกรายละเอียดของกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมจาก 5
6 ขั้นตอนเปน 13 ขั้นตอนไดถูกตอง
2. เขียนแผนผังแสดงขัน้ ตอนทีจ่ าํ แนกรายละเอียดของกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม
5
ไดถูกตอง
คะแนนเต็ม 20
เกณฑการตัดสิน : 12 คะแนนขึ้นไป = ผาน ตํ่ากวา 12 คะแนน = ปรับปรุง
การออกแบบและเทคโนโลยี 53
 Activity Creating
Evaluating

å
ฝกทักษะการคิดสรางสรรค Analyzing
และนวัตกรรม Applying
ชุดรีไซเคิลจากถุงพลาสติก ฝกทักษะการแกปญหา Understanding
ติดตั้งหลอดไฟ LED ฝกทักษะการคิดอยางมีวจิ ารณญาณ Remembering

ใหนักเรียนอานสถานการณตอไปนี้ แลวระบุปญหาและออกแบบวิธีการ ไดคะแนน คะแนนเต็ม

แกปญหา พรอมเขียนขั้นตอนการออกแบบเชิงวิศวกรรมสรางเทคโนโลยี 30
เพื่อแกปญหา (ตัวอยางคําตอบ)
งั้นเอาแบบนี้ อีก 2 เดือน
โอโฮ ถุงพลาสติกที่โรงเรียน โรงเรียนเราจะมีงานประกวด
เราเยอะขนาดนี้เลยเหรอ นวัตกรรม เรามาออกแบบ
เราจะนําถุงพลาสติกเหลานี้ ชุดรีไซเคิลที่ทันสมัยและติด
ไปใชประโยชนยังไงดีนะ หลอดไฟ LED กันดีไหม

ฉบับ
เฉลย
1. ระบุความตองการ
ตองการสรางชุดสุภาพสตรีจากถุงพลาสติกที่ใชแลวพรอมติดหลอดไฟ LED
...................................................................................................................................................................................................................................................
เพื่อนําไปใสประกวดงานสัปดาหนวัตกรรมของโรงเรียน
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................

2. ระบุคุณลักษณะที่ตองการ
1) ชุดสวยงามและดูเหมาะสมกับนางแบบ
...................................................................................................................................................................................................................................................
2) ติดตั้งหลอดไฟ LED บนเสื้อผาใหมีความโดดเดนและดูลํ้าสมัย
...................................................................................................................................................................................................................................................
3) หลอดไฟ LED สองสวางระหวางการสวมใสปกติ
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

54
 3. รวบรวมขอมูล
1) รูปรางและสัดสวนของนางแบบ
...................................................................................................................................................................................................................................................
2) ลักษณะและสีสันของชุดที่จะออกแบบ
...................................................................................................................................................................................................................................................
3) อุปกรณที่ใชในการตัดเย็บ
...................................................................................................................................................................................................................................................
4) วิธีการตัดเย็บ
...................................................................................................................................................................................................................................................
5) อุปกรณจําพวกไฟฟาที่จะนํามาติดที่ชุด
...................................................................................................................................................................................................................................................
6) การเดินสายไฟฟาดวยวงจรไฟฟา
...................................................................................................................................................................................................................................................
7) ลักษณะและจํานวนถุงพลาสติกที่จะนํามาทําการออกแบบเปนชุด
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

4. ศึกษาความเปนไปได
1) ศึกษารูปรางนางแบบ วัดสัดสวนเพื่อเปนขอมูลในการนําไปตัดชุดใหพอดีกับรูปราง
...................................................................................................................................................................................................................................................
สวมใสไดปกติ และขยับรางกายไดสบาย
...................................................................................................................................................................................................................................................
2) ลักษณะของชุด ออกแบบตามสัดสวนของนางแบบ กําหนดเปนชุดกระโปรง หรือเสือ้ และกางเกง
...................................................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ
เพื่อความเหมาะสม ตองออกแบบสีและลวดลายใหเหมาะสมกับรูปรางของนางแบบ
................................................................................................................................................................................................................................................... เฉลย
3) ถุงพลาสติกที่นํามาตัดเย็บจะตองมีขนาดและสีที่เหมาะสม เพียงพอที่จะนํามาเย็บรวมกันได
...................................................................................................................................................................................................................................................
ถุงตองมีความหนามากพอที่จะนํามาเย็บติดกันไดและไมขาดงายจนเกินไป และตองสามารถ
...................................................................................................................................................................................................................................................
เจาะรูระบายอากาศไดดวย
...................................................................................................................................................................................................................................................
4) ตองเรียนรูการวัด การตัด และการเย็บใหถูกวิธี เพราะถุงพลาสติกขาดงาย
...................................................................................................................................................................................................................................................
5) อุปกรณที่จําเปน เข็ม ดาย กรรไกร หลอดไฟฟา สายไฟฟา แบตเตอรี่ ถุงพลาสติก
...................................................................................................................................................................................................................................................
6) ศึกษาวงจรขนานและอนุกรม เพื่อดูความเหมาะสมในการติดตั้งหลอดไฟฟาและสายไฟฟา
...................................................................................................................................................................................................................................................
ในแตละสวนของชุด ปองกันไมใหเกิดอันตรายจากความรอนของแบตเตอรี่และหลอดไฟฟา
...................................................................................................................................................................................................................................................
7) คัดเลือกหลอดไฟ LED หลากสี และออกแบบวงจร หรือติดตั้งตัวควบคุมการกะพริบไฟ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ของหลอดไฟ LED
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 55
 5. สังเคราะหหาหลักการสรางสรรค
หาขอมูล แนวคิด และจุดมุงหมายของการออกแบบชุดมาออกแบบชุดใหเหมาะสม
...................................................................................................................................................................................................................................................
เชน 1) วิธีการเย็บพลาสติกโดยที่พลาสติกไมขาด
...................................................................................................................................................................................................................................................
2) ความบางหรือความหนาของพลาสติกที่เหมาะสมตอการนํามาทําชุด
...................................................................................................................................................................................................................................................
3) การติดหลอดไฟฟาใหดูสวยงามและปลอดภัยตอผูใส
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

6. ออกแบบสรางขั้นตอน
1) สํารวจถุงพลาสติกในชุมชนวามีประเภทใดบาง เชน ถุงรอน ถุงหิ้ว ถุงดํา หรือแผนพลาสติก
...................................................................................................................................................................................................................................................
2) ลักษณะชุดที่ตองการ สัดสวนของนางแบบ และวงจรไฟฟาที่เลือกใช
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ
เฉลย ...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................
Battery Battery วงจรไฟฟาแบบขนาน
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

56
 3) รางภาพแตละสวนที่จะนํามาทําเปนชุดลงในกระดาษ โดยอางอิงสัดสวนจากการวัดรางกายของ
...................................................................................................................................................................................................................................................
นางแบบที่จะสวมใส
...................................................................................................................................................................................................................................................
4) ตัดภาพรางที่วาดบนกระดาษเปนตนแบบของแตละสวน
...................................................................................................................................................................................................................................................
5) นํากระดาษที่ตัดออกมาแตละสวนมาประกอบเปนชุด
...................................................................................................................................................................................................................................................
6) ทําการประเมินชุดตนแบบจากกระดาษที่ประกอบกันเสร็จแลววา เขากับคุณลักษณะที่ตองการ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ตามกระบวนการขั้นที่ 2 หรือไม
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

77. จําลองสภาพสถานการณ
1) จากการตัดเมื่อนํากระดาษแตละสวนมาประกอบเปนชุดแลว ลองนํามาสวมใสและทดลองเดิน
...................................................................................................................................................................................................................................................
นั่ง ขยับแขนและขา เพื่อตรวจดูวาสวนใดของชุดตนแบบไมสมบูรณและตองไดรับการแกไข
...................................................................................................................................................................................................................................................
2) นําหลอดไฟ LED มาทาบกับชุดตนแบบและทดลองเชื่อมตอวงจรไฟฟาแบบขนาน แลวดูวา
...................................................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ
หลอดไฟ LED ติดสวางเทากันทุกหลอดหรือไม ถาสวางไมเทากันใหปรับปรุงหรือแกไขขอผิดพลาด
................................................................................................................................................................................................................................................... เฉลย
ที่เกิดขึ้น
...................................................................................................................................................................................................................................................
3) ตกแตงชุดใหสวยงามเพื่อใหเขากับหัวขอการประกวด
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 57
 8. ออกแบบละเอียด (แนวคําตอบ การเลือกอยางมีวิจารณญาณ)
จากขอที่ 7. ทําใหทราบถึงขอบกพรองและจุดที่ตองแกไขชุดตนแบบ
...................................................................................................................................................................................................................................................
1) กระโปรงที่ตัดออกมานั้นแคบเกินไป แกไขโดยเพิ่มความกวางของกระโปรงบริเวณสะโพก
...................................................................................................................................................................................................................................................
และบริเวณปลายกระโปรง
...................................................................................................................................................................................................................................................
2) บริเวณตนแขนแคบไป เมื่อใสแลวติดตนแขน ขยับไมสะดวก ตองเพิ่มความกวางรอบแขน
...................................................................................................................................................................................................................................................
3) สีสันชุดยังไมสวยงาม ตองออกแบบลวดลายสีสันใหสะดุดตามากกวาเดิม
...................................................................................................................................................................................................................................................
4) จํานวนหลอดไฟ LED นอยเกินไป และแบตเตอรี่นอยเกินไป ตองเพิ่มแบตเตอรี่ใหเหมาะสมกับ
...................................................................................................................................................................................................................................................
หลอดไฟ LED
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ
เฉลย 99. สรางและทดสอบตนแบบ
นําตนแบบที่สรางจากกระดาษและไดรับการแกไขจุดบกพรองเรียบรอยแลว มาลงมือตัดเย็บจริง
...................................................................................................................................................................................................................................................
กับวัสดุที่เปนถุงพลาสติก และนําวงจรไฟฟาที่เชื่อมตอกับหลอดไฟ LED ที่แกไขจุดบกพรองแลวมา
...................................................................................................................................................................................................................................................
ติดตั้งบนชุดพลาสติก จากนั้นทําการทดสอบโดยการเดิน นั่ง แลวตรวจสอบดูวาหลอดไฟ LED
...................................................................................................................................................................................................................................................
ติดครบทุกหลอดหรือไม
...................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

58
 10. ประเมินผล
10
ประเมินผลงานที่สรางจริงวา
...................................................................................................................................................................................................................................................
1) ตรงตามเปาหมายของหัวเรื่องการประกวดหรือไม
...................................................................................................................................................................................................................................................
2) ชุดที่ใสเหมาะสม หรือมีตําแหนงฉีกขาดของชุดหรือไม
...................................................................................................................................................................................................................................................
3) ชุดที่สวมใสพอดีกับรูปรางนางแบบที่ไดทําการวัดสัดสวนไวแลวหรือไม
...................................................................................................................................................................................................................................................
4) วงจรไฟฟาติดตั้งไดแนนหนาและไมหลุดระหวางสวมใส
...................................................................................................................................................................................................................................................
5) หลอดไฟ LED ติดครบทุกหลอดหรือไม
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ
11. ประชุมสรุปผล เฉลย
นําผลงานชุดรีไซเคิลติดหลอดไฟ LED มาอภิปรายในที่ประชุมเพื่อตัดสินใจรวมกันวาเปนนวัตกรรม
...................................................................................................................................................................................................................................................
ที่นําไปใชสวมใสไดจริงหรือไม หากมีการลงความเห็นวาชุดรีไซเคิลสามารถตอบโจทยหัวขอ
...................................................................................................................................................................................................................................................
การประกวดได ก็ใหทําการผลิตหลายชุด เมื่อมีผูสวมใสหลายคน
...................................................................................................................................................................................................................................................
(หากอภิปรายแลวมีการลงความเห็นวาไมใช จําเปนที่จะตองเริ่มทําตั้งแตขั้นตอนที่ 6 หรือ 8 ใหม)
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 59
 12. ออกแบบการผลิต
นําขอสรุปวา ผลงานตนแบบนั้นถูกตองและไมมีการแกไขแลว มาเขากระบวนการผลิตจํานวนมาก
...................................................................................................................................................................................................................................................
ซึ่งเปนขั้นตอนที่อยูในกระบวนอุตสาหกรรมการผลิต โดยใหวิศวกรนําขั้นตอนการออกแบบตัดเย็บ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ชุดอยางละเอียดไปคิดออกแบบกระบวนการผลิตใหไดครั้งละหลายตัวและรวดเร็ว
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

13. จําหนายผลิตภัณฑ
หากตองการจําหนายชุดในปริมาณมาก สามารถนําชุดที่ไดจากโรงงานมาจําหนายใหกับผูซื้อไดเลย
...................................................................................................................................................................................................................................................
หรืออีกกรณีหนึง่ คือ นําชุดตนแบบการผลิตมาแสดงผลงานใหคนทัว่ ไปไดรบั ชมและเห็นผลงานจริง
...................................................................................................................................................................................................................................................
เมื่อมีผูสนใจก็จะผลิตใหแกผูที่ตองการซื้อ โดยการเปลี่ยนแปลงมีเพียงขนาดรูปรางของผูซื้อเทานั้น
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

ฉบับ เกณฑการใหคะแนน
เฉลย
รายการประเมิน คะแนนตอ คะแนน
ขอยอย รายขอ
ออกแบบวิธีแกปญหาดวยขั้นตอนการออกแบบเชิงวิศวกรรมตามสถานการณ
ที่กําหนดใหได
1. ระบุความตองการได 2
2. ระบุคุณลักษณะที่ตองการ 2
3. รวบรวมขอมูลได 2
4. ศึกษาความเปนไปได 3
5. สังเคราะหหาหลักการสรางสรรค 2
6. ออกแบบสรางขั้นตอน 3 30
7. จําลองสภาพสถานการณ 3
8. ออกแบบละเอียด 2
9. สรางและทดสอบตนแบบ 2
10. ประเมินผล 2
11. ประชุมสรุปผล 3
12. ออกแบบการผลิต 2
13. จําหนายผลิตภัณฑ 2
คะแนนเต็ม 30
เกณฑการตัดสิน : 18 คะแนน = ผาน ตํ่ากวา 18 คะแนน = ปรับปรุง

60
 Unit Test 3
ตอนที่ 1 เลือกคําตอบที่ถูกตองที่สุด ไดคะแนน คะแนนเต็ม
10
1. ขอใดเปนความหมายของกระบวนการทางวิทยาศาสตร
1. การนําองคความรูทางวิทยาศาสตรมาสรางเทคโนโลยี
2. การทํางานอยางเปนระบบเพื่อแกปญหาความตองการของมนุษย
3. การพิสูจนเพื่อใหเกิดการยอมรับในความรูใหม โดยใชพื้นฐานจากความรูเดิม
4. การหาความสัมพันธเชิงความเปนเหตุเปนผลของปรากฏการณทางธรรมชาติ
พิจารณาขอความตอไปนี้ แลวตอบคําถามขอ 2.-4.
ก. ความรูที่มีอยูเดิม ข. ความอยากรูทางวิทยาศาสตร
ค. ตั้งสมมติฐาน ง. วิเคราะหความเปนไปได
จ. ออกแบบ ฉ. เริ่มกระบวนการผลิต
2. ขอใดไมใชขั้นตอนของกระบวนการทางวิทยาศาสตร
1. ขอ ก. ข. และ ค. 2. ขอ ก. ค. และ จ. ฉบับ
3. ขอ ง. จ. และ ฉ. 4. ขอ ข. ง. และ ฉ. เฉลย
3. จากคําตอบในขอ 2. ขั้นตอนดังกลาวเปนกระบวนการใด
1. กระบวนการคิดวิเคราะห
2. กระบวนการทางเทคโนโลยี
3. กระบวนการคิดเชิงคํานวณ
4. กระบวนการทางวิศวกรรมศาสตร
4. จากคําตอบในขอ 3. ขั้นตอนของกระบวนการดังกลาวตรงกับขอใด
1. ความรูเดิมที่มีอยู ความอยากรูทางวิทยาศาสตร ตั้งสมมติฐาน
ออกแบบการทดลอง วิเคราะหนโยบาย ตรวจสอบ
2. สิ่งที่มีอยูเดิม ความตองการระบุ รวบรวมองคความรูและหลักการ
วิเคราะหความเปนไปได ออกแบบ เริ่มกระบวนการผลิต
3. สิ่งที่มีอยูเดิม ความตองการระบุ รวบรวมองคความรูและหลักการ
ออกแบบการทดลอง วิเคราะหนโยบาย ตรวจสอบ
4. ความรูเดิมที่มีอยู ความตองการระบุ ตั้งสมมติฐาน
วิเคราะหความเปนไปได ออกแบบการทดลอง เริ่มกระบวนการผลิต
การออกแบบและเทคโนโลยี 61
 5. ขอใดเปนการออกแบบเชิงวิศวกรรม
1. การออกแบบผังเมือง 2. การออกแบบหุนจําลอง
3. การออกแบบคอนโดมิเนียม 4. การออกแบบเครื่องมือสื่อสาร
6. กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมในขอใดทีช่ ว ยปองกันความผิดพลาดกอนการปฏิบตั งิ านจริง
1. การทดสอบ 2. การออกแบบ
3. การประเมินผล 4. การปรับปรุงแกไข
7. ถานักเรียนสรางชิน้ งานสวนตนแบบขึน้ มาแลวนําไปทดลองใช ปรากฏวาพบจุดทีต่ อ งปรับปรุง
นักเรียนตองยอนกลับเพื่อปรับปรุงในขั้นตอนใด
1. ขั้นระบุความตองการ 2. ขั้นศึกษาความเปนไปได
3. ขั้นระบุคุณลักษณะที่ตองการ 4. ขั้นสังเคราะหหาหลักการสรางสรรค
8. การออกแบบเครือ่ งดูดฝุน ทีมออกแบบระบบถุงกรองตองออกแบบถุงกรองใหรองรับกับทีมที่
ออกแบบทอดูดฝุน โดยใหอุปกรณของทั้ง 2 ทีม สามารถประกอบกันได จากขอความขางตน
จะเรียกขอตกลงนี้วาอะไร
1. เงื่อนไข 2. ความตองการ
ฉบับ 3. รายละเอียดชิ้นงาน 4. ออกแบบรายละเอียด
เฉลย 9. สิง่ ใดมีความสําคัญมากทีส่ ดุ สําหรับการออกแบบนวัตกรรมทัง้ 3 ระบบยอย ใหมคี วามสัมพันธกนั
1. เงื่อนไข 2. ชนิดของวัสดุ
3. ความคงทน 4. ความสวยงาม
10. นักเรียนคิดวา ระบบยอยทั้ง 3 ระบบของการออกแบบเครื่องฉีดนํ้าแรงดันสูง ตองใชความรู
เรื่องใดบาง
1. ระบบแบตเตอรี่ ระบบชารจ ระบบหัวฉีด
2. ระบบมอเตอร ระบบการพนนํ้า ระบบตัดนํ้าอัตโนมัติ
3. ระบบแบตเตอรี่ ระบบหัวฉีด ระบบวัดปริมาณนํ้าที่พนออก
4. ระบบมอเตอร ระบบมาตรวัดและตัวปรับแรงดัน ระบบตัดนํ้าอัตโนมัติ
เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนน
รายขอ
• เลือกคําตอบไดถูกตอง (10 ขอ) 1
คะแนนเต็ม 10
เกณฑการตัดสิน : 6 คะแนน = ผาน ตํ่ากวา 6 คะแนน = ปรับปรุง
62
 ไดคะแนน คะแนนเต็ม
ตอนที่ 2 ตอบคําถามที่กําหนดให 10
1. แนวคิดกระบวนการทางวิทยาศาสตรเปนแนวทางนําไปสูความรูใหมไดอยางไร
เนื่องจากกระบวนการทางวิทยาศาสตรเปนการพิสูจนเพื่อใหเกิดการยอมรับในความรูใหม
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
โดยใชพื้นฐานจากความรูเดิมที่มีอยู นํามาตั้งสมมติฐานออกแบบการทดลองเพื่อหาขอพิสูจน
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
แลวสังเคราะหเปนความรูใหมที่ปราศจากขอโตแยง ซึ่งจะอธิบายความเปนมาของความรูใหม
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
บนพื้นฐานความรูเดิมไดอยางมีเหตุผล
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
2. กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมมีความสําคัญในการสรางเทคโนโลยีอยางไร
กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม เปนกระบวนการสําคัญที่ทําใหการสรางเทคโนโลยีเปนไป
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
อยางมีระบบและมีความละเอียดมากขึ้น ในการออกแบบนั้นจะใชความรูทางวิทยาศาสตร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
และคณิตศาสตรดวย ทําใหเทคโนโลยีนั้นสามารถแกปญหาไดตรงตามความตองการของมนุษย
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
และมีประสิทธิภาพมากขึ้น
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ฉบับ
เกณฑการใหคะแนน เฉลย
รายการประเมิน คะแนน
รายขอ
1. อธิบายความสัมพันธของแนวคิดกระบวนการทางวิทยาศาสตรและความรูใหมไดถูกตอง 5
2. บอกความสําคัญของกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมเพื่อสรางเทคโนโลยีไดถูกตอง 5
คะแนนเต็ม 10
เกณฑการตัดสิน : 6 คะแนน = ผาน ตํ่ากวา 6 คะแนน = ปรับปรุง

ตารางบันทึกคะแนน
มาตรฐานการเรียนรู เครื่องมือวัดและผลคะแนน
หนวยที่
ตัวชี้วัด เครื่องมือวัด คะแนนที่ได คะแนนเต็ม
หนวยการเรียนรูที่ 3 ว 4.1 ม.2/2 Exercise 40
กระบวนการออกแบบ ว 4.1 ม.2/3 Activity 40
เชิงวิศวกรรม ว 4.1 ม.2/4 Unit Test 20
คะแนนรวมทั้งหมด 100

การออกแบบและเทคโนโลยี 63
 4 การคิดเชิงออกแบบ
หน่วยการเรียนรู้ที่

ตัวชี้วัด
ว 4.1 ม.2/2
ว 4.1 ม.2/3
ว 4.1 ม.2/4

O verview
การคิดเชิงออกแบบ เปนกระบวนการ
ออกแบบทีเ่ รียนรูป ญ หาและความตองการ
จากผูใชงานอยางลึกซึ้ง แลวมาพัฒนา
ฉบับ เทคโนโลยีเพื่อตอบสนองความพึงพอใจ
เฉลย ของผูใชงานอยางแทจริง

การทําความเขาใจอยางลึกซึ้ง
พูดคุยหรือสังเกตพฤติกรรมเพื่อทําความเขาใจกลุมผูใชงาน

การระบุปญหาและกรอบของปญหา
ทําความเขาใจปญหาและระบุปญหาที่ตองการแกไขใหชัดเจน

การหาแนวทางแก ไข
คนหาความคิดใหม ๆ เพื่อแกปญหาหรือสนองความตองการของผูใชงาน

สรางตนแบบ
สรางแบบจําลองเพื่อใหมองเห็นภาพของเทคโนโลยีที่พัฒนาขึ้นมาวาสามารถแกปญหา
หรือตอบสนองความตองการไดหรือไม
การทดสอบ
ทดสอบงานตนแบบกับผูใชงานจริง เพื่อนําขอติชมกลับมาปรับปรุงตนแบบ
เพื่อใหเทคโนโลยีที่พัฒนาขึ้นมานําไปแกปญหาไดอยางแทจริง
64
 Exercise
1 การคิดเชิงออกแบบ 45 คะแนน

ใหนักเรียนดูภาพเทคโนโลยีในกรอบ แลวสอบถามปญหาจากการใชงานเทคโนโลยีนี้
จากเพื่อนรวมหองอยางนอย 10 คน แลวเสนอแนวคิดเพื่อพัฒนาเทคโนโลยีนี้ (ตัวอยางคําตอบ)
1.

ระบุปญหาที่ไดจากการสัมภาษณ
1....................................................................................................................................................................................................................................................
สีตก 2. เหม็นอับ 3. ยวย 4. ใสแลวรอน 5. ใสแลวอึดอัด ฉบับ
เฉลย
6....................................................................................................................................................................................................................................................
ใสแลวรอน 7. ยับงาย 8. เปนขุย 9. เนื้อผาแข็ง 10. ใสแลวไมสบายตัว
...................................................................................................................................................................................................................................................

จัดหมวดหมูของปญหา
สี ลักษณะผา ความรูสึก
..................................................................................................................................................................................................................................................

• สีตก • ยวย • เหม็นอับ

..................................................................................................................................................................................................................................................

• ยับงาย • ใสแลวรอน
..................................................................................................................................................................................................................................................

• เปนขุย • ใสแลวอึดอัด
..................................................................................................................................................................................................................................................

• ใสแลวรอน
..................................................................................................................................................................................................................................................

• ใสแลวไมสบายตัว
..................................................................................................................................................................................................................................................
• เนื้อผาแข็ง
..................................................................................................................................................................................................................................................

ระบุกรอบของปญหาและคุณลักษณะของเทคโนโลยีที่ตองการพัฒนา
ปญหาที่พบมากที่สุด คือ ปญหาดานความสะดวกสบายในการสวมใส เชน เมื่อสวมแลวรูสึกรอน
..................................................................................................................................................................................................................................................
อึดอัดและไมสบายตัว ดังนัน้ จึงตองพัฒนาเนือ้ ผาทีใ่ ชตดั เย็บเสือ้ ใหระบายอากาศไดดี สวมใสสบาย
..................................................................................................................................................................................................................................................
และไมยวยงาย
..................................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 65
 รวบรวมขอมูลของวัสดุที่ใชพัฒนาเทคโนโลยีพรอมขอดีและขอเสีย
ผ...................................................................................................................................................................................................................................................
าที่นิยมนํามาใชตัดเย็บเสื้อ มีดังนี้
ผ...................................................................................................................................................................................................................................................
าฝาย ขอดี คือ เนื้อผาเบา ใสสบาย และระบายอากาศดี
ขอเสีย คือ ยับงาย รีดยาก หด ยวย ขึ้นรางาย และติดไฟงาย
...................................................................................................................................................................................................................................................
ผ...................................................................................................................................................................................................................................................
าลินิน ขอดี คือ ทนอุณหภูมิสูง ผิวมันเงาสวยงาม เรียบเนียน และดูดซึมนํ้าไดดี
ขอเสีย คือ ยับงาย ถาพับแลวจะเสียทรง
...................................................................................................................................................................................................................................................
ผ...................................................................................................................................................................................................................................................
าพอลิเอสเทอร ขอดี คือ เนื้อผาเบา ยับยาก และไมซึมนํ้า
ขอเสีย คือ เมื่อใชไปสักระยะผาจะเกิดขุย
...................................................................................................................................................................................................................................................
ผ...................................................................................................................................................................................................................................................
าเรยอน ขอดี คือ เนื้อผานุม มันเงา ระบายความรอนดี และดูดความชื้นได
ขอเสีย คือ ยับงาย เปอยงาย และติดไฟรวดเร็ว
...................................................................................................................................................................................................................................................

ออกแบบพรอมอธิบายหลักการพัฒนาเทคโนโลยี
พัฒนาโครงสรางของเสนใยใหมีคุณสมบัติระบายอากาศไดดี
.................................................................................................................................................................
และยับยาก โดยนําเสนใยผาฝายที่มีขอดี คือ เนื้อผาเบา ใสสบาย
.................................................................................................................................................................

ฉบับ
และระบายอากาศไดดี มาผสมกับเสนใยผาพอลิเอสเทอรที่มีขอดี
.................................................................................................................................................................
เฉลย คือ ยับยาก แลวจึงนํามาพันเกลียวเปนเสนดายชนิดใหม
.................................................................................................................................................................
เพื่อทอเปนผืนผาแลวจึงนํามาตัดเย็บเปนเสื้อ
.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

วิธีการทดสอบเทคโนโลยีเพื่อนํากลับมาปรับปรุง
เมื่อไดเสนใยชนิดใหมมาแลวนํามาทดสอบคุณสมบัติตาง ๆ เชน การระบายอากาศ ความยืดหยุน
...................................................................................................................................................................................................................................................
การหดตัว เมื่อไดคุณสมบัติที่ตองการแลวใหนํามาขึ้นเกลียวเปนเสนดาย แลวจึงทอเปนผืนผา
...................................................................................................................................................................................................................................................
และนําไปตัดเย็บเปนเสื้อ จากนั้นนําไปทดลองใส
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

ผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการพัฒนาเทคโนโลยีนี้
ผ...................................................................................................................................................................................................................................................
าที่ใชตัดเสื้อเปนผาที่ไดจากการนําเสนใยผาฝายมาผสมกับเสนใยผาพอลิเอสเทอรมาทําใหเกิดเปน
เส นใยชนิดใหมที่รวมขอดีของผาฝายและผาพอลิเอสเทอรเขาไวดวยกัน แตในกระบวนการผลิต
...................................................................................................................................................................................................................................................
อาจก อใหเกิดมลพิษตอสิ่งแวดลอมได
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

66
 2.

ระบุปญหาที่ไดจากการสัมภาษณ
1. นั่งแลวปวดหลัง 2. เก็บของไดนอย 3. รูปทรงไมสวย 4. พื้นแข็ง
...................................................................................................................................................................................................................................................
5. ไมมีที่วางของ 6. สีไมสวย 7. นั่งไมถนัด 8. ไมมีที่เก็บของ
...................................................................................................................................................................................................................................................
9. นํ้าหนักมาก 10. เมื่อยคอเวลากมเขียนหนังสือ
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................... ฉบับ
เฉลย
จัดหมวดหมูของปญหา
ความสะดวกสบาย การเก็บของ รูปลักษณ
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................
• นั่งแลวปวดหลัง • เก็บของไดนอย • รูปทรงไมสวย
...................................................................................................................................................................................................................................................
• เมื่อยคอเวลากมเขียนหนังสือ • ไมมีที่วางของ • สีไมสวย
• พื้นแข็ง • ไมมีที่เก็บของ
...................................................................................................................................................................................................................................................

• นํ้าหนักมาก
...................................................................................................................................................................................................................................................

• นั่งไมถนัด
...................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................

ระบุกรอบของปญหาและคุณลักษณะของเทคโนโลยีที่ตองการพัฒนา
ปญหาที่พบมากที่สุด คือ ปญหาในดานความสะดวกสบาย พื้นเกาอี้แข็ง รูปทรงเกาอี้ไมเหมาะกับ
...................................................................................................................................................................................................................................................
การนั่งเปนเวลานาน ๆ ทําใหปวดหลังและปวดคอได รวมถึงไมมีที่เก็บของและนํ้าหนักมาก
...................................................................................................................................................................................................................................................
ดังนั้น ตองการพัฒนาเกาอี้ใหนั่งสบาย พื้นนุม เพิ่มพื้นที่สําหรับเก็บของ และนํ้าหนักเบา
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 67
 รวบรวมขอมูลของวัสดุที่ใชพัฒนาเทคโนโลยีพรอมขอดีและขอเสีย
วัสดุที่นํามาทําเกาอี้และเบาะรองนั่ง มีดังนี้
...................................................................................................................................................................................................................................................
ไม ขอดี คือ มีความแข็ง และนําความรอนตํ่า
...................................................................................................................................................................................................................................................
ขอเสีย คือ นํ้าหนักมาก
...................................................................................................................................................................................................................................................
พลาสติก ขอดี คือ นํ้าหนักเบา สามารถขนยายไดงาย
...................................................................................................................................................................................................................................................
ขอเสีย คือ ทนความรอนไดนอย ระยะเวลาการใชงานสั้น
...................................................................................................................................................................................................................................................
ฟองนํ้า ขอดี คือ นุม นิ่ม และคืนตัวไดดีเมื่อโดนแรงกดทับเปนเวลานาน
...................................................................................................................................................................................................................................................
ขอเสีย คือ ตองทําความสะอาดบอย ๆ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ยาง ขอดี คือ ความยืดหยุนสูง
...................................................................................................................................................................................................................................................
ขอเสีย คือ ไมทนตอสารเคมี
...................................................................................................................................................................................................................................................

ออกแบบพรอมอธิบายหลักการพัฒนาเทคโนโลยี
ออกแบบเกาอีใ้ หบริเวณทีน่ งั่ มีลกั ษณะโคงเขากับสรีระของรางกาย
.................................................................................................................................................................
โดยใชพลาสติกเปนวัสดุเนื่องจากมีนํ้าหนักเบา ใชฟองนํ้าเปน
.................................................................................................................................................................

ฉบับ
เบาะรองนั่งหรือเปนที่พิงดานหลัง แลวเพิ่มที่เก็บของใตที่นั่ง
.................................................................................................................................................................
เฉลย เพื่อเก็บของที่มีขนาดไมใหญมากได
.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

วิธีการทดสอบเทคโนโลยีเพื่อนํากลับมาปรับปรุง
ใหเพื่อนทดลองนั่งเกาอี้วานั่งสบายขึ้นกวาเดิมหรือไม และทดลองเลื่อนเกาอี้ไปมาเพื่อดูวาของที่
...................................................................................................................................................................................................................................................
เก็บไวใตเกาอี้ยังอยูดีหรือไม
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

ผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการพัฒนาเทคโนโลยีนี้
เกาอี้ที่พัฒนาขึ้นมานี้ใชพลาสติกเปนวัสดุหลัก มีอายุการใชงานนอยกวาไม เมื่อชํารุดแลว
...................................................................................................................................................................................................................................................
จะนํากลับมาซอมแซมไดยาก อาจตองทําลายทิง้ ซึง่ พลาสติกใชเวลายอยสลายในธรรมชาตินานกวาไม
...................................................................................................................................................................................................................................................
หรือถาเผาทําลายก็จะกอใหเกิดมลพิษทางอากาศ
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

68
 3.

ระบุปญหาที่ไดจากการสัมภาษณ
1. ไมทน 2. สายขาด 3. ใสของหนักไมได
...................................................................................................................................................................................................................................................
4. สกปรกงาย 5. เปอนงาย 6. นํ้าเขากระเปาเวลาตากฝน
...................................................................................................................................................................................................................................................
7. ไมกันนํ้า 8. ซิปแตก 9. รอยตอระหวางสายกับตัวกระเปาขาด
...................................................................................................................................................................................................................................................
10. นํ้าเขากระเปา
...................................................................................................................................................................................................................................................

จัดหมวดหมูของปญหา ฉบับ
เฉลย
...................................................................................................................................................................................................................................................
ความคงทน ความสวยงาม กันนํ้า
...................................................................................................................................................................................................................................................
• ไมทน • สกปรกงาย • ไมกันนํ้า
...................................................................................................................................................................................................................................................
• สายขาด • เปอนงาย • นํ้าเขากระเปาเวลาตากฝน
...................................................................................................................................................................................................................................................
• ซิปแตก • นํ้าเขากระเปา
• รอยตอระหวางสายกับตัว
...................................................................................................................................................................................................................................................

กระเปาขาด
...................................................................................................................................................................................................................................................

• ใสของหนักไมได
...................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................

ระบุกรอบของปญหาและคุณลักษณะของเทคโนโลยีที่ตองการพัฒนา
ปญหาที่พบมากที่สุด คือ ปญหาในดานความคงทน เมื่อใชไปนาน ๆ หรือใสของหนัก
...................................................................................................................................................................................................................................................
กระเปามักจะขาดบริเวณรอยตอของสายกับกระเปาและไมกันนํ้า
...................................................................................................................................................................................................................................................
ดังนั้น ตองการพัฒนากระเปาใหมีความคงทน รับนํ้าหนักไดมากขึ้น และตองกันนํ้าได
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 69
 รวบรวมขอมูลของวัสดุที่ใชพัฒนาเทคโนโลยีพรอมขอดีและขอเสีย
วัสดุที่นํามาทําตัวกระเปาและสายกระเปา มีดังนี้
...................................................................................................................................................................................................................................................
1. ผา ขอดี คือ นํ้าหนักเบา ออนนุม และทําความสะอาดงาย ขอเสีย คือ ไมกันนํ้า และขาดงาย
...................................................................................................................................................................................................................................................
2. พลาสติก ขอดี คือ แข็งแรงทนทาน และกันนํ้า ขอเสีย คือ แข็งและไมยืดหยุน
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

ออกแบบพรอมอธิบายหลักการพัฒนาเทคโนโลยี
ออกแบบกระเปาใหมคี วามคงทน รับนํา้ หนักไดมากขึน้ และกันนํา้
..................................................................................................................................................................
ได โดยนําผาที่มีคุณสมบัติเบาเคลือบดวยพลาสติกมาตัดเย็บเปน
..................................................................................................................................................................
ตัวกระเปาเพือ่ ใหกระเปากันนํา้ และคงทนมากขึน้ เย็บตะเข็บบริเวณ
..................................................................................................................................................................
รอยตอระหวางสายกระเปากับตัวกระเปาใหแนนหนามากขึ้น
..................................................................................................................................................................
เพื่อไมใหขาดงาย
..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

วิธีการทดสอบเทคโนโลยีเพื่อนํากลับมาปรับปรุง
ฉบับ นํากระเปาที่พัฒนาแลวมาทดสอบความแข็งแรงและการกันนํ้า โดยทดลองบรรจุของหนัก
...................................................................................................................................................................................................................................................
เฉลย
และเอานํ้าราดกระเปาเพื่อทดสอบการกันนํ้า
...................................................................................................................................................................................................................................................

ผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการพัฒนาเทคโนโลยีนี้
กระเปาที่พัฒนาขึ้นมานี้สามารถรองรับนํ้าหนักไดมากขึ้น ทําใหเราใสหนังสือหรือของใชไดมากขึ้น
...................................................................................................................................................................................................................................................
ซึ่งเมื่อเราสะพายกระเปาหนักเปนเวลานานก็จะทําใหมีปญหาดานสุขภาพ เชน ปวดหลัง ปวดไหล
...................................................................................................................................................................................................................................................

เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนน คะแนน
ตอขอยอย รายขอ
เสนอแนวคิดเพื่อพัฒนาเทคโนโลยี (3 ขอยอย)
• ระบุปญหาที่ไดจากการสัมภาษณได (1 คะแนน)
• จัดหมวดหมูของปญหาไดถูกตองครบถวน (1 คะแนน)
• ระบุกรอบปญหาและคุณลักษณะของเทคโนโลยีที่ตองการพัฒนาได (1 คะแนน) 15 45
• รวบรวมขอมูลเพื่อพัฒนาเทคโนโลยีที่ตองการได (2 คะแนน)
• สามารถออกแบบและทดสอบเทคโนโลยีไดสอดคลองกับขอมูล (5 คะแนน)
• ระบุวิธีการทดสอบเทคโนโลยีเพื่อนํามาปรับปรุงได (3 คะแนน)
• อธิบายผลกระทบจากการพัฒนาเทคโนโลยี (2 คะแนน)
คะแนนเต็ม 45
เกณฑการตัดสิน : 27 คะแนน = ผาน ตํ่ากวา 27 คะแนน = ปรับปรุง

70
 Activity Creating
Evaluating

å
ฝกทักษะการคิดสรางสรรค Analyzing
ฝกทักษะการแกปญหา Applying
กระบวนการคิดเชิงออกแบบ ฝกทักษะการสื่อสาร Understanding
ฝกทักษะการคิดอยางมีวจิ ารณญาณ Remembering

ใหนักเรียนเลือกศึกษาสถานการณ 1 สถานการณ จากที่กําหนดหรือสามารถ ไดคะแนน คะแนนเต็ม

เลือกสถานการณทเี่ ปนปญหาจากโรงเรียนหรือชุมชนทีน่ กั เรียนตองการศึกษา 35
โดยใชกระบวนการคิดเชิงออกแบบเพือ่ แกปญ หา แลวบันทึกรายละเอียดแตละ
ขั้นตอนของการคิดเชิงออกแบบ
สถานการณปญหาที่ 1 ปจจุบนั หองสมุดอยูในยุคสมัยแหงการเปลีย่ นแปลง จากความกาวหนา
ทางเทคโนโลยีและอินเทอรเน็ตทําใหพฤติกรรมผูใชบริการเปลี่ยนไป สงผลผูใชมาบริการ
หองสมุดมีจํานวนลดลงอยางมีนัยสําคัญ
สถานการณปญหาที่ 2 ประเทศไทยจะเขาสูสังคมผูสูงอายุโดยสมบูรณในป ค.ศ. 2040
ยานพาหนะสําหรับผูสูงอายุจึงจําเปนอยางมากสําหรับการเดินไปยังสถานที่ตาง ๆ เพราะ
ผูสูงอายุสวนใหญมักมีปญหาขอเขาทําใหเคลื่อนไหวลําบาก
สถานการณที่นักเรียนเลือกเพื่อแกปญหา (ตัวอยางคําตอบ)
ฉบับ
สถานการณปญหาที่ 1 การพัฒนาการบริการหองสมุดในยุคสมัยแหงการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยี
............................................................................................................................................................................................................................................................... เฉลย
และพฤติกรรมผูใชบริการ
...............................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................

1) ขั้นตอนการทําความเขาใจอยางลึกซึ้ง (Empathize)
(แนวคําตอบ สัมภาษณกลุมผูใชผลิตภัณฑถึงปญหา ความตองการ และความรูสึก)
...................................................................................................................................................................................................................................................
จากการสัมภาษณผูใชบริการหองสมุด
...................................................................................................................................................................................................................................................
คนที่ 1 หองสมุดที่เปนพื้นที่สวนรวม หากเสียงดัง จะทําใหไมมีสมาธิในการอานหนังสือหรือทํา
...................................................................................................................................................................................................................................................
การบาน
...................................................................................................................................................................................................................................................
คนที่ 2 อยากใหมมี มุ สําหรับการอานทีห่ ลากหลาย และมีหอ งสําหรับทํากิจกรรมบันเทิงคลายเครียด
...................................................................................................................................................................................................................................................
จากการเรียนหนังสือในหองเรียน
...................................................................................................................................................................................................................................................
คนที่ 3 ตองการพื้นที่นอกเหนือจากพื้นที่อานหนังสือ เชน พื้นที่สําหรับดูหนัง พื้นที่สําหรับเลน
...................................................................................................................................................................................................................................................
บอรดเกม
...................................................................................................................................................................................................................................................
คนที่ 4 ตองการใหมีบริการคนหาขอมูลออนไลน สามารถพิมพงานและถายเอกสารได
...................................................................................................................................................................................................................................................
คนที่ 5 ไมสามารถทํางานกลุมในหองสมุดที่ตองมีการถกเถียงหาขอสรุปสําหรับการทําโครงงาน
...................................................................................................................................................................................................................................................
หรือรายงาน
...................................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 71
 2) ขั้นตอนการระบุปญหาและกรอบของปญหา (Define)
(แนวคําตอบ การจัดกลุม ปญหา + ระบุปญ หาทีต่ องการแกไขหลังจากการทําความเขาใจกลุมเปาหมาย)
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................
กลุมของปญหา รายละเอียด
...................................................................................................................................................................................................................................................
1 พื้นที่อานหนังสือสวนรวมมีกฎหามสงเสียงดัง ทําใหไมสามารถประชุมงาน
...................................................................................................................................................................................................................................................
เพื่อระดมความคิดสําหรับการทํางานกลุมที่ตองอาศัยขอมูลในหองสมุด
...................................................................................................................................................................................................................................................
2 ตองการพื้นที่บริการคนหาขอมูลออนไลน บริการพิมพงานและถายเอกสาร
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................
3 ตองการพื้นที่สําหรับผอนคลายจากความเครียด
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................
ฉบับ
เฉลย 3) ขั้นตอนการหาแนวทางแกไข (Ideate)
(แนวคําตอบ การคนหาความคิดใหมตอบโจทยปญหา + ความตองการของผูใช)
...................................................................................................................................................................................................................................................
แนวทางการแกไข แบงพืน้ ทีห่ อ งสมุดออกเปน 3 สวน ซึง่ ชวยใหเกิดการใชประโยชนจากพืน้ ทีส่ งู สุด
...................................................................................................................................................................................................................................................
ใชงานไดหลายฟงกชนั สงผลใหเกิดทักษะการคิดวิเคราะห และกระตุน ความคิดสรางสรรค ใหเปน
...................................................................................................................................................................................................................................................
ศูนยกลางการเรียนรูในศตวรรษที่ 21
...................................................................................................................................................................................................................................................
สวนที่ 1 คือ พืน้ ทีส่ าํ หรับการอานหนังสือ ประกอบดวยการอานหนังสือแบบกลุม การอานหนังสือ
...................................................................................................................................................................................................................................................
แบบเดี่ยว มีโตะและที่กั้น มุมอานหนังสือที่ใชเกาอี้นวม และหองเล็ก ๆ สําหรับการ
...................................................................................................................................................................................................................................................
ประชุม
...................................................................................................................................................................................................................................................
สวนที่ 2 คือ พื้นที่สืบคนขอมูลออนไลน ประกอบดวยคอมพิวเตอรและมีเครื่องพิมพไวบริการ
...................................................................................................................................................................................................................................................
สวนที่ 3 คือ พืน้ ทีอ่ เนกประสงค ประกอบดวยหองดูภาพยนตรสาํ หรับดูเปนกลุม และจอ LCD LED
...................................................................................................................................................................................................................................................
แบบสวนบุคคล และพื้นที่สําหรับพักผอนเลนบอรดเกมและเกมตาง ๆ
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

72
4) ขั้นตอนการสรางตนแบบ (Prototype)
(แนวคําตอบ อธิบายแบบจําลอง 3 มิติ การสื่อสารดวยภาพบนกระดาษ และการสรางบทภาพ)
...................................................................................................................................................................................................................................................
การใชความคิดเชิงออกแบบ ดวยการสื่อสารดวยภาพบนกระดาษ การออกแบบพื้นที่หองสมุด
...................................................................................................................................................................................................................................................
ออกเปนสวนตาง ๆ
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

5) ขั้นตอนการทดสอบ (Test) ฉบับ

(แนวคําตอบ ทดสอบ สรุปผลการใชตน แบบในการแกไขปญหา และรับฟงความคิดเห็นของผูใ ชงาน)
................................................................................................................................................................................................................................................... เฉลย
การออกแบบหองสมุดออกเปนพืน้ ที่ 3 สวน ตอบโจทยผใู ชบริการทุกกลุม สงผลใหมผี มู าใชบริการ
...................................................................................................................................................................................................................................................
หองสมุดจํานวนมากขึ้น เพราะหองสมุดไมใชพื้นที่เฉพาะสําหรับการอานหนังสือเพียงอยางเดียว
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนน คะแนน
ตอขอยอย รายขอ
ใชกระบวนการคิดเชิงออกแบบเพื่อแกปญหาได
1) ขั้นการทําความเขาใจอยางลึกซึ้ง 5
2) ขั้นการระบุปญหาและกรอบของปญหา 6
3) ขั้นการหาแนวทางแกไข 15 35
4) ขั้นการสรางตนแบบ 5
5) ขั้นการทดสอบ 5
คะแนนเต็ม 35
เกณฑการตัดสิน : 21 คะแนน = ผาน ตํ่ากวา 21 คะแนน = ปรับปรุง

การออกแบบและเทคโนโลยี 73
 Unit Test 4
ตอนที่ 1 เลือกคําตอบที่ถูกตองที่สุด ไดคะแนน คะแนนเต็ม
10
1. ใครสามารถเก็บรวบรวมขอมูลไดดีที่สุด
1. มุกดาสอบถามคนที่กําลังเดินขามถนน เพื่อสํารวจความพึงพอใจระบบขนสงสาธารณะ
2. มะลิสมั ภาษณแมคา ขายผลไมทางโทรศัพทเปนเวลานาน เพือ่ ใหไดขอ มูลทีล่ ะเอียดครบถวน
3. ปุม ปุย สอบถามนักเรียนอนุบาลเกีย่ วกับการเลือกแปงทําขนมปง เพือ่ มาปรับปรุงคุณภาพ
สินคา
4. ตนหลิววัดความกวาง ความยาว และความสูงของหองนอน แลวคํานวณขนาดของหอง
กอนซื้อเครื่องปรับอากาศ
2. เพราะเหตุใดจึงตองทําความเขาใจปญหาใหถูกตองกอนออกแบบพัฒนาผลิตภัณฑ
1. เพื่อถายทอดแนวคิดใหผูอื่นเขาใจเกี่ยวกับผลิตภัณฑ
ฉบับ
2. เพื่อเปนแนวคิดของเทคโนโลยีที่ตองปรับและพัฒนาตอไป
เฉลย 3. เพื่อสรางแบบจําลองใหผูใชงานทดลองใชเพื่อทดสอบความพึงพอใจ
4. เพื่อเขาใจกลุมผูใชงานและนําความตองการมาพัฒนาผลิตภัณฑใหตรงตามที่ตองการ
3. ขอใดไมใชวิธีการระดมสมองที่ดี
1. บอมกําหนดเวลาใหสมาชิกในกลุม 1 สัปดาหในการระดมความคิด
2. แซกใหสมาชิกทุกคนภายในกลุมเสนอไอเดีย โดยไมตัดสินวาดีหรือไมดี
3. โอคัดเลือกไอเดียที่ดีที่สุด โดยตัดไอเดียที่ไมใชออกและไมนํามาใชอีกเลย
4. พัดนําไอเดียที่ไดจากเพื่อน ๆ มาจัดหมวดกลุมความคิดที่เปนเรื่องเดียวกัน
4. นนทตองการสรางหุนยนตสําหรับเก็บขยะ เขาจะตองสรางแบบจําลองแบบใดเพื่อใหเพื่อน ๆ
เห็นรูปราง สีสัน และการเคลื่อนไหวของหุนยนต
1. การสรางตนแบบดวยบทภาพ
2. การสรางตนแบบดวยแบบจําลอง 3 มิติ
3. การสรางตนแบบดวยการวาดภาพบนกระดาษ
4. การสรางตนแบบดวยการแสดงจําลองสถานการณ

74
5. ขอใดเรียงลําดับกระบวนการคิดเชิงออกแบบไดถูกตอง
1. เขาใจปญหา กําหนดปญหา สรางตนแบบ หาแนวทาง ทดสอบ
2. เขาใจปญหา กําหนดปญหา หาแนวทาง สรางตนแบบ ทดสอบ
3. เขาใจปญหา หาแนวทาง กําหนดปญหา สรางตนแบบ ทดสอบ
4. กําหนดปญหา เขาใจปญหา สรางตนแบบ หาแนวทาง ทดสอบ
6. ใครใชแนวคิดเชิงออกแบบเพื่อพัฒนาอุปกรณชวยเหลือผูสูงอายุไดถูกตองที่สุด
1. แนนทดสอบสมรรถภาพของเกาอี้ผูสูงอายุโดยใหเพื่อนเปนผูทดลองนั่ง
2. ปลาคิดรูปแบบของรถเข็นผูสูงอายุจากการศึกษาขอมูลในหนังสือเพียงอยางเดียว
3. เจนสรางแบบจําลองเตียงสําหรับผูสูงอายุกอนที่จะสอบถามความตองการของผูสูงอายุ
4. เอตองการทราบถึงปญหาการเดินดวยไมเทาของผูส งู อายุ จึงสอบถามปญหาและทําความ
เขาใจปญหาจากผูสูงอายุโดยตรง
7. ขอใดเปนขั้นตอนที่ทําใหรูถึงวิธีการที่เหมาะสมที่สุดสําหรับการแกปญหา
1. ขั้นตอนการทดสอบ ฉบับ
เฉลย
2. ขั้นตอนการสรางตนแบบ
3. ขั้นตอนการหาแนวทางแกไข
4. ขั้นตอนการทําความเขาใจปญหาอยางลึกซึ้ง
8. กระดาษโนตที่มีกาวในตัวเปนการนําแนวคิดเชิงออกแบบดานใดมาใช
1. การคิดเชิงออกแบบของบริการ
2. การคิดเชิงออกแบบของผลิตภัณฑ
3. การคิดเชิงออกแบบของกระบวนการ
4. การคิดเชิงออกแบบของการบํารุงรักษา

การออกแบบและเทคโนโลยี 75
 9. ขอใดกลาวถึงการนําแนวคิดเชิงออกแบบไปประยุกตใชไมถูกตอง
1. แอปพลิเคชันสําหรับเรียกรถแท็กซี่สรางขึ้นโดยอาศัยแนวการคิดเชิงออกแบบของ
การบริการ
2. แอปพลิเคชันสําหรับสัง่ อาหารออนไลนเปนการนําแนวการคิดเชิงออกแบบของผลิตภัณฑ
มาใชเพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ
3. ถุงขนมขบเคีย้ วทีม่ ซี ปิ ล็อกใชแนวการคิดเชิงออกแบบของผลิตภัณฑเพือ่ ใหลกู คาสามารถ
เก็บขนมที่รับประทานขนมไมหมดไวไดนานขึ้น
4. การจัดพื้นที่ภายในหองครัวโดยการแขวนกระทะหรือหมอที่ ใชบอยๆ ไวในบริเวณที่
หยิบสะดวกใชแนวการคิดเชิงออกแบบของกระบวนการ
10. ใหนกั เรียนพิจารณาภาพ แลวระบุวา ควรทําขอใดเปนลําดับแรกเพือ่ คิดนวัตกรรมในการแกไข
ปญหาในภาพนี้
1. ทดลองขับรถยนตทวี่ งิ่ ดวยพลังงานไฟฟา
ฉบับ 2. สรางตนแบบรถยนตทลี่ ดการปลอยมลพิษ
เฉลย 3. ทําความเขาใจกับปญหาการจราจรทางบก
4. ออกแบบพื้นถนนที่สรางขึ้นเพื่อลดการ
เกิดอุบัติเหตุ

เกณฑการใหคะแนน
รายการประเมิน คะแนน
รายขอ
เลือกคําตอบไดถูกตอง (10 ขอ) 1
คะแนนเต็ม 10
เกณฑการตัดสิน : 6 คะแนน = ผาน ตํ่ากวา 6 คะแนน = ปรับปรุง

76
 ไดคะแนน คะแนนเต็ม
ตอนที่ 2 ขอสอบอัตนัย 10
1. นักเรียนคิดวา อะไรคือสิ่งที่การคิดเชิงออกแบบใหความสําคัญมากที่สุด (2 คะแนน)
(ตัวอยางคําตอบ) การใหมนุษยเปนศูนยกลางของการคิดและออกแบบ เพือ่ ใหสามารถแกไขปญหา
...................................................................................................................................................................................................................................................
และพัฒนาผลิตภัณฑตอบสนองความพึงพอใจของมนุษย
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

2. ปจจัยที่สําคัญอยางหนึ่งในการชวยใหกระบวนการคิดเชิงออกแบบมีประสิทธิภาพ คือ
สภาพแวดลอมหรือพื้นที่สําหรับการคิดเชิงออกแบบ ซึ่งแบงออกเปน 3 สวน ดังนี้
1. พื้นที่สําหรับการสรางแรงบันดาลใจ (Inspiration) ฉบับ
2. พื้นที่สําหรับการระดมความคิด (Ideation) เฉลย
3. พื้นที่ในการลงมือทํา (Implementation)
นักเรียนคิดวาพื้นที่ทั้ง 3 สวนนี้ ชวยสงเสริมกระบวนการคิดเชิงออกแบบขั้นตอนใดบาง
พรอมอธิบาย (5 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)
พื้นที่สําหรับการสรางแรงบันดาลใจ (Inspiration) ชวยสงเสริมการทําความเขาใจอยางลึกซึ้ง
...................................................................................................................................................................................................................................................
และการระบุปญหาและกรอบของปญหา พื้นที่ดังกลาวชวยใหเรามองเห็นโอกาสที่เปนไปไดจาก
...................................................................................................................................................................................................................................................
การสังเกตและการคนหาขอมูล ทําใหเราสรางนวัตกรรมมาจากการเขาใจปญหาอยางลึกซึ้ง
...................................................................................................................................................................................................................................................
พื้นที่สําหรับการระดมความคิด (Ideation) ชวยสงเสริมการหาแนวทางการแกไข พื้นที่ดังกลาว
...................................................................................................................................................................................................................................................
ชวยใหเกิดความคิดใหม ๆ หรือความคิดที่กาวหนาจากการระดมความคิดของทีม
...................................................................................................................................................................................................................................................
พื้นที่ในการลงมือทํา (Implementation) ชวยสงเสริมการสรางตนแบบและการทดสอบ
...................................................................................................................................................................................................................................................
พื้นที่ดังกลาวชวยใหเกิดการสรางและใชงานนวัตกรรมจากการเปดโอกาสใหนักออกแบบสามารถ
...................................................................................................................................................................................................................................................
สรางจุดเชื่อมโยงใหม ๆ ระหวางทรัพยากรที่หลากหลายไดตรงตามความตองการของผูใชงาน
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

การออกแบบและเทคโนโลยี 77
 3. ใหนักเรียนบอกความแตกตางระหวางการคิดเชิงออกแบบ (Design Thinking) กับการคิดเชิง
สรางสรรค (Creative Thinking) (3 คะแนน) (ตัวอยางคําตอบ)
...................................................................................................................................................................................................................................................
การคิดเชิงออกแบบ การคิดเชิงสรางสรรค
...................................................................................................................................................................................................................................................
1) เปนการคิดกระบวนการใหม ๆ หรือสิง่ ใหม ๆ 1) กระบวนการที่สรางความคิดใหม ๆ ออกมา
...................................................................................................................................................................................................................................................
ที่สนองความตองการของคน 2) เปนการคิดกระบวนการหรือสิ่งใหม
...................................................................................................................................................................................................................................................
2) เปนการพัฒนากระบวนการหรือสิ่งใหม 3) การคิดที่อยูในรูปของจินตนาการ
...................................................................................................................................................................................................................................................
3) เห็นผลออกมาเปนรูปธรรม 4) ลงทุนนอยหรือไมมีตนทุนเชิงพาณิชย
...................................................................................................................................................................................................................................................
4) ลงทุนสูง จากการสรางตนแบบ 5) ไมมีความเสี่ยง
...................................................................................................................................................................................................................................................
(Prototype) และการทดสอบ (Test) 6) ไมสามารถวัดผลได
...................................................................................................................................................................................................................................................
5) มีความเสี่ยงสูง
...................................................................................................................................................................................................................................................
6) สามารถวัดผลได
...................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................

เกณฑการใหคะแนน
ฉบับ
เฉลย รายการประเมิน คะแนน
รายขอ
1. ระบุสิ่งสําคัญที่สุดของการคิดเชิงออกแบบได 2
2. อธิบายไดวา สภาพแวดลอมหรือพื้นที่สําหรับการคิดเชิงออกแบบมีสวนชวยสงเสริมกระบวนการคิดเชิง 5
ออกแบบ
3. บอกความแตกตางระหวางการคิดสรางสรรคกับการคิดเชิงออกแบบได 3
คะแนนเต็ม 10
เกณฑการตัดสิน : 6 คะแนน = ผาน ตํ่ากวา 6 คะแนน = ปรับปรุง

ตารางบันทึกคะแนน
มาตรฐานการเรียนรู เครื่องมือวัดและผลคะแนน
หนวยที่
ตัวชี้วัด เครื่องมือวัด คะแนนที่ได คะแนนเต็ม
หนวยการเรียนรูที่ 4 ว 4.1 ม.2/2 Exercise 40
การคิดเชิงออกแบบ ว 4.1 ม.2/3 Activity 40
ว 4.1 ม.2/4 Unit Test 20
คะแนนรวมทั้งหมด 100

78
 แบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์
เทคโนโลยี
( การออกแบบและเทคโนโลยี )

ม.2

ครอบคลุม
ตัวชีว
้ ด
ั ทีส
่ อดคล้องกับเนือ
้ หาในหน่วยการเรียนรู้

ครบครัน ด้วยแบบฝึกหัด กิจกรรมฝึกทักษะ

และแบบทดสอบประจำหน่วยการเรียนรู้
ตามทักษะในศตวรรษที่ 21

ความคิด ฝึกวางแผนการแก้ปญ ั หาและพัฒนางาน

อย่างมีความคิดสร้างสรรค์ดว
้ ยกระบวนการออกแบบ
เชิงวิศวกรรม

คุณภาพ เน้นเชือ่ มโยงความรูท้ างวิทยาศาสตร์และ

เทคโนโลยีทท
่ี น
ั สมัยไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ตอ
่ สังคม
และการดำเนินชีวต ิ ประจำวัน

บริษทั อักษรเจริญทัศน์ อจท. จำกัด

142 ถนนตะนาว เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร 10200
โทร. /แฟกซ์. 0 2622 2999 (อัตโนมัติ 20 คูส
่ าย)
www.aksorn.com Aksorn ACT
www.aksorn.com