4

FILIPINO
Kagamitan sa Pinatnubayang
Kasanayang Pampagkatuto
Paggamit nang Wastong Pang-uri
sa Paglalarawan
Ikalawang Markahan – Ikalawang Linggo

1|Pahina
FILIPINO – Ikaapat na Baitang
Kagamitan sa Pinatnubayang Kasanayang Pampagkatuto
Paggamit nang Wastong Pang-uri sa Paglalarawan
Ikalawang Markahan – Ikalawang Linggo

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng kagamitan. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala
at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito
ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito. Walang
anomang parte nito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang walang
pahintulot sa Kagawaran.
Bumuo sa Pagsulat ng Kagamitan
sa Pinatnubayang Kasayanang Pampagkatuto

Manunulat: Rico Farinas

Editor: Mary Anne C. Angeles
Tagasuri: Jhoana Esposo
Tagaguhit at Taga-anyo: Larjay H. Deliguin
Tagalapat: Albin Lee A. Arabe at Janmar A. Molina
Tagapamahala: Leonardo D. Zapanta EdD, CESO V
Michelle A. Mejica EdD
Manolito B. Basilio EdD
Ma. Lilybeth M. Bacolor EdD
Garry M. Achacoso
Rachelle C. Diviva

Inilimbag sa Republika ng Pilipinas ng Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III
Pansangay na Tanggapan ng mga Paaralan ng Zambales
Zone 6, Iba, Zambales
Tel./Fax No. (047) 602 1391
E-mail Address: zambales@deped.gov.ph
Website: www.depedzambales.ph
 Paggamit nang Wastong
Pang-uri sa Paglalarawan

Panimula

Isang masayang pagbati sa iyo!

Ang Kagamitan sa Pinatnubayang Kasanayang
Pampagkatuto ay inihanda upang madagdagan ang iyong
kaalaman.
Ito ay naglalaman ng mga gawaing makatutulong sa iyo
upang lalo mong maintindihan ang mga iba’t ibang antas ng pang-
uri, ang kahulugan nito, at ang gamit nito sa paglalarawan ng tao,
lugar, bagay at pangyayari sa sarili, sa ibang tao at sa
pamayanang ginagalawan.

Kasanayang Pampagkatuto

Nagagamit nang wasto ang pang-uri (lantay, paghahambing,

pasukdol) sa paglalarawan ng tao, lugar, bagay at pangyayari sa
sarili, ibang tao at katulong sa pamayanan. (F4WG-IIa-C-4)

1|Pahina
 Mga Layunin

Sa pagtatapos ng Kagamitan sa Pinatnubayang Kasanayang

Pampagkatuto na ito, ikaw ay inaasahang:
1. nakikilala ang mga kaantasan ng pang-uri sa paglalarawan
ng tao, lugar, bagay at pangyayari;
2. natutukoy ang angkop na antas ng pang-uri sa
pangungusap; at
3. nakagagamit ng mga pang-uring nasa lantay, pahambing at
pasukdol sa pagsulat ng pangungusap.

Balik Aral
Basahin mo ang tula.

Ang Batang Magalang

(Pinagkunan: Pagsulong sa Pagbasa IV)
Ang batang magalang, kailanman, saanman
Kinatutuwaa’t lugod ng sinoman
Mabining kumilos, salita’y magalang
May kababaang-loob, kilos-mapitagan.

Sa loob ng silid tahimik siya

Kapag tinawag ng guro “po” ang sagot niya
“Ano po iyon Ma’am? Tanong agad niya.
“Kung may iniuutos, sabihin po nila”.

Sadyang malumanay kung mangusap siya

Kung siya’y nakikiusap, “maaari po ba?”
Kung may tinatanggap, “salamat po” aniya
Anupa’t magalang ang bawat tugon niya.

2|Pahina
Piliin mo ang mga pang-uri sa tula at isulat sa sagutang papel.
________________ ___________________ ___________________
________________ ___________________ ___________________

Pagtalakay sa Paksa

Paalala: Humingi ng gabay sa iyong magulang at tagapagdalaoy

sa pagbasa ng kuwento.

Ang Paborito nilang Bulaklak

ni Rico Farinas, Hanjin Integrated School

Kilala sa bayan ng
Castillejos ang pamilyang
Awitan sa paghahalaman.
Mula sa halamang ornamental,
ito’y kanilang napalago at sila’y
nagtitinda na rin ng mga iba’t
ibang uri, klase at laki ng mga
paso na kanilang binebenta.

Si Aling Siony Awitan ay

may hardin ng mga halamang
namumulaklak. Katulong niya
sa pag-aalaga ang kaniyang
tatlong anak na sina Nilda,
Juana at Fe.
“Inay, may mga
nagtatanong po kung nagbebenta raw tayo ng mga bulaklak. Sabi
ko, itatanong ko sa inyo,” sabad ni Fe.
“Aba, oo!” sagot ni Aling Siony.

3|Pahina
 “Palagay ko, ang paborito kong rosas ang
magiging mabili,” sabi ni Nilda. “Kasi maganda na
ay mabango pa.”

“Mas magiging mabili

ang ilang-ilang na paborito
ko,” sagot naman ni
Juana. “Higit na mabango
ito kaysa Rosas at saka
maaaring tuhugin upang
ikuwintas.”

“Ang palagay ko naman, ang paborito kong sampaguita ang

magiging pinakamabili,” sabi naman ni Fe.
“Kahit siya ang pinakamaliit at maganda,
siya pa rin ang pinakamabango sa lahat ng
bulaklak sa ating hardin.”

“O, siya,” sabi ni Aling Siony, “tama

na ang pagtatalo ninyo. Lahat ay magiging
mabili dahil pareho silang maganda at
mabango”.

Bilang isang bata sa ikaapat na baitang, paano mo

mapangangalagaan ang kalikasan?

Pamatnubay na tanong:
Panuto: Isulat ang sagot sa iyong sagutang papel.

4|Pahina
 1. Ano-ano ang mga magagandang katangian nina Nilda,
Juana at Fe?
2. Ano ang paboritong bulaklak ng bawat isa sa kanila?
3. Ano-anong pang-uri ang ginamit ni Nilda sa paborito niyang
rosas?
4. Paano pinaghambing ni Juana ang bango ng rosas at ng
ilang-ilang?
5. Sa paghahambing naman ng bango ng sampaguita sa lahat
ng bulaklak nila sa hardin, anong pang-uri ang ginamit ni
Fe?
6. Ilan ang pinaghahambing kapag ginagamit ang mga
salitang mas, higit na, kaysa o kaysa sa, lalo na kung may
kasunod na lantay na pang-uri?
7. Ano-anong pang-uri ang ginamit ni Nilda sa paborito niyang
rosas?
8. Paano pinaghambing ni Juana ang bango ng rosas at ng
ilang-ilang?
9. Sa paghahambing naman ng bango ng sampaguita sa lahat
ng bulaklak, anong pang-uri ang ginamit ni Fe?

Ang Pang-uri ay bahagi ng panalita na nagbibigay turing o

naglalarawan sa isang pangngalan at panghalip. Karaniwang
inilalarawan nito o ginagawang mas partikular sa pangngalan at
panghalip.
Ang mga halimbawa ng pang-uri ay malaki, matanda at
maganda na inilalarawan ang mga tao, mga lugar, mga bagay o
pangyayari.

May tatlong kaantasan ang pang-uri:

1. Lantay-kapag walang paghahambing na nagaganap. Ginagamit
itong madalas kapag nag-iisang inilalarawan ang isang tao,
hayop, bagay, pook, o pangyayari.
Halimbawa: Mabango ang bulaklak ng ilang-ilang.

5|Pahina
 Paboritong bulaklak ni Nilda ang rosas.
Magandang gawing kuwintas ang sampaguita.
Mga Karagdagang Halimbawa:
Matangkad ang kapatid kong si Glenda.
Marangal ang mga Pilipino.
Ang tanawin ay kalugud-lugod.
2. Pahambing-kapag may dalawang pangngalan o panghalip na
pinaghahambing. Ginagamitan ito ng mas, higit, at kaysa
upang ipakita ang paghahambing.

Halimbawa: Mas mabango ang bulaklak ng sampaguita kaysa

ilang-ilang.
Higit na paborito ni Nilda ang rosas kaysa
Sampaguita.
Magandang gawing kuwintas ang sampaguita
kaysa ilang-ilang.

Mga Karagdagang Halimbawa:

Magkatulad Hindi Magkatulad ang Katangian
ang Katangian
Magkasintaas ang Higit na mataas ang kapatid niya
magpinsan. kaysa kanya.
Parehong matalino ang Di-gaanong matalino ang kapatid
magkapatid. niya kaysa kanya.

3. Pasukdol-kapag may tatlo o higit pang pangngalan o panghalip

na pinaghahambing. Ang pinaka-, nuno ng, ubod ng, hari ng,
ay ginagamit upang ipakita ng kasukdulan nito.
Halimbawa: Ubod ng bango ang sampaguita.
Pinakapaborito ni Nilda ang rosas kaysa sa ibang
bulaklak.

6|Pahina
 Pinakamagandang gawing kuwintas ang
sampaguita.
Mga Karagdagang Halimbawa:
Pinakamatangkad sa kanilang tatlo ang tatay ko.
Pinakamataas ang Bundok Apo sa Pilipinas.
Ubod ng ganda ang tanawin sa Mt. Pinatubo.
Lubhang maraming tao ang dumalo sa
pagpupulong sa plasa.

Gawain

Pinatnubayang Pagsasanay 1: Sino Ako?

Panuto: Kilalanin ang mga nakasalungguhit na salita na
ginamitan ng kaantasan ng mga pang-uri sa mga sumusunod na
pangungusap. Isulat kung Lantay, Pahambing o Pasukdol sa
iyong sagutang papel.

________________1. Mura ang bilihin sa Quiapo.

________________2. Matangkad ang aking kuya ngunit mas higit na
matangkad ang kaniyang kapatid.
________________3. Pinakamatalino si Zaldy sa kanilang tatlo.
________________4. Higit na matalino si Victor kaysa kay Jude.
________________5. Sa lahat ng bulaklak na aking nakilala,
pinakamaganda ang sampaguita.
________________6. Ang nangyari sa kaniya ay napakasakit.
________________7. Mas magaan ang tubig kaysa yelo.
________________8. Ang Middle East ang pinakatanyag sa lahat ng
mga bansa kung langis ang pinag-uusapan.
________________9. Ang taong malusog ay malakas ang katawan.

7|Pahina
________________10. Sa mga asignatura, ang Matematika ang
pinakamahirap.

Pinatnubayang Pagsasanay 2: Piliin Ako!

Panuto: Piliin ang tamang pang-uri sa loob ng panaklong. Isulat
ang iyong sagot sa sagutang papel.
1. _________________ na bata si David. (Mabait, mas mabait,
Pinakamabait)
2. (Di-gaanong masustansiya, Di-gasinong masustansiya, Di-
masustansiya, Kasin-sustansiya) ________________ ang
kaimito tulad ng papaya.
3. (Sintapang, Magkasintapang, Magsintapang, Matapang)
__________________ ni Bonifacio si Del Pilar.
4. (Higit na malawak, Malawak, Malawak na malawak)
_________________ ang pananalita ng panauhing pandangal
noon kaysa ngayon.
5. Siga si Gary sa kanilang lugar. Siya ang _________________.
(matapang, mas matapang, pinakamatapang)
6. Ang sampaguita ay _________________ (mabango, mas
mabango, pinakamabango) kaysa sa rosal.
7. Nakabubuhat ng dalawang kabang bigas si Manong Berto
dahil siya ay ______________ (malakas, mas malakas,
pinakamalakas).
8. (Magkasing, Sing, Kasing) _____________ kapal ang kinuha
naming aklat ni Julie.
9. Siya siguro’y _____________________ (ubod ng ganda, higit na
maganda, maganda) sa personal kaya’t maraming
humahanga.
10. (Pinakamagaling, Magaling, Mas magaling) _______________
si Regine Velasquez sa lahat ng mang-aawit.

8|Pahina
Pang-isahang Pagsasanay:
Panuto: Lagyan ng tsek (/) ang patlang kung tama ang ginamit na
antas ng pang-uri sa pangungusap. Kung mali, isulat ang tamang
sagot. Isulat ang sagot sa iyong sagutang papel.

__________ 1. Di-gasinong matangkad ang anak na gaya ng ama.

__________ 2. Mas malinis ang mga uniporme nina Ana at Mary.
__________ 3. Pinakamaayos ang pagtatanghal na isinagawa ng
ikalimang pangkat.
__________ 4. Sa lahat ng awitin ni Gary Valenciano, ang
“Kailangan Ko’y Ikaw” ang mas gusto ko.
__________ 5. Mataas at mabilog ang pangangatawan ni Lucas
kaya siya ang mabigat sa buong klase.
__________ 6. Mas kasiya-siya ang tanawin sa Cebu.
__________ 7. Sa pilak, tanso, at ginto, ang huli ang
pinakamahal.
__________ 8. Si Jenny Ann ang pinakamarunong sa klase ng
baitang apat.
__________ 9. Hari ng tapang ang aking kaklaseng si Ronald.
__________ 10. Ubod ng alat ang pinakbet na luto ni nanay.

Pagsusulit
Panuto: Gamitin sa pangungusap ang mga sumusunod na pang-
uri. Isulat ang iyong sagot sa sagutang papel.
1. Higit na matulungin 6. Pinakamalupit
2. Pinakamasunurin 7. Ubod ng yaman
3. Maganda 8. Matatag
4. Lubhang maginhawa 9. Maawain
5. Matapat 10. Mababang-loob

9|Pahina
 Pangwakas

Panuto: Punan ang bawat patlang upang mabuo ang ideya ng

pangungusap. Piliin ang tamang sagot sa kahon. Isulat ang sagot
sa iyong sagutang papel.
pang-uri lantay

pahambing pasukdol

Sa araling ito, natutuhan ko na ang 1. _______________ ay

mga salitang naglalarawan ng mga pangngalan o panghalip. Isa sa
mga kaantasan ng pang-uri ang 2. ______________ na walang
paghahambing na nagaganap. Ginagamit ito madalas kapag nag-
iisang inilalarawan ang isang tao, hayop, bagay, pook, o
pangyayari. 3.Ang ______________ naman ay ginagamit kapag may
dalawang pangngalan o panghalip na pinaghahambing.
Ginagamitan ito ng mas, higit, at kaysa sa paghahambing. Sa
paghahambing ng tatlo o higit pang pangngalan o panghalip,
ginagamit ang 4. _____________.

Mga Sanggunian

Babas, C. and Potenciano, N., 2000. Pagsulong Sa

Pagbasa. 2nd ed. Makati City: Salesiana Publishers,
Inc., pp.90-93.

Santos, D., 2009. Suhay Wika At Pagbasa. 1st ed. Sta.

Ana Manila: Vicarish Publication & Trading, Inc.,
pp.198-201.

10 | P a h i n a
11 | P a h i n a
Balik-aral Pagsusulit
1. Magaling
2. Mabini Maaaring iba-iba ang sagot ng mga mag-
3. May kababaang-loob aaral.
4. Mapitagan
5. Tahimik
6. Malumanay Pangwakas
1. Pang-uri
Pinatnubayang Pagsasanay 1 2. Lantay
1. Lantay 3. Pahambing
2. Pahambing 4. Pasukdol
3. Pasukdol
4. Pahambing
5. Pasukdol
6. Lantay
7. Pahambing
8. Pasukdol
9. Lantay
10. pasukdol
Pinatnubayang Pagsasanay 2
1. mabait
2. di-gaanong masustansiya
3. Sintapang
4. Higit na malawak
5. pinakamatapang
6. mas mabango
7. malakas
8. Magkasing
9. Ubod ng ganda
10. pinakamagaling
Pang-isahang-pagsasanay
1. /
2. Pinakamalinis
3. /
4. Pinakagusto
5. Pinakamabigat
6. Kasiya-siya
7. /
8. /
9. /
10. /
Susi sa Pagwawasto
 Pasasalamat

Ipinaaabot ng Pansangay na Tanggapan ng mga Paaralan ng Zambales

ang taos-pusong pasasalamat sa mga sumusunod, na nakapag-ambag ng

tagumpay para sa paghahanda, pag-unlad, pagtiyak ng kalidad, paglimbag

at pamamahagi ng Ikalawang Markahang Kagamitan sa Pinatnubayang

Kasanayang Pampagkatuto sa lahat ng asignatura sa iba’t ibang antas bilang

tugon sa pagbibigay sa mag-aaral ng naaangkop na kagamitang

pampagkatuto hango sa Pinakamahalagang Kasanayang Pampagkatuto

(MELCs) - ayon sa mga pagsasanay na nakabatay sa mga pamantayan ng

pinatnubayang kasanayan at tuwirang pagtuturo:

Una, ang Learning Resource Development Team na binubuo ng mga

manunulat, tagaguhit at taga-anyo sa kanilang iginugol na panahon at

kakayahan upang makabuo ng iba’t ibang kinakailangang kagamitang

pampagkatuto.

Ikalawa, ang mga tagapatnugot sa nilalaman, tagasuring pangwika, at

mga tagasuring pandisenyo na maingat na nagwasto at bumuo sa lahat ng

Kagamitan sa Pinatnubayang Kasanayang Pampagkatuto upang matiyak ang

kawastuhan at katugunan sa mga pamantayan ng Kagawaran ng

Edukasyon;

Ikatlo, ang Panlalawigang Pamahalaan ng Zambales sa kanilang

patuloy na paglalaan ng tulong-pinansyal upang mapunan ang gugugulin sa

12 | P a h i n a
paglilimbag ng mga kagamitang pampagkatuto na magagamit ng mga

magulang at mag-aaral sa tahanan.

Ikaapat, ang mga gurong tagapatnubay at mga guro sa bawat

asignatura sa kanilang malapit na pakikipag-ugnayan sa mga punongguro,

sa kanilang lingguhang pamamahagi at pagbabalik ng mga Kagamitan sa

Pinatnubayang Kasanayang Pampagkatuto at sa kanilang madalas na

pagsubaybay sa pag-unlad ng mag-aaral sa lahat ng paraan; at

Panghuli, ang mga magulang at iba pang pantahanang tagapagdaloy

sa kanilang pagbibigay sa mag-aaral ng kinakailangang patnubay at gabay

upang maisagawa ang mga gawain at upang patuloy na matulungan ang

bawat mag-aaral na maging responsableng indibiduwal sa hinaharap.

Sa inyong patuloy na paghahatid ng kaalaman sa mapanghamong

panahon ay lubos na makamit ang sama-samang pagpupunyagi at matibay

na malasakit na pagsilbihan ang ating mag-aaral na Zambaleño.

Muli, ang aming walang hanggang pasasalamat!

Tagapamahala
 Para sa katanungan o karagdagang puna,
maaaring sumulat o tumawag sa:

Schools Division of Zambales

Zone 6, Iba, Zambales
Tel./Fax No. (047) 602 1391
E-mail Address: zambales@deped.gov.ph
Website: www.depedzambales.ph