Tâm Lý Họ c Lâm Sàng (Clinical Psychology) là mộ t phân ngành quan trọ ng mang tính thự c tiễn

cao, nó cũng chỉ là mộ t trong rấ t nhiều phân ngành nhỏ củ a Tâm Lý Họ c.

Tâm lý họ c là sự nghiên cứ u củ a các quá trình tâm thầ n và hành vi cá nhân, trong đó phân
nhánh trong các chủ đề khác nhau như hành độ ng (action), nhậ n thứ c (awareness), sự chú ý
(attention), so sánh (comparative), phát triển (developmental), cả m xúc (emotion), sự tiến hóa
(evolutionary), ngôn ngữ (language), bộ nhớ (memory), khoa họ c thầ n kinh (neuroscience), các
giác quan – nhậ n thứ c (sensory & perception), xã hộ i (social), nhân cách và sự khác biệt cá nhân
(personality and individual differences).

 Biological Psychology (Tâm lý sinh học): Ngành họ c áp dụ ng kiến thứ c sinh

họ c để nghiên cứ u về ả nh hưở ng củ a sinh lý, gen và sự phát triển sinh họ c lên hành
vi củ a con ngườ i và các độ ng vậ t khác. Các chủ đề ví dụ bao gồ m: hành vi có độ ng lự c
sinh họ c (từ sự đói khát và tình dụ c), trí nhớ và sự tiếp thu kiến thứ c, tình cả m, hộ i
chứ ng sợ hãi thái quá (“phobia”), v.v.
 Experimental Psychology (Tâm lý học thử nghiệm): Ngành họ c có sự kết hợ p
nhiều lĩnh vự c trong tâm lí họ c như ngôn ngữ , trí nhớ , suy nghĩ, tiếp nhậ n kiến thứ c,
nhậ n thứ c, sự chú ý, sự tỉnh táo, độ ng lự c, tình cả m, xã hộ i, v.v., tậ p trung vào việc
tìm ra nhữ ng quá trình dẫ n tớ i nhậ n thứ c và hành độ ng.
 Personality and Social Psychology (Tâm lý tính cách và xã hội học): ngành
họ c về tính cách con ngườ i và các vấ n đề xã hộ i. Các chủ đề ví dụ bao gồ m: các dạ ng
thiế t lậ p mố i quan hệ tình cả m (personality), số ng trong môi trườ ng phù hợ p vớ i
tính cách thì dễ hạ nh phúc hơn (personality), ngườ i gố c Phi thườ ng có cả m giác tự
tin hơn về bả n thân so vớ i ngườ i gố c Á hay gố c Âu (social), dự đoán mứ c độ thành
công trong tương lai củ a trẻ em trong trạ i mồ côi (social), v.v.
 Developmental Psychology (Tâm lý học phát triển, còn được gọi là Tâm lý
học con người – Human Psychology): ngành họ c về nhữ ng thay đổ i có hệ thố ng
trong tâm sinh lý và nhậ n thứ c củ a con ngườ i trong suố t cuộ c đờ i họ . Các chủ đề ví
dụ bao gồ m: kĩ năng số ng, cách giả i quyết vấ n đề, lương tâm đạ o đứ c, sự tiếp nhậ n
ngôn ngữ , sự hình thành nhân cách, v.v. ở các giai đoạ n phát triển khác nhau củ a con
ngườ i (trẻ sơ sinh, vị thành niên, ngườ i lớ n, ngườ i già)
 Educational Psychology (Tâm lý học giáo dục): ngành họ c về cách con ngườ i
tiếp nhậ n kiến thứ c trong môi trườ ng giáo dụ c, tính hiệu quả củ a nhữ ng giả i pháp
giáo dụ c, tâm lý họ c giả ng dạ y, và tâm lí họ c xã hộ i trong phạ m vi trườ ng họ c.
 Clinical Psychology (Tâm lý học lâm sàng): ngành họ c có sự kết hợ p củ a kiến
thứ c khoa họ c, họ c thuyết và bệnh tậ t nhằ m tìm hiểu, phòng tránh và giả i toả tâm
trạ ng buồ n bự c và hoạ t độ ng sinh lý bấ t bình thườ ng dự a trên cơ sở tâm lí, đồ ng thờ i
đẩ y mạ nh sự phát triển lành mạ nh củ a con ngườ i. Các chủ đề ví dụ bao gồ m: tâm lý
liệu pháp (psychotherapy) và đánh giá mứ c độ tâm lý (psychological assessment).
 Health Psychology (Tâm lý học sức khoẻ): ngành họ c về ả nh hưở ng củ a yếu tố
sinh họ c, tâm lý, môi trườ ng và văn họ c đến bệnh tậ t và sứ c khoẻ con ngườ i. Các chủ
đề ví dụ bao gồ m: tình trạ ng nghiện thuố c phiện, rượ u bia, sự tự bỏ đói (“anorexia”),
hiện tượ ng móc họ ng liên tụ c sau khi ăn (“bulimia”) vì bị ám ả nh bở i thân hình ố m
hoàn thiện, sự béo phì, v.v.
 Assessment Psychology (Tâm lý học đánh giá): ngành họ c về cách đánh giá
toàn diện mộ t con ngườ i dự a trên nhữ ng kiểm tra về mặ t tâm lý. Các chủ đề ví dụ
bao gồ m: tính cách bình thườ ng và bấ t thườ ng, trí thông minh, thái độ , sở thích, v.v.
 Forensic Psychology (Tâm lý học toà án): ngành họ c có sự kết hợ p giữ a tâm lí
họ c và hệ thố ng luậ t pháp nhằ m kiểm tra tính xác thự c trong toà án. Các chủ đề ví dụ
bao gồ m: kiểm tra tính xác thự c củ a nhân chứ ng, ả nh hưở ng củ a tâm lí họ c lên
nhữ ng ngườ i điều hành luậ t pháp, tộ i phạ m và nhân chứ ng, v.v.
 Industrial and Organizational Psychology (Tâm lý học tổ chức và công
nghiệp): ngành họ c về ngườ i lao độ ng và cách tổ chứ c củ a cơ sở lao độ ng nhằ m cả i
thiện khả năng và hiệu quả sả n xuấ t củ a nhân công. Các chủ đề ví dụ bao gồ m: nâng
cao thái độ và hiệu quả làm việc qua các chương trình huấ n luyện, hệ thố ng ý kiến
phả n hồ i (“feedbacks”), v.v.
Tuy nhiên cầ n phả i lưu ý: không có ranh giới rõ ràng giữa các phân ngành
nhỏ. Mộ t chủ đề có thể là đố i tượ ng nghiên cứ u củ a nhiều phân ngành, ví dụ chủ đề dự
đoán mứ c độ thành công trong tương tai củ a trẻ em mồ côi vừ a có thể là đố i tượ ng củ a
cả Personality/Social Psych, Development Psych và Educational Psych.