Professional Documents
Culture Documents
Piling Larang Clas III
Piling Larang Clas III
11/12
BAITANG/SEKSYON:___________________________
____
FILIPINO
SA PILING LARANG
(Akademik)
Kwarter I/III – Linggo 3
Buod at Balangkas
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anumang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda
kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o
tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula atbp.) na ginamit sa CLAS na
ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban
sa CLAS na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga
ito. Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa
anumang paraan nang walang pahintulot ng Kagawaran.
Inilathala ng Dibisyon ng Lungsod ng Puerto Princesa
Bumuo sa Pagsusulat ng Contextualized Learning Activity Sheets
Manunulat: Jerson Q. Orbiso at Precious P. Ladica
Tagapamahala:
Servillano A. Arzaga CESO V, SDS
Loida P. Adornado PhD, ASDS
Cyril C. Serador PhD, CID Chief
Ronald S. Brillantes, EPS-LRMS Manager
Luis R. Mationg, EPS-Filipino
Eva Joyce C. Presto, PDO II
Rhea Ann A. Navilla, Librarian II
Mga Layunin:
1. Naiisa-isa ang mga hakbang na dapat sundin sa pagsisintesis at
pagbabalangkas.
2. Natutukoy ang mga mahahalagang impormasyong nabasa upang makabuo ng
sintesis at balangkas.
3. Nakasusulat ng sariling pagbubuod at pagbabalangkas.
Subukin Natin
Panuto: Unawaing mabuti ang mga katanungan at piliin ang pinakaangkop na sagot. Isulat
ang titik ng iyong sagot sa patlang bago ang bawat bilang.
________2. Ang sintesis ay nagmula sa salitang Griyego na syntithenai na ang ibig sabihin
sa Ingles ay __________________?
a. Sekwensiyal c. Prosidyural
b. Kronolohikal d. Awtomatik
________5. Ano ang tawag sa pagsusunod-sunod ng mga pangyayari sa isang salaysay na
ginagamitan ng mga panandang naghuhudyat ng pagkakasunod-sunod tulad
ng una, pangalawa, pangatlo, susunod, at iba pa?
a. Sekwensiyal c. Awtomatik
b. Prosidyural d. Kronolohikal
1
________6. Ito ay binubuo ng mga buong pangungusap na naglalaman ng pangunahing
ideya at maynor na ideya.
a. Pamaksang Balangkas c. Pangungusap na Balangkas
b. Patalatang Balangkas d. Prosidyural na Balangkas
________10. Alin sa mga sumusunod ang MALI sa mga tuntunin sa pagsulat ng balangkas?
a. Piliin ang mga pangunahing paksa. Gamitin ang bilang Romano tulad
ng I, II, III, o IV. Ayusin ang mga bilang nang magkakapantay.
b. Isulat ang maliliit na paksa tungkol sa pangunahing paksa. Gamitin ang
maliliit na titik tulad ng a, b, c, o d. Lagyan ng tuldok ang malaking titik
at isulat nang may kaunting pasok ang maliit na paksa.
c. Para sa mga detalye ng bawat maliit na paksa, gamitin ang mga bilang
na 1,2,3,4 at iba pa.
d. Gamitin ang malaking titik sa simula ng pangunahing paksa, maliliit na
paksa at mga detalye.
2
Ating Alamin at Tuklasin
3
o Sekwensiyal—pagsusunod-sunod ng mga pangyayari sa isang
salaysay na ginagamitan ng mga panandang naghuhudyat ng
pagkakasunod-sunod tulad ng una, pangalawa, pangatlo, susunod, at
iba pa.
o Kronolohikal—pagsusunod-sunod ng mga impormasyon at
mahahalagang detalye ayon sa pangyayari.
o Prosidyural—pagsusunod-sunod ng mga hakbang o proseso ng
pagsasagawa.
4. Maaari ding isaalang-alang ang mga bahagi ng teksto: ang una, gitna, at wakas.
5. Gamitin din ang proseso sa pagsulat para sa maayos na anyo ng teksto at
sistematikong pagsulat.
Halimbawa:
Pagsulat ng Balangkas
Ang balangkas ay isang nakasulat na plano ng mahahalagang bahagi ng isang
sulatin na nakaayos ayon sa pagkakasunod-sunod ng mga ito. Mahalagang bahagi lamang
ang nakapaloob dito upang magsilbing patnubay sa gagamitin ukol sa magiging nilalaman
ng isang sulatin.
4
Mga Uri ng Balangkas
1. Piliin ang mga pangunahing paksa. Gamitin ang bilang Romano tulad ng I, II, III,
o IV. Ayusin ang mga bilang nang magkakapantay.
2. Isulat ang maliliit na paksa tungkol sa pangunahing paksa. Gamitin ang
malalaking titik tulad ng A, B, C, o D. Lagyan ng tuldok ang malaking titik at
isulat nang may kaunting pasok ang maliit na paksa.
3. Para sa mga detalye ng bawat maliit na paksa, gamitin ang mga bilang na 1,2,3,4
at iba pa.
4. Gamitin ang malaking titik sa simula ng pangunahing paksa, maliliit na paksa at
mga detalye.
5
Tayo’y Magsanay
Gawain 1.
Panuto: Pagtapatin ang Hanay A at Hanay B. Hanapin sa hanay B ang tinutukoy
na bahagi sa hanay A. Isulat ang titik ng tamang sagot sa patlang sa unahan ng
bilang.
Hanay A Hanay B
Gawain 2.
Panuto: Pagsunod- sunurin ang mga pangyayari. Lagyan ng numero 1-10 base sa
pinakaunang nangyari hanggang sa pinakahuli.
______________d. Nakikita nilang Iumalaki ang alon kaya mabilis silang umahon sa
dalampasigan.
6
______________f. Bagama’t sila ay nakaahon sa dalampasigan, biglang rumagasa ang
higanteng alon at sila ay sinaklot at tinangay.
______________g. Bilang pagbawi sa tatlong taong hindi nila pagkikita ng kanyang anak ay
naipangako niyang dadalhin niya ito sa isang mamahaling resort, ang
Amanpulo.
______________h. Niyakap nang mahigpit ng ina ang kanyang anak.
Ating Pagyamanin
Gawain 1.
Panuto: Gamit ang sekwensiyal na pagkakasunod ng mga pangyayari, ibuod ang huling
pelikula o teleseryeng iyong napanood, maaari rin ang huling aklat, kuwento o
nobelang iyong nabasa.
Unang Pangyayari
Pangalawang Pangyayari
Pangatlong Pangyayari
Ikaapat na Pangyayari
Ikalimang Pangyayari
7
Gawain 2.
Panuto: Gumawa ng balangkas tungkol sa paglalahad ng mga pangyayari sarili mong
buhay
I. Kapanganakan
A. Hunyo 19, 1861
B. Calamba, Laguna
II. Pamilya
A. Magulang
1. Don Francisco Mercado Rizal
2. Donya Teodora Alonzo y Quintos
B. Mga Kapatid
1-10 (Mga pangalan ng mga kapatid ni Dr. Jose Rizal.
________________________________________
Pamagat
I._______________________________________________________________________________________
A. _______________________________________________________________________________
1._________________________________________________________________________
2._________________________________________________________________________
B. _______________________________________________________________________________
1._________________________________________________________________________
2._________________________________________________________________________
II. _____________________________________________________________________________________
A._______________________________________________________________________________
1._________________________________________________________________________
2._________________________________________________________________________
B._______________________________________________________________________________
1._________________________________________________________________________
2._________________________________________________________________________
III._____________________________________________________________________________________
A._______________________________________________________________________________
1._________________________________________________________________________
2._________________________________________________________________________
B._______________________________________________________________________________
1._________________________________________________________________________
2._________________________________________________________________________
IV. _____________________________________________________________________________________
A.________________________________________________________________________________
1._________________________________________________________________________
2._________________________________________________________________________
B._______________________________________________________________________ ________
1._________________________________________________________________________
2._________________________________________________________________________
8
Ang Aking Natutuhan
Ating Tayahin
Panuto: Unawaing mabuti ang mga katanungan at piliin ang pinaka angkop na sagot.
Isulat ang titik ng iyong sagot sa patlang bago ang bawat bilang.
________1. Alin sa mga sumusunod ang angkop na depinasyon ng Pangungusap na
Balangkas?
9
________2. Alin sa mga sumusunod ang MALI sa mga tuntunin sa pagsulat ng
balangkas?
a. Piliin ang mga pangunahing paksa. Gamitin ang bilang Romano tulad ng
I, II, III, o IV. Ayusin ang mga bilang nang magkakapantay.
b. Isulat ang maliliit na paksa tungkol sa pangunahing paksa. Gamitin ang
maliliit na titik tulad ng a, b, c, o d. Lagyan ng tuldok ang malaking titik
at isulat nang may kaunting pasok ang maliit na paksa.
c. Para sa mga detalye ng bawat maliit na paksa, gamitin ang mga bilang
na 1,2,3,4 at iba pa.
d. Gamitin ang malaking titik sa simula ng pangunahing paksa, maliliit na
paksa at mga detalye.
a. Bionote c. Sintesis
b. Abstrak d. Balangkas
a. Sekwensiyal c. Awtomatik
b. Prosidyural d. Kronolohikal
Sanggunian
Websites
“ Pagsulat ng Sintesis.” Courtesy of Ecomblus. Accessed Febuary 10, 2021.
(https://www.elcomblus.com/pagsulat-ng-sintesis)
“Ang Pagbabalangkas”. Courtesy of SE. Study Everything. Accessed Febuary 10,
2021. (https://study-everything.blogspot.com/2014/06/ang-pagbabalangkas.html)
11
FEEDBACK SLIP
A. PARA SA MAG-AARAL
Wala
PANGALAN NG PAARALAN:
12