R epublic of the P hilippines

D epartment of E ducation
N a t i o n a l C a pi t a l Re g i o n
Sc h o o l s D i v i s i o n O f f i c e o f La s Pi ñ a s C i t y

Learning Activity Worksheet (LAW) No. 4

Filipino sa Piling Larang (Akademik)

Pangalan: Petsa: Marka:

I.Panuto : PAGTATAPATAN: Hanapin sa Hanay B ang karugtong ng pahayag sa

Hanay A upang mabuo ang kaisipan at isulat ang titk ng napiling sagot sa Hanay C.
HANAY A HANAY B HANAY C
1. Ang pagbubuod o pagsusulat ng a. upang makatulong sa
isang sintesis ay di lamang pagpapasya sa pagbuo ng
pagpuputol-putol ng mga mga patakaran.
pangyayari o hindi lamang basta-
bastang pagbabanghay
2. Ang mga impormasyon at detalye b. ay mga halimbawa ng
sa sintesis ay matagumpay na isang akademikong sulatin
naipapasa at naipapahayag
3. Inaanalisa’t sinusuri nito ang c. Ito ay dapat mas
ebidensya ng isang partikular na malikhaing paraan kung
paksa na ginamit saan ang mga pinaka-
importanteng bahagi ay
naibabahagi sa sintesis sa
pamamagitan ng iba pang
mga pahayag, salita o mga
kataga
4. Ang halimbawa ng sintesis sa Ito ay para mabigyan ng
pananaliksik at halimbawa ng buod an mga maiklling
sintesis na sulatin  kwento, mahabang
akademikong sulatin at / o
kaya naman iba pang
tuluyan o prosa.
5. Ang sintesis ay kalimitang e. kahit hindi kasing haba ng
ginagamit sa mga tekstong orihinal na teksto ang
naratibo.  pagbubuod na gagawin.

II.Panuto : Basahin ang mga pahayag sa ibaba. Gumuhit ng isang masayang mukha (
) sa unahan ng bilang kung ito ay tungkol sa katangian ng sintesis, kapag ang pahayag
naman ay hindi, gumuhit ng puso ( ) sa unahan ng bilang nito.

_____1. Ang sintesis ay ang pagsasama-sama ng mga impormasyon, mahahalagang

punto, at ideya upang mabuod ang napakahabang libro, mabuo ang isang bagong
kaalaman, at maipasa ang kaalamang ito sa sandaling panahon lamang.
_____2. Hindi kailanman nalilimitahan ng oras ang pagbabahagi ng kaalaman sa iba’t
ibang dahilan. Maaaring oras sa klase, oras ng kuwentuhan, o sukat ng panahon para
sa pagsulat at pagbasa ng artikulo kung nasa anyong babasahin ang pagbibigay ng

Markahan: 1
Bilang ng Linggo: Ikapito-Ikawalong Linggo
MELC:
 Nakasusulat ng isang maayos na akademikong sulatin-Sintesis CS_FA/12PU-Od-f-92
 Nakasusulat ng isang maayos na akademikong sulatin-Bionote CS_FA/12PU-Od-f-92

(Pag-aari ng Pamahalaan. Hindi Ipinagbibii)

kaalaman. Sa ganitong kalagayan, makikita ang kahalagahan na rnatutuhan ang
paraan ng paglalagom o pagbubuod na tinatawag na pagbibigay ng sintesis.
_____3. Ang sintesis o buod ay ang pinakamahalagang kaisipan ng anumang teksto.
Ito ay isang bersyon ng pinahabang teksto o babasahin.

_____4. Ang sintesis ay ang pagsasama-sama ng mga impormasyon, mahahalagang

punto, at ideya upang mabuod ang napakahabang libro, mabuo ang isang bagong
kaalaman, at maipasa ang kaalamang ito sa sandaling panahon lamang.
_____5. Ito ay ang paglalahad ng anumang kaisipan at natutunang impormasyong
nakuha mula sa tekstong binasa na nasa yamang pagkakasunud-sunod ng mga
pangyayari. Marapat lamang na maging malinaw sa pagpapahayag. Kailangan
panatilihin ang mga binanggit na katotohan o mga puntong binibigyang diin ng may
akda.

III.Panuto:Basahing mabuti ang pahayag. Pagkatapos, piliin ang titik ng wastong

sagot sa bawat katanungan.
_____1. Bakit kailangang maging makatotohanan ang paglalahad sa isang tao sa
pagsulat ng isang bionote?
A. Sapagkat ang bionote ay isang uri ng pormal na akademikong sulatin.
B. Sapagkat ang bionote ay nagbibigay impormasyon tungkol sa isang awtor.
C. Sapagkat ang bionote ay naglalahad ng mga impormasyong kritikal at
personal tungkol sa isang awtor.
D. Sapagkat ang bionote ay nagpapakita ng mga mahahalagang sikreto sa
buhay ng isang awtor.
_____2. Anong uri ng lagom na ginagamit sa pagsulat ng importanteng
impormasyon upang mabigyang-diin ang mga karangalan, academic career,
credentials, at iba pang detalye na angkop sa kasanayan ng nasabing manunulat.
A. Agenda C. Katitikan ng Pulong
B. Bionote D. Replektibong Sanaysay
_____3. Saan ginagamit ang bionote upang maipakilala ang tagapagsalita ?

A. Aplikasyon sa Trabaho
B. Paglilimbag sa Aklat
C. Panauhing Pandangal
D. Pagpapalawak ng Propesyonal na network
_____4. Alin sa mga sumusunod ang dapat mong tandaan sa pagsulat ng bionote?
A. Dapat na mahaba ang nilalaman
B. Dapat maging maligoy sa paglalahad ng susulating impormasyon
C. Dapat kinikilala ang mambabasa na pagtutuonan sa pagsulat ng bionote
D. Dapat hindi bibigyang-halaga ang mga angkop na kasanayan o katangian sa
pagpapakilala ng panauhin.
_____5. Paano napauunlad ng bionote ang larangan ng pagsulat?
Markahan: 1
Bilang ng Linggo: Ikapito-Ikawalong Linggo
MELC:
 Nakasusulat ng isang maayos na akademikong sulatin-Sintesis CS_FA/12PU-Od-f-92
 Nakasusulat ng isang maayos na akademikong sulatin-Bionote CS_FA/12PU-Od-f-92

(Pag-aari ng Pamahalaan. Hindi Ipinagbibii)

 A. Kapag maayos ang paglalahad
B. Sinulat ng may malawak mga
impormasyon
C. Maikli ang paglalahad sa paglalarawan sa awtor

D. Ipinaaalam nito sa iba na hindi lamang ang karakter kundi ang kredibilidad sa
larangang kinabibilangan

IV.Panuto: Suriin ang sumusuond na pangungusap. Isulat ang KB kung ang pahayag
ay katangian ng isang bionote at LB kung ang pahayag ay nasa layunin ng bionote.
_____1. Maipakilala ang sarili sa media sa pamamagitan ng banggit ng pesrosnal na
impormasyon sa tungkol sa sarili at mga nagawa o gingawa sa buhay.
_____2. Mahalagang isulat sa Bionote ang degree na nakuha ng isang awtor dahil isa
ito sa mahalagang impormasyon na dapat malaman ng isang mambabasa.
_____3. Laging gumagamit ng pangatlong panauhang pananaw sa pagsulat ng Bionote
kahit na ito ay tungkol sa iyong sarili.
_____4. Maikling tala ng personal na imprmasyonukol sa isang awtor na maaaring
Makita sa likuran na pabalat ng libro, at kadalasang may kasamang litrato ng awtor.
_____5. Palaging unahin ang pinakamahalagang impormasyon sa pagsulat ng Bionote.
Ito ay dahil sa ang mga mambabasa ay binabasa lamang ang unahang bahagi ng
sulatin. Kaya dapat lamang na sa simula pa lang ay ilagay na ang mga mga
mahahalagang impormasyon.

V. Panuto: Ayusin ang pagkakasunod-sunod ng mga tala sa ibaba upang mabuo ang
bionote ng may-akda. Isulat sa patlang ang titik A-E upang mabuo ito.
_____1. Noong 1957, sa ilalim ng Harper Publishing Company, nanatili siya
sa Estados Unidos at nagtungo sa Mexico upang magsulat ng mga
nobela.Nang magkaroon ng mga problema ang mga manggagawa sa Free Press
noong 1970, umalis siya dito at lumipat sa Asia-Philippines Leader noong
1971, at naging punong-patnugot nito. At noong 1990, naging patnugot siya ng
Philippine Graphic.
_____2. Ngunit, siya ay tumigil sa pag-aaral sa Mapua pagkatapos ng tatlong
taon. Pumasok din si Joaquin sa St. Albert College sa Hongkong, isang seminaryo
sa ilalim ng mga Dominikano, ngunit iniwan niya ang seminaryo noong 1950,
matapos na tutulan siya sa pagsusulat.
_____3. Si Nicomedes Marquez Joaquin pinanganak noong 4 Mayo1917 sa Paco,
Maynila at supling nina Leocadio Joaquin at Salome Marquez, siya ay nag-aral sa
isang pampublikong paaralan noong elementarya at sa Mapua High
School sa Intramuros, Maynila.
_____4. Si Joaquin ay nagsimulang magsulat ngmga maiikling kwento, tula at
sanaysay noong 1934. Ang karamihan dito ay nailathala sa mga magasin sa
Maynila at ang ilan ay naisulat sa mga banyagang peryodiko. Noong 1935, sa
gulang na 17, nailathala
_____5. Kinalaunan, ang akda niyang Three Generations ay lumabas sa Herald
Midweek Magazine. Ang sanaysay niyang La Naval de Manila ay nagwagi rin sa
isang patimpalak sa pagsusulat na pinangasiwaan ng mga Dominikano. Malaki ang
naiambag na mga kwento ni Nick Joaquin sa Philippine Free Press, at dahil
Markahan: 1
Bilang ng Linggo: Ikapito-Ikawalong Linggo
MELC:
 Nakasusulat ng isang maayos na akademikong sulatin-Sintesis CS_FA/12PU-Od-f-92
 Nakasusulat ng isang maayos na akademikong sulatin-Bionote CS_FA/12PU-Od-f-92

(Pag-aari ng Pamahalaan. Hindi Ipinagbibii)

dito, kinuha siya na maging proofreader o taga-wasto ng mga teksto ng nasabing
pahayagan noong 1950.

VI.Panuto: Basahin ang sumusunod na pangungusap. Bilugan ang mga salitang

lumalabag sa hakbang sa pagsulat ng isang bionote.
1. Ang layunin ang magsisilbi mong gabay kung ano ang mga impormasyon ang di-
mahalagang isama at mula rito ay matutukoy mo rin ang magandag paraan upang
mailahad ito.
2. Ito ang makakatulong upang ipakilala nang suhetibo ang paksa ng bionote.
Nanunutralays ng paggamit nito ang tila pagbubuhat ng sariling bangko dahil dito
inilalahad ang pinakamahahalagang tagumpay na natamo.
3. Kapag pangalan ang unang nakita sa bionote, mayroon na agad katauhan ang
taong ipinakikilala, at unang mairerehistro sa kamalayan ng mga tao ang pangalang
hindi ipinakikilala.
4. Mahalaga ang pagdedesisyon sa ikli ng bionote sapagkat kadalasan ay may
kahingian ang mga organisasyong humihingi nito.
5. Pagkatapos gawin ang bionote ay basahin ito ng malakas. Sa pagbasa mo nito,
makikita mo ang mga dapat mong ayusin, tanggalin man o dagdagan. Masusuri mo
rin kung hindi epektibo ang paglalahad nito. Mula sa iyong personal na mga puna,
muli itong isulat

_________________________________________________________________
Mga Sanggunian
Aklat
Garcia, Florante C. PhD. 2016. Filipino sa Piling Larangan (Akademik). SIBS Publishing House, Inc. Quezon City

Santos, Corazon L. et.al. Filipino sa Piling Larang-Akademik. “Iba’t Ibang Uri ng Akademikong Sulatin”.
Ground Floor Bonifacio Bldg., DepEd Complex Meralco Avenue, Pasig City.
Mga Larawan

Aklat
Bernales, Rolando A., 2008. Kritikal na Pagbasa at Lohikal na Pagsulat Tungo sa Pananaliksik (Batayan at
sanayang-aklat sa Filipino 2, Antas Tersyarya, Alinsunod sa Komisyon sa Lalong Mataas na Edukasyon), Mutya
Publishing House Inc, Valenzuela City
Garcia, Florante C. PhD. 2016. Filipino sa Piling Larangan (Akademik). SIBS Publishing House, Inc. Quezon City

Petras, Jayson D. 2012. DALUMAT E-Journal, Vol. 3, “E-Filipino: Ang Pagtuturo at Pagkatuto ng/sa Wikang
Filipino sa Sistemang Open and Distance Learning”

Santos, Corazon L. et.al. Filipino sa Piling Larang-Akademik. “Iba’t Ibang Uri ng Akademikong Sulatin”.
Ground Floor Bonifacio Bldg., DepEd ComplexMeralco Avenue, PasigCity.

Coleta, Pauline Grace L. Filipino sa Akademikong Pagsulat- “Abstrak sa Pagsulat”

https://www.academia.edu/38181638/Filipino_11_Akademikong_Pagsulat_Abstrak_

Venido, Anna Melissa. “Pagsulat ng Abstrak”. Accessed June 29, 2017.

https://www.slideshare.net/anamelissavenido1/bionote-77362303

Inihanda nina:
Relina O. Batas
Marilou T. Buenaventura
Markahan: 1
Bilang ng Linggo: Ikapito-Ikawalong Linggo
MELC:
 Nakasusulat ng isang maayos na akademikong sulatin-Sintesis CS_FA/12PU-Od-f-92
 Nakasusulat ng isang maayos na akademikong sulatin-Bionote CS_FA/12PU-Od-f-92

(Pag-aari ng Pamahalaan. Hindi Ipinagbibii)

Konsolideytor: Relina O. Batas
LPNHS-SHS

Markahan: 1
Bilang ng Linggo: Ikapito-Ikawalong Linggo
MELC:
 Nakasusulat ng isang maayos na akademikong sulatin-Sintesis CS_FA/12PU-Od-f-92
 Nakasusulat ng isang maayos na akademikong sulatin-Bionote CS_FA/12PU-Od-f-92

(Pag-aari ng Pamahalaan. Hindi Ipinagbibii)