1

3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino

YUNIT 3: ANG NOBEL AT ANG KASAYSAYAN NITO

1.0 Matatamong Kabatiran

a. Mailarawan ang kalagayan ng nobelang Filipino batay sa kasaysayan nito.
b. Makapagsaliksik ng nobelang Filipino na nakaimpluwensiya sa pagsulat nito at
sa lipunang Filipino.

1.1. Introduksyon
Matutunghayan sa modyul na ito ang naging kasaysayan ng nobelang
Filipino. Kung saan muling mababalikan ang mga pangyayari sa kung paano
lumago/umunlad ang nobela sa Pilipinas. Matutunghayan rin sa modyul na ito
ang mga ibang akda na nagkaroon ng impluwensiya sa pagbubuo ng nobela sa
Pilipinas.

1.2 Paksa/Talakayan (may Pagtataya/Gawain)

Kaligirang Pangkasaysayan sa Bawat Panahon at Dekada
Pinaniniwalaan ng ilang mananaliksik na ang tunay na panahon ng mga
nobelang Filipino ay nagsimula noong 1900 ngunit ipinakilala ng ilang manunulat sa
iba’t iabng wika katulad nina Inigo Ed Regalado, Edna Malapaz at Lope K. Santos,
na ang nobelang Filipino ay sumilang na noon pa mang panahon ng mga awit.
Panahon ng mga Kastila
• Ang salin sa Tagalog ng Barlaan at Josaphat ni Padre Antonio de Borja
(1712) ang ipinalalagay na kauna-unahang nobelang Tagalog. Ang orihinal
ay nasa wikang Griyego na isinulat ni Juan Damasceno.
• Isa ring itinuturing na unang nobelang Tagalog ay ang Tandang Basio
Macunat (1885) ni Miguel Lucio Bustamante.
• Naging mahalagang baitang tungo sap ag-unlad ng nobelang Tagalof ang
mga pasyon, komedya at moro-moro, gayundin ang Urbana at Feliza ni
Padre Modesto de Castro.
• Nakatulong din nang malaki sa pag-unlad ng nobela ang Ninay ni Padre
A. Paterno bagamat nasusulat ang orihinal na teksto nito sa wikang Kastila.
• Mga uri ng nobela sa panahon ng Kastila:
o Nobelang panrelihiyon - nagbibigay diin sa kabutihang-asal
o Nobelang mapaghimagsik - nagbibigay diin sa kalayaan, reporma,
pagbabago, at diwang nasyonalismo
• Noli Me Tangere at El Filibusterismo ni Dr. Jose Rizal na tungkol sa
paghoihimagsik
• Doctrina Christiana (1593) ni Padre Juan de Placencia at Padre Domingo
Nieva na tungkol sa relihiyon
• Urbana at Felisa ni Padre Modesto de Castro na tungkol sa kagandanhang-
asal at relihiyon

C. M. D. Hamo-ay
 2
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino

• Barlaan at Josaphat (1703) ni Padre Antonio de Borja na tungkol sa

RELIHIYON
• Ninay niPedro Paterno (unang nobela)
• Ang Bandido sa Pilipinas ni Graciano Lopez-Jaena noong panahon ng
propaganda na tungkol sa paghihimagsik at pag-aaklas

Panahon ng Propaganda
• Ang Noli Me Tangere at El Filibusterismo ni Jose Rizal ang nagbukas ng
landa para sa pagbabagong panlipunan sa Pilipinas. Malaki ang nagawa ng
dalawang nobelang ito sa paggising sa kamalayang Pilipino.
Panahon ng mga Amerikano
• Ang tunay na panahon ng mga nobelang Filipino.
• Mula 1900-1920, nakapaloob ang mga nobelang binhi ng sosyalismo tulad
ng
o Banaag at Sikat ni Lope K. Santos
o Pinaglahuan ni Faustino Aguilar
o Anino ng Kahapon ni Francisco Lacsamana
o Bulaklak ng Calumpang ni Roman Reyes
• Noong 1907, umunlad nang husto ang nobela at kumalat sa buong
kapuluan, maraming akda ang naisulat sa iba’t ibang wika tulad ng
o Lidia ni Juan Crisostomo Sotto
o Biag ti Maysa a Lakay wenno Nakaam-ames a Bales ni Mariano
Gaerlan
o Matilde de Sinapangan ni Rufino Redondo
o Wala'y Igsoon (Cebuano)
o Benjamin ni Angel M. Magahum
• Nahahati sa tatlong panahon ang kasaysayan ng nobela sa panahong ito:
o Panahon ng Aklatan Bayan (1900-1921)
o Panahon ng Ilaw at Panitik (1922-1934)
o Panahon ng Malasariling Pamahalaan (1934 - 1942)
Panahon ng mga Hapon
• Naging salat ang pagsulat ng nobela dahil sa kakulangan ng magagamit na
papel sa pagpapalimbag
• Gayunpaman, may mga nakapagpalathala pa rin ng kanilang mga akda sa
magasing Aliwan gaya ng
o Luha at Lualhati ni Antonio Sempio, 1942
o Igorota ni Fausto Galauran, 1945
o Sa Lundo ng Pangarap ni Gervacio Santiago
o Zenaida ni Adriano P. Landico
o Lumubog ang Bituin ni Isidra Castillo
o Tatlong Maria ni Jose Esperanza Cruz (naisapelikula)
• muling nabuhayan ang mga nobelista na sumulat nang lumaya ang bansa
at sa unang bahagi ng mga panahong ito naging karaniwang paksa ang
tungkol sa pag-ibig
Dekada 60
• Nagsimula ang mga pagkilos protesta ng mga taong bayan

C. M. D. Hamo-ay
 3
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino

• Naging instrumento ang nobela upang ipakilala ang mga problemang

panlipunan
o Luha ng Buwaya ni Amado V. Hernandez
o Apoy sa Madaling Araw ni Dominador Mirasol
o Sa mga Kuko ng Liwanag ni Edgardo M. Reyes
o Dugo sa Kayumangging Lupa ni Efren R. Abueg
Dekada 70
• Naging lantaran ang pagtuligsa ng mga taong-bayan sa mga kabulukang
nagaganap sa ating lipunan
• Ginamit ang nobela upang ipahayag ang maigting nilang pamumuna sa
kasalukuyang kalagayan ng bansa
• Nang ibaba ang Batas Militar noong 1972, maraming matatapang na akda
ang ipinagbawal na mailabas ngunit may ilan pa ring nalathala sa
Liwayway
o Canal De La Reina ni Liwayway Arceo
o Ito ang Rebolusyon at Judas Iscariote nina Clodualdo del Mundo at
Gervacio Santiago
o Kayumangging Lupa ni Dominador Mirasol
Kasalukuyang Panahon
• Tumatalakay ang mga nobela ng mga paksain tungkol sa reporma, pag-
ibig, ugaling Pilipino, pamilya, pang-araw-araw na pamumuhay. Nagbalik
ang nobela sa romantisismo na nailalathala sa Liwayway at nasa
pamantayang pangkalakalan (commercial)
• Nagpapatuloy ang pag-unlad ng nobelang Filipino sa tulong ng mga
patimpalak katulad ng Carlos Palanca Memorial Awards at ng mga
magasing katulad ng Bannaway, Liwayway, at Bisaya at mga komersyal na
komiks
• Gamit ang makabagong teknolohiya, nagiging mas madali na para sa mga
Pilipino, lalo na sa mga kabataan ang magkaroon ng access at
makapagsulat ng mga nobela katulad sa website na WATTPAD.

GAWAIN #1:
Panuto: Mamili ng isang nobela sa sumusunod na mga pamagat. Basahin ito at
bigyan ng paglalarawan ang kabuuang aspeto ng nobela. Maglaan ng ibang papel
para rito.
Mga Nobela:
Urbana at Feliza
Noli Me Tangere
Tatlong Maria ni Jose Esperanza Cruz
Canal De La Reina Liwayway Arceo
Apoy sa Madaling Araw ni Dominador Mirasol

___________________________
PAMAGAT
_____________________________________________________________________
________________________________paglalarawan________________________________
___________________________________________________________________________

C. M. D. Hamo-ay
 4
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino

Mga Impluwensiya sa Pagsulat ng Nobelang Filipino

Ayon kay Virgilio S. Almario, nagging impluwensiya sa ilang mga
nobelistang Pilipino ang sumusunod na mga akdang banyaga: ang Hudeo Errante
(1844) ni Eugen Sue, ang Conde de Montecristo (1844-1846) at ang La Dama de las
Camellas (1848) ni Alexandre Dumas, ang Les Miserable (1846) ng mga kastila.

Larawan 1. Eugen Sue. https://bit.ly/2JpDfpH

Si Eugene Sue ay ipinanganak sa Paris sa isang mayamang pamilya. Sa ibang
sanggunian siya ay pinanganak noong Enero 26, 1804, at ang iba naman noong
Desyembre 10, 1804. Ang kaniyang ama ay isang army surgeon. Iniwan ni Sue ang
pag-aaral na wala manlang kwalipikasyon at naging bahagi ng French Navy.
Naglayag sa Asia, Africa, at Amerika, at pagkaalis niya sa French Navy ay nanatili
siya sa Paris, at ditto nagsimula ang kaniyang karira sa literetura at pamamahayag.
Si sue ay nagtrabaho bilang reporter para sa Paris Herlad at naging editor ng
Bavarian Paper. Ang kaniyang nobela ay nailathala sa iba’t ibang tindahan, tumass
ang bilang ng pagkakalathala sa pahayagan at kalaunan ay naging isa sa may
pinakamataas na bayad bilang isang manunulat sa France.

Larawan 2. Portrait of Alexandre Dumas. https://bit.ly/35V4QGC

Pagkatpos ng kabataan, Alexandre Dumas ay nagpunta sa Paris at ginugol

ang oras bilang isang manunulat. Iba’t ibang uri ng maikling kuwento at ilang
komedya ang kanoyang nalikha hanggang 1927, hanggang ang kanyang dula na
Hneri III (1829) ay naging magatugmpay at nagpasikat sa kaniya. Marahil ang
pinkakilala na French na nobelista. Nakapaglathala si Dumas ng 1200 na bolyum sa
kaniyang kasagsagan. Ang ilan ditto ay hindi niya sinulat pero ito ay ang
pagtutulungan na kinikilala na “Dumas & Co.” Ang ilan sa mga pinakamahusay na
gawa nito ay ninakaw o kinopya ng ilang manunulat. Iniwan ni Dumas ang Paris at
tumira sa anak nito na si Villa at dito na siya nanatili hanggang sa kaniyang
pagpanaw.

C. M. D. Hamo-ay
 5
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino

GAWAIN #2
Panuto: Sagutin ang sumusunod na mga katanungan.
1. Gaano kahalaga ang nobela sa Pinitikan ng Pilipinas?
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
2. Paano mo mapapahalagahan ang nobelang Pilipino na mapanatili ito hanggang
sa mga susunod na henerasyon?
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________

1.3 Sanggunian
Arellano University. (n.d.). Mga Impluwensiya sa Pagsulat ng Nobelang Pilipino.
https://www.coursehero.com/file/26874379/Mga-impluwensiya-sa-pagsulat-ng-
Nobelang-Pilipino-1docx/
Mariano, M. D. (n.d.). Ang Nobela sa Bawat Dekada.
http://docshare04.docshare.tips/files/26179/261798513.pdf
Nobelang Pilipino. https://s3.amazonaws.com/ww-article-cache-
1/tl/Nobelang_Pilipino
Liukkonen, P. & Pesonen, A. (2017). Eugene Sue (1804-1857) – Real Name Marie
Joseph Sue. http://authorscalendar.info/esue.htm

1.4 Pagkilala
Ang mga larawan, talahanayan, mga figyur at impormasyon na nilalaman
nitong Learning Packet ay kinuha mula sa mga sanggunian na makikita sa taas.

Paunawa (Disclaimer)
Ang Learning Packet na ito ay hindi pangkomersyal at pang-edukasyon
lamang. Ang ilan sa mga teknikal na terminolohiya at parirala ay hindi binago,
pero ang may akda sa Learnig Packet na ito ay nakasisigurado na lahat ng
sipi/sitasyon ay makikita sa sanggunian. Kahit ang mga larawan o/at
talahanayan ay binigyan pagkilala bilang paggalang sa kayamanang pangkaisipan
mula sa orihinal na pagmamay-ari.

C. M. D. Hamo-ay
 6
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino

YUNIT 4: BATAYANG KAALAMAN SA NOBELANG FILIPINO

1.0 Matatamong Kabatiran

a. Matalakay ang mga batayang kaalaman sa nobelng Filipino;
b. Makapagbigay ng mga halimbawa sa bawat paksain hinggil sa nobelang
Filipino batay sa masusuring kwento.

1.1. Introduksyon
Mabibigyan pansin sa modyul na ito ang mga paksain tungkol sa kaligiran
ng Nobelang Filipino. Makikita sa mga bahagi nito ang kahulugan, uri, element,
layunin at katangian ng nobelang Filipino. Muling mailalarawan ang mga
kaalaman ng noeblang Filipino at mas lalong mauunawaan batay sa mga
halimbawa na makikita sa mga tinalakay.

1.2 Paksa/Talakayan (may Pagtataya/Gawain)

Ang nobela ay isang mahabang likhang sining na nagpapakita ng mga
pangyayariing pinagdikit sa pamamagitian ng balangkas. Bukod rito, ang
pangunahing layunin ng isang nobela ay ang paglahad ng hangarin ng bida at
kontra bida ng kuwento. Ito ay ginagawa sa isang malikhaing pagsasalaysay ng
pangyayari (Ki, 2020). Ayon kay Brian Carlo (2019), Ang nobela ay isang akdang
pampanitikan na naglalaman ng mahabang kwento na nahahati sa mga kabanata.
Ang kathang ito ay karaniwang nabibilang sa katergoryang piksyon,
samakatuwid, ito ay karaniwang kathang isip lamang ng manunulat. Naglalaman
ito ng dalawa o higit pang mga tauhan, maraming pangyayari at may kaganapan
sa iba’t-ibang tagpuan. Binubuo ito ng 60,000 hanggang 200,000 na salita o 300-
1,300 pahina. Ang kathang ito ay hindi mababasa sa isang upuan lamang sapagkat
mahaba at madami ang mga kaganapan dito. Dagdag pa nito, ito rin ay mahabang
uri ng akda na naglalahad ng mga karanasan ng pangunahing tauhan na pinag-
uugnay ng mahusay na pagkabalangkas ng awtor. Ang mga pangyayari sa
akdang ito ay matatagpuan sa mga kabanata. Ang bawat kabanata ay may
ginagampanan para mabuo ang kawili-wiling daloy ng kwento sa nobela.
Ayon naman sa isang artikulo ng Gabay ng Mag-aaral (2010), Ang nobela o
kathambuhay ay isang mahabang kuwentong piksyon na binubuo ng iba't ibang
kabanata. Mayroon itong 60,000-200,000 salita o 300-1,300 pahina. Noong ika-18
siglo, naging istilo nito ang lumang pag-ibig at naging bahagi ng mga
pangunahing literary genre. Ngayon, ito ay kadalasan may istilong artistiko at
isang tiyak na istilo o maraming tiyak na istilo. Ito rin ay isang mahabang kathang
pampanitikan na naglalahad ng mga pangyayari na pinaghahabi sa isang
mahusay na pagbabalangkas na ang pinakapangunahing sangkap ay ang
pagkakalabas ng hangarin ng bayani sa dako at ng hangarin ng katunggali sa

C. M. D. Hamo-ay
 7
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino

kabila -isang makasining na pagsasalaysay ng maraming pangyayaring

magkasunod at magkakaugnay. Ang mga pangyayaring ito ay may kanya-
kanyang tungkuling ginagampanan sa pagbuo ng isang matibay at kawili-wiling
balangkas na siyang pinakabuod ng nobela -binubuo ng mga kabanata -maraming
tauhan at pangyayari -kinasasangkutan ng 2 o higit pang tauhan.

GAWAIN #1
PANUTO: Sagutin ang sumusunod na mga katanungan.
1. Magsaliksik ng ilan pang kahulugan ng nobela.
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Sanggunian:

1.2.1 Uri at Elemento ng Nobelang Filipino

URI NG NOBELANG FILIPINO
1. Nobelang Romansa – nakapokus dito ang karanasan sa pag-ibig ng mga
tampok na tauhan.
Halimbawa: Landas ng Pag-ibig ni Deogracias Rosario
2. Nobelang Kasaysayan - binibigyang-diin ang kasaysayan o pangyayaring
nakalipas na.
Halimbawa: Anino ng Kahapon ni Francisco Lacsamana
3. Nobelang Banghay - isang akdang nasa pagkakabalangkas ng mga
pangyayari ang ikawiwiling mga mambabasa.
4. Nobelang Masining - paglalarawan sa tauhan at pagkakasunud-sunod ng
pangyayari ang ikinawiwili ng mga mambabasa.
5. Nobelang Layunin - mga layunin at mga simulan, lubhang mahalaga sa
buhay ng tao.
6. Nobelang Tauhan - binibigyang-diin sa nobelang ito ang katauhan ng
pangunahing tauhan, mga hangarin, kalagayan, sitwasyon, at
pangangailangan.
Halimbawa: Lalaki sa Dilim ni Benjamin M. Pascual
7. Nobelang Pagbabago - ukol sa mga pangyayari na nakakapagpabago ng
ating buhay o Sistema

ELEMENTO NG NOBELANG FILIPINO

Ang nobela ay may siyam na elemento, ito ay ang: tagpuan, tauhan,
banghay, pananaw, tema, damdamin, pamamaraan, pananalita at
simbolismo.

C. M. D. Hamo-ay
 8
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino

1. Tagpuan – Ito ay ang lugar at panahon kung saan naganap ang mga
pangyayari. Kumpara sa iba pang uri ng akdang pampanitikan, ang kwento
sa nobela ay hindi naganap sa iisang tagpuan lamang, sa halip ang mga
pangyayari ay nagaganap sa iba’t-ibang lugar at panahon.
2. Tauhan – Ito ang nagbibigay buhay at ang kumikilos sa akda.
3. Banghay – Ito ang pagkakasunud-sunod o daloy ng mga pangyayari.
4. Pananaw – Ito ay ang panauhang ginamit ng manunulat (Point of view). Ito
ay maaring maging una, pangalawa o pangatlo.
A. Una – Kapag ang may akda ay kasali sa kwento
B. Pangalawa – Ang may akda ang nakikipag-usap
C. Pangatlo – Ito ay batay sa obserbasyon ng may akda
5. Tema – Ito ay paksa kung saan umiikot ang istorya ng nobela. Ito ay
maaring maging tungkol sa pag-ibig, paghihiganti, digmaan, kabayanihan,
kamatayan, at iba pa.
6. Damdamin – Ito ang nagbibigay kulay sa mga pangyayari. Ang damdamin
ay ang emosyong nais iparating ng awtor sa mga mambabasa.
7. Pamamaraan – Ito ay ang istilo na ginamit ng manunulat.
8. Pananalita – Diyalogong ginamit sa nobela
9. Simbolismo – Ito ay ang mga tao, bagay, hayop at pangyayari na
nagpapakita ng mas malalim na kahulugan. Ang magandang halimbawa ng
simbolismo sa nobela ay ang pagsusuot ng tauhan ng itim na damit. Ito ay
nangangahulugan ng pagluluksa sa tauhang namatay.

GAWAIN #2
Panuto: Ibigay ang kahilingan sa bawat bilang.
1. Ito ang nagbibigay buhay at ang kumikilos sa akda.
SAGOT:
2. Isang uri ng nobela na nagbibigay-diin sa kasaysayan o pangyayaring
nakalipas na.
SAGOT:
3. Isang akdang nasa pagkakabalangkas ng mga pangyayari ang ikawiwiling
mga mambabasa.
SAGOT:
4. Ito ay ang panauhang ginamit ng manunulat (Point of view). Ito ay
maaring maging una, pangalawa o pangatlo.
SAGOT:
5. Elemento ng nobela na nagbibigay kulay sa mga pangyayari.
SAGOT:
6. Kung ikaw ay magsusulat ng isang nobela, ano ang iyong gagawin para
mapaganda ang mga bahagi at elemento nito?
SAGOT: ___________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

C. M. D. Hamo-ay
 9
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino

1.2.2 Layunin at Katangian ng Nobelang Filipino

LAYUNIN NG NOBELANG FILIPINO
1. gumising sa diwa at damdamin
2. nananawagan sa talino ng guni-guni
3. mapukaw ang damdamin ng mambabasa
4. magbigay ng aral tungo sa pag-unlad ng buhay at lipunan
5. nagsisilbing daan tungo sa pagbabago ng sarili at lipunan
6. nagbibigay inspirasyon sa mambabasa
7. napupukas nito ang kaalaman ng tao sa pagsulat ng nobela
8. magbinhi ng simulaing nais pagbungahin ng may-akda
9. maglahad ng isang panganib na dapat iwasan at layuan
10. magpaalab sa damdamin ng isang inaapi
11. lumutas ng suliraning pambayan at panlipunan

KATANGIAN NG NOBELANG FILIPINO

1. maliwanag at maayos na pagsulat ng mga tagpo at kaisipan
2. pumupuna ng lahat ng larangan ng buhay
3. dapat maging malikhain at maguni-guni ang paglalahad
4. pumupukaw ng damdamin ng mambabasa kaya ito nagiging kawili-wili
5. kailangang isaalang-alang ang ukol sa kaasalan
6. maraming ligaw na tagpo at kaganapan
7. ang balangkas ng mga pangyayari ay tumutukoy sa kaisahang ibig mangyar

KALIKASAN AT MGA SANGKAP NG NOBELA

1. Ang nobela ay di naiiba sa maikling katha sa bahagi, balangkas, sangkap at
elemento.
2. Naiiba lamang ito sa iba pang akdang pampanitikan sa paglalahad nito ng
maraming kawing-kawing na mga pangyayari na ginagawang masalimuot
at hinati-hati sa iba’t ibang kabanata.
3. Ang sumusunod ay mga katangian ng mahusay at magandang nobela:
a. may kwento o kasaysayan
b. may pag-aaral o pagmamasid sa mga gawa at kilos ng mga tauhan
c. paggamit ng malikhaing guni-guni
4. Taglay ng nobela ang mga sangkap ng maikling kwento: ang banghay, mga
tauhan, at tagpuan. Ang mga sangkap na ito ay nagtutulung-tulong sa
pagpapahayag ng tema. Ngunit dahil sa mas mahaba ang nobela kaysa sa
maikling kwento, nabubuo ng nobelista ang banghay, tauhan, tagpuan at
tema sa mas malawak na mga detalye.
5. Karaniwang ang nobela ay may pangunahing banghay at isa o higit pang
subplot o bahagi ng istorya.

C. M. D. Hamo-ay
 10
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino

6. Ang mga pangunaging tauhan ng nobela ay buong-buo. Habang

sumusulong ang banghay, natutklasan naman ng mga mambabasa ang iba’t
ibang uri ng personalidad, motibo, at damdamin ng mga tauhan.
Karaniwang naglalagay ng maraming tauhan ang mga nobelista. Maaari rin
siyang lumikha ng iba’t ibang tagpuan at maggalugad ng higit sa isang
tema.
GAWAIN #3
Panuto: Saguting ang sumunod na mga katanungan.
1. Ano-ano ang layunin ng iyong pagbabasa ng nobela?
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
2. Ano ang nagiging epekto sa ‘yo katapos mong magbasa ng isang nobela?
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

GAWAIN #4
Panuto: Basahin ang nobelang may pamagat na Ang Mestisa ni Engracio L.
Valmonte. Suriin at ibigay ang mga kahilingan na makikita sa sumusunod.
Basahin sa: http://www.gutenberg.org/files/13773/13773-h/13773-h.htm

I. Uri ng Elemento:
II. Layunin ng nobela: (sa iyong palagay, ano ang nagging layunin ng may akda
kung bakit niya ito sinulat?)
III. Katangian ng nobela: (ano-ano ang mga katangian ang makikita sa nobela?)
IV. Elemento ng nobela:
a. Tagpuan :
b. Tauhan :
c. Banghay :
d. Pananaw :
e. Tema :
f. Damdamin :
g. Pamamaraan :
h. Pananalita :
i. Simbolismo :

C. M. D. Hamo-ay
 11
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino

1.3 Sanggunian
Ki. (2020). Nobela Kahulugan: Ano ang Nobela?
https://philnews.ph/2020/03/14/nobela-kahulugan-ano-ang-isang-nobela-mga-
sagot/
Carlo, B. (2019). Ano ang Nobela. https://www.pinoynewbie.com/ano-ang-nobela/
Gabay ng Mag-aaral. (2010). Ano ang Nobela.
https://teksbok.blogspot.com/2010/09/ano-ang-nobela.html
Macatangay, J. (n.d.). Uri ng Nobela.
https://www.academia.edu/38202754/Uri_ng_Nobela
Asoilla, N. (n.d.). Filipino (Uri ng Nobela).
https://flowvella.com/s/17m5/E2C3CAEF-6635-4784-8EDE-9D5B0A41EC88
Filipino-Grade 10. (n.d.) Nobela. http://rosiefilipino10.weebly.com/nobela.html#/
Mariano, M.D. (n.d.). Ang Nobela sa Bawat Dekada.
http://docshare04.docshare.tips/files/26179/261798513.pdf
The Project Gutenberg Ebook. Ang Mestisa.
http://www.gutenberg.org/files/13773/13773-h/13773-h.htm

1.4 Pagkilala
Ang mga larawan, talahanayan, mga figyur at impormasyon na nilalaman
nitong Learning Packet ay kinuha mula sa mga sanggunian na makikita sa taas.

Paunawa (Disclaimer)
Ang Learning Packet na ito ay hindi pangkomersyal at pang-edukasyon
lamang. Ang ilan sa mga teknikal na terminolohiya at parirala ay hindi binago,
pero ang may akda sa Learnig Packet na ito ay nakasisigurado na lahat ng
sipi/sitasyon ay makikita sa sanggunian. Kahit ang mga larawan o/at
talahanayan ay binigyan pagkilala bilang paggalang sa kayamanang pangkaisipan
mula sa orihinal na pagmamay-ari.

C. M. D. Hamo-ay