DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

ARALIN 3
DEPINISYON, URI, BAHAGI
AT SANGKAP NG
SANAYSAY
DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

SAKLAW NG TALAKAYAN:
•Depinisyon ng Sanaysay
•Uri ng Sanaysay
•Bahagi ng Sanaysay
•Mga Sangkap ng Sanaysay
DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

Depinisyon
ng Sanaysay
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

Kahulugan ng Sanaysay
• Ang kahulugan ng
sanaysay ay binuo ni
Alejandro G. Abadilla
(AGA). Hinalaw niya ito sa
mga salitang “pasasalaysay
ng isang sanay”
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

Kahulugan ng Sanaysay
• Ito ang itinumbas sa essay
sa ingles na ang orihinal na
terminong ESSAIS na
galing sa salitang frances
at nangangahulugang
pagtatangka.
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

KAHULUGAN NG SANAYSAY
- Ang sanaysay ay isang uri ng panitikan
na kadalasang naisusulat sa anyong
tuluyan na karaniwang pumapaksa
tungkol sa mga kaisipan at mga bagay-
bagay na sadyang kinapupulutan ng aral
at aliw ng mga mambabasa.
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

KAHULUGAN NG SANAYSAY
-Nagkakaisa ang maraming mananaysay
sa isang bagay. Ito ay laging kaakibat ng
personal na pananaw ng manunulat.
- “Salamin ng Katauhan”
- Ito ay isang anyo ng panitikan na
ipinahahayag ang isang paraang tahas
ngunit masining.
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

KAHULUGAN NG SANAYSAY
- Ang sanaysay ay may malawak na
saklaw tulad ng nobela.
Dahilan:
1. Walang tiyak na anyo at nilalaman
2. Hindi tiyak ang haba
3. Tumalakay sa ano mang-uri ng paksa,
mabigat man o magaan.
DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

URI NG
SANAYSAY
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

URI NG SANAYSAY
1. Pormal na Sanaysay
2. Di-pormal/Impormal na Sanaysay
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

URI NG SANAYSAY
1. PORMAL NA SANAYSAY
- Seryoso ang paksa, pati na ang mga
pamamaraan ng pagkakasulat.
- Kritikal ang pagtalakay
- Hindi basta-basta nagagawa.
- Dito isinasaalang-alang ang mga
tuntunin ng diin at kaugnayan.
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

URI NG SANAYSAY
1. PORMAL NA SANAYSAY
Ang ganitong anyo ay naglalayong:
1. Magbigay ng katuturan
2. Makapagbigay ng impormasyon
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

URI NG SANAYSAY
1. PORMAL NA SANAYSAY
- Maanyo o pormal ito sapagkat
mahigpit itong pinag-aaralan.
- Maingat na pinipili ang pananalita kaya
mabigat basahin.
- Ang modo o mode nito ay pang-
intelektwal at walang halong
pagbibiro.
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

URI NG SANAYSAY
1. PORMAL NA SANAYSAY
- Hindi gaanong masining
- Nangangailangan ng pag-aaral, at
pananaliksik.
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

URI NG SANAYSAY
2. IMPORMAL NA SANAYSAY
- Tinatawag ding pamilyar o personal.
- Magaang lamang ang pamamaraan ng
pagsulat.
- Hindi ito kailangang sumunod sa mga
mahihigpit na tuntunin ng pagsulat.
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

URI NG SANAYSAY
2. IMPORMAL NA SANAYSAY
- Parang nakikipagkwentuhan lamang
ng kaibigan sa kaibigan.
- Hindi taglay ang lantarang
pangangaral.
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

URI NG SANAYSAY
2. IMPORMAL NA SANAYSAY
- Karaniwang awtobiograpikal
- Malayang makakapili ang manunulat
ng wikang gagamitin.
- Ito ay mapang-aliw sa pamamagitan
ng pagtalakay sa mga paksaing
karaniwan.
DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

BAHAGI NG
SANAYSAY
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

BAHAGI NG SANAYSAY
1. PANIMULA
- Ito ang pinakamahalagang bahagi ng
isang sanaysay sapagkat ito ang unang
titignan ng mga mambabasa, dapat
nakapupukaw ng atensyon ang
panimula upang ipagpatuloy ng
mambabasa ang pagbasa sa akda.
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

BAHAGI NG SANAYSAY
1. PANIMULA
Pwede itong isulat sa paraang…
1. Pasaklaw na pahayag – mula sa
pinakamahalagang impormasyon
hanggang sa mga maliliit na detalye.
2. Tanong Retorikal – Isang tanong na
itinatanong sa nagbabasa para hanapin
ang sagot sa sanaysay at para isipin niya.
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

BAHAGI NG SANAYSAY
1. PANIMULA
Pwede itong isulat sa paraang…
3. Sipi – pagkuha ng isang kopya galing sa ibang
mga literaturang gawa gaya ng libro, artikulo at iba
pang sanaysay.
4. Kasabihan – isang kasabihan o salawikain na
may kinalaman sa paksa.
5. Salaysay – paraan ng pagkukwento sa isang
paksa
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

BAHAGI NG SANAYSAY
2. KATAWAN
- Sa bahagig ito ng sanaysay makikita ang
pagtalakay sa mahahalagang puntos ukol
sa tema at nilalaman ng sanaysay.
- Dapat ipaliwanag nang mabuti ang bawat
puntos upang maunawaan ito nang maigi
ng mambabasa.
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

BAHAGI NG SANAYSAY
2. KATAWAN
Pwede itong isulat sa paraang…
1. Pakronolohikal- nakaayos ayon sa
panahon ng pangyayari.
2. Paanggulo- pinapakita ang bawat
angulo ng paksa.
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

BAHAGI NG SANAYSAY
2. KATAWAN
Pwede itong isulat sa paraang…
3. Paghahambing- Pagkukumpara ng
dalawang problema, ideyao kaisipan ng
isang paksa.
4. Papayak o Pasalimuot- Nakaayos sa
paraang simple hanggang komplikado at
vice versa.
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

BAHAGI NG SANAYSAY
3. WAKAS
- Nagsasara ng talakayang naganap sa
katawan ng sanaysay. Sa bahaging ito
nahahamon ang pag-iisip ng
mambabasa na maisakatuparan ang
tinalakay ng sanaysay.
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

BAHAGI NG SANAYSAY
3. WAKAS
Pwede itong isulat sa paraang…
1. Tuwirang Sinabi- Mensahe ng
sanaysay
2. Panlahat na pahayag-
Pinakaimportanteng detalye ng
Sanaysay
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

BAHAGI NG SANAYSAY
3. WAKAS
Pwede itong isulat sa paraang…
3. Pagtatanong- winawakasan sa
pamamagitan ng tanong.
4. Pagbubuod- summary
DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

SANGKAP NG
SANAYSAY
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

SANGKAP NG SANAYSAY
TEMA AT NILALAMAN ANYO AT
ESTRUKTURA
- Ito ay ang sinasabi - Ang maayos na
ng isang akda tungkol pagkakasunod-sunod
sa isang paksa. ng ideya ang
makatutulong sa
mambabasa sa pag-
unawa sa sanaysay.
 DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC

SANGKAP NG SANAYSAY
WIKA AT ESTILO HIMIG

- Gumamit lamang ng - Nagpapahiwatig ng

simple, natural at kulay o kalikasan ng
matapat na mga damdamin. Maaaring
pahayag. masaya, malungkot,
mapanudyo at iba pa.
DOMINICAN COLLEGE OF TARLAC