ANALİTİK METOTLARIN

TEKNOLOJİ TRANSFERİ
BÖLÜM 1

GİRİŞ
 Teknoloji Transferi
Teknoloji transferi faaliyetlerinin amacı geliştirme ve üretim
arasındaki ürün ve süreç bilgisi aktarmaktır.
Bu bilginin temelini;
- Üretim prosesi
- Kontrol stratejisi
- Proses Validasyon Yaklaşımları
- Devam eden sürekli iyileştirmeler oluşturmaktadır.
 Metot Uygulamaları
Farklı bir laboratuvarda yapılacak uygulamalarda yaşanacak
sorunlar aşağıdaki parametrelere bağlıdır;
● Laboratuvar personelinin deneyimi ve eğitim düzeyi
● Prosedürün tipi ve ekipman yeterliliği
● Özel prosedür adımları
● Test edilen Örnekler
 ORJİNAL METOTDA
MODİFİKASYON

TRANSFER EDEN ALICI

LABORATUVAR LABORATUVAR
Kolon Tipi Hypersil BDS C18 Alltech Hypersil C18
Kolon Büyüklüğü 150 x 4.6 mm 250 x 4.6 mm
Partikül Büyüklüğü 3 ɥm 5 ɥm
Mobil Faz ACN 60 %, Buffer 40 % ACN 65%, methanol 5%,
Buffer 30 %
Akış Hızı 1.2 ml/dak. 1.0 ml/dak.
● SORULAR????
Değişiklikler kabul edilebilir mi?
● Bular değişiklik mi ayarlamamıdır?
● Metot nasıl transfer edilir?
● Transfer edilen metot önceden valide edilmiş midir?
● Metodun re-valide edilmesine gerek varmı?
● Metodun tamamı mı, bir kısmımı valide edilmelidir?
● Metodun doğrulanmasına gerek var mıdır?
● Herhangi bir tarnsfer protokolü olmalımıdır?
● Bir doğrulama protokolü olmalı mıdır?
● Metot transfer raporu olmalımıdır?
● Metot doğrulama raporu olmalımıdır?
● Bu sonuçları istatistiksel olrak değerlendirmemiz mi gerekir? İyi
bir metot transfferi nasıl olmalıdır?
●
 VALİDASYON
KALİFİKASYON
METOT TRANSFERİ
METOT VERİFİKASYONU
 VALİDASYON
Analitik prosedür validasyonu, validasyon parametrelerinin istenilen analitik
uygulamaların ihtiyaçlarını karşıladığı ve laboratuar calışmaları tarafından
oluşturulan bir sureçtir.
● Metot validasyonunda kullanılan parametreler;
● Prosedür Özelliklerindenkastedilen;
- Seçicilik
- Aralık
- Doğrusalık
- Kesinlik : Tekrarlanabilirlik, Ara Kesinlik
- Doğruluk
- Sağlamlık
- Dedeksiyon limiti
- Hesaplama Limiti
 VALİDASYON veya
KALİFİKASYON
Validasyon;
● Metot Validasyon ( Tam Validasyon)
● Önceden Tanımlanmış tüm kabul kriterlerini vardır..
● Resmi klavuzlar izlenmelidir.( ICH, USP, FDA)

Kalifikasyon;
● Asliında kalifikasyon kullanım amacına yönelik kismi bi rvalidasyondur.
● Önceden tanımlanmış kabul kriterleri yoktur.
● Resmi klavuzları yoktur.
● Yeni araştırılan ilaçların ilk çelışmalarında etkin madde karakterizasyonuna
uygundur.
ANALİTİK METOT TRANSFERİ
(AMT)
● Valide edilmiş nalitik prosedürlerin yeni laboratuvara aktarımı:
Trasfer Laboratuvar Alıcı Laboratuvar
● Bazı analitik validasyon parametreleri incelenir.
● Aynı numulerin iki laboratuvarda karşılaştırmalıolarak test edilmesi
tercih edilir.
● Tanınmlanmış kabul kriterlerine uyar.
● Zorunlu resmi klavuzları yoktur.
 ANALİTİK PROSEDÜR
TRANSFERİ (TAP) USP35 - 1224
● Analitik prosedür transferi genellikle metot
transferi olarak ifade edilir.
● Gönderici laboratuvar ve alıcı
laboratuvararasında belgelenmiş bir proses
olmalıdır.
● Gönderici laboratuvar, transfer edilen analitik
prosedüre yönelik prosedür bilgisine ve
gerçekleştirme yeteneğini sağlamalıdır.
 METOT VERİFİKASYONU
● Verifikasyon prosesi bir ilacın etkin maddesi ya
da ilac ürün matriksin gerçek kullanım koşulları
altında istenilen amac için kullanılan farmakope
test prosedürüdür .
 METOT VERİFİKASYONU
● Farmakope analitik prosedürlerinin yeni
laboratuvar da ilk defa kullanılmasını sağlar.
● Metot Performans kriterlerinin alt birimlerini
belirler.
● Daha önceden belirlenmiş kabul kriterlerinis
sağlar.
● Resmi bir klavuzu vardır. USP <1226>
 METOT TRANSFERİ ve VERİFİKASYON
ARASINDAKİ ORTAK NOKTALAR
● İkise de yeni bir labaoratuvar için ilk kez bir
uygulama içerir.
● Metot Performans kriterlerinin alt birimlerini
içerebilir.
● Önceden tanımlanmış kabul kriterlerini
karşılaması gerekir.
 METOT TRANSFERİ ve METOT DOĞRULAMA
ARASINDAKİ FARKLI NOKTALAR

● Örneklerin niteliğinin testleri metot trasferinde

her iki laboratuvar tarafından bilinir fakat metot
doğrulama altında laboratuvarlar tafafından
bilinmez.
 ÇAPRAZ VALİDASYON
● Önceden belirlenmiş kabul kriterlerini içeren
protokol
● Numune her iki metotla test edilir.
● Metotlar kesinliğine göre karşılaştırılır.
(istatistksel F testi)
● İki metot sonuçların büyüklüğüne göre test
edilir. (t test)
● Çapraz validasyon çalışması olarak raporlanır.
 CO-VALİDASYON
● Gönderen ve alan laboratuvar metot
validasyonuna dahil edilir.
● Genellikle metot transferi yapılan laboratuvar
ara kesinlik parametresini çalışır.
● Validasyon Raporu her iki labotratuvarda
yapılan deneyleri raporlar.
●
 Mevcut hangi klavuzlar var?
● ISPE Good Practice Guide: Technology Transfer, March 2003
● FDA Guidance for Industry: Protocols for the Conduct of
Method Transfer Studies for Type C Medicated Feed Assay
Methods, Center for Vetirinary Medicine April 26,2007
● WHO Technical report Series, No. 961,2011 Annex 7
● WHO guidelineson transfer of technology in pharmaceutical
manufacturing
● Analytical Method Transfer, apresentation by Kathy Lee, FDA.
 Mevcut hangi klavuzlar var?
USP DOKÜMANLARI

● USP Chapter <1226>

● Transfer of Analytical Procedures: USP Chapter
<1224>
 Mevcut hangi klavuzlar var?
● Guidelines for the validation and verification of chemical test methods,
technical Note 17-April 2009.(National Association of Testing
Authorities , Australia (NATA))
● AOAC International (2007) How to meet ISO/IEC 17025 requirements
for method verification, ALACC Guide,
● ISPE Good Practice Guide: Technology Transfer (A Guide on
transfering expertise and technology associated
 BÖLÜM 2
GÖNDERİLEN LABORATUVARDA
KROMATOGRAFİK METODUN
AYARLANMASI ve
UYGULANMASI
 Analitik Metot Tipleri
İlaç Endüstrisinde kullanılan metotlar
KROMATOGRAFİK METOTLAR KROMATOGRAFİK OLMAYAN
METOTLAR
- HPLC
- Kiral Kromatografi -Titrasyon
- TLC - UV/Vis Spektrofotometri
- GC - Atomic Absorbsiyon
- CE (Kapiler Elektroforez) - IR
- GE (Jel Elektroforez)
 Kromatografik Metotlar uygulanırken
dikkat edilmesi gereken noktalar

1. Sistem Uygunluk Çözeltileri

2. Kontrol Kromatogramları: Blank numune ve standart hazırlamalar
3. İmpürite metotları için analitin seçicilik çözeltileri
4. Standart çözeltilerin ve enjeksiyonların sayısı
5. Numune çözeltilerinin sayısı
6. Herbir numune çözeltisinin enjeksiyon sayısı
7. Enjeksiyonların sırası
8. Çalışma sırasında sistem uygunluğun izlenmesi
 EP'ye göre genel Sistem Uygunluk Parametreleri

● Retensiyon zamanı : tr
● Rölatif Retensiyon r:
● Düzeltilmemiş rölatif retansiyon: rg
● Simetri Faktörü
● Teorik Plaka Sayısı N
● İki Pik arasında resolüsyon
● Peak to valley oranı
 MODİFİKASYON
AYARLAMA DEĞİŞİM

Listelenmiş veya valide edilmiş metot Farklı yöntem kullanılmaktadır.

kullanılır.
Ayarlanmış metodu tekrar valide Parçalı veya tam bir validasyona
etmeye gerek yoktur. ihtiyaç duyulabilir.
 Ayarlamalara Neden İhtiyaç duyulur?
A. KOLON (ayarlamaların asıl nedeni)
1. Spesifik Kolon bulunması
● Genellikle listelenmiş metotlar dolgu maddesinin tipini belirtir.
● Üreticiden üreticiye değişiklik
2. Kolon Performansı
● Karakteristiklerdeki değişiklikler
● Kolondan kolana değişiklik
● Partiden partiye değişiklik
3. Kolonlardaki planlanmış değişiklik
● Ucuz Kolon
● Az solvent gerektiren kolon : küçük çap
● Yüksek seçicilik: küçük partiküller
 Ayarlamalara Neden İhtiyaç duyulur?
B.CİHAZ
● Ölü Hacim (Gradient kromotogramlar için önemlidir.)
● Ekstra kolon hacmi
 USP UYUMU
UYARI!
● Monograftaki tanımlanmış parametrelerin spesifikasyonları, diğer
çalışma koşullarının kullanımını engellemez.
● Ayarlamaya sadece;
-Uygunluk testinde kullanılan tüm maddeler için uygun standartların
olması
ve
-Bu standartların, ayarlamanın kromotagrafın kalitesini yükselttiğini
göstermek için kullanılması
koşuluyla izin verilir.
 USP UYUMU
UYARI!
● Aşağıda tanımlanmış değişiklikler fazladan validasyon datası
gerektirebilir.
● Kullanıcı yeni koşullardaki metodun uygunluğunu değişiklikten
etkilenme ihtimali olan parametreyi inceleyerek doğrulamalıdır
AYARLAMA (EP ve USP)
 EP ve USP'den UYARLAMA
CİHAZ EP USP
± %10
± %10 (kontrolü yüksletmek ve retensiyon
zamanının tekrarlanabilirliği için kolon
Maksimum 60°C
SICAKLIK ye kadar.
termostatı tavsiye edilir)

(GC için ± %10)

Ayarlama Ayarlama yapılamaz...!!!

DEDEKTÖR yapılamaz...!!! (hatapayı en fazla ± 3 nm )
DALGABOYU
 EP ve USP'den UYARLAMA
KOLON EP USP
PARAMETRESİ
Sabit fazın yapısı Yapıyla ilgili değişiklik -
yapılamaz.
(örn: C18 yerine C8 kullanımı)
Kolon uzunluğu ± 70% ± 70%
(HPLC ve GC)
Kolon iç çapı ± 25% ± 25%(HPLC)
± 50%(GC)
Akış Hızı ± 50% ± 50%(genellikle GC)
Partikül Boyutu Maksimum azalma 50% En fazla 50% azalış
(Daha fazla düşüşe izin yok) (GC için film kalınlığı - 50%
den 100%'e kadar)
 EP ve USP'den UYARLAMA
MOBİL FAZ EP USP
PARAMETRESİ
Kompozizasyon ± 30 % (relative) ± 30 % (relative)
± 2 % (absolute) ± 10 % (absolute)

Sulu fazın pH'sı ± 0.2 fakat ± 0.2

±1.0 iyonize olmayan maddeler
Tampondaki tuzun ± 10% ± 10%
konsantrasyonu
 EP ve USP'den UYARLAMA
ENJEKSİYON HACMİ Düşürülebilir, Kabul edilir tespit limiti ve
yükseltmeye izin kesinlik limitleri kadar
verilmez. azaltılabilir.(Genellikle GC)
 EP'den UYARLAMA
Mobil Faz Oranlarının Uyarlanması
Kriter:
● Küçük Bileşen : 50%'den eşit veya daha az
● ± 30 % (relative) veya ± 2 % (absolute), hangi bileşen
büyükse fakat kesin olan %10'u aşamaz.
● Hiçbir bileşen 0'a azaltılamaz.
İKİLİ KARIŞIM

%A %B Min. %B Max. %B
50 50 40 60
95 5 3 7
98 2 1,4 2,6
 USP 'den UYARLAMA
Mobil Faz Oranlarının Uyarlanması
Kriter:
● Küçük Bileşen : 50%'den eşit veya daha az
● ± 30 % (relative)
● Hiç bir bilrşen %10'dan az olamaz(absolute),
● Üçlü karışımda sadece 1minor bileşen uyarlanabilinir.
İKİLİ KARIŞIM
İKİLİ KARIŞIM
%A %B Min. %B Max. %B
50 50 40 60
95 5 3,5 6,5
98 2 1,4 2,6

ÜÇLÜ KARIŞIM
Bileşen % Min. % Max. % Min. % Max. %
A 60 70 50 61,5 58,5
B 35 25 45
veya 35 35
C 5 5 5 3,5 6,5
GRADİYENT METOTLARIN
UYARLANMASI
 UYARLAMA (EP)
Sıvı Kromatografisi (Gradient Elüsyon)
● Gradient sistemlerin kromatografik koşullarının ayarlanması, izokratik
sistemlerden daha çok dikkat gerektirir.
● Gradient sistemlerde mobil fazı oluşturan maddelerde bir ayarlama
yapılması tavsiye edilmez.
● Ayarlama gerekliyse, sadece kolon değişikliği (aynı materyalden
yapılmış) ve ölü hacim ayarlaması tavsiye edilir.
 Ölü Hacim (D)
● Ölü Hacim (gradient gecikme hacmi) kolonun başlangıcıyla eluentlerin
buluştuğu nokta arasında kalan hacimdir.
Ölü hacmin gradient sisteme etkisi
 HPLC GRADIENT METODLARI
GELİŞTİRİRKEN...
● HPLC sisteminin Ölü Hacmini dikkate alın...!!!
● Ölü Hacmini SOP'de belirtin.
● Sisteminize başlangıçta izokratik bir aşamayı dahil
etmeyi deneyin. (Belirtilenden kısa bir ölü hacme sahip
olunması durumunda elle ayarlama yapmak için)
● HPLC sistemi belirtilenden uzun bir ölü hacmine
sahipse, bu durumu telafi etmek zor olacaktır...!!!
●
Ekstra kolon hacminin farkında olun..!!!
 EP'DEN UYARLAMA
Sıvı Kromatografisi: Gradient Elüsyon
● Mobil Faz/Gradient Elüsyon Karışımı: Aşağıda belirtilen
koşulları sağlaması durumunda mobil faz ve gradient
karışımlarda minor düzeyde bir ayarlama kabul edilebilir.
1) Sistem uygunluk parametreleri sağlanmışsa,
2)Pikin elüsyonu belitilen retasyon zamanının ±15 % 'in
içerisinde ise,
3)Yeni kompozisyonlu mobil fazın elüsyon gücü önceden
tanımlanmış mobil fazın elüsyon gücünden daha zayıf
değilse.
 USP'den UYARLAMA
Sıvı Kromatografisi: Gradient Elüsyon
● Sistem uygunluk gereksinimlerine uygunluk
başarılırsa, genellikle kolon veya ölü hacim
değişiminin düşünülmesi tercih edilir.

*Bu yüzden, gradient metotlar, öncelikle

izokratik basamak içerecek şekilde dizayn edilir.
● Sistem uygunluk gereksinimlerini karşılamak
için retansiyon zamanlarını ayarlamak!!
● Gerekçilendirme yapılırsa ilk izokrotik adım
kaldırılmış olabilir.
 Bölüm 3

REFERANS METODUN
DOĞRULANMASI
USP METHOD VALİDE EDİLMİŞ Mİ?

USP METOTLARINA RE-VALİDASYON

YAPILMALI MIDIR?
 USP METOTLARI VALİDE EDİLMİŞ MİDİR?
“Ayrıca, bu düzenlemelere göre [ 21 CFR 211. 194
(a) (2)], USP-NF de tanımlanmış analitik metotların,
gerçekliğini ve doğrusallığını valide etmeye gerek
yoktur.Sadece kullandığınız güncel koşullarda
uygunluğunu doğrulamanız gerekir.” USP 35 <1225>
“Ilk laboratuvar uygulamasında, Referans analitik
prosedür kullanılıyorsa prosedürlerin valide edilmesine
gerek yoktur. Fakat güncel koşullar altında kanıtlanmış
belgenin uygunluğu saptanmalıdır. “ USP <1226>
USP METOTLARI VALİDE EDİLMİŞ MİDİR?
EVET
● USP'ye gönderilen şirket tarafından valide
edilmiştir.

USP METOTLARI TEKRAR VALİDE

EDİLMELİMİDİR ?
ZORUNLULUK YOKTUR.!!! Metotlar
doğrulanmalıdır.
 EP METOTLAR VALİDE EDİLMİŞ MİDİR?
Farmakope metotlarının validasyonu
“ Monograflarda ve genel bölümlerde verilen
test metotları kabul edilen bilimsel uygulama ve
analitik validasyondaki güncel öneriler
doğrultusunda valide edilmiştir.”
● Monograf veya genel bölümlerde aksi
belirtilmedikçe test metotlarının validasyonuna
gerek yoktur.
 HANGİ KLAVUZLAR KULLANILIR?
● USP Bölüm <1226>
● “Acceptable, equivalent , or better: Approaches
for alternatives to official compendial
procedures, Pharmacopeial Forum, Vol. 35 (3)
[may-June 2009. p 778]
● How to meet ISO 17025 Requirements for
Method Verification.
 DOĞRULAMA GEREKLİLİKLERİ
PF 31(2), (Mar-Apr. 2005)
● Doğrulama Nedir?
USP Bölüm <1225> de bulunan performans
karakteristikleri, özellikle analitik yöntemin
doğrulanması için değerlendirilen
parametrelerdir.
 Ne kadar değerlendirilmelidir?
● Doğrulama prosesinin derecesi ve kapsamı
şunlara bağlıdır:
● Eğitim düzeyine ve laboratuvar personelinin
eğitim düzeyine
● Prosedürün tipine ve ilgili ekipmana,
● Özel prosedür adımlarına,
● Test edilen makaleye bağlıdır.
DOĞRULAMA PROSESİ