You are on page 1of 149

MÜZİK BÖLÜMÜ YETENEK SINAVL ARINA HA ZIRKLIK

1
KİTABIMIZDAKİ TÜM
ÇALIŞMALARI DİNLEMEK İÇİN
KONU BAŞLIKLARINA ,
ALIŞTIRMALARA VE ÇALIŞMALARA
TIKLAYABİLİR YA DA
KAREKODU
TELEFONUNUZA OKUTARAK
KONU ANLATIMI,
ALIŞTIRMALAR
VE ÇALIŞMALARLA İLGİLİ
VİDEOLARA ULAŞABİLİRSİNİZ.
MÜZİK BÖLÜMÜ
YETENEK SINAVLARINA
HAZIRLIK
1

Osman ÖKSÜZ
Kapak Tasarım
Ercan AYÇİÇEK
İSTİKLÂL MARŞI
Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak; Bastığın yerleri toprak diyerek geçme, tanı:
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.
O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak; Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı:
O benimdir, o benim milletimindir ancak. Verme, dünyaları alsan da bu cennet vatanı.

Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl! Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?
Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl? Şüheda fışkıracak toprağı sıksan, şüheda!
Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl. Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Huda,
Hakkıdır Hakk’a tapan milletimin istiklâl. Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda.

Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım. Ruhumun senden İlâhî, şudur ancak emeli:
Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım! Değmesin mabedimin göğsüne nâmahrem eli.
Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım. Bu ezanlar -ki şehadetleri dinin temeli-
Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım. Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli.

Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar, O zaman vecd ile bin secde eder -varsa- taşım,
Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var. Her cerîhamdan İlâhî, boşanıp kanlı yaşım,
Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar, Fışkırır ruh-ı mücerret gibi yerden na’şım;
Medeniyyet dediğin tek dişi kalmış canavar? O zaman yükselerek arşa değer belki başım.

Arkadaş, yurduma alçakları uğratma sakın; Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl!
Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın. Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl.
Doğacaktır sana va’dettiği günler Hakk’ın; Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl;
Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın. Hakkıdır hür yaşamış bayrağımın hürriyyet;
Hakkıdır Hakk’a tapan milletimin istiklâl!

Mehmet Âkif Ersoy
GENÇLİĞE HİTABE

Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyetini,


ilelebet muhafaza ve müdafaa etmektir.
Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu temel, senin
en kıymetli hazinendir. İstikbalde dahi, seni bu hazineden mahrum etmek
isteyecek dâhilî ve hâricî bedhahların olacaktır. Bir gün, istiklâl ve cumhuriyeti
müdafaa mecburiyetine düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın
vaziyetin imkân ve şeraitini düşünmeyeceksin! Bu imkân ve şerait, çok
namüsait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklâl ve cumhuriyetine kastedecek
düşmanlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili
olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatanın bütün kaleleri zapt edilmiş, bütün
tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi
bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şeraitten daha elîm ve daha vahim olmak
üzere, memleketin dâhilinde iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ
hıyanet içinde bulunabilirler. Hattâ bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini,
müstevlîlerin siyasî emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakr u zaruret içinde
harap ve bîtap düşmüş olabilir.
Ey Türk istikbalinin evlâdı! İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi
vazifen, Türk istiklâl ve cumhuriyetini kurtarmaktır. Muhtaç olduğun kudret,
damarlarındaki asil kanda mevcuttur.
Mustafa Kemal ATATÜRK
MUSTAFA KEMAL ATATÜRK
*
( )

( ) İstiklâl Marşı’nın birinci sözlerini söylerken virgül ( ), ikinci sözlerini söylerken yıldız () işare-
*
tinin bulunduğu yerlerde nefes alınız.
OSMAN ÖKSÜZ
2018

M Ü Z İ K B Ö L Ü M L E R İ
Y E T E N E K
S I N A
H A Z I
V L A R I N A
R L I K 1

9
İÇİNDEKİLER
1. BÖLÜM
NOTA DEĞERLERİ
ÖLÇÜ SAYISI
NOTA SAPLARI
SEKİZLİK NOTA DEĞERİ
SUS İŞARETLERİ
RİTMİK OKUMA ÇALIŞMALARI
ANAHTAR
RİTMİK OKUMA ÇALIŞMALARI
TEKRAR İŞARETLERİ
İNARMONİK SES
DİZİ
BEŞLİLER ÇEMBERİ
DİZİLERİN SAYISAL ANALİZİ
3/4 LÜK ÖLÇÜ SAYISI
BAĞ İŞARETİ VE UZATMA NOKTASI
4/4 LÜK ÖLÇÜ SAYISI
SOLFEJ ÇALIŞMALARI
ONALTILIK NOTA DEĞERİ
RİTMİK OKUMA ÇALIŞMALARI
SOLFEJ ÇALIŞMALARI

2. BÖLÜM
ARALIK
MAJÖR ARALIK
MİNÖR ARALIK
SOLFEJ OKUMA ÇALIŞMALARI
RİTMİK OKUMA ÇALIŞMALARI
RİTMİK NOTA SÜRELERİ OKUMA ÇALIŞMALARI
DİMİNİSHED (EKSİLTİLMİŞ) ARALIKLAR
AUGMENTED (ARTTIRILMIŞ) ARALIKLAR
MAJÖR-MİNÖR VE TAM ARALIKLAR
DUYULUŞLARINA GÖRE ARALIKLAR

10
3. BÖLÜM
RİTMİK NOTA SÜRELERİ OKUMA ÇALIŞMALARI
RİTMİK NOTA OKUMA ÇALIŞMALARI
SOLFEJ OKUMA ÇALIŞMALARI

4. BÖLÜM
MAJÖR AKOR
MİNÖR AKOR
DİM AKOR
AUG AKOR
AKOR ÇEVRİMLERİ
SUS AKOR

5. BÖLÜM
MİNÖR DİZİ
ARMONİK VE MELODİK MİNÖR
SOLFEJ OKUMA ÇALIŞMALARI
RİTMİK NOTA OKUMA ÇALIŞMALARI
DİKTE YAZMA ÇALIŞMALARI

6. BÖLÜM
EZGİ TEKRARI ÇALIŞMALARI
RİTM TEKRARI ÇALIŞMALARI
DİKTE YAZMA ÇALIŞMALARI

7. BÖLÜM
2 SES ÇALIŞMALARI
3 SES ÇALIŞMALARI
4 SES ÇALIŞMALARI
EZGİ TEKRARI ÇALIŞMALARI
RİTM TEKRARI ÇALIŞMALARI
RİTMİK OKUMA ÇALIŞMALARI
SOLFEJ OKUMA ÇALIŞMALARI
DİKTE YAZMA ÇALIŞMALARI

11
DERSLERİMİZE BAŞLAMADAN ÖNCE KAREKOD

BAĞLANTISINI OKUTARAK YA DA BU YAZIYA

TIKLAYARAK İLETİŞİM BİLGİLERİNİ LÜTFEN DOLDURUNUZ.

1. BÖLÜM

12
NOTA DEĞERLERİ

BİR BÜTÜNÜN TAMAMI BİR BÜTÜNÜN YARISI BİR BÜTÜNÜN ÇEYREĞİ


1 1/2 1/4
w h q
Tam Nota (1'lik nota) Yarım Nota (1/2'lik nota) Çeyrek Nota (1/4'lük nota)
w 1'lik notanın içinde iki tane : h 1/2 'lik nota w 1'lik notanın içinde dört tane : q 1/4 'lük nota
vardır. vardır.

w =
h+h w =
q +q +q +q
P ORTE (DİZEK): Birbirine paralel 5 çizgi, 4 aralıktan oluşan ve notaları yazmak için kullanılan şekil-
dir. Porte üzerinde notaların yazıldığı her bir bölüme ölçü, ölçüleri birbirinden ayıran çizgilere de
ölçü çizgisi adı verilir.

Ölçü Ölçü çizgisi

ÖLÇÜ SAYISI
BASİT ÖLÇÜLER

2 Üstteki sayı her ölçüde 2 defa birim vuruş yapılacağını ifade eder.

q notayı
İKİ
DÖRTLÜK 4 Alttaki sayı bir nota değerini ifade eder. Buradaki 4 sayısı 1/4 ‘lük
temsil etmektedir.
1/4 ‘lük notanın 1 birim vuruşta yapılacağını anlatır.

BİRİM
VURUŞ

B İRİM VURUŞ : El ya da ayağımızın ses çıkarmak üzere belirli bir mesafeden aşağı inip
başladığı yere dönmesi esnasında geçen zaman dilimidir. Bu zamanın hızlı ya da ya-
vaş olması notanın zerinde belirtilir.

2 Üstteki sayı her ölçüde 2 2


4‘lük ölçülerde, yöneterek okurken

4 kuvvetli zayıf
K Z
2 defa birim vuruş
yapılacağını ifade eder. 4
elimizle şekildeki gibi aşağı iner-
ken kuvvetli zamana ait notaları,
yukarı çıkarken zayıf zamana ait
1. birim vuruş kuvvetli zamanda,
notaları seslendiririz.
2. birim vuruş ise zayıf zamanda yapılır. K

q +q +q +q =w
1'lik nota
4 vuruş
4'lük nota,
olur.
1 vuruş olursa

q +q = h 2'lik nota 2 vuruş


olur.

13
NOTA SAPLARI

P
Saplar, bir notanın sahip olacağı ritmik ortede 3. çizginin altında kalan
değerin belirlenmesine yardımcı olmak için notaların sapları sağından yukarı,
kullanılır. Örneğin içi boş bir notaya sap ekleye- 3. çizgi ve üstündeki notaların
rek, notanın değerini tam notadan yarım notaya sapları ise solundan aşağı doğru çizilir.
değiştirmiş oluruz.

1. Ç A L I Ş M A

KONUYU İÇEREN VİDEOYU


İZLEMEK İÇİN KAREKODU
TELEFONUNUZA OKUTUN.

14
Aşağıdaki ritim cümlelerini önce birim vuruşlarını yaparak sonrasında da yöneterek
2. Ç A L I Ş M A
okuyunuz.

TA - A TA - A TA - A TA - A
1
K Z K Z K Z K Z

TA TA TA TA TA TA TA - A

2
K Z K Z K Z K Z

3. Ç A L I Ş M A Öğretmeninizin çalmış olduğu ritim cümlelerini aşağıdaki portelere yazınız.

4. Ç A L I Ş M A Aşağıdaki portelere kendi ritim cümlelerinizi yazınız ve birim vuruşlarına dikkat ederek okuyunuz.

15
SEKİZDE BİRLİK NOTA (Sekizlik Nota)

e
1/8 'lik nota çeyrek notanın yarı-
e e e e
q e e e e
sıdır.

BİR BÜTÜNÜN SEKİZDE BİRİ


1/8
e e
Sekizlik notalar ; birbirlerine birleştirilerekte yazılabilirler. 1 kancaları olduğu için bir çizgi ile
birleştirilirler.

ee
=
=

2 4'lük nota 1 vuruş

e +e
2 Tane sekizde birlik olduğunda

q 4
nota (sekizlik nota), 2 tane 8'lik notada
= bir çeyrek (dörtlük) 1 vuruş olur.
notaya eşittir. kuvvetli zayıf
K Z

5. Ç A L I Ş M A Aşağıda verilmiş ritim cümlelerini önce biri vuruşlarını yaparak sonrasında da yöneterek okuyunuz.

TA TA TA TA TA TA TA TA TA TA-A

8
K Z K Z K Z K-Z

6. Ç A L I Ş M A Öğretmeninizin çalmış olduğu ritim cümlelerini aşağıdaki portelere yazınız.

7. Ç A L I Ş M A Aşağıdaki portelere kendi ritim cümlelerinizi yazınız ve birim vuruşlarına dikkat ederek okuyunuz.

16
SUS (ES) İŞARETLERİ

4'lük sus işareti.


1 vuruş boyunca su-
sacağımızı anlatır.

2'lik sus işareti.


2 vuruş boyunca su-
sacağımızı anlatır.

1'lik sus işareti.


4 vuruş boyunca su-
sacağımızı anlatır.

NOTA VE SUS DEĞERLERİ

w
h q
h h q q E E
q q q q E E E E XX XX

8. Ç A L I Ş M A Aşağıda verilmiş notaların toplam vuruş değerini karşılarına yazınız.

17
9. Ç A L I Ş M A Aşağıda verilmiş notaların toplam vuruş değerini karşılarına yazınız.

Müzikal Labirent
Osman trompetini kaybetti. Labirent aracılığıyla çeyrek notaları takip ederek trompetini bul-
masına yardım et.

Başlangıç

18
Ritmik Nota Süreleri Okuma Çalışmaları

10

11

12

e+ e q
İki tane 1/8 'lik nota (sekizlik nota),
= bir çeyrek (1/4'lük) notaya eşittir.

19
ANAHTAR

SOL ANAHTARI
t FA ANAHTARI
B DO ANAHTARI

Porte üzerinde notaların isimlendirilebilmesi için mutlaka bir anahtar çizilmelidir. Anahtarlar yalnızca
portedeki çizgilerden başlayarak çizilirler ve her anahtar çizilmeye başladığı çizgiye adını verir.
Anahtarların çizilmeye başladıkları bölümleri aşağıda verilmiştir.

t B
2. ÇİZGİ SOL ANAHTARI
Portedeki 2. çizgiden başlayarak çizilen Sol Anahtarı, 2. çizgideki notaya adını verir.
Bu nedenle Sol Anahtarının çizildiği portede, 2. çizgideki notaya SOL notası ismi verilir.

FA SOL

RE

SOL FA SOL LA Sİ DO

RE DO

4. ÇİZGİ FA ANAHTARI
Portedeki 4. çizgiden başlayarak çizilen Fa Anahtarı, 4. çizgideki notaya adını verir. Bu nedenle Fa Anahtarının çizildiği portede, 4.
çizgideki notaya FA notası ismi verilir.

Sİ DO
SOL LA
FA

FA Mİ RE DO Sİ LA SOL
FA Mİ

20
10. Ç A L I Ş M A Aşağıda verilmiş porteye 2. çizgi sol anahtarı çiziniz ve notaların isimlerini yazınız.

11. Ç A L I Ş M A Aşağıda verilmiş porteye 2. çizgi sol anahtarı çiziniz ve isimleri verilmiş notaları yazınız.

12. Ç A L I Ş M A Aşağıda verilmiş porteye 4. çizgi fa anahtarı çiziniz ve notaların isimlerini yazınız.

13. Ç A L I Ş M A Aşağıda verilmiş porteye 2. çizgi fa anahtarı çiziniz ve isimleri verilmiş notaları yazınız.

14. ÇALIŞMA Aşağıda 1.portede verilmiş notaların toplam değerine eşit olan notayı 2. porteye yazınız.

15. ÇALIŞMA 2 ölçü rakamına göre ölçü çizgilerini yazınız.


Aşağıda ki portede verilmiş notaları 4

SOL VE FA ANAHTARI
İLE İLGİLİ ONLİNE TESTİMİZ İÇİN
.KAREKODU TELEFONUNUZA OKUTUN

21
RİTMİK NOTA OKUMA ÇALIŞMALARI
13

14

15

MÜZİKAL SUDOKU
Sudoku bulmacasını
tamamlayarak müzikal
sembollerin çizimini ya-
pın. Dokuz müzik sem-
bolünün her biri her sa-
tır, sütun ve 3*3 blokta
.bir kez koyulmalıdır

22
TEKRAR İŞARETLERİ
Senyö: Kendisinden önceki senyö işsaretinin Tekrar İşareti: işaretin olduğu bölü-
olduğu yere dönüleceğini ifade eder. mün tekrar edileceğini ifade eder.

Ölçü Tekrar İşareti: bir önceki ölçünün


tekrar edileceğini ifade eder.

Dolap: bir tekrarın son ölçüleri değişik ise bu değişiklik, 1. ve 2. dolaplarla gösterilir. Önce 1. dolaptaki
ölçüler çalınır, ikinci çalınışta 1. dolap atlanarak doğrudan 2. dolaptaki ölçülere geçilir.

16. ÇALIŞMA Aşağıdaki solfej çalışmasını, tekrar işaretlerine dikkat ederek okuyunuz.

16

İNARMONİK SES
Müzikte birden fazla ismi olan bir çok nota vardır. İnarmonik notalar aynı sesi çıkaran farklı isimlere sahip nota-
lara verilen isimdir.

iyano klavyesine bakarsanız, D# ve Eb


P seslerinin aynı tuşla çalındığını görürsünüz. .

17. ÇALIŞMA Aşağıda verilen notaların inarmoniğini çeyrek notalar kullanarak yanlarına
yazınız.

23
DİZİ (GAM)

Notaların kalından inceye ya da inceden kalına doğru sıralanmasına dizi (gam) denir. Kalından inceye doğ-
ru gidilirse çıkıcı gam, inceden kalına doğru gidilirse inici gam adını almış olur.
çıkıcı gam inici gam

Diziler ismini başladıkları notadan alırlar. Örneğin do notası ile başlayan diziye do dizisi,
re notası ile başlayan diziye re dizisi denir.

Piyano üzerindeki siyah ve beyaz tuşları incelediğimizde bazı beyaz tuşların arasın-
da siyah tuş olmadığını görürüz. Bunun nedeni evrensel müzik anlayışına göre nota-
ların kalınlık inceliklerine göre sıralanmış olmalarıdır.

Notalar arsındaki bu kalınlık


incelik farkından oluşan ses
mesafesine aralık denir. Örne-
ğin mi notasının do notasına
göre daha ince bir mesafede
olması, mi notasının do nota-
sından daha ince bir aralıkta
olduğunu anlatır.
Bu mesafenin ölçülmesi için
yarım ve tam aralık kavramları
oluşturulmuştur. Her beyaz tuş
ile siyah tuş arasındaki mesafe
yarım aralık olarak belirlenmiş-
tir. Ayrıca aralarında siyah tuş
bulunmayan "mi-fa" ve "si-do"
aralıkları da yine yarım aralık
olarak belirlenmiştir. Sembol
olarak;
Yarım Aralık "Y", Tam Aralık "T"

P
iyano görseline dikkat edersek sadece mi - fa ve si - do notalarının harfi ile gösterilmektedir.
arasında siyah tuş bulunmamaktadır. Ayrıca piyano üzerindeki her
tuş, birbirine yarım aralık mesafeyle sıralanmıştır.

SES DEĞİŞTİRİCİ İŞARETLER


I Diyez : Önüne geldiği notayı yarım aralık inceltir.
b Bemol : Önüne geldiği notayı yarım aralık kalınlaştırır.
n Naturel : Diyez ya da bemol işaretini ortadan kaldırarak notayı doğal durumuna dönüştürür.

Notalar arasındaki tam ve yarım aralıkları değiştirmek için, diyez ve bemol işareterini
kullanırız. Örneğin ; DO-RE aralığı tam aralık iken, DO-RE b aralığı yarım aralık olmuş
I
olur. Ayrıca Mİ-FA aralığı yarım aralık iken, Mİ-FA aralığı tam aralık olmuş olur.

24
18. ÇALIŞMA Örneği inceleyerek piyano üzerinde işaretlenmiş notalar arasındaki aralıkların
neler olduğunu yazınız.
Örnek

25
19. ÇALIŞMA Aşağıda verilmiş notaların aralıklarını örnekteki gibi altlarına yazınız.

SOL I - LA
Örnek
DO I - RE Mİ - FAI LA - Sİ b FA I - SOL Sİ b - DO RE I - Mİ
Y

DO DİZİSİ VE ARALIKLARI:
DO - RE - Mİ - FA - SOL - LA - Sİ - DO
TAM TAM YARIM TAM TAM TAM YARIM
T T Y T T T Y
MAJÖR DİZİ VE ARALIKLARI: Batı müziği ses sistemi, majör ve minör dizilerden oluşmuştur.
Majör Dizi; bir dizideki notaların aralıklarının sırasıyla "T-T-Y-T-T-T-Y" (2T 1Y 3T 1Y) aralıklarına göre sıralanmış
olmasıdır. Do Dizisi hiçbir değişime uğramadan bu kurala uyabilen tek dizidir. Diğer dizilerde notaların arasın-
daki mesafeleri değiştirerek, dizileri majör diziler haline dönüştürebiliriz.

DO - RE - Mİ - FA - SOL - LA - Sİ - DO
T T Y T T T Y
20. ÇALIŞMA Aşağıda aralıkları verilmiş dizileri verilen örnekteki gibi majör diziler haline getirerek yazınız.

RE - Mİ - FAI - SOL - LA - Sİ - DO I - RE
RE DİZİSİ RE MAJÖR DİZİSİ
RE - Mİ - FA - SOL - LA - Sİ - DO - RE
T Y T T T Y T T T Y T T T Y

FA DİZİSİ FA MAJÖR DİZİSİ


FA - SOL - LA - Sİ - DO - RE - Mİ - FA FA - SOL - LA - Sİ - DO - RE - Mİ - FA
T T T Y T T Y

SOL DİZİSİ SOL MAJÖR DİZİSİ


SOL - LA - Sİ - DO - RE - Mİ - FA - SOL SOL - LA - Sİ - DO - RE - Mİ - FA - SOL
T T Y T T Y T

SES DEĞİŞTİRİCİ İŞARETLERİN PORTEDEKİ YAZILIŞ SIRASI

Sİ-Mİ-LA-RE-SOL-DO-FA
FA-DO-SOL-RE-LA-Mİ-Sİ

26
BEŞLİLER ÇEMBERİ

AŞAĞIDAKİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1-Bemolleri portedeki yazılış sırasına göre sırasıyla yazınız.


sib

2- Sol majör tonunun aldığı değiştirici işareti yazınız.

3-Diyezleri portedeki yazılış sırasına göre sırasıyla yazınız.

4- 5 bemol almış ve 5 diyez almış majör tonların isimlerini yazınız.

5- Aşağıda yazılmış notların harf olarak karşılıklarını altlarına yazınız.

LA Sİ DO RE Mİ FA SOL

27
DİZİLERİN DERECELERİ

-
1
7

4
3

-7

6-
1. Derece Eksen (Tonik) KARAR SESİ

5
- 2. Derece Eksen üstü (Süper Tonik)

3. Derece Medyant (Ortanca)

4. Derece Alt Çeken (Sub Dominant)

5. Derece Çeken ( Dominant) GÜÇLÜ SESİ

6. Derece Çeken Üstü (Süper Dominant)

7. Derece Yeden (Sansibl) YEDEN SESİ

8. Derece Eksen (Oktav) İNCE KARAR SESİ


28
DİZİLERİN SAYISAL ANALİZİ
S ayısal analiz yaparken; dizinin başlangıç notasını 1 numara olarak kabul eder
ve diğer notalara sırasıyla sayılarını yazarız. Do majör örneğine bakarak fa majör
ve sol majör dizilerinin notalarını yazınız.
Do Majör Dizisi
SOL - LA - Sİ - DO - RE - Mİ - FA - SOL - LA - Sİ - DO - RE - Mİ
5 - 6 - 7 - 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 1 - 2 - 3
KALIN NOTALAR İNCE NOTALAR

Fa Majör Dizisi
FA
5 - 6 - 7 - 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 1 - 2 - 3
Sol Majör Dizisi
SOL
5 - 6 - 7 - 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 1 - 2 - 3
Aşağıda sayıları verilmiş sesleri ritmik yapısını değiştirmeden; Do Majör, Fa Majör ve Sol Majör
21. ÇALIŞMA
dizilerine göre yazınız.

Do
Majör

Fa
Majör

Sol
Majör

TON BİLGİSİ VE ÖZELLİKLERİ


Ton; Almanca ses, nota , belirli perde anlamına kullanılan bir sözcüktür. Ton denilince anlamamız gereken ise;
eserin tüm karakteristik özellikleridir.
1-Majör, minör ya da makamsal olup olmadığı,
2-Başlangıç ve bitiş seslerinin neler olacağı, (Türk Müziğinde buna KARAR SESİ denir.)
(Eserler dizinin durucu seslerinden (1. - 3. ya da 5. seslerinden) biriyle başlar, 1. sesi ile biter.)
3-Donanımında alması gereken işaretlerin neler olacağı,
4-Durucu ve yürüyücü seslerinin neler olduğu,
(DURUCU SESLER; dizideki 1. - 3. ve 5. sesler,
YÜRÜYÜCÜ SESLER ; 2.- 4. - 6. ve 7. seslerdir.)
5-Güçlü ve yeden seslerinin neler olduğudur.
(GÜÇLÜ SES ; batı müziği ses sisteminde DOMİNANT ismiyle de anılmaktadır. Türk müziğinde kullanılan bir terim
olup makama göre 4. ya da 5. sestir. Biz batı müziği ses sistemi gibi düşünüp 5. sese GÜÇLÜ SES diyeceğiz.
YEDEN SES ; batı müziği ses sisteminde SANSIBL ismiyle de anılmaktadır. 7. sese verilen isimdir.)

29
22. ÇALIŞMA
Aşağıda sayıları verilmiş sesleri ritmik yapısını değiştirmeden; Do Majör,
Fa Majör ve Sol Majör tonlarına göre yazınız.

Do
Majör

Fa
Majör

Sol
Majör

23. ÇALIŞMA Aşağıda ton bilgisi ile ilgili bilgileri, boş kutucuklara yazınız.

TON KARAR SESİ DURUCU SESLER GÜÇLÜ SESİ YEDEN SESİ DONANIM

DO MAJÖR

FA MAJÖR

SOL MAJÖR

RE MAJÖR

LA MAJÖR

Mİb MAJÖR

30
AŞAĞIDAKİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

Seslendirilen notalar, verilen tonun kaçıncı derecesidir ?

1 5 6 7 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3

2 5 6 7 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3

3 5 6 7 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3

4 5 6 7 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3

5 5 6 7 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3

6 5 6 7 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3

7 5 6 7 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3

8 5 6 7 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3

9 5 6 7 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3

10 5 6 7 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3

11 5 6 7 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3

12 5 6 7 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3

KONU İLE İLGİLİ VİDEOLAR İÇİN KAREKODU


TELEFONUNUZA OKUTUN.

31
24. ÇALIŞMA Öğretmeninizin çalmış olduğu DO MAJÖR tonundaki ezgileri,
alttaki portelere dikte ediniz.
1.EZGİ:

2.EZGİ:

ÖLÇÜ SAYISI ÜÇ DÖRTLÜK


ÜÇ
3 Üstteki sayı her ölçüde 3 defa birim vuruş yapılacağını ifade eder.

DÖRTLÜK 4 Alttaki sayı bir nota değerini ifade eder. Buradaki 4 sayısı 1/4 ‘lük q notayı
temsil etmektedir.
1/4 ‘lük notanın 1 birim vuruşta yapılacağını anlatır.

3
4 kuvvetli zayıf zayıf 3 Z

4
K Z Z
K

Üstteki sayı her ölçüde 3 defa birim vuruş


Z
yapılacağını ifade eder.
1. birim vuruş kuvvetli zamanda,
2 ve 3. birim vuruş ise zayıf zamanda yapılır. 3
4 ‘lük ölçülerde yöneterek okursak
elimizin şekildeki gibi aşağı inerken kuvvetli
zamana ait notaları, ardından sağ çapraza
ve yukarı çıkarken zayıf zamana ait notaları
seslendiririz.

U ZATMA NOKTASI; Önüne geldiği notaya, değerinin yarısını daha ekler.

w 1'lik notanın yarısı h 1/2'lik notadır. w.


Noktalı
1'lik nota = w +h 6 vuruş

h q h. h + q 3 vuruş
1/2'lik notanın 4'lük nota, Noktalı
yarısı 1/4'lük notadır. 1 vuruş olursa 2'lik nota =

q e q. q +e
1/4'lük notanın Noktalı 1 buçuk
yarısı 1/8'lik notadır. 4'lük nota = vuruş

32
BAĞ İŞARETİ
HECE BAĞI VE UZATMA BAĞI

25. ÇALIŞMA Öğretmeninizin nota isimleriyle seslendirdiği ritmik cümleyi, alttaki porteye
dikte ediniz.

33
26. ÇALIŞMA Ritmik okuma çalışmasını, kuvvetli ve zayıf vuruşlarına dikkat ederek okuyunuz.

17

27. ÇALIŞMA Aşağıda verilen nota değerlerinin karşılarına toplam vuruşlarını yazınız.

28. ÇALIŞMA Öğretmeninizin çalmış olduğu ritim cümlelerini aşağıdaki porteye yazınız.

1.RİTİM:

2.RİTİM:

3.RİTİM:

34
Aşağıda sayıları verilmiş sesleri ritmik yapısını değiştirmeden;
29. ÇALIŞMA
Fa Majör ve Sol Majör tonlarına göre yazınız.

FA
MAJÖR

SOL
MAJÖR

30. ÇALIŞMA Seslendirilen ezgileri, alttaki portelere dikte ediniz.

1.EZGİ:

2.EZGİ:

35
ÖLÇÜ SAYISI DÖRT DÖRTLÜK
DÖRT
4 Üstteki sayı her ölçüde 4 defa birim vuruş yapılacağını ifade eder.

DÖRTLÜK 4 Alttaki sayı bir nota değerini ifade eder. Buradaki 4 sayısı 1/4 ‘lük
temsil etmektedir.
q notayı
1/4 ‘lük notanın 1 birim vuruşta yapılacağını anlatır.

4 4
Z

4
YK
kuvvetli
K
zayıf
Z
yarı kuvvetli
Yk
zayıf
Z 4 Z

Üstteki sayı her ölçüde 4 defa birim vuruş 4


yapılacağını ifade eder. 4 ‘lük ölçülerde yöneterek okursak
elimizin şekildeki gibi aşağı inerken kuvvetli
1. birim vuruş kuvvetli zamanda,
zamana ait notaları, ardından sağ çapraza gi-
2 vuruş zayıf, 3. birim vuruş yarı kuvvetli, 4. birim
vuruş ise zayıf zamanda yapılır.
derken zayıfa zamanı düz hareketi esnasında
yarı kuvvetli ve yukarı çıkarken zayıf zamana
ait notaları seslendiririz.

31. ÇALIŞMA Ritmik okuma çalışmasını, kuvvetli ve zayıf vuruşlarına dikkat ederek okuyunuz.

18

32. ÇALIŞMA Ritmik nota okuma çalışmasını, kuvvetli ve zayıf vuruşlarına dikkat ederek okuyunuz.

19

33. ÇALIŞMA Seslendirilen ezgileri, alttaki portelere dikte ediniz.

1.EZGİ:

2.EZGİ:

36
SOLFEJ ÇALIŞMALARI
20

21

22

23

24

25

37
SOLFEJ ÇALIŞMALARI

26

27

28

29

30

31

38
32

34. ÇALIŞMA Seslendirilen SOL MAJÖR tonundaki ezgiyi, alttaki portelere dikte ediniz.

35. ÇALIŞMA Seslendirilen FA MAJÖR tonundaki ezgiyi, alttaki portelere dikte ediniz.

36. ÇALIŞMA Seslendirilen ezgileri, alttaki portelere dikte ediniz.

39
Onaltıda birlik nota (onaltılık nota)

x
16'lık nota

16'lık sus
BİR BÜTÜNÜN ONALTIDA BİRİ
1/16

O naltılık notalar ; birbirlerine birleştirilerekte yazılabilirler. 2 kancaları olduğu için iki


çizgi ile birleştirilirler. Dört tane onaltılık nota bir çeyrek notaya eşittir.

xx = e x x x x =q

4 Tane onaltıda birlik


nota (16'lık nota), bir
4'lük nota 1 vuruş
olduğunda 2
çeyrek (dörtlük) nota-
ya eşittir.
4 tane 16'lık nota da
1 vuruş olur.
4 kuvvetli zayıf
K Z

= = = =

37. ÇALIŞMA Aşağıda verilmiş olan ritmik cümleleri birim vuruşlarına dikkat ederek okuyunuz.

33

34

35

40
Aşağıda verilen nota değerlerinin karşılarına toplam
vuruşlarını yazınız.

41
38. ÇALIŞMA Aşağıdaki ritmik nota okuma çalışmasını birim vuruşlarına dikkat ederek okuyunuz.

36

39. ÇALIŞMA Aşağıda verilmiş olan notaları saplarını birleştirerek alttaki boş porteye yazınız.

40. ÇALIŞMA Öğretmeninizin çalmış olduğu ritim cümlelerini aşağıdaki portelere yazınız.

41. ÇALIŞMA Aşağıdaki portelere kendi ritim cümlelerinizi yazınız ve birim vuruşlarına dikkat ederek okuyunuz.

42
42. ÇALIŞMA Sayıları verilmiş sesleri ritmik yapısını değiştirmeden; Do, Fa ve Sol Majör dizilerine
göre yazınız.

43. ÇALIŞMA Aşağıda ton bilgisi ile ilgili istenen bilgileri, boş kutucuklara yazınız.

TON KARAR SESİ DURUCU SESLER GÜÇLÜ SESİ YEDEN SESİ DONANIM

DO MAJÖR

FA MAJÖR

SOL MAJÖR

43
SOLFEJ ÇALIŞMALARI

37

38

39

40

41

44
42

43

44

45

45
44. ÇALIŞMA Seslendirilen ezgileri, alttaki portelere dikte ediniz.

AŞAĞIDAKİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1-Diyez işareti; notaları yarım aralık ......................

2-İki dörtlük ölçü sayısında ............. nota 1 vuruştur.

3-Birlik notanın içinde ......... tane çeyrek (dörtlük) nota bulunur.

4-Fa majör tonunun 5. sesi ........ notasıdır.

5-Sol majör tonu donanımında .................. değiştirici işaretini alır.

6-4.çizgi Fa anahtarına göre 1. çizgideki notanın ismi .......... notasıdır.

7-Sekizlik notanın içinde ......... tane 16'lık nota vardır.

8-Dört tane 16'lık nota, 1 tane ........... notaya eşittir.

9-Mi ile Fa notalarının arası yarım aralıktır. Si b ile do notalarının arası ise ..........................

10-Majör dizilerin kurulumunda notalar arasındaki aralıklar sırasıyla; T - T - .. - T - .. - T -.... olmalıdır.

11-Porte üzerinde diyez işaretlerini yazma sırası ; Faa - .....a -Sola - .....a -Laa - Mia -.....a dir.

12-
Verilen yönetim şekli ......... ölçü sayısına aittir.

Bölüm sonu görüşleriniz için


korekod bağlantısını okutun ya
da bu yazıya tıklayın

46
47
2. BÖLÜM

K
İTABIMIZIN 2. BÖLÜMÜNDE ARALIK (İNTERVAL) KONUSU İŞLENE-
CEKTİR. BU KONU YETENEK SINAVLARINDA SORULAN 2 SES SO-
RULARINI KAPSAYAN BİR KONUDUR. BU NEDENLE BU BÖLÜMDE
ÖĞRENECEĞİNİZ BİLGİLERLE 2 SES SORULARINA DOĞRU CEVAP
VEREBİLECEKSİNİZ.

BUNUNLA BİRLİKTE İNTERVAL KONUSU MÜZİK BÖLÜMLERİNİN 1. SINIFLARINDA MÜZİKSEL


İŞİTME OKUMA VE YAZMA DERSİNDE İŞLENEN BİR KONUDUR. BU BÖLÜMÜ ANLADIĞINIZ-
DA OKULDA İŞLENECEK KONULAR İÇİN BİR ÖN HAZIRLIK YAPMIŞ OLURSUNUZ. KONULARIN
ANLATIMLARIYLA İLGİLİ VİDEOLAR İÇİN KONU BAŞLIKLARINA VE HER ÇALIŞMAYA TIKLA-
NABİLİR LİNKLER VE KAREKOD BAĞLANTILARI EKLENMİŞTİR. AYNI ZAMANDA BÖLÜMÜN
SONUNDA İNTERAKTİF BİR KONU TESTİ BULUNMAKTADIR.

48
ARALIK - İNTERVAL

Ardışık ya da aynı anda duyulan iki ses arasındaki yükseklik (incelik-kalınlık) farkına aralık denir. İki
ses arasındaki uzaklığa göre adlandırılan aralıklar art arda duyulursa melodik (ezgisel), aynı anda
duyulursa armonik aralık adını alır. Ezgisel aralıklar yatay, armonik aralıklar dikey olarak yazılır. Ara-
lıkları ölçerken ikinci sesin birinci sese olan uzaklığı hesaplanır.

1.ÇALIŞMA Aşağıdaki örneği inceleyerek soruları cevaplayınız.

49
MAJÖR ARALIKLAR
(Büyük Aralıklar)

2.ÇALIŞMA Aşağıda verilen aralıkların mesafelerini ve türlerini yazınız.

M2: ART ARDA 2 NOTANIN ARALIĞININ 1 TAM SES OLMASIDIR.


M3: ART ARDA 3 NOTANIN ARALIĞININ 2 TAM SES OLMASIDIR.
T4: ART ARDA 4 NOTANIN ARALIĞININ 2 TAM 1 YARIM SES OLMASIDIR.
T5: ART ARDA 5 NOTANIN ARALIĞININ 3 TAM 1 YARIM SES OLMASIDIR.
M6: ART ARDA 6 NOTANIN ARALIĞININ 4 TAM 1 YARIM SES OLMASIDIR.
M7: ART ARDA 7 NOTANIN ARALIĞININ 5 TAM 1 YARIM SES OLMASIDIR.

50
AŞAĞIDAKİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1-Seslendirilen 2 sesten majör ikili (M2) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

2-Seslendirilen 2 sesten majör üçlü (M3) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

3-Seslendirilen 2 sesten tam dörtlü (T4) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

4-Seslendirilen 2 sesten tam beşli (T5) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

5-Seslendirilen 2 sesten majör altılı (M6) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6-Seslendirilen 2 sesten majör yedili (M7) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

51
SOLFEJ ÇALIŞMALARI

46

47

48

49

50

52
RİTMİK OKUMA ÇALIŞMALARI

51

52

53

54

53
MİNÖR ARALIKLAR
(Küçük Aralıklar)

3.ÇALIŞMA Aşağıda verilen aralıkların mesafelerini ve türlerini yazınız.

m2: ART ARDA 2 NOTANIN ARALIĞININ 1 YARIM SES OLMASIDIR.


m3: ART ARDA 3 NOTANIN ARALIĞININ 1 TAM 1 YARIM SES OLMASIDIR.
m6: ART ARDA 6 NOTANIN ARALIĞININ 4 TAM SES OLMASIDIR.
m7: ART ARDA 7 NOTANIN ARALIĞININ 5 TAM SES OLMASIDIR.

54
AŞAĞIDAKİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1-Seslendirilen 2 sesten minör ikili (m2) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

2-Seslendirilen 2 sesten minör üçlü (m3) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

3-Seslendirilen 2 sesten tam dörtlü (T4) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

4-Seslendirilen 2 sesten tam beşli (T5) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

5-Seslendirilen 2 sesten minör altılı (m6) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6-Seslendirilen 2 sesten minör yedili (m7) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

55
RİTMİK NOTA OKUMA ÇALIŞMALARI

55

56

57

58

59

60

61

62

56
RİTMİK OKUMA ÇALIŞMALARI

63

64

65

66

57
DİMİNİSHED (EKSİLTİLMİŞ) ARALIKLAR

4.ÇALIŞMA Aşağıda verilen aralıkların mesafelerini ve türlerini yazınız.

E ksiltilmiş aralıklar, minör aralıklardan yarım aralık daha azdır.

58
AUGMENTED (ARTTIRILMIŞ) ARALIKLAR

5.ÇALIŞMA Aşağıda verilen aralıkların mesafelerini ve türlerini yazınız.

A rttırılmış aralıklar, majör aralıklardan yarım aralık daha fazladır.

59
MAJÖR-MİNÖR VE TAM ARALIKLAR
6.ÇALIŞMA Aşağıda verilen aralıkların türlerini yazınız.

7.ÇALIŞMA Aşağıdaki verilen notaların üzerine istenilen aralıkları yazınız.

60
MAJÖR-MİNÖR VE TAM ARALIKLAR
8.ÇALIŞMA Aşağıdaki verilen notaların üzerine istenilen aralıkları yazınız.

9.ÇALIŞMA Aşağıdaki verilen notaların üzerine istenilen aralıkları yazınız.

61
AŞAĞIDAKİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1-Seslendirilen 2 sesten minör ikili (m2) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

2-Seslendirilen 2 sesten minör üçlü (m3) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

3-Seslendirilen 2 sesten tam dörtlü (T4) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

4-Seslendirilen 2 sesten tam beşli (T5) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

5-Seslendirilen 2 sesten minör altılı (m6) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6-Seslendirilen 2 sesten minör yedili (m7) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

62
AŞAĞIDAKİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1-Seslendirilen 2 sesten minör ikili (m2) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

2-Seslendirilen 2 sesten minör üçlü (m3) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

3-Seslendirilen 2 sesten tam dörtlü (T4) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

4-Seslendirilen 2 sesten tam beşli (T5) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

5-Seslendirilen 2 sesten minör altılı (m6) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6-Seslendirilen 2 sesten minör yedili (m7) olan cevabı yuvarlak içine alınız.
1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

63
10.ÇALIŞMA Aşağıdaki verilen notaların üzerine istenilen aralıkları yazınız.

AŞAĞIDAKİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1- T4 Aralığı ........T ........Y aralıktan oluşur.

2- M3 lü aralık üç notanın arasının ..... T aralık olmasıdır.

3- m6 lı aralık ....... notanın arasının ................ aralık olmasıdır.

4- m7 li aralık, M7 aralıktan ........................ aralık daha azdır.

5- aug5 lü aralık ..............aralıktan yarım aralık daha fazladır.

6- dim4 lü aralık T4 lü aralıktan ...................................................

64
DUYULUŞLARINA GÖRE ARALIKLAR

T
am uyumlu (1’li, 8’li, 5’li, 4’lü aralıklar), yarı uyumlu (3’lü ve 6’lı aralıkların büyük (majör)
ve küçük (minör) türleri) ve uyumsuz (2’li, 7’li aralıklar ile eksik ve artık aralıklar) olmak
üzere üç ana grupta toplanır.

Uyumlu ‘konsonans’ ile ilgili farklı tanımlar karşımıza çıkar. Bunlar arasında belirli aralıklarla
oluşturulan uyumlu efektler, seslerin uyumu, seslerin uygun kombinasyonu, tatmin edici ve
dinlendirici müzikal tonlar kombinasyonu; örneğin, majör veya minör üçlüdeki aralıklar,
farklı frekanslardan oluşmuş iki ya da daha fazla hoş sesin uyumu, müzikteki ilgi çekici ve
güzel sesler gibi tanımlamalar yer alabilir.

Uyumsuz ‘disonans’kavramları uyumsuz efektler, ahenksiz veya hoş olmayan ses veya ses
kombinasyonu, çözümlenmemiş nota veya akor; örneğin, majör veya minör üçlüye dahil
edilmeyen aralıklardan oluşan, sabit olmayan, ahenksiz, birbirine çarpan veya uygunsuz
olaraktanımlanabilir.
Bu çalışmada sadece UYUMLU ve UYUMSUZ ARALIKLAR çalışılacaktır.

11.ÇALIŞMA Seslendirilen aralıkları dinleyerek doğru cevabı işaretleyiniz.

TAM TAM
SORU UYUMSUZ SORU UYUMSUZ
UYUMLU UYUMLU
ÇALIŞMALARI DİNLEMEK İÇİN KONU
1. SORU 6. SORU BAŞLIKLARINA TIKLAYIN YA DA
KAREKODU TELEFONUNUZA OKUTUN.

2. SORU 7. SORU

3. SORU 8. SORU

4. SORU 9. SORU

5. SORU 10. SORU

2 SESLİ ARALIKLAR DUYULUŞLARINA GÖRE


1- TAM UYUMLU ARALIKLAR (1'Lİ,8'Lİ, T4 VE T5'Lİ.)
2-YARI UYUMLU ARALIKLAR (3'LÜ VE 6'LI )
3- UYUMSUZ ARALIKLAR (2'Lİ, 7'Lİ, ARTIK VE EKSİK ALARIKLAR) OLARAK GRUP-
LANDIRILIRLAR.

12.ÇALIŞMA Seslendirilen aralıkları dinleyerek doğru cevabı işaretleyiniz.

TAM YARI TAM YARI


SORU UYUMLU UYUMLU
UYUMSUZ SORU UYUMLU UYUMLU
UYUMSUZ
ÇALIŞMALARI DİNLEMEK İÇİN KONU
BAŞLIKLARINA TIKLAYIN YA DA
KAREKODU TELEFONUNUZA OKUTUN.
1. SORU 5. SORU

2. SORU 6. SORU

3. SORU 7. SORU

4. SORU 8. SORU

65
13.ÇALIŞMA Seslendirilen aralıkları dinleyerek doğru cevabı işaretleyiniz.

TAM TAM ÇALIŞMALARI DİNLEMEK İÇİN KONU


SORU SORU BAŞLIKLARINA TIKLAYIN YA DA
UYUMLU UYUMLU
KAREKODU TELEFONUNUZA OKUTUN.

1. SORU T4 T5 6. SORU T4 T5

2. SORU T4 T5 7. SORU T4 T5

3. SORU T4 T5 8. SORU T4 T5

4. SORU T4 T5 9. SORU T4 T5

5. SORU T4 T5 10. SORU T4 T5

Seslendirilen aralıkları dinleyerek doğru YARI YARI


14.ÇALIŞMA cevabı işaretleyiniz. SORU
UYUMLU
SORU
UYUMLU

M3 m3 M3 m3
1. SORU 6. SORU
M6 m6 M6 m6
ÇALIŞMALARI DİNLEMEK İÇİN KONU
BAŞLIKLARINA TIKLAYIN YA DA
KAREKODU TELEFONUNUZA OKUTUN. M3 m3 M3 m3
2. SORU 7. SORU
M6 m6 M6 m6

M3 m3 M3 m3
3. SORU 8. SORU
M6 m6 M6 m6

M3 m3 M3 m3
4. SORU 9. SORU
M6 m6 M6 m6

M3 m3 M3 m3
5. SORU 10. SORU
M6 m6 M6 m6

15.ÇALIŞMA Seslendirilen aralıkları dinleyerek doğru cevabı işaretleyiniz.

SORU UYUMSUZ SORU UYUMSUZ

ÇALIŞMALARI DİNLEMEK İÇİN KONU


M2 m2 M2 m2
1. SORU 6. SORU BAŞLIKLARINA TIKLAYIN YA DA
M7 m7 M7 m7 KAREKODU TELEFONUNUZA OKUTUN.

M2 m2 M2 m2
2. SORU 7. SORU
M7 m7 M7 m7
M2 m2 M2 m2
3. SORU 8. SORU
M7 m7 M7 m7

M2 m2 M2 m2
4. SORU 9. SORU
M7 m7 M7 m7
M2 m2 M2 m2
5. SORU 10. SORU
M7 m7 M7 m7

66
Seslendirilen aralıkları dinleyerek
16.ÇALIŞMA doğru cevabı işaretleyiniz. ÇALIŞMALARI DİNLEMEK İÇİN KONU
BAŞLIKLARINA TIKLAYIN YA DA
KAREKODU TELEFONUNUZA OKUTUN.

TAM YARI TAM YARI


SORU UYUMSUZ SORU UYUMSUZ
UYUMLU UYUMLU UYUMLU UYUMLU
M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
1. SORU T4 T5 6. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7
M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
2. SORU T4 T5 7. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7
M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
3. SORU T4 T5 8. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7

M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
4. SORU T4 T5 9. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7
M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
5. SORU T4 T5 10. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7

Seslendirilen aralıkları dinleyerek


17.ÇALIŞMA doğru cevabı işaretleyiniz.
ÇALIŞMALARI DİNLEMEK İÇİN KONU
BAŞLIKLARINA TIKLAYIN YA DA
KAREKODU TELEFONUNUZA OKUTUN.

TAM YARI TAM YARI


SORU UYUMSUZ SORU UYUMSUZ
UYUMLU UYUMLU UYUMLU UYUMLU
M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
1. SORU T4 T5 6. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7
M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
2. SORU T4 T5 7. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7
M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
3. SORU T4 T5 8. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7

M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
4. SORU T4 T5 9. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7
M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
5. SORU T4 T5 10. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7

67
Seslendirilen aralıkları dinleyerek
18.ÇALIŞMA doğru cevabı işaretleyiniz. ÇALIŞMALARI DİNLEMEK İÇİN KONU
BAŞLIKLARINA TIKLAYIN YA DA
KAREKODU TELEFONUNUZA OKUTUN.

TAM YARI TAM YARI


SORU UYUMSUZ SORU UYUMSUZ
UYUMLU UYUMLU UYUMLU UYUMLU
M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
1. SORU T4 T5 6. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7
M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
2. SORU T4 T5 7. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7
M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
3. SORU T4 T5 8. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7

M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
4. SORU T4 T5 9. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7
M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
5. SORU T4 T5 10. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7

ÇALIŞMALARI DİNLEMEK İÇİN KONU


Seslendirilen aralıkları dinleyerek
19.ÇALIŞMA doğru cevabı işaretleyiniz. BAŞLIKLARINA TIKLAYIN YA DA
KAREKODU TELEFONUNUZA OKUTUN.

TAM YARI TAM YARI


SORU UYUMSUZ SORU UYUMSUZ
UYUMLU UYUMLU UYUMLU UYUMLU
M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
1. SORU T4 T5 6. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7
M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
2. SORU T4 T5 7. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7
M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
3. SORU T4 T5 8. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7

M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
4. SORU T4 T5 9. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7
M3 m3 M2 m2 M3 m3 M2 m2
5. SORU T4 T5 10. SORU T4 T5
M6 m6 M7 m7 M6 m6 M7 m7

68
2. BÖLÜM SONU
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME

Bölüm sonu görüşleriniz için


korekod bağlantısını okutun ya
da bu yazıya tıklayın

69
3. BÖLÜM

K
İTABIMIZIN 3. BÖLÜMÜNDE RİTMİK NOTA SÜRELERİ OKUMA, RİT-
MİK NOTA İSİMLERİ OKUMA, ÇEŞİTLİ TONLARDA SOLFEJ OKUMA
VE DİKTE YAZMA KONULARI İŞLENECEKTİR.

RİTMİK OKUMA ÇALIŞMALARI, NOTALARIN SÜRELERİNİ EN İYİ SEVİYEDE ALGILAMINIZI


SAĞLAYACAK AYNI ZAMANDA 6. BÖLÜMDEKİ RİTİM TEKRARI KONUSU İÇİN ÖN HAZIRLIK
NİTELİĞİNDE OLACAKTIR.
RİTMİK NOTA İSİMLERİ OKUMA SAYESİNDE ENSTRÜMAN ÇALMA AŞAMASINDA VE SOLFEJ
OKUMA AŞAMASINDA SESLERE DAHA ÇOK KONSANTRE OLMAMIZA VE DAHA İYİ DÜZEYDE
ÇALMA VE SÖYLEMEMİZİ SAĞLAYACAKTIR.
SOLFEJ OKUMA ÇALIŞMALARI, SINAVLARDA SORULACAK TONLARDA SOLFEJLERİ OKUYABİL-
MEMİZİ, DİKTELERİ YAZABİLMEMİZİ AYNI ZAMANDA 6. BÖLÜMDE VERİLECEK OLAN EZGİ
TEKRARI KONUSU İÇİN ÖN HAZIRLIK YAPMAMIZI SAĞLAYACAKTIR.

70
RİTMİK NOTA SÜRELERİ OKUMA ÇALIŞMALARI DİNLEMEK İÇİN KONU
BAŞLIKLARINA TIKLAYIN YA DA
KAREKODU TELEFONUNUZA OKUTUN.

1.ÇALIŞMA Aşağıda verilmiş ritmik okuma çalışmalarını metronom eşliğinde okuyunuz.

Moderato
67

Moderato
68

RİTMİK NOTA OKUMA ÇALIŞMALARI DİNLEMEK İÇİN KONU


BAŞLIKLARINA TIKLAYIN YA DA
KAREKODU TELEFONUNUZA OKUTUN.

2.ÇALIŞMA Aşağıda verilmiş ritmik nota okuma çalışmalarını metronom eşliğinde okuyunuz.

Andante
69

71
70

SOLFEJ OKUMA ÇALIŞMALARI DİNLEMEK İÇİN KONU


BAŞLIKLARINA TIKLAYIN YA DA
KAREKODU TELEFONUNUZA OKUTUN.

3.ÇALIŞMA Aşağıda verilmiş ritmik solfej çalışmalarını metronom eşliğinde okuyunuz.

Andante
71

72

72
4.ÇALIŞMA Seslendirilen ritmik okuma ve ezgileri, alttaki portelere dikte ediniz.

AŞAĞIDAKİ BOŞLUKLARI DOLDURUNUZ.

A dagio
. ...............................anlamını taşır. Metronoma göre .......-.......... ara-
sında bir hız terimidir.

A ndante
A ğırca, ağıra yakın, yürük anlamı taşır. Metronoma göre 76-108
arasında bir hız terimidir.

M oderato
. ...............................anlamını taşır. Metronoma göre .......-.......... ara-
sında bir hız terimidir.

A llegro
. ...............................anlamını taşır. Metronoma göre .......-.......... ara-
sında bir hız terimidir.

73
BİR BÜTÜNÜN TAMAMI BİR BÜTÜNÜN YARISI BİR BÜTÜNÜN ÇEYREĞİ
1 1/2 1/4

w h q
Tam Nota (1'lik nota) Yarım Nota (1/2'lik nota) Çeyrek Nota (1/4'lük nota)

SEKİZDE BİRLİK NOTA (Sekizlik Nota)

e
1/8 'lik nota çeyrek notanın yarı-
e e e e
q e e e e
sıdır.

BİR BÜTÜNÜN SEKİZDE BİRİ


1/8
e e
Sekizlik notalar ; birbirlerine birleştirilerekte yazılabilirler. 1 kancaları olduğu için bir çizgi ile
birleştirilirler.

ee =
=

Onaltıda birlik nota (onaltılık nota)

x
16'lık nota

16'lık sus
BİR BÜTÜNÜN ONALTIDA BİRİ
1/16

O naltılık notalar ; birbirlerine birleştirilerekte yazılabilirler. 2 kancaları olduğu için iki


çizgi ile birleştirilirler. Dört tane onaltılık nota bir çeyrek notaya eşittir.

xx = e x x x x =q

= =

74
RİTMİK NOTA SÜRELERİ OKUMA
5.ÇALIŞMA Ritmik okuma çalışmalarını metronom eşliğinde okuyunuz.

73

74

RİTMİK NOTA OKUMA


6.ÇALIŞMA Rritmik nota okuma çalışmalarını metronom eşliğinde okuyunuz.

75

75
76

SOLFEJ OKUMA
7.ÇALIŞMA Solfej çalışmalarını metronom eşliğinde okuyunuz.

77

78

76
8.ÇALIŞMA Seslendirilen ritmik okuma ve ezgileri, alttaki portelere dikte ediniz.

AŞAĞIDAKİ BOŞLUKLARI DOLDURUNUZ.

f F .
ORTE
.............................................................anlamını taşır.

F M
..............................................................anlamını taşır.
ezzoforte

p P .
iano
.............................................................anlamını taşır.

P M
. .............................................................anlamını taşır.
ezzopiano

77
RİTMİK NOTA SÜRELERİ OKUMA

4'lük nota,
1 vuruş olursa

U ZATMA NOKTASI; Önüne geldiği nota-


ya, değerinin yarısını daha ekler. q. Noktalı
=
4'lük nota
q + e 1 buçuk
vuruş

9 .ÇALIŞMA Ritmik okuma çalışmalarını metronom eşliğinde okuyunuz.

79

80

78
RİTMİK NOTA OKUMA
10.ÇALIŞMA Rritmik nota okuma çalışmalarını metronom eşliğinde okuyunuz.

81

82

83

79
SOLFEJ OKUMA
11.ÇALIŞMA Solfej çalışmalarını metronom eşliğinde okuyunuz.

84

85

86

87

88

80
89

90

91

92

93

81
12.ÇALIŞMA Seslendirilen ritmik okumaları ve ezgileri, alttaki portelere dikte ediniz.

82
13.ÇALIŞMA Seslendirilen ritmik okumaları ve ezgileri, alttaki portelere dikte ediniz.

Bölüm sonu görüşleriniz için


korekod bağlantısını okutun ya
da bu yazıya tıklayın

83
4. BÖLÜM

K
İTABIMIZIN 4. BÖLÜMÜNDE AKOR VE ÇEVRİMLERİ KONUSU İŞLE-
NECEKTİR. AKOR KONUSU AYNI ZAMANDA YETENEK SINAVLA-
RINDA SORULAN 3 SES SORULARINI KAPSAYAN BİR KONUDUR.
BU NEDENLE BU BÖLÜMDE ÖĞRENECEĞİNİZ BİLGİLERLE 3 SES
SORULARINA DOĞRU CEVAP VEREBİLECEKSİNİZ.

BUNUNLA BİRLİKTE BU KONU MÜZİK BÖLÜMLERİNİN 1. SINIFLARINDA MÜZİKSEL İŞİT-


ME OKUMA VE YAZMA DERSİNDE İŞLENEN BİR KONUDUR. BU BÖLÜMÜ ANLADIĞINIZDA
OKULDA İŞLENECEK KONULAR İÇİN BİR ÖN HAZIRLIK YAPMIŞ OLURSUNUZ.
KONULARIN ANLATIMLARIYLA İLGİLİ VİDEOLAR İÇİN KONU BAŞLIKLARINA VE HER ÇALIŞ-
MAYA TIKLANABİLİR LİNKLER VE KAREKOD BAĞLANTILARI EKLENMİŞTİR. BÖLÜMÜN SO-
NUNDA İNTERAKTİF BİR KONU TESTİ BULUNMAKTADIR.

84
AKOR

En az üç sesten oluşan ses kümesine akor denir. Ancak rastgele sıralanmış her üç ya da
daha fazla ses akor olarak adlandırılmaz. Akoru oluşturan seslerin kuramsal olarak uyumluluk
göstermesi gerekir.

MAJÖR AKOR
Verilen bir temel sesin üzerine 3'lü ve 5'lisinin eklenerek aynı anda çalınmasıdır. Majör akorlar-
da 1. ses temel ses olarak adlandırılır. Temel sesin üzerine ilk olarak majör 3'lü (M3) aralık ku-
rulur ardından ayne temel ses üzerine bir tane tam 5'li (T5) eklenerek elde edilir. Elde edilen
bu akora temel majör akor denilir. Akor ismini temel sesteki notadan alır. “Majör” akorlarda,
majör etkiyi hissettiren ilk üçlünün M3 (Majör Üçlü) olmasıdır.
ÖRNEK: FA MAJÖR AKORU

B ir majör dizideki 1. 3. ve 5. ses-


lerin aynı anda çalınmasına
Temel Majör Akor denir.

Aşağıda verilen soruları cevaplayınız.


1.Çalışma:

85
NOTALARIN HARFLERLE GÖSTERİMİ

LA Sİ DO RE Mİ FA SOL
A B C D E F G

M
ajör akorları ifade etmek için sesleri simgeleyen harflerin yanında "M" yazılır. Ancak "m" harfi yazılmasa
da akorum majör olduğu anlaşılmalıdır. Minör akorlarda ise notayı simgeleyen harfin yanına "m" yazılır
ve akorun minör olduğu anlaşılır.

Örneğin "C" harfi Do Majör akoru demektir. "Dm" Re Minör demektir.

AKOR ADI SEMBOLLERI


Do Majör C dur CM
Mi Bemol Majör Eb dur EbM
Si Bemol Majör Bb dur BbM
La Bemol Majör Ab dur AbM
La Minör A moll Am
Fa Diyez Minör F# moll F#m
Do Diyez Minör C# moll C#m
Fa Diyez Eksik Beşli F# dim F#-5
Si Eksik Beşli B dim B -5

Y
ETENEK SINAVLARINDA SORULAN 3 SES SORULARINI DOĞRU
CEVAPLAMAK İÇİN ÖĞRENDİĞİNİZ TÜM AKORLARI PİYANODA
SESLENDİRİN VE SESİNİZLE HEM NOTA İSMİ HEM DE "NA" HECE-
Sİ İLE TEKRAR EDİN.

86
MİNÖR AKOR
Verilen bir temel sesin üzerine 3'lü ve 5'lisinin eklenerek aynı anda çalınmasıdır. Minör akorlar-
da 1. ses temel ses olarak adlandırılır. Temel sesin üzerine ilk olarak minör 3'lü (m3) ardından
M3 (majör 3'lü) aralık kurulurarak elde edilir. Aynı zamanda temel ses üzerine bir tane minör
3'lü (m3) ve tam 5'li (T5) eklenerek te elde edilir. Elde edilen bu akora temel minör akor de-
nilir. Akor ismini temel sesteki notadan alır. “Minör” akorlarda, minör etkiyi hissettiren ilk üçlü-
nün m3 (Minör Üçlü) olmasıdır.
ÖRNEK: LA MİNÖR AKORU

B ir minör dizideki 1. 3. ve 5. sesle-


rin aynı anda çalınmasına Te-
mel Minör Akor denir.

2.Çalışma: Aşağıda verilen örneği inceleyerek soruları cevaplayınız.

ÖRNEK

87
AŞAĞIDAKİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1-Seslendirilen akorlardan majör akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

2-Seslendirilen akorlardan majör akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

3-Seslendirilen akorlardan majör akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

4-Seslendirilen akorlardan minör akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

5-Seslendirilen akorlardan minör akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6-Seslendirilen akorlardan minör akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

88
DİMİNİSHED (DİM) AKOR
EKSİLTİLMİŞ AKOR

D im akorlar, minör akordaki T5 li


yerine Eksik 5 (d5) kurulmasıy-
la oluşur.

3.Çalışma: Aşağıda verilen örneği inceleyerek soruları cevaplayınız.

89
AUGMENTED (AUG) AKOR
ARTTIRILMIŞ AKOR

A ug akorlar, majör akordaki


T5'li yerine Artık 5 (A5) kurul-
masıyla oluşur.

4.Çalışma: Aşağıda verilen örneği inceleyerek soruları cevaplayınız.

90
AŞAĞIDAKİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1-Seslendirilen akorlardan majör akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

2-Seslendirilen akorlardan minör akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

3-Seslendirilen akorlardan dim akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

4-Seslendirilen akorlardan aug akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

5-Seslendirilen akorlardan minör akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6-Seslendirilen akorlardan majör akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

91
AKOR ÇEVRİMLERİ

B
irinci çevrim akor;
Akorlar temel konumdayken seslerin aşağıdan yukarıya doğru temel ses, üçlü ve beşli
şeklinde sıralandığı bilinmektedir. Temel konumdaki akorların seslerinin sıralanışını değişti-
rerek çevrim akorlar oluşturulur.

Temel konumdaki akorda kök durumunda


olan temel sesin bir oktav tize taşınmasıyla
(çevrilmesiyle) birinci çevrim konumunda
akor oluşur.

Majör akorlar birinci çevrim konumunday-


ken aşağıdan yukarıya doğru ilk aralık m3’lü,
ikinci aralık T4’lü olur.
Buna göre akordaki ilk ses ile son ses arasın-
daki uzaklık m6’lıdır.

B
irinci çevrim konumundaki akorlar, seslerinin konumlanışı se-
bebiyle aşağıdan yukarıya doğru birbirlerine uzaklıkları göze-
tilerek “6 3 (.....6 3)” ya da üçlüsü söylenmeden sadece “ 6’lı
(...6)” olarak adlandırılır.

Temel konumdaki akorda kök durumunda


olan temel sesin bir oktav tize taşınmasıyla
(çevrilmesiyle) birinci çevrim konumunda
akor oluşur.

Minör akorlar birinci çevrim konumunday-


ken aşağıdan yukarıya doğru ilk aralık M3’lü,
ikinci aralık T4’lü olur.
Buna göre akorun üçlüsü ile temel sesi ara-
sındaki uzaklık M6’lıdır.

Birinci çevrim minör akorlarda akorun temel sesi


yer değiştirse de temel ses olma özelliğini kay-
betmez. Yandaki la minör akorunda olduğu gibi
akorun çevrilmesiyle temel ses (la) üstte, üçlüsü
(do) altta ve beşlisi (mi) ortada konumlanır.

92
İ
kinci çevrim akor;
Temel konumdaki akorda kök durumunda olan temel sesin bir oktav tize taşınmasıyla bi-
rinci çevrim konumunda akor oluştuğu ve seslerin sıralanışında akorun üçlüsünün en altta
yer aldığı bilinmektedir.
Birinci çevrim akorda olan ilk sesin de bir oktav tize taşınmasıyla ikinci çevrim konumunda

M M
akor oluşur.
ajör inör
Akor Akor

93
Aşağıda verilen akorlardan hangisi ikinci çevrim minör (64 ) akorudur.

A B C

D E

Aşağıda akorlardan hangisi doğru şifrelenmiştir ?

A B C

Eb 6 F# 6 F 6
4 4

D E

F 6 Dm 6

Seslendirilen majör akorları dinleyerek


5.Çalışma: doğru cevabı işaretleyiniz.

TEMEL 1. 2. TEMEL 1. 2.
SORU SORU
AKOR ÇEVRİM ÇEVRİM AKOR ÇEVRİM ÇEVRİM

1. SORU 6. SORU

2. SORU 7. SORU

3. SORU 8. SORU

4. SORU 9. SORU

5. SORU 10. SORU

94
Seslendirilen minör akorları dinleyerek
6.Çalışma: doğru cevabı işaretleyiniz.

TEMEL 1. 2. TEMEL 1. 2.
SORU SORU
AKOR ÇEVRİM ÇEVRİM AKOR ÇEVRİM ÇEVRİM

1. SORU 6. SORU

2. SORU 7. SORU

3. SORU 8. SORU

4. SORU 9. SORU

5. SORU 10. SORU

Seslendirilen akorları dinleyerek


7.Çalışma: doğru cevabı işaretleyiniz.

6 6
Seslendirilen M, m, M6, m6, M 4 ve m 4 akorlarını işitsel olarak ayırt edip seslerini
belirtmeksizin akor şifrelerini yazınız.

1 2 3 4 5

7 8 9 10 11

12 13 14 15 16

95
SUSPENTED (SUS) AKOR
ASKIYA ALINMIŞ AKOR
G enellikle bir akordan 3. derecedeki sesin çıkartıldığı ve bunun yerine 2. derece (sus 2)
veya 4. derece (sus 4) sesinin kullanıldığı akorlardır.

8.Çalışma: Aşağıda verilen örneği inceleyerek soruları cevaplayınız.

Gitar ve telli enstrüman çalanlarin sikça kullandiği "sustain" fark-


li bir şeydir. Enstrümanin üzerinde bulunan tel titreşimlerinin enstrümanin yapi-
sina göre uzama süresi, devamliliği anlaminda kullanilir. İyi kalite tuşesi olan bir
enstrümanda genelde bu süre uzundur. Ya da başka bir örnekle piyano ya da key-
boardlarda kullanilan "sustain pedal", basilan tuşlarin çikardiği seslerin, parmak-
.lar tuşlardan kaldirilsa da sanki kaldirilmamişçasina devam etmesi, uzamasidir

96
AŞAĞIDAKİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1-Seslendirilen akorlardan sus4 akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

2-Seslendirilen akorlardan minör akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

3-Seslendirilen akorlardan dim akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

4-Seslendirilen akorlardan aug akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

5-Seslendirilen akorlardan sus2 akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6-Seslendirilen akorlardan majör akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

97
AŞAĞIDAKİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1-Seslendirilen akorlardan sus4 akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

2-Seslendirilen akorlardan minör akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

3-Seslendirilen akorlardan dim akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

4-Seslendirilen akorlardan aug akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

5-Seslendirilen akorlardan sus2 akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6-Seslendirilen akorlardan majör akor olan cevabı yuvarlak içine alınız.


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

98
Bölüm sonu görüşleriniz için
korekod bağlantısını okutun
ya da bu yazıya tıklayın

99
5. BÖLÜM

K
İTABIMIZIN 4. BÖLÜMÜNDE AKOR VE ÇEVRİMLERİ KONUSU İŞLE-
NECEKTİR. AKOR KONUSU AYNI ZAMANDA YETENEK SINAVLA-
RINDA SORULAN 3 SES SORULARINI KAPSAYAN BİR KONUDUR.
BU NEDENLE BU BÖLÜMDE ÖĞRENECEĞİNİZ BİLGİLERLE 3 SES
SORULARINA DOĞRU CEVAP VEREBİLECEKSİNİZ.

BUNUNLA BİRLİKTE BU KONU MÜZİK BÖLÜMLERİNİN 1. SINIFLARINDA MÜZİKSEL İŞİT-


ME OKUMA VE YAZMA DERSİNDE İŞLENEN BİR KONUDUR. BU BÖLÜMÜ ANLADIĞINIZDA
OKULDA İŞLENECEK KONULAR İÇİN BİR ÖN HAZIRLIK YAPMIŞ OLURSUNUZ.
KONULARIN ANLATIMLARIYLA İLGİLİ VİDEOLAR İÇİN KONU BAŞLIKLARINA VE HER ÇALIŞ-
MAYA TIKLANABİLİR LİNKLER VE KAREKOD BAĞLANTILARI EKLENMİŞTİR. BÖLÜMÜN SO-
NUNDA İNTERAKTİF BİR KONU TESTİ BULUNMAKTADIR.

100
MİNÖR DİZİLER
MİNÖR DİZİ VE ARALIKLARI: Batı müziği ses sistemi, majör ve minör dizilerden oluşmuştur.
MİNör Dizi; bir dizideki notaların aralıklarının sırasıyla "T-Y-T-T-Y-T-T" aralıklarına göre sıralanmış olmasıdır.
La Dizisi hiçbir değişime uğramadan bu kurala uyabilen tek dizidir. Diğer dizilerde notaların arasındaki mesa-
feleri değiştirerek, dizileri minör diziler haline dönüştürebiliriz.

1.Çalışma: Aşağıda aralıkları verilmiş dizileri minör diziler haline getirerek yazınız.

LA DİZİSİ LA MİNÖR DİZİSİ


LA - Sİ - DO - RE - Mİ - FA - SOL - LA LA - Sİ - DO - RE - Mİ - FA - SOL - LA
T Y T T Y T T T Y T T Y T T

RE DİZİSİ RE MİNÖR DİZİSİ


RE - Mİ - FA - SOL - LA - Sİ - DO - RE RE - Mİ - FA - SOL - LA - Sİ - DO - RE
T Y T T T Y T

Mİ DİZİSİ Mİ MİNÖR DİZİSİ


Mİ - FA - SOL - LA - Sİ - DO - RE - Mİ Mİ - FA - SOL - LA - Sİ - DO - RE - Mİ
Y T T T Y T T

M
AJÖR DİZİLERİN 6. SESİ ONUN İLGİLİ MİNÖRÜDÜR. İLGİLİ
DEMEK; MAJÖR DİZİ HANGİ DEĞİŞTİRİCİ İŞARETİ ALIYOR-
SA MİNÖR DİZİDE O DEĞİŞTİRİCİ İŞARETİ ALIR DEMEKTİR.
AYNI ZAMANDA MİNÖR İLE MAJÖR ARASINDA BİR "minör
üçlü (m3'lü") MESAFE BULUNUR.

2.Çalışma: Aşağıda ton bilgisi ile ilgili bilgileri, boş kutucuklara yazınız.

TON KARAR SESİ DURUCU SESLER GÜÇLÜ SESİ YEDEN SESİ DONANIM İLGİLİ MAJÖRÜ

LA MİNÖR

RE MİNÖR

Mİ MİNÖR

101
3.Çalışma: Aşağıda verilmiş olan dizilerin türünü ve ismini soldaki bölümde işaretleyiniz.

ÖRNEK

102
ARMONİK VE MELODİK MİNÖR

M İNÖR DİZİLERDE 6. SES YARIM ARALIK TİZLEŞİRSE BU SIRALAMAYA


"ARMONİK MİNÖR DİZİSİ" DENİR.

Armonik La Minör Dizisi


Mİ - FA - SOL# - LA - Sİ - DO - RE - Mİ - FA - SOL# - LA - Sİ - DO
5 - 6 - 7 - 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 1 - 2 - 3
KALIN NOTALAR İNCE NOTALAR

M İNÖR DİZİLERDE 6. VE 7. SES YARIM ARALIK TİZLEŞİRSE BU SIRALAMAYA


"MELODİK MİNÖR DİZİSİ" DENİR.

Melodik La Minör Dizisi


Mİ - FA# - SOL# - LA - Sİ - DO - RE - Mİ - FA# - SOL# - LA - Sİ - DO
1 - 2- - 3-
-
5 - 6 - 7 - 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 -

4.Çalışma: Aşağıda verilmiş olan dizilerin türünü ve ismini soldaki bölümde işaretleyiniz.

ÖRNEK

103
5.Çalışma: Aşağıda verilmiş olan ritmik okuma çalışmalarını birim vuruşlarına
dikkat ederek okuyunuz.

94

95

ã 24
qœ œ œ œœœœœ œ œ œœœœœœ œ Œ

œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ . œ œ œ
3

ã
104
6.Çalışma: Seslendirilen ritmik okuma ve ezgileri, alttaki portelere dikte ediniz.

105
96

97

Aşağıda verilmiş olan solfej okuma çalışmalarını birim vuruşlarına


7. Çalışma dikkat ederek okuyunuz.

98

99

100

106
101

102

103

104

105

106

107
8.Çalışma: Seslendirilen ritmik okuma ve ezgileri, alttaki portelere dikte ediniz.

108
107

108

109

110

111

112

109
113

114

115

116

117

118

110
119

120

121

111
122

123

112
124

125

113
126

127

114
9.Çalışma: Seslendirilen ritmik okuma ve ezgileri, alttaki portelere dikte ediniz.

Bölüm sonu görüşleriniz için


korekod bağlantısını okutun ya
da bu yazıya tıklayın

115
6. BÖLÜM

K
İTABIMIZIN 6. BÖLÜMÜNDE RİTİM VE EZGİ TEKRARI ÇALIŞMALARI
BULUNMAKTADIR.

KONULARIN ANLATIMLARIYLA İLGİLİ VİDEOLAR İÇİN KONU BAŞLIKLARINA LİNKLER VE


KAREKOD BAĞLANTILARI EKLENMİŞTİR. BÖLÜMÜN SONUNDA İNTERAKTİF BİR KONU TESTİ
BULUNMAKTADIR.

116
EZGİ TEKRARI
ÇALIŞMALARI DİNLEMEK İÇİN KONU
BAŞLIKLARINA TIKLAYIN YA DA
Ezgi tekrarlarını önce notası ile ardından aynı ezgiyi KAREKODU TELEFONUNUZA OKUTUN.
1.ÇALIŞMA
"na" hecesi ile okuyun son olarak hafızanızda kalanı
"na" hecesi ile tekrar etmeye çalışın.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

117
EZGİ TEKRARI

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

118
RİTM TEKRARI
2.ÇALIŞMA Ritm tekrarlarını önce "ta" hecesi ile okuyun ardından olarak
hafızanızda kalanı elinizle vurarak tekrar etmeye çalışın..

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

119
29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

120
Seslendirilen ritmik okuma ve ezgileri, alttaki portelere dikte ediniz.

121
EZGİ TEKRARI
3.ÇALIŞMA Ezgi tekrarlarını önce notası ile ardından aynı ezgiyi "na" hecesi
ile okuyun son olarak hafızanızda kalanı "na" hecesi ile tekrar
etmeye çalışın..

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

122
52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

123
EZGİ TEKRARI
4.ÇALIŞMA Ezgi tekrarlarını önce notası ile okuyun ardından aynı ezgiyi "na"
hecesi ile okuyun son olarak hafızanızda kalanı "na" hecesi ile
tekrar etmeye çalışın..

64.

65.

66.

67.

68.

69.

70.

71.

72.

73.

124
74.

75.

76.

77.

78.

79.

80.

81.

82.

83.

125
7. BÖLÜM

G Ç
ÜNLÜK ALIŞMALAR

KONULARIN ANLATIMLARIYLA İLGİLİ VİDEOLAR İÇİN KAREKOD BAĞLANTILARI EKLENMİŞ-


TİR. BÖLÜMÜN SONUNDA İNTERAKTİF BİR KONU TESTİ BULUNMAKTADIR.

126
2 SES ÇALIŞMALARI

3 SES ÇALIŞMALARI

4 SES ÇALIŞMALARI

EZGİ TEKRARI ÇALIŞMALARI

RİTİM TEKRARI ÇALIŞMALARI

RİTMİK OKUMA ÇALIŞMALARI

SOLFEJ ÇALIŞMALARI

ARALIK DİKTESİ ÇALIŞMALARI

DİKTE ÇALIŞMALARI

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI

ÇALIŞMALARI DİNLEMEK İÇİN KONU


BAŞLIKLARINA TIKLAYIN YA DA
KAREKODU TELEFONUNUZA OKUTUN.

127
2 SES ÇALIŞMALARI

128
AŞAĞIDAKİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1-Seslendirilen 2 sesten hangisi, ikinci çalınışında değişmiştir ?


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2

2-Seslendirilen 3 sesten hangisi, ikinci çalınışında değişmiştir ?


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
3 3 3 3 3
6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
3 3 3 3 3

3-Seslendirilen 4 sesten hangisi, ikinci kez çalınışında çıkarılmıştır ?


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
3 4 3 4 3 4 3 4 3 4
6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
3 4 3 4 3 4 3 4 3 4

4-Seslendirilen soruda aynı anda kaç ses çalınmıştır ?


1. SORU 2. SORU 3. SORU 4. SORU 5. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
3 4 3 4 3 4 3 4 3 4
6. SORU 7. SORU 8. SORU 9. SORU 10. SORU

1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
3 4 3 4 3 4 3 4 3 4

Bölüm sonu görüşleriniz için


korekod bağlantısını okutun ya
da bu yazıya tıklayın
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149

You might also like