Batayang Kaalaman

sa mga Teorya sa
Pananaliksik na Akma
o Buhat sa Lipunang
Pilipino
IKATATLONG GRUPO
Mga Layunin
Natutukoy ang mga mapagkakatiwalaan at
may kredibilidad na sanligan
Nailalapat at makapagsusuri ng
mahahalagang impormasyon at datos
Nalilinang ang Filipino bilang
multidisiplinaring diskurso ng pananaliksik
Naitataguyod ang wikang Filipino bilang
kasangkapan ng mataas na antas ng
diskurso
Nasyunalismo
Pagmamahal sa bansa

isang kamalayan sa lahi na nag uugat sa

pagkakaroon ng isang relihiyon,wika,
kultura,kasaysayan at pagpapahalaga.
Tatlong Paradigm ang Pinagmulan ng
at Bayan ng Nasyunalismo
Primordialism (Perennialism)

Isang likas na phenomena na kinahaharap ng

bawat nasyon

Ethnosymbolism

Isang paradimang komplikado na nakabatay sa

perspekto ng kasaysayan

Tatlong Paradigm ang Pinagmulan ng

at Bayan ng Nasyunalismo

Modernism

Dapat tingan bilang pinakabagong penomenang

panlipunan na nangangailangan ng istrukturang
sosyo-ekonomiko ng makabagong lipunan

MARXISM
Mahahalagang puntos
SI KARL MARX
ANG MARXISM – CAPITALISMO
PROLETARIAT AT BOURGEOISIE
REBOLUSYONG PROLETARIAN
SOSYALISMO AT KOMUNISMO
Karl Marx

Isang German Philosopher

(aktibista)
Proponent ng The
Communist Manifesto
kasama si Friedrich Engles
Author ng Das Kapital
Utak ng Marxism

 Ang Marxism
Binubuo ng maraming iba’t-ibang sangay at
disiplina: sosyalismo, politika, ekomiks
Metodo ng sosyo-ekonomikong pagsusuri na
tinitingnan ang ugnayan ng klase (class relations)
at tunggaliang panlipunan (social conflict)
Gumagamit ng makasaysayang materyalismo upang
pag-aralan, suriin at bigyang-kritiko ang
pagpapaunlad ng kapitalismo at ang papel ng mga
pakikibaka ng klase sa sistemang pang-
ekonomiyang pagbabago
Proletariat at Bourgeoisie
PROLETARIAT – LAHING MANGGAGAWA NA
INALIPIN NG MGA BOURGEOISIE UPANG
MAKALIKHA NG SERBISYO AT PRODUKSYON
- WORKING CLASS
BOURGEOISIE – MAY KAPANGYARIHAN, MAY-ARI
NG PRODUKSYON AT KUMUKUHA NG
KAYAMANAN SA PAMAMAGITAN NG PAGLALAAN
NG LABIS NA PRODUKTO NA GINAWA NG
PROLETARYADO
- CAPITALIST
 Proletariat at Bourgeoisie
Ang tunggalian sa pagitan ng mga Proletariat at
Bourgeoisie ay mula sa kapitalistang lipunan.

Ang pakikibaka na inihayag sa pag-aaklas ng mga

produktibong pwersa ng lipunan laban sa ugnayan
ng produksyon at sinundan ng pakikibaka ng
bourgeoisie upang pamahalaan ang pagpapalakas
ng paghihiwalay ng paggawa na naranasan ng
proletaryado ang pinagmulan nang mas malalang
krisis – ang Rebolusyong Proletarian.
 Rebolusyong Proletarian
Isang rebolusyong panlipunan kung saan
sinikap ng mga pwersa ng manggagawa sa
lipunan na pabagsakin ang mga bourgeoisie.

Naniniwala si Karl Max na posible itong

mangyari sa iba pang kapitalistang bansa.

Habang nagpapatuloy ang pakikibaka ng mga

pwersa ng manggagawa, itinulak ni Marx na
ang sistemang sosyalismo at ganap na
maging isang komunistang lipunan.

 Sosyalismo at Komunismo

Sosyalismo – sosyo-ekomikong sistema batay sa

social ownership sa produksyon, distribusyon
batay sa kontribusyon ng isa’t-isa at produksyong
direktang inayos para magamit.

Komunismo – kaisipang sosyo-ekonomiko ng

isang lipunang pantay-pantay ang bawat
indibidwal, walang klase, walang mayaman o
mahirap at walang makapangyarihan o taga-
sunod. Isang makataong lipunan.

 Sosyalismo at Komunismo

“Mula sa bawat isa batay sa kanyang abilidad,

para sa bawat isa batay sa kanyang
pangangailangan.”

Kaisipang parehas na taliwas sa sistema ng

kapitalismo
 “The capitalist system
would soon destroy itself.”

 Teorya ng Dependensiya

Ang teoryang dependensya ay ang paniniwala na ang

pinagkukunang-yaman ay dumadaloy mula sa "silid"
ng nasa mahihirap na kalagayan tungo sa "sentro"
ng mayayamang estado, kung saan ang kapalit ng
pag-unlad ay ang paghirap ng isa.
Teorya ng
Dependensiya
Ito ay sentral na argumento ng teoryang
dependensya na ang mahihirap na estado ay
pinagkaitan at ang mayayaman ay
pinagkalooban sa paraan kung paano
isinama ang mahihirap sa "pamamalakad ng
mundo."
 Ang teorya ay umusbong bilang isang reaksyon
sa teoryang modernisasyon, isang naunang teorya ng
pag-unlad kung saan: ang lahat ng lipunan ay
umuunlad sa pamamagitan ng magkakaparehong
hakbang sa pagsulong, na ang hindi gaanong maunlad
na lugar ngayon ay kaya nasa parehong sitwasyon ng
mga maunlad na lugar sa kasalukuyan sa ilang
pagkakataon ng nakaraan, at kaya ang tungkulin sa
pagtulong sa mga lugar na hindi makawala sa
kahirapan ay iahon sila sa dapat na panglahatang
landas ng pag-unlad sa iba’t ibang paraan kagaya ng
pamumuhunan, pagbabahagi ng teknolohiya,at mas
malapit na integrasyon sa mundong pangkalakalan.
PANTAYONG
PANANAW
 PANTAYONG PANANAW

Dinalumat ni Dr. Zeus Salazar

Ayon kay Zeus (1997), Nakapaloob ang kabuuan ng

pantayong pananaw sa pagkakaugnay-ugnay ng
mga katangian, halagahin, kaalaman, karunungan,
hangarin, kaugalian, pag-aasal at karanasan ng
isang kabuuang pangkalinangang nababalot sa, at
ipinapahayag sa pamamagitan ng isang wika.
 PANTAYONG PANANAW

Pantayo Pangkami
Salitang ugat: Tayo Salitang ugat: Kami
Unlapi: Pan Unlapi: Pang
"Mula sa amin, para sa amin"

Pananaw
tumutukoy sa perspektib o
anggulo
 Tatlong Mahahalagang Sangkap ng
Pantayong pananaw
Dulog Etic at Emic
Emic- tinitingnan mula sa pangkat ng lipunan
(social group) mula sa perspektiba ng paksa o
subject. Ang dulog na emic ang pamamaraan
kung paano nag-isip ang tao o lipunan.
Etic- tinitingnan mula sa labas o sa perspektiba ng
mga tagamasid. Ito ay higit na siyentipiko sapagkat
ang tuon o pokus mula sa lokal na obserbasyon,
mga kategorya, paliwanag at interpretasyon ay
buhat sa mga antropolohiya.
 Tatlong Mahahalagang Sangkap ng
Pantayong pananaw

Pag-unawa at Pagpapaliwanag
Ang pinakamahinang posisyon ay
ikinukonsidera ang parehong paggamit ng
terminong teoretikal at ang paggamit ng
emic sa mga diskurso ng pantayong pananaw
basta ang higit na nakararaming teksto na
nakasulat ang pagpapalitan ng berbal na
komunikasyon ay ginamitan ng Filipino.
 Tatlong Mahahalagang Sangkap ng
Pantayong pananaw

Suliranin ng ideolohiya.

Ang panggitnang posisyon ay ang pagbibigay

ng pribilehiyo o prayoritasyon ng dulog emic
laban sa panghihiram o paglalaan ng
konsepto, habang inilalayo ang huli sa
prinsipyo.
SIKOLOHIYANG
PILIPINO
ANG SIKOLOHIYANG PILIPINO O DALUBISIPAN
Pangkalahatang pagkilala rito ay tumutukoy sa
pag- aaral ng isip diwa at asal.

AYON KAY ENRIQUEZ 1994

Ang sikolohiyang Pilipino ay tumutukoy sa
siyentipikong pag-aaral ng etnisidad lipunan at
kulturang ng tao.
Ang gamit nito sa sikolohikal na pagsasanay ng
katutubong karunungan na nag- ugat sa pamana
at kamalayan ng mga tao
 SIKOLOHIYANG PILIPINO
Aternatibong paraan upang maipaliwanag nang
mabuti ang diwa at gawi at damdaming
nanalantay sa ugat ng bawat pilipino.

AYON KAY PER PUA AT PROTACIO

NAG UUGAT SA KARANASAN AT ORYENTASYON

NG MGA PILIPINO BATAY SA KABUUANG GAMIT
NITO SA KANIYANG WIKA AT KULTURA
SI ENRIQUEZ 1976

NAGSAGAWA NG PANANALIKSIK HINGGIL SA

KULTURA AT KASAYSAYAN GAMIT ANG
BATAYAN NG SIKOLOHIKANG PILIPINO SA
HALIP NA GUMAMIT NG TEORYANG
KANLURAN

NAKABUO SIYA NG DEPINESYON NA

ISINAALANG ALANG ANG EMOSYON AT
KARUNUNGAN BATAY SA KARANASAN
TATLONG ANYO NG SIKOLOHIYAMG
PILIPINO ENRIQUEZ 1994

SIKOLOHIYA SA PILIPINAS

SIKOLOHIYA NG PILIPINO

SIKOLOHIYANG PILIPINO
 MGA KONSEPTO NG SIKOLOHIYANG
PILIPINO NA MAY KAUGNAYAN SA WIKA

1. KATUTUBONG KONSEPTO
2. PAGTATAKDA NG KAHULUGAN
3. PAG AANDUKHA
4. PAGBIBINYAG
5. PAIMBABAW NA ASIMILASYON
6. LIGAW/ BANYAGA
Limang Pangunahing Pamantayang
Prinsipyo na may kaugnayan sa
Paggamit ng Katutubong
Perspektiba sa Pangkalahatan at
Tiyak na Katutubong Metodo ng
Pananaliksik
 1. Ang antas ng ugnayan o relasyon na
namamagitan sa mananaliksik at ng sinaliksik
ay mahalagang tumutukoy sa kalidad ng datos
na nakalap sa buong proseso ng pananaliksik;

2. Ang mga mananaliksik ay nararapat na

magkaroon ng patas na pagtingin sa mga
kasangkot sa pananaliksik;

3. Ang kapakanan ng mga kasangkot ay higit na

mahalaga kaysa mga datos na nakalap buhat sa
kanila;
 4. Ang metodo na gagamitin sa pananaliksik
ay piliin batay sa kaangkupan nito sa
populasyon (hindi dahil sa kagandahan ng
metodo) at umiiral na kultural na kaugalian;

5. Ang wika ng tao ay kailangan ng maging

wika ng pananaliksik sa lahat ng pagkakataon

Sa Limang Teoryang Iniulat

magbigay ng tatlong.
1.
2.
3.
 Nayunalismo
Marxism
Teoryang Dependensiya
Pantayong Pananaw
Sikolohiyang Pilipino
MARAMING
SALAMAT