BÀI TẬP TIẾNG VIỆT THỰC HÀNH

I/Lý thuyết
1/ Khái niệm, đặc trưng văn bản. Các thao tác tạo lập văn bản.

*Văn bản: là sản phâm ở dạng viết của một hoạt động giao tiếp bằng ngôn
ngữ,mang tính trọn vẹn về nội dung,hoàn chỉnh về hình thức,có tính liên kết chặt
chẽ nhằm đạt đến một hoặc một số mục đích giao tiếp nhất định.
*Đặc trưng của văn bản:
+ Tính thống nhất về nội dung
+Tính hoàn chỉnh về hình thức
+Tính liên kết
+Tính mục đích

*Các thao tác tạo lập văn bản:

Định hướng xác định các nhân tố giao tiếp của văn bản,

lập đề cương cho văn bản,

viết đoạn văn và văn bản,

sửa chữa và hoàn thiện văn bản

2/Khái niệm, yêu cầu, quy trình tóm tắt văn bản.

*tóm tắt văn bản : là việc trình bày những nội dung chính của văn bản gốc một
cách ngắn gọn theo một mục đích nào đó cho trước

*yêu cầu bài tóm tắt phả :

+Tính ngắnm gọn,cô đọng,súc tích

+Trung thành với ý tưởngnguyeen bản

+Phù hợp với mục đích đặt ra của văn bản gốc

+Tóm tắt theo cách riêng của mình,tránh dùng lại các câu,các đoạn của văn bản gốc
+Văn phong trong sáng,đơn giản,dễ hiểu:Câu văn ngắn gọn,hạn chế sử dụng câu
phức hợpđa nghĩa,sử dụng động từ ở một thì thống nhất

+Sử dụng các thuật ngữ khoa học thông dụng phù hợp(giải thích nếu cần)

*Quy trình tóm tắt vb:

B1:Đọc kĩ và lĩnh hội nội dung văn bảncaafn phải tóm tắt

B2:Định hướng tóm tắt

a.Xác định rõ mục tiêu tóm tắt

b.Chọn cách tóm tắt

tóm tắt thành đề cương

tóm tắt thành văn bản nhỏ

tóm tắt thành một câu(nén câu)

II/ Thực hành

Câu 1: (5 điểm) Cho câu: Tự học là một việc cần thiết đối với sinh viên.

“ Tự học là một việc cần thiết đối với sinh viên”. Câu nói ấy quả thực rất chính
xác.Với sự phát triển của xã hội ,việc học cũng như bổ sung kiến thức cho chính
bản thân mình sẽ là một con đường giúp ta trở nên thành công nhanh nhất.Không
chỉ nâng cao những hiểu biết của chính mình mà những kĩ năng của ta còn được cải
thiện qua năm tháng, tự học tự tìm tòi thì đầu óc chúng ta sẽ được mở mang
hơn.Ông bà ta có câu “ đi một đằng học một sàng khôn”-câu nói thể hiện được
những điều bạn sẽ nhận được khi mình học bằng chính công sức của bản thân.
Chính vì thế khi còn là sinh viên các bạn nên đề cao tinh thần tự học để con đường
đến với thành công sẽ được rút ngắn lại.

*Phương tiện liên kết sử dụng trong đoạn văn

-Liên kết hình thức:

+ Phép lặp: “tự học”

Câu 2: (2,5 điểm) Phân tích lỗi và chữa lỗi về câu trong các câu sau:

a.Nó nhập tâm lời dạy của chú Lê cháu hãy vẽ cái gì thân thuộc nhất.

 Trong câu văn thiếu dấu ngặc kép để đánh dấu lời nói của nhân vật

Sửa => Nó nhập tâm lời dạy của chú Lê “Cháu hãy vẽ cái gì thân thuộc nhất”

b. Hải Phòng, một cảng lớn ở miền Bắc, cửa ngõ quan trọng của cả nước.

Thiếu lòng cốt câu.Thiếu chủ ngữ và bỏ dấu phẩy

Sửa => Hải phòng là một cảng lớn ở miền Bắc và là cửa ngõ quan trọng của cả
nước.

c. Qua đợt đi thực tập đã giúp tôi trưởng thành hơn.

Thiếu lòng cốt câu

Sửa => Tôi đã trưởng thành hơn qua đợt đi thực tập vừa rồi.

d. Trên cánh đồng phì nhiêu chạy dài theo con sông.

Thiếu chủ ngữ

Sửa: Con đường trên cánh đồng phì nhiêu chạy dài theo con sông

e. Do cảm động trước tấm gương hiếu học của một học sinh nghèo vượt khó,
Lan được một nhà hảo tâm tài trợ học phí đến cuối khóa học.
Lỗi sai thứ tự chủ ngữ là đối tượng đề cập đến trước đó.

Sửa -> Do cảm động trước tấm gương hiếu học của một học sinh nghèo vượt khó, một nhà hảo tâm
tài trợ học phí cho Lan đến cuối khóa học.
Câu 3: (2,5 điểm) Phân tích lỗi và chữa lỗi về từ trong các câu sau:

a.Tiếng Việt diễn tả linh động mọi trạng thái tình cảm của con người.

Sai ở cách dùng từ “ linh động” bởi vì linh động có nghĩa là sống động,có cách xử
lý mềm dẻo

Sửa => Tiếng việt diễn tả sinh động mọi trạng thái tình cảm của con người.

b. Chúng em nô đùa chơi với nhau.

Thừa chữ “ chơi” bởi vì nô đùa đã có nghĩa là chơi đùa

Sửa => Chúng em nô đùa với nhau

c. Từ một cô gái lễ phép, Đào đã biến thành một người chanh ngoa.

Sai ở cách dùng từ : “ chanh ngoa”

Sửa => Từ một cô gái lễ phép,Đào đã biến thành một cô gái chanh chua

d. Vũ Nương rất yêu thương chồng con hết mực.

Sai ở các đặt vị trí của từ : “ rất”

Sửa => Vũ nương yêu thương chồng con rất hết mực

e. Vùng này có khá nhiều thủ tục như: ma chay, cưới xin đều cỗ bàn linh đình;
ốm không đi bệnh viện mà ở nhà cúng bái…

sai ở cách dùng từ “thủ tục” bởi vì thủ tục có nghĩa là những công việc phải tiến
hành theo một trật tự nhất định

Sửa => Vùng này có khá nhiều hủ tục như :ma chay,cưới xin đều cỗ bàn linh đình;
ốm không đi bệnh viện mà ở nhà cúng bái……..

Câu 4: Rèn luyện kỹ năng tạo lập văn bản

+ Lập dàn ý cho văn bản về một chủ đề tự chọn:vai trò của sách
a. Mở bài
- Trong cuộc sống, giá trị vật chất và giá trị tinh thần đều cần thiết cho con người. Thiếu chú
ng nhân loại không thể tồn tại

- Trong các món ăn tinh thần, sách chiếm một vị trí vô cùng quan trọng, Thử hình dung nếu
một ngày sách biến hết khỏi hành tinh này thì con người sẽ trở lên đau khổ cô đơn biết nhườ
ng nào?

- M. Go-rơ-ki đã đúng khi đề cao: “Sách mở rộng trước mắt tôi những chân trời mới”.

b. Thân bài:

*sách là gì ?

- Sách là sản phẩm tinh thần kì diệu con người:

+ Từ khi con người phát minh ra giấy và nước… thì sách luôn là bạn đổng hành cùng nhân lo
ại.

+ Sách lưu giữa những giá trị tinh thần vô giá: đời sống nhân loại qua những thời kì lịch sử, n
hững nguyên tắc đối nhân xử thế, những ước mơ của con người ngàn xưa.

+ Sách là kho bách khoa, là cẩm nang kì diệu con người.

+ Sách mở rộng những chân trời mới.

+ Sách đưa con người phiêu du ngược thời gian về với những nền văn minh cổ xưa, với nhữn
g Kim tự tháp Ai Cập, vườn treo Ba-bi-lon…

- Cần có thái độ đúng với sách và việc đọc sách:

+ Những kẻ độc tài phi nhân tính thường căm thù sách: Tần Thủy Hoàng, Hit le…

+ Tuy nhiên không hải cuốn sách nào cũng có giá trị. Có loại sách tốt nhưng cũng có loại đe
m lại nguy hại cho con người. Cần có sự tỉnh táo khi chọn sách.

- Cần kết hợp giữa thực tế và văn chương.

c. Kết bài

- Sách có một khả năng rất lớn trong việc nâng cao tầm hiểu biết cho con người.

- Mãi mãi sách là người bạn đồng hạnh không thể thiếu của con người.

(Nguồn : https://tuhoc365.vn/qa/lap-dan-y-cho-de-van-nghi-luan-sau-ban-ve-vai-tro-va-tac-
dung-to-lon/)
+ Lựa chọn một ý để triển khai thành đoạn văn.
* giải thích sách là gì ?
Sách là một bản in bằng giấy có nội dung rất phong phú.Sách có từ khi loài người
có chữ viết. Con người lưu lại vào sách những suy nghĩ tâm tư, tình cảm của mình
về những vến đè trong cuộc sống”khoa học, nghệ thuật , đời sống … Sách được
phân
loại theo thể loại , lĩnh vực, độ tuổi, sở thích của từng đối tượng. Sách được in với
nhiều thứ tiếng, nhiều ngôn ngữ khác nhau và có thể mang đến bấn kì trên thế giới.