BỘ NGOẠI GIAO

HỌC VIỆN NGOẠI GIAO VIỆT NAM

KHOA KINH TẾ QUỐC TẾ
-----0O0-----

BÀI LUẬN

THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2020-2021

Môn: Thị trường tài chính quốc tế

Giảng viên hướng dẫn: GV Nguyễn Minh Trang

GV Lâm Thanh Hà

Sinh viên thực hiện: Nhóm 12

Hà Nội, tháng 4 năm 2022

1
DANH SÁCH THÀNH VIÊN NHÓM 12

1 Lưu Quỳnh Anh KTQT48A1-0129

2 Nghiêm Nhật Ánh (nhóm trưởng) KTQT48A1-0139
3 Đoàn Kim Chi KTQT48A1-0146
4 Phạm Bảo Kim KTQT48A1-0214
5 Bùi Khánh Linh KTQT48A1-0219
6 Bùi Thị Kim Ly KTQT48A1-0235
7 Ngô Thị Thảo Nguyên KTQT48A1-0269
8 Cao Nguyễn Ngọc Thuý KTQT48A1-0326
9 Phạm Tố Uyên KTQT48A1-0347

2
MỤC LỤC

DANH SÁCH THÀNH VIÊN NHÓM 12 2

1. CƠ SỞ LÝ LUẬN 6

1.1. THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 6

1.1.1. Khái niệm 6
1.1.2. Đặc điểm 6
1.1.3. Phân loại 6
1.1.4. Vai trò 7

1.2. Chứng khoán 8

1.2.1. Khái niệm 8
1.2.2. Đặc điểm 8
1.2.3. Phân loại 9
1.2.4. Một số loại chứng khoán 9
1.2.5. Vai trò của chứng khoán 10

2. THỰC TRẠNG THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM 2020-2021

10

2.1. Thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2020 10

2.1.1. Thị trường chứng khoán Việt Nam trước ảnh hưởng của đại dịch Covid10
2.1.2. Thị trường chứng khoán Việt Nam phục hồi mạnh mẽ từ đáy Covid 14

2.2. Thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2021 17

2.2.1. Giải quyết vấn đề nghẽn lệnh tại HOSE 17
2.2.2. Các biện pháp chấn chỉnh thị trường trái phiếu doanh nghiệp 18
2.2.3. Số lượng tài khoản chứng khoán mở mới lập kỷ lục 20
2.2.4. VN-Index lập đỉnh lịch sử mới 21

2.3. Nhận xét 24

3. ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN TRONG

THỜI GIAN TỚI 24

3
3.1. Đưa chứng khoán trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn chủ yếu của nền
kinh tế 24

3.2. Tập trung phát triển thị trường chứng khoán theo chiều sâu và tăng trưởng
bền vững 26

3.3. Nhà đầu tư trong việc xây dựng thị trường chứng khoán chuyên nghiệp và
lành mạnh 27
3.3.1. Xây dựng tâm lý ổn định 27

KẾT LUẬN 31

TÀI LIỆU THAM KHẢO 32

4
MỞ ĐẦU

Chứng khoán Việt Nam đã có nhiều bước phát triển vượt bậc, đặc biệt là trong vài
năm trở lại đây, trở thành bệ đỡ cho nền kinh tế và tạo thị trường đầu tư tiềm năng
cho công chúng. Dù là một lĩnh vực kinh tế còn non trẻ, thị trường chứng khoán
Việt Nam sau 20 năm được hình thành và phát triển nhưng cũng đóng góp nhiều
cho hoạt động kinh tế vĩ mô của đất nước. Mọi biến động trên thị trường chứng
khoán Việt Nam đều có thể tác động đến nền kinh tế, vì đây là kênh dẫn vốn quan
trọng cho nền kinh tế, cũng là kênh đầu tư tiềm năng của công chúng. Dưới tác
động nặng nề của đại dịch Covid-19, chứng khoán là một trong những lĩnh vực
hiếm hoi duy trì được trạng thái ổn định, thậm chí có những bước tăng trưởng đáng
kể trước những diễn biến phức tạp, khó lường, và tác động tiêu cực của dịch bệnh
đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội. Nhận thức được những biến động gần
đây của thị trường chứng khoán Việt Nam, nhóm xin được phép chọn chủ đề ‘Thị
trường chứng khoán Việt Nam giai đoạn 2020-2021’ nhằm đánh giá một số biến
động tiêu biểu của thị trường này ở Việt Nam trong phạm vi thời gian nghiên cứu
và đưa ra một số định hướng phát triển thị trường chứng khoán trong thời gian tới.

5
1. Cơ sở lý luận
1.1. Thị trường chứng khoán
1.1.1. Khái niệm
Thị trường chứng khoán là nơi diễn ra các hoạt động giao dịch mua bán các
loại chứng khoán. Việc mua bán này được tiến hành ở thị trường sơ cấp khi người
mua mua được chứng khoán lần đầu từ những người phát hành và ở thị trường thứ
cấp khi có sự mua đi bán lại các chứng khoán đã được phát hành ở thị trường sơ
cấp. Do vậy, thị trường chứng khoán là nơi các chứng khoán được phát hành và
trao đổi.
Thị trường chứng khoán là một bộ phận quan trọng của thị trường vốn, hoạt
động của nó nhằm huy động những nguồn vốn tiết kiệm nhỏ trong xã hội tập trung
thành nguồn vốn lớn tài trợ dài hạn cho các doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế và
nhà nước để phát triển sản xuất, tăng trưởng kinh tế hay cho các dự án đầu tư. 1
1.1.2. Đặc điểm
Thị trường chứng khoán được đặc trưng bởi hình thức tài chính trực tiếp, người
cần vốn và người có khả năng cung ứng vốn đều trực tiếp tham gia thị trường, giữa
họ không có các trung gian tài chính.
Thị trường chứng khoán là thị trường gần với thị trường cạnh tranh hoàn hảo.
Tất cả mọi người đều được tự do tham gia vào thị trường. Không có sự áp đặt giá
cả trên thị trường chứng khoán mà giá cả ở đây được hình thành dựa trên quan hệ
cung cầu của thị trường và phản ánh các thông tin có liên quan đến chứng khoán.
Thị trường chứng khoán về cơ bản là một thị trường liên tục, sau khi các chứng
khoán được phát hành trên thị trường thứ cấp. Thị trường chứng khoán đảm bảo
cho những người đầu tư có thể chuyển khoản họ nắm giữ thành tiền mặt bất cứ lúc
nào họ muốn
1.1.3. Phân loại
Căn cứ vào sự luân chuyển các nguồn vốn: Thị trường chứng khoán được
chia thành hai loại:
Một là, thị trường sơ cấp: là thị trường phát hành lần đầu các chứng từ có giá để
huy động và tập trung vốn theo yêu cầu của các chủ thể trong nền kinh tế.
Hai là, thị trường thứ cấp: là thị trường mua bán trao đổi các chứng từ có giá đã
phát hành trên thị trường sơ cấp.

1
TS. Bạch Đức Hiển. 2008. Giáo trình thị trường chứng khoán. Hà Nội: NXB Tài chính, tr. 9-10.

6
 Căn cứ vào phương thức giao dịch: Thị trường chứng khoán được chia thành
hai loại:
Một là, thị trường giao ngay: Là thị trường giao dịch mua bán theo giá của ngày
hôm đó. Còn việc thanh toán và giao hoán sẽ diễn ra tiếp theo sau đó vài ngày, tùy
theo mỗi thị trường chứng khoán quy định số ngày này.
Hai là, thị trường tương lai: Là thị trường mua bán chứng khoán theo những hợp
đồng mà giá cả được thỏa thuận ngay trong ngày giao dịch nhưng việc thanh toán
và giao hoán sẽ diễn ra trong một kỳ hạn nhất định ở tương lai.
Căn cứ vào tính chất các chứng khoán được giao dịch: thị trường chứng
khoán được chia thành ba loại:
Một là, thị trường cổ phiếu: Là thị trường nơi các cổ phiếu (cổ phiếu thường và cổ
phiếu ưu đãi) được phát hành và giao dịch. Thị trường cổ phiếu gồm có thị trường
cổ phiếu sơ cấp và thị trường cổ phiếu thứ cấp
Hai là, thị trường trái phiếu: Là thị trường nơi các trái phiếu được phát hành và
giao dịch. Thị trường trái phiếu cũng bao gồm thị trường trái phiếu sơ cấp và thị
trường trái phiếu thứ cấp.
Ba là, thị trường các chứng khoán phái sinh: Là thị trường nơi các chứng khoán
phái sinh được phát hành và giao dịch. Bao gồm thị trường các hợp đồng tương lai,
các hợp đồng lựa chọn,.. Đây là loại thị trường cao cấp, mua bán chuyển giao
những công cụ tài chính cao cấp, do đó thị trường này chỉ xuất hiện ở những nước
có thị trường chứng khoán phát triển ở trình độ cao. 2
1.1.4. Vai trò
1.1.4.1. Đối với chính phủ
Thị trường chứng khoán là công cụ hữu hiệu giúp Nhà nước thực hiện chức
năng điều tiết vĩ mô nền kinh tế. Thông qua thị trường chứng khoán, chính phủ có
thể mua và bán trái phiếu chính phủ để tạo ra nguồn thu bù đắp thiếu hụt ngân sách,
quản lý lạm phát và có những nguồn vốn lớn để xây dựng các công trình cơ sở hạ
tầng. Ngoài ra, chính phủ cũng có thể sử dụng một số biện pháp, chính sách tác
động vào thị trường chứng khoán nhằm định hướng đầu tư, đảm bảo sự phát triển
cân đối của nền kinh tế...

2
Ibid, tr. 14-15.

7
1.1.4.2. Đối với doanh nghiệp
Qua phát hành chứng khoán, các doanh nghiệp có vốn để mở rộng sản xuất
kinh doanh, góp phần kích thích cạnh tranh, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh
của các doanh nghiệp.
Thị giá chứng khoán của một doanh nghiệp đang giao dịch trên thị trường
chứng khoán được coi là cơ sở quan trọng đánh giá thực trạng hoạt động của doanh
nghiệp đó trong hiện tại cũng như trong tương lai. Thị giá cổ phiếu cao hay thấp
biểu hiện trạng thái kinh tế của doanh nghiệp
1.1.4.3. Đối với nhà đầu tư
Thị trường chứng khoán giúp nhà đầu tư có những công cụ đầu tư mới đa
dạng, phong phú. Giúp người đầu tư có thêm công cụ để kiếm lợi nhuận từ nguồn
vốn ban đầu của mình. Vốn đầu tư sinh lời, càng kích thích ý thức tiết kiệm và đầu
tư trong dân chúng. Nếu không có thị trường chứng khoán thì nguồn tiết kiệm trong
dân chúng có thể vẫn tiếp tục nằm dưới dạng cất trữ, không sinh lời cho bản thân
người tiết kiệm và cũng chẳng đóng góp gì cho quá trình phát triển kinh tế.
Ngoài ra, thị trường chứng khoán là công cụ cho phép vừa thu hút, vừa kiểm
soát vốn đầu tư nước ngoài một cách hữu hiệu, vì nó hoạt động theo nguyên tắc
công khai, góp phần thúc đẩy quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của các quốc gia. 3
1.2. Chứng khoán
1.2.1. Khái niệm
Theo Luật Chứng khoán, chứng khoán là bằng chứng xác nhận quyền và lợi
ích hợp pháp của người sở hữu đối với tài sản hoặc phần vốn của tổ chức phát
hành. Chứng khoán được thể hiện dưới hình thức chứng chỉ, bút toán ghi sổ hoặc
dữ liệu điện tử. 4
1.2.2. Đặc điểm
Sự phát triển của thị trường chứng khoán đã làm nảy sinh nhiều loại chứng
khoán. Các loại chứng khoán rất đa dạng, song chúng có những đặc điểm chung
như sau:
Thứ nhất, chứng khoán có tính thanh khoản. Tính thanh khoản của tài sản là
khả năng chuyển tài sản đó thành tiền mặt. Chứng khoán có tính thanh khoản cao
hơn so với các tài sản khác, thể hiện qua khả năng chuyển nhượng cao trên thị
trường và nói chung.

3
Ibid, tr. 11-13.
4
PGS.TS. Nguyễn Đăng Dờn. 2011. Thị trường tài chính. TP. Hồ Chí Minh: NXB Phương Đông, tr.153.

8
 Thứ hai, chứng khoán có tính rủi ro. Chứng khoán là các tài sản tài chính mà
giá trị của nó chịu tác động lớn của rủi ro, bao gồm rủi ro có hệ thống và rủi ro
không có hệ thống. Các nhà đầu tư thường quan tâm tới việc xem xét, đánh giá các
rủi ro liên quan, trên cơ sở đó đề ra các quyết định trong việc lựa chọn, nắm giữ
hay bán các chứng khoán.
Thứ ba, chứng khoán có tính sinh lợi. Chứng khoán là một tài sản tài chính
mà khi sở hữu nó, nhà đầu tư mong muốn nhận được một thu nhập lớn hơn trong
tương lai. Thu nhập này được bảo đảm bằng lợi tức được phân chia hàng năm và
việc tăng giá chứng khoán trên thị trường. Khả năng sinh lợi bao giờ cũng quan hệ
chặt chẽ với rủi ro của tài sản.5
1.2.3. Phân loại
Có nhiều cách phân loại chứng khoán khác nhau. Tuy nhiên, có thể phân loại
chứng khoán theo ba tiêu thức là công dụng của chứng khoán, hình thức chứng
khoán và lợi tức của chứng khoán.
Căn cứ theo công dụng, chứng khoán được chia thành hai loại là chứng
khoán vốn và chứng khoán nợ.6
Căn cứ theo hình thức, chứng khoán được chia thành hai loại là chứng khoán
ghi danh và chứng khoán không ghi danh.
Căn cứ theo lợi tức, chứng khoán được chia thành hai loại là chứng khoán có
thu nhập cố định và chứng khoán có thu nhập biến đổi. 7
1.2.4. Một số loại chứng khoán
1.2.4.1. Trái phiếu
Trái phiếu là giấy chứng nhận nợ vay của tổ chức phát hành đối với người
cho vay. Kèm theo cam kết sẽ hoàn trả vốn và lãi vào một ngày xác định.
Tổ chức phát hành có thể là Chính phủ, hoặc có thể là các định chế tài chính,
cũng có thể là các công ty, tổng công ty, các doanh nghiệp. 8
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến giá trái phiếu như năng lực tài chính của
người phát hành, thời gian đáo hạn, lạm phát dự kiến, biến động lãi suất thị trường,
thay đổi tỷ giá hối đoái. 9

5
Giáo trình thị trường chứng khoán. [online]. Trường Đại học Kinh tế quốc dân. Đường dẫn:
https://drive.google.com/file/d/1UzyUuoqUOfKTEZjXAsaP9Hgb1yG_0mMO/view, tr. 42 - 43.
6
PGS.TS. Nguyễn Đăng Dờn. 2011. Thị trường tài chính. TP. Hồ Chí Minh: NXB Phương Đông, tr.154.
7
TS. Bạch Đức Hiển. 2008. Giáo trình thị trường chứng khoán. Hà Nội: NXB Tài chính, tr. 56.
8
PGS.TS. Nguyễn Đăng Dờn. 2011. Thị trường tài chính. TP. Hồ Chí Minh: NXB Phương Đông, tr.163.
9
TS. Nguyễn Minh Trang. Các công cụ tài chính. [ppt]. [Truy cập ngày 04/4/2022]

9
1.2.4.2. Cổ phiếu
Cổ phiếu là chứng chỉ hoặc bút toán ghi sổ xác nhận quyền và lợi ích hợp
pháp của cổ đông (người nắm giữ cổ phiếu) đối với tài sản hoặc vốn của một công
ty cổ phần. Cổ phiếu là giấy chứng nhận vốn cổ phần mà cổ đông góp vào công ty
cổ phần.
Cổ phiếu do các công ty cổ phần phát hành và là loại chứng khoán vốn, là
công cụ tập trung vốn vô thời hạn. 10
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu như yếu tố kinh tế, yếu tố phi
kinh tế, yếu tố thị trường, yếu tố tâm lý và các hành vi tiêu cực. Ở Việt Nam, giá cổ
phiếu trên thị trường chịu tác động nhiều nhất bởi yếu tố tâm lý. 11
1.2.4.3. Chứng chỉ quỹ đầu tư
Chứng chỉ quỹ đầu tư là loại chứng chỉ do quỹ đầu tư phát hành để xác nhận
số vốn góp vào quỹ của nhà đầu tư, và quyền được hưởng các lợi ích theo hứa hẹn
của công ty quản lý quỹ.12
1.2.5. Vai trò của chứng khoán
Trong nền kinh tế thị trường, chứng khoán là công cụ hữu hiệu để tạo nên
một lượng vốn tiền tệ khổng lồ nhằm tài trợ dài hạn cho việc mở rộng sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp hay các dự án đầu tư của nhà nước. 13
2. Thực trạng thị trường chứng khoán Việt Nam 2020-2021
2.1. Thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2020
2.1.1. Thị trường chứng khoán Việt Nam trước ảnh hưởng của đại dịch Covid
Sự xuất hiện của Covid-19 biến năm 2020 trở thành một năm đặc biệt với
nhiều biến động bất ngờ của thị trường chứng khoán (TTCK) toàn cầu nói chung và
Việt Nam cũng không ngoại lệ.
Triển vọng lạc quan về một năm 2020 khởi sắc của TTCK Việt Nam sớm bị bao
phủ bởi bóng đen của đại dịch Covid-19. Phản ứng tiêu cực của nhà đầu tư dẫn đến
liên tiếp những đợt bán tháo mạnh khiến thị trường chao đảo. Các nhà đầu tư nước
ngoài liên tục bán ròng khiến cho chỉ số sụt giảm nhanh và mạnh. Lượng bán ròng
lên đến 482,4 triệu cổ phiếu (11.219 tỷ đồng) trong tháng 2 và tháng 3. Trong
tháng 3, khi dịch COVID-19 lan rộng giá trị bán ròng lên đến 72%, kéo theo đó là
10
PGS.TS. Nguyễn Đăng Dờn. 2011. Thị trường tài chính. TP. Hồ Chí Minh: NXB Phương Đông, tr.154 – 155.
11
TS. Nguyễn Minh Trang. Các công cụ tài chính. [ppt]. [Truy cập ngày 04/4/2022]
12
PGS.TS. Nguyễn Đăng Dờn. 2011. Thị trường tài chính. TP. Hồ Chí Minh: NXB Phương Đông, tr.166.
13
TS. Nguyễn Minh Trang. Các công cụ tài chính. [ppt]. [Truy cập ngày 30/3/2022]

10
các phiên giảm mạnh của thị trường. Điển hình là phiên ngày 11-3 và 12-3, VN-
Index giảm lần lượt 3,1% và 5,19%, đặc biệt phiên ngày 9-3, chỉ số chung giảm tới
6,28%, mức giảm sâu nhất kể từ năm 2002. Vì vậy, tháng 3/2020 trở thành tháng
giảm điểm mạnh nhất lịch sử chứng khoán Việt Nam với mức giảm 24,9%. 14

Biểu đồ biến động VN-Index từ ngày 2/1 đến ngày 12/3/2020 (Nguồn
Stockbiz)

14
Thanh Long (2020) VFCA nêu 2 kịch bản cho thị trường chứng khoán trong 3 tháng cuối năm
(vietnamfinance.vn), truy cập ngày 28/3/2022.

11
 Biểu đồ biến động VN-Index từ ngày 16/3 đến ngày 20/3/2020 (Nguồn
Stockbiz)
Kể từ sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán (30/1 – 20/3), 21 cổ phiếu trong nhóm VN30 đã
giảm hơn 20%. Trong đó tụt sau nhất là ROS, với mức giảm gần 72%.

Biểu đồ diễn biến giá cổ phiếu nhóm VN30 từ đầu năm tới 20/3(Nguồn
VietstockFinance)
Trong những phiên cuối tháng 7, những ca mắc Covid-19 mới xuất hiện
trong cộng đồng cùng với căng thẳng Mỹ - Trung đã ảnh hưởng đến tâm lý của các
nhà đầu tư và dẫn đến tình trạng “xả hàng”. Vì thế, thị trường ghi nhận một số

12
 phiên giảm sâu và mất mốc 800 điểm. Trong phiên giao dịch ngày 24/7, HNX-
Index giảm tới 27,59 điểm (3,22%) xuống 829,16 điểm. Toàn sàn chỉ có 39 mã
tăng giá, nhưng có đến 136 mã giảm giá và 38 mã đứng giá. Tất cả cổ phiếu trong
rổ cổ phiếu VN30 đều ở chiều giảm giá, CTD giảm tới 7% xuống mức giá sàn
73,600 đồng/cổ phiếu. Nhóm ngân hàng và cổ phiếu dầu khí cũng chìm trong sắc
đỏ.15

Ngân SHB VPB VIB HDB CTG LPB BID ACB

hàng

Giảm 7,4 5,8 4,9 4,9 4,7 4,4 4,1 4,1

(%)

Bảng 2.1.1.1. Bảng % sụt giảm của cổ phiếu ngân hàng

Dầu khí PVB PVD PVS PVC GAS POW PLX

Giảm (%) 8,9 6,7 5,6 3,6 3,9 3,5 1,3

Bảng 2.1.1.2. Bảng % sụt giảm của cổ phiếu dầu khí

Bên cạnh đó, phiên ngày 27/7 và 29/7, VN-Index lần lượt giảm 5,31% và 2,77%,
xuống 785,17 điểm và 790,8 điểm. Kết thúc phiên giao dịch cuối cùng của tháng 7,
VN-Index giảm 0,34%, xuống 798,39 điểm. Như vậy, so với thời điểm đầu năm,
VN-Index giảm khoảng 17%. 16

15
Văn Giáp (2020) Chứng khoán Việt Nam lao dốc - Hànộimới (hanoimoi.com.vn), truy cập ngày 28/3/2022.

16
Hương Thủy (2020) Thị trường chứng khoán trước tác động của dịch Covid-19: Cần thận trọng! - Hànộimới
(hanoimoi.com.vn), truy cập ngày 28/3/2022.

13
 Bảng 2.1.1.2. Bảng số liệu giao dịch theo chỉ số ngày 31/7/2020
2.1.2. Thị trường chứng khoán Việt Nam phục hồi mạnh mẽ từ đáy Covid
Nhờ khả năng khống chế dịch bệnh tốt cùng chính sách vĩ mô đúng đắn của Chính
phủ và làn sóng đầu tư mới, những tháng cuối năm TTCK Việt Nam đã ghi nhận sự
phục hồi mạnh mẽ sau hai đợt bùng phát dịch bệnh.
Theo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, năm 2020, chỉ số VN-Index vượt
1100 điểm, đạt 1103,87 điểm tăng mạnh tới 67% so với thời điểm chạm đáy ở
tháng 3, tăng 14,9% so với cuối năm 2019; chỉ số HNX-Index tăng gần 119% so
với cuối quý I và tăng 98,1% so với cuối năm 2019. Nhờ đó, TTCK Việt Nam được
đánh giá là 1 trong 10 TTCK có sức chống chịu với đại dịch và phục hồi tốt nhất
thế giới. Điều này cũng kéo theo mức tăng kỷ lục thanh khoản thị trường khi giá trị
giao dịch bình quân năm 2020 đạt trên 7.420 tỷ đồng/phiên, tăng 59,3% so với bình
quân năm 2019. Thanh khoản trên thị trường trái phiếu tiếp tục tăng trưởng mạnh,
bình quân đạt trên 10.393 tỷ đồng/phiên, tăng 13% so với năm 2019.
Qua số liệu thống kê, quy mô thị trường cổ phiếu vượt mục tiêu Chính phủ
đề ra cho đến năm 2020 và thị trường trái phiếu tiếp tục duy trì đà tăng trưởng. Quy
mô vốn hóa thị trường cổ phiếu đạt gần 5.294 nghìn tỷ đồng, tăng 69% so với thời
điểm cuối quý I và tăng 20,8% so với cuối năm 2019, tương đương với 87,7% GDP
năm 2019 và 84,1% GDP năm 2020, vượt mục tiêu đề ra. 17
2.1.2.1. Nâng lô giao dịch HOSE lên 100 cổ phiếu
Do thanh khoản thị trường tăng 59,3% so với năm 2019 lên mức kỉ lục nên
Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE) quyết định triển khai chính thức việc
nâng lô giao dịch lô chẵn sẽ là 100 cổ phiếu, chứng chỉ ETF và chứng quyền từ
ngày 1/4/2021. Việc này sẽ giải quyết những vấn đề chiếm nhiều năng lực hệ
thống, nhất là trường hợp một số nhà đầu tư sử dụng các chương trình chia lệnh lớn

17
Hoa Sơn (2021) Thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2020: Thể hiện sức chống chịu trước đại địch
(tapchitaichinh.vn), truy cập ngày 30/3/2022.

14
thành các lệnh nhỏ, khiến hiệu quả hệ thống bị giảm thiểu, hạn chế việc sử dụng lô
nhỏ làm biến động giá chứng khoán, nhất là các chứng khoán thanh khoản kém.
HOSE và các công ty chứng khoán thành viên đã thử nghiệm về việc áp
dụng giao dịch lô chẵn 100 cổ phiếu và sẽ tiến hành trên cả 3 sàn HOSE, HNX và
UPCoM. Nhà đầu tư có thể giao dịch tối thiểu từ 100 chứng khoán và bội số của
100. Điều này kỳ vọng sẽ giảm 18% lệnh giao dịch trên thị trường.

2.1.2.2. Làn sóng các quỹ ETF nội xuất hiện

Năm 2020, cùng với biến cố dịch bệnh Covid-19, dòng vốn đầu tư toàn cầu
có sự dịch chuyển liên tục. Trên TTCK Việt Nam, xu hướng bán ròng bắt đầu xuất
hiện từ cuối tháng 2 và kéo liên tục cho đến cuối năm. Trái ngược với việc dòng
vốn ngoại chủ động, dòng vốn thụ động của cả nhà đầu tư trong nước lẫn nước
ngoài lại gia tăng mạnh mẽ, đặc biệt là sự bùng nổ của các quỹ đầu tư ETF nội.
Năm 2020 chứng kiến sự ra đời của hàng loạt quỹ dạng này như các quỹ
ETF MAFM VN30; ETF SSIAM VN30; ETF SSIAM VNFIN LEAD; ETF
VFMVN DIAMOND; ETF VINACAPITAL VN100. Các quỹ ETF nội mới ra đời
nhưng đã nhanh chóng thu hút được hàng ngàn tỷ đồng. Đơn cử quỹ ETF VFMVN
Diamond khi mới IPO hồi tháng 5/2020 với hơn 100 tỷ đồng thì đến cuối năm, quy
mô quỹ đã đạt hơn 4.000 tỷ đồng. Theo thống kê của Sở Giao dịch Chứng khoán
TP Hồ Chí Minh (HoSE), từ đầu năm đến giữa tháng 12/2020, các quỹ ETF niêm
yết ở sàn này đã được nhà đầu tư nước ngoài mua ròng xấp xỉ 4.000 tỷ đồng. 18
2.1.2.3. Việt Nam dẫn đầu nhóm thị trường cận biên MSCI
Theo thống kê của MSCI, đến cuối năm 2020, tỷ trọng cổ phiếu Việt Nam
trong rổ chỉ số MSCI Frontier Markets Index đã tăng lên 30,64%. Cùng với
việc thị trường Kuwait được nâng hạng lên thị trường mới nổi (Emerging
Markets) đã đưa TTCK Việt Nam trở thành thị trường lớn nhất trong rổ cận biên
của MSCI. Top 10 cổ phiếu lớn nhất danh mục MSCI Frontier Markets Index vào
cuối năm 2020 có tới 4 cổ phiếu Việt Nam, bao gồm VIC (3,96%), VNM (3,45%),
VHM (3,25%), HPG (2,92%).
Với việc trở thành thị trường lớn nhất trong rổ Frontier Markets Index, thị
trường chứng khoán Việt Nam được kỳ vọng đón nhận thêm dòng vốn lớn từ các
quỹ ngoại như Schroder International Selection Fund, Templeton Frontier Markets
Fund, Morgan Stanley Institutional Fund, Magna Umbrella Fund… Bởi rất nhiều
quỹ ngoại có quy mô hàng trăm triệu USD đang sử dụng MSCI Frontier Markets
Index như điểm chuẩn (benchmark).

18
Châu Cao (2020) 10 sự kiện chứng khoán nổi bật năm 2020: Những kỷ lục được thiết lập, Vn-Index phục hồi
ngoạn mục (cafef.vn), truy cập ngày 29/3/2022.

15
 Với rổ MSCI Frontier Markets 100 Index, tại thời điểm 31/12/2020, Việt
Nam chiếm tỷ trọng 15,05% và là thị trường lớn thứ 2, sau Kuwait với tỷ trọng
21,68%19.

2.1.2.4. Số lượng ngân hàng lớn lên sàn chứng khoán

Nửa cuối năm 2020, tình hình dịch bệnh Covid-19 lạc quan hơn, chính phủ
đưa ra các chính sách khuyến khích ngân hàng tham gia TTCK đã tạo được những
chuyển biến mới tích cực đối với cổ phiếu ngân hàng.
Yêu cầu bắt buộc tất cả các ngân hàng niêm yết trên sàn chứng khoán của
Thủ tướng Chính phủ cùng Nghị định 108/2013/NĐ-CP yêu cầu các doanh nghiệp,
bao gồm cả ngân hàng, sau khi phát hành cổ phiếu ra công chúng phải đưa cổ phiếu
lên sàn chứng khoán trong thời gian 1 năm kể từ ngày phát hành đã khiến các ngân
hàng đồng loạt đổ bộ lên sàn giao dịch chứng khoán.
Tính đến tháng 12/2020, trong số 31 ngân hàng đang hoạt động trên thị
trường, đã có 18 ngân hàng đưa cổ phiếu lên giao dịch trên sàn chứng khoán. Trong
đó, có 4 cái tên mới gia nhập trên sàn HOSE gồm Ngân hàng Bưu điện Liên Việt
(LPB), Ngân hàng Quốc tế (VIB), Ngân hàng Á Châu (ACB) và Ngân hàng Hàng
hải Việt Nam (MSB). Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB) và Ngân hàng
Nam Á (NAB) cũng đã gửi hồ sơ đăng ký niêm yết lên sàn HOSE. Bên cạnh đó,
hàng loạt các ngân hàng như Ngân hàng Xăng dầu Petrolimex (PGB), Ngân hàng

19
TTCK Việt Nam chiếm tỷ trọng lớn nhất trong rổ cận biên của MSCI. [online] Báo Lao động. Đường dẫn
https://laodong.vn/kinh-te/ttck-viet-nam-chiem-ti-trong-lon-nhat-trong-ro-can-bien-cua-msci-868697.ldo [Truy cập
ngày 31/3/2022]

16
An Bình (ABB), Ngân hàng Sài Gòn Công Thương (SGB)…cũng đổ bộ lên sàn
UPCOM20.
Việc niêm yết cổ phiếu lên sàn không chỉ góp phần nâng cao vị thế trên thị
trường, đảm bảo quyền lợi tối đa của cổ đông, đối tác, khách hàng và cán bộ, nhân
viên; mà còn giúp nâng tầm hoạt động quan hệ giữa nhà đầu tư và ngân hàng. Sau
làn sóng lên sàn, chuyển sàn, cổ phiếu ngân hàng đồng loạt tăng mạnh, nhiều ngân
hàng thông báo vượt chỉ tiêu lợi nhuận.
2.2. Thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2021
2.2.1. Giải quyết vấn đề nghẽn lệnh tại HOSE
Bất chấp đại dịch Covid-19, thị trường chứng khoán Việt Nam đã tăng
trưởng mạnh mẽ cả về điểm số, thanh khoản và số lượng nhà đầu tư tham gia.
Nhưng, đó cũng chính là nguyên nhân gây ra hiện tượng nghẽn lệnh kéo dài trên
HOSE. Trên thực tế, ngay từ cuối năm 2020, “nghẽn lệnh” đã trở thành từ khóa
“nóng” trên nhiều diễn đàn và khắp các mặt báo. Bước sang nửa đầu năm 2021, dù
có nhiều giải pháp nhưng nghẽn lệnh vẫn tiếp diễn và có chiều hướng gia tăng, đỉnh
điểm là việc phải tạm dừng giao dịch trên HOSE vào phiên chiều ngày 1/6/2021.
Nghẽn lệnh không chỉ gây bức xúc, khó chịu và cả thiệt hại cho nhà đầu tư, mà còn
tạo ra áp lực rất lớn cho cơ quan quản lý, HOSE và các đơn vị liên quan. 21
Đến ngày 16, tháng 6, Bộ Tài chính mới có văn bản thống nhất phương án kỹ
thuật giải quyết tình trạng nghẽn lệnh của HOSE. Văn bản đó có nội dung đáng chú
ý: "Thống nhất với đề nghị của SGDCK TP.HCM về việc ký thỏa thuận với Công
ty Cổ phần FPT hỗ trợ chi phí và vận hành hệ thống trong thời gian 12 tháng kể từ
ngày hệ thống được chính thức đưa vào hoạt động". 22
Sau 100 ngày, HOSE đã được vận hành và cải tiến để khối lượng giao dịch
trong một ngày có thể tăng mạnh lên đến 3-5 triệu lệnh/ngày. Qua sự cố nghẽn
lệnh này, ta có thể thấy được thị trường chứng khoán tại Việt Nam đã và đang
phát triển hơn những năm về trước đáng kể. Đây có thể là dấu hiệu bắt đầu cho
sự phát triển, thiết lập thêm nhiều kỉ lục mới cho thị trường chứng khoán tại Việt
Nam năm 2021.

20
Năm 2020: cổ phiếu ngân hàng dẫn dắt thị trường. [online] Báo CafeLand.Vn- Chuyên trang thông tin đầu tư bất
động sản. Đường dẫn: https://cafeland.vn/tin-tuc/nam-2020-co-phieu-ngan-hang-dan-dat-thi-truong-94770.html
[Truy cập ngày 31/03/2022]
21
Minh Anh (29/12/2021). Dấu ấn chứng khoán 2021: Hàng loạt kỷ lục, VN-Index lập đỉnh mới. BÁO ĐIỆN TỬ
VTV. Truy cập ngày 28 tháng 3, 2022, https://vtv.vn/kinh-te/dau-an-chung-khoan-2021-hang-loat-ky-luc-vn-index-
lap-dinh-moi-20211229065956386.htm
22
Đức T. M. (5/7/2021). Xử lý nghẽn lệnh HoSE hết bao nhiêu và ai chi trả? CAFEF. Truy cập ngày 29/03/2022,
https://cafef.vn/xu-ly-nghen-lenh-hose-het-bao-nhieu-va-ai-chi-tra-20210705223451998.chn

17
Ảnh: Ngày 5/7/2021, HOSE đã chính thức đưa vào vận hành giải pháp xử lý sự cố hệ thống giao
dịch tại HOSE theo sự phối hợp với FPT- Theo tạp chí Kinh Tế và Dự báo- Bộ Kế hoạch và đầu
tư

2.2.2. Các biện pháp chấn chỉnh thị trường trái phiếu doanh nghiệp
Dù đã giảm bớt sức "nóng" so với năm 2020, nhưng thị trường trái phiếu
doanh nghiệp tiếp tục bùng nổ trong năm 2021. Năm 2021 tiếp tục là một năm
thăng hoa của thị trường TPDN, qua đó từng bước trở thành một kênh huy động
vốn trung và dài hạn quan trọng đối với nền kinh tế. 23
Theo số liệu từ Bộ Tài chính, tính tới tháng 11/2021, khối lượng phát hành
trái phiếu doanh nghiệp đạt trên 495.000 tỷ đồng, trong đó khối lượng phát hành
riêng lẻ chiếm 94,5%. Ngân hàng, doanh nghiệp bất động sản tiếp tục chiếm vị trí
quán quân và á quân về khối lượng phát hành.

23
Báo cáo thị trường trái phiếu Việt Nam, VNdirect, truy cập 31/3/2022.
https://www.google.com/url?q=https://www.vndirect.com.vn/category/bao-cao-trai-
phieu/&sa=D&source=docs&ust=1648713280194298&usg=AOvVaw1AakXRW7ggnsJr_Ou5IZ2N

18
 24

Ảnh: Thời báo Tài chính Việt Nam

Tuy nhiên, sức nóng của thị trường trái phiếu doanh nghiệp 2021 chỉ một
phần nằm ở khối lượng phát hành, phần lớn lại nằm ở các động thái cảnh báo rủi
ro, tăng chất lượng phát hành đến từ các cơ quan quản lý nhà nước.
Đáng chú ý, đối với doanh nghiệp phát hành trên thị trường vẫn có trường hợp
doanh nghiệp phát hành TPDN với khối lượng lớn trong khi vốn chủ sở hữu nhỏ,
kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh lỗ qua các năm. 25
Đặc biệt hơn nữa, Thủ tướng Chính phủ cũng đã có văn bản yêu cầu các bộ, ngành
liên quan tăng cường sự can thiệp gián tiếp đến sự phát hành Trái phiếu doanh
nghiệp và quản lý, đẩy mạnh thanh tra, xử lý sai phạm trên thị trường, đảm bảo an
toàn và quyền lợi cho người tham gia thị trường này.

24
Duy Thái (06/11/2021), Rà soát, chấn chỉnh để thị trường đi tiếp quỹ đạo an toàn, minh bạch, Thời báo Tài chính
Việt Nam, truy cập 31/3/2022.
https://www.google.com/url?q=https://thoibaotaichinhvietnam.vn/ra-soat-chan-chinh-de-thi-truong-di-tiep-quy-dao-
an-toan-minh-bach-
94945.html&sa=D&source=docs&ust=1648713280197200&usg=AOvVaw33pToYvz93oOSlxGCxaPnG
25
M.P(04/12/2021), Thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn tiềm ẩn rủi ro, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam,
truy cập 31/3/2022. https://www.google.com/url?q=https://dangcongsan.vn/kinh-te/thi-truong-trai-phieu-doanh-
nghiep-van-tiem-an-rui-ro-598819.html&sa=D&source=docs&ust=1648713280194750&usg=AOvVaw1NaB-
ELCgPB8_XFlQkNe3_

19
 Trên cơ sở kết quả kiểm tra tại 9 công ty chứng khoán và 2 doanh nghiệp
phát hành, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã xử phạt vi phạm hành chính đối với
2 doanh nghiệp phát hành là Công ty cổ phần Tập đoàn VsetGroup và Công ty CP
Tập đoàn Apec Group cùng Công ty cổ phần Chứng khoán quốc tế Việt Nam
(VIS).26

2.2.3. Số lượng tài khoản chứng khoán mở mới lập kỷ lục

Thị trường chứng khoán đang là kênh thu hút dòng tiền đầu tư với việc số
lượng nhà đầu tư cá nhân trong nước mở mới tài khoản tiếp tục lập kỷ lục. 27
Theo số liệu Trung tâm Lưu ký Việt Nam (VSD) vừa công bố, chỉ trong tháng 10-
2021 đã hơn 129.500 tài khoản chứng khoán do nhà đầu tư cá nhân trong nước mở
mới, tăng gần 13% so với tháng trước. Con số này chỉ đứng sau kỷ lục lập vào
tháng 6 vừa qua với hơn 140.000 tài khoản chứng khoán mở mới trong một tháng. 28
Như vậy, thị trường chứng khoán đã chứng kiến 8 tháng liên tiếp số lượng tài
khoản mở mới đều nằm trên mốc 100.000.
Lũy kế trong vòng 10 tháng đầu năm 2021, đã có gần 1,09 triệu tài khoản do
nhà đầu tư cá nhân mở mới, tăng gấp gần ba lần số tài khoản mở mới của cả năm
trước, cao hơn tổng số tài khoản đã được nhóm này mở trong cả 4 năm 2017 - 2020
cộng lại (1,03 triệu tài khoản).
Hết năm 2021, tổng số tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư trong nước là hơn 4,3
triệu, tương đương khoảng 4,4% dân số.29

26
(29/12/2021), Dấu ấn chứng khoán 2021: Hàng loạt kỷ lục, VN-Index lập đỉnh mới, Báo điện tử VTV, truy cập
31/3/2021. https://www.google.com/url?q=https://vtv.vn/kinh-te/dau-an-chung-khoan-2021-hang-loat-ky-luc-vn-
index-lap-dinh-moi-
20211229065956386.htm&sa=D&source=docs&ust=1648713280197976&usg=AOvVaw33OMbUj6-
LlSusBM7Y3zc6
27
Gia Miêu (09/01/2022), Nhà đầu tư cá nhân trong nước ồ ạt mở tài khoản “chơi” chứng khoán, Báo Lao động,
truy cập 31/3/2022. https://www.google.com/url?q=https://laodong.vn/kinh-te/nha-dau-tu-ca-nhan-trong-nuoc-o-at-
mo-tai-khoan-choi-chung-khoan-
993122.ldo&sa=D&source=docs&ust=1648713280196437&usg=AOvVaw3C7n6VrOXvu_saYSX4a3Xz
28
Bông Mai (05/11/2021), Hơn 1 triệu tài khoản chứng khoán mới được mở chỉ trong 10 tháng, Báo Tuổi trẻ, truy
cập 31/3/2022.
https://www.google.com/url?q=https://tuoitre.vn/hon-1-trieu-tai-khoan-chung-khoan-moi-duoc-mo-chi-trong-10-
thang-
20211105174635817.htm&sa=D&source=docs&ust=1648713280198719&usg=AOvVaw1AlLiI54fBorSs8IK7iCTa
29
Việt Linh (08/01/2022), Năm 2021, kỷ lục 21 năm thị trường chứng khoán: Mở mới 1,5 triệu tài khoản, Báo Tiền
phong, truy cập 31/3/2022. https://www.google.com/url?q=https://tienphong.vn/nam-2021-ky-luc-21-nam-thi-
truong-chung-khoan-mo-moi-1-5-trieu-tai-khoan-
post1407952.tpo&sa=D&source=docs&ust=1648713280195621&usg=AOvVaw1UtXMU9tVzJJOHASfUPmti

20
Số lượng nhà đầu tư tham gia thị trường chứng khoán tăng đột biến trong thời gian
gần đây đã góp phần đẩy thanh khoản thị trường lên hàng tỉ USD/phiên, trong 4
phiên giao dịch gần nhất (2, 3, 4, 5-11) tổng thanh khoản toàn thị trường chứng
khoán đạt trên 132.000 tỉ đồng.

Ảnh : nguồn Tuổi trẻ

2.2.4. VN-Index lập đỉnh lịch sử mới

Năm 2021 Việt Nam hứng chịu tác động mạnh mẽ hơn của đại dịch COVID-
19 khiến GDP quý 3 tăng trưởng âm 6,17%.
Tuy nhiên, thị trường chứng khoán lại có bước tăng trưởng vượt bậc, đánh dấu
bằng sự kiện vượt đỉnh lịch sử 1.200 điểm vào tháng 4/2021. Đây là đỉnh lịch sử đã
thiết lập trong suốt lịch sử 20 năm của thị trường chứng khoán Việt Nam với hai
lần chạm tới vào năm 2007 và 2018. Sau khi VN-Index vượt qua đỉnh lịch sử, thị
trường tiếp tục thăng hoa và đạt đến đỉnh cao mới quanh 1.500 điểm.

21
 Tính đến ngày 28-12-2021, mức vốn hóa thị trường đạt 7.729.000 tỷ đồng,
tăng 46% so với cuối năm 2020, tương đương 122,8% GDP năm 2020. Quy mô
niêm yết, đăng ký giao dịch của thị trường đạt 1.727.000 tỷ đồng, tăng 14,1% với
cuối năm 2020 với 761 cổ phiếu, chứng chỉ quỹ niêm yết trên 2 Sở Giao dịch
Chứng khoán và 890 cổ phiếu đăng ký giao dịch trên UPCoM. 30

Ảnh: Đồ thị VN-Index và VN30-Index phiên 27/10. Ảnh: VNDS.

Mặc dù thị trường liên tiếp đạt đỉnh cao lịch sử mới nhưng mức định giá lại
liên tục giảm, do kết quả kinh doanh của doanh nghiệp niêm yết cũng tăng trưởng
vượt bậc.
Giai đoạn VN-Index đạt đỉnh 1.200 điểm năm 2007, hệ số P/E của thị trường
đạt 34 lần, giai đoạn đỉnh 1.200 điểm năm 2018, P/E đạt 22 lần nhưng hiện tại VN-
Index quanh 1.500 điểm, P/E chỉ hơn 17 lần.

Ảnh : VN-Index lập đỉnh lịch sử của chính mình sau 21 năm hoạt động ngay trong
phiên đầu tiên của năm mới 2022 với 1.525,58 điểm - theo VOV

30
Nguyễn Anh Việt (10/01/2022), Kênh huy động vốn quan trọng của nền kinh tế, Quân đội Nhân dân Việt Nam,
truy cập 31/3/2022.
https://www.google.com/url?q=https://www.qdnd.vn/kinh-te/cac-van-de/kenh-huy-dong-von-quan-trong-cua-nen-
kinh-te-682909&sa=D&source=docs&ust=1648713280200182&usg=AOvVaw2eHM60Q2iqIJTNmkEUG0IM

22
 2.2.4.1 Quy mô tăng vốn của doanh nghiệp niêm yết cao kỷ lục
Theo các báo cáo ước tính, năm 2021, có 147 doanh nghiệp niêm yết dự kiến
tăng quy mô vốn chủ sở hữu thêm 3,8%, tương đương 102.600 tỷ đồng thông qua
phát hành cổ phần trong năm 2021.
Nếu các doanh nghiệp thực hiện thành công kế hoạch phát hành, năm 2021
sẽ là năm kỷ lục về lượng vốn huy động qua phát hành cổ phần của các doanh
nghiệp niêm yết. So với năm 2019, 2020, con số này gấp tương ứng 1,4 và hơn 5
lần.
Việc thị trường chứng khoán tăng mạnh từ đầu năm đến nay là cơ hội để nhiều
doanh nghiệp huy động vốn nhằm mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh trong
bối cảnh nền kinh tế đang dần hồi phục 31. Đây cũng là thời điểm thích hợp để
doanh nghiệp bắt đầu khôi phục lại hoạt động sản xuất và vận hành doanh nghiệp
sau khi chịu những tác động vô cùng nặng nề của đại dịch Covid 19. Dù dịch
bệnh vẫn có thể sẽ tiếp diễn, nhưng việc huy động vốn qua thị trường chứng
khoán có lẽ là một trong nhứng giải pháp tối ưu nhất để doanh nghiệp tiếp tục
đứng vững trên thương trường. Nhưng đó cũng có thể là bất lợi không nhỏ đối
với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, chưa đủ tiềm lực cạnh tranh cũng các 'đại
doanh nghiệp'.

Ảnh: nguồn CAFEF

31
(29/12/2021), Dấu ấn chứng khoán 2021: Hàng loạt kỷ lục, VN-Index lập đỉnh mới, Báo điện tử VTV, truy cập
31/3/2021. https://www.google.com/url?q=https://vtv.vn/kinh-te/dau-an-chung-khoan-2021-hang-loat-ky-luc-vn-
index-lap-dinh-moi-
20211229065956386.htm&sa=D&source=docs&ust=1648713280200783&usg=AOvVaw2w249Dixqw9a9Ap2d_-
Ca-

23
2.3. Nhận xét
Dịch bệnh Covid-19 xuất hiện khiến thị trường chứng khoán thế giới tuột
dốc, đối mặt với chuỗi ngày u ám nhất từ sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu
năm 2008 và Việt Nam cũng không nằm ngoài ảnh hưởng tiêu cực này. Hai đợt
bùng phát dịch bệnh vào tháng ba và tháng bảy đã khiến thị trường chứng khoán
Việt Nam chìm trong sắc đỏ. Trước tình hình đó, chính phủ đã có những chính sách
vĩ mô kịp thời và hiệu quả. Mặc dù những chính sách đó còn tồn tại nhiều hạn chế,
cụ thể bên cạnh lợi ích của việc nâng lô giao dịch HOSE lên 100 cổ phiếu cũng có
rất nhiều bất cập như nhà đầu tư tầm trung và nhỏ lẻ không thể tham gia, cổ phiếu
của các doanh nghiệp niêm yết trên sàn có thể bị ảnh hưởng nhất định về khối
lượng và giá trị giao dịch; hay việc huy động vốn qua thị trường chứng khoán có
thể gây bất lợi lớn với các doanh nghiệp vừa và nhỏ khi không thể cạnh tranh với
doanh nghiệp lớn dù giải pháp này là tối ưu nhất trong thời điểm dịch bệnh, nhưng
chúng đã góp phần vào những thành công rất lớn của thị trường trong hai năm 2020
và 2021. Cụ thể, vào giai đoạn cuối năm 2020 và năm 2021, thị trường chứng
khoán Việt Nam đã phục hồi bền vững và tăng trưởng ngoạn mục, sàn VN-Index
liên tục ghi nhận mức tăng trưởng lịch sử, thanh khoản thị trường và số lượng nhà
đầu tư tăng mạnh lên mức cao kỷ lục, Việt Nam dẫn đầu nhóm thị trường cận biên
MSCI và được đánh giá là một trong 10 thị trường chứng khoán có sức chống chịu
với đại dịch và phục hồi tốt nhất thế giới.

3. Định hướng phát triển thị trường chứng khoán trong thời gian tới
Trải qua hơn 20 năm hình thành và phát triển, thị trường chứng khoán đã có
sự phát triển đáng kể: Từ 2 mã chứng khoán đăng ký giao dịch những ngày đầu thị
trường, giờ đây đã lên tới 2.133 doanh nghiệp niêm yết và đăng ký giao dịch. Đặc
biệt, khi đại dịch Covid-19 bùng phát, thanh khoản thị trường vẫn luôn đạt mức
cao.32 Do đó, để ngày càng nâng cao vai trò của thị trường chứng khoán, Việt Nam
cần đưa ra định hướng ổn định và phát triển bền vững trong tương lai. Đầu tiên:
3.1. Đưa chứng khoán trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn chủ yếu của nền
kinh tế
Cụ thể, Bộ Tài chính cùng các Bộ ngành, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng bàn
về chiến lược phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn
2045 đã đề ra quy mô thị trường cổ phiếu đạt 85% GDP vào năm 2025, đạt 110%
GDP vào năm 2030; chỉ tiêu quy mô thị trường trái phiếu đạt 47% GDP vào năm

32
M.P. 2021. Đưa chứng khoán trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn chủ yếu của nền kinh tế. [online] Báo Điện
tử Đảng Cộng sản Việt Nam. Đường dẫn: https://dangcongsan.vn/kinh-te/dua-chung-khoan-tro-thanh-kenh-dan-von-
trung-va-dai-han-chu-yeu-cua-nen-kinh-te-597339.html [Truy cập ngày 28/03/2022].

24
2025 và 58% GDP vào năm 2030; tốc độ tăng trưởng chứng khoán phái sinh đạt
khoảng 20 đến 30%/năm, số lượng nhà đầu tư đạt 5% dân số vào năm 2025 và 8%
năm 2030 với cơ cấu nhà đầu tư tổ chức, nhà đầu tư chuyên nghiệp, nhà đầu tư cá
nhân, nhà đầu tư trong nước, nhà đầu tư ngoài nước hợp lý. 33
Qua đó, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã đề ra chiến lược như sau: Chủ
động hội nhập với thị trường chứng khoán thế giới theo tiêu chuẩn của FTSE
Russell và MSCI.34
FTSE Russell, cùng với MSCI là một trong 2 đơn vị cung cấp bộ chỉ số lớn
nhất thế giới. Các thị trường mới nổi khi được tham gia các chỉ số toàn cầu này sẽ
có cơ hội chia sẻ rủi ro giữa các nhà đầu tư trong và ngoài nước, dẫn đến sự sụt
giảm phí bảo hiểm rủi ro vốn chủ sở hữu và làm giảm chi phí vốn do đó khuyến
khích các nhà đầu tư mới làm tăng khối lượng giao dịch và tăng giá cổ phiếu, từ đó
tính minh bạch cũng nâng cao.35
Trong hành trình hội nhập và phát triển, vị thế và vai trò thị trường chứng
khoán Việt Nam liên tục được nâng tầm. Được nâng hạng từ thị trường cận biên lên
thị trường mới nổi có thể đem lại rất nhiều cơ hội cho thị trường chứng khoán Việt
Nam, nhưng cũng đòi hỏi một môi trường kinh doanh minh bạch, công khai và ổn
định cùng với nhiều thay đổi khác cần thực hiện trong cách hoạt động. Ủy ban
Chứng khoán Nhà nước đã đưa ra hàng loạt giải pháp hỗ trợ thị trường thu hút
dòng vốn đầu tư nước ngoài, như quy định về tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước
ngoài, cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính cho nhà đầu tư nước ngoài, rút
ngắn chu kỳ thanh toán...36. Các giải pháp trên cho thấy nỗ lực của Việt Nam trong
việc đem thị trường chứng khoán từ thị trường cận biên lên mới nổi. Tuy nhiên,
Việt Nam cần phấn đấu hơn trong xây dựng chính sách hội nhập bằng cách tăng
cường quản lý, giám sát, hoàn thiện hệ thống cơ chế và kịp thời điều chỉnh các sai
sót hay chậm trễ trong quá trình hợp tác với các cơ quan quản lý chứng khoán quốc
tế. Điều này giúp tạo ra các tổ chức có quy mô lớn hơn, có sức cạnh tranh và
chuyên nghiệp hơn, không chỉ giúp thị trường mở rộng về quy mô mà còn đáp ứng
nhu cầu phát triển của đất nước.

33
M.P. 2021. Đưa chứng khoán trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn chủ yếu của nền kinh tế. [online] Báo Điện
tử Đảng Cộng sản Việt Nam. Đường dẫn: https://dangcongsan.vn/kinh-te/dua-chung-khoan-tro-thanh-kenh-dan-von-
trung-va-dai-han-chu-yeu-cua-nen-kinh-te-597339.html [Truy cập ngày 28/03/2022].
34
Thành viên của tập đoàn MB. 2021. Thị trường chứng khoán trước bài toán phát triển chiều sâu. [online]
MBSecurities. Đường dẫn: https://mbs.com.vn/trung-tam-nghien-cuu/tin-tuc-thi-truong/thi-truong-ck/thi-truong-
chung-khoan-truoc-bai-toan-phat-trien-chieu-sau/ [Truy cập ngày 28/03/2022].
35
Mai Hương. 2018. Đáp ứng các tiêu chí của FTSE Russell, 1-2 năm tới tối thiểu 677 triệu USD từ các ETFs sẽ vào
Việt Nam. [online] Nhịp sống kinh doanh. Đường dẫn: https://m.bizlive.vn/dap-ung-cac-tieu-chi-cua-ftse-russell-1-2-
nam-toi-toi-thieu-677-trieu-usd-tu-cac-etfs-se-vao-viet-nam-post3031868.html [Truy cập ngày 29/03/2022].
36
Vụ Hợp tác quốc tế - Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. 2021. Nâng tầm vị thế trên bản đồ thị trường vốn quốc tế.
[online] Thời báo Tài chính Việt Nam. Đường dẫn: https://thoibaotaichinhvietnam.vn/nang-tam-vi-the-tren-ban-do-
thi-truong-von-quoc-te-96265.html [Truy cập ngày 29/03/2022].

25
3.2. Tập trung phát triển thị trường chứng khoán theo chiều sâu và tăng trưởng
bền vững
Theo Tổng giám đốc Công ty cổ phần Chứng khoán VNDirect, tiềm năng
thị trường còn rất lớn, mới chỉ có khoảng hơn 1% dân số giao dịch chứng khoán. 37
Thật vậy, tuy nhiên, thị trường chứng khoán hiện nay vẫn còn tồn đọng nhiều thách
thức: Đó là việc chưa tận dụng triệt để các nguồn lực kinh tế cũng như dịch bệnh
vẫn diễn biến phức tạp ảnh hưởng tới mọi thành viên của thị trường chứng khoán.
Lúc này, nâng cao phát triển tập trung vào chiều sâu là chìa khóa để thúc đẩy thị
trường chứng khoán nói riêng và nền kinh tế - xã hội nói chung trong tương lai.
Thứ nhất, cần đưa thị trường chứng khoán phát triển minh bạch và đáp ứng
yêu cầu hội nhập quốc tế. Đặc biệt cần có kỷ luật, nghiêm túc xử lý vi phạm, tăng
cường quản lý đảm bảo minh bạch và an toàn từ đó củng cố lòng tin của nhà đầu tư
đối với thị trường. Trong đó, việc hoàn thiện cơ sở pháp lý là rất quan trọng, tạo
tiền đề cho sự đi lên của thị trường. Vì vậy cần tập trung hoàn thiện, sửa đổi khuôn
khổ pháp lý phù hợp. Gần đây, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chia sẻ: "Hiện nay
có một số đối tượng tìm cách truy cập vào hệ thống công nghệ thông tin của công
ty chứng khoán thông qua các lỗ hổng bảo mật". Bởi vậy, không chỉ cần hoàn thiện
hệ thống pháp lý mà còn phải thường xuyên cập nhật bảo mật và nâng cao ứng
dụng công nghệ thông tin. Cần điều chỉnh hệ thống để các giao dịch hay thay đổi
tài khoản của khách hàng phải có xác thực OTP tức thời và đề nghị các công ty
chứng khoán thông báo công khai để kịp thời khắc phục lỗ hổng nhằm đảm bảo
quyền lợi của các nhà đầu tư. 38
Thứ hai, chính phủ cần kết hợp với các ban ngành liên quan để nâng cao tính
cạnh tranh, năng lực tài chính của thành viên thị trường. Việc đào tạo năng lực
quản lý, giám sát của công ty chứng khoán và nâng cao nhận thức của nhà đầu tư
về chứng khoán và thị trường này là yếu tố quan trọng tạo nên sự phát triển bền
vững của thị trường chứng khoán. Hiện nay, nhờ tỷ suất lợi nhuận cao, thị trường
thu hút một dòng tiền lớn nhưng với tư duy chủ quan trong đầu tư: Thậm chí nhiều
mã cổ phiếu thị giá thấp có kết quả kinh doanh thua lỗ nhiều năm trước cũng trở
thành đối tượng thu hút dòng tiền. Trên thực tế, lãnh đạo của một công ty chứng
khoán cho biết, hầu hết câu hỏi từ các nhà đầu tư cá nhân chỉ là mã chứng khoán
nào, mua điểm nào, mà không phải là các câu hỏi về hoạt động của doanh nghiệp,
của ngành39. Có thể thấy, các thành viên của thị trường còn thiếu hiểu biết và
37
M.P. 2021. Đưa chứng khoán trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn chủ yếu của nền kinh tế. [online] Báo Điện
tử Đảng Cộng sản Việt Nam. Đường dẫn: https://dangcongsan.vn/kinh-te/dua-chung-khoan-tro-thanh-kenh-dan-von-
trung-va-dai-han-chu-yeu-cua-nen-kinh-te-597339.html [Truy cập ngày 28/03/2022].
38
Bông Mai. 2022. Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cảnh báo nguy cơ bị chiếm đoạt tài khoản chứng khoán. [online]
Báo Tuổi trẻ. Đường dẫn: https://tuoitre.vn/uy-ban-chung-khoan-nha-nuoc-canh-bao-nguy-co-bi-chiem-doat-tai-
khoan-chung-khoan-20220322065010241.htm [Truy cập ngày 28/03/2022].
39
Thành viên của tập đoàn MB. 2021. Thị trường chứng khoán trước bài toán phát triển chiều sâu. [online]
MBSecurities. Đường dẫn: https://mbs.com.vn/trung-tam-nghien-cuu/tin-tuc-thi-truong/thi-truong-ck/thi-truong-
chung-khoan-truoc-bai-toan-phat-trien-chieu-sau/ [Truy cập ngày 28/03/2022].

26
thường dựa trên kinh nghiệm, chẳng hạn như tình trạng một số trường hợp bán chui
là do sơ xuất vì chưa am hiểu pháp luật. Do đó cần thực hiện các quy định về kiến
thức chuyên môn và năng lực tài chính bắt buộc cho các chủ thể tham gia thị
trường chứng khoán. Mới đây, một website đào tạo nhà đầu tư do Trung tâm
Nghiên cứu khoa học và Đào tạo chứng khoán đã đi vào hoạt động cùng nhiều công
ty chứng khoán chủ động chia sẻ kinh nghiệm trên nền tảng trực tuyến. 40

(Website đào tạo nhà đầu tư. Nguồn: VnEconomy.com)

Tuy nhiên trong thời gian tới, vẫn cần tuyên truyền rộng rãi hơn nữa vai trò
cũng như hệ thống pháp luật của thị trường này và tăng cường công tác đào tạo.
Trong đó, vai trò của nhà đầu tư trong thị trường chứng khoán là vô cùng quan
trọng, đòi hỏi các định hướng cụ thể về cả tâm lý và kiến thức chuyên môn.
3.3. Nhà đầu tư trong việc xây dựng thị trường chứng khoán chuyên nghiệp và
lành mạnh
3.3.1. Xây dựng tâm lý ổn định41
Trong thị trường chứng khoán, yếu tố tâm lý là yếu tố quan trọng quyết định
sự thành công và có tầm ảnh hưởng trực tiếp rất lớn đến thị trường chứng khoán.

40
Thành viên của tập đoàn MB. 2021. Thị trường chứng khoán trước bài toán phát triển chiều sâu. [online]
MBSecurities. Đường dẫn: https://mbs.com.vn/trung-tam-nghien-cuu/tin-tuc-thi-truong/thi-truong-ck/thi-truong-
chung-khoan-truoc-bai-toan-phat-trien-chieu-sau/ [Truy cập ngày 28/03/2022].
41
Công ty Cổ phần Chứng khoán Bản Việt. Những tâm lý của nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán. [online] vcsc.
Đường dẫn: https://www.vcsc.com.vn/tin-tuc/nhung-tam-ly-cua-nha-dau-tu-tren-thi-truong-chung-
khoan?fbclid=IwAR3dvRfZh2fPw2nI42EcmDGfHWSizYjdNv3isn0SNsp_ig3tH0LQpE6i5Zg [Truy cập ngày
28/03/2022].

27
Việc xây dựng một tâm lý ổn định khi đầu tư là điều vô cùng quan trọng, nhà đầu
tư có thể đạt được bằng cách giải quyết các loại tâm lý dưới đây:
Tâm lý đám đông hay tâm lý bầy đàn
Trạng thái tâm lý này thể hiện sự tương đồng trong tư duy của một nhóm các
nhà đầu tư dẫn đến những quyết định theo đám đông. Tâm lý bầy đàn tác động đến
dòng suy nghĩ của nhà đầu tư, theo đó họ có thể chấp nhận mua cổ phiếu giá cao
hơn vì tin rằng sẽ có người chấp nhận mua lại với mức giá cao hơn nữa. Ngược lại,
nhà đầu tư khi lo sợ giá cổ phiếu giảm sẽ cùng nhau bán tháo để cắt lỗ.
Để hạn chế tình trạng này, nhà đầu tư cần chuẩn bị kiến thức đầy đủ, không
ngừng cập nhật tin tức, thông tin chuyên sâu từ các nguồn tin chính thống để tự tập
trong các quyết định mua bán của mình và hạn chế sự ảnh hưởng của đám đông.
Tâm lý quá tự tin
Quá tự tin là tâm lý khi nhà đầu tư tin rằng họ có trình độ và hiểu biết sâu
rộng hơn người khác. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán luôn ẩn chứa rất nhiều bất
ngờ trong quá trình giao dịch và đã có rất nhiều nhà đầu tư F1, F2 mất khoản tiền
rất lớn từ việc này.
Cách hạn chế tình trạng này chính là: nhà đầu tư nên khiêm tốn và liên tục
cập nhật thông tin, nhận định thị trường từ các trang báo, báo cáo phân tích của các
công ty chứng khoán, thêm đó, nhà đầu tư cũng nên trao đổi thêm với các nhà đầu
tư khác hoặc các chuyên gia để có các góc nhìn đa chiều về thị trường để có thể đạt
tỷ suất sinh lợi cao hơn.
Tâm lý lạc quan quá mức
Nhà đầu tư tự tin với các quyết định đầu tư của mình, có niềm tin trong
tương lai rằng công ty sẽ ăn nên làm ra, lợi nhuận họ đạt được từ việc mua cổ
phiếu, trái phiếu hay chứng chỉ quỹ sẽ tốt hơn thực tế đang diễn ra, dù họ có mua
với giá nào.
Dù tâm lý này có thể kích thích mở rộng thị trường chứng khoán, tuy nhiên,
tâm lý lạc quan quá mức sẽ gây ra một khoản thua không hề nhỏ nếu nhà đầu tư
không biết tính toán điểm dừng, điểm mua, điểm bán.
Để hạn chế những khoản lỗ lớn, nhà đầu tư cần biết trau dồi, cập nhật thông
tin và xây dựng cho mình một danh mục đầu tư phù hợp với khả năng tài chính của
mình. Một giải pháp khá được ưa chuộng trong giới kinh doanh chứng khoán chính
là việc xây dựng cho mình một biên an toàn đủ lớn. Biên an toàn chính là mức chiết
khấu giá mà nhà đầu tư tự xây dựng để có thể mua dựa trên sự tính toán giá trị nội
tại của công ty.

28
 Một ví dụ cụ thể như sau: Nhà đầu tư A xác định giá trị nội tại của cổ phiếu
X là 162 $, thấp hơn giá cổ phiếu của nó là 192 $, anh ta có thể áp dụng mức chiết
khấu 20% cho giá mua mục tiêu là 130 $. Trong ví dụ này, anh A có thể cảm thấy
X có giá trị hợp lý ở mức 192 $ nhưng anh ta sẽ không xem xét việc mua nó vì giá
trị nội tại là 162 $. Để hạn chế rủi ro, anh A đặt giá mua là 130 $. Sử dụng mô hình
này, nhà đầu tư A có thể không thể mua cổ phiếu X tại bất cứ thời điểm nào trong
tương lai gần. Tuy nhiên, nếu giá cổ phiếu giảm xuống còn 130 $ vì những lí do
khác ngoài sự sụp đổ về triển vọng thu nhập của cổ phiếu X, nhà đầu tư này có thể
tự tin khi đưa ra quyết định đầu tư.42
Biên an toàn không có khả năng đảm bảo quyết định đầu tư chắc chắn sẽ
thành công. Tuy nhiên biên an toàn có thể giảm nhẹ các sai số trong việc tính toán,
đồng thời giảm thiểu rủi ro đầu tư.43
Tâm lý sợ thua lỗ
Yếu tố tâm lý này xuất phát từ việc thiếu tự tin, thiếu kiến thức và kinh
nghiệm thực tế trong đầu tư chứng khoán. Tâm lý sợ thua lỗ sẽ khiến nhà đầu tư
lưỡng lự và bỏ qua những thời điểm tốt để hành động.
Biện pháp hạn chế ảnh hưởng của tâm lý này là trau dồi kiến thức, kinh
nghiệm và theo dõi tình hình thị trường đúng đắn. Nhà đầu tư cần loại bỏ tâm lý
“sợ sai”, thay vào đó suy nghĩ tích cực rằng họ sẽ học được những bài học để phát
triển trên thị trường chứng khoán, và luôn phải tìm cách xây dựng danh mục đầu tư
hợp lý và biên an toàn đủ lớn để giảm thiểu những khoản lỗ lớn.
3.3.2. Trau dồi kiến thức chuyên môn
Cùng với kinh nghiệm trong thị trường chứng khoán, việc trau dồi kiến thức
chuyên môn là vô cùng cần thiết. Thị trường chứng khoán luôn chia nhà đầu tư
thành các F như F0, F1, F2, F3,… Trong thị trường chứng khoán, tình trạng các
nhà đầu tư ăn theo các mã cổ phiếu mà đội lái, môi giới, và kể cả các chuyên gia
gợi ý để vào lệnh mua hay bán là một chuyện rất thường thấy ở các F0, F1 - những
người còn thiếu nhiều kiến thức chuyên môn và thường là những người mất nhiều
tiền nhất vì sự thiếu sót này. Để bồi đắp thêm những kiến thức cần thiết, nhà đầu tư
có thể thực hiện những biện pháp sau:
Tự học

42
Giải thích thuật ngữ: Biên an toàn. [online] 24hmoney. Đường dẫn:

https://24hmoney.vn/wiki/bien-an-toan-la-gi-wiki11420.html [Truy cập ngày 28/03/2022].

43
James Chen. 2021. What Is Margin of Safety?. [online] Investopedia. Đường dẫn:
https://www.investopedia.com/terms/m/marginofsafety.asp [Truy cập ngày 29/03/2022].

29
 Đây là một trong những cách trau dồi kiến thức hữu hiệu nhất, đòi hỏi nhà
đầu tư phải thật chủ động tìm kiếm nguồn kiến thức chính xác và đầy đủ.
Nhà đầu tư có thể tiếp cận kiến thức chuyên môn bằng việc tham gia trực
tiếp vào thị trường chứng khoán với số tiền nhỏ để rút kinh nghiệm đầu tư. Song,
với những nhà đầu tư F0, đây là một lựa chọn không được khuyến khích vì để rút ra
từng kinh nghiệm một thì nhà đầu tư phải mất một số tiền không xứng đáng. Thay
vào đó, một cách tự học cực kì tốt đó chính là đọc sách và thực hành. Trên thế giới
và Việt Nam đã có rất nhiều tác giả viết sách là những người đầu tư vĩ đại, họ viết
từ những kinh nghiệm và kiến thức mình có để chia sẻ cho thế hệ sau tránh khỏi
những sai lầm. Những cuốn sách rất nổi tiếng của các nhà đầu tư chứng khoán có
thể kể đến như Nhà đầu tư thông minh – Benjamin Graham, Cách kiếm tiền từ
chứng khoán – William J. O’Neil hay Japanese Candlestick Charting Techniques -
Steve Nison,...
Học từ các khóa học, chuyên gia
Nhà đầu tư có thể trau dồi thêm kiến thức chuyên môn từ các khóa học về
đầu tư, phân tích báo cáo tài chính do chương trình đào tạo của các trường đại học,
cao đẳng, dạy nghề hay trung tâm hoặc từ các chuyên gia. Cách học này giúp nhà
đầu tư vừa có thể tiếp cận được kiến thức, vừa được tương tác và được chỉ bảo từ
những người đi trước - nhà đầu tư F3, F4 hay các chuyên gia về lĩnh vực tài chính,
kinh doanh. Từ việc học đó, nhà đầu tư được giải đáp thắc mắc hay nhận những lời
khuyên tận tình từ người dạy để có định hướng hơn và những quyết định đầu tư
sáng suốt hơn.

30
Kết luận
Thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua hơn 20 năm tồn tại và phát
triển, dù đạt được nhiều thành tựu nhưng cũng phải đối mặt với vô số thách thức.
Đại dịch Covid bùng nổ trong thời gian qua đã đặt thị trường chứng khoán vào tình
huống phải thay đổi để ứng phó linh hoạt, song nhờ vào chỉ đạo đúng đắn của
Chính phủ, các Bộ, Ban ngành liên quan kết hợp với tinh thần đoàn kết cùng nhau
đi lên của dân tộc, giữa khó khăn thị trường vẫn nổi bật những điểm sáng. Nhìn tới
chặng đường phía trước, tuy sẽ còn không ít thách thức, nhưng với những thành
quả đạt được trong những năm qua, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ tiếp tục
phát triển hơn nữa với tư cách là một kênh huy động vốn quan trọng, đóng góp cho
nền kinh tế - xã hội nước nhà.
Bài thực hiện tuy còn nhiều hạn chế nhưng đã đem đến cái nhìn chung nhất
về thị trường chứng khoán Việt Nam trong giai đoạn 2021 - 2021, để từ đó đề ra
định hướng cho tương lai. Bài tiểu luận được thực hiện bởi sự góp sức của cả nhóm
12 dưới sự hướng dẫn của giảng viên Nguyễn Minh Trang và giảng viên Lâm
Thanh Hà, nhóm xin được nhận lời nhận xét cùng góp ý của giảng viên để hoàn
thiện hơn và đóng góp cho các nghiên cứu tiếp theo.

31
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. TS. Bạch Đức Hiển. 2008. Giáo trình thị trường chứng khoán. Hà Nội: NXB
Tài chính.
2. PGS.TS. Nguyễn Đăng Dờn. 2011. Thị trường tài chính. TP. Hồ Chí Minh:
NXB Phương Đông.
3. Giáo trình thị trường chứng khoán. [online]. Trường Đại học Kinh tế quốc
dân. Đường dẫn:
https://drive.google.com/file/d/1UzyUuoqUOfKTEZjXAsaP9Hgb1yG_0mMO
/view.
4. TS. Nguyễn Minh Trang. Các công cụ tài chính. [ppt]. [Truy cập ngày
30/3/2022]
5. Thanh Long (2020) VFCA nêu 2 kịch bản cho thị trường chứng khoán trong
3 tháng cuối năm (vietnamfinance.vn), truy cập ngày 28/3/2022.
6. Văn Giáp (2020) Chứng khoán Việt Nam lao dốc - Hànộimới
(hanoimoi.com.vn), truy cập ngày 28/3/2022.
7. Hương Thủy (2020) Thị trường chứng khoán trước tác động của dịch Covid-
19: Cần thận trọng! - Hànộimới (hanoimoi.com.vn), truy cập ngày
28/3/2022.
8. Hoa Sơn (2021) Thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2020: Thể hiện sức
chống chịu trước đại địch (tapchitaichinh.vn), truy cập ngày 30/3/2022.
9. Châu Cao (2020) 10 sự kiện chứng khoán nổi bật năm 2020: Những kỷ lục
được thiết lập, Vn-Index phục hồi ngoạn mục (cafef.vn), truy cập ngày
29/3/2022.
10. TTCK Việt Nam chiếm tỷ trọng lớn nhất trong rổ cận biên của MSCI.
[online] Báo Lao động. Đường dẫn https://laodong.vn/kinh-te/ttck-viet-nam-
chiem-ti-trong-lon-nhat-trong-ro-can-bien-cua-msci-868697.ldo [Truy cập
ngày 31/3/2022]
11. Năm 2020: cổ phiếu ngân hàng dẫn dắt thị trường. [online] Báo
CafeLand.Vn- Chuyên trang thông tin đầu tư bất động sản. Đường dẫn:
https://cafeland.vn/tin-tuc/nam-2020-co-phieu-ngan-hang-dan-dat-thi-
truong-94770.html [Truy cập ngày 31/03/2022]
12. Minh Anh (29/12/2021). Dấu ấn chứng khoán 2021: Hàng loạt kỷ lục, VN-
Index lập đỉnh mới. BÁO ĐIỆN TỬ VTV. Truy cập ngày 28 tháng 3, 2022,
32
 https://vtv.vn/kinh-te/dau-an-chung-khoan-2021-hang-loat-ky-luc-vn-index-
lap-dinh-moi-20211229065956386.htm
13. Đức T. M. (5/7/2021). Xử lý nghẽn lệnh HoSE hết bao nhiêu và ai chi trả?
CAFEF. Truy cập ngày 29/03/2022, https://cafef.vn/xu-ly-nghen-lenh-hose-
het-bao-nhieu-va-ai-chi-tra-20210705223451998.chn
14. Báo cáo thị trường trái phiếu Việt Nam, VNdirect, truy cập 31/3/2022.
https://www.google.com/url?q=https://www.vndirect.com.vn/category/bao-
cao-trai-
phieu/&sa=D&source=docs&ust=1648713280194298&usg=AOvVaw1Aak
XRW7ggnsJr_Ou5IZ2N
15. Duy Thái (06/11/2021), Rà soát, chấn chỉnh để thị trường đi tiếp quỹ đạo
an toàn, minh bạch, Thời báo Tài chính Việt Nam, truy cập 31/3/2022.
https://www.google.com/url?q=https://thoibaotaichinhvietnam.vn/ra-soat-
chan-chinh-de-thi-truong-di-tiep-quy-dao-an-toan-minh-bach-
94945.html&sa=D&source=docs&ust=1648713280197200&usg=AOvVaw
33pToYvz93oOSlxGCxaPnG
16. M.P(04/12/2021), Thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn tiềm ẩn rủi ro,
Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, truy cập 31/3/2022.
https://www.google.com/url?q=https://dangcongsan.vn/kinh-te/thi-truong-
trai-phieu-doanh-nghiep-van-tiem-an-rui-ro-
598819.html&sa=D&source=docs&ust=1648713280194750&usg=AOvVa
w1NaB-ELCgPB8_XFlQkNe3_
17. (29/12/2021), Dấu ấn chứng khoán 2021: Hàng loạt kỷ lục, VN-Index lập
đỉnh mới, Báo điện tử VTV, truy cập 31/3/2021.
https://www.google.com/url?q=https://vtv.vn/kinh-te/dau-an-chung-khoan-
2021-hang-loat-ky-luc-vn-index-lap-dinh-moi-
20211229065956386.htm&sa=D&source=docs&ust=1648713280197976&
usg=AOvVaw33OMbUj6-LlSusBM7Y3zc6
18. Gia Miêu (09/01/2022), Nhà đầu tư cá nhân trong nước ồ ạt mở tài khoản
“chơi” chứng khoán, Báo Lao động, truy cập 31/3/2022.
https://www.google.com/url?q=https://laodong.vn/kinh-te/nha-dau-tu-ca-
nhan-trong-nuoc-o-at-mo-tai-khoan-choi-chung-khoan-
993122.ldo&sa=D&source=docs&ust=1648713280196437&usg=AOvVaw
3C7n6VrOXvu_saYSX4a3Xz
19. Bông Mai (05/11/2021), Hơn 1 triệu tài khoản chứng khoán mới được mở
chỉ trong 10 tháng, Báo Tuổi trẻ, truy cập 31/3/2022.
https://www.google.com/url?q=https://tuoitre.vn/hon-1-trieu-tai-khoan-

33
 chung-khoan-moi-duoc-mo-chi-trong-10-thang-
20211105174635817.htm&sa=D&source=docs&ust=1648713280198719&
usg=AOvVaw1AlLiI54fBorSs8IK7iCTa
20. Việt Linh (08/01/2022), Năm 2021, kỷ lục 21 năm thị trường chứng khoán:
Mở mới 1,5 triệu tài khoản, Báo Tiền phong, truy cập 31/3/2022.
https://www.google.com/url?q=https://tienphong.vn/nam-2021-ky-luc-21-
nam-thi-truong-chung-khoan-mo-moi-1-5-trieu-tai-khoan-
post1407952.tpo&sa=D&source=docs&ust=1648713280195621&usg=AOv
Vaw1UtXMU9tVzJJOHASfUPmti
21. Nguyễn Anh Việt (10/01/2022), Kênh huy động vốn quan trọng của nền kinh
tế, Quân đội Nhân dân Việt Nam, truy cập 31/3/2022.
https://www.google.com/url?q=https://www.qdnd.vn/kinh-te/cac-van-
de/kenh-huy-dong-von-quan-trong-cua-nen-kinh-te-
682909&sa=D&source=docs&ust=1648713280200182&usg=AOvVaw2eH
M60Q2iqIJTNmkEUG0IM
22. (29/12/2021), Dấu ấn chứng khoán 2021: Hàng loạt kỷ lục, VN-Index lập
đỉnh mới, Báo điện tử VTV, truy cập 31/3/2021.
https://www.google.com/url?q=https://vtv.vn/kinh-te/dau-an-chung-khoan-
2021-hang-loat-ky-luc-vn-index-lap-dinh-moi-
20211229065956386.htm&sa=D&source=docs&ust=1648713280200783&
usg=AOvVaw2w249Dixqw9a9Ap2d_-Ca-
23. M.P. 2021. Đưa chứng khoán trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn chủ
yếu của nền kinh tế. [online] Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam. Đường
dẫn: https://dangcongsan.vn/kinh-te/dua-chung-khoan-tro-thanh-kenh-dan-
von-trung-va-dai-han-chu-yeu-cua-nen-kinh-te-597339.html [Truy cập ngày
28/03/2022].
24. M.P. 2021. Đưa chứng khoán trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn chủ
yếu của nền kinh tế. [online] Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam. Đường
dẫn: https://dangcongsan.vn/kinh-te/dua-chung-khoan-tro-thanh-kenh-dan-
von-trung-va-dai-han-chu-yeu-cua-nen-kinh-te-597339.html [Truy cập ngày
28/03/2022].
25. Thành viên của tập đoàn MB. 2021. Thị trường chứng khoán trước bài toán
phát triển chiều sâu. [online] MBSecurities. Đường dẫn:
https://mbs.com.vn/trung-tam-nghien-cuu/tin-tuc-thi-truong/thi-truong-
ck/thi-truong-chung-khoan-truoc-bai-toan-phat-trien-chieu-sau/ [Truy cập
ngày 28/03/2022].

34
26. Mai Hương. 2018. Đáp ứng các tiêu chí của FTSE Russell, 1-2 năm tới tối
thiểu 677 triệu USD từ các ETFs sẽ vào Việt Nam. [online] Nhịp sống kinh
doanh. Đường dẫn: https://m.bizlive.vn/dap-ung-cac-tieu-chi-cua-ftse-
russell-1-2-nam-toi-toi-thieu-677-trieu-usd-tu-cac-etfs-se-vao-viet-nam-
post3031868.html [Truy cập ngày 29/03/2022].
27. Vụ Hợp tác quốc tế - Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. 2021. Nâng tầm vị thế
trên bản đồ thị trường vốn quốc tế. [online] Thời báo Tài chính Việt Nam.
Đường dẫn: https://thoibaotaichinhvietnam.vn/nang-tam-vi-the-tren-ban-do-
thi-truong-von-quoc-te-96265.html [Truy cập ngày 29/03/2022].
28. M.P. 2021. Đưa chứng khoán trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn chủ
yếu của nền kinh tế. [online] Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam. Đường
dẫn: https://dangcongsan.vn/kinh-te/dua-chung-khoan-tro-thanh-kenh-dan-
von-trung-va-dai-han-chu-yeu-cua-nen-kinh-te-597339.html [Truy cập ngày
28/03/2022].
29. Bông Mai. 2022. Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cảnh báo nguy cơ bị chiếm
đoạt tài khoản chứng khoán. [online] Báo Tuổi trẻ. Đường dẫn:
https://tuoitre.vn/uy-ban-chung-khoan-nha-nuoc-canh-bao-nguy-co-bi-
chiem-doat-tai-khoan-chung-khoan-20220322065010241.htm [Truy cập
ngày 28/03/2022].
30. Thành viên của tập đoàn MB. 2021. Thị trường chứng khoán trước bài toán
phát triển chiều sâu. [online] MBSecurities. Đường dẫn:
https://mbs.com.vn/trung-tam-nghien-cuu/tin-tuc-thi-truong/thi-truong-
ck/thi-truong-chung-khoan-truoc-bai-toan-phat-trien-chieu-sau/ [Truy cập
ngày 28/03/2022].
31. Thành viên của tập đoàn MB. 2021. Thị trường chứng khoán trước bài toán
phát triển chiều sâu. [online] MBSecurities. Đường dẫn:
https://mbs.com.vn/trung-tam-nghien-cuu/tin-tuc-thi-truong/thi-truong-
ck/thi-truong-chung-khoan-truoc-bai-toan-phat-trien-chieu-sau/ [Truy cập
ngày 28/03/2022].
32. Công ty Cổ phần Chứng khoán Bản Việt. Những tâm lý của nhà đầu tư trên
thị trường chứng khoán. [online] vcsc. Đường dẫn:
https://www.vcsc.com.vn/tin-tuc/nhung-tam-ly-cua-nha-dau-tu-tren-thi-
truong-chung-
khoan?fbclid=IwAR3dvRfZh2fPw2nI42EcmDGfHWSizYjdNv3isn0SNsp_ig3t
H0LQpE6i5Zg [Truy cập ngày 28/03/2022].

35
33. Giải thích thuật ngữ: Biên an toàn. [online] 24hmoney. Đường dẫn:
https://24hmoney.vn/wiki/bien-an-toan-la-gi-wiki11420.html [Truy cập ngày
28/03/2022].
34. James Chen. 2021. What Is Margin of Safety?. [online] Investopedia. Đường
dẫn: https://www.investopedia.com/terms/m/marginofsafety.asp [Truy cập
ngày 29/03/2022].

36
ĐÁNH GIÁ THÀNH VIÊN NHÓM 12-TTTCQT

CHỦ ĐỀ: THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM GIAI ĐOẠN
2020-2021

1, Danh sá ch nhóm, nhiệm vụ và đánh giá :

NHIỆM VỤ ĐƯỢC
STT HỌ VÀ TÊN PHÂN CÔNG GHI CHÚ
Điều hành cả nhóm,
Nhóm trưởng trách nhiệm,
Nghiêm Nhật Ánh đảmbảo tiến độ làm
tích cực, chủ động, tâm
1 (nhóm trưởng) việc, làm1 phần nội
huyết, hướng dẫn các thành
dung luận, thuyết trình,
viên tốt-10 điểm
chỉnh sửa
luận
Làm một phần nội dung Có đóng góp cho nhóm,
2 Lưu Quỳnh Anh tráchnhiệm, nhiệt tình, chủ
luận, đóng góp ý kiến
động,
cho các công việc của
hoàn thành tốt nhiệm vụ
nhóm được giao– 9,75 điểm
Thuyết trình, làm Có đóng góp cho nhóm,
3 Đoàn Kim Chi powerpoint, đóng góp tráchnhiệm, nhiệt tình, chủ
ý động,
kiến cho các công việc hoàn thành tốt nhiệm vụ
của nhóm được giao– 9,75 điểm
Có đóng góp cho nhóm,
Làm một phần nội dung
4 Phạm Bảo Kim luận, đóng góp ý kiến tráchnhiệm, nhiệt tình, chủ
động, hoàn thành tốt nhiệm
cho các công việc của
nhóm vụ được
giao– 9,75 điểm
Có đóng góp cho nhóm,
Làm một phần nội dung
5 Bùi Khánh Linh luận, đóng góp ý kiến tráchnhiệm, nhiệt tình, chủ
động, hoàn thành tốt nhiệm
cho các công việc của
nhóm vụ được
giao– 9,75 điểm
Làm một phần nội dung Có đóng góp cho nhóm,
6 Bùi Thị Kim Ly luận, chỉnh sửa luận, tráchnhiệm, nhiệt tình, chủ
đóng góp ý kiến cho các động, hoàn thành tốt nhiệm
công vụ được
việc của nhóm giao– 9,75 điểm

37
 Làm một phần nội Có đóng góp cho nhóm,
7 Ngô Thị Thảo Nguyên dung luận, làm tráchnhiệm, nhiệt tình, chủ
powerpoint, động,
đóng góp ý kiến cho các hoàn thành tốt nhiệm vụ
công việc của nhóm được giao– 9,75 điểm
Làm một phần nội Có đóng góp cho nhóm,
8 Cao Nguyễn Ngọc dung luận, thuyết trình, tráchnhiệm, nhiệt tình, chủ
Thuý đóng động,
góp ý kiến cho các công hoàn thành tốt nhiệm vụ
việc của nhóm được giao– 9,75 điểm

38
 Làm một phần nội Có đóng góp cho nhóm,
9 Phạm Tố Uyên dung luận, thuyết tráchnhiệm, nhiệt tình, chủ
trình, đóng góp ý kiến động, hoàn thành tốt nhiệm
cho các công vụ được
việc của nhóm giao– 9,75 điểm

2. Quá trinh làm việc của nhóm (miêu tả các buổ i làm việc

nhóm)

Ngày 20/3: Nhóm họp bầu nhóm trưởng, phân chia nhiệm vụ

cho từng bạn. Buổi 21/3: Làm đề cương sơ bộ, chia nhiệm vụ cụ

thể.

Buổi 22-27/3: Hoàn thiện phần luận của cả nhóm dựa trên

đề cương. Buổi 27/3-30/3: Sửa luận và bắt đầu làm

powerpoint.

Buổi 31/3- 3/4 : Sửa powerpoint và bắt đầu thuyết trình thử.

Buổi 4 - 6/4: Tập duyệt thuyết trình.

Kiế n nghi,̣ đề xuấ t (nế u có) : Không có.

Nhóm trưở ng
Kí tên

Nghiêm Nhật Ánh

39
1