Professional Documents
Culture Documents
ცილების სტრუქტურული ორგანიზაცია - 2020
ცილების სტრუქტურული ორგანიზაცია - 2020
ამინომჟავებში
ჰორმონები
საჭმელში არსებული
საკვები ნივთიერებების
დაშლა პატარა ნაწილებად,
მომნელებელი ამილაზა, ლიპაზა, რომლებიც ადვილად
ფერმენტი პეპსინი შეიწოვება
ნივთიერებების სისხლით
ტრანსპორტი ჰემოგლობინი ან ლიმფით გადატანა
სხვადასხვა სტრუქტურის
აქტინი, ტუბულინი, შექმნა, მაგალითად,
სტრუქტურა კერატინი ციტოჩონჩხის
პასუხისმგებელია
შეკუმშვა მიოზინი კუნთების შეკუმშვაზე
ამინომჟავები
პეპტიდური ბმები
ცილის სტრუქტურის დონეები
პირველადი სტრუქტურა
ცილის სტრუქტურის ყველაზე მარტივი დონეა პირველადი
სტრუქტურა, რომელიც უბრალოდ ამინომჟავების მიმდევრობაა
პოლიპეპტიდურ ჯაჭვში. მაგალითად, ჰორმონ ინსულინს ორი
პოლიპეპტიდური ჯაჭვი აქვს, A და B, როგორც ქვედა დიაგრამაზეა
ნაჩვენები. (აქ ნაჩვენები ინსულინის მოლეკულა ძროხის ინსულინია,
თუმცა მისი სტრუქტურა ადამიანის ინსულინის მსგავსია). ყოველ ჯაჭვს
თავისი ამინომჟავების ნაკრები აქვს, რომელიც კონკრეტული წესითაა
დალაგებული. მაგალითად, A ჯაჭვის თანმიმდევრობა იწყება გლიცინით
N-ბოლოზე, მთავრდება ასპარაგინით C ბოლოზე და განსხვავებულია B
ჯაჭვის მიმდევრობისგან.
მეორეული სტრუქტურა
მესამეული სტრუქტურა
მეოთხეული სტრუქტურა
ბევრი ცილა ერთი პოლიპეპტური ჯაჭვისგან შედეგება და მხოლოდ სამი
სტრუქტურული დონე აქვს (ისინი, რომლებიც უკვე განვიხილეთ).
მიუხედავად ამისა, არსებობს ცილები, რომლებიც მრავალი
პოლიპეპტიდური ჯაჭვისგან, ანუ სუბერთეულისგან, შედგება. ამ
სუბერთეულების დაკავშირებისას ცილას მეოთხეული
სტრუქტურა ენიჭება.
ცილის მეოთხეული სტრუქტურის ერთი მაგალითი უკვე შეგვხვდა:
ჰემოგლობინი. როგორც ზემოთ ვახსენეთ, ჰემოგლობინს ჟანგბადი
გადააქვს სისხლში და ოთხი სუბერთეულისგან შედგება, ორი α და ორი β
ჯაჭვისგან. კიდევ ერთი მაგალითია დნმ პოლიმერაზა, ფერმენტი,
რომელიც დნმ-ის ახალ ჯაჭვს ასინთეზირებს და ათი სუბერთეულისგან
ზოგადად, ცილის მეოთხეულ სტრუქტურაში სუბერთეულების
ერთმანეთთან შეკავშირებას იგივე ურთიერთქმედებები
უზრუნველყოფს, რაც მესამეულში (ძირითადად სუსტი
ურთიერთქმედებები, მაგალითად, წყალბადური ბმები და ლონდონის
დისპერსიული ძალები).
ბლოკ-სქემა, რომელზეც ცილის ოთხი სტრუქტურაა ასახული.
დენატურაცია და ცილის დაკეცვა