MODYUL 1
Pagsulat, Akademikong Pagsulat at Bionote
Sulating Akademik: Paglinang sa Kahandaang Pansarili at
Propesyonal
Introduksyon sa Paksang Pagsulat
Ang pagsulat ay hindi lamang tumutugon sa ating mga
personal na pangangailangan, kundi sa propesyonal na
larangan. Dahil sa pagsulat, naitatala ng tao ang lahat ng
karunungan at kaalaman niya mula sa pansariling karanasan
hanggang sa kaalamang pang-edukasyon.
Hindi basta-basta natututunan ng tao ang pagsulat, sapagkat
kinakailangan pa niyang magsanay sa pagpili ng paksa,
organisasyon ng diwa, gramatika at lohikal na presentasyon
ng ano mang paksang nais talakayin. Kaya mahalaga na sa
silid pa lamang ay pagyamanin na ang kasanayang ito. Ang
susi sa pagpapaunlad ng kasanayang pagsulat ay sa
pamamagitan ng mga **akademikong sulatin.**
Isa sa pinakamahalagang awtput ng sinomang mag-aaral ang
mga gawaing nauukol sa akademikong pagsulat. Ito ay isang
masinop at sistematikong pagsulat ukol sa isang karanasang
panlipunan na maaaring maging batayan ng maraming pag-
aaral na magagamit sa ikatataguyod ng lipunan.
Ating talakayin ang kahulugan, kahalagahan, kalikasan,
katangian , uri, anyo at proseso ng pagsulat.
Pagsulat (kahulugan, pananaw, layunin, proseso,
kahalagahan)
Pagsulat - pagsasalin sa papel o ano mang kasangkapan na
magagamit na pagsasalinan ng nabuong salita, simbolo at
ilustrasyon na ang layunin ay magpahayag ng kaisipan.
 Encoder - may bitbit ng mensahe at nagpapadala ng
mensahe sa kanyang taong kausap o specific target
audience na decoder
 Decoder - specific target audience
Aktibiti - ginawa sa iba’t ibang layunin
 Mental - utak, teknikal at pagkamalikhain
 Pisikal - ginagamit ang mata at kamay
KAHULUGAN
(Xing at Jin Bernales) komprehensibong kakayanang
nilalaman
 Wastong gamit: talasalitaan, pagbuo ng kaisipan at
retorika
Mataas na uri ng kommunikasyon ang pagsulat
1. Elemento
2. Gramatika
3. Bokabularyo
Kaugnay ng mga makrong kasanayang:
1. pakikinig
2. pagsasalita
3. pagbasa
(Badayos, 2000) Ang kakayahan sa pagsulat nang mabisa ay
isang bagay na totoong mailap para sa nakararami sa atin
maging ito’s pagsulat sa unang wika o pangalawang wika
man.
(Keller Bernal) Ito ay isang biyaya; Kaligayahan ang
naisasagawa nito; Kasanayang kaloob ng maykapal at
ekslusibo sa tao; Kasama ang kasanayang pakikinig, pagbasa
at pagsasalita, may malaking impluwensiya ito upan gmaging
ganap na makatao.
(Mabini, 2012) Isang pagpapahayag ng kaalamang kailanman
ay hindi maglalaho sa isipan ng mga bumasa at babasa
sapagkat ito ay maaaring magpasalin-salin sa bawat
panahon.
PANANAW
Sosyokognitibo
 Sosyo - salitang tumutukoy sa lipunan ng mga tao
o Sosyo (Lipunan) - nakapaloob naman sa sosyal na
aktibiti ang pagsasaalang-alang sa mga
mambabasa at sa kanilang magiging reaksyon o
tugon sa teksto
 Kognitibo - tumutukoy sa pag-iisip
o Kognitibo - nakapaloob sa mental na aktibiti ang
pag-iisip at pagsasaayos ng isang tekstong
pasulat.
Ang pagsulat ay kapwa isang komunikasyong intrapersonal
(kahusayan ng isang indibidwal na makipag-ugnayan sa
sarili) at interpersonal (kahusayan ng isang indibidwal na
makipag-ugnayan sa kapwa) - Howard Gardner, 12 Multiple
Intelligences. Isa itong proseso ng pakikipag-usap sa sarili sa
pamamagitan sa mga sumusunod na tanong:
 Ano ang aking isusulat? Sino ba ang babasa ng aking
isusulat? Paano ko iyon isusulat? Ano ba ang nais
kong maging reaksyon ng babasa ng aking isusulat?
(Bernales, et al., 2001) Ang pagsulat daw ay gawaing:
 Personal - ekspresibo o sa pagpapahayag ng iniisp at
nadarama
 Sosyal - ginagamit para sa layuning panlipunan
(Iser, Reader Reaction Theory) Ang pagsulat daw ay:
 Oral na Dimensyon - kapag nagbabasa ang isang
indibidwal nakikilala siya. Masasabing pakikipag-usap
ang pagsulat.
 Biswal na Dimensyon - ang biswal na imahe ay ang
mga istimulus sa mata, susi sa komprehensiyon.
LAYUNIN
Pangunahing Layunin sa Pagsulat
 Eskpresibo (Personal) - ginagawa kung nais
magpahayag ng naiisip o damdamin
 Transaksyunal (Sosyal) - pagsasangkot ng tao sa
lipunan
Tiyak na Layunin sa Pagsulat
 Importibo (expository writing) - naghahangad na
makapagbigay impormasyon at magpaliwanag
o pagsulat ng report, obserbasyon, balita,
bisnes report
 Mapanghikayat (persuasive writing) - naglalayong
makumbinsi ang mga mambabasa tungkol sa
katwiran, opinyon o paniniwala
o editoryal, sanaysay, talumpati
 Malikhaing Pagsulat - kadalasanang pangunahing
layunin ng ganitong klase ng kathang isip,
imahinasyon, ideya, damdamin o kumbinasyon ng
mga ito.
o maikling kwento, nobela
PROSESO
Mahalagang tanong na tinutugunan:
1. Ano ang paksa ng teksyo?
2. Ano ang layunin sa pagsulat?
3. Saan at papaano ako makakukuha ng sapat na
datos?
4. Paabo ilalahad ang datos?
5. Sino ang babasa ng teksto?
6. Paano ko ibabahagi ang nalalamang paksa?
7. Ilang oras ang aking gugugulin?
8. Paano ko mapagpapabuti ang teksto?
Pangunahing Hakbang
 Bago Magsulat (Pre-writing)
o Paghahanda (brainstorming, sarbey,
obserbasyon, eksperimentasyon)
o Pagpili g paksa
o Pangangalap ng datos
o Pagpili ng tono
 Aktwal na Pagsulat (Actual Writing)
o Pagsulat ng burador
o Pagsasaayos ng simula, gitna at wakas
 Muling Pagsulat (Rewriting)
o Pag-eedit
o Pagrerebisa
o Pagsusuri
o Pagsusunod-sunod ng ideya
KAHALAGAHAN
 Masasanay ang kakahayang mag-organisa ng mga
kaisipan at maaaring sa pamamagitan ng
obhektibong paraan
 Malilinang ang kasanayan sa pagsusuri ng mga datos
na kakailanganin sa isinasagawang
 Mahuhubog ang pagpapahalaga sa paggalang at
pagkilala sa mga gawa at akda ng kanilang pag-aaral
at akademikong pagsisikap
 Malilinang ang kasanayang sa pangangalap ng mga
impormasyon mula sa iba't ibang batis ng kaalaman
para sa akademikong pagsulat
 Mahihikayat at mapauunlad ang kakayahan sa
matalinong paggamit ng aklatan sa paghahanap ng
mga materyales at mahahalagang datos na
kakailanganin sa pagsulat
 Magdudulot ito ng kasiyahan sa pagtuklas ng mga
bagong kaalaman at pagkakaroon ng pagkakataong
makapag-ambag ng kaalaman sa lipunan
Akademikong Pagsulat (uri ng pagsulat)
URI NG PAGSULAT
 Akademiko
o lahat ng pagsusulat sa paaralan
o panahong papel, tesis o disertasyon, lab report,
eksperimento
o Layunin: pataasin ang kalidad ng kaalaman
 Teknikal (www.uefa.com) - linear - sunod sunod ang paraan ng
o komerso at empleyo pagtalakay at walang paglilihis o pag-uulit, impormasyon,
o Pagbibigay solusyun sa komplikadong suliranin may istandard na porma:
o Pakikipag-ugnayan
 kompleks - mayaman sa pasalitang wika
o Feasibility study, manwal, memo
 pormal - angkop ang pagpili ng salita
o may tiyak na pangkat ng mga mambabasa
 tumpak - data and facts
 Journalistic  obhetibo - pokus sa impormasyon
o Pamamhayag  eksplisit - gumagamit ng signaling words
o Pahayagan o Magasin  wasto - maingat ang manunulat
o Balita, editorial  responsable - pagkilala sa hinanguan
o Kursong AB Journalism o elektib panghayskul
LAYUNIN
 Reperensyal
o Naglalayong magrekomenda pa ng iba pang  Manghikayat Layunin - mahikayat ang mambabasa
reperens na manuwala sa posisyon
o Binubuod o pinaiikli ang isang ideya o Debate, editoryal, talumpati
 Mapanuring Layunin - analitikan na pagsular,
 Propesyonal ipaliwanag ang posibleng sagot, sanhi bunga at
o nakatuon sa tiyak na propersyon epekto
o Research/ Pananaliksik
 Malikhain  Impormatibong Layunin - ipinaliliwanag ang
o masining posibleng sagot sa tanong upang mabigyan ng
o imahinasyon bagong impormasyon o kaalaman
o piksyual - di-piksyunal o Business plan, Lab report, balita
o Maikling katha, idyoma, tayutay

Akademikong Pagsulat (kahulugan, aklikasan, katangian, TUNGKULIN

layunin, tungkulin)
KAHULUGAN AT KALIKASAN
Akademikong Pagsulat
 ano mang pasualt na isinasagawa upang makatupad ng
isang pangangailangan sa pag-aaral
 itinatakdang gawaing pasulat sa isang setting na
akademiko
 ginagamit para sa publikasyon binabasa o inilalahad sa
komperensya
Anyo: prosa, ekspositori o argumentatibo - paglalahad ng
aling paksa
Pamantayan: tumpak, pormal, impersonal at obhetibo
Akademikong Komunidad: May malinaw na inaasahan o
ekspektasyon
(Fulwiler at Hayakwa, 2003)
1. Katotohanan - may kaalaman at metodo
2. Ebidensya - mapagkakatiwalaang ebidensya
3. Balanse - seryoso, walang pagkiling makatwiran
KATANGIAN
Ang akademikong pagsulat ay lumilinang gn kahusayan sa
wika. Nalilinang ang kakayahang komunikatibo ng mga mag-
aaral dahil dapat na malawak ang kaalaman ng isang mag-
aaral sa gramatika at sintaksis.
Ang akademikong pagsulat ay lumilinang ng mapanuring pag-
iisip. Ito ay tinitignan bilang isang proseso. Kaysa bilang isang
awtput. Ang proseso ito ay maaaring kasangkutan ng
pagbasa, pagsusuri, pagpapasya at iba pang mental o
pangkaisipang gawain.
Ang akademikong pagsulat ay lumilinang ng mag
pagpapahalagang pantao. Hindi lamang kaalaman at
kasanayan ang nililinang sa paaralan. Higit na mahalaga sa
mga ito, tungkulin din ang edukasyon ang linangin ang mga
kaaya-ayang pagpapahalaga o values sa bawat mag-aaral.
Ang akademikong pagsulat ay isang paghahanda sa
propesyon. Hidni lamang mga propesyonal na manunulat
tulad ng mga mamamhayag at mga awtor ang nagsusulat.
Introduksyon sa Paksang Bionote
Marahil, minsan ka nang dumalo upang maging tagapakinig
ng isang webinar. Sa mga pagkakataong gaya nito, bago
tuluyang simulan ang ano mang programa ipinakilala ka sa
mga tagapanood o tagapakinig ang panauhing magtatalakay
ng isang partikular na paksa. Ito ay upang magkaroon kayo ng
kamalayan sa pagkatao at kaligiran o background ng
tagapagsalita. Mga Halimbawa

Liban sa mga webinar, may mga sitwasyon din na mismong Blog

ikaw ay nagbibigay ng kaligiran o background gaya
halimbawa sa mga online network na LinkEdin at iba pa.
Maging sa social media ay naglalagay tayo ng
mg byline o tagline na nagpapakilala sa ating mga sarili. Ang
mga pagpapakilalang ito ay tinatawag na biographical note o
mas kilala bilang bionote.

Pagsulat ng Iba Pang Anyo ng Sulating Akademiko: BIONOTE

Pagsulat ng Bionote

Bionote

 maikling paglalarawan ng manunulat gamit ang Aklat

ikatlong panauhan na madalas ay inilalakip sa
kaniyang mga naisulat
 Isang impormasyon ukol sa isang indibidwal,
pagpapakilala sa tagapakinig o mambabasa
 Ito ay naglalayong pagpapataas ng kredibilidad
 Maituturing na volatile (pabago-bago), dahil sa may
nadadagdag

BIonote (Biographical note)

- Bio – buhay
- Grapiya - tala

Karaniwang Balangkas (Pyramid Style)

a.) pangalan,
b.) academic career
c.) mga naisagawa Conference

Review

Tuwing Kailan Magagamit ang Bionote?

Mga dapat Tandaan sa Pagsulat
1. aplikasyon sa trabaho
2. paglilimbag ng artikulo, aklat o blog
1) Balangkas ng Pagsulat – importansya at prayoritisasyon
3. pagsasalita sa pagtitipon
2) Haba ng Bionote
4. pagpapalawak ng network propesyonal
a) micro-bionote – pang, ginawa, kontak
 b) maikling bionote – binubuo ng talata Mahabang Bionote
c) mahabang bionote – natatanging panauhin
3) Kaangkupan ng nilalaman
4) Antas ng pormalidad
5) Larawan

Micro-bionote

Jose P. Rizal: nobelista, makata, sundalo ng kasarinlan,

mangagamot, dalubhasa sa agham, linggwista, tunay na
bayaning Pilipino.

Maikling Bionote

Hakbang sa Pagsulat

 Tukuyin ang Layunin

- Bakit kailangan magsulat?
 Pagdesisyonan ang haba ng sulatin
- Nakadepende sa layunin
 Gumamit ng ikatlong panauhan
 Pagsusumula sa pangalan
 Propesyon
 Mahalagang tagumpay
 Di-inaasahang detalye
 Basahin muli