FPL REVIEWER Mga uri ng pagsulat:

● Teknikal
PAGSULAT ● Dyornalistik
pagsasalin sa papel o sa anomang kasangkapang ● Reperensyal
maaaring magamit na mapagsasalinan ng mga ● Propesyonal
nabuong salita, simbolo at ilustrasyon ng isang tao o ● Malikhain
mga tao sa layuning maipahayag ang kanyang/
kanilang kaisipan. DI AKADEMIKO
● Layunin magbigay ng sariling opinyon
Ito ay pisikal na aktibiti sapagkat ginagamit dito ang
kamay at mata. Mental na aktibiti rin ito sapagkat hindi KATANGIAN NG AKADEMIKONG SULATIN
maaaring hindi gamitin ang utak sa pagsusulat.
● Kompleks ● May pokus
● Pormal ● Lohikal
Mahalaga ang pagsulat sa lipunang ating ginagalawan
● Tumpak ● Matibay na suporta
dahil hindi sa lahat ng pagkakataon ay maipapahayag
● Obhetibo ● Malinaw at
ang damdamin sa paraang pasalita.
● Eksplisit kumpletong
● Wasto eksplanasyon
Ang pagsulat ay kakambal ng utak, gayundin naman
● Responsable ● Epektibong
ang kalidad ng pagsulat ay hindi matatamo kung
● Malinaw na pananaliksik
walang kalidad ng pag-iisip..
layunin ● Iskolarling estilo sa
● Malinaw na pagsulat
Xing at Jin (1989, sa Bernales, et.al., 2006)
pananaw
Ang pagsulat ay isang komprehensibong kakayahang
naglalaman ng wastong gamit, talasalitaan,pagbubuo
ng kaisipan, retorika at iba pang mga elemento. ANYO NG AKADEMIKONG SULATIN
Kaugnay nito ang pakikinig, pagsasalita at pagbasa. Unang kategorya – karaniwang akademikong papel:
sintesis, buod, abstrak, talumpati, at rebyu
Badayos (2000) Ikalawang kategorya – personal na pagsulat :
ang kakayahan sa pagsulat nang mabisa ay isang Replektibong Sanaysay, Posisyong Papel, Lakbay-
bigay na totoong mailap para sa nakararami sa atin Sanaysay at Pictorial Essay.
maging ito’y pagsulat sa unang wika o pangalawang Ikatlong kategorya – iba pang anyo: Bionote,
wika man. Panukalang Proyekto, Agenda at Katitikan ng Pulong.

Keller (1985, sa Bernales, et al.,2006) Republic Act No. 8293

ang pagsulat ay isang biyaya, isang pangangailangan
at isang kaligayahan ng nagsasagawa nito.
Peck at Buckingham (sa Bernales, et al., 2006)
Ang pagsulat ay ekstensyon ng wika at karanasang
natamo ng isang tao mula sa kanyang pakikinig,
pagsasalita at pagbabasa.
AKADEMIKONG PAGSULAT
Isang masinop at sistematikong pagsulat ukol sa isang
karanasang panlipunan na maaaring maging batayan
ng marami pang pag-aaral na magagamit sa
ikatataguyod ng lipunan.
Intellectual Property Code of the Philippines
Plagiarism
maling paggamit, pagnanakaw ng mga ideya,
pananaliksik, lengguwahe at pahayag ng ibang tao sa
layuning angkinin ito na magmukhang kaniya.
Abstrak
● Mula sa salitang Latin na ‘abstracum’
ay maikling buod ng isang pananaliksik, tesis, rebyu o
katitikan ng kumperensiya. At upang mapabilis
matukoy ang layunin ng teksto. May isa o dalawang
pahina lamang o kaya’y may 100 hanggang 300 salita.

AKADEMIKO Ito ay matatagpuan sa unang bahagi ng manuskrito na

● Itinuturing din itong isang intelektwal na pagsulat nakahiwalay sa buong papel pampananaliksik kaya
dahil layunin nitong pataasin ang antas at kalidad maaari itong tumindig bilang isang hiwalay na teksto o
ng kaalaman ng mga estudyante sa paaralan. kapalit ng isang buong papel.
● Layunin magbigay ng ideya at impormasyon
Dalawang Uri ng Abstrak
Layunin – magbigay ng ideya at impormasyon 1. Deskriptibong Abstrak – bahagi: layunin, kaligiran
Paraan o batayan ng datos – obserbasyon, ng pag-aaral, at saklaw
pananaliksik, pagbabasa 2. Impormatibong Abstrak – binubuod ang kaligiran,
Audience – iskolar, mag-aaral, guro (akademikong layunin, tuon, metodolohiya, resulta, at konklusyon
komunindad) ng papel.
Organisasyon ng ideya – planado, may
pagkakasunod-sunod ang estraktura ng mga pahayag, Bahagi ng Abstrak
magkakaugnay ang mga ideya 1. Layunin
Pananaw – obhetibo, pangatlong panauhan 2. Pamamaraan o Metodolohiya
3. Resulta o Kinalabasan
4. Konklusyon at Rekomendasyon
TALUMPATI Ang bionote ay maikling paglalarawan o deskripsyon
Ang anumang buod ng kaisipan na isinulat at binibigkas ng manunulat gamit ang ikatlong panauhan na
sa mga manonood madalas ay inilalakip sa mga naisulat o akda.

Ang talumpati ay isang komunikatibong pasalita na Ito ay maituturing ding isang uri ng lagom na ginagamit
isinasagawa sa pampublikong lugar na may layuning sa pagsulat ng personal profile ng isang tao.
makapaglahad ng mga impormasyon at opinyon,
makapag paliwanag, mang-aliw o manghikayat na MAHALAGANG IMPORMASYON NA DAPAT LAMANIN NG
tumutuon sa iisang paksa. BIONOTE
Personal na Impormasyon
Constantino at Zafra (2018) ● Pinagmulan
pormal na pagpapahayag na binibigkas sa harap ng ● Edad
mga tagapanood at/o tagapakinig. Sinasabing pormal ● Buhay kabataan-kasalukuyan
ang talumpati sa dahilan na ito ay pinaghandaan, Kaligirang Pang Edukasyon
gumagamit ng piling wika, at may tiyak na layunin ● Paaralan
● Digri
LAYUNIN NG TALUMPATI ● Karangalan
Layunin ng mga talumpati na ipabatid ang pagsang- Ambag sa Larangang Kinabibilangan
ayon, pagtugon, ipagbibigay ng impormasyon sa mga ● Kontribusyon
tagapakinig. ● Adbokasiya

Naglalayon itong makahikayat o mangatuwiran sa KATITIKAN NG PULONG

mga napapanahong isyu o isang partikular na paksa. “Minutes of the Meeting”
Ang katitikan ng pulong ay isang akademikong sulatin
Uri ng Talumpati Ayon sa Layunin na naglalaman ng mga tala, rekord o
1. Talumpating nagbibigay-impormasyon pagdodokumento ng mga mahahalagang puntong
2. Talumpating nanghihikayat nailahad sa isang pagpupulong.
3. Talumpating nagtataguyod ng pagbubuloklod ng
lipunan Bargo (2014)
Dapat tandaan ng sinumang kumukuha ng katitikan ng
URI NG TALUMPATI BATAY SA KAHANDAAN pulong na hindi niya trabahong ipaliwanag o bigyang-
1. May paghahanda o prepared speech interpretasyon ang mga napag-usapan sa pulong, sa
● Talumpating Binabasa halip, ang kaniyang tanging gawain ay itala at iulat
pasanaysay at binabasa nang buong lakas sa lamang ito.
harap ng mga tagapakinig.
Hal: State of the Nation Address (SONA) Napakahalaga na siya ay maging obhetibo at
● Talumpating Isinaulo organisado sa pagsasagawa nito.
inihanda ang kabuoan sa anyong pasanaysay
ngunit ito ay isinaulo para bigkasin sa harap ng mga ANG KUMUKUHA NG KATITIKAN NG PULONG AY
tagapakinig. KINAKAILANGANG:
Hal: with highest honor 1. Hangga’t maaari ay hindi participant sa nasabing
pulong
2. Biglaang talumpati 2. Umupo malapit sa tagapanguna o presider ng
Talumpati na isinulat at/o binigkas din ng parehong pulong
araw at agad-agad. 3. May sipi ng mga pangalan ng mga taong dadalo
Wala nang pagkakataon ang magsasalita na sa pulong
magsanay ay saliksiking maigi ang kaniyang 4. Handa sa mga sipi ng adyenda at katitikan ng
talumpati. nakaraang pulong
● Impromptu Speech 5. Nakapokus o nakatuon lamang sa nakatalang
Binibigyan lamang ng paksa ang isang adyenda
tagapagsalita at saka ito ipaliliwanag 6. Tiyaking ang katitikan ng pulong na ginagawa ay
Hal: Timpalak sa pagtatalumpati ukol sa nabunot na nagtataglay ng tumpak at kumpletong heading
paksa

PAGSULAT NG TALUMPATI
1. Pagbuo ng plano
2. Pagtitipon ng materyal
3. Pagsulat ng balangkas ng talumpati.

BIONOTE
Ang bio ay salitang Griyego na ang ibig sabihin sa
Pilipino ay “buhay’. At ang salitang “graphia” na ang ibig
sabihin ay “tala ng buhay”.