Ipaliwanag ang mga sumusunod sa loob ng 5-7 pangungusap.

• Gaano kahalaga ang pagkakaroon ng akses sa impormasyon sa kasalukuyang panahon?

- Sa panahon ngayon ay dapat may ideya tayo kung ano ang nangyayari saating
kapaligiran dahil sa pamamagitan nito hindi ay hindi tayo magiging ignorante o
magmumukang mang-mang kung may pinaguusapan ang mga nakapaligid sayo. Kung
ika’y maalam ay hindi ka rin mapapagsamantalahan ng mga taong magtatangkang
lokohin ka dahil alam mo kung ano ang tama sa mali. Maraming paraan upang
magkaroon ng impormasyon saating kasalukuyang panahon sa pamamagitan ng sosyal
midya at telebisyon atbp. Maari mo rin magamit ang iyong alam na impormssyon
upang maituro ito sa mga taong walang maayos na akses saating kasalukuyang
panahon. Siguraduhin lamang na tama ang impormasyon na iyong sasabihin dahil
maaring mapahanamak ang mga taong iyong tuturuan kung maling impormasyon ang
iyong sasabihin.

• Ano ang iyong pananaw sa Freedom to Information at Freedom of the Press.

- Ang ating Kalayaan na masabi ang ating mga pananaw at opinion ay isa sa mga
napakagandang batas na naipalabas dahil may kakayahan ang mga taong magsalita sa
kanilang Karapatan. Sa pamamagitang nito ay maibabahagi mo rin ang iyong
magagandang ideya sa mga bagay-bagay. Ito rin ang isa sa mga paraan upang
magkaintindihana ang mga tao. Dapat gamitin lamang ito sa mga magandang paraan at
hind sa masamang paraan.

• Fake News
- Ito ang isa sa mga dahilan kung bakit nagkakagulo at nagkakaroon ng hindi
pagkakaintindihan ang mga tao dahil sa maling imporamasyon na kanilang nakakalap.
Upang maiwasan natin ang mga maling impormasyon na ating makakalapa ugaliin
natin maghanap pa ng ibang imporamsyon at ikumpara ito. Ugaliin rin nating
magtanong sa mga taong ating pinagkakatiwalaan at may ideya sa impormasyon na
iyong nakalap dahil mas maganda maging mapanuri sa mga bagay kaysa maging mang-
mang at maling imporamsyon rin ang masabi sa ibang tao.
PAGBIBIGAY-KAHULUGAN

Suriin at unawain ang mga sumusunod na mga terminolohiya at konsepto. BIGYANG

KAHULUGAN ANG MGA SALITA AYON SA KONTEKSTO NITO.

1. iskolarli
- Pagtitipon ng mga materyales na nakikita na at nasa paligid lamang. Pagbubuod o paglalahat ng
mga ideya o di kaya ay tinitignan ito mula ibang perspektiba.
2. batis
- Ang batis, ilug-ilugan o saluysoy ay isang anyo ng tubig na may patuloy na agos sa
pinanggagalingan nito. Karaniwan nang malinis at malamig ang tubig sa batis na madalas
matatagpuan sa gitna ng mga kakahuyan sa gubat.
3. operasyonal na depinisyon
- Ang pagbigay ng kahulugan ay may dalawang paraan; maari itong Konseptwal na
pagpapakahulugan o Operasyonal na pagpapakahulugan.
4. kontekstwalisado
- Ang salitang konekstwalisado ay nangangaluhugan upang pag-aralan Ang isang salita o
kaganapan sa mga tuntunin ng mga salita o konsepto na nakapalibot dito.
5. perspektiba
- Ang salitang ito ay nangunguhulugang isang pananaw ng tao, kung ano ang kaniyang opinyon
o pagkakaintindi sa isang bagay.
6. peer-review
- Pagsusuri ng mga trabahador na magkaparehas ng pinagtatatrabahuhan
7. refereed
- Ang taong nagbantay sa isang laro.
8.pagbabalangkas
- Ang pagbabalangkas ay maayos na pagtatala ng mga pangunahing kaisipan o paksa ayon sa
pagkakasunud-sunod sa isang katha o seleksyon.
9. akademikong dyornal
- Ang isang Dyornal ay isang libro kung saan naitala ang mga transaksyon bago sila ipasok sa
isang ledger. Ipinapakita ng journal ang lahat ng mga pagbili, benta, resibo, at paghahatid ng
seguridad, at lahat ng iba pang mga debit at kredito. Ang journal ay isang libro kung saan naitala
ang mga transaksyon bago sila ipasok sa isang ledger.
10. pamanahong papel
- Isang uri ng papel-pampananaliksik na karaniwang ipinagagawa sa mga estudyante sa kolehiyo
bilang isa sa mga pangangailangan sa isang larangang akademiko. Ito ay kadalasang
kulminasyon ng mga pasulat na Gawain kaugnay ng pag-aaral ng isang paksa. Tinatawag din
itong term paper.
11. kursong papel
- Ang mga kurso sa akademiko ay nakatuon sa mga mahahalagang konsepto ng disiplina at ang
mga kaugnay na konsepto.
12. iskema
- Ang mga kahalagahan ng Elemento sa Maikling kwento ay upang may maayos at mas
maintindihan ang kwento upang mas malinaw.
13. sintesis
- Ang isang syntehis o sintesis ay ang buod o pinakamaikli pero pinaka importanteng
impormasyon galing sa isang kwento o pangyayari.
14. hinuha
-Ang hinuha ay nangangahulugang isang hula o palagay na walang kasiguraduhan at di-tiyak ang
isang pangyayari. Ito ay tinatawag na guess, infer or inference sa wikang ingles.
15. kognitibo
- Ang kognitibo ay tumutukoy sa pananaw ng pagbasa sa pagkakaroon ng pabgbuo ng mga haka-
haka, isang ideya at higit sa lahat pagbabahagi ng hipotesis sa mga mambabasa ng teksto o isang
akdang nabuo. Ito din ay kadalasang ginagamit sa pansuri ng mga teksto at akda.
16. metakognitibo
- Ang metakognitibo o metacognitive, ay galing sa salitang ugat na ‘cognition’. Ang ibig sabihin
ng cognition ay, ang kakayahan ng ating utak o kaisipan na kumuha ng kaalaman at maunawaan
ang impormasyon sa pamamagitan ng masusing pag-iisip, pagsisiyasat sa pamamagitan ng mga
tanong, paglalagay ng sarili sa binabasa, paguugnay ng mga karanasan, at iba pa
17. top-down
- Tulad sa isang kalamidad sa isang barangay,aasa Lang Ito sa nakatataas dito.tulad ng
panbayang pamahalaan at kapag sinabing panbayang pamahalaan ay dedepende parin sa
nakatataas dito
18. bottom-up
- Ang pag-aaral ng disaster management ay mahalaga upang maging ligtas ang isang komunidad
ngunit nakasalalay ito sa mahusay na disaster management. Ang disaster management
pamamahala ng pagpaplano, pagoorganisa, pagtukoy ng mga kasapi, pamumuno at pag control.
Kabilang dito ang mga organisasyon na dapat matulungan at magkaisa upang maiwasan, maging
handa, maka-tugon at maka-bangon ang isang komunidad sa sakuna.
19. reading comprehension
- Ang makapagbasa ng may pagintindi.
20. word recognition
-Ang pagkilala sa mga salita.
21. cognitive reading
- dito mo malalaman kung paano naintindihan ng mambabasa ang kanyang binasa.
22. intext referencing
- Ginagamit ito upang makita ang tranaho o ideya ng iba.
23. bibliograpikong konteksto
- Ang konteksto ay maaring tumukoy sa mga pantulong upang mas maunawaan ang isang bagay
o paksa. Maaring tumukoy sa background o kalapit na mga susing salita o kaya naman ay isang
reperensya. Ang mga konteksto ay gamit na gamit narin ng mga mananaliksik.
24. blog
- Ang blog ay websayt na naglalaman ng anumang sulatín, larawan, tunog, musika, video, at
iba pa na binuo ng mga táong nagsusulat tungkol sa magkakaugnay na paksa o interes.

25. replektibong pahayagan

- Ang replektibong pahayagan ay ang ibang salita sa repleksyong papel. Ito ay ang pagsulat ng
pagmumuni natin sa isang topiko, ito ang pagsusulat gamit ang sarili nating opinyon ukol sa
isang paksa.
26. concept driven
- Ang pagiisp ng mga paraan upang magawa ang isa bagay.
27. knowledge-based process
- Ito ay proseso gamit lamang ang iyong kaalaman.
28. building blocks of cognition
- Ang ginaganit ng mga tao sa mental na representasyon katulad ng concepts, prototypes, and
cognitive schemas.
29. data driven
- Ito ay masuring pag-gawa ng desisyon base sa data analysis at interpretasyon.
30. pre-viewing
- Ito ay strategi ng mga mambabasa na balikan ang kanilang kaalaman upang lalong
maintindihan ang kanilang binabasa.