Pagbasa at Pagsusuri

ng Iba’t ibang Teksto

tungo sa Pananaliksik
Module 1
Ano ang pagbasa?
Bakit ka nagbabasa?
“Dinadala siya ng pagbasa sa
bagong daigdiag”
- ROADL DAHL
“Walang pagbabasa kapag walang
pang-unawa. Ito ang dahilan kung bakit
mahalaga ang pangunawa sa pagbasa.”
- TUMANGAN et. al (1997)
 “Ang pagbasa nang walang
nauunawaan ay katulad sa kumain na
hindin natutunawan.”
- Manuel L. Quezon
Pagbasa
Ang pagbasa ay pagkilala, pag-
unawa, pagpapakahulugan at
pagtataya ng mga ideya sa
mga nakalimbagna simbolo. Ito ay
proseso ng pag-unawa sa mga
kaisipang hatid ng awtor sa mga
mambabasa.
“Ayon kay Henry Gleason,
ang wika ay masistemang
balangkas ng sinasalitang tunog
na pinipili atisinasaayos
sa paraang arbitraryo upang
magamit ng mga taong kabilang
sa isang kultura.”
Ang Proseso ng Pagbasa
Ang pagbasa ay isang proseso ng pagbibigay-
kahulugan ng mga simbolo at salita. ilang
proseso, ito aymay apat na hakbang ayon kay
William S. Gray (1950), ang kinilalang “Ama ng
Pagbasa“
 Persepsyon
Ito ay pagkilala at pagtukoy
sa mga nakalimbag na
simbolo at kakayahan sa
pagbigkas ng mga tunog
Komprehensyo
n
Ito ay pag-unawa sa
mga nakalimbag
na simbolo o salita.
 Reaksyon
Ito ay kaalaman sa pagpasiya
o paghatol ng kawastuhan,
kahusayan, pagpapahalaga
atpagdama sa teksto
Integrasyon
Ito ay kaalaman sa
pagsasanib o pag-
uugnay at paggamit
ng mambabasa sa
kanyang da atmga
bagong karanasan sa
tunay na buhay.
Pananaliksik

- ay ang "sistematikong
pagsusuri o pagsisiyasat ng
isang paksa, pangyayari, at
iba pa."Malikhain at
sistematikong gawain ang
pananaliksik, na ginagawa
upang lumawak ang
kaalaman."
 Pananaliksik
Saklaw nito ang pangongolekta,
pag-oorganisa, at pagsusuri sa
mga impormasyon para
mapalawak pa nang husto ang
kaalaman tungkol sa isang paksa o
isyu. Maaaring maging isang
pagpapalawak sa kaalaman ang
layunin ng isang pananaliksik.
Madalas itong isinasagawa sa mga
paaralan at pamantasan, gayundin
sa pribadong sektor (bilang bahagi
ng kanilang research &
development).
Pananaliksik

Layunin ng
mga mananaliksik na
tukuyin kung de-kalidad ba
ang isang instrumento,
mainam ba ang isang
pamamaraan, tama ba
ang eksperimento, o di
kaya'y totoo ba ang isang
panukala at teorya.
Pagbasa at
Pagsusuri ng Iba’t
Ibang Teksto
Tungo sa
Pananaliksik

Modyul 1: PAKSA
NG TEKSTO
PAKSA
-Ang kaisipang paulit-ulit at binibigyang-pokus
at iniikutan ng mga pangungusap o bahagi na
bumubuo sa teksto.

PAMAKSANG PANGUNGUSAP
-Tinatawag itong Topic Sentence sa ingles. Ito
ang pinaka-pokus o pangunahing tema sa
pagpapalawak ng ideya.

SUPORTANG DETALYE
-Sa ingles tinatawag naman itong Supporting
Details na gumagabay na bigyang daan ang
pagpapalawak sa ideya ng paksang
pangungusap.
 MGA URI NG TEKSTO
1. Tekstong Impormatibo (informative).
Ito ay naglalayong maglahad o magbigay ng impormasyon, kabatiran at
kapaliwanagan sa mga bagay-bagay at pangyayari ayon sa hinihingi ng
pagkakataon at panahon.

2. Tekstong Deskriptibo (descriptive).

Naglalayon itong magpakita o maglarawan ng mga bagay-bagay at mga
pangyayari batay sa nakita, naranasan o nasaksihan.

3. Tekstong Persweysib (persuasive).

Tekstong ang layunin ay manghikayat at papaniwalain ang mga
mambabasa.
4. Tekstong Naratibo (narrative).
Ito ay nagsasalaysay o nag-uugnay sa mga
pangyayari sa kapaligiran ayon sa
pagkakasunod-sunod.
5. Tekstong Argumentatibo
(argumentative).
Naglalayon itong maglahad ng mga
simulain o proposisyon upang
mapangatwiranan ang nais iparating na
kaalaman sa mga mambabasa.
6. Tekstong Prosidyural (procedural).
Layunin naman ng tekstong ito na
magbigay ng impormasyon kung papaano
gagawin ang isang bagay.
PAGTUKOY SA PAKSA
Ang paksa ay ang kaisipang paulit-ulit
at binibigyang-pokus at iniikutan ng
mga pangungusap o bahagi na
bumubuo sa teksto. Sa isang teksto ay
may talatang kakikitaan mo ng
pamaksang pangungusap at mga
detalyeng sumusuporta rito upang
mapalinaw ang ipinapahayag ng
paksang pangungusap.
1. Paksang pangungusap (Topic sentence) na siyang pinaka-pokus
o pangunahing tema sa pagpapalawak ng ideya

Hal.
Iminungkahi ni Gregorio del Pilar kay Emilio
Aguinaldo na siya at ang animnapung tauhan niya’y
magbantay sa Pasong Tirad upang sila ang humarap sa
mga tumutugis na sundalong Amerikano. Layunin
nitong mapabagal ang mga Amerikano at makalayo ang
pangkat nina Aguinaldo mula sa mga kaaway. Labag
man sa kalooban dahil sa panghihinayang sa batang
heneral na naging matapat sa kanya ay pumayag si
Iminungkahi ni Gregorio del Pilar kay Emilio
Aguinaldo na siya at ang animnapung tauhan niya’y
magbantay sa Pasong Tirad upang sila ang humarap sa
mga tumutugis na sundalong Amerikano. Layunin
nitong mapabagal ang mga Amerikano at makalayo ang
pangkat nina Aguinaldo mula sa mga kaaway. Labag
man sa kalooban dahil sa panghihinayang sa batang
heneral na naging matapat sa kanya ay pumayag si
Aguinaldo.
Kadalasan, ang mga pinakamahalagang bagay na dapat
nating malaman ay ang mga bagay na hindi nakikita ng
ating mga mata. Ilang taon na ang nakararaan nang maipasa
ang Republic Act 9003 o ang Solid Waste Management Act.
Ang batas na ito ay naglalayong tugunin ang isa sa mga
mabahong suliranin ng ating bansa – ang tamang
pamamahala ng ating basura. Maraming ipinagbabawal ang
batas na ito. Ilan dito ay mga gawain na kinagisnan o kaya
ay kinasanayan ng maraming Pilipino, tulad halimbawa ng
pagsusunog ng basura (backyard burning) sa kalsada, bukas
na lugar, at harapan o likuran ng
Kadalasan, ang mga pinakamahalagang bagay na dapat
nating malaman ay ang mga bagay na hindi nakikita ng
ating mga mata. Ilang taon na ang nakararaan nang maipasa
ang Republic Act 9003 o ang Solid Waste Management Act.
Ang batas na ito ay naglalayong tugunin ang isa sa mga
mabahong suliranin ng ating bansa – ang tamang
pamamahala ng ating basura. Maraming ipinagbabawal ang
batas na ito. Ilan dito ay mga gawain na kinagisnan o kaya
ay kinasanayan ng maraming Pilipino, tulad halimbawa ng
pagsusunog ng basura (backyard burning) sa kalsada, bukas
na lugar, at harapan o likuran ng
2. Mga suportang detalye (Supporting details) na gumagabay na
bigyang daan ang pagpapalawak sa ideya ng paksang pangungusap.

Mga paraan ng pagbibigay ng

detalye sa pamaksang pangungusap:
1. Gumamit ng mga impormasyon na
maaring mapatotohanan.
Pamaksang pangungusap :
Nanganganib lumubog ang Kalakhang
Maynila sa darating na 2020.
Detalyeng mapatotohanan: Tuwing
umuulan, binabaha na ang Maynila.
2. Gumamit ng mga istadistika.
Pamaksang pangungusap : Ang ekonomiya
ng bansa’y unti-unti nang bumubuti.
Pantulong: Sa nakaraang buwan, umakyat
ng dalawang puntos limang bahagdan ang
Gross Domestic Product ng ating bansa.
3. Gumamit ng mga halimbawa.
Pamaksang pangungusap : Maraming
kabataan ang nalululong sa iba’t ibang
bisyo.
Pantulong: Ang ilan sa mga ito’y
paninigarilyo, pagsusugal, at paggamit ng
bawal na gamot.